Bài 53. Hoạt động thần kinh cấp cao ở người

BÀI GIẢNG ỨNG DỤNG CNTT

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
ĐẾN DỰ GIỜ HỘI GIẢNG

GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ NHẪN
ĐƠN VỊ: TRƯỜNG THCS VĂN TIẾN


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Trình bày các điều kiện để
thành lập một phản xạ có điều kiện ?
Trả lời: Phải có sự kết hợp giữa kích thích

có điều kiện với kích thích không điều
kiện. Quá trình kết hợp đó phải được lặp
đi lặp lại nhiều lần.


Bài 53-Tiết 55: HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI


Bài 53-Tiết 55: HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI
I) SỰ THÀNH LẬP VÀ
ỨC CHẾ PHẢN XẠ CÓ
ĐIỀU KIỆN

Đọc TT SGK-Trang
170

Qua thông tin trên cho em biết điều gì

• Phản xạ có điều kiện hình thành ở trẻ từ rất
sớm.Các PXCĐK với ánh sáng, màu sắc, âm
thanh được thành lập, trẻ càng lớn số lượng
PXCĐK xuất hiện càng nhiều và càng
phức tạp
• Bên cạnh việc thành lập các phản xạ mới
cũng xảy ra quá trình ức chế phản xạ, nếu
phản xạ đó không còn cần thiết -> Giúp cơ thể
thích nghi với điều kiện sống luôn thay đổi

Quan sát một số PXCĐK sau


Bé tập vỗ tay theo mẹ

Bé đánh răng

Học sinh đọc sách

Học sinh trồng cây

Quan sát một số PXCĐK ở con người


Dựa vào TT SGK, những hình ảnh trên hoạt
động nhóm trong 5 phút trả lời các câu hỏi sau

Câu 1. Lấy VD trong đời sống về
sự thành lập các phản xạ mới và
ức chế các phản xạ cũ không còn

thích hợp nữa?

+ Thành lập phản xạ dừng xe
khi có tín hiệu đèn đỏ, đội mũ
bảo hiểm khi tham gia giao
thông,
+Ức chế PXCĐK dậy sớm lúc 6
giờ vào mùa đông và thành lập
PXCĐK mới lúc 5 giờ vào mùa
hè

Câu 2. Quá trình hình thành và
ức chế PXCĐK có mối quan hệ
với nhau như thế nào trên?

Là hai quá trình thuận nghịch,
có quan hệ mật thiết với
nhau giúp cơ thể hình thành
thói quen, tập quán, nếp sống có
văn hóa


Tiết 55

HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI

I) SỰ THÀNH LẬP VÀ ỨC CHẾ
PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN
- PXCĐK

được hình thành ở trẻ từ khi mới sinh. Trẻ càng
lớn số lượng phản xạ càng nhiều và càng phức tạp.
- PXCĐK không còn thích hợp sẽ xảy ra quá trình ức chế

Là hai quá trình thuận nghịch, có quan hệ mật thiết với
nhau, là cơ sở hình thành thói quen, tập quán, nếp sống
có văn hoá.


Sự thành lập và ức chế PXCĐK ở người khác và
giống động vật ở điểm nào ?
+ Giống nhau: Về quá trình thành lập, điều kiện để hình thành và
ức chế, ý nghĩa của chúng đối với đời sống.

+ Khác nhau: Về số lượng phản xạ, mức độ phức tạp của các
PXCĐK.

Em đã thành lập được các thói quen, các nếp sống
văn hoá nào tốt, chưa tốt ?


Những thói quen nên làm

Những thói quen không nên nên làm


Bộ não con người tiến hoá hơn động vật thể hiện ở
Các vùng nào ?
Ở người tiến hoá hơn ĐV
có thêm các vùng

Vùng vận động
ngôn ngữ nói và viết

Vùng hiểu
tiếng nói

Vùng hiểu
chữ viết


Bài 53-Tiết 55: HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI
II) VAI TRÒ CỦA TIẾNG NÓI VÀ CHỮ VIẾT

1.Tiếng nói và chữ viết cũng là tín hiệu
gây ra các phản xạ có điều kiện cấp cao

Quan sát
các hình
sau


Gà quay

Quả chanh

Xoài dầm

Em có phản xạ gì nhìn thấy, ngửi thấy hay nghe
nói đến các món ăn này
Tiết nước bọt

Em có phản xạ gì khi đọc các thông tin trên?

