giáo án ngữ văn lớp 6 bài

Ngy son: 15/8/2017
Tit 1
Vn bn
BNH CHNG, BNH GIY
(Truyn thuyt)
I. Mc tiờu bi hc
1. Kin thc:
- Hiu c nh ngha s lc v truyn thuyt.
- Hiu c ni dung ý ngha ca truyn thuyt Bỏnh chng,bỏnh giy: Cỏch
gii thớch ca ngi Vit c v mt phong tc v quan nim cao lao ng,
cao ngh nụng - mt nột p vn hoỏ ca ngi Vit.
2. K nng:
- K nng bi hc:
+Ch ra v hiu c ý ngha ca nhng chi tit tng tng kỡ o ca
truyn;
+K c truyn; Nhn ra nhng s vic chớnh trong truyn.
- K nng sng: Xác định giá trị bản thân: có trách nhiệm với việc
phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
3. Thỏi : Giỏo dc lũng t ho, suy tụn ti nng, phm cht con ngi
trong vic xõy dng t nc.
II. Chun b
- G: Tranh truyn Bỏnh chng, bỏnh giy, MT, MC...
- H: c v son bi theo cõu hi SGK.
III. Phng phỏp
- Phng phỏp: Vn ỏp, nờu vn , gi m, ging bỡnh...
- K thut: ng nóo.
IV. Tin trỡnh t chc dy - hc
1. n nh t chc (1)
2. Kim tra bi c: (3)
G kim tra s chun b bi ca H, hng dn H hc b mụn.
3. Bi mi:

* Gii thiu bi (1)
Hng nm, mi khi xuõn v Tt n, nhõn dõn ta con chỏu ca cỏc vua
Hựng t min ngc n min xuụi, vựng rng nỳi cng nh vựng bin, li nụ
nc, h hi mua lỏ dong, xay , gió go, gúi bỏnh. Quang cnh y lm chỳng ta
thờm yờu quý, t ho v nn vn húa c truyn, c ỏo ca dõn tc...
Hng nm, c tt n thỡ gia ỡnh chỳng ta cng chun b lm nhng mún n
ngon cỳng t tiờn. Cỏc em th k xem ú l nhng mún no?
(H k, GV chiu hỡnh nh cỏc mún n ngy tt....)
Trong cỏc mún n ngy tt khụng th thiu Bỏnh chng, bỏnh giy. Hụm nay
chỳng ta s tỡm hiu ngun gc ca chic bỏnh chng, bỏnh giy ny.
Hot ng ca thy v trũ
*H 1: Tỡm hiu chung vn bn.
(PP vấn đáp, KT: động não)
- H c chỳ thớch du (*) SGK trang 7.
? Truyn thuyt l mt th loi vn hc
ntn? Cú c im gỡ? (MC)

Ni dung
I. Tỡm hiu chung (10)
1. c, tỡm hiu chỳ thớch
* Khỏi nim truyn thuyt (sgk tr 7)
- L loi truyn dõn gian k v cỏc
nhõn vt v s kin cú liờn quan n


lịch sử quá khứ.
- Thường có yếu tố tưởng tượng, kì
ảo.
- TT thể hiện thái độ và cách đánh giá
của nhân dân đối với các sự kiện và

- Lưu ý H tính truyền miệng, nhân vật và nhân vật được kể.
sự kiện lịch sử yếu tố tưởng tượng kì ảo.
- G Giới thiệu về tác phẩm.
*Tác phẩm thuộc nhóm các truyền
thuyết thời đại Hùng Vương – Thời
- G đọc mẫu
đại mở đầu lịch sử VN. (Đời HV thứ
- G hướng dẫn cách đọc và yêu cầu 3 H 7)
đọc nối tiếp nhau.
? Nhận xét về giọng đọc?
- H đọc các chú thích 3-5-6-9.
? Hãy chỉ ra bố cục và nêu nội dung từng
phần?
- Bố cục truyện gồm 3 phần (MC)
2. Bố cục và tóm tắt truyện
* Bố cục.
- Đ1: Từ đầu đến chứng giám  Hùng
Vương chọn người nối ngôi.
- Đ2: Tiếp đến Hình tròn Lang Liêu
- G giới thiệu bức tranh minh hoạ truyện được thần mách bảo cách làm bánh.
BC – BG (SGK)
- Đ3:Còn lại: Lang Liêu được nối
- Yêu cầu H tóm tắt truyện?
ngôi.
- GV nêu đáp án tóm tắt truyện (MC): Sự
việc chính:
* Tóm tắt truyện.
1, Nhân lúc về già, vua Hùng Vương
thứ 7, trong ngày lễ Tiên vương có ý
định chọn người nối ngôi.

