Quản trị DN Tài chính kinh doanh QTH ch1

QUẢN TRỊ HỌC

GV: PHẠM ĐÌNH TỊNH

PHẦN THỨ NHẤT
TỔNG QUAN QUẢN TRỊ
Ÿ ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẢN TRỊ
Ÿ SỰ PHÁT TRIỂN CÁC TƯ TƯỞNG VỀ
QUẢN TRỊ
Ÿ VĂN HOÁ VÀ MÔI TRƯỜNG CỦA
DOANH NGHIỆP

Chương 1: BẢN CHẤT CỦA QUẢN TRỊ
• KHÁI NIỆM:
⇒QUẢN TRỊ LÀ NHỮNG HOẠT ĐỘNG CẦN
THIẾT KHI CÓ NHIỀU NGƯỜI KẾT HP VỚI
NHAU TRONG MỘT TỔ CHỨC NHẰM HOÀN
THÀNH MỤC TIÊU CHUNG CỦA TỔ CHỨC.

1


⇒QUẢN TRỊ LÀ NHẰM TẠO LẬP VÀ
DUY TRÌ MỘT MÔI TRƯỜNG NỘI BỘ
THUẬN LI NHẤT, TRONG ĐÓ CÁC
CÁ NHÂN LÀM VIỆC THEO NHÓM
CÓ THỂ ĐẠT ĐƯC MỘT HIỆU SUẤT
CAO NHẤT NHẰM HOÀN THÀNH
MỤC TIÊU CHUNG CỦA TỔ CHỨC.

⇒“QUẢN TRỊ LÀ TIẾN TRÌNH LÀM

VIỆC VỚI CON NGƯỜI VÀ THÔNG
QUA CON NGƯỜI NHẰM ĐẠT ĐƯC
MỤC TIÊU CỦA TỔ CHỨC TRONG
MỘT MÔI TRƯỜNG LUÔN LUÔN
THAY ĐỔI. TRỌNG TÂM CỦA QUÁ
TRÌNH NÀY LÀ SỬ DỤNG CÓ HIỆU
QUẢ NGUỒN LỰC CÓ GIỚI HẠN.”

• NỘI DUNG QUẢN TRỊ (ĐỐI TƯNG
CỦA QUẢN TRỊ)
TIẾP CẬN THEO QUÁ TRÌNH HOẠT
ĐỘNG:
⇒ QUẢN TRỊ ĐẦU VÀO (VẬT TƯ,
CÔNG NGHỆ, NHÂN LỰC…).
⇒ QUẢN TRỊ VẬN HÀNH (SẢN XUẤT,
BỐ TRÍ CÔNG SUẤT…).
⇒ QUẢN TRỊ ĐẦU RA (BÁN HÀNG,
DỊCH VỤ SAU BÁN HÀNG…)

2


q TIẾP CẬN THEO CHỨC NĂNG
HOẠT ĐỘNG:
⇒ QUẢN TRỊ SẢN XUẤT.
⇒ QUẢN TRỊ MARKETING
⇒QUẢN TRỊ NGHIÊN CỨU PHÁT
TRIỂN.
⇒ QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LƯCÏ.
⇒ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH.

⇒ QUẢN TRỊ VĂN HÓA.

“Văn hóa của tổ chức: là khái niệm liên
quan đến những chuẩn mực về đạo đức,
về hành vi được số đông các thành viên
trong tổ chức đề cao. Những chuẩn mực
này thường do các nhà lãnh đạo thiết lập
để hướng hành vi của nhân viên nhằm
tạo môi trường thuận lợi cho việc hoàn
thành mục tiêu của tổ chức”.

qTIẾP CẬN THEO CHỨC NĂNG QUẢN
TRỊ:
⇒HOẠCH ĐỊNH: Ấn đònh mục tiêu, đề
ra chương trình hành động cụ thể trong
từng khoảng thời gian nhất đònh.
⇒TỔ CHỨC: Phân công trách nhiệm,
quyền hạn cho từng đơn vò, cá nhân, xác
lập các phòng ban bộ phận nhằm thực
thi công việc, phối hợp ngang dọc trong
quá trình hoạt động của tổ chức.

