Vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học môn toán lớp 2 nhằm nâng cao hiệu quả học tập ở trường tiểu học

MỤC LỤC
MỤC LỤC ............................................................................................................. 1
A. PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 4
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................... 4
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................... 6
2.1. Mục đích ......................................................................................................... 6
2.2. Nhiệm vụ ........................................................................................................ 6
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .................................................................. 6
3.1. Khách thể nghiên cứu ..................................................................................... 6
3.2. Đối tượng nghiên cứu..................................................................................... 6
4. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 6
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 6
5.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: ............................................................... 6
5.2. Phương pháp điều tra: .................................................................................... 6
5.3. Phương pháp quan sát: ................................................................................... 7
5.4. Phương pháp thống kê – phân loại, thống kê – so sánh: ................................ 7
5.5. Phương pháp thực nghiệm: ............................................................................ 7
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn .............................................................................. 7
6.1. Ý nghĩa lý luận ............................................................................................... 7
6.2. Đóng góp về mặt thực tiễn ............................................................................. 7
7. Cấu trúc của đề tài ............................................................................................. 8
CHƯƠNG I: .......................................................................................................... 9
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC
TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN NÓI CHUNG VÀ MÔN TOÁN
LỚP 2 NÓI RIÊNG ............................................................................................... 9
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................................. 9
1.2. Cơ sở lý luận ................................................................................................ 10
1.2.1. Đặc điểm tâm sinh lý trẻ em ..................................................................... 10
1.2.1.1. Những đặc điểm tâm lý của học sinh Tiểu học ...................................... 10
1.2.1.2. Đặc điểm nhân cách ............................................................................... 11
1.2.2. Những vấn đề chung về phương pháp dạy học bộ môn Toán .................. 11

1.2.2.1. Phương pháp dạy học là gì? .................................................................. 11
1.2.2.2. Các phương pháp vận dụng dạy học bộ môn Toán. .............................. 12
1.2.2.3. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học bộ môn Toán ..................... 12
1.2.3. Phương pháp tổ chức trò chơi ................................................................... 13
1.2.3.1. Khái niệm trò chơi.................................................................................. 13
1.2.3.2. Khái niệm trò chơi học tập ..................................................................... 13
1.2.3.3. Khái niệm trò chơi Toán học ................................................................. 14
1.2.3.4. Tác dụng của trò chơi Toán học ............................................................ 14
1.2.3.5. Yêu cầu tổ chức trò chơi Toán học ........................................................ 15
1.2.3.6. Cấu trúc của trò chơi toán học .............................................................. 16
1.2.3.7. Cách tổ chức trò chơi ............................................................................. 16
1.3. Cơ sở thực tiễn của vấn đề đổi mới phương pháp hiện nay ......................... 17
CHƯƠNG II: ....................................................................................................... 18
1


THỰC TRẠNG CỦA VIỆC VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC TRÒ
CHƠI TRONG MÔN TOÁN LỚP 2 .................................................................. 18
2.1. Giáo viên ...................................................................................................... 18
2.1.1. Thuận lợi ................................................................................................... 18
2.1.2.Khó khăn .................................................................................................... 18
2.1.3. Thực tế điều tra và rút ra nhận xét ............................................................ 19
2.1.3.1. Thực tế điều tra ...................................................................................... 19
2.1.3.2. Nhận xét.................................................................................................. 21
2.2. Học sinh........................................................................................................ 22
2.2.1. Thuận lợi ................................................................................................... 22
2.2.2. Khó khăn ................................................................................................... 22
2.2.3. Thực tế điều tra và rút ra nhận xét ............................................................ 22
2.2.3.1. Thực tế điều tra ...................................................................................... 22
2.2.3.2. Nhận xét.................................................................................................. 24

2.3. Nguyên nhân những tồn tại trên ................................................................... 24
CHƯƠNG 3:........................................................................................................ 26
XÂY DỰNG MỘT SỐ TRÒ CHƠI THEO CÁC BÀI TOÁN TRONG
CHƯƠNG TRÌNH MÔN TOÁN LỚP 2 ............................................................ 26
3.1.Một số căn cứ khoa học................................................................................. 26
3.1.1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học môn Toán lớp 2.................... 26
3.1.2. Mục tiêu dạy học môn Toán lớp 2. ........................................................... 26
3.1.3. Một số đặc điểm của nội dung dạy học môn toán lớp 2 ........................... 26
3.2. Một số trò chơi ở các bài trong chương trình môn toán lớp 2. .................... 27
CHƯƠNG 4:........................................................................................................ 41
THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .............................................................................. 41
4.1. Mục đích, yêu cầu thực nghiệm ................................................................... 41
4.2. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm ............................................................... 41
4.2.2. Địa bàn thực nghiệm ................................................................................. 42
4.2.3. Kế hoạch thực nghiệm............................................................................... 42
4.2.3.1. Tiến trình thực nghiệm. .......................................................................... 42
4.2.3.2. Nội dung thực nghiệm ............................................................................ 42
4.3. Tổ chức thực nghiệm.................................................................................... 42
4.3.1. Giới thiệu về các lớp có đối tượng học sinh tham gia thực nghiệm ......... 42
4.3.1.1. Trường tiểu học số II Bắc Lý - Đồng Hới – Quảng Bình. .................... 42
4.3.1.2. Tiến hành thực nghiệm. .......................................................................... 43
4.3.3. Đánh giá về kết quả thực nghiệm .............................................................. 43
4.3.3.1. Kết quả thực nghiệm. ............................................................................. 44
4.3.3.1.1. Kết quả kiểm tra đầu vào .................................................................... 44
4.3.3.1.2. Kết quả kiểm tra đầu ra ...................................................................... 45
4.3.3.2. Kết luận chung về thực nghiệm .............................................................. 46
4.3.3.2.2. Hiệu quả thực nghiệm sư phạm khi vận dụng phương pháp tổ chức trò
chơi trong dạy học môn Toán lớp 2. ................................................................... 46
C. KẾT LUẬN VÀ MỘT SỐ ĐỀ XUẤT ........................................................... 47
1. Kết luận ........................................................................................................... 47

2. Một số đề xuất ................................................................................................. 47
2


2.1. Đối với nhà trường. ...................................................................................... 47
2.2. Đối với giáo viên. ......................................................................................... 48

