Quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Sư phạm Savannakhet, nước CHDCND Lào

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
––––––––––––––––––––––––––

SOUNTHALAPHONE PHOMMABOUTH

QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN Ở
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM SAVANNAKHET,
NƯỚC CHDCND LÀO

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
––––––––––––––––––––––––––

SOUNTHALAPHONE PHOMMABOUTH

QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN Ở
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM SAVANNAKHET,
NƯỚC CHDCND LÀO
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Thanh Huyền

THÁI NGUYÊN - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân, các số
liệu trình bày trong luận văn là trung thực, rõ ràng và chưa từng được ai công
bố trong các công trình khoa học khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Savannakhet, ngày ..... tháng ..... năm 2017
Tác giả luận văn

Sounthalaphone PHOMMABOUTH

i


LỜI CẢM ƠN
Đề tài "Quản lý công tác sinh viên của Trường Cao đẳng Sư phạm
Savannakhet nước CHDCND Lào" là một nội dung nhỏ trong lĩnh vực khoa
học quản lý giáo dục, nhưng là kết quả của một quá trình nghiên cứu của bản
thân tác giả sau một thời gian học tập và nghiên cứu chuyên ngành Quản lý
giáo dục. Để có được kết quả này, ngoài sự nỗ lực, cố gắng của bản thân, trong
quá trình tiến hành nghiên cứu hoàn thiện đề tài, tôi đã nhận được sự động viên,
giúp đỡ, hướng dẫn của sự tận tình của các thầy cô giáo trong Khoa Tâm lý
giáo dục, Phòng Đào tạo Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên và
các thầy cô đã trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và
nghiên cứu tại Trường.
Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Thị
Thanh Huyền - Cô giáo đã trực tiếp giúp đỡ, hướng dẫn cho tôi trong suốt quá
trình nghiên cứu và hoàn thiện bản luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ của các đồng chí cán bộ,
giáo viên và sinh viên Trường cao đẳng sư phạm Savannakhet đã động viên,
chia sẻ, giúp đỡ, cung cấp thông tin, trao đổi nhận xét đánh giá hết sức có giá
trị cho bản thân tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn chỉnh đề tài.
Dù đã cố gắng nhiều, song vì những lý do khách quan và chủ quan, luận
văn không thể tránh khỏi những thiếu xót. Rất mong nhận được sự góp ý, chỉ
dẫn và giúp đỡ của quý thầy cô giáo, và các bạn đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2017
Tác giả

Sounthalaphone PHOMMABOUTH

ii


MỤC LỤC
Lời cam đoan ........................................................................................................ i
Lời cảm ơn ........................................................................................................... ii
Mục lục ............................................................................................................... iii
Danh mục các chữ viết tắt .................................................................................. iv
Danh mục các bảng.............................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................... 2
4. Khách thể nghiên cứu ...................................................................................... 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 2
6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 3
7. Cấu trúc của luận văn ...................................................................................... 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN
Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM ............................................................. 5
1.1. Vài nét tổng quan nghiên cứu vấn đề ........................................................... 5
1.1.1. Những nghiên cứu ở trong nước................................................................ 5
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................. 5
1.2. Các khái niệm công cụ của đề tài ................................................................. 6
1.2.1. Quản lý....................................................................................................... 6
1.2.2. Khái niệm sinh viên ................................................................................... 9
1.2.3. Công tác sinh viên ..................................................................................... 9
1.2.4. Quản lý công tác sinh viên ở trường cao đẳng sư phạm ......................... 10
1.3. Một số vấn đề lý luận về công tác sinh viên ở trường CĐSP .................... 11
1.3.1. Ý nghĩa của công tác sinh viên ................................................................ 11
1.3.2. Nội dung công tác sinh viên ở trường Cao đẳng sư phạm ...................... 13

iii


1.4. Một số vấn đề lý luận về quản lý công tác sinh viên ở trường CĐSP ....... 15
1.4.1. Nguyên tắc quản lý công tác sinh viên .................................................... 15
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch quản lý công tác sinh viên.......................... 18
1.4.3. Chỉ đạo triển khai thực hiện công tác sinh viên ...................................... 19
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá công tác sinh viên ..................................................... 20
1.4.5. Phương pháp quản lý công tác sinh viên ................................................. 21
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác sinh viên ở trường CĐSP ...... 25
1.5.1. Những yếu tố khách quan ........................................................................ 25
1.5.2. Những yếu tố chủ quan ............................................................................ 27
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .................................................................................. 29
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN TẠI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM SAVANNAKHET, NƯỚC
CHDCND LÀO ................................................................................................ 30

