Bài 53. Môi trường sống và sự vận động, di chuyển

TRƯỜNG THCS Quang Trung

1


Bài 53
Tiết 56

2


Nghiên cứu thông tin SGK đoạn:
“Sự vận động…lẩn tránh kẻ thù”
Nêu tầm quan trọng của sự vận động và di
chuyển ở động vật?

⇒ Nhờ có khả năng di chuyển mà động vật
có thể đi tìm thức ăn, bắt mồi, tìm môi
trường sống thích hợp, tìm đối tượng sinh
sản và lẩn tránh kẻ thù.
3


I. Các hình thức di chuyển
 Nghiên cứu thông tin, quan sát hình và kẻ mũi tên cho
từng đại diện theo mẫu sau:

4


Các hình thức di chuyển ở Động vật

Đại diện

Bò

Đi, chạy

Vịt trời

+

Gà lôi

+

Hươu

+

Châu
chấu

+

Vượn

+

Giun đất

Nhảy bằng

2 chân sau

Bơi

Bay

+

+
+

+

+
+

+

Dơi
Kanguru
Cá chép

Leo trèo chuyển
cành bằng cách cầm
nắm

+
+
+

5


I. Các hình thức di chuyển
3. Những
Những đại
đại diện
diện có
nào3 có
1 hình
di chuyển?
1.
hình
thức thức
di chuyển?
2. Những đại diện nào có 2 hình thức di chuyển?
Đólàlànhững
nhữnghình
hìnhthức
thứcnào?
nào?
Đó
Đó là những hình thức nào?
Hươu:
đi đi
chạy.
⇒ ---Vượn:
Vịt trời:
- chạy,
đi

-- chạy,
leobơi,
trèobay.
chuyền cành bằng cầm
chép:
bơi.
⇒- Cá
Châu
chấu:
bò, nhảy bằng 2 chân sau, bay.
nắm.
-- Giun
đất:
Gà lôi:
đibò.
- chạy, bay.
- Dơi: bay.
- Kanguru: nhảy bằng 2 chân sau.
6


I. Các hình thức di chuyển
Em rút ra kết luận gì về các hình
thức di chuyển của động vật?

7


SỰ TIẾN HOÁ CỦA ĐỘNG VẬT
Bài 53

I. Các hình thức di chuyển
- Động vật có nhiều hình thức di chuyển khác nhau: bò,
đi, chạy, nhảy, bơi, bay…phụ thuộc vào tập tính và môi
trường sống của chúng.

8


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển

 Quan sát đoạn Photo Story sau:

9


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
Điền vào cột trống của phiếu học tập tên những đại diện động vật
tương ứng với các đặc điểm của cơ quan di chuyển.

Đặc điểm cơ quan di chuyển

Tên ĐV

Chưa có cơ quan di chuyển, sống bám hoặc cố định
Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo
Cơ quan di chuyển còn rất đơn giản( mấu lồi và tơ cơ)
Cơ quan di chuyển đã phân hoá thành chi phân đốt
5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi
2 đôi chân bò và 1 đôi chân nhảy
Cơ quan di chuyển

được phân hoá thành
các chi có cấu tạo và
chức năng khác nhau

Vây bơi và các tia vây
Chi 5 ngón có màng bơi
Cánh được cấu tạo bằng lông vũ
Cánh được cấu tạo bằng màng da
Bàn tay, bàn chân cầm nắm

10


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
• Chưa có cơ quan di chuyển, đời sống bám, sống cố định.
San hô

Hải quỳ

11


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
• Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo.

Thủy tức

12

II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
• Cơ quan di chuyển còn rất
đơn giản (mấu lồi cơ và tơ
bơi).

• Cơ quan di chuyển đã
phân hóa thành chi phân
đốt.

Giun nhiều tơ

Rết

13


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
• Chi phân hóa thành 2
đôi chân bò, 1 đôi chân
nhảy.

Châu chấu

Cá trích

• Vây bơi với các tia vây.

14

II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
• Chi được phân hóa thành 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi.

