Bài 39. Benzen

Kiểm tra bài cũ:
* Câu hỏi: Viết công thức cấu tạo và nêu tính chất hóa học của axetilen? Viết phương trình hóa học minh họa?

Đáp án:
- Công thức cấu tạo: H – C ≡ C – H
0
t

- Tính chất hóa học:
+ Phản ứng cháy: 2C2H2 + 5O2

4CO2 + 2H2O

+ Phản ứng cộng với Brom:
CH ≡ CH + Br- Br → Br-CH =CH- Br
Br-CH=CH-Br + Br-Br → Br2CH- CHBr2


BÀI 39:

BENZEN.
Công thức phân tử: C6H6
Phân tử khối: 78

GVHD: Trần Thị Biết
GVTT: Nguyễn Thị Huệ


BENZEN

August KeKuLe

( 1829- 1896)


I. Tính chất vật lí

- Là chất lỏng, không màu

Benzen

Quan sát lọ đựng Benzen
và hãy cho biết trạng thái, màu sắc của Benzen?


I.

Tính chất vật lí

- Quan sát thí nghiệm:


I. Tính chất vật lí
- Benzen là chất lỏng, không màu, không tan trong nước,nhẹ hơn nước, hòa tan
được nhiều chất : dầu ăn, nến, cao su,iot...

-

Benzen độc.

II. Cấu tạo phân tử

a, Dạng đặc
b, Dạng rỗng

- Dựa vào mô hình cấu tạo dạng rỗng của benzen,
em hãy viết công thức cấu tạo?

- Nhận xét đặc điểm cấu tạo của benzen?


II. Cấu tạo phân tử

viết gọn →

- 6 nguyên tử C trong benzen liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều, có 3 liên kết đôi xen
kẽ 3 liên kết đơn.


III. Tính chất hóa học
1.Phản
•   ứng cháy của benzen

PTHH: 2C6H6 + 15O2
Kết luận: Benzen + oxi

t0
t0

12CO2 + 3H2O

khí cacbonic + hơi nước


III.
III.Tính
Tínhchất
chấthóa
hóahọc
học
2.2.phản
phảnứng
ứngthế
thếcủa
củabrom
bromvới
vớibenzen
benzen

Khí HBr

C 6 H6

Br2
Bôt săt

dd NaOH


Mô phỏng diễn biến phản ứng thế giữa benzen với brom
Mô phỏng diễn biến phản ứng thế giữa benzen với brom

H

H

H

C

Br

C

C

Br
C

C

H

H
C

H


III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng thế brom

+ H - Br
+ Br - Br
Đỏ nâu
(Brom benzen)
Không màu
Viết gọn: C6H6 + Br2

 

Kết luận: Benzen + Brom

C6H5Br + HBr


3. Benzen tham gia phản ứng cộng
C6H6(l)

+ 3H2 (k)

t

o

C6H12(l)
Ni

Xiclohexan
C6H6(l)

+ 3Cl2 (k)

t

o

C6H6Cl6(l)
Ni

Thuốc trừ sâu 666

Kết luận: Do phân tử có cấu tạo đặc biệt nên Benzen vừa có phản ứng thế, vừa có
phản ứng cộng. Tuy nhiên, phản ứng cộng của Benzen xảy ra khó hơn so với etilen và
axetilen.
- Phản ứng đặc trưng của benzen là phản ứng thế.


IV. Ứng dụng

Quan sat tranh và nêu ứng dụng của Benzen?

Chất dẻo

Phẩm nhuộm

Dược phẩm

BENZEN

Giải khát

Thuốc nổ

Dung môi

Thuốc trừ sâu


IV. ỨNG DỤNG
- Benzen được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệm.

- Benzen là nguyên liệu quan trọng trong công nghiệp để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc
trừ sâu, dược phẩm…


SƠ ĐỒ TƯ DUY


Bài tập: Chọn công thức phân tử và tên gọi ứng với công thức cấu tạo của các chất sau:

H–C≡C–H
1. CH4

a. Benzen
(I)
(III)

2. C2H4

b. Axetilen

3. C2H2

c. Metan

(II)
4. C6H6

d. Etilen

(IV)


Bài tập củng cố:
Bài tập: Đánh dấu (X )vào ô có phản ứng hóa học xảy ra và dấu (O) vào ô không có phản ứng hóa học xảy ra vào
ô trống ở bảng sau:

Phản ứng cháy

METAN

X

ETILEN

X

AXETILEN

BENZEN

X

X

Phản ứng thế

Phản ứng công

X

O

O

X

O

X

X

X


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

-Học bài, làm bài tập 3, 4 / 125 SGK
- Xem trước bài: Dầu mỏ và khí thiên nhiên

• Câu hỏi chuẩn bò:
1. Dầu mỏ có tính chất vật lýgì?
2. Nêu trạng thái tự nhiên và thành phần của dầu mỏ?
3. Nêu cách khai thác dầu mỏ vàcác sản phẩm chế biến
từ dầu mỏ?
4. Nêu trạng thái tự nhiên, cách khai thác, ứng dụng của
khí thiên nhiên
5.Dầu mỏ và khí thiên nhiên tập trung ở khu vực nào của VN?