2.1. Khái quát về trường Cao đẳng sư phạm Savanankhet ............................... 30
2.2. Khái quát về khảo sát thực trang ................................................................ 31
2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 31
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 31
2.2.3. Đối tượng, cách thức khảo sát ................................................................. 31
2.3. Thực trạng thực hiện công tác sinh viên của Trường cao đẳng sư phạm
Savannakhet ....................................................................................................... 32
2.3.1. Các hoạt động đầu khóa học .................................................................... 32
2.3.2. Thực trạng thực các hoạt động học tập, rèn luyện của sinh viên. ........... 34
2.3.3. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng và các hoạt động văn hoá văn
nghệ, thể dục thể thao ........................................................................................ 39
2.3.4. Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước đối với SV .................. 43
2.3.5. Quản lý SV nội trú, ngoại trú .................................................................. 46
2.3.6. Thực trạng công tác khen thưởng, kỷ luật đối với sinh viên ................... 52

iv


2.4. Thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường CĐSP Savanakhet
nước CHDCND Lào .......................................................................................... 53
2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch quản lý công tác sinh viên ở trường
CĐSP Savanakhet ............................................................................................. 53
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện công tác sinh viên ở trường CĐSP
Savanakhet ......................................................................................................... 54
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo triển khai công tác sinh viên ở trường CĐSP
Savanakhet ......................................................................................................... 55
2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác sinh viên ở trường CĐSP
Savanakhet ......................................................................................................... 56
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác SV ở trường
CĐSP Savanakhet .............................................................................................. 58

2.6. Nhận xét chung ........................................................................................... 63
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .................................................................................. 66
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA CÔNG TÁC SINH VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM SAVANNAKHET .............................. 67
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp .............................................................. 67
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu............................................................................. 67
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn, khoa học ............................................................ 67
3.1.3. Đảm bảo tính hiệu quả ............................................................................. 67
3.1.4. Đảm bảo tính khả thi ............................................................................... 68
3.2. Các biện pháp quản lý Công tác sinh viên. ................................................ 69
3.2.1. Nâng cao nhận thức, thống nhất quan điểm trong toàn trường về quản
lý công tác sinh viên trong bối cảnh hiện nay ................................................... 69
3.2.2. Lập kế hoạch công tác QL SV phù hợp với thực tiễn của trường
CĐSP Savalakhet ............................................................................................... 71
3.2.3. Củng cố tổ chức nhân sự phụ trách CTSVcả về số lượng và chất
lượng đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng quản lý CT SV ............................ 73

v


3.2.4. Tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng trong và ngoài nhà
trường và các cơ quan, tổ chức khác trong quản lý công tác sinh viên ............. 75
3.2.5. Đối mới thi đua,khen thưởng,kỷ luật đánh giá trong quản lý sinh viên .. 78
3.2.6. Tăng cường cơ sở vật chất cho công tác sinh viên....................................... 78
3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................... 79
3.3.1. Mục đích của khảo sát ............................................................................. 79
3.3.2. Tổ chức tiến hành khảo sát ...................................................................... 80
3.3.3. Kết quả khảo sát ...................................................................................... 80
3.3.4. Phân tích kết quả khảo sát ....................................................................... 81
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 .................................................................................. 83

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 87
PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC VIẾT TẮT
- CH

Cao học

-CHDCNDL

Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

- CBGV

Cán bộ, giáo viên

- CNV

Công nhân viên

- CT SV

Công tác sinh viên

- CSVC & TBDH

Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học

- CĐSP

Cao đẳng Sư phạm

- ĐTN NDCM Lào

Đoàn Thanh niên NDCM Lào

- GD&TT

Giáo dục và Thể thao

- GV

Giáo viên

- HS

Học sinh

- SV

Sinh viên

- PPGD

Phương pháp giáo dục

- MT

Mục tiêu giáo dục

- ND

Nội dung giáo dục

- QLGD

Quản lý giáo dục

- THCS

Trung học cơ sở

- THPT

Trung học phổ thông

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Số lượng sinh viên hệ chính quy đang đào tạo tại trường ................ 31
Bảng 2.2: Đánh giá của cán bộ, giáo viên, sinh viên về việc thực hiện các
hoạt động đầu khóa học của sinh viên .............................................. 32
Bảng 2.3: Đánh giá của giáo viên và sinh viên về thực hiện các hoạt động
học tập của sinh viên ......................................................................... 34
Bảng 2.4: Đánh giá kết quả xếp loại rèn luyện của sinh viên ........................... 38

Bảng 2.5: Kết quả khảo sát mức độ SV tham gia các hoạt động văn hóa văn
nghệ thể dục thể thao ......................................................................... 41
Bảng 2.6: Điều kiện đảm bảo các hoạt động văn hóa văn nghệ ........................ 42
Bảng 2.7: Đánh giá của CBGV về quản lý thực hiện chế độ chính sách cho
sinh viên ............................................................................................ 44
Bảng 2.8: Đánh giá về quy trình xét duyệt và giải quyết các chế độ chính
sách đối với SV ................................................................................ 45
Bảng 2.9: Thực trạng công tác sinh viên nội trú và ngoài trú của trường
hiện nay ............................................................................................. 49
Bảng 2.10: Thực trạng cơ sở vật chất phục vụ hoạt động học tập, sinh hoạt
của sinh viên ...................................................................................... 51
Bảng 2.11: Thực tra ̣ng xây dựng kế hoa ̣ch công tác sinh viên ở trường
CĐSP Savanakhet.............................................................................. 53
Bảng 2.12: Thực tra ̣ng xây dựng bô ̣ máy quản lý và tổ chức thực hiêṇ công
tác sinh viên ở trường CĐSP Savanakhet ......................................... 54
Bảng 2.13: Thực trạng chỉ đa ̣o triển khai công tác sinh viên ở trường CĐSP
Savanakhet......................................................................................... 56
Bảng 2.14: Thực tra ̣ng kiể m tra, đánh giá công tác sinh viên ở trường
CĐSP Savanakhet.............................................................................. 57