Tôm sông
15


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển

• Chi năm ngón, có màng bơi
Ếch

Ếch

Cá sấu
Cá sấu

16


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
• Cánh được cấu tạo
bằng lông vũ.
Hải âu

• Cánh được cấu tạo
bằng màng da.

• Bàn tay, bàn chân
cầm nắm.

Dơi

Vượn
17


Đặc điểm cơ quan di chuyển
Chưa có cơ quan di chuyển, sống bám hoặc cố định
Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo
Cơ quan di chuyển còn rất đơn giản( mấu lồi và tơ cơ)
Cơ quan di chuyển đã phân hoá thành chi phân đốt
5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi

Tên ĐV
Hải quỳ, san hô

Thủy tức
Rươi
Rết
Tôm sông

2 đôi chân bò và 1 đôi chân nhảy

Châu chấu

Vây bơi và các tia vây
Cơ quan di chuyển được
phân hoá thành các chi Chi 5 ngón có màng bơi
có cấu tạo và chức năng

khác nhau
Cánh được cấu tạo bằng lông vũ

Cá trích
Ếch, cá sấu

Cánh được cấu tạo bằng màng da
Bàn tay, bàn chân cầm nắm

Hải âu
Dơi
Vượn 18


II. Sự tiến hoá cơ quan di chuyển
Theo dõi kết quả phiếu học tập và trả lời câu hỏi:
3.
thiện
chuyển
của
độngdivật
có
1. Sự
2.
Emhoàn
có nhận
chỉnh
xétcơ
cơgìquan
quan

về sựdi
vận
tiến
động
hóa cơ
di chuyển
quan
chuyển
xương
sống
cónhư
ý nghĩa
gì?
của động
được
thể
hiện
vật?
thế nào?
⇒ Giúp
Từ chưa
chúng
có
thích
quan
nghi
di chuyển
với các hình
→ cóthức
cơ quan

di di
Thể
hiện
ở: cơ
chuyển
đơn
ở
những
giản
điều
→các
phức
kiện
sống
dần.
khác
nhau.
- Sự phức
tạp
hóa
chitạp
thành
những
bộ phận
khớp động với nhau.
- Sự phân hóa các chi đảm nhiệm các chức năng
khác nhau.

19

SỰ TIẾN HOÁ CỦA ĐỘNG VẬT
Bài 53
I. Các hình thức di chuyển
- Động vật có nhiều hình thức di chuyển khác nhau: bò, đi, chạy, nhảy,
bơi, bay….phụ thuộc vào tập tính và môi trường sống của chúng.

II. Sự tiến hóa của cơ quan di chuyển
- Từ chưa có cơ quan di chuyển (sống bám → di chuyển chậm) → có
cơ quan di chuyển (đơn giản → phức tạp dần).
- Sự hoàn chỉnh cơ quan vận động, di chuyển thể hiện:
+ Sự phức tạp hoá các chi thành các bộ phận khớp động với
nhau để đảm bảo sự cử động phong phú của chi.
+ Sự phân hoá các chi đảm nhiệm các chức năng khác nhau,
đảm bảo cho sự vận động có hiệu quả hơn.
- Ý nghĩa: đảm bảo cho sự vận động có hiệu quả thích nghi với
20
những điều kiện sống khác nhau của động vật.


21


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Học bài, hoàn thành các bài tập trong vở
bài tập.
- Đọc mục “Em có biết ?”.
- Ôn tập: Các cơ quan hô hấp, tuần hoàn,
thần kinh, sinh dục của các ngành động vật

đã học.
22


23


1. Cách di chuyển “đi, bay, bơi” là của loài động
vật nào?
Dơi
Chim bồ câu
Sóc
Vịt trời

24


2. Nhóm động vật nào dưới đây chưa có bộ
phận di chuyển, có đời sống bám, cố định?
Hải quỳ, đỉa, giun
Thủy tức, lươn
San hô, hải quỳ
Cả B và C
Tiếc quá
!
Hoan
hô
!
Tiếc
quá! !

Sai
rồi
Tiếc
quá
!
Bạn
đã
Sai rồi !
Sai
rồi !
đúng!
25