Toán Hàm Số 1 mo dau sach toan ht

Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
THỦ KHOA! HỌ ĐÃ HỌC NHƯ THẾ NÀO?
"Hãy nói cho cha biết những người mà con thường xuyên tiếp xúc cha sẽ cho con biết con
là ai". Đó là câu nói của một người nổi tiếng dành cho người con yêu của mình.
Việc bạn chơi hay thường xuyên tiếp xúc với ai ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và tính
cách của bạn. Việc bạn học với ai cũng sẽ thể hiện ra ở kết quả của bạn.
"Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã", "nồi nào vung nấy" là những đúc kết của nhân gian trong
việc nói về sự ảnh hưởng giữa các mối quan hệ. Hay có câu mạnh hơn: "Nếu muốn bay
cùng ĐẠI BÀNG thì đừng cứ mãi quanh quẩn bên lũ VỊT".
Bằng tinh thần đó, với mong muốn các bạn khi học cuốn sách này sẽ đạt kết quả tốt nhất
cho kỳ thi sắp tới. Vì vậy mà phần chia sẻ bí quyết học tập của các thủ khoa được đưa lên
đầu. Mỗi khi bạn mở cuốn sách bạn sẽ có động lực nhiều hơn, bạn sẽ biết cách học theo
gương những người giỏi và đã thành công, bạn sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để chinh
phục chặng đường phía trước. Và quan trọng hơn cả: "Kết quả của họ hôm qua sẽ là của
bạn ngày mai vì bạn thường xuyên tiếp xúc với họ". Cho dù bằng cách này hay bằng cách
khác.
Nguyễn Ngọc Anh (Thủ khoa kép ĐH Sư phạm Hà Nội và ĐH Y Hải Phòng, giải 3 trận
chung kết Olympia 2014)
Thủ khoa kép ĐH Sư phạm Hà Nội với điểm
số Toán 10; Lý 9; Hóa 9,5 và ĐH Y Hải
Phòng với số điểm Toán 9,75; Hóa 9,5;
Sinh 9,5 đã quyết định theo học trường ĐH
Sư phạm để theo đuổi đam mê nghiên cứu
Toán học và để sau này đào tạo ra nhiều
nhân tài cho đất nước.

(chia sẻ thêm)

3

Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Phạm Đức Toàn (thủ khoa ĐH Ngoại thương Hà Nội 2014)
Toán 9,75; Vật lý 9,5; Hóa học 10 Phạm Đức
Toàn trở thành thủ khoa ĐH Ngoại Thương
và là một trong những người có điểm cao
nhất cả nước.
Bí quyết nào đưa Toàn đạt thành tích cao
như vậy?
Bí quyết là nắm chắc kiến thức sách giáo
khoa. Khi nắm vững kiến thức sách giáo
khoa thì sẽ làm được phần lớn bài tập rồi. Có
nền tảng là kiến thức SGK tốt thì sẽ tìm học
để va chạm với những bài tập khó.
Toàn không đi học thêm nhiều mà học tập
trung và tự học là chính.
Lĩnh hội kiến thức ở trường từ các thầy cô là
quan trọng. Bên cạnh đó Toàn làm bài tập
thường xuyên, hàng ngày ở nhà.
Toàn có một cuốn sổ nhỏ ghi chép tất cả những nội dung quan trọng hoặc còn băn khoăn,
khó hiểu. Cùng với đó là việc trao đổi những nội dung chưa hiểu với bạn bè hoặc nhờ thầy
cô giải đáp.
Tuy nhiên, khi học, cần phân bổ thời gian một cách hợp lý. Trong quá trình ôn thi, Toàn
phân bổ thời gian như sau: sáng học Toán, chiều học Lý, tối học Hóa. Toàn không học quá
nhiều, luôn để tâm trạng mình thoải mái, không bị áp lực. Mỗi tối Toàn học khoảng 3 tiếng
rồi đi ngủ. Giai đoạn em học nhiều nhất là khi kết thúc kỳ thi tốt nghiệp, bắt đầu ôn thi đại
học.
Trước kỳ thi đại học, em đã làm vô số bài tập nâng cao khối A từ nhiều nguồn khác nhau
và luyện hơn 200 đề thi thử Đại học.Việc tích luỹ kiến thức đầy đủ là rất quan trọng, nhưng
chìa khóa để đạt kết quả tốt trong các kỳ thi là phải tìm được cách nhanh nhất giải các bài
tập khó và phức tạp.

Nguyễn Văn Hinh (thủ khoa Học viện Quân y 2014)
Toán 9; Lý 9,75; Hóa 10 Nguyễn Văn Hinh
trở thành thủ khoa Học viện Quân Y 2014.
Bí quyết nào đưa Hinh đạt thành tích cao
như vậy?
Đầu tiên, mình muốn nhấn mạnh với các
bạn: Dù các bạn có học theo bất kì hình
thức nào học trên lớp với thầy cô, học thêm
ở nhà hay các lò luyện thi, học trực tuyến
thì yếu tố quan trọng nhất vẫn là tự học, tự
tìm hiểu.

4


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Mình biết có một số bạn đã và đang học theo kiểu “chạy sô”: Học rất nhiều mà được chẳng
bao nhiêu vì không còn thời gian để vận dụng, tiêu hóa kiến thức.
Để các bạn tiện theo rõi, mình sẽ chia sẻ theo từng môn học.
Môn Toán
Đây là một môn học đòi hỏi tư duy và cũng là môn học rèn luyện tư duy. Theo mình đầu
tiên các bạn phải nắm vững kiến thức cơ bản và việc làm đầu tiên là làm bài tập trong SGK.
Kiến thức thi ĐH là nằm ở cả 3 năm nên các bạn phải xác định tập trung ngay từ năm lớp
10.
Quan điểm của mình là: “Học đến đâu chắc đến đấy” chứ đừng học theo kiểu “càng nhanh
càng tốt”. Việc học trước là rất tốt nhưng cũng rất nguy hiểm. Nếu các bạn học trước
nhưng nắm không chắc, chưa sâu đến hôm sau khi học trên lớp học đến đâu cũng tưởng
phần này mình đã biết và cho qua. Cứ như vậy các bạn “học trước” nhưng lại “bị bỏ lại phía
sau” lúc nào không biết.
Ngoài ra đối với môn Toán việc phân dạng là vô cùng quan trọng. Để làm điều này đối với

một người học sinh thực sự là rất khó nên các bạn chủ yếu là tham khảo từ thầy cô, các
sách tham khảo và đặc biệt là qua các tài liệu trên mạng internet. Khi làm bài tập các bạn
nên tự rút ra kinh nghiệm cho mình. Điều này thể hiện qua việc các bạn tìm ra các dấu
hiệu, định hướng tư duy để lựa chọn hướng đi đúng để tìm ra lời giải.
Mình có thể lấy ví dụ khi giải hệ phương trình: thường thì trong hai phương trình thì từ một
phương trình nào đó ta sẽ rút ra được một mối liên hệ giữa 2 biến (các bài ở mức độ thi
ĐH). Vấn đề là ta phải làm sao để chọn được phương trình ấy. Cái này chính là kinh
nghiệm và khả năng quan sát. Ngoài ra sau khi lựa chọn phương trình “khả nghi” này, việc
chọn hướng đi tiếp theo cũng rất quan trọng vì chọn sai hướng đi cũng đồng nghĩa với việc
bạn đang tốn thời gian vô ích hoặc đi đường vòng để đến đích.
Một điều nữa mình muốn nhấn mạnh mà không ít bạn hiện nay đang “coi thường” đó là rèn
luyện kĩ năng trình bày. Điều này là rất quan trọng khi mà hiện nay môn Toán đang thi theo
hình thức thi tự luận. Biết hướng làm, làm ra kết quả với việc được điểm tối đa là hai
chuyện hoàn toàn khác.
Thật tiếc khi mà bạn đã phải tốn bao nhiêu công sức để tìm ra lời giải mà lại phải mất điểm
đúng không? Vậy tại sao các bạn không rèn luyện kĩ năng ấy khi đi học. Riêng mình thi khi
làm bài tập mình thường sẽ trình bày như đi thi để thầy cô có thể sửa chữa cho cách trình
bày và mình tiếp thu các ý kiến đó (vì các thầy cô là những người đã có nhiều năm kinh
nghiệm trong việc dạy và đặc biệt là chấm thi nên sẽ biết trình bày như thế nào sẽ dễ được
điểm tối đa).
Một điều rất quan trọng là nên học cách trình bày để “lấy lòng” giám khảo tức là làm sao để
giám khảo thật dễ chấm. Tốt nhất các bạn nên đánh dấu theo ý kiểu như thang điểm ấy.
Mình lấy ví dụ nhé. (Tham khảo kỹ cách trình bày trong sách này)
Mà các bạn biết đấy các môn tự luận việc lấy được cảm tỉnh của giám khảo là rất có lợi vì
gặp những lỗi nhỏ có thể sẽ được bỏ qua ( 0,25 điểm thôi là đậu và trượt rồi đấy). Thế nên
các bạn cố gắng rèn luyện kĩ năng trình bày nhé.
(Môn Lý và môn Hóa sẽ được trình bày trong cuốn Tự Luyện Lý và Tự Luyện Hóa)

5

Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Nguyễn Thanh Tùng (Thủ khoa trường Dược 2013)
Với tổng điểm 29,5 (Toán: 10; Vật lý: 9,5
và Hóa: 9,75) Nguyễn Thanh Tùng khiến
bố mẹ và những người thân tự hào khi
là người đầu tiên có điểm cao nhất cả
nước và là thủ khoa trường ĐH Dược.
Bí quyết nào đưa Hinh đạt thành tích
cao như vậy?
Đối với các môn thi, em không thích
dùng thêm sách tham khảo. Môn Toán,
em học trong sách giáo khoa rồi phân
chia các dạng bài ra với nhau, làm các
bài tập trong đó. Em đã làm thật nhuần
nhuyễn, sao cho nhìn vào phải làm
được luôn. Em liên tục tìm những đề thi
các năm trước, đề thi thử các trường tự
làm ở nhà và thi thử ở trường nữa để
làm quen với tâm lý phòng thi.
Môn nào em cũng học hết sách giáo
khoa, tất cả lý thuyết, bài tập. Sách giáo
khoa gần như là “Hiến pháp” rồi nên em
cứ theo đó mà học thôi. Với môn Lý,
thầy giao nhiều bài khó nên em lên
mạng tìm thêm những hướng giải.

