Trường thcs Giục Tượng
Ngày soạn : 20/12/2011
Tuần 21
Tiết 21
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Mục tiêu
1.Về kiến thức:
- Biết chỉ có 2 loại điện tích: điện tích dương và điện tích âm.
- Biết được 2 loại điện tích cùng dấu thì đẩy nhau, trái dấu thì hút nhau.
- Nêu được cấu tạo nguyên tử.
2.Về kĩ năng:
- Biết vật mang điện âm nhận thêm electron, vật mang điện dương mất bớt electron
3.Về thái độ
- Yêu thích môn học, tích cực tham gia xây dựng bài.
II.Chuẩn bị
1. Giáo viên:
- Tranh vẽ mô hình đơn giản cấu tạo nguyên tử 18.4.
- Mỗi nhóm HS:
+ 1 bút chì vỏ gỗ.
+ 2 mảnh nilông
+ 2 thanh nhựa sẫm màu giống nhau có lỗ tròn để đặt vào trục quay.
+ 1 mảnh len và mảnh vải khô.
+ 1 thanh thủy tinh hữu cơ.
+ 1 trục quay.
2. Học sinh:
- Học bài cũ và chuẩn bị trước bài 18
III. Tiến trình bài dạy
1. Kiểm tra bài cũ : (5’)
- Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách nào? (3đ)
- Vật bị nhiễm điện còn gọi là gì? (3đ)
- Vật bị nhiễm điện có tính chất gì? (4đ)
2. Bài mới
- GV nêu vấn đề: Ở bài học trước, ta đã biết có thể làm vật nhiễm đện bằng cách cọ xát và các vật
nhiễm điện có thể hút các vật khác. Vậy trong trường hợp 2 vật cùng nhiễm điện đặt gần nhau thì hiện tượng
gì sẽ xảy ra giữa chúng? Bài học hôm nay sẽ giúp ta trả lời câu hỏi này.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 1 : Nhận biết hai loại
điện tích (20’)
Y/c : Hs đọc thí nghiệm 1
Nội dung
I – Hai loại điện tích:
Thí nghiệm 1:
Đọc thông tin TN 1
Nhận xét: Hai vật giống
GV : giới thiệu dụng cụ thí nghiệm Quan sát
nhau, được cọ xát như nhau
Phát dụng cụ và Y/c Hs làm thí Nhận dụng cụ và tiến hành thí thì mang điện tích cùng loại
và khi được đặt gần nhau thì
nghiệm.
nghiệm
chúng đẩy nhau.
+ Trước khi cọ xát hai mảnh ni -không có hiện tượng gì
lông có hiện tượng gì không?
Hai mảnh ni lông khi cọ xát vào
1
mảnh len thì nó sẽ nhiễm điện
giống nhau hay khác nhau? Vì sao?
Với hai vật giống nhau khác hiện
tượng có như vậy không ? dự đoán
Yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm
H18.2 .
Khi chưa cọ xát các em đưa hai
thanh nhựa đến gần thì có hiện
tượng gì xảy ra?
Y/c Hs rút ra nhận xét
Gọi HS đọc mục thí nghiệm 2
- Hướng dẫn HS thực hiện thí
nghiệm 2.
Một đầu của cả hai thanh phải
đựơc cọ xát và đưa lại gần nhau.
Vì sao các em biết thanh thủy tinh
và thước nhựa nhiễm điện khác
loại?
- Gọi 1 đại diện của nhóm nhận
xét điều rút ra được từ thí nghiệm.
? Từ 2 thí nghiệm trên, ta rút ra
được điều gì?
- GV thông báo quy ước,
Nhiễm điện khác nhau
->Vì hút nhau
Đẩy nhau
Hai thanh nhựa cùng cọ xát
vào mảnh vải khô -> đẩy
nhau.
Đại diện nhóm phát biểu Thí nghiệm 2:
nhận xét của nhóm.
Nhận xét: Thanh nhựa sẫm
+cùng loại; đẩy nhau
màu và thanh thủy tinh khi
được cọ xát thì chúng hút
Đọc thông tin TN 2
nhau do chúng mang điện
Lắng nghe và quan sát giáo tích khác loại.
viên hướng dẫn làm TN 2
Kết luận:
Tiến hành thí nghiệm và ghi
Có hai loại điện tích. Các vật
kết quả
mang điện tích cùng loại thì
đẩy nhau, mang điện tích
khác loại thì hút nhau.
