Bài 17. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà từ sau ngày 2-9-1945 đến trước ngày 19-12-1946

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC
***

`

TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ

MÔN LỊCH SỬ

CHƯƠNG III:
VIỆT NAM TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1954
TIẾT 26 - BÀI 17
NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA TỪ SAU NGÀY 2 - 9 - 1945 ĐẾN
TRƯỚC NGÀY 19 -12 - 1946

GIÁO VIÊN: BÙI THỊ HUYỀN


Tình
Tìnhhình
hìnhnước
nướctatasau
sauCách
Cáchmạng
mạng
tháng
thángTám
Támnăm
năm1945
1945

NỘI
NỘIDUNG
DUNGKIẾN
KIẾNTHỨC
THỨCCẦN
CẦN
TÌM
TÌMHIỂU
HIỂU

Bước
Bướcđầu
đầuxây
xâydựng
dựngchính
chínhquyền
quyền
Cách
Cáchmạng,
mạng,giải
giảiquyết
quyếtnạn
nạnđói,
đói,nạn
nạn
dốt
dốtvà
vàkhó
khókhăn
khănvềvềtài

tàichính
chính

Đấu
Đấutranh
tranhchống
chốngngoại
ngoạixâm
xâmvà
vànội
nội
phản,
phản,bảo
bảovệvệchính
chínhquyền
quyềncách
cáchmạng
mạng


I.

TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

NĂM 1945

1. Thuận lợi:
- Nhân dân ta đã giành được quyền làm chủ  Gắn bó với chế độ.
- Cách mạng nước ta có Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo
- Hệ thống xã hội chủ nghĩa hình thành, phong trào giải phóng dân tộc phát triển.

Nh÷ng thuËn lîi c¬ b¶n cña
nưíc ta sau c¸ch m¹ng th¸ng
T¸m n¨m 1945?


I.

TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

NĂM 1945
2. Khó khăn:
20 VẠN QUÂN TRUNG HOA
DÂN QUỐC

* Giặc ngoại xâm và nội phản:

-Vĩ tuyến 16 trở ra Bắc: 20 vạn quân Trung Hoa dân quốc
cùng bọn tay sai kéo vào đóng ở Hà Nội và hầu khắp các
tỉnh

-Vĩ tuyến 16 trở vào Nam: Quân Anh tạo điều kiện cho
Pháp quay trở lại xâm lược.

-Cả nước còn 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp.
6 VẠN QUÂN NHẬT

HƠN 1 VẠN QUÂN ANH

QUÂN PHÁP

I.

TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

NĂM 1945
1. Khó khăn:
* Giặc ngoại xâm và nội phản:
* Chính trị:
Chính quyền cách mạng vừa mới thành lập, lực lượng vũ trang còn yếu.

* Kinh tế:

-

Nông nghiệp bị chiến tranh tàn phá, nạn đói năm 1945 chưa được khắc phục.
Công nghiệp chưa được phục hồi



Mục sư Lê Văn Thái, nguyên Hội trưởng Hội thánh Tin lành Việt Nam thời kỳ 1942-1960 viết lại: "Tôi thường nghe tiếng rên xiết của những người sắp chết,
thấy những đống thịt quằn quại gần những xác chết, nơi này 5-3 xác chết, chỗ khác từng đống người sống nằm lẫn với người chết. Trên những đoàn xe bò
đầy những xác chết, mỗi xe chỉ phủ một chiếc chiếu, trong những cái hầm mấy trăm xác chết mới lấp một lần. Một vài lá cải thối trong đống rác, một vài hột
cơm đổ bên cạnh vò nước gạo thì họ kéo nhau từng lũ đến tranh cướp".


I.

TÌNH HÌNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

NĂM 1945

* Kinh tế:
* Tài chính:
Ngân sách nhà nước trống rỗng, chính quyền cách mạng chưa quản lý được ngân hàng Đông Dương.
* Văn hóa – Giáo dục:

-

Tàn dư văn hóa lạc hậu của chế độ thực dân phong kiến nặng nề.
Hơn 90 % dân số không biết chữ




NHỮNG KHÓ KHĂN CỦA NƯỚC VNDCCH
SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

NẠN ĐÓI

NẠN DỐT

TÀI CHÍNH

CHÍNH

NGOẠI

QUYỀN

XÂM…

Vận mệnh tổ quốc như ngàn cân treo sợi tóc
1000
Kg


II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH

Nhiệm vụ cấp bách cần phải giải quyết của
cách mạng nước ta lúc này là gì?