3


⇒ĐIỀU KHIỂN: Thiết lập một cách có
hiệu quả sự lãnh đạo, động viên tinh thần
làm việc của nhân viên nhằm hoàn thành
mục tiêu kế hoạch đề ra.
⇒KIỂM SOÁT: Xây dựng các tiêu chuẩn

kiểm soát, lập lòch trình kiểm soát, tiến
hành kiểm soát nhằm nắm bắt tình hình
thực hiện kế hoạch, đưa ra các biện pháp
điều chỉnh.

• HIỆU QUẢ & HIỆU SUẤT TRONG
QUẢN TRỊ:
q HIỆU QUẢ (Effectiveness): TỶ LỆ
GIỮA KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯC SO VỚI
MỤC TIÊU ĐẶT RA.
q HIỆU SUẤT (Efficiency): TỶ LỆ
GIỮA KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯC VÀ CHI
PHÍ BỎ RA.

q

CÓ NHIỀU CÁCH THỨC TĂNG HIỆU SUẤT:

⇒Giảm thiểu chi phí đầu vào trong khi vẫn giữ
nguyên giá trò sản lượng ở đầu ra.
⇒Giữ nguyên chi phí đầu vào và tăng giá trò sản
lượng đầu ra.
⇒Vừa giảm giá trò ở đầu vào vừa tăng giá trò ở đầu
ra.
⇒Tăng giá trò đầu vào với phương châm làm cho
giá trò đầu ra tăng với một tỷ lệ cao hơn.

4

•

TÍNH KHOA HỌC VÀ NGHỆ THUẬT
CỦA QUẢN TRỊ:

qTÍNH KHOA HỌC CỦA QUẢN TRỊ
ĐÒI HỎI CẦN PHẢI HIỂU BIẾT CÁC
LÝ THUYẾT & CÁC NGUYÊN TẮC
QUẢN TRỊ MỘT CÁCH CÓ HỆ
THỐNG, PHẢI NHẬN THẤY ĐƯC
CÁC BỐI CẢNH CỤ THỂ MÀ TRONG
ĐÓ NÓ RA ĐỜI.

qTÍNH NGHỆ THUẬT ĐÒI HỎI PHẢI VẬN DỤNG
MỘT CÁCH LINH HOẠT & SÁNG TẠO CÁC LÝ
THUYẾT QUẢN TRỊ VÀO THỰC TIỄN, TRONG
QUÁ TRÌNH NÀY CẦN CHÚ Ý CÁC YẾU TỐ
SAU:
⇒ QUY MÔ TỔ CHỨC.
⇒ ĐẶC ĐIỂM NGÀNH NGHỀ.
⇒ ĐẶC ĐIỂM CON NGƯỜI.
⇒ ĐẶC ĐIỂM MÔI TRƯỜNG.
MỐI QUAN HỆ GIỮA TÍNH KHOA HỌC & NGHỆ
THUẬT: HAI MẶT NÀY CÓ QUAN HỆ BIỆN
CHỨNG TẠO CƠ SỞ TIỀN ĐỀ CHO NHAU.

NHÀ QUẢN TRỊ
• KHÁI NIỆM:
q NGƯỜI LÀM VIỆC TRONG MỘT
TỔ CHỨC, CÓ TRÁCH NHIỆM ĐIỀU

KHIỂN CÔNG VIỆC CỦA NHỮNG
NGƯỜI KHÁC NHẰM HOÀN THÀNH
MỤC TIÊU CHUNG CỦA TỔ CHỨC.

