Hình 9 tuần 1 năm 2008 mới

Hình 9 Trường THCS Phước Mỹ Trung
Chương I HỆ THỨC LƯỢNG TRONG TAM GIÁC VUÔNG
KẾ HOẠCH GIẢNG DẠY CỦA CHƯƠNG
A)Mục tiêu của chương
Học xong chương này những kiến cơ bản HS cần nắm vững:
- Hiểu và nắm vững các hệ thức liên hệ giữa cạnh, đường cao, hình chiếu của cạnh góc vuông trên cạnh
huyền trong tam giác vuông
- Nắm vững các công thức định nghĩa tỉ số lượng giác của góc nhọn
- Hiểu cấu tạo của bảng lượng giác, nắm vững cách sử dụng bảng lượng giác hoặc máy tính bỏ túi để tìm
các tỉ số lượng giác của một góc nhọn cho trước và ngược lại tìm góc nhọn khi biết tỉ số lượng giác của
nó
Về kĩ năng HS cần:
- Biết cách lập tỉ số lượng giác của một góc nhọn một cách thành thạo
- Sử dụng thành thạo bảng lượng giác hoặc máy tính bỏ túi để tính các tỉ số lượng giác hoặc tính góc
- Biết vận dụng linh hoạt các hệ thức lượng trong tam giác vuông để tính được các yếu tố ( cạnh, góc)
hoặc để giải tam giác vuông
- Biết giải thích kết quả trong các hoạt động thực tiễn nêu ra trong chương
B) Nội dung chủ yếu của chương
Mục đích của chương này là giải tam giác vuông khi biết hai cạnh hoặc một cạnh và một góc nhọn
chính vì vậy chương này gồm các nội dung sau đây:
- Hình thành các công thức về tỉ số lượng giác của góc nhọn, quan hệ giữa các tỉ số lượng của hai góc phụ
nhau
- Sử dụng bảng số hoặc máy tính bỏ túi để tìm các tỉ số lượng giác của góc nhọn cho trước và ngược lại,
tìm góc nhọn khi biết một tỉ số lượng giác của nó
- Từ định nhĩa tỉ số lượng giác của góc nhọn xây dựng các hệ thức liên hệ giữa cạnh và góc trong tam giác
vuông. Bên cạnh các hệ thức đó, đầu chương còn xây dựng các hệ thức giữa cạnh và đường cao, cạnh và
hình chiếu của cạnh, . . . trong tam giác vuông
- Áp dụng các nội dung trên để tính chiều cao của vật thể và tính khoảng cách giữa 2 điểm trong thực tế.
* Phân phối chương trình:
§1. Một số hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông. 2 tiết
Luyện tập 2 tiết

§2.Tỉ số lượng giác của góc nhọn 2 tiết
Luyện tập 1 tiết
§3. Bảng lượng giác 2 tiết
Luyện tập 1 tiết
§4. Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông 2 tiết
Luyện tập 2 tiết
§5. Ứng dụng thực tế các tỉ số lượng giác của góc nhọn - Thực hành ngoài trời 2 tiết
Ôn tập chương I 2 tiết
Kiểm tra chương I 1 tiết
C) Phương pháp giảng dạy ở chương I
- Cho HS tự mình tìm kiếm kiến thức bằng những hoạt động như giải bài tập, GV đặt câu hỏi
Cho đối thoại giữa HS với HS, giữa HS với GV thông qua hoạt động nhóm.
- Cho HS hợp tác với GV khẳng định kiến thức do HS tìm ra.
- Vấn đáp; Luyện tập và thực hành; Phát hiện và giải quyết vấn đề; Hợp tác theo nhóm nhỏ
D. Phương tiện dạy học:
- Bảng phụ.
- Giấy khổ lớn.
- Thước thẳng, êke, thước đo góc, compa.
GV: Nguyễn Thị Nguyên - 1 -
Hình 9 Trường THCS Phước Mỹ Trung
- Máy tính.
- Bảng lượng giác, giác kế.
E. Dự kiến kiểm tra:
- Kiểm tra miệng: cho HS làm các bài tập nhỏ, bài tập trắc nghiệm, thông qua đó yêu cầu HS nhắc lại các
định nghĩa, định lí, tính chất có liên quan vừa học.
- Kiểm tra viết 15 phút: cho HS làm bài kiểm tra sau tiết thứ 7.
Nội dung kiểm tra: vận dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông để tính độ dài đoạn thẳng. Biết tính số
lượng giác của các góc đặt biệt 30
0
, 45