2, Các lang đua nhau dâng những
mâm cỗ thật đầy, thật hậu.
3, Riêng Lang Liêu được thần mách
bảo dùng hai loại bánh dâng lễ Tiên
Vương.
4, Vua Hùng chọn bánh của Lang
Liêu để lễ Tiên Vương và tế trời đất,
nhường ngôi báu cho chàng.
* Hoạt động 2: HD đọc – hiểu văn bản
5, Từ đời Vua Hùng thứ 7, nước ta có
(PP vÊn ®¸p, gîi më, nªu t×nh tục lệ làm bánh chưng, bánh giầy
huèng cã vÊn ®Ò, ph©n tÝch, trong các dịp lễ tết.
gi¶ng b×nh)
II. Đọc – hiểu văn bản (17’)
- H đọc đoạn 1.
? Mở đầu truyện, tác giả muốn cho chúng
ta biết sự kịên gì ?
? Vua Hùng chọn người nối ngôi trong 1.Mở truyện: Vua Hùng chọn người


hoàn cảnh nào?

nối ngôi.

? Ý định của vua ra sao?(quan điểm của - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất
vua về việc chọn người nối ngôi)
nước thái bình, ND no ấm, vua đã già,
muốn truyền ngôi.
- Ý của vua: người nối ngôi vua phải
? Vua đã chọn người nối ngôi vào thời gian nối được chí vua, không nhất thiết là

nào, bằng hình thức nào?
con trưởng.
(điều vua đòi hỏi mang tính chất một câu
đố để thử tài.)
- Thời điểm: Nhân ngày lễ Tiên
Vương
? Điều kiện và hình thức truyền ngôi có gì - Hình thức: Dâng lễ vật cúng Tiên
đổi mới và tiến bộ so với đương thời?
Vương (Thi tài)
- G:Trong truyện dân gian giải đố là 1 (Nhân lễ Tiên vương, ai làm vừa ý
trong những loại thử thách khó khăn đối vua, sẽ được truyền ngôi)
với nhân vật, không hoàn toàn theo lệ
truyền ngôi từ các đời trước: chỉ truyền
cho con trưởng. Vua chú trọng tài chí hơn
trưởng thứ Đây là một vị vua anh minh.
(chốt mục 1- MC)
=> Vua Hùng Vương thứ 7 chú trọng,
đề cao tài trí của các con, cho dù đó
- H đọc đoạn 2:
? Để làm vừa ý vua, các ông Lang đã làm là con thứ.
gì?
2. Diễn bíên truyện: Cuộc đua tài
? Tâm trạng Lang Liêu ra sao ? Lang Liêu dâng lễ vật:
- Các lang thi nhau làm cỗ thật hậu,
đã làm gì ?
- Rất buồn. Trong các con vua, chàng là thật ngon.
người thiệt thòi nhất. Tuy là Lang nhưng
từ khi lớn lên chàng ra ở riêng, chăm lo - Lang Liêu: Làm ra hai loại bánh:
việc đồng áng, trồng lúa, trồng khoai. bánh trưng, bánh giầy
Lang Liêu thân thì con vua nhưng phận thì

gần gũi với dân thường.
? Vì sao Lang Liêu được thần báo mộng?
(Các nhân vật mồ côi, bất hạnh thường
được thần, bụt hiện lên giúp đỡ mỗi khi bế
tắc)
-Chàng chăm chỉ lao động, gần gũi dân
thường.
-Là người duy nhất hiểu được ý thần, thực
hiện được ý của thần.
? Vì sao thần chỉ mách bảo mà không làm
giúp lễ vật cho Lang Liêu?
- Thần vẫn dành chỗ cho tài năng sáng tạo
của Lang Liêu.
3. Kết thúc truyện: Kết quả cuộc
(MC chốt mục 2- 2 slide)
thi.
- H đọc đoạn 3.