3


A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong chương trình giáo dục tiểu học hiện nay, môn toán cùng với các môn
học khác trong nhà trường Tiểu học có những vai trò rất to lớn góp phần quan
trọng trong việc tạo nên những con người phát triển toàn diện. Có thể nói, Toán
học là môn khoa học tự nhiên có tính logic và tính chính xác cao, nó là chìa
khóa mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác.
Muốn học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi người Giáo viên
không chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu có sẵn trong Sách giáo khoa
trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách rập khuôn, máy móc
làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc
học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và tất nhiên hiệu quả học
tập cũng sẽ không cao. Đó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc
đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích
ứng với những việc đổi mới diễn ra hàng ngày.
Bậc Tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho
việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn toán cũng như các môn
học khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới
xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng
tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người. Môn toán ở trưởng Tiểu học là một

môn độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của học sinh. Nó
là bộ môn khoa học nghiên cứu có hệ thống, phù hợp với hoạt động nhận thức tự
nhiên của con người. Bên cạnh đó, môn toán còn có khả năng giáo dục rất lớn
trong việc rèn luyện phương pháp suy nghĩ, phương pháp suy luận logic, thao
tác tư duy cần thiết để con người phát triển toàn diện, hình ảnh nhân cách tốt đẹp
cho con người lao động trong thời đại mới.
Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học
môn toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo
của học sinh. Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em
bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập
4


là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Thông qua trò chơi các em sẽ lĩnh
hội các tri thức Toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu, kiến thức một
cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc
làm. Khi giáo viên đưa ra được các trò chơi Toán học một cách thường xuyên,
khoa học thì chắc chắn chất lượng dạy học môn Toán sẽ ngày càng nâng cao.
Khi tổ chức trò chơi Toán học, giáo viên và học sinh hầu như thoát li khỏi
sách vở. Trò chơi Toán học đưa học sinh vào những tình huống vui vẻ và tạo
hứng thú kích thích tính tò mò của trẻ. Vì vậy, nó có sức cuốn hút các em rất
lớn.
Trò chơi Toán học có sức hấp dẫn, có vai trò quan trọng như vậy nhưng
không ít giáo viên vẫn còn coi nhẹ, chưa dành thời gian xứng đáng. Bên cạnh
đó, một số giáo viên còn cho rằng tổ chức trò chơi phụ thuộc vào nhiều năng
khiếu. Ai có nhiều năng khiếu, người đó sẽ dạy giỏi. Ai không có năng khiếu thì
cố mấy cũng không thành công… Từ những nhận thức đó của giáo viên đã dẫn
đến chất lượng giờ học còn hạn chế.
Chính vì những lý do nêu trên mà tôi đã mạnh dạn chọn nghiên cứu đề tài:
“ Vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học môn Toán lớp 2

nhằm nâng cao hiệu quả học tập ở trường Tiểu học” để nhằm góp phần đổi
mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học theo phương hướng phát huy
tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt động cá thể
phối hợp với học tập giao lưu. Hình thành và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến
thức vào thực tiễn.
Góp phần gây hứng thú học tập môn Toán cho học sinh, một môn học được
coi là khô khan, hóc búa thì việc đưa ra các trò chơi Toán học nhằm mục đích để
các em học mà chơi, chơi mà học. Trò chơi Toán học không những chỉ giúp các
em lĩnh hội được tri thức mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu các tri thức
đó.

5


2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
Giúp học sinh học nắm được nội dung bài học thông qua các trò chơi Toán
học.
Nhằm vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi trong môn Toán lớp 2 để
góp phần nâng cao hiệu quả dạy học trong nhà trường Tiểu học.
2.2. Nhiệm vụ
- Nhiên cứu một số vấn đề về lý luận và thực tiễn của đề tài nghiên cứu.
- Điều tra, tìm hiểu thực trạng sử dụng phương pháp tổ chức trò chơi trong
học môn Toán hiện nay ở trường Tiểu học.
- Đưa ra một số đề xuất để vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi vào các
tiết học một cách đúng lúc và có hiệu quả cao.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình dạy học môn Toán trong trường Tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu

Phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học môn Toán lớp 2.
4. Phạm vi nghiên cứu
Do điều kiện và giới hạn của đề tài, chúng tôi chỉ tiến hành nghiên cứu môn
Toán ở học sinh lớp 2 trường Tiểu học Số II Bắc Lý – Đồng Hới - Quảng Bình.
5. Phương pháp nghiên cứu
Nhằm giải quyết các vấn đề đặt ra trong đề tài, tôi đã kết hợp sử dụng các
phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau:
5.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
Phương pháp này được sử dụng trong khi tham khảo một số sách báo,
thông tin về môn Toán và phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học.
5.2. Phương pháp điều tra:
Phương pháp này được sử dụng trong quá trình điều tra, tìm hiểu nhìn nhận
của giáo viên xung quanh phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học môn
Toán lớp 2.
6


5.3. Phương pháp quan sát:
Phương pháp này được sử dụng trong các tiết dự giờ, quan sát HS trong các
hoạt động tổ chức trò chơi… để đánh giá mức độ và khả năng tiếp thu kiến thức
của học sinh.
5.4. Phương pháp thống kê – phân loại, thống kê – so sánh:
Phương pháp thống kê – phân loại được sử dụng trong liệt kê, phân loại hệ
thống trò chơi, phân loại hệ thống trò chơi nhằm đưa ra những trò chơi phù hợp
với nội dung bài học giúp học sinh nắm vững kiến thức một cách khoa học và
nhanh chóng. Từ đó làm cơ sở cho những nghiên cứu tiếp theo.
Phương pháp thống kê – so sánh được sử dụng trong đối chứng kết quả thử
nghiệm.
5.5. Phương pháp thực nghiệm:
Phương pháp này được sử dụng khi giáo viên áp dụng thực tế vào dạy học

để kiểm tra tính khả thi của đề tài.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Đề tài góp phần tìm hiểu thêm về các trò chơi Toán học, nghiên cứu các
cách tổ chức trò chơi để không những áp dụng vào môn Toán học mà còn áp
dụng vào các môn học khác.
6.2. Đóng góp về mặt thực tiễn
Đề tài: “ Vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học môn
Toán lớp 2 nhằm nâng cao hiệu quả học tập ở trường Tiểu học” sẽ mang lại
một số đóng góp sau:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy
học môn Toán.
- Nêu ra thực trạng sử dụng phương pháp tổ chức trò chơi trong việc dạy
học môn Toán bậc Tiểu học nói chung và môn Toán lớp 2 nói riêng.
- Một số giáo án mẫu thể hiện cách vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi
trong dạy học môn Toán lớp 2.

