Dang toan muoi sunfit tac dung voi axit - hoá 9

DẠNG TOÁN MUỐI SUNFIT TÁC DỤNG VỚI
DUNG DỊCH AXIT
I.PHƯƠNG PHÁP VÀ VÍ DỤ
1.Trường hợp 1: Muối sunfit + ddHCl 
 Muối clorua + SO2 + H2O
K2SO3 + 2HCl 
 2KCl + SO2 + H2O

VD:

MgSO3 + 2HCl 
 MgCl2 + SO2 + H2O
Nhận xét:
- Điểm giống nhau ở các phản ứng trên là: n HCl  2nSO2 và nSO2  nH 2O
- Khi chuyển từ muối sunfit thành muối clorua, thì cứa 1 mol SO2 sinh ra khối lượng
muối giảm:
Gốc =SO3 chuyển thành 2 gốc Cl  1 mol SO2
 80 gam chuyển thành 71 gam, khối lượng giảm 9g.

m=9gam (R + 71) gam
( R + 80) gam 

khi 1 mol SO2 sinh ra.

Từ đó có công thức tính nhanh khối lượng muối. mmuoái clorua  mmuoái sunfit  9.nSO2
Ví dụ 1. Cho 2,1 gam hỗn hợp 2 muối Na2SO3 và MgSO3 tác dụng vừa đủ với dung
dịch HCl 7,3%, sau phản ứng thu được 0,448 lít SO2 đktc.
a/ Khối lượng dung dịch HCl đã dùng là:
A. 10g

B. 20g

C. 100g

D. 200g

C. 3,2g

D. 2,13g

b/ Tổng khối lượng muối cloua sinh ra là:
A. 1,92g

B. 2,28g

Giải:

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 1


a/ Cần nhớ: Muối sunfit tác dụng với axit HCl thì n HCl  2nSO2
mà nSO 
2

0,448
 0,02mol n HCl  2.0,02  0,04mol
22,4

mHCl = 0,04 . 36,5 = 1,46g
Khối lượng dd HCl 7,3% đã dùng =

1,46
.100  20 gam.
7,3

=>Chọn đáp án B
b/ Áp dụng công thức mmuoái clorua  mmuoái sunfit  9.nSO2
mmuối = 2,1 – 9. 0,02 = 1,92 gam.
=>Chọn đáp án A
Ví dụ 2. Cho 4,29 gam hỗn hợp 3 muối: K2SO3; Na2SO3 và ZnSO3 tác dụng vừa đủ
với dung dịch HCl. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 4,02 gam muối clorua
khan. Thể tích khí CO2 sinh ra là:
A. 0,224 lít

B. 0,448 lít

C. 0,672 lít

D. 0,448 lít

Giải:
Áp dụng công thức mmuoái clorua  mmuoái sunfit  9.nSO2  nSO 
2

nSO2 

mmuôiclorua  mmuôiSO

3

9

4,29  4,02
 0,03mol
9

VSO 2  0,03.22,4 = 0,672 lít.

=>Chọn đáp án C
Ví dụ 3. Cho a gam hỗn hợp 3 muối BaSO3; MgSO3; K2SO3 tác dụng vừa đủ với
dung dịch HCl 0,5M. Sau phản ứng thấy có 0,672 lít khí SO 2 sinh ra đktc, cô can
dung dịch sau phản ứng thu được 4,7 g muối khan
a/ Giá trị của a là:
A. 4,5 g

B. 9,74g

C. 4,79 g

D. 4,72 g

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 2


b/ Thể tích dd HCl đã dùng là:
A. 60 ml

B. 120 ml

C. 600 ml

D. 1200 ml

Giải:
a/

nSO2

0,672
 0,03mol
22,4

Áp dụng công thức mmuoái clorua  mmuoái sunfit  9.nSO2
 m muối sunfit = m muối clorua – 9. n SO

2

mmuối sunfit = 4,7 – 9.0,03 = 4,79 g. Chọn đáp án C
b/ Cần nhớ: Muối sunfit tác dụng với dd HCl thì n HCl  2nSO2 mà n SO  0,03mol
2

 nHCl  2.0,03  0,06mol
VHCl 

0,06
 0,12lít = 120 ml.
0,5

=>Chọn đáp án B
2. Trường hợp 2: Muối sunfit + H2SO4(loãng) 
 Muối sunfat + SO2 + H2O

Na2SO3 + H2SO4 
 Na2SO4 + SO2 + H2O

VD:

MgSO3 + H2SO4 
 MgSO4 + SO2 + H2O
Nhận xét:
- Điểm giống nhau ở các phản ứng trên là: nSO2  nH 2O  nH 2SO4
- Khi chuyển từ muối sunfit thành muối sunfat, thì cứa 1 mol SO2 sinh ra khối lượng
muối tăng:
Gốc =SO3 chuyển thành =SO4  1 mol SO2
 80 gam chuyển thành 96 gam, khối lượng tăng 16g.

