Một số “biện pháp xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực trong trường tiểu học”

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NHƯ XUÂN
TRƯỜNG TIỂU HỌC THƯỢNG NINH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG
“TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN - HỌC SINH TÍCH CỰC”
TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC.

Người thực hiện: Dương Thị Liên
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thượng Ninh
SKKN thuộc lĩnh vực : Quản lý

THƯỢNG NINH NĂM 2017

1


MỤC LỤC
TT

Tiêu đề

Trang

I

MỞ ĐẦU

1

1

Lí do chọn đề tài

2

2

Mục đích nghiên cứu.

3

3

Đối tượng nghiên cứu:

3

4

Phương pháp nghiên cứu

4

II

NỘI DUNG

5

1

Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

5

2

Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.

6

2.1

Thuận lợi

6

2.2

Khó khăn

6

Giải pháp, biện pháp thực hiện để giải quyết vấn đề.

7

3.1

Nội dung các giải pháp

8

3.2

Cách tổ chức thực hiện các biện pháp, giải pháp

10

3.3

Điều kiện để thực hiện các giải pháp, biện pháp

11

Kết quả đạt được

12

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT

15

1

Kết luận

15

2

Đề xuất ý kiến

16

3

4
III

2


I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
“Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực” phát động nhằm
xây dựng trường học có chất lượng giáo dục toàn diện và hiệu quả giáo dục
không ngừng được nâng cao. Các thầy cô giáo phải thân thiện trong giảng dạy,
thân thiện trong đánh giá học sinh, kết quả học tập và rèn luyện của học sinh,
công bằng, khách quan với lương tâm và trách nhiệm của nhà giáo.
Trường học thân thiện gắn bó chặt chẽ với việc phát huy tính tích cực của
học sinh. Trong môi trường phát triển toàn diện đó, học sinh hứng thú học tập,
biết rèn luyện kỹ năng và phương pháp học tập, trong đó đặc biệt là phát huy
khả năng tự tìm hiểu, khám phá, tư duy sáng tạo. Vì thế ta có thể nói: Để kết quả
của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đạt hiệu quả
thì các biện pháp giáo dục tích cực cần được quan tâm, cụ thể hóa; trong đó chú
trọng đến các biện pháp giáo dục tích cực để “ Xây dựng trường học thân thiện –
học sinh tích cực”.

Môi trường giáo dục luôn có những tác động rất lớn đến sự hình thành và
phát triển nhân cách con người thông qua các mối quan hệ xã hội đa dạng.
Trong nhiều năm qua, phần lớn các trường Tiểu học ở nước ta vẫn tồn tại
phương pháp giảng dạy và giáo dục mang tính áp đặt, gò bó, chưa quan tâm lắng
nghe tâm tư, nguyện vọng của học sinh. Việc đánh giá, sửa sai học sinh còn có
những biểu hiện khắt khe, thiếu dân chủ. Học sinh còn những khiếm khuyết về
nhân cách: rụt rè, thụ động, thiếu tự tin vào bản thân, không dám đề đạt ý kiến,
không mạnh dạn thể hiện khả năng.
Trước tình hình đó đòi hỏi trường Tiểu học phải chọn lựa con đường, cách
thức giáo dục phù hợp, để chuẩn bị thật tốt cho các em thành những công dân
tương lai có đạo đức, trí tuệ và thể lực tốt. Một trong các con đường đó là phải
xây dựng được môi trường thân thiện trong trường Tiểu học.
Đó là hệ thống các hoàn cảnh, các điều kiện để tập thể học sinh quan hệ
với cộng đồng một cách cởi mở, tích cực, cần thiết cho việc hình thành và phát
triển nhân cách học sinh theo các mục tiêu giáo dục của trường Tiểu học. Thực
ra xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” không phải là điều quá
mới mẻ.
Trên quan điểm đó, năm học 2016 – 2017 tiếp tục được xác định là năm
học “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo” nhằm “Nâng cao chất
lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại
hoá, hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước”, ngành giáo dục đã triển khai tổ
chức thực hiện nhiều cuộc vận động và phong trào thi đua là điều kiện để người
làm công tác quản lý giáo dục và người giáo viên không ngừng học tập chuyên
môn, trau dồi phẩm chất đạo đức nhà giáo góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện.
Trong các cuộc vận động và phong trào thi đua ấy thì phong trào “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đặt ra cho người làm công tác
quản lý cần phải thực hiện những công việc gì? Tìm ra giải pháp nào? để tổ chức
3