v


Bảng 2.15: Đánh giá của của CB, GV, SV về các yếu tố ảnh hưởng đến
quản lý công tác SV trong Nhà trường CĐSP Savanakhet ............... 58
Bảng 3.1: Tổng hợp kết quả thăm dò tính cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp quản lý công tác SV của Trường Cao đẳng Sư phạm
Savannakhet....................................................................................... 80

vi

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ở bất kỳ lĩnh vực nào, chế độ nào nhân tố con người hết sức quan trọng,
đóng vai trò quyết định để đạt mục tiêu. Chủ tịch Cay Sỏn Phôm Vi Han cho rằng:
“Cán bộ là vốn quý báu nhất của Đảng, là người lãnh đạo nhân dân, phục vụ
nhân dân, tạo ra mối quan hệ giữa Đảng với quần chúng” [21;tr.68]. Đảng nhân
dân cách mạng Lào (NDCM Lào) luôn luôn nhấn mạnh rằng: “Cán bộ có vai trò
quyết định thành công hay thất bại của việc thực hiện đường lối của Đảng”
[31;tr.5], công tác xây dựng đội ngũ cán bộ có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng
trong sự nghiệp phát triển cách mạng của Đảng nhân dân cách mạng Lào nhằm
nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước là yêu cầu quan trọng của công
cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân ở nước CHDCND
Lào hiện nay.
Trong những năm qua quản lý công tác sinh viên của nhà trường đã có
những tiến triển nhất định, tuy nhiên, với quy mô đào tạo ngày một tăng, việc
giáo dục SV trong học tập, tu dưỡng rèn luyện, nâng cao ý thức đạo đức nắm
vững kiến thức chuyên môn đòi hỏi hệ thống tổ chức, đội ngũ, biện pháp quản
lý, sự phối hợp của các phòng ban chức năng trong việc quản lý SV là những
vấn đề mà nhà trường đang quan tâm, tìm những biện pháp để giải quyết.
Nâng cao chất lượng dạy và học, đặc biệt là đội ngũ giảng viên các
trường đại học và cao đẳng sư phạm có vai trò rất quan trọng bới vì giữ vai trò
quyết định trong việc hình thành năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, phẩm chất
đạo đức, phẩm chất chính trị, định hình nhân cách sinh viên và con người của
xã hội.
Trường Cao đẳng sư phạm Savannakhet nước CHDCND Lào đã trải qua
50 năm xây dựng và trưởng thành tạo ra những thầy cô giáo ở tỉnh Savanakhet
và các tỉnh khác của Lào có phẩm chất nhân cách tốt đáp ứng yêu cầu ngày

1


càng cao đối với sự nghiệp giáo dục của đất nước, tăng cường đáp ứng nhu cầu
phát triển KT-XH của quốc gia trong yêu cầu hội nhập.
Đối với Trường Cao đẳng sư phạm Savannakhet, ngay từ khi thành lập
cho đến nay, CTSV luôn được quan tâm và đạt được kết quả khả quan.Tuy
nhiên việc quản lý CTSV của Trường vẫn còn những bất cập, hạn chế nhất
định. Muốn vậy nhà trường cao đẳng phải coi trọng quản lý công tác sinh viên,
đây là một nhiệm vụ quan trọng có tác dụng mạnh mẽ đối với chất lượng đào
tạo của các trường cao đẳng.
Là một người trực tiếp làm công tác quản lý sinh viên, với mong muốn
ứng dụng những kiến thức quản lý đã học cũng như với kinh nghiệm của bản
thân, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và hiệu quả quản lý của nhà
trường, vì thế, chúng tôi chọn đề tài: "Quản lý công tác sinh viên tại trường
cao đẳng sư phạm Savannakhet" làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý công tác sinh viên ở
trường Cao đẳng sư phạm Savannakhet, nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào,
đề tài đề xuất các biện pháp quản lý công tác sinh viên của Phòng Công tác
sinh viên Trường Cao đẳng sư phạm Savannakhet góp phần nâng cao kết quả
công tác quản lý sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà
trường.
3. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý của Phòng công tác sinh viên về công tác sinh viên ở
Trường Cao đẳng sư phạm Savannakhet
4. Khách thể nghiên cứu
Quản lý công tác sinh viên ở các trường cao đẳng sư phạm.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý công tác sinh viên ở trường Cao

đẳng sư phạm.

