PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Dự giờ lớp học là một hoạt động giáo dục quan trọng của mỗi giáo viên
nói riêng, của mỗi cấp học nói chung trong đó có cấp Tiểu học. Dự giờ lớp học
thường xuyên là một biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục
trong các nhà trường phổ thông hiện nay. Dù là đột xuất hay thông báo trước, dự
giờ là biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục.
Thông qua các tiết dự giờ ở tiểu học, giúp cho giáo viên chủ động, tích
cực hơn trong bài giảng của mình. Khi đồng nghiệp đến dự giờ thì giáo viên
giảng dạy chuẩn bị kỹ hơn, sẵn sàng trao đổi về bài dạy trước khi lên lớp, đây là
một việc làm hết sức cần thiết đối với mỗi giáo viên đứng lớp hiện nay. Những
lớp có giáo viên đến dự giờ cũng sẽ sôi nổi, ý thức học tập của học sinh cũng
nghiêm túc hơn, đó là điều kiện thuận lợi để giáo viên phát huy được sự sáng tạo
trong tiết học của mỗi học sinh. Việc dự giờ không chỉ giúp cho giáo viên đến
dự giờ để học tập, đúc rút kinh nghiệm từ trong tiết dạy của đồng nghiệp mà còn
giúp giáo viên có những kinh nghiệm và sáng tạo trong việc xử lý các tình
huống trong tiết học. Thông qua tiết dự giờ, Ban giám hiệu nhà trường và các tổ
trưởng sẽ dễ dàng đánh giá xếp loại giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên
tiểu học. Còn giáo viên tự nhìn nhận đúng năng lực của mình, có ý thức bồi
dưỡng chuyên môn. Đây cũng là một biện pháp quan trọng giúp cho giáo viên
tiểu học luôn luôn chuẩn bị đầy đủ tâm thế, nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị kế
hoạch, đồ dùng…khi dạy học. Năm học 2016- 2017 Sở, Phòng GD&ĐT đã triển
khai sinh hoạt chuyên môn mới lấy học sinh làm trung tâm đã góp phần nâng
cao chất lượng giờ dạy, tích cực đổi mới phương pháp dạy học ở cấp tiểu học.
Với ý nghĩa và tầm quan trọng của dự giờ , tôi đã chọn sáng kiến" Một số
biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng dạy học qua dự giờ ở trường
Tiểu học"
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Trong các văn kiện trình Đại hội XII, Đảng ta nhấn mạnh sự quan tâm
đặc biệt và làm rõ hơn lập trường, quan điểm, tính nhất quán về sự cần thiết
phải đối mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo,phát triển nguồn nhân lực.
Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục,đào tạo,phát triển nguồn nhân lực,đã
từng được khẳng định trong các văn kiện Đảng trước đây, đặc biệt là trong Nghị
quyết số 29 của Hội nghị Trung ương 8, khoá XI, khẳng định đây không chỉ là
quốc sách hàng đầu, là “ chìa khoá” mở ra con đường đưa đất nước tiến lên giàu
đẹp, văn minh.
Trong văn kiện đại hội XII lần này, kế thừa quan điểm chỉ đạo của nhiệm
kỳ trước, Đảng ta đưa ra đường lối đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào
tạo,phát triển nguồn nhân lực, xác định đây là một kế sách, quốc sách hàng đầu,
tiêu điểm của sự phát triển, mang tính đột phá, khai mở con đường phát triển
nguồn nhân lực Việt Nam trong thế kỷ XXI, khẳng định triết lý nhân sinh mới
của nền giáo dục nước nhà “dạy người,dạy chữ, dạy nghề”
Để thực hiện được mục tiêu phát triển bậc học và đáp ứng đòi hỏi mà xã
hội đặt ra cho hệ thống giáo dục nói chung và bậc Tiểu học nói riêng thì việc
nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục là một yêu cầu cấp thiết đặt ra cho các
nhà quản lý cũng như mỗi giáo viên tiểu học. Hơn nữa cấp tiểu học có vai trò
quan trọng vì nó đặt “ nền móng” cho sự phát triển tiếp theo của các cấp học
khác. Do đó chất lượng học sinh của cấp tiểu học này phụ thuộc rất nhiều ở
“ ông thầy tổng thể” tiểu học. Chất lượng giảng dạy và giáo dục của nhà trường
phụ thuộc vào chất lượng giờ lên lớp của mỗi giáo viên do vậy làm cán bộ quản
lý phải thường xuyên dự giờ góp ý và đánh giá chính xác giờ lên lớp của giáo
viên. Công tác dự giờ thăm lớp là một nội dung quan trọng không thể thiếu trong
kế hoạch, nhiệm vụ năm học của nhà trường. Trên cơ sở kiểm tra giờ dạy trên
lớp, cán bộ quản lý căn cứ các văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học
của các cấp để đánh giá toàn diện tất cả các mặt hoạt động của giáo viên.
Là Phó hiệu trưởng trong nhà trường, qua thực tế chỉ đạo tôi thấy hoạt
động dự giờ của giáo viên Tiểu học hiện nay chưa thực sự đạt được những hiệu
quả như mong muốn, hầu như các giáo viên còn chưa tự giác, tích cực dự giờ
của đồng nghiệp bởi tâm lí e ngại cho rằng đi dự giờ tức là kiểm tra tiết dạy của
giáo viên, do đó việc dự giờ thường do cán bộ quản lý chuyên môn thực hiện.
Giáo viên phần lớn chỉ tham gia dự giờ trong các hoạt động mang tính chất
“Thao giảng” chào mừng các ngày kỉ niệm trong năm học như 20-10, 20-11,
8-3, ...Vẫn có cán bộ quản lý, giáo viên tuy đã để tâm đến việc kiểm tra - đánh
giá giờ lên lớp của giáo viên nhưng đôi khi chỉ kiểm tra cho điểm mà không
đánh giá, nhận xét hoặc đánh giá chung chung. Điều đó chẳng những không kích
thích động viên được giáo viên mà còn làm cho các giáo viên trong hội đồng sư
phạm không có hứng thú trong giảng dạy, tự ti,ỷ lại và làm việc không hết trách
nhiệm.
Để góp phần tích cực có hiệu quả vào việc thực hiện mục tiêu giáo dục và
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong trường tiểu học. Sau một thời gian
tìm tòi, nghiên cứu, thử nghiệm, so sánh tài trường và nghiên cứu tài liệu, tôi đã
đúc kết được một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng dạy học của
giáo viên tiểu học, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Hoạt động dạy học, dự giờ, sinh hoạt chuyên môn của giáo viên
- Hoạt động học tập học sinh
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Phương pháp quan sát: Quan sát thực tế giáo viên và học sinh
- Phương pháp phân tích, so sánh, đánh giá, tổng hợp
- Phương pháp thực hành, thử nghiệm
- Phương pháp phỏng vấn
PHẦN II: NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I.CƠ SỞ LÍ LUẬN:
Giờ lên lớp được hiểu là một hoạt động mang tính trung tâm, chủ đạo của
nhà trường. Nó bao gồm cả hoạt động dạy- học của thầy và trò. Vì vậy giờ lên
lớp được xem là một đơn vị cơ bản của quá trình dạy học, nó vừa là mục đích
vừa là phương tiện giáo dục. Giờ lên lớp được tổ chức một cách khoa học và hệ
thống được Bộ giáo dục và đào tạo qui định và hướng dẫn giảng dạy theo quy
trình, phân phối chương trình, chuẩn kiến thức, kỹ năng. Nội dung chương trình
lên lớp được chia thành từng phần, từng chương và từng tiết học cụ thể. Mỗi một
tiết học là một đơn vị kiến thức được truyền thụ trong một thời gian nhất định
gọi là giờ lên lớp ở Tiểu học. Tất cả các đơn vị kiến thức có sự liên quan chặt
chẽ với nhau và quan hệ trên cơ sở vòng kiến thức đồng tâm từ thấp đến cao.
