CHUYỀN ĐỀ:BIẾN ĐỘNG RỪNG NGẬP MẶN Ở CÀ MAU GIAI ĐOẠN 19892013 VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐẾN ĐA DẠNG THÀNH PHẦN LOÀI

18/03/16

BIẾN ĐỘNG RỪNG NGẬP MẶN Ở
CÀ MAU GIAI ĐOẠN 1989-2013 VÀ
NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐẾN ĐA DẠNG
THÀNH PHẦN LOÀI

Cần Thơ, Tháng 3 năm 2016

NỘI DUNG
 Giới thiệu
 Mục tiêu – nội dung
 Phương pháp
 Kết quả
 Kết luận

1


18/03/16

GIỚI THIỆU
 Rừng ngập mặn là gì?
 Vai trò của rừng ngập mặn:
- Kinh tế
- Sinh học

GIỚI THIỆU
 Rừng ngập mặn trên TG giảm 35% và đang đối mặt
với nhiều mối nguy
 Mối nguy lớn nhất là nuôi trồng thủy sản (52%)

Ở Châu Á – Thái Bình Dương, rừng ngập mặn bị
chuyển sang ao nuôi tôm với tỉ lệ 1% mỗi năm

2


18/03/16

GIỚI THIỆU
Mất rừng ngập mặn có thể dẫn tới nhiều hậu quả
nghiêm trọng:





Tăng nguy cơ cho cộng đồng sống ven biển
Giảm sự đa dạng sinh học
Mất bãi đẻ và nơi cư trú của nhiều loài
Ảnh hưởng đến NLTS -> sinh kế người dân

GIỚI THIỆU
 Phân mảng là gì?
 Hậu quả của phân mảng
- Giảm kích thước mảng
- Tăng hiệu ứng biên
- Giảm liên kết giữa các mảng

3

18/03/16

GIỚI THIỆU

 Đồng huyết
 Suy thoái cục bộ

GIỚI THIỆU
 Kích thước mảng
 Hiệu ứng biên
 Sự kết nối giữa các mảng

Mức độ phân
mảng có thể
được đánh giá
bằng landscape
metrics

4


18/03/16

GIỚI THIỆU
Rừng ngập mặn ở ĐBSCL

 Suy giảm 84% từ 190,812 ha (1953) còn 29,534
ha (1995)
 Nguyên nhân chính là do nuôi tôm thâm canh

 Những năm 1990, sự bùng nổ của nuôi tôm sú
dẫn tới sự suy giảm nghiêm trọng của RNM

GIỚI THIỆU
Rừng ngập mặn ở Cà Mau
 Là tỉnh có diện tích rừng lớn nhất ĐBSCL (52%) và cả

nước (32%).
 Trước chiến tranh, RNM
chiếm phần lớn diện
tích/trong chiến tranh
giảm 80% do hóa chất
 Những năm gần đây suy
giảm do nuôi tôm (50%
từ 1982)

5


18/03/16

GIỚI THIỆU
Đặt vấn đề
 Vai trò quan trọng trong bảo vệ bờ biển, giảm tác
động của bão
 Là bãi đẻ và là nơi sinh sống của nhiều loài thủy sản

 Cung cấp gỗ cho dân địa phương
 Suy giảm nghiêm trọng do hoạt động của con người
trong những năm gần đây

Tuy nhiên, ít được nghiên cứu – đặc biệt là phân
mảng.

MỤC TIÊU
- Xác định thay đổi rừng từ 1989 đến 2013.
- Xác định hiện trạng mật độ rừng.
- So sánh các thuật toán ISODATA, NDVI, and
Maximum Likelihood Classification.
- Đánh giá mức độ đa dạng sinh học giữa các mức
độ phân mảng rừng

6


18/03/16

PHƯƠNG PHÁP

PHƯƠNG PHÁP
Thu thập dữ liệu
 Ảnh Landsat của năm 1989, 2000 và 2013
 Ảnh Pleiades dùng kiểm chứng