và thực hiện phong trào có hiệu quả. Góp phấn ngày một nâng cao hiệu quả giáo
dục toàn diện cho học sinh, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học. Vì
thế tôi rất tâm đắc và đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp xây
dựng trường học thân thiện-học sinh tích cực trong trường Tiểu học”
2. Mục đích nghiên cứu.
Trong môi trường, trường học thân thiện, trẻ em sẽ cảm nhận được sự
thoải mái khi việc học của mình vừa gắn với kiến thức trong sách vở, vừa thông
qua sự thâm nhập, trải nghiệm của chính bản thân trong các hoạt động ngoại
khóa, trong các trò chơi dân gian, các hoạt động tập thể vui mà học. Như thế,
mỗi ngày trẻ em đến trường là một ngày vui.
Trường học thân thiện gắn bó chặt chẽ với việc phát huy tính tích cực của
học sinh. Trong môi trường phát triển toàn diện đó, học sinh học tập hứng thú,
chủ động tìm hiểu kiến thức dưới sự dìu dắt của thầy cô giáo, gắn chặt giữa học
và hành, biết thư giãn khoa học, rèn luyện kỹ năng và phương pháp học tập,
trong đó những yếu tố hết sức quan trọng là khả năng tự tìm hiểu, khám phá,
sáng tạo.
Trong cuộc vận động “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”, vai trò các thầy cô giáo có ý nghĩa hết sức quan trọng. Thực hiện kế hoạch
này, chúng ta từng bước xây dựng đội ngũ giáo viên có phẩm chất đạo đức, năng
lực quản lý, đáp ứng yêu cầu của giáo dục trong thời kỳ phát triển mới. Theo đó,
các thế hệ học sinh năng động, tích cực dưới sự dạy dỗ của các thầy cô giáo
được học tập trong môi trường thân thiện, sẽ là nhân tố quyết định sự phát triển
bền vững của đất nước.
Để tiến hành tổ chức thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” cần xác định năm nhiệm vụ sau:
- Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn;
- Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở
mỗi địa phương, giúp các em tự tin trong học tập;
- Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh;

- Tổ chức các hoạt động tập thể, vui tươi, lành mạnh;
- Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch
sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Tập trung nghiên cứu đối tượng học sinh bậc Tiểu học nói chung, trong đó
có học sinh là người dân tộc thiểu số thuộc địa bàn khó khăn, giáo viên chủ
nhiệm lớp, giáo viên Tổng phụ trách Đội.
Trường Tiểu học Thượng Ninh huyện Như Xuân, Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp quan sát:
Đây là phương pháp giúp ta quan sát thái độ, hành vi của học sinh, phát
hiện ra những hành vi, cử chỉ của học sinh trong học tập, sinh hoạt...Để phát huy
tính tích cực, tự giác của học sinh.
4


4.2. Phương pháp thực nghiệm:
Khi tiến hành nghiên cứu tạo ra một số tình huống, những hoàn cảnh,
những điều kiện rất gần gũi của cuộc sống để đưa đối tượng vào vấn đề, từ đó
nghiên cứu thu lại được những tư liệu cần thiết. Đây là một phương pháp hết sức
quan trọng và rất cần thiết trong nghiên cứu khoa học.
4.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động:
Qua phương pháp này làm cho người giáo viên thấy được những thiếu sót
và những chỗ hổng của học sinh để có phương pháp làm cho hoạt động của
mình đạt chất lượng cao.
4. 4. Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm:
Nhờ phương pháp này mà người nghiên cứu có thể tổng hợp, đúc rút kinh
nghiệm của giáo viên chỉ đạo về việc phát huy tính tích cực, tự giác, độc lập của
học sinh qua các mặt hoạt động học tập, lao động, sinh hoạt tập thể và hoạt động
ngoại khoá, nhằm thực hiện có hiệu quả phong trào “Xây dựng trường học thân

thiện, học sinh tích cực”, từ đó rút ra bài học và nêu được những biện pháp khắc
phục và đề xuất.
4.5. Phương pháp đàm thoại:
Với học sinh Tiểu học, phương pháp đàm thoại trò chuyện là một hình
thức tốt nhất để giáo viên có thể gần gũi các em, đồng thời thăm hỏi trò chuyện
với một số phụ huynh học sinh. Qua đó chúng ta có thể biết tâm sự, tình cảm,
nguyện vọng của các em về việc học ở lớp cũng như việc học ở nhà của các em
như thế nào? Để từ đó, giáo viên có phương pháp và hình thức tổ chức phù hợp
nhằm thực hiện phong trào đạt kết quả tốt nhất.
4. 6. Phương pháp thống kê, tính toán:
Phương pháp thống kê tính toán, qua những thông tin tài liệu thu thập
được, tôi đã vận dụng phương pháp này để thống kê lại tình hình và tính toán
các số liệu cần thiết biết được chất lượng học tập của học sinh thời gian sau so
với thời gian trước khi áp dụng đề tài như thế nào?

