Giáo án vật lý 12 tiết 31 t6

 Giáo án Vật lí 12 cơ bản  Biên soạn : Nguyễn Văn Khai - Trường THPT Cầu Quan  Trang 1

BÀI 18 . ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ BA PHA

Tiết 31-Tuần 16
Ngày 19/10/2010

I. MỤC TIÊU: Trình bày được khái niệm từ trường quay. Trình bày được cách tạo ra từ trường quay. Trình bày được cấu
tạo và nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Chuẩn bị một động cơ không đồng bô ba pha đã tháo ra để chỉ cho HS nhình thấy được các bộ phận chính
của động cơ.
2. Học sinh: Ôn lại kiến thức về động cơ điện ở lớp 9.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động 1: Ổn định lớp
Hoạt động 2: Kiểm tra bài cũ.
-Các máy phát điện xoay chiều dựa trên nguyên tắc nào ? Phân biệt dòng điện 1 pha và dòng điện 3 pha ?
Hoạt động 3: Tìm hiểu nguyên tắc chung của động cơ điện xoay chiều
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Kiến thức cơ bản
- Động cơ điện là thiết bị dùng để biến - Từ điện năng sang cơ năng.
I. Nguyên tắc chung của động cơ
đổi từ dạng năng lượng nào sang dạng
điện xoay chiều
năng lượng nào?
- Tạo ra từ trường quay bằng cách cho
- Gv treo hình 18.1 vẽ sẳn trên bảng cho -Hs quan sát hình vẽ 18.1 sgk
nam châm chữ U quay đều xung quanh
hs quan sát
trục thẳng đứng

- Y/c HS nghiên cứu Sgk và mô hình - HS nghiên cứu Sgk và thảo luận.
- Đặt trong từ trường quay một (hoặc
18.1 để tìm hiểu nguyên tắc chung của
nhiều) khung kín có thể quay xung
r
động cơ điện xoay chiều.
- Quay đều quanh trục ∆ và B ⊥ ∆ quanh trục trùng với trục quay của từ
- Khi nam châm quay đều, từ trường → từ trường quay.
trường.
giữa hai cực của nam châm sẽ như thế - Từ thông qua khung biến thiên → i - Tốc độ góc của khung luôn luôn nhỏ
nào?
hơn tốc độ góc của từ trường, nên động
cảm ứng → xuất hiện ngẫu lực từ
- Đặt trong từ trường đó một khung dây
cơ hoạt động theo nguyên tắc này gọi là
làm cho khung quay theo chiều từ
dẫn cứng có thể quay quanh trục ∆ → có
động cơ không đồng bộ.
trường, chống lại sự biến thiên của
hiện tượng gì xuất hiện ở khung dây
từ trường.
dẫn?
- Tốc độ góc của khung dây dẫn
luôn luôn nhỏ hơn. Vì khung quay
- Tốc độ góc của khung dây dẫn như thế nhanh dần “đuổi theo” từ trường.
nào với tốc độ góc của từ trường?
Khi ω ↑ → ∆Φ ↓ → i và M ngẫu lực
từ ↓. Khi Mtừ vừa đủ cân bằng với
Mcản thì khung quay đều.
Hoạt động 4 : Tìm hiểu về cấu tạo cơ bản của động cơ không đồng bộ.

Hoạt động của GV
-GV treo hình vẽ 18.3 sgk trên
bảng
- Y/c HS nghiên cứu Sgk và nêu
cấu tạo của động cơ không đồng
bộ ?
- Rôto để tăng thêm hiệu quả,
người ta ghép nhiều khung dây
dẫn giống nhau có trục quay
chung tạo thành một cái lồng hình
trụ, mặt bên tạo bởi nhiều thanh
kim loại song song (rôto lồng sóc)
- Nếu cảm ứng từ do 3 cuộn tạo
ra tại O là B1 ,B2 ,B3 thì từ trường
tổng hợp có giá trị như thế nào ?
- Cảm ứng từ tổng hợp tại O có
độ lớn được xác định và chuyển
động như thế ?

Hoạt động của HS
-Hs quan sát hình vẽ 18.3 sgk

Kiến thức cơ bản
II. ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ BA
PHA.
- HS nghiên cứu Sgk và thảo luận để - Gồm 2 bộ phận chính:
trình bày hai bộ phận chính là rôto và 1) Rôto là khung dây dẫn quay dưới tác
stato.
dụng của từ trường quay.

- Vì 3 cuộn đặt tại 3 vị trí trên một 2)Stato là những ống dây có dòng điện xoay
vòng tròn sao cho các trục của ba chiều tạo nên từ trường quay.
cuộn đồng quy tại tâm O và hợp nhau - Sử dụng hệ dòng 3 pha để tạo nên từ
những góc 120o nên chúng lệch pha trường quay.
nhau 2π/3 rad.
+ Cảm ứng từ do ba cuộn dây tạo ra tại
-Cảm ứng từ tổng hợp tại O: O là từ trường tổng hợp quay quanh O với
r r r
r
tốc độ góc ω.
B = B1 + B2 + B3
+Rôto nằm trong từ trường sẽ quay theo
từ trường nhưng tốc độ nhỏ hơn
-Từ trường B tác dụng lực từ lên rôto
làm rôto quay theo với tốc độ nhỏ hơn

Hoạt động 5: Giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của GV
- Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. Yêu cầu: HS chuẩn bị
bài sau.

Hoạt động của HS
- Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. Ghi những chuẩn bị cho bài
sau.