2


5.2. Khảo sát thực trạng quản lý công tác sinh viên ở Trường Cao đẳng sư
phạm Savannakhet
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý công tác sinh viên ở Trường Cao đẳng
sư phạm Savannakhet.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Tìm kiếm tài liệu, đọc, phân tích, hệ thống hoá, khái quát hoá tài liệu để
xác định các khái niệm, xây dựng quan điểm, nội dung nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp điều tra
Chúng tôi tiến hành điều tra bằng ankét với hệ thống câu hỏi đóng và mở, để
khảo sát thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường CĐSP Savanakhet, thăm dò ý
kiến của cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên về công tác quản lý sinh viên trong
tình hình hiện nay.
6.2.2. Phương pháp đàm thoại
Chúng tôi tiến hành đàm thoại, trao đổi cùng với Cán bộ phòng CTSV, giảng
viên, sinh viên trường trường CĐSP Savanakhet nhằm tìm hiểu thêm thực trạng quản
lý sinh viên của nhà trường và hiệu quả của các biện pháp quản lý mà trường đang
thục hiện.
6.2.3. Phương pháp chuyên gia
Chúng tôi tiến hành xinh ý kiến của các nhà quản lý giáo dục, các giảng viên
có kinh nghiệm để kiểm nghiệm tính khả thi, tính khoa học của biện pháp đã đề xuất.
6.3. Phương pháp sử dụng toán thống kê
Chúng tôi đã sử dụng các phương pháp thống kê toán học để xử lý kết quả
nghiên cứu nhằm tăng mức độ tin cậy cho đề tài.

* Tính số trung bình cộng:
Công thức:
n

X 

x
i 1

n

3

i


Trong đó :
X : Là số trung bình cộng

n : Là số khách thể nghiên cứu
n

 x : Là tổng điểm đạt được của khách thể nghiên cứu
i 1

i

* Tính phần trăm:
Công thức:

%

m.100
n

Trong đó:
+ m là số lượng khách thể trả lời
+ n là số lượng khách thể được nghiên cứu
7. Cấu trúc của luận văn

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, khuyến nghị và Tài liệu tham khảo, Phụ
lục, luận văn gồm 3 chương :
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý công tác sinh viên ở trường Cao
đẳng sư phạm
Chương 2: Thực trạng quản lý công tác sinh viên tại Trường Cao đẳng sư
phạm Savannakhet
Chương 3: Biện pháp quản lý Công tác sinh viên Trường Cao đẳng sư
phạm Savannakhet

4


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN
Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM
1.1. Vài nét tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu ở trong nước
Ở Lào đã có một số công trình nghiên cứu về CTSV và quản lý SV. Công
tác quản lý giáo dục sinh viên đã được một số tác giả quan tâm nghiên cứu như:
Tác giả Thongvilay HOMSOMBATH với công trình “Quản lý hoạt động

sinh viên khoa Giáo dục ở Trường Đại học Quốc gia Lào” luận văn thạc sỹ
chuyên ngành QLGD năm 2015. Trong công trình này tác giả đã đề xuất được
những biện pháp quản lý sinh viên ở trường đại học Quốc gia Lào, với những
cơ sở pháp lý và thực tiễn cụ thể.
Tác giả Ninthong PHIEUMUYLY trong công trình nghiên cứu“Phát
triển hệ thống quản lý hoạt động sinh viên tại trường cao đẳng sư phạm
Khăngkhai” đã đề cập đến việc xác định một hệ thống các thành phần tham gia
vào hoạt động quản lý sinh viên ở trường CĐSP Khăngkhai.
Trong luận văn thạc sỹ của mình tác giả Chompheng VONGSA đề cập
đến vấn đề “Quản lý công tác sinh viên trong trường sư phạm”.
Tác giả Saythavy PHANTHASEN lại đề cập đến vấn đề “Sự hài lòng về
quản lý hoạt động sinh viên của trường kinh doanh tài năng điều hành và bộ tộc
chuẩn bị đại học”.
Các công trình trên đều đề cập đến vấn đề quản lý công tác sinh viên với
chủ thể quản lý là Lãnh đạo Khoa chuyên môn hoặc lãnh đạo Trường, chưa có
công trình đề cập tới chủ thể quản lý là Phòng Công tác sinh viên.
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam
Trong quá trình thực hiện luận văn,tôi đã tìm hiểu và tiếp cận một số
công trình khoa học của các tác giả người Việt có nội dung liên quan đến
hướng nghiên cứu của đề tài:

