CHƯƠNG 5
THỊ TRƯỜNG
CẠNH TRANH HOÀN TOÀN
I. ĐẶC ĐIỂM
- Có nhiều xí nghiệp tham gia thị trường: chấp nhận giá
- Sản phẩm là đồng nhất về mọi mặt
- Người mua có đầy đủ thông tin về sản phẩm
- Các xí nghiệp gia nhập và rút lui khỏi ngành tự do
P
D
S
P
P
P
TR
TR
P
P
Q
Q
Thị trường
sản phẩm
Q
Đường cầu đối
với xí nghiệp
MR=AR=P
Q
Q
MR = AR = P
- TR(total revenue): tổng doanh thu TR = PQ
- AR(average revenue): doanh thu trung bình AR = TR/Q = P
- MR(marginal revenue): doanh thu biên
MR = ∆TR/∆Q = dTR/dQ = TR’ = (PQ)’ = P
II.CÂN BẰNG NGẮN HẠN
1. Xí nghiệp: đạt cân bằng ngắn hạn khi tối đa hóa lợi nhuận
hoặc tối thiểu hóa lỗ của nó.(profit maximization or loss
minimization)
π : lợi nhuận hoặc lỗ π = TR – TC π’ = MR – MC
MR > MC ⇒ π↗, MR < MC ⇒ π↘, MR = MC ⇒ π max
AC
MC
MR
MC
AC
P
AC,MC,MR
P>AC:
tối đa hóa lợi nhuận tại q
Q
AC
AVC
P3
P2
P1
MR
q
MC
q1 q2 q3
MR3
MR2
MR1
Q
P
-AVCmin
-P
P1=AVCmin: ngưỡng đóng cửa, P3=ACmin: ngưỡng sinh lời(điểm
hòa vốn)
Đường cung của xí nghiệp là đường MC từ AVCmin trở lên
2.Ngành: ngành đạt cân bằng trong ngắn hạn khi tất cả các xí
nghiệp trong ngành đạt cân bằng ngắn hạn.
P,C
P
AC
MC
S
P’
D’
P
Q = Σq
Q’ = Σq’
D
q
Q Q’
q q’
Q
Đường cung S là đường cung của ngành bằng tổng cộng các
đường cung của xí nghiệp theo trục hoành.
Giả sử chỉ có 2 xí nghiệp A và B:
P
P
P
q
q
Q
Đường cung của A Đường cung của B Đường cung của ngành
III.CÂN BẰNG DÀI HẠN
1.Xí nghiệp: tối đa hóa lợi nhuận bằng cách điều chỉnh quy
mô sản xuất tới sản lượng q cần thiết
P,C
P
SMC
SAC
LAC
MR
LMC
q
P,C
P
LMC = MR = P
Tương ứng với quy mô SAC:
Tại q: SAC = LAC
SMC = LMC = MR = P
P < LACmin: rời bỏ ngành
Q
2.Ngành: lợi nhuận kinh tế là động lực cho các xí nghiệp mới
gia nhập ngành làm cung tăng dẫn đến giá P giảm.
LMC
Ngành cân bằng dài hạn khi:
SMC
SAC*
P = LACmin.Tại Q:
LAC
LMC=SMC=MR=P=LACmin=SAC*min
Các xí nghiệp có lợi nhuận kinh tế = 0
MR
(chỉ có lợi nhuận thông thường)
Q
Q
3. Đường cung dài hạn của ngành
P,C
P’
SMC1
SS
D
SMC
LAC1
D1
MR’
P1
LS
MR1
LAC
P
SS1
MR
q1
q
q’
Q
Q’ Q1
Ngành đang cân bằng dài hạn tại P, Q = Σq
Cầu tăng ⇒ P↗P’, q↗q’, Q↗Q’ (theo SMC và mở rộng quy mô)
Lợi nhuận kinh tế làm cho các xí nghiệp mới gia nhập ngành:
Cung tăng ⇒ P↘, q↘,Q↘ đồng thời C↗
Khi các xí nghiệp không còn lợi nhuận kinh tế ngành cân bằng
dài hạn tại P1, Q1 = Σq1