5


II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Để thực hiện làm theo lời Bác Hồ dạy: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì
lợi ích trăm năm trồng người”, ngành giáo dục luôn phấn đấu đổi mới, nâng cao
chất lượng giáo dục và đào tạo, thi đua dạy tốt, học tốt, đào tạo nguồn nhân tài
có đủ phẩm chất, năng lực phục vụ, xây dựng và bảo vệ đất nước.
- Nước ta trong thời kì mở cửa, hội nhập và phát triển, công cuộc đổi mới
kinh tế - xã hội đang diễn ra từng ngày, từng giờ trên khắp đất nước. Đòi hỏi
phải có những lớp người lao động mới, có bản lĩnh, có năng lực, chủ động sáng
tạo. Dám nghĩ dám làm thích ứng được với thực tiễn xã hội luôn thay đổi và
phát triển. Nhu cầu này đòi hỏi ngành giáo dục phải có sự thay đổi cho phù hợp
với tình hình đất nước.

- Nhà trường không những cung cấp cho học sinh những tri thức khoa học
một cách có hệ thống, mà còn rèn cho học sinh những kĩ năng, kĩ xảo, kĩ năng
sống cần thiết để hình thành và phát triển những phẩm chất tốt đẹp cho mỗi học
sinh. Giáo dục Tiểu học là nền móng để đạt được mục tiêu trên.
- Hiện nay, trong khi các nhà trường đang tích cực nâng cao chất lượng
giáo dục và đào tạo, thì đa số giáo viên thường gặp những khó khăn vì tình trạng
học sinh không thuộc bài, không chuẩn bị bài trước ở nhà, nhút nhát, không tích
cực phát biểu. Tình trạng này ảnh hưởng không ít đến kết quả giảng dạy và học
tập của giáo viên và học sinh, phổ biến nhất là ở các vùng nông thôn. Nhiều giáo
viên vất vả chuẩn bị bài giảng ở nhà, lên kế hoạch phụ đạo học sinh chưa đạt
chuẩn kiến thức kĩ năng, vậy mà học sinh không đến lớp. Còn các em đến lớp thì
không chuẩn bị bài ở nhà, không thuộc bài, không tích cực phát biểu. Giáo viên
phải độc thoại suốt buổi. “Làm thế nào để các em hứng thú học tập hơn?”; “Làm
sao không dùng hình phạt mà học sinh vẫn tự giác, tích cực và học tập có kết
quả tốt hơn?”; “Làm sao các em có cảm giác, mỗi ngày đến trường là một niềm
vui?”; “Làm sao giáo viên dạy ít mà học sinh hiểu nhiều hơn?” .
- Năm học 2008 – 2009 ngành Giáo dục phát động một số văn bản quan
trọng, phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện - học sinh
tích cực”. Đây là tín hiệu đáng mừng cho những ai quan tâm đến giáo dục, là
bước tiến vượt bật của ngành. Tạo điều kiện cho giáo viên làm việc trong bầu
không khí tích cực đi vào thực chất của chuyên môn, học sinh nhận thấy mình
được tôn trọng, tìm được niềm vui, sự tin tưởng, đoàn kết, tình bạn trong sáng,
tình thầy trò cảm động, giáo dục tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất
nước. Giáo dục lành mạnh, an toàn thân thiện, giúp học sinh chủ động thân thiện
hơn, tích cực hoạt động trong học tập, bước đầu rèn luyện kĩ năng sống đó là:
Học để biết, Học để làm, Học để tự khẳng định mình, Học để cùng chung
sống.
- Trước đây là một giáo viên trực tiếp giảng dạy nhiều năm và nay là cán
bộ quản lý, tôi nhận thấy: “Để xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực” phải bắt đầu từ việc “Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực”.

