Bài 3 : Điều hòa hoạt đông gen 12 NC ( Upload lại )

I- KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU HOÀ HOẠT ĐỘNG GEN
I- KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU HOÀ HOẠT ĐỘNG GEN
II-ĐIỀU HOÀ HOẠT ĐỘNG Ở SINH VẬT NHÂN
SƠ
1- Mô hình cấu trúc của Opêron Lac
2- Sự điều hoà hoạt động của Opêron Lac
a) Khi môi trường không có Lactôzơ
b) Khi môi trường có Lactôzơ
GV : Nguyễn Thanh Vàng THPT Vị Thanh Hậu Giang

I- Khái quát về điều hoà hoạt động
I- Khái quát về điều hoà hoạt động
gen :
gen :

Điều hoà hoạt động gen chính là điều hoà lượng
Điều hoà hoạt động gen chính là điều hoà lượng
sản phẩm của gen tạo ra giúp tế bào điều chỉnh
sản phẩm của gen tạo ra giúp tế bào điều chỉnh
sự tổng hợp Prôtêin cần thiết lúc cơ thể cần thiết
sự tổng hợp Prôtêin cần thiết lúc cơ thể cần thiết
.
.

Trong cơ thể việc điều hoà hoạt đông gen có thể
Trong cơ thể việc điều hoà hoạt đông gen có thể
xảy ra ở nhiều cấp độ : Cấp ADN,cấp phiên

xảy ra ở nhiều cấp độ : Cấp ADN,cấp phiên
mã,cấp dịch mã,cấp sau dịch mã
mã,cấp dịch mã,cấp sau dịch mã


II- CƠ CHẾ ĐIỀU HOÀ HOẠT ĐỘNG CỦA GEN
II- CƠ CHẾ ĐIỀU HOÀ HOẠT ĐỘNG CỦA GEN
Ở SINH VẬT NHÂN SƠ
Ở SINH VẬT NHÂN SƠ
* Khái niệm Opêron :
* Khái niệm Opêron :
Trên ADN các gen cấu trúc có liên quan về chức
năng thường được phân bố thành một cụm có
chung một cơ chế điều hoà hoạt động gọi là
Opêron

1- Mô hình cấu trúc của opêon Lac ở vi khuẩn
1- Mô hình cấu trúc của opêon Lac ở vi khuẩn
E.coli theo Jacôp và Mônô
E.coli theo Jacôp và Mônô
A Y Z O
P
R P
Gen điều hoà
Opêron Lac
Mô tả cấu trúc của Opêron Lac ở tế bào nhân sơ
( E.Coli) và cho biết vai trò của các thành phần
đó .
Opêron Lac ở E.coli gồm các thành phần :
- Cụm gen cấu trúc Z,Y,A kiểm soát tổng hợp các

enzim tham gia vào các phản ứng phân giải
đường lactozơ có trong môi trường để cung cấp
năng lượng cho tế bào
-Vùng vận hành O (Operator) là trình tự các nu
đặc biệt , nơi liên kết với Prôtêin ức chế làm
ngăn cản quá trình phiên mã của các gen cấu
trúc
- Vùng khởi động P ( Prômotor): nằm trướcvùng
vận hành của gen, là nơi mà ARN polymeraza
bám vào để khởi đầu phiên mã
-
Gen R (Relulater): nằm ngoài thành phần của
Opêron có vai trò điều hoà hoạt động của các
gen Opêron.
-
Gen R kiểm soát tổng hợp Prôtêin ức chế .
Prôtêin này liên kết với vùng vận hành O-->ngăn
cản phiên mã các gen trong Opêron

2-Sự điều hoà hoạt động của
2-Sự điều hoà hoạt động của
Opêron
Opêron
A Y Z O
P
R P
Gen điều hoà
Opêron Lac
Phiên mã
Giải mã

Các gen cấu trúc
không họat động
Prôtêin ức chế
Quan sát hình và tham khảo thông tin SGK
hãy mô tả hoạt động của Opêron Lac trong
môi trường không có Lactôzơ? ( ức chế )
a- Ức chế (Khi môi trường không có
Lactôzơ ):
Gen điều hoà R tổng hợp Prôtêin ức chế ,
Prôtêin này liên kết với O gắn với vùng vận hành
O gây ức chế phiên mã của các gen Z,Y,A