Nguyễn Thành Trung (Thủ khoa ĐH Bách Khoa 2013)
Tổng số điểm 30 sau khi đã làm tròn.
Toán 10; Lý 9,75; Hóa 10. Nguyễn

Thành Trung là thủ khoa ngành tự động
hóa trường ĐH Bách Khoa đồng thời là
thủ khoa có điểm cao nhất cả nước năm
2013.
Bí quyết nào đưa Trung đạt thành tích
cao như vậy?
Thủ khoa Thành Trung vẫn nhớ như in
thầy dạy Toán từng ví việc ôn thi đại học
như xây một ngôi nhà.
Đầu tiên ta cần tạo nền móng vững chắc, tức là nắm tốt các kiến thức cơ bản. Tiếp đó là
giai đoạn xây thô - làm quen với nhiều nhất có thể các dạng bài, công thức mới. 2-3 tháng
trước khi thi đại học là giai đoạn hoàn chỉnh. Lúc này thí sinh cần luyện đề thi thử theo
đúng thời gian để biết mình còn thiếu, yếu chỗ nào và luyện phản xạ nhanh với các dạng
bài tập.

6


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Ứng dụng phương pháp ấy của thầy, Thành Trung đã luyện hơn 300 đề để chuẩn bị cho kỳ
thi đại học.
Theo thủ khoa 30 điểm, trong khối thi A, môn Toán là "dễ thở" nhất vì thời gian làm bài
thoải mái, cấu trúc đề rõ ràng.
Đề Toán thông thường luôn có câu giải phương trình. Khi làm bài này, thí sinh cần lưu ý,
phải có điều kiện xác định, khi bình phương 2 vế phương trình cần đảm bảo 2 vế không
âm. Câu hệ phương trình hay ra dạng bài dùng hàm số để đánh giá. Hình học không gian
cổ điển thường có bài tính khoảng cách giữa một đường ở mặt bên và một đường ở mặt
đáy, hay hai đường vuông góc với nhau. Câu bất đẳng thức thường dùng 1 nhịp đánh giá
bằng 1 bất đẳng thức phụ nào đó, hoặc phép đổi biến nào để hiện ra hàm số cần xử lí
tiếp. Với các dạng bài này, thí sinh nên làm thật nhiều, ôn luyện theo từng chuyên đề cụ thể

để quen cách nhìn nhận và hướng giải quyết hiệu quả.
(Bí quyết thi môn Lý, Hóa của Thành Trung sẽ được chia sẻ trong cuốn Tự Luyện Lý và Tự
Luyện Hóa.)
Từ nãy đến giờ toàn thấy thủ khoa là bạn nam. Các bạn nữ có phần thắc mắc sao
không thấy gương mặt đại diện cho phái của mình?
Thực sự thì có rất nhiều bạn là thủ khoa. Cả nam và nữ. Khối nào cũng có. Tuy nhiên
các bạn nam thường tập trung ở khối A, A1, B, còn các bạn nữ tập trung nhiều hơn ở
khối C, D, D1,2,3,4,5,6... Các bạn sẽ tìm thấy nhiều gương mặt bạn nữ vừa học giỏi vừa
xinh gái ở các cuốn Tự Luyện các môn xã hội.
Và đây là những gương mặt tiêu biểu cho phái nữ.
Trần Nguyễn Thanh Trúc (thủ khoa hai trường ĐH Y dược và ĐH Maketing TP HCM)
Giành 29,5 điểm khối B và là thủ khoa
hai trường ĐH Y dược và ĐH
Maketing TP HCM kỳ thi năm 2013,
Trần Nguyễn Thanh Trúc nói về bí
quyết học giỏi một cách nhẹ tênh.
“Kinh nghiệm tiên quyết là phải…
chăm học”, nữ sinh năm nhất ĐH Y
dược vui vẻ nói. Cô cũng chia sẻ
thêm, ở bất cứ môn học nào, muốn có
kết quả tốt đều phải nắm vững những
kiến thức cơ bản trong sách giáo
khoa.

Trúc đã cố gắng học và nắm kiến thức ngay tại lớp để không mất quá nhiều thời gian. Việc
đặt mục tiêu trong quá trình học cũng được cô quán triệt. Từ đầu, Trúc quyết phải tốt
nghiệp loại giỏi, vạch kế hoạch phải đậu vào ngành y đa khoa… và sau đó cô đã nỗ lực đạt
được những điều này.

7

Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Nói về kinh nghiệm học khối B, Trúc cho biết, ngoài việc học trong sách giáo khoa cô còn
làm rất nhiều đề luyện thi Đại học. Trong đó, đề Hóa và Sinh thi trắc nghiệm nên Trúc
“luyện” dạng đề này để lập thói quen cũng như tính toán được thời gian và khả năng hoàn
thành của mình.
Chăm và có kế hoạch học tập khoa học thay vì nhồi nhét quá nhiều giúp Trúc giành vị trí
thủ khoa
Để tích góp kinh nghiệm cũng như những mẹo hay, Trúc luôn kè kè bên mình cuốn sổ tay
để khi gặp những dạng bài lạ, những phương thức để giải bài tập nhanh cô liền ghi vào để
thường xuyên nghiền ngẫm. “Mưa dầm thấm lâu, cứ vậy mà nhiều vấn đề khó dần dần
mình cũng nắm được”, Trúc nói.
Trúc cũng chia thời khóa biểu của mình thành 3 phần rõ rệt bao gồm học theo chương trình
ở trường, học thêm và học ở nhà. “Việc tự học ở nhà rất quan trọng, nó giúp cho tôi tự
kiểm tra lại bản thân mình xem thiếu và yếu kiến thức nào để tự bổ sung. Đặc biệt khi học
phải tập trung, chỉ cần 3 tiếng như vậy còn hơn bạn ngồi ôm sách cả ngày mà tâm hồn cứ
treo ngược cành cây”, nữ sinh chia sẻ.
Một bí quyết giúp học tốt nữa mà Trúc cho rằng cũng không kém phần quan trọng là nghỉ
ngơi hợp lý. Nếu cả ngày đã học ở trường, về nhà cô chỉ học thêm khoảng 2-3 tiếng. Trúc
cũng không thức quá khuya và hạn chế tối đa việc nhồi nhét kiến thức. Trong thời gian ôn
thi, cô hạn chế những sở thích tụ tập bạn bè, xem phim… bởi quan niệm rằng “nếu thi tốt,
khi đậu sẽ ăn chơi bù đắp sau”. Tuy nhiên, cận ngày thi, Trúc sẽ tự thả lỏng bản thân, dành
thời gian nghỉ để giảm bớt căng thẳng.
Sinh là môn có 70% điểm là lý thuyết nên cô luôn nhuần nhuyễn phần này. Với những câu
hỏi mang tính đánh đố, có thể ngoài chương trình sách giáo khoa, kiến thức trong những
cuốn sách tham khảo, mà cô được thầy cô tư vấn chọn mua, sẽ giúp cho Trúc giải quyết.
“Còn ở những câu hỏi lạ, đặc biệt, bí quá tôi tìm thầy cô hỏi cho bằng được. Nhỡ đâu lúc
thi gặp câu tương tự còn biết cách làm”, Trúc chia sẻ.
Phần toán lai được xem là phần khó nhất trong môn Sinh nên trong quá trình làm bài Trúc

luôn để ý đến tỷ lệ lai, để cho ra kết quả chính xác nhất.
Đối với môn Hóa, Trúc cho rằng kiến thức trải dài trong cả ba năm cấp 3 nên phải học và
nắm chắc cả chương trình lớp 10-12. Với phần hóa vô cơ và hữu cơ lớp 11, kiến thức
trong sách giáo khoa chỉ là kiến thức nền, để đạt kết quả thi cao cần củng cố thêm kiến
thức từ bài tập, tài liệu ôn tập nâng cao. “Điều đặc biệt trong môn Hóa là phần lý thuyết ảnh
hưởng rất nhiều đến việc giải bài tập nên phải nắm vững thì làm bài mới tốt được”, Trúc
cho hay.
Ở môn Toán, khi làm bài thi, nữ thủ khoa sẽ chọn những câu dễ làm trước thay vì tập trung
vào câu khó để tránh mất thời gian hay lỡ không làm được sẽ gây tâm lý lo lắng làm ảnh
hưởng đến toàn bài thi.
Các đề Toán thường có phần vẽ đồ thị, đây được xem là một trong những câu hỏi dễ được
điểm nhất nên khi làm cần tính toán cẩn thận. Cũng như môn Hóa, kiến thức môn này trải
rộng cả 3 năm phổ thông, nhất là chương trình học ở lớp 12 và 11, nên Trúc cố gắng nắm
vững những kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa, sau đó mới làm những bài tập nâng
cao.

8


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Phan Lê Thanh Trúc (một cô gái nữa tên Thanh Trúc)
Với số điểm 27,5 (toán: 10, văn: 8, Anh:
9,25) trở thành thủ khoa ĐH Ngoại thương
là một kết quả ngoài mong đợi đối với
Phan Lê Thanh Trúc.
Thanh Trúc chia sẻ: “Em không tin vào tai
mình khi bạn cho biết điểm. Sợ nghe
nhầm, em đã hỏi đi hỏi lại bạn xem có nhìn
nhầm của ai không? Vẫn chưa tin, em gọi
cho mấy bạn nữa để kiểm tra, vì lúc này