5


+ “Nghiên cứu hiện trạng lối sống sinh viên, những biểu hiện tiêu cực,
phương hướng và biện pháp giáo dục sinh viên trong hoàn cảnh hiện nay” của
Trần Đình Hậu, luận văn thạc sỹ, 1996.
+ “Những biện pháp cải tiến công tác quản lý học viên ở Trường Đại học
Cảnh sát nhân dân” của Đinh Văn Quyết, Luận văn thạc sỹ, 2001.
+ “Một số biện pháp quản lý giáo dục cho sinh viên nội trú trường Giao

thông vận tải 3 TP. HCM”, của Nguyễn Văn Toàn, luận văn thạc sỹ, 2004.
+ “Các biện pháp đổi mới quản lý sinh viên nội trú ở Cao đẳng Sư phạm
Cao Bằng”, của Sầm Hùng Rảnh, luận văn thạc sỹ, 2004.
+ “Các biện pháp tăng cường quản lý SV tại Trường Đại học dân lập
Văn Lang- TP. HCM, của Bạch Thanh Sơn, luận văn thạc sỹ, 2005.
Có thể nói tất cả các công trình nghiên cứu trên đã phản ánh những góc
độ và khía cạnh khác nhau của công tác giáo dục thế hệ trẻ nói chung và giáo
dục sinh viên nói riêng và quản lý CTSV là rất quan trọng, cần thiết. Trong quá
trình quản lý tùy theo từng đối tượng khác nhau chủ thể quản lý cần có nội
dung và cách thức quản lý khác nhau. Đối với sinh viên các trường Cao đẳng
sư phạm ,với đặc thù nghề nghiệp thì cần có những biện pháp, cách thức quản
lý nào cho phù hợp, đây là vấn đề còn ít công trình đề cập tới. Vì vậy chúng tôi
đi sau nghiên cứu vấn đề này.
1.2. Các khái niệm công cụ của đề tài
1.2.1. Quản lý
Quản lý (QL) là thuộc tính xã hội, là hoạt động có ý thức của con người
nhằm đạt được những mục tiêu nhất định. Tuỳ theo cách tiếp cận khác nhau,
những nhà nghiên cứu về QL có cách diễn đạt định nghĩa khác nhau về QL.
Quản lý là một hiện tượng XH có từ rất lâu đời, được nảy sinh trong quá
trình lao động chung của loài người. Quản lý vừa là khoa học, vừa là nghệ
thuật, các nhà nghiên cứu đã có nhiều cách định nghĩa về khái niệm quản lý
dựa trên những cách tiếp cận khác nhau.

6


Theo từ điển Giáo dục học: Quản lý là hoạt động hay tác động có định
hướng có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý
(người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt
được mục đích của tổ chức.

Theo Từ điển Tiếng Việt: QL là tổ chức, điều khiển hoạt động của một
đơn vị [41]
Theo Haorl Konz: “QL là hoạt động thiết yếu đảm bảo sự nỗ lực của các
cá nhân nhằm đạt được các mục tiêu của tổ chức”[15].
Trong thời đại công nghiệp các nhà quản lý phương Tây rất chú ý đến khía
cạnh hiệu quả và kinh tế của hoạt động quản lý, Frederick.Winslow. Taylor (1856
- 1925) nhà thực hành quản lý lao động và nghiên cứu quá trình lao động, cho
rằng: Quản lý là biết được chính xác điều bạn muốn người khác làm và sau đó
hiểu được rằng họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất.
Ở Việt Nam, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học quản lý và
khoa học giáo dục đưa ra các định nghĩa khác nhau về quản lý như sau:
Với tác giả Trần Kiểm: “QL là nhằm phối hợp nỗ lực của nhiều người,
sao cho mục tiêu của từng cá nhân biến thành những thành tựu của xã hội”.
“QL là những tác động của chủ thể QL trong việc huy động phát huy, kết hợp,
sử dụng, điều chỉnh, điều phối các nguồn lực trong và ngoài tổ chức một cách
tối ưu, nhằm đạt mục đích của tổ chức cao nhất” [26].
Theo tác giả Trần Quốc Thành: “QL là sự tác động có ý thức của chủ thể
QL để chỉ huy, điều khiển, hướng dẫn các quá trình xã hội, hành vi và hoạt
động của con người nhằm đạt tới mục đích, đúng với ý chí nhà QL, phù hợp
với quy luật khách quan” [37].
“QL là một quá trình định hướng, quá trình có mục tiêu. QL một hệ
thống là một quá trình tác động đến hệ thống nhằm đạt được những mục tiêu
nhất định. Những mục tiêu này đặc trưng cho trạng thái mới của hệ thống mà
người quản lý mong muốn” [18].

7


Qua các định nghĩa trên có thể khẳng định, dù ở góc độ tiếp cận khác
nhau, các nhà nghiên cứu đã có cách diễn đạt định nghĩa quản lý có khác nhau,