II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH

1. Xây dựng chính quyền cách mạng


II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH

1. Xây dựng chính quyền cách mạng

* Chính trị:

-

6/1/1946: Tổng tuyển cử bầu quốc hội  Bầu được 333 đại biểu
Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ tiến hành bầu cử hội đồng nhân dân các cấp (tỉnh, xã)
2/3/1946: Quốc hội khóa I họp phiên đầu tiên, bầu ra chính phủ cách mạng do Hồ chí Minh đứng đầu.

- 9/11/1946: Thông qua bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.


Hồ Chủ tịch bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử đầu
tiên của nước ta năm 1946

Cử tri tham gia bầu cử tại Hà Nội


K× häp ®Çu tiªn cña Quèc héi khãa I(2/3/1946)


II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH

1. Xây dựng chính quyền cách mạng
* Chính trị:
* Quân sự:
- 9/1945: Việt Nam giải phóng quân đổi thành Vệ quốc đoàn
- 22/5/1946: Vệ quốc đoàn đổi thành Quân đội Quốc gia Việt Nam

Ý nghĩa:

-

Giáng một đòn mạnh vào âm mưu chia rẽ của đế quốc và tay sai

Giúp chúng ta củng cố xây dựng chính trị quân sự, là yếu tố quan trọng giải quyết khó khăn về sau


II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH

2. Giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính


II. BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG,GIẢI
QUYẾT NẠN ĐÓI, NẠN DỐT VÀ KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH
Những biện pháp giải quyết nạn đói? Kết quả?
Nhóm1

Hoạt
Hoạtđộng
độngnhóm
nhóm
Nhóm 2

Những
Nhữngbiện
biệnpháp
phápgiải
giảiquyết
quyếtnạn
nạndốt?
dốt?
Kết
Kếtquả?

quả?

Nhóm 3

Những
Nhữngbiện
biệnpháp
phápgiải
giảiquyết
quyếtkhó
khókhăn
khăn
vềvềtài
tàichính?
chính?Kết
Kếtquả?
quả?

Các nhóm thảo luận trong thời
gian 4 phút, thống nhất nội dung,
hoàn thành phiếu học tập sau đó
cử đại diện nhóm lên trình bày.


KHÓ KHĂN

NẠN ĐÓI

BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC

KẾT QUẢ

- Trước mắt: Quyên góp thóc gạo, kêu gọi nhường cơm sẻ áo, lập
hũ gạo cứu đói, tổ chức ngày đồng tâm…

Sản xuất nông nghiệp được phục hồi  nạn đói bị đẩy lùi

- Lâu dài:Tăng gia sản xuất, bãi bỏ các thứ thuế vô lí, giảm tô
giảm thuế…

NẠN DỐT

-

-

Trước mắt: 8/9/1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh

Từ 9/1945 – 9/1946: 76.000 lớp học được tổ chức. Xóa mù

thành lập Nha Bình dân học vụ. Kêu gọi nhân dân cả nước

chữ cho hơn 2,5 triệu người.

tham gia phong trào xóa nạn mù chữ

 Nạn dốt được giải quyết.

Lâu dài: Trường học các cấp sớm được khai giảng, phương
pháp giáo dục được đổi mới

TÀI CHÍNH

- Trước mắt: Kêu gọi tinh thần đóng góp tự nguyện của nhân dân
với phong trào tuần lễ vàng, xây dựng quỹ độc lập.
- Lâu dài: 23/11/1946: Lưu hành tiền Việt Nam trong cả nước

- Nhân dân đóng góp 370 kg vàng, 20 triệu vào quỹ độc lập,
40 triệu vào quỹ đảm phụ quốc phòng…
Giải quyết được khó khăn tài chính


Ý NGHĨA

- Củng cố và tăng cường sức mạnh của chính quyền, làm cơ sở cho cuộc đấu tranh chống thù trong,
giặc ngoài
- Đã thể hiện tính ưu việt của chế độ mới
- Cổ vũ, động viên nhân dân bảo vệ chính quyền, bảo vệ nền độc lập tự do vừa giành được


CỦNG CỐ


TRÒ CHƠI ĐÔ
I BẠN HIỂU N
HAU

Trung Hoa dân quốc

1

Ngày 8/9/1945

60

2
Ngàn cân treo sợi tóc

3

50

333 đại biểu

4
Tuần lễ vàng

40

5
Ngày 2/3/1946

6

30

Tăng gia sản xuất

7
2,5 triệu người

20

8
Nhường cơm sẻ áo

9

10

10

370 kg vàng


BÀI TẬP VỀ NHÀ

1.
2.

Ôn tập, củng cố lại kiến thức đã học.
Đọc trước mục III: Đấu tranh chống ngoại xâm và nội phản, bảo vệ chính quyền cách
mạng – Bài 17 – SGK lớp 12 trang 125)