em đang trên tàu về quê thăm bà nội bị
bệnh. Quá bất ngờ và hạnh phúc với kết
quả này, hai mẹ con em đã ôm nhau
khóc”.
Chọn thi vào ngành quản trị kinh doanh nhưng Thanh Trúc lại có ước mơ trở thành một
giảng viên ĐH, chứ không phải là một nữ doanh nhân như nhiều bạn khác. Thanh Trúc cho
biết: “Ngành quản trị cần một người năng động, hoạt bát mà tính em lại trầm nên em thấy
giảng viên hợp với mình”. Để chuẩn bị cho ước mơ của mình, Thanh Trúc đã và đang cố
gắng trau dồi thêm kiến thức về tin học và sẽ đăng ký tham gia các hoạt động đội nhóm sau
khi nhập học.
Thủ khoa đã có lúc bật khóc vì sợ không đậu ĐH. Chia sẻ về điều này, Thanh Trúc kể: “Sau
khi thi tốt nghiệp xong, điểm số không được như mong muốn nên em rất buồn, lo sợ không
đậu ĐH và đã bật khóc. May mà mẹ luôn ở bên động viên, an ủi và cổ vũ tinh thần cho em.
Ngoài ra, ba mẹ cũng không áp đặt là phải đậu ĐH nên tâm trạng em đã tốt lên rất nhiều.
Cứ rảnh là em hay nghĩ ngợi lung tung, để quên đi suy nghĩ đó em lại lôi bài vở ra làm thật
nhiều, hay gọi điện, nhắn tin với bạn bè”.
Nói về bí quyết học tập của mình, Thanh Trúc chia sẻ: “Em học rất bình thường, không có
bí quyết gì đặc biệt. Ở trường em lắng nghe thầy cô giảng bài, về nhà thì hoàn thành hết
bài tập được giao. Khi gặp khó khăn hay điều gì không hiểu em hỏi bạn bè, nếu chưa tìm ra
lời giải em nhờ thầy cô để có đáp án chính xác nhất. Ngoài ra, em trao đổi cách làm với các
bạn, nhớ những cách giải hay của bạn bè để áp dụng cho những bài tập sau. Em thường
làm bài tập ở nhiều dạng khác nhau để mình có khả năng tư duy nhiều hơn. Gần thi, em
tranh thủ lên mạng tìm những đề thi thử của Hà Nội để ôn tập thêm, vì cách ra đề của thầy
cô rất sát. Trong khi làm em căn thời gian và tự tạo thói quen như đang thi thật để kiểm tra
khả năng của mình”.
Đạt học sinh giỏi 12 năm liền, nhưng những môn học thuộc lòng khiến Thanh Trúc mất khá
nhiều thời gian, phải đọc đi đọc lại nhiều lần để nhớ lâu hơn. Tranh thủ mọi lúc để ôn bài,
ngay cả trên đường đến địa điểm học thêm, ngồi sau xe em cũng lôi bài ra học.
Trong cuộc sống, với phương châm “cố gắng là sẽ thành công”, Thanh Trúc luôn lấy những
khó khăn trước đó làm động lực để sống tốt hơn.

Đâu là điểm chung giữa các thủ khoa?

9


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Còn rất nhiều nhiều thủ khoa nữa chưa có dịp chia sẻ cùng các bạn. Để thấy rằng
con đường đến thủ khoa không hề khó. Nhiều bạn gia đình còn rất hoàn cảnh các
bạn vẫn vượt lên để đạt thành tích cao. Để trở thành thủ khoa bạn không cần chiến
thắng ai cả mà điều quan trọng nhất là CHIẾN THẮNG CHÍNH MÌNH.
Nếu có vài dòng để tìm ra điểm chung ở cách học để đạt được thành tích cao của các
thủ khoa thì đó là:
1) Lấy kiến thức sách giáo khoa làm gốc. Chắc gốc rồi thì mới phát triển lên.
2) Lắng nghe thầy cô giảng bài trên lớp. Có thắc mắc, khó khăn, không hiểu thì hỏi
luôn, không để còn bất kỳ vấn đề nào còn vướng bận trước khi đi thi.
3) Khi đã học hết chương trình thì tập trung vào luyện đề của các năm trước, tạo môi
trường giả lập như thi hoặc thi thử ở các trường để hoàn thiện nhất kiến thức và kỹ
năng thi cử.
Cơ bản là 3 điều trên. Ngoài ra ở các thủ khoa còn có những bí quyết riêng như có
mục tiêu xác định, rõ ràng, tập trung vào việc học, đặt ra kỷ luật học tập nghiêm túc,
nghỉ ngơi hợp lý...
Và điều đặc biệt nhất các thủ khoa đều nhấn mạnh trong bí quyết của mình đó là khả
năng TỰ HỌC để phát huy sức mạnh nội tại.
Dựa trên tinh thần đó CLB thủ khoa kết hợp với các thủ khoa ra đời bộ sách TỰ
LUYỆN... để giúp các học sinh nâng cao năng lực của mình qua việc LUYỆN các đề
thi của các năm hoặc các đề thi thử của các trường tốt nhưng đã được chỉnh sửa
theo cấu trúc mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT).

10

Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
SỬ DỤNG SÁCH NHƯ THẾ NÀO TỐT NHẤT?
Bộ sách TỰ LUYỆN... hướng học sinh đến việc tự nâng cao kỹ năng giải đề, và hoàn thiện
kiến thức thông qua làm các đề thi. Có một điều mới là tất cả các đề thi trong sách đều
được chỉnh sửa và biên soạn theo cấu trúc mới nhất của Bộ GD&ĐT (Xem kỹ phần cấu
trúc đề và đề thi năm 2014).
Sách gồm các phần:
Chia sẻ bí quyết học tập của các thủ khoa................................................................... trang 3
Cách sử dụng sách..................................................................................................... trang 11
Những điểm mới của kỳ thi Quốc gia 2015................................................................ trang 12
Cấu trúc đề thi Quốc gia của Bộ GD&ĐT................................................................... trang 32
Đề và đáp án thi tốt nghiệp, đại học các khối năm 2014.............................................trang 34
Đề tự luyện và kỹ năng tự học.....................................................................................trang 53
Đáp án cho các đề tự luyện.........................................................................................trang 93
Các đề thi thử của các trường (đã biên soạn lại cho phù hợp cấu trúc mới). Kèm với
đề thi là các câu chuyện liên quan, các câu danh ngôn hay, những lời chia sẻ để lấy
thêm động lực. Những câu hỏi để học sinh luyện đề hoàn thiện kỹ năng từng ngày.
Đáp án và những câu hỏi tư duy, những bài khẩu quyết hoàn thiện tư duy và nhân
cách.
Đề thi Quốc gia 2015 sẽ dễ hơn các đề trong sách này một chút. Vì thế nếu các bạn
có thể tự giải tốt các đề trong sách này hoặc trước lúc đi thi các bạn hiểu hết các bài,
cách giải và cách trình bày thì đi thi các bạn tự tin là mình sẽ đạt điểm cao.
Bạn hãy đọc qua một lượt tất cả cuốn sách trước khi bước vào luyện đề để nắm
được tinh thần của sách và có thể tự cho mình một cách sử dụng hiệu quả nhất.
Phần luyện đề các bạn luyện theo khả năng của mình, câu nào đã được học tốt kiến
thức trong sách giáo khoa hoặc trên lớp thì mới làm. Vì đề thi ở mức độ kì thi Quốc
gia đòi hỏi sự tổng hợp kiến thức. Nếu kiến thức chưa chắc làm bài không được sẽ
sinh ra chán, ngại và lần sau không muốn mở sách ra học nữa.
Hãy trả lời các câu hỏi đằng sau mỗi đề thi, hãy đọc phần ĐÁP ÁN khi lâu quá không

có cách giải cho mình và so sánh cả kết quả, cách trình bày khi mình làm xong bài
nào đó.
Đọc và rèn luyện những câu hỏi tư duy ở phần ĐÁP ÁN để dần dần mình có tư duy
sắc và hướng phân tích tốt cho mỗi bài toán mình gặp.
Khi cần động lực hãy đọc những gì không liên quan đến ĐỀ hoặc ĐÁP ÁN trong sách
này, gọi đến số 0968 560 539 gửi thư cho email hoặc vào
face CLB Top thủ khoa để lấy thêm động lực.

11


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO
------Số: 3538/QĐ-BGDĐT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
--------------Hà Nội, ngày 09 tháng 09 năm 2014

QUYẾT ĐỊNH
PHÊ DUYỆT PHƢƠNG ÁN THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÀ TUYỂN
SINH ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG TỪ NĂM 2015
BỘ TRƯỞNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Căn cứ Nghị định số 32/2008/NĐ-CP ngày 19 tháng 3 năm 2008 của Chính phủ quy định chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Giáo dục và Đào tạo;
Căn cứ Nghị định số 75/2006/NĐ-CP ngày 02 tháng 8 năm 2006 của Chính phủ quy định chi tiết
và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục; được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số
31/2011/NĐ-CP ngày 11 tháng 5 năm 2011 và Nghị định số 07/2013/NĐ-CP ngày 09 tháng 01
năm 2013 của Chính phủ;

Căn cứ Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban
Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI được ban hành tại Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 09
tháng 6 năm 2014 của Chính phủ;
Thực hiện Kết luận của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới thi tốt nghiệp trung học phổ thông và
tuyển sinh đại học, cao đẳng tại Công văn số 74/TB-VPCP ngày 20 tháng 02 năm 2014 của Văn
phòng Chính phủ;
Xét đề nghị của Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Phê duyệt kèm theo Quyết định này Phƣơng án thi tốt nghiệp trung học phổ thông và
tuyển sinh đại học, cao đẳng từ năm 2015 gồm các nội dung cơ bản sau:
1. Từ năm 2015, tổ chức một kỳ thi quốc gia (gọi là kỳ thi trung học phổ thông quốc gia) lấy kết
quả để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) và làm căn cứ tuyển sinh đại học;
cao đẳng.
2. Kỳ thi THPT quốc gia hằng năm đƣợc tổ chức vào trung tuần tháng 6.
Năm 2015, kỳ thi đƣợc tổ chức trong các ngày 9, 10, 11 và 12 tháng 6.
3. Môn thi

12


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
3.1. Để đƣợc xét công nhận tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh vào các trƣờng đại học, cao đẳng,
thí sinh phải thi 4 môn (gọi là 4 môn thi tối thiểu) gồm 3 môn bắt buộc là Toán, Ngữ văn, Ngoại
ngữ và 1 môn tự chọn trong số các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử và Địa lí.
3.2. Ngoài 4 môn thi tối thiểu, thí sinh có thể đăng ký thi thêm các môn khác trong số các môn tự
chọn để có thêm cơ hội xét tuyển vào đại học, cao đẳng.
Thí sinh đã tốt nghiệp THPT các năm trƣớc chỉ đăng ký các môn thi phục vụ cho tuyển sinh đại
học, cao đẳng.
3.2. Thí sinh không học môn Ngoại ngữ hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lƣợng
đƣợc chọn môn thi thay thế môn Ngoại ngữ trong số các môn tự chọn.