Người giáo viên Tiểu học, thông qua giờ lên lớp giúp các em học sinh lĩnh hội
các đơn vị kiến thức đó theo phân phối chương trình của Bộ giáo dục và đào tạo.
Nói một cách ngắn gọn thì giờ lên lớp là một đơn vị thời gian để thực hiện
nhiệm vụ dạy học. Giờ lên lớp đươc thực hiện quá trình sư phạm đối với lớp học
để thực hiện về chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực giảng dạy của giáo viên và thể
hiện hoạt động học tập của học sinh, khả năng tiếp thụ, lĩnh hội kiến thức của
các em. Giờ lên lớp là một nơi cùng “lao động” của thầy và trò, được ví như một
trang sách trong vô số trang sách trên bước đường chinh phục kiến thức của học
sinh.
Qua việc kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp giúp cho cán bộ quản lý Tiểu
học nắm bắt năng lực sư phạm của từng giáo viên trong trường, xác định được
thực trạng của việc giảng dạy để phát huy những ưu điểm và hạn chế, những
vướng mắc trong giờ dạy trên lớp, từ đó cán bộ quản lý điều chỉnh ngăn ngừa
những sai lệch. Từ đó để xếp loại chuyên môn nghiệp vụ và công nhận giáo viên
giỏi cấp trường, đồng thời giúp cho cán bộ quản lý sử dụng đúng người, đúng
việc phát huy được năng lực sở trường của mỗi giáo viên.
Qua dự giờ giáo viên tự đánh giá khả năng năng lực chuyên môn của mình
đồng thời học hỏi được từ cán bộ quản lý, đồng nghiệp về kiến thức kĩ năng,
phương pháp, cách thức tổ chức….để từ đó nâng cao nghiệp vụ sư phạm, rèn
luyện nhân cách nhà giáo, tinh thần trách nhiệm, nỗ lực ý chí, tính kiên trì lòng
tự tin, ý thức tập thể và quan hệ ứng xử.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU:
1. Công tác dự giờ :
Quy định Mức chất lượng tối thiểu của trường Tiểu học Ban hành kèm
theo Quyết định số 55/2007/QĐ-BGDĐT ngày 28 tháng 9 năm 2007 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào, Quyết định số 16, do Bộ GD&ĐT ban hành chuẩn
kiến thức –kỹ năng, tạo điều kiện thực hiện tốt, có hiệu quả hoạt động dự giờ,
đánh giá, rút kinh nghiệm nhằm góp phần tích cực trong việc thúc đẩy hoạt động
dạy và học trong nhà trường. Qua dự giờ còn nắm bắt thêm việc giáo viên áp
dụng Thông tư 30 và những sửa đổi bổ sung theo thông tư 22 trong tiết dạy, từ
đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cũng như phát triển học sinh có năng
khiếu nói riêng.
- Đảm bảo dự đủ, đúng số giờ theo quy định tối thiểu của Bộ GD&ĐT.
- Cần dự giờ rải đều các tuần trong năm học, tránh sự dồn ép vào các đợt
thao giảng, hội giảng.
- Việc đánh giá tiết dạy ( Kể cả hội giảng cũng như dự giờ kiểm tra định
kì hay đột xuất) phải coi trọng việc đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới
kiểm tra đánh giá kết quả học tập, phát huy tính tích cực và hoạt động nhóm
của học sinh.
Hoạt động dự giờ giáo viên là hoạt động cần thiết, quan trọng trong quá
trình kiểm tra, đánh giá, giúp giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, giúp
CBQL nắm bắt tình hình thực tiễn của hoạt động dạy-học. Để hoạt động dự giờ
đạt hiệu quả cao thì cần thiết phải quản lí, chỉ đạo nội dung này một cách khoa
học, chặt chẽ và có những biện pháp quản lí khả thi nhất phù hợp với điều kiện
thực tế về đội ngũ giáo viên, tình hình học sinh trong môi trường sư phạm của
nhà trường.
2. Thực trạng chung của nhà trường:
Trường Tiểu học Hoằng Vinh, huyện Hoằng Hoá đạt chuẩn quốc gia mức
độ 2 (Theo QĐ số 5097 ngày 30 tháng 12 năm 2016). Trường có 10 lớp và 15
giáo viên. Trong đó: 11 Đại học, 3 Cao đẳng, 1 trung học sư phạm. Trình độ đội
ngũ cán bộ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn chiếm tỉ cao tạo điều kiện cho việc
tiếp thu và thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học đạt kết quả. Nhận thức
về tư tưởng chính trị của đội ngũ cán bộ giáo viên ổn định, vững chắc, kiên định
đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Tinh thần đoàn kết
trong đơn vị tốt, cán bộ giáo viên một lòng cùng vượt qua khó khăn để hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Nề nếp nhà trường ổn định và chất lượng
được nâng lên qua từng năm học.
Thực tế cho thấy sinh hoạt chuyên môn là hoạt động thực hiện thường
xuyên theo định kỳ nhằm bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm
cho giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học thông qua dự giờ và
phân tích bài học ở đó giáo viên tập trung phân tích các vấn đề liên quan đến
người học. Tuy nhiên những năm học trước đây, hoạt động dự giờ của giáo viên
chưa thực sự đạt được hiệu quả như mong muốn, hầu như giáo viên còn chưa tự
giác, tích cực dự giờ của đồng nghiệp, dự giờ xong thì ngại góp ý vì sợ va chạm,
sợ đồng nghiệp tự ái. Giáo viên hầu như mới chỉ tham gia dự giờ trong các hoạt
động mang tính chất “Thao giảng”theo quy định và chào mừng các ngày kỉ niệm
trong năm học. Điều đó chẳng những không kích thích, động viên được giáo
viên mà còn làm cho các giáo viên trong hội đồng sư phạm không có hứng thú
trong dự giờ mà còn làm giảm sự năng động, tìm tòi, học hỏi…
Để có kế hoạch và biện pháp chỉ đạo đẩy mạnh hoạt động dạy học đạt hiệu
quả, bản thân tôi là Phó hiệu trưởng qua nhiều năm chỉ đạo tôi đã tiến hành rà
soát lại những nhược điểm, những tồn tại trong công tác dự giờ thường xuyên
của giáo viên và dự giờ kiểm tra đánh giá của cán bộ quản lí trong năm học
trước ngay từ đầu năm học. Qua rà soát tôi nhận thấy công tác dự giờ thăm lớp
gặp những hạn chế sau:
- Việc chuẩn bị dự giờ của giáo viên, các thành viên ban kiểm tra chưa
được chuẩn bị chu đáo.