6


Vì mỗi lớp học thân thiện, học sinh tích cực là một viên gạch nền móng
vững chắc cho một ngôi trường thân thiện, học sinh tích cực hoàn thiện và
nhanh nhất.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Trường tiểu học Thượng Ninh huyện Như Xuân nằm tại trung tâm xã dọc
trên tuyến đường Hồ Chí Minh và tuyến đường 15B, giao thông đi lại tương đối
thuận lợi.
Trường gồm 4 điểm trường, trong đó có 1 điểm trường chính và 3 điểm
trường lẻ; Tổng số lớp: 26 lớp, tổng số học sinh: 621 em, cơ sở vật chất (CSVC)
tương đối đầy đủ.
Tổng số cán bộ giáo viên là 40 đồng chí trình độ chuyên môn đạt chuẩn
100%. Trong quả trình quản lý, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác dạy và học
nhà trường có những thuận lợi và khó khăn như sau:
2.1. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của các cấp chính quyền địa phương, của lãnh đạo
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Như Xuân.
- Cán bộ, giáo viên, nhân viên trong Hội đồng sư phạm nhà trường đoàn
kết, nhiệt tình, hưởng ứng tích cực các phong thi đua, các cuộc vận động do
ngành giáo dục và các cấp tổ chức, phát động.
- Đa số cha mẹ học sinh ủng hộ tích cực việc thực hiện các cuộc vận
động, các phong trào thi đua, đặc biệt là phong trào “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”.
- Địa phương, nhà trường và Hội cha mẹ học sinh tạo mọi điều kiện tốt
nhất để tất các em học sinh trong độ tuổi đều được đến trường.
2.2. Khó khăn:
Trường đóng trên địa bàn có địa hình rộng, nhiều khe suối, dân cư sống

không tập trung. Đời sống của nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, cơ sở vật chất
của nhà trường còn thiếu phòng học 2 buổi/ngày và một số phòng chức năng.
Thiếu giáo viên một số môn đặc thù (Thể dục, Âm nhạc, Cán bộ thư viện,...)
nên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy và học.
- Người dân địa phương chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống,
trình độ nhận thức còn hạn chế, kinh tế chậm phát triển, đời sống còn rất nhiều khó
khăn. Việc đầu tư cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu giáo dục hiện nay.
- Các trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy và tổ chức các hoạt động vui
chơi chưa đảm bảo.
- Học sinh ở 7 thôn khó khăn, thôn Đồng Ngấn; thôn Khe Khoai; Đồng
Hả; Bến Ván; Đòng Minh;Tiến Thành; Xuân Thượng (hơn 80% học sinh dân tộc
thiểu số). nghỉ học nhiều, nhất là vào những ngày trời mưa lũ.
* Khảo sát đầu năm học 2016-2017.
Nội dung 1: Xây dựng trường, lớp xanh- sạch- đẹp- an toàn: (Đạt khá)
7


Nội dung 2: Dạy và học có hiệu quả, đảm bảo chuẩn kiến thức; phù hợp
với lứa tuổi học sinh, giúp các em tự tin trong học tập: (Đạt khá)
Nội dung 3: Rèn kỹ năng sống cho học sinh: (Đạt khá)
Nội dung 4: Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh (Đạt khá)
Nội dung 5: Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các
di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng địa phương (Đạt khá)
* Kết quả các môn học qua khảo sát chất lượng đầu năm (Khảo sát áp
dụng theo TT30/2014; Vì thời điểm đó chưa áp dụng TT22/2016)
TSHS

Hoàn thành

(Toàn trường)

621

Chưa hoàn thành

Số lượng

Tỷ lệ

Số lượng

Tỷ lệ

500

80

121

20

Ghi chú
23 (HSHN)

Kết quả năng lực và phẩm chất đầu năm học 2016 – 2017
TSHS
(Toàn
trường)

Đ

621

500

Năng lực
Tỷ lệ
CĐ
80

121

Tỷ lệ

Đ

20

596

Phẩm chất
Tỷ lệ
CĐ
96

5

Tỷ lệ

4

3. Các giải pháp thực hiện mang lại hiệu quả trong phong trào " Xây
dựng trường học thân thiện học sinh tích cực".
Từ những thực trạng trên, qua nghiên cứu, tìm hiểu và vận dụng, bản thân
đã đưa ra một số giải pháp sau để thực hiện:
Giải pháp 1: Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn
+ Bảo đảm trường an toàn, sạch sẽ, có cây xanh, thoáng mát và ngày càng
đẹp hơn, lớp học đủ ánh sáng, bàn ghế hợp lứa tuổi học sinh.
+ Tổ chức để học sinh trồng cây vào dịp đầu xuân và chăm sóc cây
thường xuyên. Thực hiện tốt cam kết chăm sóc bồn hoa của lớp.
+ Trường có đủ nhà vệ sinh được đặt ở vị trí phù hợp với cảnh quan
trường học, được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ.
+ Học sinh tích cực tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ vệ sinh
các công trình công cộng, nhà trường, lớp học và cá nhân; không xả rác bừa bãi.
Giải pháp 2: Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi
của học sinh giúp các em tự tin trong học tập.
+ Thầy, cô giáo tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến
khích sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện
khả năng tự học của học sinh.
+ Học sinh được khuyến khích đề xuất sáng kiến và cùng các thầy cô giáo
thực hiện các giải pháp để việc dạy và học có hiệu quả ngày càng cao.
Giải pháp 3: Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.

