Bài 21. Ôn tập chương IV

Giáo viên thực hiện: Lê Thị Chinh


? Em hãy nêu tóm tắt tiểu sử và những
cống hiến của Nguyễn Trãi đối với sự
nghiệp của nước Đại Việt?

Đáp án:
- Cống
Tiểu sử:
hiến:
Nguyễn
Ông có
Trãi
nhiều
(1380-1442)
cống
là con
hiến
tocủa
lớn Nguyễn
trong công
Phi việc
Khanh.
tổ chức
Hai
chalãnh
và
con đạo
ông khởi
đều nghĩa

làm quan
Lamdưới
Sơn.thời
nhà Hồ.
Ông
có nhiều
Khi nhà
tácHồ
phẩm
thấtgiá
bại,trịông
về đã
theo
văn
Lê Lợi
sửnhà
khởi
học,chính
nghĩa.
địa lí trị,
học
Ông
như
họcsự
=> học,
Ông
là
quân
rộng,
Quân

trung
cao,
từcó
mệnh
lòng
yêu
nước
tài ba,tài
anh
hùng
dântập,
tộc,Bình
danhNgô


tiÕt 45: bµi 21. «n tËp ch¬ng iv
TRUNG ƯƠNG

TRUNG ƯƠNG
VUA

VUA VÀ THÁI THƯỢNG HOÀNG
CÁC QUAN
ĐẠI THẦN
ĐẠI THẦN VĂN

ĐẠI THẦN VÕ

CÁC CƠ QUAN
CHUYÊN MÔN

Bộ Bộ Bộ Bộ Bộ Bộ
binh lại hộ công hình lễ

ĐỊA PHƯƠNG
LỘ
CHÁNH PHÓ TỔNG
PHỦ
TRI PHỦ

Hàn Quốc
lâm sử
viện viện

ĐỊA PHƯƠNG
ĐẠO
(Đô ti, Hiến ti, Thừa ti)

PHỦ
Tri phủ

CHÂU
CHÂU, HUYỆN
TRI CHÂU, TRI HUYỆN
XÃ
XÃ QUAN
BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÝ – TRẦN

Tri châu

HUYỆN
Tri huyện

XÃ
Xã trưởng

BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÊ SƠ

Ngự
sử
đài


tiÕt 45: bµi 21. «n tËp ch¬ng iv
1. Bộ máy nhà nước thời vua Lê Thánh Tông có tổ chức hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn bộ
máy nhà nước thời Lý – Trần ở những điểm nào? (Về triều đình, các đơn vị hành chính,
cách đào tạo, tuyển chọn bổ dụng quan lại)

Đáp án:
* Triều đình:
- Đứng đầu là vua nắm mọi quyền hành.
- Giúp vua có các quan đại thần.
- Ở triều đình có 6 bộ và một số cơ quan chuyên môn.
- Hệ thống thanh tra giám sát hoạt động của quan lại được tăng cường từ trung ương đến
tận đơn vị xã.
* Các đơn vị hành chính;
- Các đơn vị hành chính được tổ chức chặt chẽ, đặc biệt là cấp thừa tuyên và cấp xã.
- Chia nước làm 13 đạo, dưới đạo là phủ, châu, huyện, xã.
* Cách đào tạo, tuyển dụng nhân tài:
- Mở rộng thi cử, chọn nhân tài công bằng.

- Nhà nước thời Lê Thánh Tông lấy phương thức học tập, thi cử làm nguyên tắc lựa
chọn, bổ dụng quan lại.


tiÕt 45: bµi 21. «n tËp ch¬ng iv
2. Nhà nước thời Lê Sơ và nhà nước thời Lý – Trần có đặc điểm
gì khác nhau?

Nhà nước thời Lý-Trần

- Nhà nước t/c theo chế độ
quân chủ tập quyền (vua nắm
mọi quyền hành) nhưng không
sát bằng thời Lê
- Nhà nước quân chủ quý tộc

Nhà nước thời Lê sơ

- Vua là người trực tiếp nắm
mọi quyền hành, kể cả trong
chỉ huy quân đội.
- Nhà nước quân chủ quan
liêu chuyên chế.


tiÕt 45: bµi 21. «n tËp ch¬ng iv
3. Luật pháp thời Lê sơ có điểm gì giống và khác luật pháp
thời Lý – Trần?

* Giống:

- pháp luật bảo vệ quyền lợi của vua và các quan đạ
- Cấm giết mổ trâu, bò
* Khác:

- bảo vệ quyền lợi của
khuyến
khích
Thời Lý- Trần quốc gia,Thời
Lê Sơ
phát triển kinh tế
- bảo vệ quyền lợi tư hữu
- giữ gìn truyền thống
- chưa bảo vệ quyền lợi của phụ nữ
tốt đẹp của dân tộc
- bảo vệ một số quyền
lợi của phụ nữ.
- hạn chế phát triển nô
tì
- pháp luật thời Lê sơ
đầy đủ, hoàn chỉnh
hơn thể hiện ở bộ luật


tiết 45: bài 21. ôn tập chơng iv

4. Tình hình kinh tế thời Lê Sơ có
* Ging:
gì
giống
và khác thời Lý - Trần?

- Nụng
nghip:
+ Thc hin chớnh sỏch khai hoang m rng trng trt
+ chm lo p ờ phũng lt, o vột kờnh mng a nc vo ng rung.
+ cm git hi trõu, bũ bo v sc kộo cho nụng nghip
- Th cụng nghip: phỏt trin ngh th cụng c truyn
- Thng nghip: m ch, m ca bin buụn bỏn vi ngi nc ngoi.