1989

2000

2013
100 Km2

50 Km2

7


18/03/16

PHƯƠNG PHÁP
Tiền xử lý ảnh và xử lý ảnh
Draw images
Classification

- Số mảng
NDVI - Kích thước TB mảng
Landscape
metrics
overlay - Mật độ biên
-Mật độ biên TB mảng
-AWMSI

ENVI 5.0 and ArcGIS 10.0

PHƯƠNG PHÁP
Đa dạng thành phần loài cá

1

- Landscape metrics
-------------------------------------- Simpson index
- Relative abundance

- Jacarrd coefficientSampling site 1

2

Sampling site 2

8


18/03/16

KẾT QUẢ
Thay đổi rừng ngập mặn
Km2

964.6
797.4

727.2

 24.6%
Validation (confusion matric)
ISODATA: 88.46%
NDVI: 89.75%
MLC: 90.01%
1989

2000

More input

data -> more
accuracy

2013

KẾT QUẢ
Biến động rừng theo không gian 1989-2000

9


18/03/16

KẾT QUẢ
Biến động rừng theo không gian 2000-2013

KẾT QUẢ
Biến động rừng dọc theo bờ biển
1989 – 2000: 50.33 km2
2000 – 2013: 12.47 km22
42.49 km
25.68 km2

10


18/03/16

KẾT QUẢ
Mật độ rừng năm 2013

KẾT QUẢ
Biến đổi phân mảng từ năm 1989 đến 2013
64.984

23.463
48.130

14.843

16.567

30.991

- Số lượng mảng tăng 58%
- Diện tích mảng giảm 52%

11


18/03/16

KẾT QUẢ
Biến đổi phân mảng từ năm 1989 đến 2013
0.0026

1.107
980
0.0022

0.0017

812

KẾT QUẢ
Biến đổi phân mảng từ năm 1989 đến 2013
32.3

 72%

14.5
9.0

12


18/03/16

KẾT QUẢ
Landscape metrics giữa hai điểm 1 và 2
Diện tích
(km2)

Số lượng
mảng

Kích thước
TB (m2)

Site 1

33.9

4.780

7.096

154.5

3.324

46.477

Site 2

KẾT QUẢ
Landscape metrics giữa hai điểm 1 và 2
Mật độ biên
(m/m2)

Mean patch
edge(m/patch)

AWMSI

Site 1
0.055

388

2.88

0.024

1.115

9.31

Site 2

13


18/03/16

KẾT QUẢ
Chỉ số đa dạng thành phần loài cá
Số lượng
mẫu

Số loài

Số họ

Site 1
424

38

31

480

50

41

Site 2

RESULTS
Chỉ số đa dạng thành phần loài cá
Simpson
index

Jaccard
coefficient

Site 1

More
generalist
species

9.4

0.33
16.8
Site 2

14

18/03/16

THẢO LUẬN
- Hoạt động nuôi tôm là tác nhân dẫn đến mất rừng
ngập mặn ở ĐBSCL
- Sự thay đổi các chỉ số phân mảng phụ thuộc vào
chính sách quản lý rừng và phát triển nuôi tôm
- Kỹ thuật phân tích ảnh có thể áp dụng cho các khu
bảo tồn ở ĐBSCL
- Cơ sở dữ liệu cần được thiết lập cho việc quản lý
lâu dài

KẾT LUẬN
Classification
NDVI

Ảnh Landsat

Bản đồ rừng
Mật độ rừng

Chồng lớp
Landscap metrics

 24%

Bản đồ rừng

Đánh giá đa

dạng TP loài cá
Bản đồ rừng

Simpson index
Jacarrd coefficient

Phân mảng nghiêm
trọng

 Phân mảng
 Đa dạng sinh học
Patch analysis

15


18/03/16

ĐỀ XUẤT
- Đánh giá đa dạng thành phần loài giữa ở những
mô hình nuôi tôm khác nhau cần được thực hiện
- Rừng ngập mặn và các thảm thực vật khác ở
các khu bảo tồn cần được quan trắc thường
xuyên
- Sự kết nối giữa các khu bảo tồn cần được quan
tâm dựa trên đánh giá phân mảng.

THANK YOU FOR YOUR ATTENTION

16