Thí sinh có chứng chỉ Ngoại ngữ theo quy định do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) công bố sẽ
đƣợc miễn thi tốt nghiệp THPT môn Ngoại ngữ.
4. Đề thi
4.1. Các môn Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí: Thi tự luận, thời gian thi 180 phút; Các môn Vật lí,
Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ: Thi trắc nghiệm, thời gian thi 90 phút.
4.2. Đề thi đánh giá thí sinh ở 4 mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao, đảm
bảo phân hóa trình độ thí sinh.
5. Tổ chức thi
Việc coi thi, chấm thi đƣợc tổ chức theo cụm. Bộ GDĐT sẽ công bố các cụm thi và giao nhiệm
vụ chủ trì tổ chức coi thi, chấm thi cho các trƣờng đại học đủ năng lực.
6. Xét công nhận tốt nghiệp THPT
Các sở GDĐT kết hợp sử dụng kết quả 4 môn thi tối thiểu với điểm trung bình cả năm lớp 12 và
điểm khuyến khích (nếu có) để xét công nhận tốt nghiệp THPT.
7. Tuyển sinh đại học, cao đẳng
7.1. Trƣớc ngày 01 tháng 01 hằng năm, các đại học, học viện, trƣờng đại học, cao đẳng (gọi
chung là trƣờng ĐH, CĐ) công bố mức độ và cách thức sử dụng kết quả của kỳ thi để tuyển sinh.
Căn cứ kết quả thi, Bộ GDĐT công bố ngƣỡng điểm xét tuyển tối thiểu đối với từng môn. Các
trƣờng ĐH, CĐ sử dụng kết quả kỳ thi dựa trên ngƣỡng điểm này để tuyển sinh theo quy định
của quy chế.
Căn cứ chỉ tiêu tuyển sinh của trƣờng ĐH, CĐ và kết quả thi của mình, thí sinh đăng ký tuyển
sinh vào các trƣờng theo nguyện vọng cá nhân.
7.2. Các trƣờng ĐH, CĐ tuyển sinh theo các phƣơng thức khác phải xây dựng và công bố công
khai Đề án tự chủ tuyển sinh theo quy định của quy chế.

13


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
8. Tại các địa phƣơng không có cụm thi do trƣờng đại học chủ trì, nhằm tạo điều kiện thuận lợi
cho những thí sinh tham dự kỳ thi chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT, Bộ GDĐT sẽ thống

nhất với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức một số cụm thi do các sở GDĐT chủ trì.
Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.
Điều 3. Chánh Văn phòng, Cục trƣởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lƣợng giáo dục, Thủ
trƣởng các đơn vị có liên quan thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ƣơng, Cục trƣởng Cục Nhà trƣờng (Bộ Quốc phòng), Giám đốc
các sở giáo dục và đào tạo, Giám đốc các đại học, học viện, Hiệu trƣởng các trƣờng đại học, cao
đẳng, Hiệu trƣởng các trƣờng phổ thông dân tộc nội trú trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo chịu
trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Nơi nhận:
- Thủ tƣớng Chính phủ (thay báo cáo);
- Phó Thủ tƣớng Vũ Đức Đam (thay báo cáo);
- Văn phòng Quốc hội;
- Văn phòng Chính phủ;
- Ban Tuyên giáo TƢ;
- Ủy ban VHGDTNTN&NĐ của Quốc hội;
- Bộ trƣởng (để báo cáo);
- Nhƣ Điều 3;
- Website Chính phủ;
- Website Bộ GDĐT;
- Lƣu: VT, Cục KTKĐCLGD.

Nguyễn Vinh Hiển

GIẢI ĐÁP THẮC MẮC CỦA THÍ SINH TỰ DO VỀ KỲ THI THPT QUỐC GIA 2015
Tổng hợp toàn bộ các câu hỏi phố biến của thí sinh tự do, học sinh trượt Đại học các năm
trước về việc tham gia kỳ thi THPT quốc gia 2015 cũng như xét tuyển vào các trường Đại
học.

1. Thí sinh tự do, thí sinh trượt Đại học các năm trước muốn thi lại Đại học phải thi
những môn gì?
Trả lời: Với những thí sinh tự do, thí sinh trượt Đại học các năm trước năm nay muốn thi
lại Đại học thì chỉ phải thi những môn để xét tuyển vào các ngành, trường Đại học mà các
em dự thi và năm nay các trường Đại học - Cao đẳng khi xét tuyển vẫn phải duy trì các khối
thi như năm trước bên cạnh việc bổ sung tổ hợp các môn khác vì vậy các bạn yên tâm các
môn thi vẫn như cũ.
2. Em chưa hiểu rõ việc em thi lại thì chỉ phải thi 3 môn, còn các em 97 thi 4 môn, 1
môn tự chọn. Thế lúc cộng điểm thì em thi 3 môn, các em 97 thi 4 môn thì cộng như
thế nào?
Trả lời: Về bản chất các bạn thi lại cần lưu ý:
Khi xét tuyển vào Đại học thì các trường không quan tâm các bạn thi tổng cộng bao nhiêu
môn, mà các trường Đại học chỉ quan tâm các bạn phải thi những môn các trường Đại học

14


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
- Cao đẳng yêu cầu. Vì vậy không có việc cộng điểm theo tổng số môn mà thí sinh dự thi vì
mỗi thí sinh dù 97 hay 96 hay những thí sinh thi lại Đại học khác thì số lượng môn thi là
khác nhau phụ thuộc vào mục đích của mình.
Ví dụ: Bạn A sinh năm 97 mục đích thi tốt nghiệp 2015 và xét tuyển vào trường Đại học yêu
cầu xét tuyển 03 môn Toán, Lý, Hoá. Bạn đã đăng ký 4 môn bao gồm cả tự chọn gồm:
Toán, Văn, Ahh, Hoá và bạn sẽ phải thi thêm một môn nữa để xét vào đại học là: Lý (vì
Toán và Hoá đã đăng ký trong 4 môn rồi).
Bạn B sinh năm 96 (95,94....) đã đỗ tốt nghiệp THPT năm nay thi lại Đại học vào trường
Đại học yêu cầu xét tuyển 03 môn là Toán, Lý, Hoá thì bạn B phải thi 03 môn tổng kỳ thi
THPT quốc gia là: Toán + Lý + Hoá mà không phải thi môn Văn, Anh (Vì trường đại học
bạn dự xét tuyển không yêu cầu.
=> Như vậy khi xét vào Đại học cả thí sinh A và B sẽ các xét tuyển như nhau và chỉ tính

những môn để xét vào Đại học và như trường hợp này là chỉ tính điểm 03 môn Toán + Lý +
Hoá.
3. Thí sinh trượt Đại học các năm trước thi đề riêng hay thi cùng đề với các thí sinh
lớp 12 năm nay và cách xét điểm trúng tuyển giống nhau không?
Trả lời: Năm nay bộ sát nhập 2 kỳ thi Tốt nghiêp và Đại học vào 1 gọi chung là kỳ thi THPT
quốc gia. Vì vậy các thí sinh chỉ khác nhau về số lượng môn dự thi còn đề thi thì giống
nhau và cách xét điểm trúng tuyển là giống nhau giữa thí sinh thi lại hay thí sinh học lớp
12.
4. Thí sinh tự do hoặc trượt Đại học năm trước thi ở đâu thi tại địa phương hay thi tại
cụm?
Trả lời: Thí sinh tự do hay trượt Đại học năm trước muốn thi vào Đại học sẽ thi tại các cụm
thi do Bộ giáo dục công bố. Dự kiến có khoảng 20-30 cụm thi, mỗi cụm không quá 50.000
thí sinh.
Việc thi cụm nào, học sinh sẽ đợi bộ công bố quy chế tuyển sinh 2015 phát hành đầu năm
2015.
5. Thí sinh tự do nộp hồ sơ ở đâu, đăng ký chọn trường trước hay sau khi có điểm?
Trả lời: Thí sinh tự do về cơ bản hồ sơ như mọi năm và địa điểm nộp hồ sơ thì thí sinh có
thể nộp hồ sơ dự thi ở tất cả các điểm thu nhận thuộc Sở GD-ĐT (nơi gần nhất). Bộ GD-ĐT
cũng không quy định riêng hồ sơ ĐKDT cho học sinh lớp 12 và hồ sơ ĐKDT cho thí sinh tự
do, tất cả đều là một mẫu duy nhất.
Một điểm rất khác biệt năm nay là thí sinh tự do hay học sinh lớp 12 là đều đăng ký hồ sơ
dự thi sau khi thi và biết điểm xong tức là sau khi biết điểm thi trong kỳ thi THPT quốc gia
2015 chứ không đăng ký trước như mọi năm.
6. Năm nay mỗi thí sinh có bao nhiêu nguyện vọng?
Trả lời: Năm nay thí sinh sẽ nộp hồ sơ sau khi biết điểm thi do vậy số lượng nguyện vọng
đảm bảo quyền lợi cao nhất cho thí sinh. Còn số lượng cụ thể sẽ do bộ công bố vào đầu
năm 2015, dự kiến vào ngày 1/1/2015.

15

Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Lãnh đạo cục khảo thí cũng cho biết mỗi thí sinh sẽ có nhiều nguyện vọng để xét tuyển và
ít nhất là có 2 đợt xét tuyển để thí sinh không bị mất cơ hội vào Đại học nếu đủ điều kiện
xét tuyển.
7. Sau khi có điểm thi thì việc xét tuyển vào Đại học có như mọi năm?
Trả lời: Việc xét tuyển vào đại học năm 2015 và các năm sắp tới sẽ tuỳ thuộc vào yêu cầu
của các trường. Các trường có thể xét thêm điểm học kỳ khi học ở THPT, có thể thi thêm
IQ hay phỏng vấn.. Tuy nhiên cụ thể như thế nào thì sau ngày 15/10/2014 các trường đại
học sẽ công bố chính thức.
8. Một thí sinh tự do thi lại Đại học phải thi bao nhiêu môn và thi tối đa sẽ thi được
bao nhiêu môn thi?
Trả lời: Mỗi thí sinh tự do cũng công bằng như thí sinh lớp 12. Mỗi thí sinh tự do hay thi lại
Đại học sẽ thi số môn phụ thuộc vào ngành trường Đại học - Cao đẳng mà thí sinh đó định
dự tuyển. Nếu thí sinh nào muốn gia tăng cơ hội, có thể thi nhiều môn thi nhưng tối đa là 8
môn và được sử dụng để xét tuyển vào ngành trường có yêu cầu "Khối = Tổ hợp môn"
khác nhau.
9. Em Thi ngành năng khiếu thì năm nay thi thế nào?
Các trường Năng khiếu vẫn duy trì xét vào Đại học các môn thuộc các khối như các năm
trước. Vì vậy năm ngoái thi những môn gì thì năm nay vẫn thế, bên cạnh các trường có thể
mở thêm tổ hợp các môn khác (Tổ hợp môn kiểu như là khối như các năm trước) sử dụng
kết quả thi của ít nhất 1 môn văn hóa (Toán, Lý, Hoá, Sinh, Sử, Địa, Anh văn, Văn) kết hợp
với kết quả các môn thi năng khiếu để xét tuyển (Ngành năng khiếu là ngành như Thể dục
thể thao, Âm nhạc, Hội họa, Kiến trúc,..)
10. Về quy định cộng điểm ưu tiên thế nào?
Trả lời: Về cộng điểm ưu tiên, khu vực về cơ bản vẫn giữ như năm trước.