7


- Đề tài sẽ là tài liệu tham khảo cho giáo viên, phụ huynh và học sinh trong
dạy và học Toán ở tiểu học.
7. Cấu trúc của đề tài
Đề tài cấu trúc theo 3 phần:
*Phần mở đầu bao gồm lí do chọn đề tài, lịch sử vấn đề, đối tượng và phạm
vi nghiên cứu, mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu,
đóng góp của đề tài, bố cục của đề tài.
*Phần nội dung gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của phương pháp tổ chức trò
chơi trong dạy học môn Toán nói chung và môn Toán lớp 2 nói riêng.

Chương 2: Thực trạng của việc vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi
trong môn Toán lớp 2.
Chương 3: Xây dựng một số trò chơi theo các bài toán trong chương trình
môn Toán lớp 2.
Chương 4: Thực nghiệm sư phạm.
*Phần Kết luận và một số đề xuất: Những kết quả đạt được của đề tài, đồng
thời trình bày những kiến nghị, đề xuất.

8


B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA PHƯƠNG PHÁP TỔ
CHỨC TRÒ CHƠI TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN NÓI CHUNG VÀ
MÔN TOÁN LỚP 2 NÓI RIÊNG
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Sau khi nghiên cứu nhiều tài liệu của nhiều tác giả đầu nghành trong môn
Toán học như TS. Đào Tam, Nguyễn Trọng Chiến, Nguyễn Thị Kim Thoa,
Phạm Thanh Thông, Hoàng Bá Thịnh, Trần Đồng Lâm… các tác giả đã nghiên
cứu nhiều góc độ khác nhau của môn Toán và phương pháp dạy học môn Toán.
Tài liệu “Tổ chức hoạt động vui chơi ở Tiểu học nhằm phát triển tâm lực,
trí tuệ và thể lực cho học sinh” do tác giả Trần Nhật Thăng ( Chủ biên) đã giới
thiệu các trò chơi vận động cho học sinh Tiểu học.
Tác giả Trần Đồng Lâm cùng các tác giả khác đã giới thiệu một số trò chơi
giữa buổi cho học sinh Tiểu học nhằm đem lại tinh thần sảng khoái cho học sinh
sau những giờ học căng thẳng.
- Trong cuốn “Đổi mới phương pháp dạy học ở Tiểu học” ( Sách dự án –
NXB GD 2005).
+ Nhóm tác giả đã nêu bật lên định hướng đổi mới phương pháp dạy học

trong các môn học ở Tiểu học, các yêu cầu cần đổi mới phương pháp dạy học
môn Toán.
+ Nhóm tác giả đã nêu ra các phương pháp dạy học truyền thống và
phương pháp dạy học hiện đại trong bộ môn Toán, ưu và nhược điểm của các
phương pháp đó.
+ Tuy nhiên cách vận dụng các phương pháp đó nói chung và phương pháp
tổ chức trò chơi nói riêng như thế nào để đạt hiệu quả cao thì nhóm tác giả này
chưa đi sâu nghiên cứu. Dựa trên những kiến thức mà tác giả đã đưa ra làm cơ
sở vững chắc để tôi nghiên cứu đề tài đạt hiệu quả cao.

9


- Trong cuốn “Phương pháp dạy học Toán ở Tiểu học” Nhà xuất bản Đại
học Huế 2007 – Nguyễn Trọng Chiến, Nguyễn Thị Kim Thoa.
+ Nhóm tác giả nêu ra mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học môn Toán
ở Tiểu học.
+ Đưa ra hệ thống các bài tập tham khảo và vận dụng các phương pháp để
hướng dẫn học sinh giải quyết.
+ Nhóm tác giả đã nêu lên đặc điểm của phương pháp dạy học theo nhóm.
Tuy nhiên chưa đưa ra các hình thức dạy học theo nhóm, vận dụng phương pháp
đó như thế nào để đạt hiệu quả cao.
- Trong cuốn “Thực hành phương pháp giải Toán ở Tiểu học” Nhà xuất
bản Đại học Huế 2008. TS Đào Tam ( Chủ biên), Phan Thanh Thông, Hoàng Bá
Thịnh. Nhóm tác giả đã đưa ra mục tiêu dạy học bộ môn Toán, cách vận dụng
thực hành dạy Toán trong các phân môn thực hành dạy học các số tự nhiên, thực
hành dạy các số thập phân, thực hành dạy học các yếu tố đại số, thực hành dạy
các yếu tố hình học, thực hành dạy các yếu tố đại lượng và đo đại lượng, thực
hành giải Toán có lời văn.
Mỗi phân môn nhóm tác giả đã nêu lên cách vận dụng dạy học bài đó như

thế nào? Tuy nhiên, các tác giả chưa đi sâu nghiên cứu các phương pháp đó và
cách vận dụng các phương pháp đó trong từng giai đoạn cụ thể.
Ngoài ra còn một số tác giả nghiên cứu về phương pháp dạy học môn Toán
như: Lê Văn Thuận, Trần Luận… và một số tác giả khác.
Trên cơ sở nghiên cứu tài liệu của các tác giả đầu nghành, đây là những cơ
sở và tài liệu tham khảo để tôi chọn đề tài “ Vận dụng phương pháp tổ chức trò
chơi trong dạy học môn Toán lớp 2 nhằm nâng cao hiệu quả học tập ở trường
Tiểu học”.
1.2. Cơ sở lý luận
1.2.1. Đặc điểm tâm sinh lý trẻ em
1.2.1.1. Những đặc điểm tâm lý của học sinh Tiểu học
- Nếu như ở bậc mầm non hoạt động chủ đạo của trẻ là vui chơi, thì đến
tuổi tiểu học hoạt động chủ đạo của trẻ đã có sự thay đổi về chất, chuyển từ hoạt
10