- Người dự chỉ quan tâm đến hoạt động giảng dạy của giáo viên (nội dung
dạy học, phương pháp dạy học, phương tiện, đồ dùng, phân phối thời gian) mà ít
quan tâm đến hoạt động học tập của học sinh (thái độ, nền nếp học tập, phương
pháp học tập, không khí học tập...) cũng như các quan hệ diễn ra trong tiết dạy
(quan hệ thầy- trò, quan hệ trò- trò, xử lí tình huống).
- Việc đánh giá, rút kinh nghiệm còn dè dặt, chưa mạnh dạn đóng góp ý
kiến ở tổ chuyên môn, còn nể nang đồng nghiệp. Đây là khâu quan trọng then
chốt trong công tác dự giờ giáo viên cần phải thực hiện đúng quy định.
- Tổ trưởng, tổ phó và các thành viên trong ban kiểm tra chưa được bồi
dưỡng kiến thức và kĩ năng nghiệp vụ quản lí. Họ có nhận thức đúng về vấn đề
dự giờ thăm lớp, song chưa thực hiện đủ chức năng và nhiệm vụ của mình.
- Một số giáo viên nhận thức về vị trí vai trò, nhiệm vụ của công tác dự giờ
chưa đầy đủ, chưa thực sự phấn khích tham gia hoạt động tổ chuyên môn, chưa
thấy rõ tác dụng của việc dự giờ với công tác giảng dạy của bản thân nên chưa
tích cực tham gia dự giờ, dự sơ sài mang tính đối phó, chiếu lệ, hình thức.
- Việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và quản lý
học sinh còn nhiều hạn chế.
Nguyên nhân của thực trạng là do một số giáo viên chưa thấy hết được
tầm quan trọng trong hoạt động giáo dục nhà trường, chưa thực sự thích thú và
hăng hái tham gia dự giờ thăm lớp; biện pháp tổ chức chưa phù hợp với mọi
người nên chưa kích thích được tính tích cực của mỗi cá nhân. Việc xây dựng kế
hoạch thường dựa vào kinh nghiệm làm việc; trình độ, năng lực chuyên môn của
giáo viên trong tổ, khối còn hạn chế; hình thức động viên khen thưởng và nhắc
nhở phê bình thiếu phong phú, chưa thiết thực.
Tinh thần cộng đồng trách nhiệm giữa các tổ chuyên môn và giáo viên
chưa cao, công tác chỉ đạo tổ chức hoạt động thiếu biện pháp cụ thể. Do nhận
thức chưa rõ ràng về vai trò, nhiệm vụ của công tác dự giờ nên chưa phát huy
được tính tích cực chủ động sáng tạo của giáo viên đối với công tác chuyên
môn.
Từ thực tế trên và trước những đòi hỏi bức bách phải nâng cao hơn nữa
chất lượng giáo dục nhằm đáp ứng được những yêu cầu của quá trình đổi mới,
tôi nhận thấy cần phải bồi dưỡng nâng cao chất lượng dự giờ, thăm lớp của giáo
viên để góp phần nâng cao chất lượng dạy - học. Điều này cùng phù hợp với tinh
thần chỉ đạo của Sở, Phòng GD&ĐT khi triển khai sinh hoạt chuyên môn lấy
học sinh làm trung tâm từ năm học 2016-2017.
III. BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
QUA VIỆC DỰ GIỜ
Với thực trạng về công tác dự giờ thường xuyên của giáo viên và dự giờ
kiểm tra đánh giá của cán bộ quản lí tại trường Tiểu học Hoằng Vinh như trên tôi
đã thực hiện triển khai một số biện pháp sau:
1. Biện pháp1: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo:
Năm học 2015 – 2016 và 2016- 2017 tôi đã cùng đồng chí Nguyễn Thị
Hoàn- hiệu trưởng nhà trường thành lập Ban kiểm tra gồm: Hiệu trưởng, phó
hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn, giáo viên giỏi cấp Tỉnh, giáo viên giỏi cấp
Huyện.
Chúng tôi đã làm với tất cả trách nhiệm và khả năng, với cương vị là Ban
kiểm tra chúng tôi đã hưởng ứng vận dụng năm học thực hiện xây dựng sinh
hoạt tổ chuyên môn mới lấy học sinh làm trung tâm, qua đó đã:
- Giúp nhà trường đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các quy chế chuyên
môn do Bộ GD-ĐT ban hành.
- Dự giờ tiến hành phân loại giáo viên. Kiểm tra đôn đốc việc thực hiện
kế hoạch, bồi dưỡng giáo viên, kiểm tra hồ sơ chuyên môn, thực hiện cải tiến
phương pháp giảng dạy, chỉ đạo tổ viên soạn giáo án mẫu.
Các bước tiến hành:
- Khảo sát phân loại giáo viên (Dựa vào kết quả năm trước). Ở đây chúng
tôi cho GV tự đề xuất yêu cầu của mình theo Sổ học tập dự giờ; trên cơ sở đó
ban giám hiệu sẽ giúp GV hoàn thành các yêu cầu của công tác dự giờ.
Sổ học tập dự giờ - năm học 2016-2017
Họ và tên giáo viên:………..
Khối lớp:……
Môn
Tiếng Việt
Môn Toán
Tự đánh giá
năng lực dạy
học của bản
thân
- Nắm được
mục tiêu
chương trình,
bài dạy.
- Vận dụng
thực tế linh
hoạt.
Đề xuất mục
đích học tập
khi dự giờ
- Cách giải
quyết tình
huống sảy ra
- Chưa sáng
tạo phương
pháp dạy học
Dự kiến
vận dụng
vào dạy
học
- HS nhận -Phân môn
xét, trả lời Tập
đọc
cho
nhau tuần 27.
hoặc
GV
gợi ý
- Cách tổ
chức hoạt
động nhóm
đôi
trong
giờ Tập đọc
Điều đã
học tập
được
Kết
quả
vận
dụng
…….
Nội dung này chẳng khác một kế hoạch tự học tập trong dự giờ của mỗi
GV.
- Xây dựng kế hoạch tổ nhóm chuyên môn, căn cứ vào thực tế để tổ
trưởng đề xuất việc bồi dưỡng giáo viên của tổ mình. Phân công nhiệm vụ cho
từng giáo viên và tổ nhóm.
- Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn
- Thống nhất mục đích, yêu cầu, nội dung cơ bản của từng bài.
- Tổ chức học tập các chuyên đề nâng cao hiệu quả giờ lên lớp, cải tiến
phương pháp giảng dạy.
- Tổ chức dự giờ có phân tích đánh giá rút kinh nghiệm.
2. Biện pháp2: Tổ chức nội dung thực hiện:
2.1 Dự giờ học hỏi kinh nghiệm:
Căn cứ vào thời khoá biểu trên lớp của mỗi giáo viên, Phó hiệu trưởng chỉ
đạo các tổ trưởng chuyên môn lên lịch dự giờ cụ thể cho mỗi giáo viên sau đó
xin ý kiến của hiệu trưởng để thực hiện.
