Bài 23. Quá trình tổng hợp và phân giải các chất ở vi sinh vật

Chào mừng cô và các em đến với tiết học
hôm nay

LOGO


Kiểm tra bài cũ
Tiêu chí

Hô hấp
Hiếu khí

Khái niệm

Là quá trình OXH các chất hữu cơ

Lên men
Kị khí
Là quá trình phân giải

Là quá trình chuyển hóa kị khí diễn

Cacbohdrat để thu NL cho tế

ra trong tế bào chất

bào

Chất cho e

Các chất hữu cơ

các chất hữu cơ (Cacbohidrat)

Phân tử hữu cơ

Em hãy phân biệt : hô hấp hiếu khí, hô hấp kị khí, lên men theo các tiêu chí
Oxi phân tử

Chất nhận e cuối

Phân tử vô cơ chứ không

Phân tử hữu cơ

phải oxi phân tử

cùng
Sản phẩm

Chất vô cơ + Năng lượng (ATP)

Chất hữu cơ + năng lượng (ATP)

(ATP)

Đại diện
Nấm, động vật nguyên sinh, xạ
khuẩn

VK phản Nitorat hóa

Nấm men, VK Lactic


Tiết 25: Quá trình phân giải các chất ở Vi sinh vật
và thực hành lên men Lactic

LOGO


I. Quá trình phân giải

Phân giải ngoại bào
Phân giải nội bào
Là quá trình phân giải các chất hữu cơ

Là quá trình phân giải các chất hữu cơ

diễn ra bên trong tế bào VSV

diễn ra bên ngoài tế bào VSV

Quá trình phân giải các chất


I. Quá trình phân giải
1. Đặc điểm chung
Phân tử hữu cơ (KT lớn)

Enzime VSV

Phân giải ngoại bào

Hợp chất đơn giản

Hấp thụ

Vi sinh vật

Phân giải nội bào

Năng lượng (ATP)


2. Phân giải Protein và ứng dụng
a) Quá trình phân giải Protein
Trong điều kiện bình thường :

Protein
Trong điều kiện bình thường và trong điều kiện không bình thường
(Ngoài tbào)

(Trong tbào)

(thiếu C, thừa N) thì quá trình phân giải Protein ở VSV khác nhau
như thế nào
Phân giải ngoại bào

Phân giải nội bào

Trong điều kiện thiếu C, thừa N:
Protein
(Ngoài tbào)

Phân giải ngoại bào

(Trong tbào)

Phân giải nội bào


2. Phân giải Protein và ứng dụng

Glucôzơ

-

Thịt

Bình đựng nước thịt: mùi thối do bình đựng nước thịt có môi trường thừa N, thiếu C  khử axit
Bình đựng nước thịt và bình đựng nước đường để lâu ngày khi
amin 
mở ra có mùi giống nhau không? Vì sao
Bình đựng nước đường: có mùi chua do bình đựng đường có môi trường thừa C, thiếu N  lên
men tạo acid  có mùi chua.


2. Phân giải Protein và ứng dụng
b) Ứng dụng

Ứngcác
dụng
quámắm,
trình nước
phân chấm
giải
Sản xuất
loạicủa
nước
VSV

Làm nước tương

Làm nước mắm


Nấm vàng hoa cau: phân giải Protein
của đậu tương

Trong làm tương và làm nước mắm người ta có sử dụng cùng một
loại VSV hay không?
Đạm trong tương, nước mắm từ đâu ra

VSV kí sinh trong ruột cá: phân giải
Protein cá


3. Phân giải Pôlisaccarit và ứng dụng

Polisaccarit (tinh bột, xenlulozơ)

Phân giải ngoại bào

Đường đơn (monosaccarit)

Phân giải nội bào

Hô hấp hiếu khí, kị khí hay lên men

ATP


3. Phân giải Pôlisaccarit và ứng dụng
a) Phân giải ngoại bào

Ở xenlulozo và tinh bột, quá trình phân giải ngoại bào
diễn ra như thế nào
Tinh bột
Xenlulôzơ


3. Phân giải Pôlisaccarit và ứng dụng
b) Phân giải nội bào

Sản phẩm của quá trình hô hấp hiếu khí, hô hấp kị khí,
lên men

Glucozo

Glucozo

Glucozo

+ chất vô cơ


Quá trình lên men

•

 Lên men Etilic

Tinh bột Glucozo Êtanol +

•

Lên men Lactic
VK Lactic đồng hình

Axit Lactic
Glucozo
VK Lactic dị hình

Axit Lactic+ + Êtanol+ Axit axetic


3. Phân giải Pôlisaccarit và ứng dụng
c) Ứng dụng – Lợi ích

Kể tên một số ứng dụng của quá trình phân giải Pôlisaccarit
ở VSV đối với đời sống con người

LÀM SỮA CHUA

MUỐI CHUA RAU QUẢ

NẤU RƯỢU

NUÔI MẤM RƠM


3. Phân giải Pôlisaccarit và ứng dụng
c) Ứng dụng – Lợi ích

Thức ăn cho gia súc, gia cầm


3. Phân giải Pôlisaccarit và ứng dụng
c) Ứng dụng – Tác hại

•

Gây thối, hỏng rau, củ quả, các sản phẩm
đồ gỗ, quần áo.