Bộ GD-ĐT giải đáp thắc mắc về kỳ thi THPT Quốc gia từ năm 2015
Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục, Bộ GD&ĐT vừa đưa ra giải đáp cho toàn
bộ những băn khoăn, thắc mắc của dư luận về kỳ thi THPT Quốc gia.

Phần này dành cho tất cả học sinh, phụ huynh quan tâm tới việc thi cử của các thí sinh dự
thi kì thi Quốc gia 2015. Câu hỏi và phần trả lời chính xác nhất từ Bộ GD&ĐT tránh tình
trạng hoang mang trong việc chuẩn bị cho kì thi. Mong các phụ huynh, thầy cô phân tích
thật kỹ để giải đáp cho các em học sinh hiểu chính xác để các em yên tâm học tập. Dưới
đây gồm 19 câu hỏi ở mọi khía cạnh liên quan đến kì thi 2015. Quan tâm đến phần nào thì
các bạn đọc phần đó để hiểu kỹ, không cần đọc hết cho đỡ mất thời gian.
Câu 1. Những cơ sở nào để Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đổi mới thi tốt nghiệp
trung học phổ thông (THPT) và tuyển sinh đại học, cao đẳng (ĐH, CĐ) bằng cách tổ
chức Kỳ thi THPT quốc gia từ năm 2015?

16


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao

- Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29NQ/TW) yêu cầu:
+“Đổi mới phương thức thi và công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông theo hướng giảm
áp lực và tốn kém cho xã hội mà vẫn bảo đảm độ tin cậy, trung thực, đánh giá đúng năng
lực học sinh, làm cơ sở cho việc tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học”;
“Phối hợp sử dụng kết quả đánh giá trong quá trình học với đánh giá cuối kỳ, cuối năm
học”;
+ “Đổi mới phương thức tuyển sinh đại học, cao đẳng theo hướng kết hợp sử dụng kết quả
học tập ở phổ thông và yêu cầu của ngành đào tạo” và “giao quyền tự chủ tuyển sinh cho
các cơ sở giáo dục đại học”;
- Luật Giáo dục đại học số 08/2012/QH13 của Quốc hội khóa XIII quy định: “Cơ sở giáo dục
đại học tự chủ quyết định phương thức tuyển sinh và chịu trách nhiệm về công tác tuyể n
sinh”.
- Trong nhiều năm qua các trường phổ thông đã từng bước đổi mới hình thức tổ chức dạy
học, đổi mới phương pháp dạy học và thi, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Những đổi mới này nhằm phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh theo

hướng hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Thi, kiểm tra, đánh giá
trong các nhà trường đã bước đầu đổi mới theo hướng đánh giá năng lực học sinh, giảm
yêu cầu học sinh phải ghi nhớ máy móc số liệu, sự kiện hay trả lời theo khuôn mẫu có sẵn.
- Đã bước đầu đổi mới trong cách thức ra đề thi ở các kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh
ĐH, CĐ. Dạng câu hỏi yêu cầu vận dụng kiến thức tổng hợp, liên môn, các câu hỏi mở đã
được sử dụng ngày càng nhiều trong đề thi ở các kỳ thi. Đặc biệt, những thành công trong
Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014 vừa qua đã được xã hội đồng tình,
ủng hộ càng củng cố thêm cơ sở thực tiễn của việc tổ chức một kỳ thi quốc gia. Kỳ thi tốt
nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014 đã trở nên nghiêm túc, thân thiện hơn, giảm
được áp lực cho học sinh và xã hội nhưng kết quả thi vẫn phản ánh được thực chất hơn
năng lực của học sinh (thông qua việc phân tích phổ điểm của các môn thi trong 2 kỳ thi).
- Việc tổ chức liên tiếp 2 kỳ thi quốc gia như những năm gần đây đã tạo nhiều áp lực cho
học sinh và tốn kém cho xã hội. Kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ theo hình thức “3 chung“ 13 năm
đã khẳng định những ưu điểm, lợi thế, nhưng cũng ngày càng bộc lộ những hạn chế so với
yêu cầu tuyển sinh đáp ứng sự phát triển đa dạng của các ngành đào tạo của các trường
ĐH, CĐ nhất là khi các trường ĐH, CĐ thực hiện quyền tự chủ tuyển sinh theo Luật Giáo
dục đại học.
- Như vậy, đổi mới thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ là đòi hỏi tất yếu trên cả
phương diện lý luận và thực tiễn. Đây chính là khâu đột phá đưa Nghị quyết 29-NQ/TW vào
thực tiễn giáo dục, từng bước đáp ứng nguyện vọng của học sinh, phụ huynh và xã hội, tác

17


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
động tích cực trở lại quá trình dạy học trong các nhà trường phổ thông. Đổi mới thi tốt
nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ lần này dành cho học sinh đang học theo chương trình,
sách giáo khoa hiện hành với định hướng tiếp cận dần sự chuyển đổi trọng tâm đánh giá là
kiến thức sang trọng tâm đánh giá là năng lực của học sinh. Sự chuyển đổi này sẽ toàn
diện hơn khi thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới.

Câu 2. Để xây dựng Kỳ thi THPT quốc gia, Bộ GDĐT đã nghiên cứu mô hình thi cử
của nhiều quốc gia, tham khảo ý kiến của toàn xã hội như thế nào?
Đổi mới thi cũng như các phương diện đổi mới khác của giáo dục chỉ có thể đạt được kết
quả nếu dựa trên cơ sở lí luận và thực tiễn vững chắc. Thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW,
trong quá trình xây dựng Phương án tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia, cùng với khảo sát đánh
giá đúng hiện trạng thi tốt nghiệp THPT, thi tuyển sinh ĐH, CĐ ở nước ta thời gian qua, Bộ
GDĐT đã tham khảo kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực này từ mô hình tổ chức thi, quy
trình thực hiện, cách thức sử dụng kết quả (Một số nước điển hình như: Hoa Kỳ, LB Nga,
Phần Lan, Pháp, Áo, Ai len, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Úc...).
Dự thảo Phương án tổ chức Kỳ thi quốc gia đã được tham khảo ý kiến của các lãnh đạo sở
GDĐT, các trường ĐH, các chuyên gia, các phóng viên báo chí trước khi hoàn thiện dự
thảo và công bố để xin ý kiến rộng rãi.
Sau khi công bố dự thảo Phương án, Bộ GDĐT tiếp tục tham khảo ý kiến trên diện rộng với
các nhóm đối tượng chính gồm: Giám đốc các sở GDĐT, Hiệu trưởng trường ĐH, CĐ; Cán
bộ chuyên trách Phòng Khảo thí và lãnh đạo các sở GDĐT (142 người); Các trường ĐH,
CĐ (120 trường); Giáo viên, cán bộ quản lý, học sinh các trường THPT trong cả nước (với
2.788 trường THPT và Trung tâm GDTX; 137.379 cán bộ quản lý và giáo viên; 929.584 học
sinh thuộc 63 Sở GDĐT và Cục Nhà trường) và một số chuyên gia, phóng viên báo chí. Kết
quả thăm dò đã được tổng hợp và phân tích khách quan, là một căn cứ quan trọng để Bộ
GDĐT quyết định phương án tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia từ năm 2015.
Câu 3. Những đổi mới căn bản nhất của Kỳ thi THPT quốc gia?
1. Kỳ thi THPT quốc gia được xây dựng trên cơ sở kế thừa những thành công của kỳ thi
TN THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ những năm qua, nhất là năm 2014 đã được dư luận xã hội
đánh giá cao. Để đảm bảo không gây “sốc” cho thí sinh, giáo viên, phụ huynh và xã hội,
không yêu cầu GV và HS phải thay đổi quá nhiều về dạy và học. Tuy nhiên, với cách tiếp
cận mới nên kỳ thi sẽ có những đổi mới căn bản về mục đích và tác động tích cực đối với
dạy học ở các trường phổ thông. Cụ thể là, tổ chức một Kỳ thi quốc gia để xét công nhận
tốt nghiệp THPT, đồng thời cung cấp dữ liệu cho các cơ sở giáo dục đại học sử dụng làm
căn cứ để tuyển sinh vào ĐH, CĐ thay vì tổ chức hai kỳ thi để thực hiện hai mục đích riêng
rẽ như trước đây.