động vui chơi sang hoạt động học tập. Lúc này việc học trở thành chủ đạo nên
các em cảm thấy khó khăn đặc biệt trong giai đoạn đầu ( từ lớp 1 đến lớp 3).
- Học sinh Tiểu học các em chỉ hứng thú với những đặc điểm bên ngoài của
quá trình học tập nên hứng thú đó dễ mất đi. Cho nên giáo viên phải đưa trẻ vào
với những hứng thú của quá trình học tập bằng nhiều hình thức khác nhau.
- Lúc này, tri giác của trẻ còn mang tính toàn thể, không đi sâu vào chi tiết
và nó thường gắn với các hoạt động thực tiễn và các hành động.
- Tư duy của trẻ mới đến trường là tư duy cụ thể, mang tính hình thức, dựa
vào những đặc điểm bên ngoài để các em tư duy.
- Trí tưởng tượng của các em còn giản đơn, không chủ định.
Đây chính là những đặc điểm tâm lý nổi bật ở học sinh Tiểu học mà mỗi
một giáo viên cần nắm chắc để vận dụng phương pháp dạy học phù hợp.
1.2.1.2. Đặc điểm nhân cách
- Tính cách của học sinh Tiểu học mới hình thành nên chưa ổn định, tính

cách điển hình của trẻ là hồn nhiên, cả tin và hay bắt chước.
- Nhu cầu nhận thức phát triển rõ rệt và tăng dần theo từng lớp, do đó nhu
cầu nhận thức ở trẻ phát triển sớm.
- Học sinh ở độ tuổi này rất dễ xúc cảm, tình cảm chưa bền vững, chưa sâu
sắc, các em thường có những tình cảm sâu sắc với những gì ấn tượng và tâm đắc
nhất.
Việc tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của học sinh giúp giáo viên vận dụng
và biết lựa chọn hình thức dạy học một cách hiệu quả.
1.2.2. Những vấn đề chung về phương pháp dạy học bộ môn Toán
1.2.2.1. Phương pháp dạy học là gì?
Phương pháp dạy học là cách thức hành động có trình tự, phối hợp tương
tác với nhau của giáo viên và của học sinh nhằm đạt được mục đích dạy học.
Nói cách khác phương pháp dạy học là hệ thống những hành động có chủ đích
theo một trình tự nhất định của giáo viên nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và
hoạt động thực hành của học sinh nhằm đảm bảo cho họ lĩnh hội nội dung dạy
học và chính như vậy mà đạt được mục đích dạy học.
11


Phương pháp dạy học bao gồm phương pháp dạy và phương pháp học với
sự tương tác lẫn nhau, trong đó phương pháp dạy đóng vai trò chủ đạo, còn
phương pháp học có tính chất độc lập tương đối, chịu sự chi phối của phương
pháp dạy, song nó cũng ảnh hưởng trở lại phương pháp dạy.
Phương pháp dạy và phương pháp học có mối quan hệ biện chứng lẫn nhau
và điều chỉnh sự tác động của các yếu tố: Mục đích – Nội dung – Phương tiện.
1.2.2.2. Các phương pháp vận dụng dạy học bộ môn Toán.
- Có nhiều phương pháp dạy học, mỗi phương pháp có những ưu và nhược
điểm riêng, không có phương pháp nào là vạn năng cả. Vì vậy phương pháp dạy
học chỉ đạt hiệu quả khi sử dụng kết hợp các phương pháp khác. Việc sử dụng
phương pháp phù hợp với đối tượng, nội dung, mục đích.

Một số phương pháp vận dụng trong bộ môn Toán
 Phương pháp thuyết trình
 Phương pháp giảng giải minh họa
 Phương pháp gợi mở vấn đáp
 Phương pháp trực quan
 Phương pháp thực hành, luyện tập
 Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
 Phương pháp tổ chức trò chơi
1.2.2.3. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học bộ môn Toán
Định hướng đổi mới phương pháp dạy học bộ môn Toán đã được xác định
trong nghị quyết TW4 ( khóa VII) và nghị quyết TW2 (khóa VIII) được thể hiện
hóa trong Luật giáo dục và cụ thể hóa trong chỉ thị 15 của Bộ.
Đổi mới nhằm phát huy tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh do đó
phải đổi mới phương pháp dạy học.
Trên thực tiễn có thể vận dụng 5 đặc trưng cơ bản về tính chất tích cực
được sử dụng:
- Dạy học phải kích thích được nhu cầu hứng thú của học sinh.
- Dạy học và tổ chức các hoạt động của học sinh

12


- Tăng cường học tập cá thể, phối hợp các phương pháp tổ chức trò chơi
học tập
- Kết quả đánh giá cũng được giảm tải đối với giáo viên, học sinh, giúp học
sinh tự kiểm tra đánh giá.
1.2.3. Phương pháp tổ chức trò chơi
1.2.3.1. Khái niệm trò chơi
Trò chơi là một hoạt động tự nhiên cần thiết nhằm thỏa mãn những nhu cầu
giải trí đa dạng của con người. Nó là một phương pháp giáo dục thực hành hiệu

nghiệm nhất đối với việc hình thành nhân cách, trí lực của trẻ em. Trò chơi còn
là một hình thức dưỡng sinh của người lớn tuổi, giúp họ hăng hái, vui vẻ và thư
giãn.
Trong từ điển tiếng Việt xuất bản năm 1992, “trò” được hiểu là một hình
thức mua vui bày ra trước mắt mọi người. “Chơi” là một từ chung để chỉ ra các
hoạt động lúc nhàn rỗi, ngoài giờ làm việc nhằm mục đích giải trí là chính. Từ
đó, trò chơi được hiểu là những hoạt động làm thỏa mãn những nhu cầu của con
người, trước hết là vui chơi, giải trí.
Theo những quan điểm giáo dục, trò chơi vừa là phương tiện phát triển toàn
diện nhân cách vừa là hình thái tổ chức cuộc sống. Đối với trẻ em, trò chơi là
hoạt động giúp trẻ tái tạo các hành động của người lớn và các quan hệ giữa họ,
định hướng nhận thức đồ vật và nhận thức xã hội. Trong trò chơi, nhu cầu và các
phẩm chất của trẻ về thể lực, trí tuệ, đạo đức và ý chí được hình thành, thỏa
mãn, thể hiện và phát triển. Trẻ em do được chơi nên phát triển. Do vậy, chơi là
hoạt động chủ đạo trong giáo dục trẻ em.
1.2.3.2. Khái niệm trò chơi học tập
Trò chơi học tập trong trường Tiểu học là trò chơi có luật, trong đó có nội
dung tri thức gắn liền với nội dung bài học, giúp học sinh khai thác vốn kinh
nghiệm của bản thân để chơi, thông qua chơi, học sinh củng cố và vận dụng các
kiến thức, nội dung đã học vào tình huống của trò chơi. Trò chơi học tập có tác
dụng rèn luyện cả về mặt thể chất lẫn tinh thần và phẩm chất đạo đức.