nhưng chúng đều có một số điểm chung, đó là:
Quản lý là một thuộc tính bất biến nội tại của mọi quá trình lao động xã
hội. Lao động quản lý là điều kiện quan trọng để làm cho xã hội loài người tồn
tại và phát triển.
Con người giữ vai trò trung tâm của hoạt động quản lý.
QL bao giờ cũng nhằm để đạt được một mục tiêu đó được định trước.
QL luôn được thực hiện trong một không gian, thời gian, với các nguồn
lực nhất định.
QL luôn có chủ thể QL và đối tượng QL. Quản lý vừa là khoa học, vừa
là nghệ thuật. Chính vì vậy, trong hoạt động quản lý người quản lý phải hết sức
sáng tạo, linh hoạt, mềm dẻo để chỉ đạo hoạt động của tổ chức đi tới đích.
Từ các định nghĩa trên có thể hiểu:
QL là sự điều khiển, phối hợp, tác động của chủ thể QL tới đối tượng QL
trong quá trình hoạt động (lao động, học tập, nghiên cứu, ứng dụng…) của một
tổ chức, đơn vị với các điều kiện nhất định (không gian, thời gian, nguồn
lực…) nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Quản lý là một quá trình tác động có định hướng hợp quy luật của chủ
thể quản lý đến khách thể quản lý bằng các giải pháp phát huy tác dụng của các
phương tiện quản lý, nhằm sử dụng có hiệu quả cao nhất các nguồn lực trong
điều kiện môi trường biến động để hệ thống ổn định, phát triển đạt được những
mục tiêu đã định.
Mục tiêu quản lý có vai trò định hướng toàn bộ hoạt động quản lý
đồng thời là công cụ để đánh giá hoạt động của quản lý. Để thực hiện mục
tiêu đó quản lý phải thực hiện tốt chức năng kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo
và kiểm tra.
Các định nghĩa trên đã cho chúng ta thấy sự phong phú trong cách sử dụng
thuật ngữ, trong cách diễn đạt, trong những cách tiếp cận khác nhau…Theo tác
8

giả, có thể hiểu khái niệm quản lý như sau: Quản lý là quá trình tác động có kế
hoạch, có tổ chức, định hướng, kiểm tra, điều chỉnh của chủ thể quản lý lên
khách thể quản lý nhằm thực hiện những mục tiêu đã dự kiến.
* Chức năng quản lý
Trong quản lý, chức năng quản lý là kết quả của quá trình phân công lao
động và là bộ phận tạo thành hoạt động quản lý tổng thể, được tách riêng và có
tính chuyên môn hóa. Các chức năng cơ bản của quản lý gồm: Kế hoạch hóa, tổ
chức, chỉ đạo, kiểm tra.
Hiểu được khái niệm quản lý, chức năng quản lý giúp chúng ta có cái
nhìn toàn diện hơn về công tác quản lý, đồng thời đây là cơ sở quan trọng để
nắm được khái niệm quản lý trên một lĩnh vực cụ thể, chẳng hạn như quản lý
công tác sinh viên ở trường cao đẳng.
1.2.2. Khái niệm sinh viên
Thuật ngữ "sinh viên" có nguồn gốc từ tiếng La tinh "Students", có nghĩa
là người làm việc học tập nhiệt tình, người tìm kiếm khai thác tri thức. Nó được
dùng nghĩa tương đương với "Student" trong tiếng Anh để chỉ những người đang
theo học ở bậc Đại học, cao đẳng - những người đang học tập và rèn luyện để lĩnh
hội một trình độ cao. Trong từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê (chủ biên), sinh viên
được hiểu là những người đang học ở bậc đại học. Theo các nhà Tâm lý học, sinh
viên là những người thuộc lứa tuổi tù 18 - 25 đã đạt đến mức dộ trưởng thành cả
về thể chất và tinh thần. Sự hoàn thiện này cho phép sinh viên có thể lựa chọn và
thực hiện những vấn đề có ảnh hưởng quan trọng mang tính chất quyết định đến
sự phát triển nhân cách của họ một cách độc lập.
1.2.3. Công tác sinh viên
Có thể xác định: Công tác sinh viên là cụm từ chỉ hoạt động tổ chức giáo
dục, rèn luyện học sinh, sinh viên trong các trường dạy nghề, Trung học
chuyên nghiệp, Cao đẳng, Đại học theo mục tiêu, nội dung, phương thức được
Bộ Giáo dục và Thể Thao Lào quy định. Công tác sinh viên được tổ chức, quản
lý thực hiện theo đơn vị giáo dục là nhà trường.

9


Đơn vị làm công tác sinh viên có chức năng tham mưu và giúp Hiệu
trưởng trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ công tác sinh viên của trường
theo các văn bản quản lý hành chính nhà nước và các quy chế hiện hành.
- Trực tiếp tổ chức và việc thực hiện các nội quy, quy chế, các chủ
trương chính sách đối với sinh viên bảo đảm dân chủ công khai và công bằng
xã hội ở tất cả các khâu có liên quan đến sinh viên, tổ chức các biện pháp thích
hợp nhằm đưa công tác SV vào nề nếp, bảo đảm cho SV thực hiện đầy đủ
quyền và nghĩa vụ của mình.
- Nắm chắc tình hình SV về các mặt học tập và rèn luyện, tình hình tư
tưởng và đời sống, hiểu rõ tâm tư nguyện vọng và giải quyết kịp thời những
yêu cầu bức xúc mà SV quan tâm. Định kỳ tổ chức đối thoại với SV để giải
quyết và cung cấp kịp thời cho SV những thông tin cần thiết.
- Bảo đảm các điều kiện vật chất và cơ chế để phát huy vai trò của tổ
chức Đoàn thanh niên, Hội sinh viên trong công tác SV và các mặt công tác
khác của trường. Tổ chức các hoạt động giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức,
nếp sống, giáo dục truyền thống, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể
thao, hoạt động tự quản của sinh viên.
1.2.4. Quản lý công tác sinh viên ở trường cao đẳng sư phạm
Xét về chức năng quản lý có thể định nghĩa: “Quản lý công tác sinh
viên là công việc của chủ thể quản lý gồm: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo,
kiểm tra - đánh giá cũng như tạo các điều kiện để thực hiện công tác này đạt
được những mục tiêu đã xác định”.
Quản lý Công tác sinh viên là hoạt động của các nhà quản lý giáo dục,
các lực lượng giáo dục và tổ chức sư phạm trong trường học tham gia, lập và
thực hiện kế hoạch, tổ chức lãnh đạo, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các yêu
cầu, nội dung của CTSV theo chương trình, kế hoạch giáo dục đào tạo của nhà
trường nhằm góp phần đạt được mục tiêu giáo dục đào tạo của nhà trường.

