CÁC rối LOẠN NHỊP TIM TRONG VIÊM cơ TIM

TS.BS. Phạm Minh Tuấn
ThS. Bs. Trần Tuấn Việt
Trường Đại học Y Hà Nội
Viện Tim mạch Việt Nam


TỔNG QUAN VIÊM CƠ TIM
- Là phản ứng viêm của cơ tim
- Thường do: virus, kí sinh trùng hay do tự miễn.

- Phản ứng miễn dịch của cơ thể và kháng nguyên

 phản ứng viêm trên cơ tim, dẫn đến:
1) Phá huỷ cấp tế bào cơ tim
2) Phản ứng viêm dai dẳng  bệnh cơ tim  suy

tim  tử vong


TỔNG QUAN VIÊM CƠ TIM
- Phản ứng viêm có thể do: Kinh điển là do phơi

nhiễm với KN bên ngoài hoặc bên trong (tự
miễn)(8-10/ 100,000 các TH)
- Trong một NC mới đây về các TH tử vong ở BN

trẻ tuổi, NN do VCT lên đến 8.6% to 12%.

Fabre A, Sheppard MN. Sudden adult death syndrome and other non ischaemic causes of sudden
cardiac death: a UK experience. Heart. 2005
Gore I, Saphir Am Heart J 1947,34:827-830

NGUYÊN NHÂN - VIRUS

Tse et al, Arrhythmogenic Mechanisms in Viral Myocarditis
Frontiers in Physiology, July 2016 | Volume 7 | Article 308


SINH BỆNH HỌC VCT

Cooper LT Jr: Myocarditis. N Engl J Med 360:1526, 2009


DIỄN BIẾN VCT

Ayelet Shauer et al, IMAJ, Vol 15 ,
March 2013


QUÁ TRÌNH TÁI CẤU TRÚC
- Virus xâm nhập thẳng vào TB nội mạc và TB cơ tim

cản trở sinh tổng hợp protein và gây chết TB hoặc gây
tăng sinh.
- Có thể làm thay đổi khung tế bào cơ tim gây bệnh cơ

tim giãn.
- Phản ứng tự miễn hay mắc phải đều gây giải phóng

Cytokines và tăng quá trình chết theo chương trình

gây tổn thương khung Collagen và Elastin của cơ tim
Cooper L, Hare JM, Tazelaar HD, et al: Usefulness of immunosuppression
for giant cell myocarditis. Am J Cardiol 2008;102:1535–9


TIÊN LƯỢNG
 VCT cấp và VCT có a/h chức năng tim nhẹ có thể

hồi phục hoàn toàn. VCT hoại tử nhiều vùng cơ tim
có thể tử vong nếu không được điều trị.
 VCT dạng bùng phát có tỷ lệ tử vong: 25% to 56%

trong vòng 3 đến 10 năm.
 VCT mạn tính có bệnh cơ tim giãn có tiên lượng xấu


YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG XẤU
 NTH, RL nhịp thất
 Bloc nhánh trên ECG

 Failure khi sử dụng chẹn

Beta giao cảm

 EF < 40%

 Suy cả 2 tâm thất

 NYHA III - IV

 VCT thể Giant cell hoặc do

 PCWP > 15 mm Hg
 Có bằng chứng VCT tự miễn

virus (EMB)
 2-D echo: nhĩ T và thất T nhỏ


LÂM SÀNG
 Đa dạng
 Có thể không có triệu chứng, có triệu chứng suy

tim, rối loạn nhịp hay rối loạn huyết động nặng nề
 Có thể thay đổi theo tuổi:
 Tuổi trẻ: diễn biến cấp tính, các rối loạn huyết động

trầm trọng, suy tim cấp
 Tuổi già: thường diễn biến suy tim tăng dần


VIÊM CƠ TIM CẤP
- Trong một NC gồm 245 BN được chẩn đoán
VCT:
- Mệt mỏi: 82%
- Khó thở: 81%
- Rối loạn nhịp: 55% (SVT & VT)

- Hồi hộp, đánh trống ngực: 21%
- Đau ngực: 26%

- Tiền triệu: sốt, ớn lạnh, đau mỏi cơ: 20-80%
Kuhl U, Pauschinger M, Noutsias M, Circulation 2005; 111:887


Viêm cơ tim bùng phát
 10% of cases
 Đột ngột xuất hiện sau khoảng 2 tuần bị bệnh

 Rối loạn huyết động không nặng nề
 SAT: giảm vận động toàn bộ các vùng cơ tim, ít khi

thấy giãn buồng tim. Điển hình là dầy thành cơ thất.
Suy giảm chức năng thất trái.


CHẨN ĐOÁN
 Sinh hoá máu: Tp. T > 0.1 ng/ml là cut off-sensitivity
53%, specificity 94%; Tp. I – sensitivity 34% but
specificity was 89%; Markers viêm…
 ECG: nhịp nhanh xoang, các RL nhịp khác: VT, VF…
 Siêu âm tim
 CMR: MRI tim
 Myocardial biopsy

KẾT HỢP VỚI TRIỆU
CHỨNG LÂM SÀNG

 Thăm dò cấp phân tử
Lauer et al J Am Coll Cardiol. 1997; 30: 1354–1359.

Smith et al Circulation. 1997; 95: 163–168


TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN


TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN


TẠI SAO RỐI LOẠN NHỊP?


ECG
 Sóng T đảo chiều 27%
 ST chênh lên ở 2 CĐ liền nhau 54%, ST chênh xuống

18%
 Có sóng Q 18-27%

 Bloc nhánh
 Kéo dài khoảng PR và QT intervals. Kuhl et al: RL lên

đến 55% gồm cả RL nhịp thất và trên thất
Angelini A, Calzolari V Heart. 2000; 84: 245–250
Kuhl U, Pauschinger M, Noutsias M, Circulation 2005; 111:887


CƠ CHẾ GÂY RL NHỊP

Tse et al, Arrhythmogenic Mechanisms in Viral Myocarditis

Frontiers in Physiology, July 2016 | Volume 7 | Article 308








General algorithm