Để làm tốt được các nội dung này tại đơn vị tôi đã làm như sau: Mỗi kỳ,
mỗi năm chúng tôi đều hướng đến mục tiêu rõ ràng (Ví dụ trong tháng 9 chúng
tôi muốn gió viên nắm vững quy trình dạy Tập đọc ở các khối lớp, ở tháng 10
chúng tôi lại muốn đề cập kỹ hơn về phương pháp dạy học môn Toán, tháng 11
chúng tôi lại muốn GV kiểm tra xem giáo viên đã áp dụng phương pháp “ Bàn
tay nặn bột” như thế nào….. Trước hết nắm vững năng lực giảng dạy của từng
đ/c từ đó lên lịch cho GV dạy yêu cầu cả 2 tổ chuyên môn cùng dự để học hỏi
kinh nghiệm những giáo viên có năng lực. Ví dụ giáo viên Nguyễn Hà - lớp 4
dạy tốt về môn Toán, giáo viên Việt Hà- lớp 1A2 nắm vững quy trình dạy Tập
đọc- học vần lớp 1, Nguyễn Thị Tuyết - lớp 5 dạy tốt về phân môn TLV, Giáo
viên Lê Thị Trường - lớp 2A2 dạy Đạo Đức tốt, đ/c Nguyễn Hạnh GV lớp 3 dạy
tốt về TNXH tất cả các GV này đều kết hơp thành thạo ứng dụng công nghệ
thông tin.
2.2. Dự giờ kiểm tra - đánh giá:
- Dự giờ thường xuyên: Là dự giờ nằm trong kế hoạch xây dựng từ đầu
năm học đó là hoạt động kiểm tra toàn diện. Hoạt động này GV có sự chuẩn bị
chu đáo về mọi mặt (đồ dùng DH, tiến trình lên lớp, tâm thế sư phạm). CBQL
qua việc dự giờ nắm bắt trình độ sư phạm của GV, các hoạt động sư phạm mà
GV đã làm được, chất lượng dạy và học, nền nếp của lớp.Từ đó làm căn cứ để
đánh giá chuẩn nghề nghiệp GVTH, làm căn cứ để sử dụng chuyên môn đúng
người, đúng việc, phát huy vai trò của mỗi GV.
Năm học 2015- 2016 qua dự giờ kiểm tra đ/c Lê Thị Hoa chưa có nhiều
kinh nghiệm trong vấn đề đổi mới phương pháp dạy học, chất lượng qua khảo
sát học sinh chưa đạt yêu cầu. Đến năm học 2016- 2017 tôi thường xuyên kiểm
tra dự giờ thăm lớp, theo dõi Sổ học tập dự giờ, đến cuối năm học chất lượng
giờ dạy của đ/c cũng như chất lượng của học sinh tốt lên rõ rệt.
- Dự giờ đột xuất: Là việc dự giờ không báo trước chỉ nằm trong mục tiêu
cần đạt của CBQL. Mỗi GV lên lớp phải chấp hành việc dự giờ đột xuất bất kì
lúc nào mà CBQL đề xuất.
+ Đối với CBQL: Tuy là dự giờ đột xuất song nó phải nằm trong chủ định
của CBQL. Dự ai? Dự khi nào? Dự tiết nào? Dự để nhằm mục đích gì? Muốn
làm được điều đó: CBQL phải căn cứ vào phân phối chương trình để dự giờ. Có
thể là mở đầu cho một dạng bài nào đó. CBQL dự để nắm bắt các bước lên lớp
để tham gia uốn nắn, định hướng các hoạt dộng sư phạm của GV. Thông qua
việc dự giờ đột xuất góp phần đẩy mạnh hoạt động dạy học trong nhà trường là:
mỗi GV trước khi lên lớp luôn luôn phải chuẩn bị bài, chuẩn bị tâm thế dự giờ,
chuẩn bị đồ dùng dạy học...
Ví dụ: ở những năm học trước khi kiểm tra hồ sơ đ/c Tuấn luôn là người
nạp chậm, bản thân là giáo viên có năng lực nhưng khi dự giờ thường lúng túng,
thiếu tự tin, 2 năm học liên tiếp tôi liên tục lên thăm lớp, dự giờ đột xuất, góp ý
đến nay đã tạo cho đ/c tự tin trong các tiết dạy bất kì tiết nào từ đó đ/c luôn có ý
thức chuẩn bị tốt bài trước khi lên lớp
- Dự giờ hội giảng: Là hoạt động sư phạm mang tính tập thể GV trong
trường. Hằng năm đơn vị chúng tôi thường tổ chức thành công nội dung này. Kinh
nghiệm của chúng tôi phân mỗi đ/c một phân môn, có năm chúng tôi phân theo
năng lực sở trường, có năm lại phân ngược lại ví dụ ai chưa vững về phần nào
chúng tôi phân dạy ở mảng đó. Qua hội giảng GV củng cố kiến thức các bước lên
lớp mỗi môn, mỗi phân môn.GV học tập kinh nghiệm sư phạm: tri thức, phương
pháp, phong thái sư phạm, từ đó điều chỉnh hoạt động dạy học của mình mỗi
ngày một vững vàng về phương pháp. Thông qua việc dự giờ hội giảng CBQL
đánh giá những ưu điểm, những tồn tại trong hoạt động chuyên môn của một đợt
hội giảng qua đó thúc đẩy sự sáng tạo, sự đột phá, sự đổi mới trong việc linh
hoạt sử dụng các phương pháp dạy học, khích lệ được những GV có nhiều cố
gắng trong chuyên môn, từ đó tạo lên phong trào thi đua dạy tốt học tốt.
- Dự giờ chuyên đề: Là hoạt động sư phạm cấp trường hoặc cấp tổ nhằm đi
đến thống nhất các bước lên lớp, hay tháo gỡ một dạng bài lí thuyêt hoặc thực
hành nào đó khó dạy.
Qua dự giờ chuyên đề CBGV tháo gỡ những khó khăn chuyên môn gặp
phải, làm chỗ dựa vững chắc cho GV mới ra nghề học tập chuyên môn. Thông
qua dự giờ chuyên đề thúc đẩy hoạt động chuyên môn bằng việc thực hiện đúng
tiến trình lên lớp, GV trao đổi những kinh nghiệm dạy học, việc làm đó tôn vinh
những nhà giáo có nhiều kinh nghiệm và thúc đẩy việc dạy học và việc đúc rút
kinh nghiệm trong dạy học.
Trong những năm gần đây Phòng GD& ĐT Hoằng Hoá rất quan tâm và
chỉ đạo sát sao dự giờ chuyên đề, mỗi năm chúng tôi đều được tham gia dự giờ
học hỏi kinh nghiệm từ trường bạn, từ đó về đơn vị chúng tôi đã triển khai thành
công các chuyên đề ( VD đ/c Nguyễn Hạnh, đã dạy thành công chuyên đề Bàn
tay nặn bột với bài Hoa lớp 3, đ/c Tuấn phương pháp dạy học Mỹ thuật theo
phương pháp mới của Đan Mạch) từ đó GV ở các tổ khối cùng đồng loạt thực
hiện.
- Dự giờ song song: Là việc dự cùng một tiết nhưng dự 2 GV khác nhau.
Hoạt động này so sánh được cùng một nội dung kiến thức: mỗi GV vận dụng
phương pháp dạy học, cách thức tổ chức khác nhau...nên hiệu quả giờ dạy khác
nhau. Tìm được những sáng tạo của mỗi GV để tháo gỡ kiến thức, nội dung bài
giảng.