18


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
2. Để được xét công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ thí sinh phải thi 4 môn
(gọi là 4 môn thi tối thiểu), gồm 3 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ) và 1 môn do
thí sinh tự chọn trong số các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử và Địa lí.
Thí sinh không học môn Ngoại ngữ hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng
dạy học, được chọn môn thi thay thế trong số các môn tự chọn. Thí sinh có chứng chỉ
Ngoại ngữ theo quy định của Bộ GDĐT sẽ được xem xét miễn thi môn Ngoại ngữ để xét
công nhận tốt nghiệp.
Ngoài 4 môn thi tối thiểu, thí sinh có thể đăng ký thi thêm các môn còn lại phù hợp với
phương án của các trường ĐH, CĐ để có thêm cơ hội vào học ở các trường ĐH, CĐ; thí
sinh đã tốt nghiệp THPT các năm trước chỉ cần đăng ký các môn thi phục vụ cho tuyển sinh
ĐH, CĐ.
3. Bộ GDĐT tổ chức xây dựng đề thi với định dạng tương tự đề thi tốt nghiệp THPT và
tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014 theo hướng đánh giá năng lực người học ở cả 4 mức độ
nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao đáp ứng yêu cầu cơ bản và nâng cao, đảm
bảo phân hóa trình độ thí sinh.
Cùng với việc nâng cao dần chất lượng giáo dục trong quá trình dạy và học từ chủ yếu
truyền thụ kiến thức sang chú trọng hình thành phẩm chất, năng lực của người học, qua
từng năm học đề thi sẽ tăng dần yêu cầu vận dụng kiến thức tổng hợp, liên môn từ dễ đến
khó.
4. Về tổ chức thi, sẽ bố trí coi thi, chấm thi theo các cụm thi tập trung do trường ĐH có uy
tín được Bộ GDĐT giao nhiệm vụ chủ trì (tương tự như các cụm thi ĐH năm 2014 nhưng
tăng thêm số lượng các cụm thi để tạo thuận lợi cho thí sinh) với sự tham gia của cán bộ,
giảng viên các trường ĐH, CĐ và giáo viên các trường THPT. Tại các địa phương không có
cụm thi do trường đại học chủ trì, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho những thí sinh tham dự
kỳ thi chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT, không lấy kết quả thi để xét tuyển vào các

trường ĐH, CĐ, Bộ GDĐT sẽ thống nhất với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức một số cụm
thi do các sở GDĐT chủ trì.
5. Điểm thi của thí sinh trong Kỳ thi được sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp THPT và
tuyển sinh ĐH, CĐ; thí sinh sẽ dự thi trước, đăng ký tuyển sinh vào ngành và trường ĐH,
CĐ sau khi có kết quả thi. Như vậy, việc tách khâu thi và xét tuyển trong tuyển sinh ĐH, CĐ
sẽ tạo cơ hội cho thí sinh vào học các trường ĐH, CĐ phù hợp với năng lực và nguyện
vọng của mình, tránh sự rủi ro như những năm trước đây có những thí sinh điểm thi cao
nhưng vẫn có thể trượt ĐH.
Câu 4. Dư luận băn khoăn với việc ngoài 3 môn thi bắt buộc, thí sinh được tự chọn
các môn thi trong số các môn tự chọn sẽ dẫn đến tình trạng học sinh học lệch?
Quan điểm của Bộ về vấn đề này như thế nào?

19


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
Nghị quyết 29-NQ/TW chỉ rõ “Đảm bảo cho học sinh có trình độ trung học cơ sở (hết lớp 9)
có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau trung học cơ sở;
trung học phổ thông phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ
thông có chất lượng”; đồng thời, đáp ứng yêu cầu “tích hợp cao ở các lớp học dưới và
phân hoá dần ở các lớp học trên”; do đó, ngoài việc phải thi 3 môn bắt buộc (Toán, Ngữ
văn và Ngoại ngữ) thí sinh sẽ được tự chọn các môn thi trong số các môn Vật lí, Hóa học,
Sinh học, Lịch sử và Địa lí là phù hợp với chủ trương này. Chương trình và sách giáo khoa
giáo dục phổ thông hiện hành đã thực hiện phân ban kết hợp với tự chọn, nên việc cho học
sinh tự chọn môn thi là phù hợp với chương trình và tình hình thực tế.
Kết hợp sử dụng kết quả thi 4 môn thi tối thiểu với điểm học tập trung bình lớp 12 để xét
công nhận tốt nghiệp, đảm bảo học sinh “học gì, được đánh giá nấy”, khuyến khích học
sinh phải học đều để đạt yêu cầu đối với tất cả các môn, nhất là ở lớp 12 để tốt nghiệp
THPT và có hồ sơ dự tuyển đại học tốt; Trên cơ sở đạt yêu cầu đối với tất cả các môn, học
sinh chú trọng hơn vào các môn theo năng lực, sở trường của mình, tạo điều kiện cho các

cơ sở giáo dục đại học có thêm căn cứ để tuyển thí sinh phù hợp với ngành nghề đào tạo
và yêu cầu chất lượng của trường.
Việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh trong quá trình được phân cấp cho
giáo viên bộ môn và nhà trường. Điều này tạo điều kiện cho giáo viên phát huy vai trò trách
nhiệm của mình trong quá trình dạy học; học sinh không coi nhẹ môn học nào; từng bước
khắc phục quan niệm môn chính, môn phụ trong nhà trường.
Việc đưa vào các môn tự chọn là giảm áp lực cho các thí sinh, đồng thời phù hợp với thực
tế học tập ở bậc THPT, là giải pháp phù hợp chủ trương định hướng nghề nghiệp bước
chuẩn bị cho việc sẵn sàng tham gia thị trường lao động hoặc học tập của các em ở các
bậc học sau.
Hơn nữa, xét trên tất cả học sinh lớp 12 trong cả nước, với việc cho học sinh tự chọn thì tất
cả các môn thi sẽ được chọn, hướng tới sự cân đối, hài hòa hơn giữa các môn học trong
nhà trường.
Câu 5: Với quy định những học sinh, học viên không được học môn Ngoại ngữ hoặc
học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng dạy và học thì không bắt buộc phải
thi môn Ngoại ngữ, thí sinh tự chọn môn thi thay thế trong số các môn tự chọn. Như
thế nào là điều kiện không đảm bảo chất lượng dạy và học? Việc này sẽ được thực
hiện như thế nào?
Ngoại ngữ là môn thi bắt buộc, thí sinh phải thi một trong các thứ tiếng: Tiếng Anh, Tiếng
Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Trung, Tiếng Đức, Tiếng Nhật. Những học sinh không được học
môn Ngoại ngữ hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng dạy và học thì không

20


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
bắt buộc phải thi môn ngoại ngữ, thí sinh được chọn môn thi thay thế trong số các môn Vật
lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý.
Điều kiện dạy học không đảm bảo thể hiện ở các khía cạnh chính như sau: Giáo viên dạy
môn Ngoại ngữ thiếu hoặc chưa đạt chuẩn, năng lực ngoại ngữ và phương pháp dạy học;

việc thực hiện chương trình không liên tục; do học sinh chuyển trường nên phải học đổi
môn Ngoại ngữ; nhà trường ở nơi có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, trang thiết bị dạy
học, thực hành tiếng chưa đáp ứng yêu cầu dạy và học...Những thí sinh học Ngoại ngữ
trong điều kiện như trên sẽ được tự chọn môn thi thay thế môn Ngoại ngữ. Những nhà
trường chưa đủ điều kiện cần tập trung cố gắng để nhanh chóng đáp ứng điều kiện tối
thiểu dạy học ngoại ngữ để học sinh được dự thi ngoại ngữ trong các năm sau.
Những nội dung này sẽ được cụ thể hóa trong quy chế thi và các văn bản hướng dẫn tổ
chức Kỳ thi THPT quốc gia. Giám đốc sở GDĐT báo cáo Bộ GDĐT để quyết định việc
không bắt buộc thi môn Ngoại ngữ đối với thí sinh của các trường thuộc phạm vi quản lý.
Câu 6. Để tổ chức một kỳ thi thực sự nghiêm túc, kết quả đạt tới “độ tin cậy”, Bộ đã
tính đến những phương án khả thi nào trong tất cả các khâu (ra đề, coi thi, chấm thi,
sử dụng kết quả thi để xét tuyển)?
Muốn tổ chức Kỳ thi nghiêm túc, kết quả có độ tin cậy thì phải làm tốt tất cả các khâu: từ ra
đề thi, coi thi, chấm thi đến xử lý và sử dụng kết quả thi.
Kỳ thi THPT quốc gia sẽ được tổ chức trên cơ sở kế thừa, phát triển những ưu điểm, của
Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014. Để đảm bảo tính nghiêm túc và độ
tin cậy của kết quả thi sẽ tổ chức coi thi, chấm thi theo các cụm thi do các trường ĐH chủ
trì. Với các cụm thi tại địa phương, cùng với tăng cường vai trò trách nhiệm của địa
phương trong tổ chức thi sẽ đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi
phạm, đồng thời phát huy vai trò giám sát của xã hội đối với Kỳ thi.
Và, thay vì chỉ có cán bộ, giáo viên của sở GDĐT như trước đây, sẽ tăng cường huy động
cán bộ, giảng viên của các trường ĐH, CĐ tham gia các khâu tổ chức thi.
Bên cạnh đó, đề thi tiếp tục được đổi mới theo hướng đánh giá năng lực người học, tăng
dần các câu hỏi ở mức độ vận dụng, các câu hỏi mở; nội dung câu hỏi của đề thi sẽ đảm
bảo cả 4 mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao, đáp ứng yêu cầu cơ bản
và nâng cao, đảm bảo phân hóa trình độ thí sinh phục vụ công tác tuyển sinh vào các
trường ĐH, CĐ; Hiện nay Bộ đã bước đầu xây dựng được ngân hàng đề thi, trong những
năm tới ngân hàng đề sẽ được phát triển, hoàn thiện nhờ áp dụng các giải pháp hiện đại
của khoa học đánh giá chất lượng giáo dục.
Cùng với việc phát huy vài trò trách nhiệm của CB, GV tham gia kỳ thi, sẽ tăng cường ứng

dụng CNTT trong tổ chức thi, xử lý kết quả thi và quản trị cơ sở dữ liệu của Kỳ thi một cách
linh hoạt nhưng vẫn đảm bảo tính bảo mật và an toàn. Phần mềm máy tính sẽ hỗ trợ công