0
, 60
0
.
- Kiểm tra viết 45 phút: Thực hiện sau tiết 18.
Nội dung kiểm tra: Câu hỏi trắc nghiệm và bài tập trọng tâm của chương.
GV: Nguyễn Thị Nguyên - 2 -
Hình 9 Trường THCS Phước Mỹ Trung
CHƯƠNG I
HỆ THỨC LƯNG TRONG TAM GIÁC VUÔNG
TUẦN: 1 Ngày soạn:19/08/2008
TIẾT:1 Ngày dạy: 20/08/2008
§1.MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO
TRONG TAM GIÁC VUÔNG
I. Mục tiêu
− Biết thiết lập các hệ thức : b
2
= ab’ ; c
2
= ac’ ; h
2
= b’c’; củng cố đònh lý pitago : a
2
= b
2
+ c
2
– Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập
II. Chuẩn bò
– GV: SGK, phấn màu, bảng vẽ phụ hình 2 và hình 3 (SGK)

– HS: Ôn tập các trường hợp đồng dạng của tam giác vuông, đònh lý pitago thước kẻ,
êâke, bảng phụ hoạt động nhóm
III/ Phương pháp dạy học
–Phát hiện và giải quyết vấn đề
–Hợp tác theo nhóm nhỏ
IV/ Tiến trình dạy học
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1
Giới thiệu chương trình hình học 9 và chương I (5 phút)
- Trong chương trình lớp 8 các
em được học về tam giác đồng
dạng, chương I là phần ứng
dụng của các kiến thức đó.
- Nội dung của chương:
+ Một số hệ thức về cạnh và
đường cao, ….
+ Tỉ số lượng giác của góc nhọn
cho trước và ngược lại.
- GV đưa hình 1 SGK yêu cầu
HS chỉ ra các cặp tam giác
đồng dạng ?
HS lắng nghe GV trình bày và
xem Mục lục tr 129,130 SGK
HS : quan sát hình 1 SGK ở
bảng phụ
HS trả lời các cặp tam giác
đồng dạng là:
∆
AHC
∆

BAC,
∆
ABC
∆
HBA ,
∆
AHC
∆
BHA
h
( Hình 1 )
Hoạt động2
1 - Hệ thức liên hệ giữa cạnh góc vuông và hình chiếu của nó trên cạnh huyền ( 15 phút)
HĐTP2.1. Tiếp cận đònh lí
GV đưa bảng phụ có vẽ hình 1
tr 64 SGK giới thiệu các kí hiệu
trên hình.
HS vẽ hình 1 vào vở và ghi các
kí hiệu trên hình
1 - Hệ thức liên hệ giữacạnh
góc vuông và hình chiếu của
nó trên cạnh huyền
∆
ABC vuông tại A, cạnh
huyền BC = a , các cạnh góc
vuông là AC = b, AB = c. Gọi
AH = h là đường cao ứng với
cạnh BC. Và HC = b’, HB = c’
GV: Nguyễn Thị Ngun - 3 -
Hình 9 Trường THCS Phước Mỹ Trung

HĐTP2.2. Phát biểu đònh lí
-Yêu cầu học sinh đọc đònh lí
trong SGK.
- Hãy viết lại nội dung đònh lí
bằng kí hiệu của các cạnh?
HĐTP2.3. Chứng minh đònh lí
GV gợi ý
Để có hệ thức b
2
= ab’

⇑

b
'b
a
b
=

⇑

∆
AHC
∆
BAC
HĐTP2.4. Hệ quả của đònh lí 1
( Đònh lí Py-ta-go)
- Yêu cầu HS đọc ví dụ 1 trong
SGK và trinh bày lại nội dung
bài tập?