10


Trong lĩnh vực Giáo dục nói chung và trong các trường Đại học, cao
đẳng sư phạm nói riêng thì công tác quản lý SV góp phần hỗ trợ tích cực cho
giảng dạy (thầy) và học tập (trò), cũng như đảm nhận mọi mặt của công tác
quản lý. Quản lý SV từ các khâu hành chính, giáo vụ, đến giáo dục ngoài giờ
lên lớp giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức và tổ chức phong trào SV (kết hợp
với Đoàn thanh niên, hội sinh viên...) sẽ hỗ trợ và tạo điều kiện về vật chất và
tinh thần học tập để SV rèn luyện trở thành nguồn nhân lực có chất lượng và
trình độ cao. Công tác quản lý SV có ý nghĩa quyết định trong việc đổi mới và
phát triển bền vững yếu tố con người về chất lượng nhận thức tri thức và hành
động. Quản lý SV là mảng công tác trọng tâm thiết yếu của nền giáo dục đại
học nước ta trong việc đảm bảo kỷ cương pháp luật nhà trường và rèn luyện
SV. Công tác này do Phòng (Ban) chính trị và công tác sinh viên (hoặc Phòng
Quản lý SV), Phòng (Ban) đào tạo phụ trách (đơn vị tham mưu cho Ban Giám
hiệu trong công tác SV).
1.3. Một số vấn đề lý luận về công tác sinh viên ở trường CĐSP
1.3.1. Ý nghĩa của công tác sinh viên
CTSV là một trong những hoạt động trọng tâm của Hiệu trưởng nhà
trường, nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu giáo dục là đào tạo con người phát
triển toàn diện, có đạo đức, trí thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp. Do đó
công tác sinh viên phải được quan tâm và thực hiện suốt quá trình sinh viên học
tập trong nhà trường. Thực hiện tốt công tác sinh viên mang lại ý nghĩa sau:
- Góp phần đào tạo toàn diện SV với các tiêu chuẩn về chính trị, tư
tưởng - đạo đức, văn hoá, khoa học - kỹ thuật, công nghệ, tay nghề thực hành
và thể chất được quy định trong mục tiêu đào tạo. Quản lý tốt công tác sinh
viên càng góp phần thực hiện tốt hơn mục tiêu giáo dục SV.
- Góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên:
Quản lý công tác sinh viên là để tạo ra môi trường học tập, tác động xã

hội, gia đình theo hướng tích cực nhằm phát triển động cơ học tập, để SV học

11


tập tốt hơn. Một khi SV ý thức được việc học thì họ sẽ tự giác, hứng thú học
tập và chính nó sẽ góp phần hỗ trợ tích cực cho hoạt động giảng dạy của thầy.
Ngược lại, thầy sẽ có trách nhiệm hơn với trò và trò chủ động tích cực trong
học tập và rèn luyện nâng cao hiệu quả giáo dục, giảng dạy của thầy. Lao động
sư phạm mà giáo viên đem lại kết quả cao hơn trong quá trình thầy và trò gắn
kết hoạt động. Mặt khác quá trình giáo dục (sư phạm) trong nhà trường là một
hệ thống hoàn chỉnh bao gồm nhiều nhân tố tồn tại trong sự tác động qua lại và
ảnh hưởng lẫn nhau.
Công tác sinh viên góp phần giúp SV hoàn thành các nhiệm vụ học tập,
rèn luyện; chuẩn bị một cách toàn diện để đi vào cuộc sống đáp ứng yêu cầu của
xã hội. Trong quá trình tổ chức điều chỉnh hoạt động của SV bản thân giáo viên
cũng trưởng thành về mọi mặt và ở đây quản lý có vai trò quan trọng.
- Nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện của SV:
Chỉ đạo, tổ chức quản lý các hoạt động công tác sinh viên tốt tức là đã
thực hiện tốt các chủ trương chính sách của Đảng pháp luật của Nhà nước, các
quy định của Bộ giáo dục và đào tạo, ngành, địa phương trong công sinh viên
một cách cụ thể, thiết thực:
- Đảm bảo cho hoạt động học tập và rèn luyện của SV diễn ra thuận lợi.
- Bảo đảm công bằng công khai minh bạch và dân chủ trong công tác
sinh viên.
- Tiến hành các biện pháp thích hợp đưa các hoạt động học tập, sinh hoạt
của SV vào nề nếp.
- Bảo đảm cho SV thực hệin đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình một
cách tốt nhất phù hợp với pháp luật, quy chế. Mặt khác việc quản lý tốt SV về
các mặt học tập và rèn luyện, tư tưởng đời sống hiểu rõ tâm tư nguyện vọng và

giải quyết kịp thời những vướng mắc của SV… ngay từ khi mới nhập học vào
trường cũng như trong suốt quá trình đào tạo cho đến khi ra trường tức là
chúng ta đã giúp , SV học tập và rèn luyện thành người có đức có tài.

