Bài 28. Trào lưu cải cách duy tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX

3
2
1

Nguyễn Thiện Thuật
(1844 - 1926)
Lãnh đạo cuộc khởi
nghĩa
Bãi Sậy

Phan Đình Phùng
(1847 - 1895)
Lãnh đạo cuộc khởi
nghĩa
Hơng Khê

Hoàng Hoa Thám
(1851 1913)
Lãnh đạo cuộc khởi
nghĩa
Yên Thế


?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Hãy

Tình
nêuhình
những
xãnước
hội
nétra
chính
Tình
hình
kinh
tế
tasao?
lúcvềnày
Mâu thuẫn
tìnhnhư
hình
cơ bản
ở Việt
trong
Nam
xã hội xã
thế
nào?
nửa
hội cuối
lúc này
thế là
kỉ gì?
XIX?

? Vì sao nền tài chính lại bị cạn kiệt ?
- Nông, công, thương nghiệp
đình trệ kinh tế sa sút
- Quan lại triều đình tham
nhũng, bòn rút ngân khố.
- Chi phí bồi thường chiến
phí cho Pháp.

I. Tình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX
a. Chính trị:
+ Nội trị, ngoại giao lỗi thời, lạc hậu.
+ Chính quyền từ trung ương đến địa
phương mục ruỗng.
b. Kinh tế:
+ Nông, công, thương nghiệp bị đình trệ.
+ Tài chính cạn kiệt.
c. Xã hội:
+ Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ.
+ Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp diễn ra
sâu sắc.
+ Khởi nghĩa nông dân nổ ra ở nhiều
nơi.


Bài 28

?

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Em hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa
tiêu biểu của nông dân nửa cuối
thế kỉ XIX?

NĂM

1862

18611865

1866

KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU

Khởi nghĩa Cai tổng Vàng ,
Nông Hùng Thạc
Khởi nghĩa Tạ Văn
Phụng

Khởi nghĩa ở Kinh
thành Huế

I. Tình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX
a. Chính trị:
+ Nội trị, ngoại giao lỗi thời, lạc hậu.
+ Chính quyền từ trung ương đến địa
phương mục ruỗng.
b. Kinh tế:
+ Nông, công, thương nghiệp bị đình trệ.

+ Tài chính cạn kiệt.
c. Xã hội:
+ Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ
+ Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp diễn ra
sâu sắc.
+ Khởi nghĩa nông dân nổ ra ở nhiều
nơi.


?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Em hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa
Trong
bối cảnh
nướcdân
ta phải
gì?
tiêu biểu
củađó
nông
nửalàm
cuối
thế kỉ 19?

Trong bối cảnh đó

trào lưu cải cách
duy tân ra đời:
=> Đưa nước nhà
vượt qua khó khăn,
lạc hậu.
Tiến hành cải cách
xã hội cho phù hợp.

I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX
a. Chính trị:
+ Nội trị, ngoại giao lỗi thời,lạc hậu.
+ Chính quyền từ trung ương đến địa
phương mục ruỗng.
b. Kinh tế:
+ Nông, công, thương nghiệp bị đình trệ.
+ Tài chính cạn kiệt.
c. Xã hội:
+ Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ
+ Mâu thuẫn dân tộc và giai cấp diễn ra
sâu sắc.
+ Khởi nghĩa nông dân nổ ra ở nhiều nơi
=> Trong bối cảnh đó trào lưu cải cách
duy tân ra đời.


?
?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Các
Những
sĩkể
phu
đề
đã
nghị
đềbiểu
xướng
cải
cách,
cải
đã
cách
Htheo
ãy
tên
những
sĩnhất
phu
trong
Vậy,
em
tiêu
là
những I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX
trong

đề
cập
điều
đến
kiện
những
hoàn
cảnh
đề
nào
gì?nửa
?
phong
trào
cải
cách
Việt
Nam
nhà
cải
cách
duyởvấn
tân
nào?
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam
cuối thế kỉ XIX?

vào nửa cuối thế kỉ XIX

-Nguyễn Trường Tộ

-Nguyễn
Huy
- Nguyễn
LộTế
Trạch…
- Trần Đình Túc
- Đinh Văn Điền
- Nguyễn Trường Tộ
- Nguyễn Lộ Trạch

a. Hoàn cảnh
- Xã hội bế tắc, đất nước khó khăn về
mọi mặt.
=> Các sĩ phu đề xướng cải cách nhằm
canh tân đất nước .
b.Nội dung cải cách
- Đổi mới về nội trị, ngoại giao, kinh tế,
văn hoá, xã hội…


Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam
vào nửa cuối thế kỉ XIX
a. Hoàn cảnh

- Xã hội bế tắc, đất nước khó khăn về

mọi mặt.
Nguyễn Trường Tộ
=> Các sĩ phu đề xướng cải cách nhằm
(1828 – 1871)
canh tân đất nước .
Ông sinh trong một gia đình nho học theo đạo
b. Nội dung cải cách
mộ
Tộtiếng
đãPhần
đề
nghị
ThiênNguyễn
Chúa. Từ Trường
nhỏ ông nổi
thông
minh
Nguyễn
Trường
Tộ
- Đổi mới về nội trị, ngoại giao, kinh tế,
nhưng những
do chính sách
kì thị những
người
theo đạo
nội dung
cải
cách
nào?

nên không được dự thi. Năm 1860
giám
mục
Tángtheo
tại Bùi
Chu
–
văn hoá, xã hội…
Gô-chi-ê, Nguyễn Trường H
Tộưng
đã sang
Pháp,
Trung-Hưng
- Tiêu biểu là:
ở lại Pa-ri 2 năm, tranh thủ học tập, quan sát,
Nguyên -Nghệ An
ông chú ý khảo sát kinh tế và văn hoá phương Tây.
+ Nguyễn Trường Tộ
(
Xây
dựng
vào
Nhờ vậy kiến thức được mở rộng.
Từ 1863 – 1871 Ông đã gửi 30 bản điều
Năm 1863 ông về nước.1943)
trần lên triều đình.
Nội dung: (SGK)

?

?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Nguyễn Lộ Trạch đã đề nghị những
cải cách nào?

I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam
vào nửa cuối thế kỉ XIX
a. Hoàn cảnh
b. Nội dung cải cách
- Đổi mới về nội trị, ngoại giao, kinh tế,
văn hoá, xã hội…
- Tiêu biểu là:
+ Nguyễn Trường Tộ
Từ 1863 – 1871 Ông đã gửi 30 bản điều
trần lên triều đình.
Nội dung: (SGK)
+ Nguyễn Lộ Trạch
1877 và 1882 ông đã dâng 2 bản “Thời
vụ sách”
Nội dung: (SGK)


Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

? Hãy chỉ ra điểm tích cực và hạn chế
? của những đề nghị cải cách?

LUẬN
NHÓM
Vậy, nhà THẢO
Nguyễn
có chấp
nhận những
cải cách đó không, kết cục ra sao?

Tích cực
- Nội dung các cải cách
đã đáp ứng được phần
nào yêu cầu của xã hội ta
lúc đó: Cần phải có sự
thay đổi để đưa đất nước
phát triển, tạo ra vận hội
mới...

I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam
vào nửa cuối thế kỉ XIX
III. Kết cục của các đề nghị cải cách
- Kết cục:
+ Nhà Nguyễn không chấp nhận những

thay đổi, từ chối đề nghị cải cách của
các sĩ phu.


I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX
CÁCH
DUY TÂN Ở VIỆT NAM
II. Những
đề nghị cải cách ở Việt Nam
NỬA CUỐI THẾ
KỈ XIX

THẢO
LUẬNLƯU
NHÓMCẢI
TRÀO

Bài 28

Hạn chế

vào nửa cuối thế kỉ XIX

III. Kết cục của các đề nghị cải cách
Chưa xuất phát từ cơ
sở trong nước

Cải cách lẻ tẻ,
rời rạc.
Tài chính cạn

kiệt

Chưa đặt vấn đề
giải quyết mâu
thuẫn xã hội

NÔNG DÂN

ĐỊA CHỦ PK

D.T VIỆT NAM

T. D PHÁP

- Kết cục:
+ Nhà Nguyễn không chấp nhận những
thay đổi, từ chối đề nghị cải cách của
các sĩ phu.
- Hạn chế:
+ Các đề nghị cải cách chưa xuất phát
từ cơ sở trong nước…
+ Do Nhà Nguyễn bảo thủ, cự tuyệt…


?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Em có suy nghĩ gì về các sĩ phu và

những cải cách duy tân vào
nửa sau thế kỉ XIX?

I.I.Tình
Tìnhhình
hìnhviệt
việtnam
namnửa
nửacuối
cuốithế
thếkỉ
kỉXIX
XIX
II.Những
Nhữngđề
đềnghị
nghịcải
cảicách
cáchởởViệt
ViệtNam
Nam
II.
vàonửa
nửacuối
cuốithế
thếkỉ
kỉXIX

XIX
vào
III. Kết cục của các đề nghị cải cách
- Kết cục:

- Đó là những
con người
thông thái, đi
nhiều, biết
nhiều, đã
từng được
chứng kiến
sự phồn thịnh
của tư bản Âu
– Mĩ và
những thành
tựu của văn
hóa phương
Tây.