Ví dụ ở trường chúng học kỳ 1 chúng tôi muốn cho GV nắm vững hơn quy
trình dạy Tập đọc- học vần lớp 1 vào ngày 17/10, tôi đã phân công cho đ/c Minh
và đ/c Việt Hà cùng dạy bài vần ia thông qua việc dự giờ CBQL cho người dạy
cùng dự để rút kinh nghiệm cho việc dạy của mình và bổ sung cho đồng nghiệp.
GV dạy tiết thứ nhất học được ở GV dạy tiết sau những vấn đề gì? Người dạy
tiết thứ nhất bổ sung cho người dạy ở tiết dạy sau những vấn đề gì?
Thông qua việc làm đó mỗi GV thấy rõ nhất điểm mạnh của mình để phát
huy, để tự khẳng định mình và điểm hạn chế của mình, của đồng nghiệp để rút
kinh nghiệm cho tiết dạy sau tốt hơn.
- Dự giờ có sử dụng công nghệ thông tin: Là hoạt động sư phạm ứng dụng
công nghệ thông tin vào giảng dạy.
Ví dụ có năm chúng tôi tổ chức cho GV dự giờ tiết dạy mà GV sử dụng
công nghệ thông tin tốt, có năm chúng tôi lại phân và cho GV dự giờ tiết dạy mà
GV đang còn lúng túng…Từ đó vận dụng so sánh những tiết dạy có ứng dụng
công nghệ thông tin khai thác được nhiều hình ảnh sống động vào bài giảng làm
cho bài giảng sinh động học sinh tiếp thu bằng cả kênh hình và kênh chữ tốt
hơn. Đối với GV tiết dạy nhẹ nhàng mà hiệu quả hơn. Đối với CBQL đã mở ra
cho giáo viên một sân làm việc tri thức mà cập nhật được nhiều thông tin.
3. Biện pháp 3: Cách thức thực hiện:
3.1.Chuẩn bị trước khi dự giờ kiểm tra đánh giá:
Bước 1: Bám sát kế hoạch đề ra, xem dự ai? dự môn gì? dạng bài nào?
nhằm đạt mục đích gì? tháo gỡ về kiến thức kĩ năng hay phương pháp?
Bước 2: Người dự cần xem trước bài dự về SGK về Gợi ý hướng dẫn trong
SGV,...Định hướng được vấn đề mà giáo viên dễ mắc phải về kiến thức về
phương pháp hay cách thức tổ chức, hay về tiến trình tiết dạy để xem giáo viên
đó tháo gỡ ra sao? sáng tạo như thế nào? có gì đổi mới về phương pháp cách
thức tổ chức?
3. 2. Các bước tiến hành Dự giờ kiểm tra đánh giá:
Bước 1: Tiến hành dự giờ:
CBQL, người dự phải tập trung ghi chép lại tiến trình tiết dạy, rút ra
những ưu điểm, tồn tại của tiết dạy và định hướng việc tư vấn thúc đẩy.
CBQL, người dự dự kiến điều cần tham gia, cần tư vấn về phương pháp,
về kiến thức về cách thức tổ chức về phân bố thời gian, về sử lí tình huống sư
phạm về hoạt động của thầy và trò...
Bước 2: Phân tích sư phạm giờ lên lớp đã dự : Dựa vào lý thuyết các kiểu
bài học phân tích những hoạt động của thầy, trò trong việc thực hiện mục đích,
yêu cầu, nội dung, phương pháp, kết quả và mối liên hệ giữa chúng, cần chú
trọng các yếu tố sau :
+ Kiến thức trọng tâm: Đạt (chưa đạt) ở mức độ nào, có gì mới ? Cách
khắc phục giải quyết những tồn tại.
+ Phương pháp lên lớp: Phù hợp hay chưa phù hợp? các tồn tại và
cách sửa đổi? vấn đề sử dụng phương pháp dạy học phát huy tính tích cực
của học sinh?
+ Phong thái sư phạm: ngôn ngữ, cử chỉ, hành vi cần chuẩn mực trong
sáng gần gũi với học sinh sao cho dễ hiểu, trên phương diện tôn trọng người
học, phát huy khả năng vốn sống và vốn kiến thức của HS vào bài dạy...
+ Chất lượng học sinh:Thông qua việc tiếp thu bài giảng, việc thực
hành kiến thức trên lớp, việc đóng góp xây dựng bài của HS để CBQL nắm
bắt chất lượng HS chỉ cho GV thấy học sinh học như thế nào, HS đang đang
gặp khó khăn gì, kết quả ra sao. Hoặc có thể sau dự giờ CBQL có thể kiểm
tra kết quả học tập của HS bằng một bài kiểm tra chất lượng....
+ Ngoài các mặt trên cần chú trọng các yếu tố như: khoa học thực tiễn gắn
liền với cuộc sống, đào tạo toàn diện, bám sát mục đích yêu cầu của bài học,
điều kiện phương tiện thiết bị dạy học và các tình huống xảy ra trong tiết học có
tính tích cực hoặc ngược lại(Tổ chức để GV và HS cùng tiếp cận với tài liệu cần
thiết để áp dụng hiệu quả cho giờ dạy cao hơn). Ví dụ trong năm học này sau khi
đón bằng Chuẩn quốc gia mức độ 2 chúng tôi đã phối kết hợp với thư viện Tỉnh
Thanh Hoá tổ chúc ngày hội đọc sách cho CBGVNV và HS thành công tốt đẹp,
ngoài ra còn được thư viện Tỉnh trao tặng sách trị giá 10.000.000 đồng( Phát
sóng vào 8 giờ 30 phút ngày 29/3 Đài truyền hình Thanh Hoá).
Trường tiểu học Hoằng Vinh phối hợp với Thư viện Tỉnh tổ chức lễ
trao tặng sách và phục vụ lưu động tại trường.
4. Biện pháp 4: Nhận xét đánh giá tiết dạy
Để làm nội dung này có hiệu quả, tôi thường tổ chức thực hiện như sau:
- Cho GV nêu lại tiến trình tiết dạy, ý tưởng tự đánh giá việc làm được và
những vấn đề chưa làm được của mình.
- CBQL, người dự tham gia từng khâu đoạn trong tiến trình tiết dạy, chỉ ra
cho GV thấy được mặt mạnh, yếu..để giáo viên có cái nhìn tổng quát về tiết dạy.
Lưu ý: Ở bước này cần tuân thủ theo SHCM lấy HS làm trung tâm. Chú ý việc:
+ Học sinh học như thế nào?
+ Học sinh đang gặp khó khăn gì?
+ Nội dung và phương pháp dạy học có phù hợp không, có gây hứng thú
cho người học không?
+ Kết qủa học tập của học sinh có được cải thiện không?
+ Cần điểu chỉnh cách dạy và nên điều chỉnh như thế nào?
- Nêu kết quả cuối cùng, ghi biên bản.
CBQL cho giáo viên kí nhận những việc đạt được trong tiết dạy và những
hạn chế của tiết dạy, làm cơ sở cho việc kiếm tra đánh giá sự tiến bộ khả năng
cập nhật đổi mới phương pháp trong những lần dự sau.
- Rút kinh nghiệm cho bản thân người CBQL, người dự sau dự giờ học
được ở GV sự sáng tạo nào? Từ đó bổ sung kiến thức phương pháp cho mình
làm hành trang trong việc kiểm tra đánh giá đồng nghiệp trong những lần kiểm
tra.