* Khỏc:
Thi Lý- Trn
- Nụng nghip
+ Thi Lý t chc cy rung tch
in
+ Thi Trn vua cho vng hu,
cụng chỳa, phũ mó lp in trang
- Th cụng nghip
+ Thi Lý vua dy cung n dt
gm vúc

Thi Lờ S
- Nụng nghip
+ t 1 s chc quan chuyờn v nụng nghip
+ cú 25 vn lớnh v quờ cy rung sau chin tranh
+ Thc hin phộp quõn in
- Th cụng nghip
+ cú cỏc lng th cụng, phng th cụng
+ cỏc xng do nh nc qun lớ, gi l cc bỏch
tỏc.
- Thng nghip: khuyn khớch lp ch mi v hp
ch.

-> Thi Lờ S kt phỏt trin mnh m hn


tiết 45: bài 21. ôn tập chơng iv
5. Xã hội thời Lý Trần và thời Lê Sơ có những giai cấp, tầng lớp
nào? Có gì khác nhau?

Th th cụng
Thng nhõn
Nụng dõn
Tỏ in
Nụng nụ
Nụ tỡ

Xó hi

Tng lp thng tr

Quan li
a ch

Giai cp

a ch
phong
kin
Tng lp b tr

Vua Vng
hu Quý tc

Xó hi thi Trn

Vua

Quan

Tng lp

Nụng
dõn

a ch

a ch
phong
kin

a ch
phong
kin

a ch
phong
kin


tiết 45: bài 21. ôn tập chơng iv
5. Xã hội thời Lý Trần và thời Lê Sơ có những giai cấp, tầng lớp
nào? Có gì khác nhau?

* Giống:
- vua, vng hu, quý tc, quan li a ch
- Nụng dõn, thng nhõn, th th cụng, nụ tỡ

* Khác:
- Thi Lý- Trn: tng lp vng hu, quý tc rt ụng o, nm mi quyn lc, tng
lp nụng nụ, nụ tỡ chim s ụng.
- Thi Lờ S s lng nụ tỡ gim dn v c gii phúng cui thi Lờ. Tng lp a
ch rt phỏt trin do phỏp lut nh Lờ hn ch nghiờm ngt vic bỏn mỡnh lm nụ hoc
bc dõn t do lm nụ tỡ.


tiết 45: bài 21. ôn tập chơng iv
6. Văn hóa, giáo dục, văn học, nghệ thuật thời
Lê Sơ đã đạt đợc những thành tựu nào? Có gì
khác thời Lý Trần?
- GD thi Lờ S phỏt trin mnh do s quan tõm ca
nh nc v nh nc ó cú nhng ch trng, bin
phỏp tớch cc phỏt trin GD nh: t chc thi c 3
nm mt ln (nh Trn 7 nm mt ln).
- Thi Lý- Trn mun c b nhim lm quan thỡ
trc ht phi xut thõn t ng cp quý tc.
- Thi Lờ S, a s dõn u cú th I hc v cho phộp
ngi no cú hc u c d thi v thi u c b
nhim lm quan v c vinh quy bỏi t.
- Thi Lý- trn, o pht rt c trng dng.
- Thi Lờ S, Nho giỏo chim v trớ c tụn. chi phi
trờn lnh vc vn húa, t tng
- Tỡnh hỡnh giỏo dc, vn húa, khoa hc thi Lờ S

cng t c nhng thnh tu mi.


- Lập bảng thống kê các bậc danh nhân văn
hóa xuất sắc của dân tộc ở thế kỉ XV:

Tên

Công lao

1. Nguyn Trói
- ễng cú nhiu cng hin to ln trong cụng vic t
(1380-1442) chc v lónh o khi ngha Lam Sn. ễng cú nhiu
tỏc phm giỏ tr v vn hc, s hc, a lớ hc nh
Quõn trung t mnh tp, Bỡnh Ngụ i cỏo, D a
chớ,
2. Lờ Thỏnh Tụng
- L v vua anh minh, mt ti nng xut sc trờn
(1442-1497) nhiu lnh vc kinh t, chớnh tr, quõn s v cú nhiu
tỏc phm th vn cú giỏ tr.


- Lập bảng thống kê các bậc danh nhân văn
hóa xuất sắc của dân tộc ở thế kỉ XV:

Tên

Công lao

3. Ngụ S Liờn

- L nh s hc ni ting, ụng tng m nhim cỏc
(Th k XV) chc v quan trng ca triu ỡnh nh Hn lõm vin,
Phú ụ Ng s,ễng l 1 trong nhng tỏc gi b
i Vit s kớ ton th.
4. Lng Th Vinh
- ễng l nh ton hc ni ting nc ta thi Lờ S.
(1442-?) ễng ó nghiờn cu ra cụng trỡnh i thnh toỏn
phỏp, Thin mụn giỏo khoa.


Giáo viên: Ngô Thị Nga