•

Làm giảm chất lượng sản phẩm.


II. Thực hành: Lên men Lactic

a) Làm sữa chua

Em hãy cho biết quá trình làm sữa chua diễn ra như thế nào???


II. Thực hành: Lên men Lactic
1. Làm sữa chua – Nguyên liệu

Nguyên liệu làm sữa chua


II. Thực hành: Lên men Lactic
1. Làm sữa chua – cách tiến hành

1 lon sữa đặc + 2 lon nước sôi để nguội
Đun sôi  Để nguội 40ºC

Cho sữa chua vào  khuấy nhẹ

Cho ra các lọ nhỏ

Ủ trong hộp kín (40º) 3-4h

Bảo quản tủ lạnh

Yêu cầu: cốc sữa chua sệt, mịn, không chua quá và ngậy


II. Thực hành: Lên men Lactic
1. Làm sữa chua

Thảo luận nhóm trong 3 phút trả lời các câu hỏi sau:

1.

Điền vào dấu ?

Glucôzơ

?

2 Acid Lactic
+ Năng lượng (ít)

2. Vì sao sữa đang từ trạng thái lỏng trở thành sệt
Axit Lactic hình thành  pH giảm  Protein của sữa chua bị kết tủa  sữa chuyển từ dạng lỏng sang
sệt
3. Vì sao sữa chua là loại thực phẩm bổ dưỡng?
+ Có môi trường axit  ức chế VSV gây hại phát triển
+ Chứa các chất dễ đồng hóa: Axit Lactic, Vitamin, các nhân tố sinh trưởng.


II. Thực hành: Lên men Lactic
2. Muối chua rau, củ, quả - Nguyên liệu

Bắp cải: 1 cái
Lọ thủy tinh
Cà rốt: 1-2 củ
Rau răm: 1 mớ
Tỏi: 1 củ

II. Thực hành: Lên men Lactic
2. Muối chua rau, củ, quả - Cách tiến hành

2l nước sôi + 50g muối (+ 100 g đường)

Để nguội 40ºC

Hỗn hợp rau, củ đã rửa sạch thái nhỏ
Đựng trong lọ thủy tinh


Củng cố

Nội dung

Phân giải prôtêin

Phân giải polysaccarit

Các em hãy thảo luận nhóm 5’ hoàn thành phiếu học
Protein
Phân giải ngoại

axit amin

tập sau

Tinh bột

monosaccarit (Glucozo)

bào

Phân giải nội bào

Axit amin

ATP

Sản xuất nước mắm và các loại nước chấm
Ứng dụng

Glucozo ATP

Sản xuất rượu, muối chua rau quả, làm sữa
chua, làm giảm ô nhiễm môi trường……


Dặn dò

-

Hoàn thiện bài báo cáo thực hành tiết 24: mỗi nhóm / 1 bản; nộp sản phẩm sữa chua, muối chua rau,
củ, quả của bài thực hành tiết 25, ghi rõ họ tên các thành viên trong nhóm để lấy điểm bài kiểm tra 15
phút.

-

Trả lời cá nhân các câu hỏi củng cố sau vào vở:

+ Có người cho là không có tay muối dưa nên thường bị khú. Ý kiến của em thế nào?

+ Tại sao rau quả khi muối thường có vị chua?

+ Theo em nem chua làm bằng thịt sống, không qua đun nấu liệu có đảm bảo an toàn không?


So sánh lên men Lactic và lên men Êtilic
Lên men Lactic
Nội dung

Lên men Êtilic
Đồng hình

Nấm men, 1 số nấm mốc
VSV tham gia

VK Lactic đồng hình

Dị hình

VK Lactic dị hình

và VK

Chủ yếu là rượu (Êtanol) +

Chủ yếu là acid Lactic

Sản xuất bia, rượu

Làm sữa chua, muối chua rau quả, bảo quản thực phẩm…

Ngoài acid Lactic còn có

Sản phẩm

Ứng dụng