5


qCÁC CẤP BẬC QUẢN TRỊ TRONG MỘT TỔ
CHỨC.
Sơ đồ 2.1: Các cấp bậc quản trò trong một tổ chức

QTV
cao cấp
(Top Managers)
QTV Trung cấp
(Middle Managers)
QTV Cơ sở
(First-Line Managers)
Những người thực hiện
(Operatives)

Các quyết đònh
chiến lược
Các quyết đònh
chiến thuật
Các quyết đònh
tác nghiệp
Thực hiện
quyết đònh

VAI TRÒ CỦA NHÀ QUẢN TRỊ (HENRY MINTZBERG-1973)

LĨNH
VỰC

VAI TRÒ

TÌNH HUỐNG &
CÁC HOẠT ĐỘNG

TƯƠNG
QUAN
NHÂN
SỰ

- Pháp nhâ n
chính (vai trò
đại diệ n).

- Trong các cuộc nghi lễ, ký kết các
văn bản, hợp đồng với khách hàng
và các đối tác.
- Chỉ dẫn ra lệnh, động viên, tạo ra
những điều kiện thuận lợi để người
dưới quyền thực hiện tốt công việc.
- Phát huy các liên hệ, quan hệ nhằm
gắn liền cả bên trong lẫn bên ngoài
(có thể sử dụng các phương tiện thư
tín, điện đàm, hội họp,…).

- Người lãnh
đạo.
- Người liên
lạc.

VAI TRÒ CỦA NHÀ QUẢN TRỊ (HENRY MINTZBERG-1973)tt
THÔNG TIN -Phát ngôn (Đối

ngoại).

-Phổ

nội)

biến tin (Đối

- Thu nhập & tiếp
nhận thông tin

- Hiện thực hóa & cung cấp
các thông tin cho các nhân
vật có liên quan.
(Khách hàng, công chúng,
phóng viên báo đài,…).
- Thông tin được truyền đạt
1 cách nguyên xi, hoặc có
thể được xử lý bởi người
lãnh đạo, các thông tin này
sẽ giúp cho cấp dưới thực
hiện tốt nghóa vụ của họ.

- Thiết lập hệ thống thu
nhận thông tin có hiệu quả
cho phép biết được diễn
biến môi trường bên ngoài
& bên trong.

6


VAI TRÒ CỦA NHÀ QUẢN TRỊ (HENRY MINTZBERG-1973)tt
- Doanh nhâ n
LẬP
QUYẾT
ĐỊNH

- Khởi xướng các dự án mới về hoạt
động sản xuất kinh doanh, chòu trách
nhiệm cuối cùng về kết quả hoạt động
sản xuất kinh doanh, chấp nhận rủi ro.
-Người hoà giải - Hòa giải các xung đột, mâu thuẫn
cá c xung đột
trong nội bộ giữa các thuộc cấp.
-Phâ n bổ tài
- Quyết đònh việc phân bổ và sử dụng
nguyê n
các nguồn lực cho các hoạt động sản
xuất kinh doanh.
- Thương thuyết - Thay mặt cơ quan trong các cuộc
thương nghò về các hợp đồng kinh tế
hoặc trong các quan hệ với các đối tác

& các tổ chức có liên quan.

CHỨC NĂNG – NHIỆM VỤ CỦA NHÀ QUẢN TRỊ
CHỨC
NĂNG

NHIỆM VỤ CHỦ YẾU

LẬP KẾ -Xác đònh mục tiêu và phương hướng phát triển của tổ
HOẠCH chức.

- Dự thảo chương trình hành động.
- Lập lòch trình hoạt động.
- Đề ra các biện pháp kiểm soát.
- Cải tiến tổ chức.
TỔ
CHỨC

- Xác lập sơ đồ tổ chức.
- Mô tả nhiệm vụ của từng bộ phận.
- Xây dựng các tiêu chuẩn hoạt động.
- Xác đònh các tiêu chuẩn tuyển dụng nhân viên.
- Chính sách sử dụng nhân viên.
- Đònh biên.

CHỨC NĂNG – NHIỆM VỤ CỦA NHÀ QUẢN TRỊ tt

LÃNH - Ủy quyền cho cấp dưới.
- Giải thích đường lối chính sách.
ĐẠO

KIỂM
SOÁT

- Huấn luyện và động viên.
- Giám sát & chỉ huy
- Thiết lập hệ thống thông tin có hiệu quả.
- Thiết lập các quan hệ mật thiết bên trong
tổ chức cũng như giữa tổ chức với bên
ngoài.
- Xây dựng các tiêu chuẩn kiểm soát.
- Lòch trình kiểm soát.
- Đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch.
- Các biện pháp sửa sai.