13


1.2.3.3. Khái niệm trò chơi Toán học
Trò chơi Toán học là trò chơi mà trong đó chứa đựng một số yếu tố toán
học nào đó. Nó có thể là trò chơi tập thể hoặc các nhân, thường là kết hợp cả vận
động động lẫn trí tuệ. Đối với các em học sinh Tiểu học, trò chơi Toán học nặng
về vận động nhiều hơn.

Trong nhà trường, trò chơi toán học có thể tổ chức như một hoạt động dạy
Toán. Cơ sở tâm lý và sinh lý khẳng định hoạt động dạy học Toán dưới dạng trò
chơi Toán học rất phù hợp với lứa tuổi Tiểu học. Đặc biệt thực tế cho thấy hình
thức tổ chức của trò chơi Toán học rất dễ được học sinh hưởng ứng và tích cực
tham gia.
Xét về mục đích phục vụ dạy học nói chung, trò chơi Toán học có thể là:
- Trò chơi nhằm dẫn dắt hình thành tri thức mới.
- Trò chơi nhằm củng cố kiến thức, luyện tập kỹ năng.
- Trò chơi nhằm ôn tập, rèn luyện tư duy trong giờ học ngoại khóa.
Nếu phân loại theo các mạch kiến thức của Toán học ta có thể nói tới chẳng
hạn.
- Trò chơi tính toán.
- Trò chơi hình học.
- Trò chơi gắn với hoạt động đo đại lượng…
- Trò chơi về giải toán, giải đố…
- Trò chơi về rèn trí thông minh…
1.2.3.4. Tác dụng của trò chơi Toán học
Chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học, có thể nói nó quan
trọng như ăn, ngủ, học tập trong đời sống các em. Chính vì vậy các em luôn tìm
mọi cách và tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để chơi. Được chơi các em
sẽ tham gia hết sức tự giác và chủ động. Khi chơi các em biểu lộ tình cảm rất rõ
ràng như niềm vui khi chiến thắng hay buồn bã khi thua cuộc. Vui mừng khi
thấy đồng đội hoàn thành nhiệm vụ và trái lại sẽ cảm thấy có lỗi khi không hoàn
thành nhiệm vụ được giao. Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn đấu
hết khả năng để mang lại thắng lợi cho tổ, nhóm trong đó có mình. Đây chính là
14


đặc tính thi đua rất cao của các trò chơi. Vì vậy khi tham gia trò chơi, học sinh
thường vận dụng hết khả năng về sức lực, tập trung sự chú ý, thông minh và sự

sáng tạo của mình.
Trò chơi Toán học làm thay đổi hình thức hoạt động của học sinh, giúp học
sinh tiếp thu kiến thức một cách tự giác tích cực. Giúp học sinh rèn luyện củng
cố kiến thức đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được tích lũy qua hoạt động
chơi.
Trò chơi Toán học rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, thúc đẩy hoạt động trí tuệ,
nhờ sử dụng trò chơi học tập mà quá trình dạy học trở thành một hoạt động vui
và hấp dẫn hơn, cơ hội học tập đa dạng hơn, trò chơi Toán học tạo hứng thú và
kích thích tính tò mò của trẻ, do đó cuốn hút trẻ. Khi trẻ chơi là khi trẻ bộc lộ rõ
nét những khả năng hiểu biết kiến thức và ứng dụng kiến thức theo trình độ thực
của mình.
Trò chơi Toán học không chỉ là phương tiện mà còn là phương pháp giáo
dục. Tổ chức tốt trò chơi học tập mà còn giúp các em tự tin hơn, có được cơ hội
khẳng định mình và tự đánh giá nhau trong học tập.
1.2.3.5. Yêu cầu tổ chức trò chơi Toán học
Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn Toán nói chung và môn Toán lớp 2
nói riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi
tiết học cụ thể đưa ra các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức được trò
chơi trong dạy học Toán có hiệu quả cao thì đòi hỏi mỗi giáo viên phải có kế
hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ và đảm bảo các yêu cầu sau:
- Trò chơi phải mang ý nghĩa giáo dục.
- Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học.
- Trò chơi phải phù hợp với tâm lý học sinh, phù hợp với khả năng người
hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
- Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng và phong phú.
- Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo. Mỗi trò chơi phải phù hợp với quỹ
thời gian học tập trong các giờ Toán để học sinh chơi mà học, học mag chơi.
- Trò chơi phải gây được hứng thú với học sinh.
15

Mỗi trò chơi mang một tên gọi ngộ ngĩnh, chứa đựng yếu tố may rủi, kích
thích người tham gia bộc lộ kiến thức và kỹ năng thực sự.
1.2.3.6. Cấu trúc của trò chơi toán học
Cấu trúc của trò chơi toán học bao gồm:
- Tên trò chơi: Tên trò chơi phải hấp dẫn, ngắn gọn để tạo được hứng thú
chơi cho các em.
- Mục đích: Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến
thức, kỹ năng nào. Mục đích của trò chơi sẽ quy định hành động chơi được thiết
kế trong trò chơi.
- Đồ dùng trò chơi: Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong trò chơi
học tập.
- Nêu luật chơi: Chỉ rõ quy tắc của hành động chơi quy định đối với người
chơi, quy định thắng thua của người chơi. Giáo viên nêu rõ những ai trực tiếp
chơi, ai là cổ động viên và ai là người đánh giá ( người đánh giá không nhất thiết
là giáo viên).
- Nêu cách chơi: Giáo viên phổ biến cách chơi một cách ngắn gọn, cụ thể,
dễ hiểu cho học sinh.
1.2.3.7. Cách tổ chức trò chơi
Thời gian tiến hành: Thường từ 5 – 7 phút.
- Giới thiệu trò chơi:
+ Nêu tên trò chơi.
+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy
định chơi.
- Chơi thử và qua đó nhấn mạnh luật chơi – chơi thật.
- Nhận xét: Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có
thể nêu thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
- Thưởng – phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận
thoải mái và tự giác làm trò chơi them hấp dẫn, kích thích hứng thú học tập của
học sinh. Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản,