8


+ Rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống,
thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm; nâng cao tính tự lực tự
quản của các em.
+ Rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kỹ năng phòng, chống

tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác. Chấm dứt việc nô
đùa nguy hiểm.
+ Rèn luyện kỹ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa
bạo lực và các tệ nạn xã hội. Chấm dứt các vi phạm đánh nhau.
Giải pháp 4: Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh.
+ Tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao một cách thiết thực, khuyến
khích sự tham gia chủ động, tự giác của học sinh: tham gia các hoạt động thể
dục thể thao do các cấp tổ chức, tổ chức Hội diễn văn nghệ chào mừng ngày nhà
giáo Việt Nam 20/11 và tham gia các Hội diễn văn nghệ tại địa phương.
+ Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực
khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh: Đoàn trường tổ chức các hoạt động vui
chơi khác tạo hứng thú và phù hợp với các em vào dịp 26/03.
Giải pháp 5: Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá
trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương.
+ Nhận chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách
mạng ở địa phương. Thực hiện lồng ghép vào các môn học để giáo dục truyền
thống văn hoá dân tộc, tinh thần cách mạng một cách có hiệu quả nhất cho tất cả
học sinh
3.1. Cách tổ chức thực hiện các giải pháp
*Làm tốt công tác tuyên truyền và phát động thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện - học sinh tích cực”.
+ Trong lễ khai giảng năm học mới. Mọi cán bộ, giáo viên, nhân viên và
học sinh của trường, các tổ chức trong nhà trường đều ký cam kết thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực”. Làm sao cho mỗi cán bộ, giáo
viên, nhân viên, học sinh và mọi người trong xã hội đều hiểu rõ được mục tiêu,
yêu cầu và nội dung của “Trường học thân thiện-học sinh tích cực”; xây dựng kế
hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch phù hợp với tình hình, điều kiện của nhà
trường và địa phương.
*Tham mưu với cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương.
+ Chỉ đạo việc phối hợp giữa các tổ chức: Ban văn hoá-thể thao, Đoàn

Thanh niên thôn, xã, Hội chữ thập đỏ và các ngành liên quan cùng với nhà
trường có chương trình phối hợp tổ chức thực hiện tốt kế hoạch đề ra.
+ Có kế hoạch cùng với nhà trường xây dựng môi trường giáo dục lành
mạnh, an toàn cho học sinh, đảm bảo về cơ sở vật chất cho nhà trường đáp ứng
các tiêu chí của “Trường học thân thiện- học sinh tích cực”.
* Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích
cực” phải được kết hợp với việc thực hiện nhiệm vụ năm học và thực hiện các
cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc

9


vận động “Hai không” và cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo
đức tự học và sáng tạo”, thực hiện tốt các nhiệm vụ giáo dục trong năm học.
Những việc làm trên phải được thể hiện trong kế hoạch của từng cá nhân,
các tổ chức trong nhà trường hàng tuần, tháng, có đánh giá nhận xét, rút kinh
nghiệm vào cuối kỳ, cuối năm, đưa vào nội dung thi đua để xét khen thưởng và
kỷ luật. Phân công nhiệm vụ cụ thể trong Ban Chỉ đạo để có kế hoạch theo dõi,
tổ chức giám sát, chỉ đạo, đánh giá kịp thời, khách quan mang lại hiệu quả tốt.
Tiếp tục thực hiện “Quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường” đã
được thống nhất, đặc biệt cần thực hiện tốt các quy tắc ứng xử giữa các thành
viên trong nhà trường đã được cụ thể hoá trong quy chế.
* Tiếp tục đầu tư cả sức người và tài chính để xây dựng nhà trường
xanh, sạch, đẹp, an toàn.
+ Tu sửa, mua sắm cơ sở vật chất, thiết bị đảm bảo yêu cầu về chất lượng,
không chỉ phục vụ các hoạt động dạy học mà còn đáp ứng yêu cầu tổ chức các
hoạt động ngoại khoá, vui chơi, thể dục thể thao, văn nghệ. Sửa chữa hệ thống
điện, nước, bàn ghế, phòng học, đảm bảo an toàn, sạch đẹp.
+ Tiếp tục đầu tư xây dựng cảnh quan môi trường đảm bảo theo các tiêu chí
xanh, sạch, đẹp của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Phát động cán bộ, giáo viên, nhân