7


TƯƠNG QUAN VỀ TỈ LỆ THỜI GIAN CỦA CÁC CẤP BẬC QUẢN TRỊ
TRONG CÁC CHỨC NĂNG QUẢN TRỊ
CHỨC NĂN G

HOẠCH
ĐỊNH

TỔ CHỨC

ĐIỀU
KHIỂN

KIỂM
SOÁT

QUẢN TRỊ
VIÊ N CAO
CẤP

28%

36%

22%

14%

QUẢN TRỊ
VIÊ N
TRUNG
CẤP

18%

33%

36%

13%

QUẢN TRỊ
VIÊ N CƠ

SỞ

15%

CẤP BẬ C

24%

51%

10%

CÁC KỸ NĂNG CẦN THIẾT CỦA NHÀ QUẢN TRỊ

KỸ NĂNG

YÊU CẦU

ẢNH HƯỞNG

TƯ DUY
(NHẬN
THỨC)

-Tầm nhìn, tư duy có
hệ thống, năng lực
xét đoán, khả năng
trong việc khái quát
hóa các mối quan hệ
giữa các sự vật hiện

tượng qua đó giúp cho
việc nhận dạng vấn
đề và đưa ra giải
pháp.

Giúp cho việc
lập kế hoạch
(đặc biệt là
các kế hoạch
chiến lược) và
tổ chức thực
hiện.

CÁC KỸ NĂNG CẦN THIẾT CỦA NHÀ QUẢN TRỊ tt
KỸ
-Nắm bắt và thực hành - Giúp cho việc
THUẬT được côn g việc chuyên chỉ đạo, điều
(NGHIỆP
môn liên quan đến hành công việc,
VỤ)

phạm vi mà mình đang kiểm soát và
điều hành (hiểu biết về đánh giá năng
quy trình, nguyên tắc, lực cấp dưới.
thủ tục, kỹ thuật thực
hiện công việc).

8

CÁC KỸ NĂNG CẦN THIẾT CỦA NHÀ QUẢN TRỊ tt
QUAN
HỆ (KỸ
NĂNG
CON
NGƯỜI)

- Sự hiểu biết về hành
vi thái độ, động cơ của
con người, nhạy cảm
với các quan hệ xã
hội, có nghệ thuật
giao tiếp tốt, có khả
năng thiết lập những
quan hệ hợp tác có
hiệu quả (khéo léo
ngoại giao, hiểu được
các hành vi được chấp
nhận bởi xã hội).

Giúp cho việc thiết
lập các quan hệ có
hiệu quả với cấp
trên, cấp dưới, với
đồng sự & với
những người bên
ngoài tổ chức, kỹ
năng này phải trở
thành một hoạt
động thường xuyên

liên tục & nhất quán
của nhà quản trò.

qQUAN HỆ GIỮA CẤP BẬC QUẢN TRỊ
& KỸ NĂNG: CẤP BẬC CÀNG CAO
KỸ NĂNG TƯ DUY CÀNG QUAN
TRỌNG, TRONG KHI ĐÓ CÀNG
XUỐNG THẤP KỸ NĂNG NGHIỆP
VỤ LẠI CÀNG GIỮ VAI TRÒ QUYẾT
ĐỊNH HƠN.

Sơ đồ 2.2:
Quan hệ cấp bậc quản trò và các kỹ năng cần thiết
QUẢN TRỊ
VIÊN CAO
CẤP

CÁC

QUẢN TRỊ
KỸ NĂNG
VIÊN
TRUNG CẤP
QUẢN TRỊ
VIÊN CƠ SỞ
NHÂN VIÊN

VỀ
KỸ THUẬT

CÁC
KỸ NĂN G

VỀ
NHÂN SỰ

CÁC
KỸ NĂNG

VỀ
NHẬN THỨC

9