như hát một bài hay nhảy lò cò…
16


1.3. Cơ sở thực tiễn của vấn đề đổi mới phương pháp hiện nay
Phát huy tính tích cực của học sinh không phải là vấn đề mới mà là đã đặt
ra cho nghành Giáo dục nước ta từ những năm 60 của thế kỉ trước.
Những năm vừa qua, trong phong trào đổi mới phương pháp dạy học không
ít giáo viên có nhiệt huyết với nghề nghiệp, có hiểu biết sâu sắc về bộ môn, nhạy
cảm trước yêu cầu xã hội đã thực hiện được nhiều giờ dạy tốt. Không những thế
hiện nay hệ thống giáo dục Tiểu học đã và đang phổ cập phương pháp dạy học
Vnen. Đó là một hình thức học theo nhóm, vừa học vừa chơi mang tính dân chủ
cao. Nhưng bên cạnh đó, những trường Tiểu học ở vùng sâu vùng xa, những
vùng khó khăn vẫn sử dụng phương pháp dạy học có sẵn, dạy học theo phương
pháp “thuyết trình kết hợp với đàm thoại” là chủ yếu.
Để đổi mới phương pháp dạy học nhằm chủ yếu nâng cao chất lượng học
tập là một quá trình lâu dài và có sự phối hợp giữa: Các nhà quản lý, giáo viên,
học sinh, cơ sở vật chất kỹ thuật và phương tiện dạy học.

17


CHƯƠNG II:
THỰC TRẠNG CỦA VIỆC VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC
TRÒ CHƠI TRONG MÔN TOÁN LỚP 2
Trong đợt thực tập tại Trường Tiểu học số 2 Bắc Lý – Đồng Hới. Tôi đã có
cơ hội trực tiếp giảng dạy cũng như dự giờ môn Toán tại các khối lớp. Tôi đã
thực hiện phát phiếu điều tra cho các giáo viên và học sinh tại trường nhằm đánh
giá thực trạng dạy học phân môn Toán. Và cách vận dụng phương pháp tổ chức
trò chơi cho các khối lớp nói chung và các lớp 2 nói riêng, nhằm đánh giá một

cách khách quan về cách vận dụng phương pháp dạy học. Tôi nhận thấy thực
trạng hiện nay về công tác giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh tại
trường ngoài một số ưu điểm vẫn còn nổi lên nhiều hạn chế cần phải khắc phục.
2.1. Giáo viên
2.1.1. Thuận lợi
- Phần lớn giáo viên đã nghiên cứu và chuẩn bị bài soạn rất chu đáo trước
khi lên lớp, nắm chắc các bước tổ chức một trò chơi Toán học trong dạy học
môn Toán.
- Giáo viên đã xác định được vai trò của việc tổ chức trò chơi Toán học
trong dạy học môn Toán ở Tiểu học, biết vận dụng phương pháp này vào những
thời điểm thích hợp trong quá trình giảng dạy.
- Phần lớn giáo viên đã xác định được vai trò của mình là người giúp đỡ,
hướng dẫn, tổ chức trò chơi còn học sinh là đối tượng giữ vai trò chủ động trong
quá trình chơi.
- Nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của ban lãnh đạo nhà trường, hằng năm
được tham gia các lớp tập huấn để bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ của mình.
2.1.2.Khó khăn
- Đối với từng bài, từng tiết giáo viên vẫn nghiên cứu chưa kĩ nên chưa
hiểu hết ý đồ của Sách giáo khoa, dẫn đến trong tiết dạy giáo viên vẫn chưa vận
dụng phối hợp linh hoạt các phương pháp và hình thức dạy học phù hợp theo
từng nội dung kiến thức, từng bài dạy yêu cầu.
18


Nhiều giáo viên lạm dụng quá nhiều trò chơi trong một tiết dạy Toán. Thời
gian bố trí cho việc tổ chức trò chơi chưa hợp lí, hình thức tổ chức chưa đảm bảo
yêu cầu.
- Vấn đề tồn tại lớn nhất là vấn đề giáo viên phổ biến luật chơi, cách chơi
chưa cụ thể, ngắn gọn, logic. Do đó, nhiều học sinh chưa hiểu rõ cách chơi nên
trong quá trình chơi không tạo được sự hồi hộp, hứng thú học tập cho học sinh.

- Nhiều giáo viên chỉ chú trọng chọn lọc những học sinh năng nổ, nhanh
nhẹn tham gia trò chơi mà ít khi gọi những họ"c sinh còn trầm, nhút nhát vì vậy
các em vẫn chưa mạnh dạn tham gia vào trò chơi và khắc phục nhược điểm đó
của mình.
- Nhiều giáo viên vẫn chưa đưa ra nhận xét, đánh giá, tuyên dương, phê
bình đúng mực khi tổng kết trò chơi.
- Cơ sở nhà trường còn nhiều thiếu thốn.
2.1.3. Thực tế điều tra và rút ra nhận xét
2.1.3.1. Thực tế điều tra
Trong năm học 2015 – 2016 trong dịp về thực tập tại trường Tiểu học số II
Bắc Lý – Đồng Hới – Quảng Bình, tôi đã có cơ hội gặp gỡ và trao đổi trực tiếp
vơi một số giáo viên trong trường về việc “Tổ chức một số trò chơi Toán học
cho học sinh lớp 2”.
- Cô giáo Nguyễn Thị Lài giáo viên chủ nhiệm lớp 2 4 cho rằng: “ Phương
pháp trò chơi là một trong những phương pháp gây được hứng thú học tập nhất
cho học sinh. Học sinh hứng thú, vui thích khi giáo viên nói sẽ tổ chức trò chơi
cho cả lớp…”
- Bàn về tầm quan trọng của phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học
môn Toán ở Tiểu học, Cô giáo Dương Thị Hòa – giáo viên chủ nhiệm lớp 22 có
nhận xét: “ Nhờ việc tổ chức trò chơi học tập môn Toán mà không khí học tập
của lớp sôi nổi hẳn lên. Đối với những học sinh còn trầm và nhút nhát, khi tham
gia vào trò chơi Toán học tập là cách để các em phát triển khả năng giao tiếp
và trở nên hòa đồng hơn với các bạn trong lớp…”

19


- Cô giáo Võ Thị Trang – giáo viên chủ nhiệm lớp 23 cho rằng: “Mỗi tiết
toán lớp 2 ta nên vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi từ 1 đến 2 lần nhưng
phải đảm bảo thời gian phù hợp và trò chơi nhất thiết phải tạo được hứng thú

cho học sinh, giúp các em củng cố kiến thức vừa được học trong tiết…”
Qua điều tra 10 giáo viên tham gia giảng dạy môn Toán ở trường bằng
phiếu trắc nghiệm với một số câu hỏi để giáo viên đánh dấu “X” vào ô “có”
hoặc “không”. Khi thống kê số lượt điều tra, tôi được kết quả sau:

TT

1

Nội dung điều tra
Môn Toán có vai trò quan trọng trong việc phát triển
tư duy, bồi dưỡng nhân cách cho học sinh không?

Số giáo viên

Ghi

Có

Không

chú

10

0

9

1

8

2

7

3

8

2

8

2

8

2

Việc tổ chức trò chơi Toán học trong dạy học Toán
2

có phát huy được tính tích cực, chủ động, mạnh dạn
của học sinh không?

3

Việc tổ chức trò chơi Toán học có tạo được hứng thú

học tập cho học sinh không?
Tổ chức các trò chơi Toán học có tạo được điều kiện

4

và cơ hội cho các em học sinh yếu , kém, có thái độ
rụt rè tích cực và chủ động hơn trong học tập, hòa
đồng hơn với tập thể lớp không?

5

6

7

Tổ chức trò chơi toán có giúp các em củng cố, khắc
sâu kiến thức bài học một cách hiệu quả không?
Trong khi tổ chức trò chơi Toán học có gây ồn ào,
mất trật tự trong lớp không?
Có nên thường xuyên tổ chức các trò chơi toán học
trong dạy học Toán ở trường tiểu học không?
Bảng 1: Thực tế điều tra

20


Qua thăm dò ý kiến các giáo viên ở trường Tiểu học số II Bắc Lý – Đồng
Hới tôi đã thu được kết quả sau:
- 100 % giáo viên đều cho rằng môn Toán có vai trò rất quan trọng trong
việc phát triển tư duy, bồi dưỡng nhân cách cho học sinh.

- 90 % giáo viên vận dụng phương pháp tổ chức trò chơi đã phát huy được
tính tích cực, chủ động mạnh dạn cho học sinh trong giờ học Toán, 10% giáo
viên vận dụng phương pháp này vào dạy học Toán nhưng chưa phát huy được
tính tích cực, chủ động, mạnh dạn cho các em.
- 80 % giáo viên nhận thấy việc tổ chức trò chơi Toán học đã tạo được
hứng thú học tập cho học sinh, song 20 % giáo viên tổ chức phương pháp này
vẫn chưa mang lại hiệu quả, chưa tạo được không khí sôi nổi cho cả lớp.
- 70 % giáo viên được điều tra cho rằng việc tổ chức các trò chơi Toán học
là điều kiện và là cơ hội cho các em học sinh yếu, kém, có thái độ rụt rè trở nên
tích cực, chủ động hơn trong học tập và hòa đồng hơn với tập thể. Nhưng cũng
có tới 30 % giáo viên nhận thấy phương pháp này sẽ không tạo được điều kiện
và cơ hội cho các em học sinh đó.
- 80 % giáo viên nhận thấy việc tổ chức trò chơi là một trong những cách
để giúp các em củng cố, khắc sâu kiến thức bài học một cách hiệu quả, 20% giáo
viên sử dụng phương pháp này nhưng vẫn chưa đạt được hiệu quả vì vẫn chưa
củng cố, khắc sâu kiến thức cho học sinh.
- 80% giáo viên cho rằng trong khi tổ chức trò chơi Toán học sẽ gây ồn ào,
mất trật tự trong lớp học và 20 % giáo viên có ý kiến ngược lại.
- 80 % giáo viên muốn thường xuyên tổ chức trò chơi Toán học trong giờ
học Toán ở trường Tiểu học song vẫn còn 20% giáo viên lại cho rằng điều đó là
không nên vì việc tổ chức trò chơi sẽ gây mất trật tự trong lớp học và vẫn chưa
tạo được hứng thú học tập cho học sinh…
2.1.3.2. Nhận xét
Qua điều tra ta thấy phần lớn giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng
của việc dạy môn Toán ở trường Tiểu học. Song nhiều giáo viên vẫn chưa nhận

21


thấy được vai trò quan trọng của việc tổ chức trò chơi Toán học trong giờ học

môn học này.
Trong quá trình lên lớp dạy một tiết toán, giáo viên tuy đã có nhiều cố gắng
khi nghiên cứu các tài liệu để nắm quy trình của một tiết dạy và các bước để tổ
chức một trò chơi Toán học. Nhưng thực tế trong giờ học khi tổ chức trò chơi
cho cả lớp vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn của giáo viên: chưa
mang lại hứng thú học tập cho học sinh, chưa tạo được diều kiện và cơ hội đẻ
phát huy tính tích cực, mạnh dạn, chủ động cho những học sinh yếu, kém, có
thái độ rụt rè, chưa giúp các em khắc sâu được kiến thức bài học… làm ảnh
hưởng đến chất lượng của tiết dạy.
2.2. Học sinh
2.2.1. Thuận lợi
- Học sinh nhanh nhẹn, chăm ngoan, đoàn kết, biết giúp đỡ bạn bè trong
học tập và rèn luyện.
- Nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của gia đình và nhà trường.
2.2.2. Khó khăn
- Trình độ của học sinh không đồng đều nên gặp khó khăn trong quá trình
dạy học.
- Đồ dùng học tập dành cho môn Toán còn thiếu thốn.
- Một số học sinh còn rụt rè, chưa chủ động trong học tập và chưa mạnh
dạn tham gia vào các trò chơi Toán học mà giáo viên tổ chức.
2.2.3. Thực tế điều tra và rút ra nhận xét
2.2.3.1. Thực tế điều tra
Bằng phương pháp điều tra, tiếp xúc với các em học sinh lớp 2 trường Tiểu
học số II Bắc Lý, tôi đã phần nào nắm được cái nhìn và thái độ của học sinh hiện
nay về việc giáo viên tổ chức cho các em trò chơi Toán trong giờ học Toán.
- Em Phạm Phú Cường lớp 24 có ý kiến cho rằng: “ Em rất thích cô giáo tổ
chức trò chơi cho chúng em trong giờ học Toán, nó làm em cảm thấy tiết học rất
sôi nổi và em rất muốn tham gia vào các trò chơi mà cô giáo tổ chức để cùng thi
đua với các bạn…”
22