( R + 80) gam

m16gam


 (R + 96) gam 
 1 mol SO2 sinh ra

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 3


Ta có công thức:

mmuoái sunfat  mmuoái sunfit  16.nSO2

Ví dụ 1. Cho 4,2 gam hỗn hợp 2 muối Na2SO3 và MgSO3 tác dụng vừa đủ với 200

ml dung dịch H2SO4, sau phản ứng thu được 0,896 lít SO2 đktc.
a/ Nồng độ mol dung dịch H2SO4 đã dùng là:
A. 0,1M

B. 0,2M

C. 1M

D. 2M

b/ Tổng khối lượng muối sunfat sinh ra là:
A. 8,4g

B. 10,2g

C. 4,6g

D. 4,84g

Giải:
a/ Cần nhớ muối sunfit tác dụng với dung dịch H2SO4 thì nSO2  nH 2O  nH 2SO4
nSO2 
C M H 2 SO4

b/ Áp dụng công thức

0,896
 0,04mol  nH 2 SO4  0,04mol
22,4
0,04

 0,02M
0,2

mmuoái sunfat  mmuoái sunfit  16.nSO2

mmuối sunfat = 4,2 + 16. 0,04 = 4,84 gam.
=>Chọn đáp án D
Ví dụ 2. Cho m gam hỗn hợp 2 muối MgSO3; K2SO3 tác dụng vừa đủ với dung dịch
H2SO4 . Sau phản ứng thấy có 0,672 lít khí SO2 sinh ra đktc, cô can dung dịch sau
phản ứng thu được 3,39 g muối khan. Giá trị của a là:
A. 2,91 g

B. 3,74g

C. 3,79 g

D. 2,72 g

Giải:
* Cách 1

nSO2

0,672
 0,03mol
22,4

mmuoái sunfat  mmuoái sunfit  16.nSO2



m muối sunfit = m muối sunfat – 16.

n SO2

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 4


mmuối sunfit = 3,39 – 16. 0,03 = 2,91 g.
=>Chọn đáp án A
* Cách 2. Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng.
Cần nhớ muối sunfit tác dụng với dung dịch H2SO4 thì nSO2  nH 2O  nH 2SO4
mà nSO2  0,03mol  nH 2O  0,03mol; nH 2 SO4  0,03mol
mmuối sunfit = (mmuối sunfat + mSO2  mH 2O ) - mH SO
2

4

= (3,39 + 0,03.64 + 0,03.18) – 0,03. 98
= 2,91 g.
=>Chọn đáp án A
Ví dụ 3. Cho 6,81 gam hỗn hợp 3 muối: K2SO3; Na2SO3 và ZnSO3 tác dụng vừa đủ
với dung dịch H2SO4. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 7,61 gam muối sunfat
khan. Thể tích khí SO2 sinh ra là:
A. 0,224 lít

B. 0,448 lít

C. 0,672 lít

D. 1,12 lít

Giải:
Áp dụng công thức mmuoái sunfat  mmuoái sunfit  16.nSO2  nSO 
2

nSO2 

mmuôisunfat  mmuôisunfit
16

7,61  6,81
 0,05mol
16

VSO 2  0,05.22,4 = 1,12 lít.

=>Chọn đáp án D
II.BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài 1. Cho 4,63 gam hỗn hợp 3 muối: BaSO3; Na2SO3 và CaSO3 tác dụng vừa đủ
với dung dịch HCl. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 4,36 gam muối clorua
khan. Thể tích khí CO2 sinh ra là:
A. 0,224 lít

B. 0,448 lít

C. 0,448 lít

D. 0,672 lít

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 5


Bài 2. Cho m gam hỗn hợp 2 muối MgSO3; K2SO3 tác dụng vừa đủ với dung dịch
HCl 0,5M. Sau phản ứng thấy có 0,672 lít khí SO2 sinh ra đktc, cô can dung dịch sau
phản ứng thu được 3,39 g muối khan
a/ Giá trị của a là:
A. 3,66 g

B. 9,74g

C. 4,79 g

D. 4,72 g

C. 600 ml

D. 1200 ml

b/ Thể tích dd HCl đã dùng là:
A. 60 ml

B. 120 ml

Bài 3. Cho 5,73 gam hỗn hợp 2 muối BaSO3; Na2SO3 và MgSO3 tác dụng vừa đủ
với dung dịch HCl, sau phản ứng thu được 0,896 lít SO2 đktc. Tổng khối lượng muối
cloua sinh ra là:
A. 6,45 g

B. 6,28g

C. 5,37g

D. 5,13g

Bài 4. Cho 4,07 gam hỗn hợp 2 muối Na2SO3 và MgSO3 tác dụng vừa đủ với dung
dịch H2SO4 0,2M, sau phản ứng thu được 0,672 lít SO2 đktc.
a/ Thể tích dung dịch H2SO4 đã dùng là:
A. 0,15 lít

B. 0,2 lít

C. 1 lít

D. 0,25 lít

C. 4,56g

D. 4,55g

b/ Tổng khối lượng muối sunfat sinh ra là:
A. 3,4g

B. 4,2g

Bài 5. Cho 4,38 gam hỗn hợp muối: Na2SO3 và MgSO3 tác dụng vừa đủ với dung
dịch H2SO4. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 5,02 gam muối sunfat khan.
Thể tích khí SO2 sinh ra là:
A. 0,224 lít

B. 0,448 lít

C. 0,672 lít

D. 0,896 lít

Bài 6. Cho m gam hỗn hợp 3 muối Na2SO3; K2SO3; CuSO3 tác dụng vừa đủ với dung
dịch H2SO4 . Sau phản ứng thấy có 0,896 lít khí SO2 sinh ra đktc, cô can dung dịch
sau phản ứng thu được 6,81 g muối khan. Giá trị của a là:
A. 6,17 g

B. 3,74g

C. 4,79 g

D. 5,54 g

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 6


III.ĐÁP ÁN BÀI TẬP CỦNG CỐ
1-D

2 a)-A

b)-B

3-A

4 a)-C

b)-D

5-D

6-A

Truy cập vào: để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Văn - Anh tốt nhất! 7