12


Tóm lại quản lý tốt công tác sinh viên từ các khâu hành chính giáo vụ, học
tập đến giáo dục ngoài giờ lên lớp, giáo dục chính trị tư tưởng đạo đức và tổ
chức phong trào… sẽ góp phần hỗ trợ tích cực cho giảng dạy của thầy và học tập
của trò. Đồng thời nó cũng hỗ trợ và tạo điều kiện vật chất và tinh thần học tập
để SV rèn luyện thành người tài, đức có ích cho xã hội, cho Tổ quốc… Công tác
sinh viên có ý nghĩa lớn trong việc đổi mới và phát triển bền vững chất lượng
đào tạo SV; đó là mảng công tác thiết yếu không chỉ của quá trình đào tạo của
nhà trường mà của cả nền giáo dục đại học nước nhà trong việc đảm bảo kỷ
cương pháp luật nhà trường và rèn luyện nhân cách sinh viên.
1.3.2. Nội dung công tác sinh viên ở trường Cao đẳng sư phạm
Căn cứ vào “Quy chế công tác học sinh, sinh viên trong các trường đào
tạo” (Ban hành kèm theo quyết định số 1768/GD-TT của Bộ trưởng Bộ giáo
dục và Thể Thao nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào. Nội dung công tác
sinh viên bao gồm:
1.3.2.1. Các hoạt động đầu khóa học
Sau khi sinh viên trúng tuyển vào trường, Trường phải tổ chức tiếp nhận
sinh viên. Quá trình tổ chức tiếp nhận sinh viên cần phải thực hiện các công
việc sau:
- Làm thủ tục hồ sơ nhập học, thu học phí và lệ phí ở ký túc xá (nếu sinh
viên có nhu cầu ở ký túc xá).
- Sắp xếp bố trí vào các lớp SV theo đúng ngành nghề được tuyển chọn.
- Chỉ định ban cán sự lớp SV lâm thời trong thời gian đầu khoá học để
đưa lớp vào học tập.

- Làm thẻ SV, thẻ thư viện.
- Tổ chức tiếp nhận cho SV vào ở khu nội trú.
- Tổ chức tốt “Tuần sinh hoạt SV” đầu khoá.
- Thống kê tổng hợp dữ liệu quản lý hồ sơ SV.
- Quản lý hành chính sinh viên (chuyển ngành, chuyển trường).

13


1.3.2.2. Quản lý thực hiện chương trình kế hoạch, học tập và rèn luyện của SV
- Cùng với phòng Đào tạo, phòng Tổ chức hành chính kiểm tra đôn đốc
việc thực hiện kế hoạch, chương trình đào tạo, học tập, thực tập sư phạm, thi
kiểm tra hết học phần, môn học xét lên lớp đối với SV.
- Theo dõi, đánh giá ý thức học tập, rèn luyện của SV.
- Tổng hợp, phân loại, xếp loại SV cuối mỗi học kỳ, năm học, khóa học.
- Tổ chức thi đua khen thưởng cho tập thể và cá nhân SV có thành tích
cao trong học tập và rèn luyện.
1.3.2.3. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng và các hoạt động văn hoá văn
nghệ, thể dục thể thao
- Tổ chức triển khai công tác giáo dục tư tưởng, chính trị đạo đức lối
sống cho SV.
- Tổ chức cho SV tham gia các hoạt động văn hoá văn nghệ và các hoạt
động ngoài giờ lên lớp khác.
- Tổ chức quản lý SV thực hiện dân chủ hoá trường học (đối thoại giữa
nhà trường và SV).
- Theo dõi công tác phát triển đảng trong SV; tạo điều kiện thuận lợi cho
SV tham gia tổ chức Đảng, đoàn thể trong nhà trường; phối hợp với Đoàn
TNCM Lào, Hội Sinh viên và các tổ chức chính trị - xã hội khác có liên quan
trong các hoạt động phong trào của SV, tạo điều kiện cho SV môi trường phấn
đấu rèn luyện.

1.3.2.4. Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước đối với SV
- Tổ chức thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước quy định đối
với SV về học bổng, học phí, trợ cấp xã hội, tín dụng đào tạo và các chế độ
khác có liên quan đến SV.
- Tạo điều kiện giúp đỡ SV tàn tật, khuyết tật, SV diện chính sách, SV có
hoàn cảnh khó khăn.
14