ngữ văn 7 phần tiếng việt Bài Từ Ghép

NGỮ VĂN 7
ThS. Mai Thu Thủy


TỪ GHÉP


I/ Các loại từ ghép :
1/ Các từ ghép bà ngoại, thơm phức
Tiếng nào là tiếng chính, tiếng nào là tiếng
phụ ?
Nhận xét về trật tự của các tiếng trong
các từ ấy ?


bà
thơm

tiếng chính
đứng trước

ngoại
phức

tiếng phụ
đứng sau

Từ ghép chính phụ


2/ Các từ quần áo, trầm bổng có phân

ra tiếng chính, tiếng phụ không ?
Các tiếng này ngang hàng nhau,
không phân ra tiếng chính, tiếng phụ
quần áo – áo quần
trầm bổng – bổng trầm

 Từ ghép đẳng lập


Ghi nhớ / 14


II/ Nghĩa của từ ghép :
1/ So sánh nghĩa của từ
bà ngoại - bà
thơm phức – thơm
ta thấy có gì khác nhau ?
 ta thấy nghĩa của từ bà ngoại và thơm
phức hẹp hơn nghĩa của từ bà và từ thơm.


So sánh nghĩa của từ quần áo với
nghĩa của mỗi tiếng quần, áo; nghĩa của
từ trầm bổng với nghĩa của mỗi tiếng
trầm, bổng có gì khác nhau ?
 ta thấy nghĩa của từ quần áo, trầm
bổng khái quát hơn so với nghĩa của
các tiếng tạo ra nó.

Ghi nhớ / 14


III/ Luyện tập :
1/ Phân loại từ ghép vào bảng

Từ ghép chính phụ
lâu đời,
xanh ngắt,
nhà máy,
nhà ăn,
cười nụ.

Từ ghép đẳng lập
suy nghĩ,
chài lưới,
cây cỏ,
ẩm ướt,
đầu đuôi.


2/ Tạo từ ghép chính phụ :
bút chì
vui mắt
trắng xoá

mưa rào
thước dây
nhát gan

ăn bám
làm quen


3/ Tạo từ ghép đẳng lập :
núi sông, rừng
ham muốn, thích
xinh đẹp, tươi

mặt mày, mũi
học hỏi, hành
tươi tốt, xinh


Tại sao nói một cuốn sách, một
cuốn vở mà không nói là một cuốn
sách vở ?


4/ Tại vì sách, vở là danh từ chỉ cá
thể, có thể đếm được, còn sách vở là
từ ghép đẳng lập có nghĩa khái quát,
chỉ chung cả loại.


Có phải mọi thứ hoa có màu hồng đều
gọi là hoa hồng không ?


5/ a/ Hồng là tên một loại hoa,

không phải mọi thứ hoa có màu
hồng đều gọi là hoa hồng.


Nói : “Cái
áo dài của
chị em ngắn
quá !” có
đúng không
?


b/ Nói như thế là không đúng vì áo
dài là loại áo có hai vạt dài từ đầu gối
trở xuống đến mắc cá chân, khuy áo
cài bên hông.


Nói : “ Quả cà chua này ngọt quá !”
có đúng không ?


Cà chua là loại cà chua nhiều hơn
ngọt.


Có phải mọi loại cá có màu vàng đều
gọi là cá vàng không ?

Cá vàng là loại cá cảnh, vây to, đuôi
lớn và xòe rộng, không phải mọi loại
cá có màu vàng đều gọi là cá vàng.




6/ So sánh nghĩa của các từ ghép mát
tay, nóng lòng, gang thép với nghĩa của
những tiếng tạo ra chúng.
 Các từ này có nghĩa khái quát hơn so
với nghĩa của các tiếng tạo ra nó.