? Kết quả cuộc thi tài giữa các Lang như - Bánh chưng và bánh giầy của Lang
thế nào?
Liêu được chọn làm lễ vật tế trời và
cúng Tiên Vương.
- Lang Liêu được chọn làm người nối
ngôi.
? Vì sao hai thứ bánh của lang Liêu được
vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên Vương và Vì hai thứ bánh vừa có ý nghĩa thực
Lang Liêu được chọn để nối ngôi vua?
tế, vừa hợp ý vua chứng tỏ tài đức của
Lang Liêu có thể nối chí vua.

(MC)
- Hai thứ bánh của Lang Liêu vừa có ý
nghĩa thực tế: quí hạt gạo, trọng nghề nông
(là nghề gốc của đất nước làm cho ND
được no ấm) vừa có ý nghĩa sâu xa: Đề
cao sự thờ kính Trời, đất và tổ tiên của
nhân dân ta.
- Hai thứ bánh hợp ý vua chứng tỏ tài đức
của con người có thể nối chí vua. Đem cái
quí nhất của trời đất của ruộng đồng do
chính tay mình làm ra mà tiến cúng Tiên
Vương, dâng lên vua thì đúng là con người
tài năng, thông minh, hiếu thảo.
III.Tæng kÕt (4)
* Hoạt động 3: Tổng kết
(KT động não, PP vấn đáp)
*NghÖ thuËt: K/c tëng tîng
? Truyện đã sử dụng NT gì ?
- Sử dụng nghệ thuật tiêu biểu cho truyện
dân gian.(NV chính – Lang Liêu trải qua
cuộc thi tài, được thần giúp và được nối
ngôi vua...)
? Truyền thuyết bánh chưng, bánh giầy có *Néi dung:
- Giải thích nguồn gốc sự vật: Hai
những ý nghĩa gì?
loại bánh cổ truyền.
- Đề cao lđ, đề cao nghề nông
( MC)
- Giải thích nguồn gốc sự vật: Hai loại
bánh cổ truyền.

(Nguồn gốc BCBG gắn liền với ý nghĩa
sâu sắc của hai loại bánh. Ý nghĩa đó được
thể hiện:
+ở lời mách bảo của thần “Trong trời đất,
không có gì quý bằng hạt gạo”, lúa gạo tự
con người làm ra được.
+ở lời nhận xét và lời bình của vua: “Bánh
hình tròn là tượng trời...Bánh hình vuông
là tượng đất, các thứ thịt mỡ, đậu xanh, lá
dong là tượng cầm thú, cây cỏ muôn
loài...Lá dong bọc ngoài, mĩ vị để trong là
ngụ ý đùm bọc nhau”.


- Đề cao lđ, đề cao nghề nông. Lang
Liêu-NV chính hiện lên như một người
hùng văn hóa. BCBG càng có ý nghĩa bao
nhiêu thì càng nói lên tài năng, phẩm chất
của Lang Liêu bấy nhiêu.
- Thể hiện sự thờ kính trời, đất, tổ tiên
của nhân dân ta..
- Ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất nước
thái bình, nhân dân no ấm.
* Ghi nhớ ( SGK-12 )
- 1 H đọc ghi nhớ SGK - T12
IV. Luyện tập (5’)
* Hoạt động 4: Luyện tập
1. Ý nghĩa của phong tục ngày tết
1. Thảo luận: Ý nghĩa về phong tục ngày nhân dân ta làm bánh chưng, bánh
tết nhân dân ta làm bánh chưng, bánh giầy:

giầy?
- Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ
(MC)
kính Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân
ta.
- Đề cao phong tục tập quán của mình
từ những điều giản dị nhưng rất linh
thiêng, giàu ý nghiã.
- Giữ gìn truyền thống văn hoá đậm
đà bản sắc dân tộc và làm sống lại
truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy.
2.*Đọc truyện này em thích nhất chi tiết 2*. H nêu ý kiến cá nhân.
nào? Vì sao? (MC) ( H nêu ý kiến cá
nhân)
* Gợi ý : (MC)
4. Củng cố (3’) (MC)
- Kể tóm tắt và chỉ ra các chi tiết kì ảo của truyện?
- Viết 3 câu văn nêu suy nghĩ của em sau khi học xong truyện? (Gợi ý:
Truyện viết về ai, hoàn cảnh người đó như thế nào? Người ấy đã làm gì để đạt
được ước mơ? Em học tập được gì từ người ấy?).
5. Hướng dẫn về nhà (1’)
- Đọc lại truyện. Xem lại nội dung bài. Tập tóm tắt truyện.
- Đọc và soạn bài: Thánh gióng.
V. Rút kinh nghiệm: