Bài 43. Cấu trúc các loại virut

BÀI 43. CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT

EBOLA
A H1N1

HIV


Thí nghiệm của D.I.Ivannopxki:

Lọc qua nến lọc vi khuẩn
Nghiền lá

Không thấy
mầm bệnh

Không thấy
Dịch

Dịch lọc

khuẩn lạc

chiết

2


3

→ Rất nhỏ bé: từ 10nm đến 100nm
( 1 nm = 1/1.000.000 mm)
Virut lín nhÊt = 1/10 vi khuÈn E.Coli
Virut nhá nhÊt = 1/100 vi khuÈn E.Coli

→

Chỉ có thể quan sát được dưới KHV điện tử


VIRUT



Thành phần cấu tạo

Lõi (hệ gen):...

Vỏ capsit:…

Vỏ ngoài:...

Chức năng


Lõi( bộ gen): Axit Nuclêic

Vỏ (capsit): Prôtêin

Axit Nuclêic

Nuclª«capsit
Capsit


Bộ gen của sv nhân thực

Bộ gen của virut

Bộ gen (ARN)

Bộ gen (ADN)

Bộ gen (ADN)

Bộ gen của virut có thể là ADN hoặc ARN,

Bộ gen của sinh vật nhân thực luôn là

1 sợi hoặc 2 sợi

ADN
2 sợi


 Vỏ (capsit) của virut
- Vỏ capsit được cấu tạo từ những đơn vị hình thái là
(?) Vỏ capsit của virut được cấu tạo như thế nào?

capsome.

Capsome

(?) Kích thước, hình thái của virut phụ thuộc vào các đơn vị

-capsome
Virut càng
số lượng
capsome càng nhiều
như lớn,
thế nào
?

- Cách sắp xếp của các capsome tạo nên hình thái khác nhau
Capsit


Các dạng cấu tạo
Vá ngoµi
Axit nuclªic

Capsit

Dựa vào hình trên, hãy cho biết:

Virut trần (virut đơn giản)

Gai glyc«pr«tªin

Virut có vỏ bọc (virut phức tạp)

Virut có thể có các dạng cấu tạo nào? Đặc điểm của các dạng cấu tạo đó?

Virut chỉ có cấu tạo gồm lõi và vỏ capsit (giống

Có lớp vỏ bọc bao bên ngoài vỏ capsit, trên có

cấu tạo chung)

gắn các gai glycôprôtêin


Virut có vỏ bọc
Lớp
Vỏ kép
ngoài
phốtpholipit
của virut có
vàbản
prôtêin
chấttương
là gì? tự

Vá ngoµi

màng
bảo vệ virut.
Nó cósinh
tác chất
dụng→gì?

Lâi

Capsit

Gai glyc«pr«tªin

Gai
có tácnguyên,
dụng gìgiúp
? vi rút bám trên bề mặt tế bào vật chủ.
Làmglycôprôtêin
nhiệm vụ kháng


Thành phần cấu tạo

Chức năng

Lõi (hệ gen):...

ADN hoặc ARN, đơn hoặc kép

Mang, bảo quản và truyền đạt thông di truyền

Vỏ capsit:…

cấu tạo từ các đơn phân là

Bảo vệ lõi axit nucleic

protein gọi là capsome
Vỏ ngoài:...

lớp lipit kép và protein, trên mặt có
các gai glicoprotein

Kháng nguyên và giúp virut bám lên bề mặt tế
bào chủ


Hình thái của virut
1. Cấu trúc xoắn

Khối đa diện

Virut kh¶m thuèc l¸

3.Cấu trúc hỗn hợp

2. Cấu trúc khối

Virut b¹i liÖt(Ađênô)

Khối cầu

Virut HIV

Phage T2

Dựa vào thông tin về hình thái và cấu tạo của Virút, hãy hoàn thành bảng 43 sgk.

Hình dạng

Axít nuclêic

Vỏ Prôtêin

VR cấu trúc xoắn
(TMV)
Nhóm I

VR cấu

VR Ađênô

trúc
Nhóm II

khối
VR
HIV

Nhóm III

VR cấu trúc hỗn hợp
(Phagơ T2)
Nhóm IV

Vỏ ngoài

VR cấu trúc xoắn
(TMV)

VR cấu

VR Ađênô

trúc

Hình dạng

Axít nuclêic

Vỏ Prôtêin

Dạng ống hình trụ

ARN xoắn,

Nhiều capsome ghép đối xứng

đơn

tạo nên vòng xoắn

Khối đa diện (20 tam

ADN xoắn,

Mỗi tam giác đều được cấu tạo

giác đều )

kép

bởi nhiều capsome

Vỏ ngoài

Không

Không

khối
ARN xoắn,

VR
HIV

VR cấu trúc hỗn hợp
(Phagơ T2)

Hình khối

đƠN

Nhiều capsome ghép lại

Đầu: khối đa diện,

ADN xoắn,

Đầu: nhiều tam giác ghép lại.

đuôi : hình trụ

kép

Đuôi có đĩa gốc

Có, có gai

Không


(?) Hình dạng của virut phụ thuộc vào yếu tố nào ?

Hình dạng virut phụ thuộc vào cấu tạo vỏ capsit của virut


Thí nghiệm của Franken và Conrat (1957)


Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virut là thể vô sinh?

Theo em có thể nuôi virut trong môi trường nhân tạo như
nuôi vi khuẩn được không?

Tính chất
Có cấu tạo tế bào

Virut

Không

Vi khuẩn

Có

Chỉ chứa ADN hoặc ARN
Có

Không

Không

Có

Không

Có

Không

Có

Chứa cả ADN và ARN

Chứa ribôxôm
Sinh sản độc lập


Tế bào chủ

Động vật :

Thực vật :

Vi sinh vật :

Virut H5N1,virut dại

Virut khoai tây,cà chua

Phage T2, T4 của E.Coli


Có nhiều căn cứ để phân loại vi rút

1. Loại Axít nuclêic: AND hay ARN, mạch đơn hay mạch kép, mạch thẳng hay mạch vòng…
2. Vỏ Prôtêin: Vi rút trần hay có vỏ bọc.
3. Vật chủ: Vi rút ký sinh ở người và động vật; thực vật, vi sinh vật
4. Phương tiện lây truyền


Một số bệnh do Virút gây ra ở người:

Bệnh Sars

Bệnh AIDS


Bệnh thủy đậu
Bệnh sởi


Một số bệnh do Virút gây ra ở động vật:
BÖnh bß ®iªn

BÖnh cóm gµ