Giáo viên thảo luận, trao đổi góp ý sau dự giờ
5. Biện pháp 5: Giáo viên tự viết thu hoạch
Sau mỗi học kỳ, tôi đều yêu cầu giáo viên tự viết thu hoạch để đánh giá
những gì mình đã học được, đề nghị những gì cần được giúp đỡ, góp ý cách tổ
chức thuận tiện, hiệu quả cao hơn. Nhờ vậy mỗi giáo viên đều hiểu và tích cực
tham gia dự giờ có chủ đích cao hơn.
Giáo viên khối 2 viết thu hoạch
6. Biện pháp 6: Xây dựng tài liệu, quay clíp về các tiết dạy.
Hiện nay, công nghệ thông tin đã phát triển, việc ghi lại những tiết dạy
hay, lưu ý những điều mình quan tâm đã trở nên dễ dàng qua điện thoại thông
minh, máy ghi hình, máy ảnh… Trường tôi khi góp ý nếu cần minh hoạ, giáo
viên có thể dưa ra các hình ảnh để minh chứng, tranh luận góp ý, có những tình
tiết được xem đi xem lại nhiều lần. Cho đến nay, chúng tôi cũng đã có 1 “kho”
tương đối phong phú về hình ảnh dự giờ và các tiết dạy để giáo viên có thể truy
cập ở trường hay ở nhà để học tập.
Hình ảnh giáo viên đang dự giờ
IV. CÁC GIẢI PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Để thực hiện tốt công tác dự giờ, chúng tôi đã xây dựng các giải pháp
sau:
1. Nâng cao nhận thức của đội ngũ cốt cán và toàn bộ giáo viên:
- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc dự giờ và kiểm tra- đánh
giá giờ dạy trên lớp cho tất cả giáo viên trong trường vì khi mỗi giáo viên có nhận
thức tốt thì họ sẽ cố gắng trong công tác giảng dạy và đi đến sự đánh giá chính
công việc của bản thân mình. Họ sẽ tự cảm thấy những phần còn hạn chế để khắc
phục, những mặt mạnh để phát huy. Do đó CBQL phải tuyên truyền vận động, các
buổi học các văn bản của ngành và các buổi hội thảo về đổi mới phương pháp.
Bên cạnh đó tôi đã tổ chúc SHCM mới nội dung gồm:
+ Tổ chức thiết kết bài dạy minh hoạ (Do đ/c Nguyễn Hà, đ/c Trường
chuẩn bị)
+ Dạy thực hành và dự giờ ( 2 đ/c dạy, BGH cùng tất cả GV dự)
+ Thảo luận, rút ra bài học
Với cách sinh hoạt mới này tôi đã hướng dẫn người dự không ngồi 1 chỗ
như trước để ghi chép mà có thể đứng ở cuối, đầu, 2 bên của lớp để quay phim,
chụp ảnh, ghi âm… nhưng quan trọng người dự phải quan sát ghi chép việc học
của học sinh từ thái độ, cử chỉ, điệu bộ. Sự tham gia vào bài học, mối quan hệ
giữa học sinh và bài học, học sinh với học sinh, ý kiến và thắc mắc của học sinh,
tìm hiểu và xem kết quả của các em…
- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc đánh giá giờ dạy trên
lớp cho đội ngũ cốt cán, cho mọi giáo viên qua tuyên truyền, qua học tập các
văn bản.
- Nâng cao chất lượng giáo viên bằng cách:
+ Tạo điều kiện tối đa về vật chất và tinh thần cho mọi giáo viên được làm
việc tốt nhất như động viên, nắm bắt tâm lý tạo mọi cơ hội để giúp đỡ giáo viên.
+ Tạo điều kiện cho giáo viên được đi học các lớp nâng cao văn hoá,
nghiệp vụ sư phạm ngắn hạn và dài hạn tiến tới chuẩn hoá về trình độ Cao Đẳng,
Đại Học Tiểu học.
+ Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng để nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn,
nghiệp vụ cho đội ngũ cốt cán (Tổ trưởng, tổ phó,....) để họ làm tốt việc đánh giá
giờ dạy trên lớp.
2. Bồi dưỡng trình độ lý luận chính trị, trình độ quản lý, trình độ
chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ quản lý:
Trong giai đoạn hiện nay đất nước ta đang thay đổi chương trình sách giáo
khoa cho ngành giáo dục nói chung và cách đánh giá bậc Tiểu học nói riêng.
Muốn thực hiện vấn đề trên thì trước tiên người cán bộ quản lý phải có chuyên
môn nghiệp vụ vững vàng, nắm bắt mọi thông tin nhanh nhạy có như vậy mới
chỉ đạo tốt được việc dạy và học cũng như việc kiểm tra - đánh giá giờ dạy trên
lớp của giáo viên.
3. Chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn trong công tác dự giờ:
Hàng tháng đơn vị chúng tôi có lịch cụ thể cho mỗi tổ chuyên môn sinh
hoạt, mỗi tổ được bố trí sinh hoạt 2 lần trong một tháng để cán bộ quản lí
chuyên môn đi sâu sát hơn trong việc nắm bắt tình hình hoạt động chuyên môn
của mỗi tổ khối. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, các tổ trưởng tổ chức
điều hành việc trao đổi bài giữa các thành viên, ngoài ra nhiệm vụ mà chúng tôi
đặt lên hàng đầu đó là tổ chức dự giờ đối với mỗi giáo viên trong các tổ khối.
Đồng thời kết hợp nội dung sinh hoạt chuyên môn lấy học sinh làm trung tâm để
tăng cường khả năng học hỏi, suy luận, tự giác, sáng tạo của mỗi giáo viên.
4. Chỉ đạo hoạt động dự giờ thăm lớp học hỏi kinh nghiệm của các
giáo viên:
Khác với cách làm trước đây, các giáo viên hầu như chỉ được tham gia dự
giờ nhân dịp các ngày lễ mang tính chất thao giảng của mỗi giáo viên (Mỗi dịp
kỉ niệm, các giáo viên thường đăng kí tham gia thao giảng một tiết dạy để chào
mừng và các giáo viên trong tổ khối đến dự giờ) do đó việc tổ chức rút kinh
nghiệm cho mỗi tiết dạy còn rất hạn chế, phần lớn các giáo viên chỉ dự giờ chứ
ít khi rút kinh nghiệm vì cho rằng đó là tiết dạy chào mừng. Cũng chính vì lí do
trên mà công tác dự giờ của giáo viên kém hiệu quả, giáo viên chưa thực sự ý
thức tự giác trong trao đổi bài với đồng nghiệp và dần đánh mất cơ hội tham gia
góp ý bài dạy cho đồng nghiệp, các đóng góp ý kiến thường chỉ tập trung vào
các cán bộ chỉ đạo như Tổ trưởng hay Hiệu trưởng, Hiệu phó.