21


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
tác truy vấn kết quả thi, xét công nhận tốt nghiệp và nhất là hỗ trợ công tác tuyển sinh của
các trường ĐH, CĐ.
Công tác thanh tra, kiểm tra sẽ được tăng cường, nhất là ở khâu coi thi, chấm thi để kịp
thời phát hiện và xử lý những sai phạm xảy ra. Đặc biệt, Bộ sẽ cương quyết xử lý nghiêm
đối với các trường hợp vi phạm quy chế thi đối với CB, GV và thí sinh.
Bộ GDĐT cùng các sở GDĐT và các nhà trường sẽ chủ động có phương án để giải quyết
những khó khăn, phức tạp của Kỳ thi để dành những thuận lợi cho học sinh và phụ huynh.
Tất cả những khó khăn trong Kỳ thi đều có giải pháp để giải quyết triệt để với trách nhiệm
cao nhất của cơ quan quản lý Nhà nước về giáo dục các cấp.
Câu 7. Cộng đồng mạng đang bàn tán sôi nổi về “phương án 4” tức là đề xuất bỏ một
trong 2 kỳ thi tốt nghiệp THPT hoặc tuyển sinh ĐH, CĐ. Quan điểm của Bộ như thế
nào về những ý kiến này?
Thi, kiểm tra, đánh giá là một trong những mắt xích quan trọng của quá trình dạy học trong
nhà trường phổ thông, có tác động lớn đến chất lượng, hiệu quả dạy học và luôn được
toàn xã hội quan tâm.
Thi tốt nghiệp THPT là kỳ thi cuối cùng của quá trình giáo dục phổ thông nên càng quan
trọng và cần thiết, cho dù ở các kỳ thi hằng năm số thí sinh trượt tốt nghiệp chỉ chiếm một
tỷ lệ nhỏ. Kỳ thi này không chỉ nhằm mục đích để xét công nhận học sinh tốt nghiệp mà
quan trọng hơn là nhằm mục đích khuyến khích, tạo động lực tích cực học tập cho người
học. Thực tế đã chứng tỏ là nếu không thi thì người học rất ít cố gắng. Mặt khác, kỳ thi còn
nhằm cung cấp cho giáo viên, nhà quản lý những thông tin phản hồi hữu ích, giúp điều
chỉnh quá trình dạy học và quản lý để cùng đạt mục tiêu chất lượng dạy học ngày càng
cao. Hơn nữa, bằng tốt nghiệp THPT hiện nay vẫn là văn bằng cần thiết để phân luồng học

sinh, làm căn cứ tuyển sinh cho các cơ sở đào tạo, nhà tuyển dụng và được sử dụng để
học sinh chuẩn bị hồ sơ đi du học ở nước ngoài.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT đã được quy định trong Luật Giáo dục. Trong những năm qua, thực
hiện Nghị quyết số 37/2004/QH11 ngày 03/12/2004 của Quốc hội về giáo dục: “Tiếp tục cải
tiến công tác thi cử theo hướng gọn nhẹ, hiệu quả, thiết thực…”; nghiêm túc triển khai Chỉ
thị 33/2006/CT-TTg ngày 1/8/2006 của Thủ tướng Chính phủ về chống tiêu cực và khắc
phục bệnh thành tích trong giáo dục và cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử
và bệnh thành tích trong giáo dục”, Bộ GDĐT đã tập trung nghiên cứu, cải tiến từng bước ở
tất cả các khâu tổ chức thi tốt nghiệp THPT;
Trong những năm gần đây, Bộ GDĐT đã phân cấp mạnh cho các địa phương và cơ sở
giáo dục hầu hết các khâu của kỳ thi tốt nghiệp THPT; Bộ chỉ còn chủ trì việc xây dựng đề
thi chung nhằm bảo đảm mặt bằng chung trong cả nước và giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra;

22


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao

Năm 2014, năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, Bộ GDĐT đã áp
dụng một số điều chỉnh công tác tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT theo hướng kết hợp kết
quả thi tốt nghiệp với kết quả đánh giá cả năm lớp 12 để xét công nhận tốt nghiệp, nhận
được sự đồng thuận, hưởng ứng của các học sinh, phụ huynh và toàn xã hội;
Phương án tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia tiếp tục kế thừa những kết quả đã đạt được từ Kỳ
thi tốt nghiệp THPT năm 2014 và cả những ưu điểm của thi tuyển sinh đại học theo hình
thức ”3 chung” những năm qua. Việc tổ chức coi thi, chấm thi theo cụm thi do các trường
ĐH chủ trì, tăng cường huy động cán bộ, giảng viên của các trường ĐH, CĐ tham gia coi
thi, chấm thi cùng với cán bộ, giáo viên của sở GDĐT sẽ đảm bảo Kỳ thi được tổ chức
nghiêm túc, hiệu quả để có kết quả đủ độ tin cậy cho xét tốt công nhận tốt nghiệp THPT,
đồng thời tạo sự yên tâm cho các trường ĐH, CĐ sử dụng trong tuyển sinh.
Như vậy, Phương án tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia là cách tiếp cận mới trên cơ sở những

đổi mới của kỳ thi TN THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ những năm qua, nhất là năm 2014. Đây
là phương án không dựa trên việc bỏ một trong 2 kỳ thi tốt nghiệp THPT hoặc tuyển sinh
ĐH, CĐ mà là tổ chức một kỳ thi chung nhằm làm cho thi cử gọn nhẹ, hiệu quả, thiết thực,
tiết kiệm mà vẫn cho kết quả đáng tin cậy và thực sự là động lực của quá trình nâng cao
chất lượng dạy học trong các nhà trường phổ thông.
Xu hướng chung của các nước trên thế giới là ngày càng coi trọng kỳ thi phổ thông trong
việc đánh giá, xét tốt nghiệp và chuẩn bị cung cấp cơ sở cho tuyển sinh đại học.
Câu 8. Có ý kiến cho rằng chỉ nên giữ lại Kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ không nên tổ chức
Kỳ thi tốt nghiệp THPT mà chỉ xét tốt nghiệp THPT?
- Theo Luật Giáo dục, học sinh khi hoàn thành chương trình THPT phải tham dự kỳ thi để
xét công nhận tốt nghiệp THPT. Điều này phù hợp với thông lệ quốc tế (nhất là ở các nước
có nền giáo dục phát triển) là chú trọng đánh giá chất lượng đầu ra (đối với giáo dục phổ
thông qua kỳ thi tốt nghiệp THPT), chứ không chỉ đánh giá chất lượng đầu vào (thi tuyển
sinh ĐH, CĐ).
- Thi, kiểm tra, đánh giá là một khâu của quá trình dạy học, có liên hệ chặt chẽ, biện chứng
với các hoạt động khác của quá trình dạy học và giáo dục. Việc thi sẽ có tác dụng định
hướng, điều chỉnh hoạt động học của trò và hoạt động dạy của thầy. Đồng thời, việc thi
phải phù hợp với nội dung và phương pháp học tập theo phương châm “học gì đánh giá
nấy”.
- Mục đích Kỳ thi TN THPT không chỉ xác nhận trình độ học vấn phổ thông mà quan trọng
hơn là thông qua kỳ thi tác động tích cực trở lại quá trình dạy học trong các nhà trường phổ

23


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
thông, tạo động lực để duy trì và không ngừng nâng cao chất lượng dạy học trong các nhà
trường;
- Hiện nay, hệ thống giáo dục ĐH, CĐ Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu học tập của
tất cả các thí sinh sau khi tốt nghiệp THPT; hơn nữa việc phân luồng thí sinh sau THPT là

một trong những yêu cầu đối với công tác đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước. Do đó,
hàng năm vẫn phải tổ chức kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ để tuyển chọn được những học sinh
phù hợp nhất cho các nhà trường.
Từ đó thấy rằng, với thực tiễn của hoạt động dạy học trong các nhà trường Việt Nam hiện
nay thì cần thiết phải có kỳ thi cuối cùng để đánh giá đầu ra của giáo dục phổ thông, tác
động tích cực trở lại quá trình dạy học, đồng thời việc tuyển sinh đại học phải trú trọng tính
thiết thực, phục vụ tốt cho quá trình đào tạo và đảm bảo chất lượng đầu ra của các trường
đại học.
Trong những năm qua, Bộ GDĐT đã cùng với các địa phương chỉ đạo các trường tích cực
đổi mới PPDH, thi, kiểm tra đánh giá. Hoạt động này đã thu được những kết quả bước đầu;
đặc biệt, những đổi mới trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014 đã
được học sinh, phụ huynh, giáo viên và dư luận xã hội ghi nhận, đánh giá cao. Đây là sự
chuẩn bị cần thiết để đảm bảo cho việc tổ chức thành công một Kỳ thi quốc gia với 2 mục
đích.
Câu 9. Mục đích, nguyên tắc và những yêu cầu cơ bản của Kỳ thi THPT quốc gia?
- Mục đích của Kỳ thi là lấy kết quả để xét công nhận tốt nghiệp THPT và làm căn cứ để
các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp sử dụng trong tuyển sinh; đồng thời có
tác động tích cực đối với việc đổi mới phương pháp dạy học, thi, kiểm tra, đánh giá, nâng
cao chất lượng dạy học.
- Nguyên tắc của Kỳ thi là phải đảm bảo nghiêm túc, khách quan, công bằng, độ tin cậy của
kết quả thi; Đảm bảo tính kế thừa, liên tục của lộ trình đổi mới thi, chuyển từ kiểm tra kiến
thức sang đánh giá năng lực người học; Không gây xáo trộn lớn đối với giáo viên và học
sinh, vận dụng có hiệu quả những thành tựu hiện đại về đánh giá chất lượng giáo dục.
- Để thực hiện được mục đích Kỳ thi theo đúng các nguyên tắc trên thì đề thi ph ải hướng
vào mục tiêu đánh giá ý thức học sinh, bảo đảm phân hoá trình độ học sinh: có một số thí
sinh điể m thấ p, một số thí si nh điể m cao và nhiề u nh ất là số thí sinh đạt m ức điể m ở giữa ,
nếu biểu diễn thành đồ thị phân bố điểm thì có dạng gần với phân bố chuẩn.
- Thi cử lâu nay còn nghiêng về đo lường kế t quả học đượ c cái gì chứ chưa phải đánh giá
học sinh vận dụng kiế n thức như thế nào . Mặc dù , kiế n thức là cơ s ở của năng lự c nhưng

24


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
kiế n thức chưa phải là mục tiêu cuố i cùng . Kỳ thi t ốt nghiệp THPT và thi tuyển sinh năm
2014 đã bước đầu được thực hiện theo hướng đánh giá năng lực nên có tác dụng thúc đẩy
đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá, nâng cao chất lượng giáo dục.
Câu 10. Việc tổ chức kỳ thi quốc gia có phát sinh tốn kém so với các kỳ thi hiện nay?
Trong Kỳ thi THPT quốc gia, thí sinh có nguyện vọng sử dụng kết quả thi với 2 mục đích
phải di chuyển đến các cụm thi như tuyển sinh ĐH, CĐ những năm trước đây. Tuy nhiên,
so với chi phí cần cho việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT và ba đợt thi ĐH, CĐ trước đây
cùng với chi phí cho hàng triệu lượt dịch chuyển của thí sinh và người nhà mỗi mùa thi, thì
tổng chi phí của Kỳ thi THPT quốc gia sẽ giảm đi rất nhiều.
Đối với hầu hết thí sinh, từ năm 2014 trở về trước phải tham dự 2 kỳ thi liền nhau, đặc biệt
kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ thì các thí sinh phải di chuyển rất xa đến các tỉnh/thành phố để dự
thi. Năm nay, với việc chỉ tham dự 1 Kỳ thi được tổ chức thành nhiều cụm thi sẽ giảm bớt
nhiều chi phí cho thí sinh dự thi.
Trước đây, nếu thí sinh tham dự cả 2 kỳ thi thì ít nhất phải làm bài với 7 lượt môn thi (gồm
4 môn thi trong kỳ thi TN THPT và 3 môn thi tuyển sinh ĐH hoặc CĐ); nhiều thí sinh tham
dự 3 đợt thi với 10 lượt môn thi (gồm 4 môn thi trong kỳ thi TN THPT, 3 môn thi tuyển sinh
ĐH đợt 1 và 3 môn thi tuyển sinh ĐH đợt 2); có những thí sinh tham dự tất cả 4 đợt thi với
13 lượt môn thi (gồm 4 môn thi trong kỳ thi TN THPT, 3 môn thi tuyển sinh ĐH đợt 1, 3 môn
thi tuyển sinh ĐH đợt 2 và 3 môn thi trong đợt tuyển sinh CĐ). Nhưng trong Kỳ thi THPT
quốc gia mỗi thí sinh chỉ phải dự thi 4 môn thi tối thiểu, nhiều nhất là 8 môn thi và phổ biến
sẽ là 5 hoặc 6 môn thi; với các thí sinh tự do (đã tốt nghiệp THPT từ 2014 về trước) thì số
môn thi còn giảm đi, do vậy áp lực thi cử sẽ giảm đi rất nhiều. Thí sinh, gia đình và xã hội
cũng sẽ giảm được chi phí cho Kỳ thi.
Với Kỳ thi THPT quốc gia, Bộ chỉ phải xây dựng một bộ đề thi chứ không phải xây dựng
nhiều bộ đề thi như trước đây (ít nhất là 4 bộ đề thi cho kỳ thi TN THPT và 3 đợt thi ĐH,
CĐ) nên cũng sẽ giảm rất nhiều chi phí cho công tác này.

Tuy nhiên, tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia cũng sẽ có một số khó khăn. Thứ nhất, các
trường ĐH, các sở GDĐT chủ trì tổ chức cụm thi trong thời gian 4 ngày, dài hơn so với 2
ngày đối với từng đợt thi từ năm 2014 trở về trước, nhưng xét về tổng thể so với việc các
trường ĐH phải tổ chức 2 hoặc 3 đợt thi trước đây thì tổng thời gian tổ chức thi được rút
ngắn. Thứ hai, những cán bộ, giáo viên, giảng viên tham gia coi thi, chấm thi có thể sẽ phải
di chuyển nhiều hơn, xa hơn so với những năm trước, nhưng cán bộ, giáo viên, giảng viên
và các nhà trường sẽ nỗ lực cố gắng khắc phục những khó khăn này để dành phần thuận
lợi nhất cho thí sinh và gia đình các em.
Câu 11. Bộ GDĐT tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia với nhiề u gi

25

ải pháp mới , trong khi


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
chương trình giáo dục phổ thông lại vẫn như cũ . Phải chăng ở đây đang có sự mâu
thuẫn?
Thự c ra ở đây không có mâu thuẫn . Vì trong thực tế những năm qua, việc đổi mới thi cử đã
bắt đầu có tác dụng nâng cao chấ t lượ ng giáo dục
, đổ i mới phương pháp d ạy học dù
chương trình giáo dục vẫn là chương trình hiện hành. Nhưng tác dụng đó vẫn còn hạn chế
bởi các điề u kiện dạy học chưa đư ợc cải thiện, đổi mới quản lý quá trình dạy học mới chỉ là
bước đầu. Ở kỳ thi nào, đề thi cũng phải dựa trên khảo sát kết quả học tập của đại trà học
sinh để đảm bảo có yêu cầu phân hoá được thí sinh, phải đảm bảo học sinh nào giỏi thì s ẽ
làm bài tốt hơn , ai học yế u thì s ẽ làm bài kém hơn . Vì vậy, học sinh nên tập trung nỗ lực
học tốt, không quá lo lắ ng về chuyện thi cử thế nào .
Mặt khác, bằng việc đổi mới thi, kiểm tra để đổi mới phương pháp dạy học trong các nhà
trường theo định hướng hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của người học; tuy
nội dung chương trình, SGK chưa thay đổi nhưng vẫn có tác dụng thúc đẩy đổi mới PPDH

để góp phần đạt mục tiêu nói trên.
Câu 12. Đề thi được thiết kế như thế nào để đạt được mục đích của Kỳ thi và đánh
giá được toàn diện thí sinh?
Với cách tiếp cận mới về quan điểm giáo dục toàn diện là trên cơ sở bảo đảm đạt chuẩn tối
thiểu học vấn phổ thông, học sinh phải được tạo môi trường học tập thuận lợi để phát huy
năng lực sở trường của mình theo định hướng nghề nghiệp, Bộ GDĐT đã chỉ đạo các
trường THPT đổi mới phương pháp dạy học, thi, kiểm tra đánh giá môn học theo hướng
đòi hỏi học sinh vận dụng kiến thức tổng hợp, liên môn để làm bài, giải quyết các vấn đề
liên quan đến thực tiễn cuộc sống. Đề thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ,
nhất là đề thi các môn khoa học xã hội và nhân văn như Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí đã được
ra theo hướng mở để khắc phục tình trạng bắt học sinh học thuộc lòng, đồng thời huy động
kiến thức tổng hợp, liên môn và vốn sống của học sinh vào việc làm bài (chẳng hạn, trong
đề thi Ngữ văn có kiến thức về Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân...).
Công tác đề thi tiếp tục được đổi mới theo hướng đánh giá năng lực người học, tăng dần
các câu hỏi ở mức độ vận dụng, các câu hỏi mở; nội dung câu hỏi của đề thi sẽ đảm bảo
cả 4 mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao, vừa đáp ứng yêu cầu cơ bản
cho hầu hết thí sinh, và yêu cầu nâng cao nhằm phân hóa trình độ học sinh phục vụ công
tác tuyển sinh vào các trường ĐH, CĐ. Cùng với quá trình chuyển mạnh việc dạy và học từ
chủ yếu truyền thụ kiến thức sang chú trọng hình thành phẩm chất, năng lực của học sinh,
đề thi sẽ tăng dần yêu cầu vận dụng kiến thức tổng hợp, liên môn từ dễ đến khó.
Đề thi trong Kỳ thi THPT quốc gia sẽ có định dạng tương tự đề thi tốt nghiệp THPT tuyển

26


Câu lạc bộ Top thủ khoa _Tư duy lớn, thành tích cao
sinh ĐH, CĐ năm 2014 nhưng sẽ tăng các câu hỏi ở mức độ vận dụng, các câu hỏi mở
theo định hướng đánh giá năng lực của thí sinh.
Câu 13. Những đổi mới trong Kỳ thi THPT quốc gia có ý nghĩa như thế nào đối với
công tác tuyển sinh của các trường ĐH, CĐ?

Kỳ thi THPT quốc gia có ba điểm mới liên quan đến công tác tuyển sinh của các cơ sở giáo
dục đại học:
- Kết quả thi vừa dùng để xét công nhận tốt nghiệp THPT vừa làm căn cứ để các trường
ĐH, CĐ sử dụng trong tuyển sinh.
- Thí sinh đăng kí dự tuyển vào các trường ĐH, CĐ sau khi đã có kết quả thi;
- Các trường ĐH, CĐ tự chủ và linh hoạt trong việc đề xuất các khối thi phù hợp với yêu
cầu tuyển sinh đối với các ngành đào tạo.
Đối với thí sinh, việc đăng ký dự tuyển sau khi đã có kết quả thi sẽ giúp các em tránh được
rủi ro là đạt điểm cao nhưng vẫn có thể trượt ĐH như những năm trước đây, các em lựa
chọn được những trường ĐH, CĐ phù hợp với năng lực của mình, đáp ứng tốt hơn tính đa
dạng về ngành nghề của giáo dục đại học; cho phép các trường tuyển được các thí sinh có
năng lực sát hơn với ngành nghề đào tạo. Với cách thức tuyển sinh nêu ra trong phương
án, thí sinh sẽ linh hoạt trong việc chọn các khối thi phù hợp, và sẽ giảm mạnh số thí sinh
ảo.
Việc thí sinh đăng kí xét tuyển sau khi có kết quả thi là thách thức nhưng cũng là cơ hội để
các trường phát triển. Các trường muốn tuyển được thí sinh có chất lượng vào học phải
xây dựng thương hiệu thông qua chất lượng đào tạo. Đây là động lực bên trong để các cơ
sở giáo dục đại học có các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu
xã hội.
Câu 14. Vai trò của các cơ sở giáo dục đại học, các sở GDĐT, UBND các tỉnh, thành
phố như thế nào trong việc tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia?
Mô hình cụm thi của Kỳ thi THPT quốc gia được thiết kế tương tự như cụm thi của kỳ thi
tuyển sinh ĐH, CĐ trong những năm gần đây (tương tự các cụm thỉ ở Hải Phòng, Vinh,
Quy Nhơn và Cần Thơ nhưng sẽ được mở rộng), trong đó:
- Trường ĐH có đủ năng lực, điều kiện, uy tín và kinh nghiệm tổ chức thi sẽ được Bộ giao
chủ trì, phối hợp với các cơ sở giáo dục đại học trong tỉnh (thành phố) và sở GDĐT tổ chức
coi thi, chấm thi và gửi kết quả chấm thi về Bộ GDĐT.
- Các sở GDĐT bên cạnh việc chỉ đạo đánh giá trong quá trình học, xét điều kiện dự thi,
phối hợp với trường ĐH tổ chức cụm coi thi, chấm thi chung còn chịu trách nhiệm tổ chức
cho học sinh đăng kí dự thi, chuyển dữ liệu đăng kí dự thi về Bộ GDĐT và chủ trì các cụm

thi dành cho thí sinh chỉ đăng ký xét tốt nghiệp THPT, không lấy kết quả thi để tham gia

27