Bài 24. Tình hình văn hóa ở các thế kỷ XVI-XVIII

VỀ TƯ TƯỞNG, TÔN GIÁO
Tôn giáo
Tín ngưỡng
II. PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC VÀ VĂN HỌC
1. Giáo dục
2. Văn học
III. NGHỆ THUẬT VÀ KHOA HỌC – KĨ THUẬT
1. Nghệ thuật
2. Khoa học - kỹ thuật
I.
1.
2.


Tôn giáo

I.Về tư
tưởng,
tôn giáo

Tín
ngưỡng


Ở các thế kỉ X-XV nước ta có
những loại tôn giáo nào? Nêu
tình hình phát triển chung?

+ Đạo Phật.
Tôn giáo

+ Đạo Nho.
+ Đạo Giáo.


Đến thế kỷ XVI-XVIII nước ta có những
tôn giáo nào ? Nêu tình hình phát triển
của từng tôn giáo?
Đạ

h
N
o

Đạo

Tôn giáo

o

t,
ậ
h
P

Đ

iá o
G
ạo

Giáo
a
ú
h
C
n
ê
Thi


Đạo Nho
+ Từng bước suy thoái, tôn ti trật tự phong
kiến không còn.
“Còn bạc còn tiền còn đệ tử
Hết cơm hết rượu hết ông tôi.”

Tại
Tạisao
saoNho
Nhogiáo
giáotrong
trongthời
thờikỳ
kỳnày
này
lại
lạibị
bịsuy
suythoái?

thoái?


Phật Giáo, Đạo Giáo
+ Được khôi phục.
+ Chùa chiền được xây
dựng thêm và sửa sang.

Tại
Tạisao
saoPhật
Phậtgiáo
giáovà
vàđạo
đạogiáo
giáothời
thờinày
này
không
khôngphát
pháttriển
triểnbằng
bằngthời
thờiLý,
Lý,Trần?
Trần?


Hãy quan sát các hình
ảnh sau đây và cho biết

nó gắn liền với tôn giáo
nào?

Nhà thờ Chánh Tòa - Hà
Nhà thờ Đức Bà –TP. HCM
Nội


Thiên Chúa Giáo
-Thế kỉ XVI-XVIII đạo Thiên chúa được
du nhập vào nước ta và phát triển nhanh
chóng.


Thiên Chúa Giáo

- Thế kỷ XVII, chữ Quốc ngữ theo mẫu
tự Latinh được sáng tạo.
Đóng
Đónggóp
góplớn
lớnnhất
nhấtcủa
củacác
cácGiáo
Giáosỹ
sỹ
vào
vàonền
nềnvăn

vănhóa
hóadân
dântộc?
tộc?


Alexandre
Chữ Quốc Ngữ thời kì
De Rhodes
phôi
thai gì
Chữ
ýýnghĩa
ChữQuốc
Quốcngữ
ngữra
rađời
đờicó
có
nghĩa
gì
đối
đốivới
vớivăn
vănhóa
hóaViệt
ViệtNam
Namởởgiai
giaiđoạn
đoạnnày?

này?


Những
Nhữngnét
nétđẹp
đẹptrong
trong
tín
tínngưỡng
ngưỡngdân
dângian
gianViệt
ViệtNam
Namlàlàgì?
gì?

Tín Ngưỡng

- Các tín ngưỡng truyền
thống tốt đẹp được phát
huy : thờ cúng tổ tiên;
thờ những người có
công với làng, với nước,
đặc biệt là những vị anh
hùng.


Thờ
người

có
công
với
nước
Thờ
cúng
tổ
tiên
Đền
thờ
An
Dương
Vương
Thờ
người
có
công
với
nước
ThờAn
cúng
tổ tiênVương
Đền thờ
Dương


II.Phát triển
giáo dục và
văn học

Giáo dục

Văn học


1.
1.Giáo
Giáodục
dục
 Đàng Ngoài: tiếp tục phát
Emtriển
hãy trình bày
nhưng sa sút cả về số lượng
và hình
chất giáo dục
tình
lượng
nước ta trong giai
 Đàng Trong : vào năm đoạn
1646,này?
chúa
Nguyễn tổ chức khoa thi đầu tiên .
Thời Quang Trung : chữ Nôm -> chữ
viết chính thức.



Chữ Hán

Chữ Nôm

Tiếp tục
phát
triển
song
chất
lượng
giảm.

Nhận xét

Nội dung
giáo dục
vẫn là
kinh sử,
các môn
khoa học
tự nhiên
không
được
chú ý.

Vì vậy chương trình giáo dục Nho
học chưa góp phần phát triển kinh tế
đất nước, làm nền kinh tế phát triển
chậm.


2/ Văn học:

a, Văn học chính thống:
- Chữ Hán: Mất dần địa vị.
- Chữ Nôm: Phát triển mạnh.

Hãy
Hãycho
chobiết
biếtđặc
đặcđiểm
điểmcủa
củavăn
vănhọc
học
thế
thếkỷ
kỷXVI
XVI––XVIII?
XVIII?


Các nhà thơ Nôm nổi
tiếng như :
Nguyễn Bỉnh Khiêm,
Đào Duy Từ, Phùng
Khắc Khoan, Đoàn
Thị Điểm…

( 1491- 1585)

Lê Quý Đôn, nhà
trí thức, nhà chính
trị lớn ở cuối thế kỷ
XVIII


Phùng Khắc Khoan
( 1528- 1613)


Chinh Phụ Ngâm
“Lòng này gửi gió đông có tiện,
Nghìn vàng xin gửi đến non Yên,  
Non Yên dầu chẳng tới miền.
Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời
Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu,
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong.
Cảnh buồn người thiết tha lòng,  
Cành cây sương đượm, tiếng trùng mưa phun.”
……………
Đoàn Thị Điểm


b/Văn học dân gian:
- Phát triển phong phú và đa dạng
với các thể loại như : ca dao, tục
ngữ, truyện cười...

Những
Nhữngđiểm

điểmmới
mớitrong
trongvăn
vănhọc
học
thế
thếkỷ
kỷXVI-XVIII
XVI-XVIIInói
nóilên
lênđiều
điềugì?
gì?


III

KHOA HỌC KỸ THUẬT VÀ
NGHỆ THUẬT

1/ Nghệ thuật:
 Kiến trúc, điêu khắc

Tiếp tục phát triển với các công trình có giá trị
như chùa Thiên Mụ, các vị La hán chùa Tây
Phương, tượng Phật Bà Quan Âm nghìn tay
nghìn mắt…
Nêu
Nêunhững
nhữngthành

thànhtựu
tựuvề
vềkiến
kiếntrúc,
trúc,điêu
điêukhắc?
khắc?