viên và học sinh tiếp tục ủng hộ, chăm sóc cây cảnh, cây bóng mát từ ngoài
đường vào sân trường cho đến các phòng học, phòng làm việc.
+ Giáo dục ý thức trách nhiệm cho học sinh trong việc bảo vệ môi trường,
tham mưu với địa phương có biện pháp quản lý người bán hàng rong trước cổng
trường làm mất vẻ đẹp cảnh quan, làm ô nhiểm môi trường, ảnh hưởng không
nhỏ đến nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng trường học thân thiện.
* Tập trung chỉ đạo công tác dạy và học đảm bảo tính hiệu quả phù
hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi lớp giúp các em tự tin trong
học tập.
+ Thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học đảm bảo yêu cầu lấy học
sinh làm trung tâm; khuyến khích được sự chuyên cần, chủ động, sáng tạo và ý
thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự học của học sinh. Chú trọng giúp đỡ học
sinh chậm tiến, học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
+ Khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh làm chủ quá trình học tập
của mình, biết đề xuất sáng kiến và cùng các thầy cô giáo thực hiện các giải
pháp để việc dạy và học cũng như tham gia các hoạt động giáo dục có hiệu quả
ngày càng cao.
* Tăng cường việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
+ Tăng cường các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội trong các giờ dạy,
hoạt động ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt lớp, chào cờ đầu tuần, để rèn kỹ năng ứng
xử với các tình huống trong cuộc sống và thói quen, kỹ năng làm việc theo
mhóm cho học sinh. Chú trọng tất cả các đối tượng học sinh, không chỉ tập trung
ở một số em có kĩ năng điều hành, quản lý.

10


+ Chú trọng thực hiện nghiêm túc chương trình bộ môn thể dục, giáo dục
rèn sức khoẻ, xây dựng thói quen và ý thức bảo vệ sức khoẻ; tập huấn và luyện
tập các kỹ năng phòng chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tệ nạn khác.

+ Rèn luyện cho học sinh có kỹ năng ứng xử văn hoá; tự đấu tranh để
chống hình thành các băng nhóm tội phạm, phòng ngừa bạo lực và bảo đảm một
tập thể lành mạnh không có học sinh ảnh hưởng các tệ nạn xã hội.
3.2. Điều kiện để thực hiện các giải pháp
* Khảo sát thực trạng của trường
Tổ chức khảo sát, đánh giá thực trạng của trường bám theo hai mục tiêu,
năm yêu cầu và năm nội dung của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực”. Việc khảo sát này giúp cho trường thấy rõ tình hình, điều
kiện của mình khi tham gia thực hiện phong trào. Kết quả khảo sát là căn cứ
giúp trường đề ra kế hoạch xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực
ngay từ năm 2011 – 2014 và đến nay. Việc tổ chức khảo sát giáo viên và học
sinh giúp trường xây dựng các quy tắc ứng xử thân thiện đối với thầy và trò.
*Tổ chức quán triệt chủ trương và phối hợp thực hiện:
Sau khi thành lập Ban chỉ đạo, ban hành kế hoạch thực hiện xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực, trường đã tổ chức nhiều cuộc họp để
tuyên truyền và đặt ra yêu cầu phối hợp với các ban ngành trong địa phương để
thực hiện. Bám sát ba văn bản của Trung ương (chỉ thị 40, kế hoạch 307 của Bộ
Giáo dục và Đào tạo, Kế hoạch liên ngành giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ
Văn hóa Thể thao và Du lịch, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh), kế hoạch xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực của trường hàng năm và đã tranh thủ
được sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương để tuyên truyền sâu rộng
chủ trương này đến các lực lượng xã hội; Ban đại diện cha mẹ học sinh trường
đã đề ra chủ trương vận động cha mẹ học sinh xây dựng gia đình thân thiện gắn
với cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa. Ban đại diện cha mẹ học sinh đã
đề nghị UBND xã cho phép tu sửa một số nền phòng học trong năm học này từ
nguồn quỹ vận động trong cha mẹ học sinh để thực hiện nội dung thứ nhất “Xây
dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn”.
Cuộc họp với các đoàn thể và giáo viên trong trường để quán triệt kế
hoạch xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Các đoàn thể, giáo
viên đã thảo luận sâu kỹ kế hoạch của trường và đưa năm yêu cầu, năm nội

dung của phong trào vào kế hoạch công tác năm, hàng tháng của mỗi đoàn thể
và cá nhân. Cuộc họp còn tập trung thảo luận các giải pháp thực hiện ba nội
dung “Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh”; “Tổ chức các hoạt động tập thể
vui tươi, lành mạnh”; “Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá
trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương”.
Trường còn thông báo kết quả khảo sát học sinh, tổ chức cho giáo viên
góp ý bảng dự thảo các quy tắc ứng xử thân thiện dành cho giáo viên và học
sinh trước khi triển khai thực hiện. Việc khen thưởng cuối năm đối với các tập
thể, cá nhân có thành tích xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực
cũng được đặt ra nhằm tạo thêm động lực cho phong trào.
11