- Như vậy đònh lí Pitago là hệ
quả của đònh lí trên.
- Một HS đọc to đònh lí1
- Một HS viết:
2 2
b ab';c ac'= =
- HS thảo luận nhóm để chứng
minh đònh lí
- Chia làm 2 nhóm
Nhóm 1 : Chứng minh
∆
AHC
∆
BAC
Nhóm 2 : Lập tỉ lệ thức
⇒
hệ
thức b
2
= ab’
- Cho học sinh suy ra hệ thức
tương tự c
2
= ac’
- HS đọc ví dụ 1 SGK
- Trình bày nội dung chứng
minh đònh lí Pitago.
- Ta có: a = b’ + c’ do đó:
b
2

+ c
2
= a(b’+c’) = a.a = a
2
lần lượt là hình chiếu của AC,
AB lên cạnh huyền BC ( Hình 1
)
h
Đònh lý 1 : (SGK trang 56)
Hệ thức
b
2

= ab’ ; c
2
= ac’
Ví dụ 1: ( SGK tr 65)
Hoạt động3
2- Một số hệ thức liên quan đến đường cao ( 10 phút )
HĐTP3.1. Phát biểu đònh lí
- Yêu cầu học sinh đọc đònh lí 2
trong SGK
- Với quy ước như trên hãy viết
lại hệ thức của đònh lí
HĐTP3.2. Chứng minh đònh lí
- GV yêu cầu HS làm ?1 .
- Một HS đọc to đònh lí 2
- HS viết : h
2
= b’c’

HS cả lớp làm ?1 .
Ta có:
·
·
HBA CAH=
(cùng phụ
với
·
HCA
)
⇒
∆AHB ∆CHA.
2 - Một số hệ thức liên quan
tới đường cao
a. Đònh lý 2 :(SGK trang 65)
Hệ thức
h
2
= b’c’
? 1 .
Ta có:
·
·
HBA CAH=
(cùng phụ
với
·
HCA
)
⇒

∆AHB ∆CHA.
GV: Nguyễn Thị Ngun - 4 -
Hình 9 Trường THCS Phước Mỹ Trung
- Yêu cầu một học sinh đọc ví
dụ 2 trang 66 SGK.
⇒

AH HB
HC HA
=
⇒
AH
2
= HB.HC
⇒
h
2
= b’c’
- HS đọc ví dụ 2 SGK tr 66
⇒

AH HB
HC HA
=
⇒
AH
2
= HB.HC
⇒
h

2
= b’c’
Ví dụ 2 : ( SGK tr 66)
Hoạt động 4
Luyện tập củng cố (10 phút )
HDTP4.1. Phát biểu đònh lí 1, 2
và đònh lí Py-ta-go
- Yêu cầu HS lần lượt phát biểu
đònh lý 1,2 và đònh lý pitago
- Yêu cầu HS dựa vào hình vẽ
sau ghi hệ thức

HĐTP4.2. Bài tập 1 tr 68 SGK
- GV đưa bảng phụ đề bài tập1
a/ Tính x và y trong hình

b/ Tính x và y trong hình

20
Cho HS làm bài vào vở bài tập
5 phút. Gọi 2 HS trả lời kết quả.
GV xem vài tập
- HS lần lượt phát biểu và ghi
hệ thức của từng đònh lý ứng
với hình vẽ HS dựa vào hình
vẽ sau ghi hệ thứ

Đònh lý 1:
DE
2

= EF.IE, DF
2
= EF.IF
Đònh lý 2: DI
2
= IE.IF
Đònh lý pitago trong
∆
DEF : EF
2
= DE
2
+ DF
2

- HS lớp làm bàikhoảng 5 phút
- HS1 trả lời kết quả câu a/
- HS2 trả lời kết quả câu b/
- HS lớp nhận xét và sửa bài
Bài 1 tr 68 SGK
a/ ( x + y ) =
2 2
6 8+
= 10
6
2
= 10. x
⇒
x = 3,6 ; y = 10 –
3,6 = 6,4

b/ 12
2
= 20. x
⇒
x =
2
12
20
= 7,2

⇒
y = 20 – 7,2 = 12,8
Hoạt động 5
Hướng dẫn về nhà (2 phút)
- Học thuộc đònh lý 1, đònh lý 2, đònh lý pi-ta-go
- Đọc “ có thể em chưa biết “ tr 68 SGK là cách phát biểu khác của hệ thức 1 và2
- Làm bài tập 4, 6 tr 69 SKG
- Ôn tập cách tính diện tích tam giác vuông, đọc trước đònh lý 3 ,4
V/ Rút kinh nghiệm
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
GV: Nguyễn Thị Ngun - 5 -