Bài 37. Nguồn hiđrocacbon thiên nhiên

Bài 37: NGUỒN
HIDROCACBON
THIÊN NHIÊN


NỘI DUNG CHÍNH
NGUỒN HIĐROCACBON
THIÊN NHIÊN

DẦU MỎ

KHÍ THIÊN
NHIÊN VÀ KHÍ
MỎ DẦU

THAN MỎ


I. DẦU MỎ
- Túi dầu là các lớp nham thạch có nhiều lỗ xốp chứa dầu
- Dầu mỏ nằm trong các túi dầu gồm:

Lớp khí
Lớp dầu
Lớp nước mặn
Sơ đồ cấu tạo mỏ dầu


Mỏ dầu ở Trung Đông

1. Thành phần
- Chất lỏng sánh, màu nâu đen,
mùi đặc trưng, nhẹ hơn nước,
không tan trong nước.

DẦU
MỎ

Hidrocacbon: ankan, xicloankan, aren
(chủ yếu)
Chất hữu cơ chứa oxi, nitơ, lưu huỳnh
(lượng nhỏ)
Chất vô cơ (rất ít)


2. Khai thác


Giếng dầu


MỘT SỐ GIÀN KHOAN TRÊN BIỂN


3. Chế biến
Dầu thô
- Loại bỏ H2O, muối
- Phá nhũ tương
Dầu sơ chế
1. Chưng cất phân đoạn

2. PP hoá học: crăckinh, rifominh

Các sản phẩm từ dầu mỏ


a. Chưng cất

khí

Nhiên liệu khí
Khí hóa lỏng

Chưng cất
dưới áp
suất cao
xăng
80OC

Rifominh
180OC
220OC
260OC

dầu hỏa

Tách tạp chất
dầu diezen chứa lưu huỳnh

300OC

340OC
380OC

dầu nhờn

crackinh
DẦU THÔ

Chưng cất
dưới áp
suất thấp

nhựa đường (Atphan)


b. Chế biến hóa học
- Crackinh là quá trình “bẻ gãy” phân tử
hiđrocacbon mạch dài để tạo thành các phân tử
hiđrocacbon mạch ngắn nhờ tác dụng của nhiệt
hoặc của xúc tác và nhiệt.

C8H18

crackinh

C4H10 + C4H8
C2H6 + C2H4

C4H10

crackinh

CH4 + C3H6
=> Sản phẩm của quá trình crackinh là xăng và
khí crackinh.


- Rifominh là quá trình dùng xúc tác và nhiệt làm biến
đổi cấu trúc của phân tử hiđrocacbon từ mạch cacbon
không nhánh thành phân nhánh, từ không thơm thành
thơm.

CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3

to,xt

CH3-CH-CH2-CH2-CH3
CH3
CH3-CH2-CH-CH2-CH3
CH3

CH3-[CH2]4-CH3

to,xt

to,xt

+ H2

+ 3H2

Nhà máy lọc dầu Dung Quất


Nhà máy lọc dầu Cát Lai


4. Ứng dụng

-Làm nhiên liệu cho các động cơ, các nhà máy
-Làm nguyên liệu cho các quá trình sản xuất hóa
học.


Dầu nhờn

Dầu nhớt


HƯƠNG LIỆU

XĂNG


II. KHÍ THIÊN NHIÊN,
KHÍ MỎ DẦU
Khí thiên nhiên

Khí mỏ dầu

1. Nguồn gốc Trong các mỏ khí Trong các mỏ dầu
2. Thành
phần

Metan (95%V) Metan(50-70%V)

3. Ứng dụng

Nhiên liệu, nguyên liệu trong
công nghiệp hoá học.


III. THAN MỎ
THAN MỎ

THAN GẦY
? Mỡ
THAN
THAN NÂU

THAN MỠ

10000c

NHỰA THAN ĐÁ (chất
lỏng, chứa nhiều HC
thơm và phenol)
?
KHÍ LÒ CỐC (hỗn hợp

các chất dễ cháy)
THAN CỐC


Mỏ than Nông Sơn

Mỏ than Hà Tú


CỦNG CỐ
Câu 1: chọn câu sai
A. Dầu mỏ là 1 hợp chất chỉ chứa cacbon và
hidro
B. Dầu mỏ không có nhiệt độ sôi xác định
C. Dầu mỏ là chất lỏng, sánh, màu nâu đen,
nhẹ hơn nước, không tan trong nước
D. Dầu mỏ là hỗn hợp hidrocacbon no,
xicloankan và aren


Câu 2: chọn câu trả lời đúng
A. Thành phần chủ yếu của khí thiên nhiên hay khí
mỏ dầu là ankan
B.
Túi dầu mỏ có cấu tạo 3 phần: dưới cùng là lớp
nước mặn, ở giữa là dầu mỏ, trên cùng là khí
mỏ dầu
C. Các sản phẩm của dầu mỏ thu được từ phương
pháp chưng cất phân đoạn. Phần còn lại sau quá
trình chưng cất này là mazut sẽ được tiêu hủy để

bảo vệ môi trường sống.
D. Than đá hay còn gọi là than bùn


DẶN DÒ:
+ Học bài và làm bài tập 4/169sgk
+ Ôn lại kiến thức cũ về ankan, anken,
ankin và ankylbenzen để chuẩn bị cho
bài Hệ thống hóa về hidrocacbon


CHÚC CÁC EM HỌC
TẬP TỐT