- Em Nguyễn Hoàng Gia Huy lớp 21 nói lên suy nghĩ của mình: “ Em rất
thích được tham gia vào trò chơi mà cô giáo tổ chức cho cả lớp. Nhờ các trò
chơi đó mà em tính nhẩm nhanh hơn và cảm thấy vui mỗi khi đến giờ học
Toán”.
Qua điều tra 136 em học sinh khối 2 trường tiểu học số II Bắc Lý trong đó:
Lớp 21: 34 học sinh ( giáo viên chủ nhiệm: Nguyễn Thị Long).
Lớp 22: 35 học sinh ( giáo viên chủ nhiệm: Dương Thị Hòa).
Lớp 23: 34 học sinh ( giáo viên chủ nhiệm: Võ Thị Trang).
Lớp 24: 33 học sinh ( giáo viên chủ nhiệm: Nguyễn Thị Lài).
Bằng phương pháp trắc nghiệm với một số câu hỏi để học sinh đánh dấu
“X” vào ô “có” hoặc “không” khi thống kê số lượt điều tra, tôi được kết quả như
sau:
Nội dung điều tra

TT
1
2

3

Em có thích học môn Toán không?
Em có thích cô giáo tổ chức trò chơi
trong giờ học môn Toán không?
Khi cô giáo tổ chức trò chơi, em có
muốn tham giao vào các đội chơi không?

Số học sinh
Có

Không

101

35

136

0

110

26

98

38

136

0

Ghi chú

Trong giờ học Toán, các trò chơi mà cô
4

giáo tổ chức có giúp các em hiểu hơn và
nhớ lâu hơn kiến thức của bài học

không?

5

Em có thích cô giáo thường xuyên tổ
chức trò chơi cho các em không?

Bảng 2: Thực tế điều tra

23


Qua thăm dò ý kiến của học sinh lớp 2 trường Tiểu học số II Bắc Lý –
Đồng Hới, tôi thu được kết quả như sau:
- 74,2 % học sinh rất thích học môn Toán, 25,8 % học sinh còn lại không
có hứng thú vơi môn học này.
- 100 % học sinh thích giáo viên tổ chưc trò chơi trong tiết Toán.
- 80,1 % học sinh rất muốn được tham gia vào trò chơi và trở thành thành
viên của các đội chơi, còn 19,9 % học sinh thì không thích.
- 72,1 % học sinh cho rằng khi giáo viên tổ chức trò chơi trong giờ Toán,
các em sẽ hiểu bài hơn và nhớ kiến thức lâu hơn. Song có tới 27,9 % học sinh
vẫn chưa khắc sâu kiến thức và bài học và nhớ lâu kiến thức Toán qua trò chơi
học tập mà cô giáo tổ chức.
- 100% học sinh đều thích giáo viên thường xuyên tổ chức trò chơi cho cả
lớp trong giờ học Toán.
2.2.3.2. Nhận xét
Từ thực tế điều tra cho thấy, phần lớn học sinh đều yêu thích môn Toán
nhưng cũng có nhiều em chưa nhận thức được tầm quan trọng của môn Toán và
chưa có hứng thú với môn học này.
Qua điều tra cho thấy, tất cả học sinh khối 2 đều thích giáo viên tổ chức trò

chơi Toán học trong giờ học môn Toán và tất cả học sinh rất muốn giáo viên
thường xuyên tổ chức trò chơi học tập cho các em, như vậy việc tổ chức trò chơi
Toán học trong giờ học môn Toán tạo được niềm hứng thú học tập cho học sinh
rất lớn. Tuy nhiên các trò chơi học tập mà giáo viên tổ chức vẫn chưa giúp được
nhiều em củng cố, khắc sâu kiến thức bài học, chưa phát huy được hết tác dụng
của trò chơi Toán học khi trực tiếp tổ chức cho học sinh.
2.3. Nguyên nhân những tồn tại trên
- Qua thăm dò ý kiến của các giáo viên trường Tiểu học số II Bắc Lý và
qua thực tế điều tra học sinh khối lớp 2, tôi nhận thấy: nhiều giáo viên khi tổ
chức trò chơi Toán học vẫn chưa phổ biến rõ ràng luật chơi, cách chơi cho học
sinh nên nhiều em không hiểu cách chơi như thế nào. Đó là một trong những lí
do làm học sinh chưa củng cố được kiến thức bài học thông qua trò chơi.
24


- Qua việc dự giờ một số tiết Toán tôi nhận thấy một số giáo viên chỉ gọi
những em khá, giỏi, năng động, nhanh nhẹn tham gia vào trò chơi còn những em
học sinh trầm tính, nhút nhát ít khi được gọi tham gia vào các trò chơi đó. Do đó
môn Toán chưa tạo hứng thú học tập cho phần lớn các em học sinh..
- Thời gian giáo viên tổ chức trò chơi Toán học vẫn chưa hợp lí: nhiều trò
chơi kéo dài gần hoặc hơn 10 phút nên làm giảm thái độ hồi hộp, thích thú của
các em.
- Trong khi cả lớp đang tham gia trò chơi, nhiều giáo viên không nhắc nhở
cả lớp ổn định trật tự lớp, chỗ ngồi nên các em thường hò hét, gõ bàn ghế gây ồn
ào, mất trật tự trong giờ học.
- Khi tổng kết trò chơi, nhiều giáo viên vẫn chưa đưa ra hình thức phạt
đúng mức như: phạt từng em hát tặng cả lớp 1 bài hát, hát tập thể… Đây là một
trong những lí do khiến trò chơi chiếm quá nhiều thời gian của tiết học Toán.
- Nhiều học sinh còn rụt rè, chưa mạnh dạn xung phong tham gia vào trò
chơi và làm thành viên của các đội chơi, một số học sinh ý thức học tập kém.

- Một số gia đình chưa thực sự chưa quan tâm đến việc học cùa con em
mình.
- Cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học phục vụ cho hoạt động trò chơi của môn
Toán vẫn còn nhiều thiếu thốn.
Những nguyên nhân trên đã làm ảnh hưởng đến chất lượng của việc tổ
chức trò chơi Toán học trong giờ học Toán ở trường, không kích thích, tạo được
hứng thú học tập cho học sinh.

25