- Các
- Các
sĩ phu
sĩ phu
đã vượt
đã vượt
quaqua
những
những
luật luật

lệ
hà khắc
lệ hàcủa
khắc
chế của
độ phong
chế độ
kiến,
phong
Sự nghi
kiến,
kị vàSự
ghen
nghi kị
ghét
vàcủa
ghen ghét
nhiềucủa
người
nhiều
để đưa
người
ra các
để
đề nghị
đưacanh
ra các
tânđề
đấtnghị
nước

canh
tân đất nước

+ Nhà Nguyễn không chấp nhận những
thay đổi, từ chối đề nghị cải cách của
các sĩ phu.
- Hạn chế:
+ Các đề nghị cải cách chưa xuất phát
từ cơ sở trong nước…
+ Do nhà Nguyễn bảo thủ, cự tuyệt...


?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX
I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX

Vì sao những đề nghị cải cách của

các sĩ phu không được Nhà
Nguyễn chấp nhận?
Do tính bảo thủ của
Nhà Nguyễn

II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam
vào nửa cuối thế kỉ XIX
III. Kết cục của các đề nghị cải cách

- Kết cục:
+ Nhà Nguyễn không chấp nhận những
thay đổi, từ chối đề nghị cải cách của
các sĩ phu
- Hạn chế:
+ Các đề nghị cải cách chưa xuất phát
từ cơ sở trong nước…
+ Do Nhà Nguyễn bảo thủ, cự tuyệt...
VUA TỰ ĐỨC NÓI:

“ Nguyễn Trường Tộ quá tin ở các
điều y đề nghị…Tại sao lại thúc
giục nhiều đến thế, khi mà các
phương pháp cũ của trẫm đã rất
đủ để điều khiển quốc gia rồi”


?
?

Bài 28

TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM
NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

Từ những cải cách cuối thế kỉ XIX

I. Tình hình việt nam nửa cuối thế kỉ XIX

không

thựcđược
hiện được,
hãy liên
hệ II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam
Tuy không
chấp nhận
nhưng
với những
công cuộc
đổi cải
mớicách
của đất
nước vào nửa cuối thế kỉ XIX
đề nghị
đó có
ta hiện
nay như
đangthế
thành
nghĩa
nàocông?
?

III. Kết cục của các đề nghị cải cách

- Đổi
mới của
Đảng ta
hiện
nay

xuất
phát từ
cơ sở
trong
nước

-Xã hội
ổn định,
có nền
chính trị
vững
vàng
- Được
nhân
dân ủng
hộ.

- Kết cục:
+ Nhà Nguyễn không chấp nhận những
thay đổi, từ chối đề nghị cải cách của
các sĩ phu.
- Hạn chế:
+ Các đề nghị cải cách chưa xuất phát
từ cơ sở trong nước...
+ Do Nhà Nguyễn bảo thủ, cự tuyệt...
- Ý nghĩa:
+ Tấn công vào tư tưởng bảo thủ của nhà
Nguyễn.
+ Thể hiện trình độ nhận thức mới của
người Việt nam.

+ Chuẩn bị cho trào lưu duy tân mới, ra
đời đầu thế kỉ XX.


Bài tập củng cố
Bài tập 1: Hãy tìm chi tiết không hợp lý của tình hình đất nước vào
những năm 60 của TK XIX qua những biểu hiện sau đây?
Bài tập
nào quyền
sau đây
cản trở
chủđến
yếuđịa
nhất
dẫn đến
những
a. 2:
BộCản
máytrở
chính
từlàtrung
ương
phương
mục
ruỗng.
cải cách không thể thực hiện được? (Hãy chọn phương án đúng nhất)
b. Chính sách nội trị, ngoại giao lỗi thời.
c. Đời sống nhân dân sung túc, ổn định.
a. Những cải cách mang tính lẻ tẻ, rời rạc.
d. Mâu thuẫn giai cấp, xã hội gay gắt.

b. Sự ngăn cấm của chính quyền đô hộ thực dân Pháp.
c. Sự bảo thủ cự tuyệt của triều đình phong kiến Nhà Nguyễn.
d. Xã hội Việt Nam không theo kịp sự phát triển của thời cuộc.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ HỌC BÀI

Học bài cũ ở nhà.

Tìm hiểu các tư liệu về Thăng Long - Hà Nội
(từ 1882 đến 1884).