Bài 17. Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG

Lớp 10

GV: NGUYỄN THỊ HƯỜNG


Em hãy nêu nguyên
nhân hình thành sóng
biển, sóng thần?
- Nguyên nhân hình thành
sóng biển là do gió.
- Nguyên nhân hình thành
sóng thần là do dộng đất,
phun trào núi lửa dưới đáy
đai dương, bão.


Tiết PPCT: 20 – Bài 17. THỔ NHƯỠNG QUYỂN.

10

Tiết : 20 . Bài 17. THỔ NHƯỠNG QUYỂN.
CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG

CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG
TÓM TẮT NỘI DUNG
I. THỔ NHƯỠNG
1. Thổ nhưỡng
2. Thổ nhưỡng quyển

II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT
1. Đá mẹ
2. Khí hậu
3. Sinh vật
4. Địa hình
5. Thời gian
6. Con người


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG

I:Thổ nhưỡng:
1. Thổ nhưỡng.

- Thổ nhưỡng là lớp vật chấtNhư
tơi
xốp
ở
bề
mặt
lục
địa,
được
thế
nào
gọi
là
Thổ nhưỡng là gì?
đặc trưng bỡi độ phì.

thổ nhưỡng quyển?
-Độ phì đất là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí và chất dinh
dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển.
2. Thổ nhưỡng quyển.
- Là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt lục địa.


Quan sát hình 17.1, hãy cho
biết
lớp phủ
Là
nơivai
cưtrò
trúcủa
và tiến
hànhthổ
nhưỡng
đối với
các
hoạt động
sảnhoạt
xuấtđộng
và
sảnđộng
xuất xã
và hội
đời của
sốngđời
con
hoạt

người?
sống con
người.

Hình 17 - Vị trí lớp phủ thổ nhưỡng ở lục địa


Sản xuất nông nghiệp


Hoạt động sản xuất công nghiệp


Vui chơi giải trí, giáo dục.


10

1. Đá mẹ

3. Sinh vật

2. Khí hậu

Quá trình
hình thành
đất

5. Thời gian

4. Địa hình

6. Con người


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG

I:Thổ nhưỡng:

mẹ
là gì?
Ví dụ: những loại đất Đá
hình
thành
II: Các nhân tố hình thành đất:Đá mẹ có vai trò như
trên đá mẹ là granit thường có
thế
việc
lấy trong
một
ví
1. Đá mẹ.
màu xám, chuaHãy
và nào
nhiều
cát.vài
hình
thành
đất?của

về ảnh
hưởng
Những loại đấtdụ
hình
thành
trên
* Khái niệm.
đá mẹ
đá badan thường
có đến
màuđặc
đỏ điểm
đất
mà em biết?
- Là những sản phẩm phongthẩm,
hóa tơi
từcủa
đá
gốc.
xốp…

* Vai trò.

- Là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, quyết định thành

phần khoáng vật, thành phần cơ giới và ảnh hưởng trực tiếp tới
tính chất lí, hóa.


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ

HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG.

I:Thổ nhưỡng:
II: Các nhân tố hình thành đất:
Khí hậu có vai trò
1. Đá mẹ.
như thế nào trong
việc hình thành đất?
2. Khí hậu.
- Các yếu tố khí hậu ảnh hưởng đến sự hình thành đất là
nhiệt và ẩm.
- Khí hậu ảnh hưởng gián tiếp đến sự tạo thành đất thông
qua lớp phủ thực vật.


Kiểu khí hậu

Nhóm đất

Cận cực lục địa

Đài nguyên

Ôn đới lục địa

Pốt dôn

Ôn đới hảiQuan
dươngsát đối chiếu
Nâu và

xám
hình

chứng
Ôn đới lục 14.1
địa và 19.2, hãy
Đen (secnodiom)
minh
hậu
Cận nhiệt gió
mùa các kiểu
Đỏkhí
vàng

khác nhau hìnhXám
thành nên
những loại đất khác nhau

Cận nhiệt lục địa

Cận nhiệt Địa Trung Hải Đỏ nâu
Nhiệt đới lục địa

Đỏ, nâu đỏ

Nhiệt đới gió mùa

Đỏ vàng (feralit)

Xích đạo

Đỏ vàng (feralit)


10


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG.

- Đá mẹ là nguồn cung cấp vật chất
I:Thổ nhưỡng: vô cơ cho đất,quyết định thành
Tác độngSinh
của sinh
vật vật
có có
vaigìtrò
phần
khoáng
vật,
thành
phần
cơ
II: Các nhân tố hình thành đất:
khác với tác
động
của
đá
mẹ
như thế nào trong

giới
của
và khí
hậuđất.
trong việc hình
việc
hình thành đất?
1. Đá mẹ.
- Khí hậu: nhiệt vàthành
đất? hưởng
ẩm ảnh
trực tiếp đến việc hình thành đất.
2. Khí hậu.
- Sinh vật đóng vai trò chủ đạo
3: Sinh vật.
trong việc hình thành đất.

- Sinh vật đóng vai trò chủ đạo trong sự hình thành đất.


10


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG.

I:Thổ nhưỡng:
II: Các nhân tố hình thành đất:
1. Đá mẹ.

Địa hình có ảnh
hưởng như thế nào
trong việc hình
thành đất?

2. Khí hậu.
3: Sinh vật.
4: Địa hình.
- Địa hình ảnh hưởng đến quá trình hình thành đất thông qua
sự thay đổi lượng nhiệt và độ ẩm.
+ vùng núi: lớp đất mỏng và bạc màu.
+ Đồng bằng: lớp đất dày, màu mở.


10

Núi

Đất

Ruộng bậc thang ở Tây Bắc

Cánh đồng lúa ở ĐBSCL


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG.

Trong điều kiện khí
Ở khuđiều

vựckiện
nào khí
có
Trong
I:Thổ nhưỡng:
hậu nóng
ẩm
thìlàquá
Tuổi
đất
gì?
tuổi
đất
già
nhất,
khu
hậu nào thì quá trình
hình thành đất
II: Các nhân tố hình thành đất: trình
vực nào
có đất
tuổidiễn
đất
hình
thành
diễn ra nhanh và
trẻnhanh?
nhất?
ra
1. Đá mẹ.

ngược lại.

2. Khí hậu.
3: Sinh vật.
4: Địa hình.
5: Thời gian.
- Thời gian hình thành đất gọi là tuổi đất.
- Đất có tuổi già nhất là miền nhiệt đới và cận nhiệt đới.
- Đất có tuổi trẻ nhất là ở cực và ôn đới.


BÀI 17: THỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ
Tác động của con người
HÌNH THÀNH THỔ
NHƯỠNG.
trong hoạt động của sản

I:Thổ nhưỡng:

II: Các nhân tố hình thành
1. Đá mẹ.

xuất nông, nong lâm nghiệp
có thể làm biến đổi tính chất
đất:đất không? Hãy cho ví dụ
chứng minh

2. Khí hậu.
3: Sinh vật.
4. Địa hình.

5. Thời gian.
6. Con người.
- Hoạt động của con người làm thay đổi hoặc gián đoạn hướng
phát triển của đất


Tác động tích cực


Bón phân hữu cơ góp phần làm cho đất tươi tốt


Tác động tiêu cực

Chặt phá rừng

Đất bị xói mòn, rửa trôi


Đất rừng

Đất bị xói mòn, rửa trôi -> đất bạc màu


Đất bị hoang hóa do khai thác không hợp lí


CỦNG CỐ
Câu 1: Cung cấp vật chất hữu cơ cho
đất là nhân tố nào?

A. Con người

C. Đá mẹ

B. Thực vật

D. Tất cả đều đúng