VÌ MIẾNG ĐẤT “VÀNG”
CON TRAI ĐÁNH MẸ
TRỌNG THƯƠNG

PHẪN NỘ

BUỒN CƯỜI


Khi nói đến quả dưa hấu em hình dung nó như
thế nào?
Da màu xanh, lõi màu đỏ ăn có vị ngọt

Vậy qua các ví dụ trên em thấy tiếng nói và
chữ viết có vai trò gì ?
- Tiếng nói và chữ viết giúp ta mô tả sự vật
-> đọc, nghe và tưởng tượng
- Tiếng nói và chữ viết cũng là tín hiệu của sự vật nhưng
thuộc hệ thống tín hiệu thứ 2
-> Gây ra các PXCĐK cấp cao (Vui, buồn, phẫn nộ… )


Bài 53-Tiết 55: HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI
II) VAI TRÒ CỦA TIẾNG NÓI VÀ CHỮ VIẾT

1.Tiếng nói và chữ viết cũng là tín hiệu gây ra

các phản xạ có điều kiện cấp cao
-Tiếng nói và chữ viết giúp ta mô tả sự vật-> đọc, nghe
và tưởng tượng ra
-Tiếng nói và chữ viết là kết quả của quá trình học tập
(mức độ từ thấp đến cao)->Hình thành các PXCĐK
cấp cao (Vui, buồn, phẫn nộ… )

2.Tiếng nói và chữ viết là phương tiện để con
người giao tiếp trao đổi kinh nghiệm với nhau


Con người trên khắp thế
giới giao lưu với nhau bằng
cách nào?

Ngôn ngữ (nói và viết )
chung là tiếng Anh

Con người trao đổi với nhau
những kinh nghiệm gì ? cho
ví dụ

Kinh nghiệm trong cuộc
sống, lao động sản xuất
học tập ->Từ đời trước
cho đời sau, dân tộc này
cho dân tộc khác ->Tíc luỹ
trở thành kho tàng quý
báu của nhân loại

Hai học sinh cấp II

GS. Ngô Bảo Châu

Truyền kinh nghiệm học tập

Truyền kinh nghiệm làm giàu


Truyền kinh nghiệm trong trồng trọt, chăn nuôi


Bài 53-Tiết 55: HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI

2.Tiếng nói và chữ viết là phương
tiện để con người giao tiếp trao đổi
kinh nghiệm với nhau
- Nhờ tiếng nói và chữ viết con người có
thể trao đổi kinh nghiệm trong cuộc
sống, lao động, sản xuất, học tập…
- Truyền từ đời nay sang đời khác,dân
tộc này cho dân tộc khác->giúp nhân
loại văn minh


Con khỉ này đang rất buồn vì phải dời xa con. Nó có biết
than thở, kể lể với ai không? Vì sao?
Không , vì nó không có tiếng nói và chữ viết

III) TƯ DUY TRƯU TƯỢNG

Đọc TT SGK-T171
Quan sát hình vẽ trả
lời câu hỏi sau


Con gà

Con ếch

Con thỏ

Con ngựa

Các con vật trên được con người gọi chung bằng khái
niệm gì ?

Trả lời: Gọi chung là động vật


Những cây này được
con người gọi chung
bằng khái niệm gì ?
Trả lời: Gọi chung là thực vật
Tư duy trừu tượng là gì?
Trả lời: Khả năng
khái quát hóa
trừu tượng hóa các

sự vật hiện tượng cụ thể
thành các khái niệm được
diễn đạt bằng từ mà con
người
có thể
hiểu
được
Tư duy
trừu
tượng
có ở động vật khơng ?
Trả lời: Chỉ có riêng ở người

Con chú


III) TƯ DUY TRỪU TƯỢNG

- Từ những thuộc tính chung của sự vật con
người biết khái quát hoá thành những khái
niệm được diễn đạt bằng các từ
- Khả năng khái quát hoá, trừu tượng hoá
-> Là cơ sở của tư duy trừu tượng (chỉ có ở người )


Tiết 55

HOẠT ĐỘNG THẦN KINH CẤP CAO Ở NGƯỜI

GHI NHỚ

Đọc ghi ngớ
SGK
T171

Sự hình thành và ức chế các phản xạ có
điều kiện ở người là hai quá trình thuận
nghịch quan hệ mật thiết với nhau, là cơ sở
để hình thành thói quen, tập quán, nếp sống
có văn hóa.
Sự hình thành tiếng nói và chữ viết ở
người cũng là kết quả của quá trình học
tập, là quá trình hình thành các phản xạ có
điều kiện cấp cao. Tiếng nói và chữ viết trở
thành phương tiện giao tiếp giúp con người
hiểu nhau, là cơ sở của tư duy.