Cuộc họp các tổ trưởng chuyên môn nhằm xây dựng chuyên đề “thân
thiện trong giảng dạy và trong công tác chủ nhiệm” để thực hiện tốt “dạy và
học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh, giúp các em tự tin
trong học tập”.
4. Kết quả đạt được ( Số liệu thống kê tại thời diểm sơ kết HK I)
Từ các giải pháp và biện pháp tổ chức thực hiện trên cùng với sự nỗ lực
phấn đấu của đội ngũ giáo viên và tập thể học sinh trường TH Thượng Ninh
trong nhiều năm học qua đã có nhiều thay đổi, đáp ứng yêu cầu giáo dục hiện
nay. Đặc biệt trong học kì I năm học 2016-2017 nhà trường đã đạt được những
kết quả như sau (So sánh với kết quả năm học trước)
Nội dung 1: Xây dựng trường, lớp xanh- sạch- đẹp- an toàn: (Đạt tốt)
- Trường đạt tiêu chuẩn an toàn về mọi mặt được công nhận hằng năm;
sạch sẽ (chấm dứt tình trạng ngập, bẩn, rác thải tồn tại lâu ngày), có cây xanh,
thoáng mát và ngày càng đẹp hơn.
- Tổ chức trồng hoa, chăm sóc cây bóng mát, cây cảnh trường xuyên.
(Lãnh đạo, giáo viên chủ nhiệm, Tổng phụ trách, bảo vệ nhà trường và đội viên
trực tiếp chăm lo)

- Có nhà vệ sinh riêng biệt cho học sinh-giáo viên, sạch sẽ, sinh hoạt ngày
càng văn minh hơn.
- Có khuôn viên rộng, thoáng mát, giúp học sinh có nơi vui chơi, giao lưu,
an toàn giao thông trước cổng trường. (Xây dựng khẩu hiệu cổng trường ATGT
cố định trước cổng trường).

Một số hình ảnh nhà trường
Nội dung 2: Dạy và học có hiệu quả, đảm bảo chuẩn kiến thức; phù
hợp với lứa tuổi học sinh, giúp các em tự tin trong học tập: (Đạt tốt)
Cán bộ, giáo viên tích cực rút kinh nghiệm, đổi mới trong giảng dạy, giáo
dục, khuyến khích tinh thần giúp học sinh tham gia tự giác, tự học, tự rèn luyện,
tích cực vươn lên, sáng tạo trong học tập và ứng dụng, thực hành (GV được học
tập, bồi dưỡng thông qua chuyên đề, họp tổ chuyên môn hàng tháng; tham gia
làm đồ dùng dạy học; học sinh thích thú, tiếp thu tốt trong tiết thực hành).
Hình ảnh trong giờ học
Nội dung 3: Rèn kỹ năng sống cho học sinh: (Đạt tốt)
Thông qua các buổi truyền thông,các hoạt động tập thể, nội dung học tập
lồng ghép.
- Có thái độ, thói quen tốt, có văn hoá, tiến bộ trong ứng xử, giao tiếp, kỹ
năng làm việc, sinh hoạt tập thể; phòng chống tệ nạn, tiêu cực; chấp hành luật
pháp, nội quy. Không có học sinh vi phạm pháp luật, đạo đức cần xử lý.

12


- Có ý thức luôn giữ gìn sức khoẻ, biết phòng ngừa tai nạn, tránh thương
tích trong sinh hoạt tại trường, trên đường và tại gia đình, cộng đồng. Không có
trường hợp nào nghiêm trọng xảy ra.
Một số hình ảnh về hội thi và vui chơi của học sinh
Nội dung 4: Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh (Đạt tốt)