Đẩy nhau
Quy ước:
thảo luận-> trả lời:
… hút nhau… khác loại.
Phát biểu kết luận.
Lắng nghe và ghi vở
-Yêu cầu HS trả lời C1.
mang điện tích dương
HS giải thích
THMT
Trong các nhà máy thường xuất
hiện bụi gây hại cho công nhân.
Bố trí các tấm kim loại tích điện
trong nhà máy khiến bụi bị
Nghe
nhiễm điện và bị hút vào tấm
kim loại, giữ môi trường trong
sạch, bảo vệ sức khỏe công
nhân.
- Nguyên nhân gây ra tác dụng
nhiệt của dòng điện là do các vật
2
+ Điện tích của thanh thủy
tinh cọ xát vào lụa là điện
tích dương (+).
+ Điện tích của thanh nhựa
sẫm màu khi cọ xát vào vải
khô là điện tích âm (-).
C1: mang điện tích dương
vì hai vật bị nhiễm điện
hút nhau thì mang điện
tích khác nhau. Thanh
nhựa sẫm màu khi đựơc cọ
xát bằng mảnh vải mang
điện tích âm, còn mảnh vải
thì mang điện tích dương.
dẫn có điện trở. Tác dụng nhiệt có
thể có lợi, có thể có hại.
BPBVMT:
- Để làm giảm tác dụng nhiệt,
cách đơn giản là làm dây dẫn
bằng chất có điện trở suất nhỏ.
Việc sử dụng nhiều kim loại
làm vật liệu dẫn điện dẫn đến
việc làm cạn kiệt tài nguyên
thiên nhiên. Ngày nay người ta
đang cố gắng sử dụng vật liệu
siêu dẫn (có điện trở suất bằng
không) trong đời sống và kỉ
thuật.
Hoạt động 2 : Tìm hiểu sơ lược
về cấu tạo nguyên tử (7’)
Yêu cầu học sinh đọc phần cấu tạo
đơn giản của nguyên tử.
Nguyên tử được cấu tạo như thế Quan sát hình vẽ và chú
nào?
ý lời giảng của GV.
Hạt nhân, electron, nguyên
tử trung hòa
- GV thông báo về cấu tạo
nguyên tử. Giải thích dựa trên
hình vẽ.
Nghe –ghi vở
II - Sơ lược về cấu tạo
nguyên tử:
1. Hạt nhân mang điện tích
dương.
2. Hạt êlectrôn mang điện
tích âm chuyển động xung
quanh hạt nhân.
3. Nguyên tử trung hòa về
điện. Tổng điện tích âm của
các êlectrôn trong nguyên tử
có trị số tuyệt đối bằng điện
tích dương của hạt nhân
nguyên tử đó.
4. Êlectrôn có thể dịch
chuyển từ nguyên tử này
sang nguyên tử khác, từ vật
này sang vật khác
III – Vận dụng:
Hoạt động 3 : Vận dụng (10’)
-Y/c đọc và trả lời C2
Thảo luận nhóm
Có ; (+), (-)
-Y/c đọc và trả lời C3
Trung hòa
Trả lời
Nhận xét
-Y/c đọc và trả lời C4
Chốt C4 ở phần ghi bảng
C2: Có. (+) ở hạt nhân, (-) ở
e-.
C3: Vì các vật trung hòa về
điện.
C4: Nhận: thước nhựa (-).
Mất: mảnh vải (+).
3/.Củng cố: (3’)
-Có mấy loại điện tích ? 2 loại (+) và (-)
-Chúng có đặc điểm gì? -> cùng loại-> hút nhau, các loại đẩy-> nhau
-Nêu cấu tạo của nguyên tử? Hạt nhân (+), e (-)
- GV Gọi HS phát biểu ghi nhớ.
4/.Hướng dẫn vềa2 :
-Học thuộc bài và phần ghi nhớ
-Đọc phần có thể em chưa biết
- Làm t BT trong SBT 18.1->18.3
-Xem trước bài 19: dòng điện –nguồn điện
5. Bổ sung
3
4