Căn cứ vào thời khoá biểu trên lớp của mỗi giáo viên, chúng tôi đã cùng
với các tổ trưởng chuyên môn lên lịch dự giờ cụ thể cho mỗi giáo viên. Trước
đây các giờ trống, mọi người thường không biết làm gì thì nay đã có lịch cụ thể
để giáo viên đến dự giờ các đồng nghiệp. Việc làm này đã giúp giáo viên tự giác,
tích cực hơn rất nhiều trong hoạt động dự giờ. Nếu như trước đây giáo viên e
ngại không đến dự giờ đồng nghiệp vì làm họ mất tự nhiên và nhiều người
không thông cảm cho rằng người đi dự là hay “ soi mói”,... thì nay giáo viên đã
chủ động hơn vì có lịch cụ thể. Đây là một hoạt động theo chúng tôi là rất có
hiệu quả, người dạy thì chủ động về bài dạy, do đó chất lượng bài dạy sẽ cao
hơn rất nhiều, còn người dự thì không phải chỉ được dự giờ một tuần 1, 2 tiết
theo quy định mà có khi được dự cả 3,4 tiết. Sau mỗi tiết dạy, cả người dạy và
người dự đều rút được kinh nghiệm để chủ động hơn cho các bài sau.
Một điểm cũng rất quan trọng là chúng tôi đã chủ động đưa các giáo viên
đến dự các tiết dạy cùng nhau của các giáo viên khác nhau, trên cơ sở đó giáo
viên dự giờ sẽ rút kinh nghiệm qua mỗi tiết dạy và sẽ học được ở mỗi người dạy
cách chủ động sáng tạo khi xử lí tình huống.
Qua kiểm tra sổ dự giờ của giáo viên ví dụ đ/c Nguyễn Hà có tuần dự giờ
đồng nghiệp 4 tiết, đ/c Việt Hà , đ/c Trường dự có tuần tới 3 tiết, mỗi tiết dự đều
đánh giá, phân tích rất kỹ. Đặc biệt các tiết dự đều đánh giá theo hướng lấy học
sinh làm trung tâm.
5. Chỉ đạo hoạt động rút kinh nghiệm giờ dạy của giáo viên:
Việc đánh giá một tiết dạy tôi xây dựng dựa trên các vấn đề sau:
Đánh giá trình độ nghiệp vụ sư phạm.
- Xem xét trình độ nắm vững mục tiêu, mục đích, yêu cầu, chương trình,
nội dung giảng dạy, vị trí của bài dạy trong hệ thống chương trình.
- Mức độ nắm vững kiến thức, kỹ năng của bài dạy, xác định trọng tâm,
yêu cầu tối thiểu cho cả lớp và những vấn đề có thể mở rộng, nâng cao cho
những học sinh hoàn thành ở mức độ khá, tốt.
- Việc giáo dục thái độ, tình cảm cho học sinh thông qua bài dạy.
- Cấu trúc của bài dạy có hợp lý không?
- Mục tiêu của bài dạy có đạt được không?
Đây là nội dung quan trọng nhất cần xem xét khi đánh giá năng lực sư
phạm của giáo viên vì nếu giáo viên chỉ nắm chắc kiến thức thì chưa đủ để làm
cho học sinh nắm bài tốt. Giáo viên cần nắm vững và thực hiện hai hướng đổi
mới sư phạm quan trọng sau:
- Phát huy tính tích cực, tự giác của học sinh, làm cho học sinh chủ động
tìm kiếm, chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kỹ năng, tránh làm cho học sinh học tập
một cách thụ động.
- Giảng dạy theo phương pháp cá thể hoá, quan tâm đến đặc thù của các
đối tượng học sinh. Trên cơ sở nắm được năng lực, nhịp độ làm việc, thói quen
làm việc của từng học sinh, phát hiện những lỗ hổng kiến thức, hiểu được những
khó khăn của từng đối tượng trong học tập để giúp đỡ một cách có hiệu quả.
- Khác với cách làm trước đây, giáo viên ít khi được góp ý bài dạy của
đồng nghiệp hoặc có góp ý cũng rất e dè chưa mạnh dạn thì nay chúng tôi đã tạo
điều kiện để giáo viên khắc phục tình trạng này bằng cách cho giáo viên ghi lại
những ý kiến đóng góp của mình vào phiếu dự giờ, khi sinh hoạt chuyên môn,
mỗi giáo viên dựa vào phiếu đó để phát biểu ý kiến xây dựng tiết dạy. Nếu trong
tiết dạy có nhiều ý kiến đóng góp trái ngược nhau thì Tổ trưởng sẽ trực tiếp
thống nhất ý kiến với các giáo viên để đi đến kết luận. Nhờ vậy trong sinh hoạt
có một số đ/c trước kia ít phát biểu góp ý,thì nay cũng rất hăng hái tham gia.
Nhờ vậy nhiều vấn đề vướng mắc về chuyên môn đã được tháo gỡ.
6. Tiến hành tốt phong trào thi đua, phong trào ứng dụng Công nghệ
thông tin trong giảng dạy và tổ chức tốt hội thi Giáo viên giỏi cấp trường
Ngay từ đầu năm học 2016-2017, trường tổ chức phát động đăng ký thi
đua đến từng cán bộ, giáo viên. Riêng năm học này, phong trào thi đua “Dạy tốt
– học tốt” của trường tiếp tục được đẩy mạnh theo tinh thần đổi mới phương
pháp dạy học gắn với sử dụng công nghệ thông tin; khuyến khích tự làm đồ
dùng dạy học, áp dụng sáng kiến kinh nghiệm để nâng cao hiệu quả giờ lên lớp,
khắc phục bệnh thành tích. Riêng nhà trường cũng đã mua sắm và lắp đặt thêm
5 phòng học có máy chiếu.
Hàng năm, trường đều tổ chức Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường để
lựa chọn, bồi dưỡng giáo viên tham gia cấp huyện, cấp tỉnh; qua đó giúp các
giáo viên chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, kịp thời khắc phục những tồn
tại, hạn chế. Chúng tôi xác định, Hội thi giáo viên dạy giỏi nhằm tuyển chọn,
công nhận và suy tôn giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp trường, tạo
điều kiện để giáo viên thể hiện năng lực, học tập, trao đổi kinh nghiệm về giảng
dạy; tổ chức lớp học; khai thác sử dụng sáng tạo, hiệu quả phương tiện, đồ dùng
dạy học; góp phần triển khai các phong trào thi đua trong trường học; khuyến
khích, động viên, tạo cơ hội và rèn luyện giáo viên tự học và sáng tạo. Qua hội
thi, phát hiện, tuyên dương và nhân rộng những điển hình tiên tiến, góp phần tạo
động lực phát triển sự nghiệp giáo dục của nhà trường.
Để đẩy mạnh hoạt động chuyên môn trong nhà trường có ứng dụng công
nghệ thông tin tôi đã thực hiện như sau:
- Khuyến khích giáo viên dạy học và soạn giảng có ứng dụng công nghệ
thông tin, có thể lúc đầu là những tiết dạy trong hội giảng được sự hỗ trợ của
những CBGV có tay nghề vi tính tốt. Điển hình là đ/c Trường, Nguyễn Hà,
Nguyễn Hạnh, Nga, Lê Hạnh, Bình.Chúng tôi đã nhân điển hình bằng việc tuyên
dương những tiết dạy có ứng dụng công nghệ thông tin, tuyên dương những giáo
viên đi đầu trong việc tiếp cận công nghệ thông tin.
- Trong hội giảng hoặc dự giờ toàn diện việc đánh giá của CBQL có cộng
điểm ưu tiên. Vì vậy, đến nay 100% giáo viên trong trường đều đã ứng dụng
công nghệ thông tin vào dạy học.
V. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
1. Hiệu quả giảng dạy của giáo viên:
- Thông qua dự giờ, học tập và trao đổi kinh nghiệm, giáo viên trong
trường đã xác định đúng mục tiêu Chuẩn kiến thức, kĩ năng tiết dạy, chuẩn bị
phương tiện, thiết bị dạy học chu đáo, phối hợp linh hoạt các phương pháp và
hình thức dạy học, tổ chức được các hoạt động học tập cho học sinh, giúp học
sinh chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng một cách chủ động.
- Giáo viên nắm vững những sửa đổi, bổ sung thông tư 30/2014/TT- BGD
đã có những lời nhận xét khích lệ học sinh trong các tiết dạy. Đặc biệt số tiết dạy
khá- giỏi tăng lên không còn tiết dạy xếp trung bình hay phải dạy lại:
Năm học
2015- 2016
Tổng số giáo
viên
15
Giỏi
9
Xếp loại giờ dạy
Khá
TB
5
1
Yếu
0
2016- 2017
16
14
2
0
0
2. Chất lượng học tập của học sinh:
- Chất lượng giờ dạy được nâng lên đã có tác động hiệu quả ngay tới
học sinh. Nhiều học sinh biết tự học, tham gia thảo luận nhóm hăng hái, biết
hỗ trợ nhau hoàn thành công việc chung. Học sinh nghe, đọc, nói viết và
tính toán thành thạo, tham gia các hoạt động học tập và giáo dục một cách
chủ động và tự giác.
- Nhiều em biết vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống như giải thích
một số hiện tượng thiên nhiên, thực hành đo đạc, tính toán chu vi, diện tích, thể
tích một số vật thường gặp, thường dùng trong thực tiễn.
- Nhiều học sinh biết trình bày và trình bày vấn đề một cách lưu loát. Giờ
học nhẹ nhàng hơn, tự nhiên hơn, hiệu quả hơn.
Kết quả xếp loại giáo dục của học sinh năm học 2016- 2017:
- Môn học và hoạt động giáo dục:
+ Hoàn thành tốt : 21.5% (Tăng 10 % so với khảo sát đầu năm)
+ Hoàn thành:
78.5% (Tăng 15% so với khảo sát đầu năm)
+ Chưa hoàn thành : 0 % (Giảm 0,5% so với khảo sát đầu năm)
- Năng lực: Đạt: 100 %
(Tăng 0.5% so với khảo sát đầu năm)
Chưa đạt: 0% (Giảm 0,5% so với khảo sát đầu năm)
- Phẩm chất : Đạt : 100 % (Duy trì tốt)
Chưa đạt : 0 %
VI. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua việc chỉ đạo tôi rút ra bài học như sau:
Phương pháp dạy và học mới không chỉ làm cho người học phát triển tư
duy độc lập,sáng tạo mà còn giúp người thầy thêm tiến bộ, trưởng thành chính vì
vậy là CBQL cần nắm bắt kịp thời để truyền đạt đến giáo viên thông qua dự giờ
rút kinh nghiệm.
Công tác quản lí, chỉ đạo việc dự giờ phải có tính kế hoạch, sử dụng tốt
đội ngũ giáo viên giỏi, chỉ đạo sát sao và thường xuyên kiểm tra đôn đốc.
Cán bộ quản lí luôn luôn chú trọng hoạt động tổ chuyên môn, đặt đúng vị
trí, chức năng trong hệ thống quản lí nhà trường, phải biết phát huy sức mạnh tập
thể. Cần tạo không khí thi đua tích cực, thu hút mọi giáo viên tự giác tham gia
và tham gia nhiệt tình, đó cũng là một biện pháp quản lí và có lẽ đó chính là biện
pháp quản lí có hiệu quả cao nhất.
CBQL cần nắm vững quy trình thực hiện sinh hoạt chuyên môn lấy HS
làm trung tâm, yêu cầu giáo viên phải nắm vững 4 bước:
Bước 1: Chuẩn bị bài dạy và minh học (Xác định vấn đề mục tiêu)
Bước 2: Tiến hành dạy và dự giờ (Quan sát việc học của học sinh)
Bước 3: Suy ngẫm, chia sẻ về bài học(Phân tích bài học, việc học của học
sinh)
Bước 4: Áp dụng thực tế dạy học hàng ngày (Đối chiếu với bước 1)
PHẦN III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận: Qua việc thực hiện trên tôi thấy nghiệp vu chuyên môn của
giáo viên trường Tiểu học Hoằng Vinh được nâng lên rõ rệt. Tất cả giáo viên đều
thấy rõ dự giờ thăm lớp là một khâu bổ ích và không kém phần hứng thú, có
những giáo viên luôn đạt những giờ dạy xuất sắc dù dự ở bất kỳ hình thức nào
(Điển hình là đ/c Nguyễn Hà, đ/c Lan, đ/c Nguyễn Hạnh, đ/c Việt Hà, đ/c Minh,
đ/c Tuyết, đ/c Xuyến).
Một vinh dự lớn lao cho tập thể nhà trường, qua nhiều năm tu dưỡng, rèn
luyện và trưởng thành vào tháng 12 năm 2017 đơn vị đã được nhận bằng công
nhận Chuẩn Quốc gia mức độ 2 .
Lãnh đạo Huyện- BGH trường Tiểu học Hoằng Vinh trong ngày lễ đón
nhận bằng Chuẩn mức độ 2
2. Ý kiến đề xuất:
- Đối với cán bộ quản lí: Cần nhận thức đúng đắn, đầy đủ, sâu sắc về vị
trí, vai trò và tầm quan trọng của việc kiểm tra- đánh giá giờ dạy trên lớp của
giáo viên; biết tuân thủ nguyên tắc quản lý kiểm tra-đánh giá, nắm vững các
quy định chuẩn đánh giá của Bộ, Sở và Phòng GD&ĐT.
CBQL phải có trình độ, có năng lực phân tích. Muốn vậy phải dựa vào lí
luận dạy học, tính khoa học, tính lôgic, dựa vào vốn kinh nghiệm dự giờ. CBQL
phải biết lựa chọn sự sáng tạo của giáo viên này để tham gia cho giáo viên khác.
CBQL phải có năng lực tư vấn: muốn vậy CBQL phải là người có trình
độ, có uy tín có năng lực chuyên môn để tư vấn sao cho giáo viên tâm phục khẩu
phục và thừa nhận những vấn đề tư vấn có sức thuyết phục, có tính khả thi, có
hiệu quả trong hoạt động dạy và học.
- Đối với giáo viên: Tham gia xây dựng và thực hiện tốt quy định về nề
nếp dạy học của nhà trường. Tích cực, chủ động trong việc giảng dạy học sinh,
đổi mới phương pháp dạy học; khi có khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm
vụ cần phản ánh với tổ trưởng; chủ động đề xuất những sáng kiến hay trong sinh
hoạt tổ chuyên môn.
Trên đây là :" Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng dạy
học qua dự giờ ở trường Tiểu học" mà tôi đã nghiên cứu và áp dụng vào
trường tôi đang công tác. Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng nhưng chắc rằng sẽ
còn có những thiếu sót. Kính mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp quản
lí,của đồng nghiệp, của độc giả.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Hoằng Vinh, ngày 6 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết
Lê Thị Thuý