- Tổ chức được các hoạt động giao lưu, thi TDTT, vẽ tranh nhân ngày Nhà
giáo Việt Nam 20/11, sinh hoạt tập thể (Sinh hoạt Đội luân phiên, sinh hoạt Sao
được duy trì hàng tháng), học sinh mạnh dạn tham gia, có sáng tạo; xây dựng
tính tích cực, chủ động trong học sinh.
- Tổ chức được một số trò chơi dân gian,các hoạt động vui chơi, giải trí để
học sinh được tham gia tiếp thu văn hoá lành mạnh.
Hình ảnh sinh hoạt tập thể
Nội dung 5: Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị
các di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng địa phương (Đạt tốt)
- Giáo dục truyền thống văn hoá dân tộc và tinh thần cách mạng cho học
sinh, đội viên qua chủ điểm hàng tháng.
- Tìm hiểu văn hóa địa phương, giữ gìn bản sắc dân tộc. Qua các tiết học,
các buổi sinh hoạt ngoai khóa, tổ chức các hội thi.
Hình ảnh hội thi tìm hiểu pháp luật,văn hóa địa phương.
* Kết quả môn học và hoạt động giáo dục HKI năm học 2016 – 2017
(Đánh giá theo TT22/2016)
HTT
TSHS
621

HT

CHT

Ghi chú

SL

Tỷ lệ

SL

Tỷ lệ

SL

Tỷ lệ

175

28

409

66

37

6

23 KT

• Kết quả năng lực và phẩm chất HKI năm học 2016 – 2017

TS

Năng lực
Tốt
Đạt

SL
621 331

TL
53

SL
278

CCG

TL
44

SL
12

TL
3

Tốt
SL
355

TL
57

Phẩm chất
Đạt
CCG

SL
261

TL
42

SL
5

TL
1

Ghi
chú
23 KT

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Xây dựng “ Trường học thân thiện, học sinh tích cực” là một nhiệm vụ
hết sức to lớn ngay trong kế hoạch năm học 2016-2017 và trong mục tiêu lâu dài
của ngành giáo dục và đào tạo. Đòi hỏi trong mỗi cán bộ giáo viên phải có sự
13


nhận thức đúng đắn, thái độ tích cực, nhiệt tình, bền bỉ, sáng tạo, mạnh dạn sửa
chữa lệch lạc trong phương pháp giáo dục truyền thống: Dạy học chỉ đơn thuần
là dạy kiến thức văn hoá, nhồi nhét, áp đặt đối với học sinh; chỉ bó hẹp trong
phạm vi lớp học (Bảng đen, phấn trắng!). “Dạy học là dạy cách học” và rèn kỹ
năng sống, giúp học sinh biết chủ động, tích cực trong mọi hoạt động: học và
tham gia sinh hoạt tập thể; biết qúy trọng, gìn giữ và phát huy truyền thống văn

hoá, lịch sử tốt đẹp của dân tộc; làm cơ sở nền tảng vững chắc phát triển toàn
diện sau này.
Từ một số biện pháp trên có thể rút ra một số bài học thiết thực để xây
dựng “ Trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở trường tiểu học Thượng
Ninh- Như Xuân" như sau:
1. Ban giám hiệu nhà trường cần quan tâm sâu sắc đến hoạt động này,
xem hoạt động này là hoạt động chính song song với hoạt động giảng dạy và
học tập.
2. Xây dựng kế hoạch cụ thể và chi tiết đến từng nội dung công việc từng
ngày, từng tuần, từng tháng, triển khai tới toàn thể giáo viên, học sinh. Từ đó tổ
chức thực hiện theo kế hoạch, đồng thời kiểm tra đánh giá thường xuyên cả định
kỳ và đột xuất.
3. Việc tổ chức và duy trì hoạt động cần duy trì mọi lúc, mọi nơi, phối kết
hợp cả trong và ngoài nhà trường. Phối hợp với các đoàn thể khác ở trong xã,
xóm đồng thời có gặp gỡ trao đổi với phụ huynh học sinh và bàn các biện pháp
giải quyết xây dựng tốt phong trào.
4. Một việc tối cần thiết là tham mưu với các cấp uỷ Đảng, các cấp các
ngành, hội cha mẹ học sinh đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ cho
Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
2. Kiến nghị
Phòng Giáo dục&Đào tạo tham mưu với các cấp chính quyền quan tâm
xây dựng cơ sở vật chất (các phòng học đã xuống cấp) không đáp ứng công tác
dạy-học và các phong trào thi đua.
Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” là một
việc làm rất khó khăn và lâu dài; đòi hỏi sự kiên trì, tinh thần khắc phục khó
khăn và sự vận dụng linh hoạt các biện pháp để huy động tốt nhất các lực lượng
xã hội cùng tham gia.
Những việc mà trường làm được, đã nêu ra trong sáng kiến kinh nghiệm
này là một đóng góp công sức nhỏ, có thể chưa đạt được kết quả như mong
muốn.

Rất mong được các cấp quản lý giáo dục và các đồng nghiệp tận tình góp
ý xây dựng.
Xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG

Thượng Ninh, ngày 08 tháng 4 năm 2017
14


ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.
Người viết sáng kiến

Dương Thị Liên

15