Bài 5. Thực hành: Phân tích và so sánh tháp dân số năm 1989 và năm 1999

KIỂM TRA BÀI CŨ
Tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt của nước ta
hiện nay?Để giải quyết vấn đề này theo em cần có những giải pháp gì?

Các giải pháp:

+ Phân bố lại dân cư và nguồn lao động.
+ Đa dạng hóa các hoạt động kinh tế ở nông thôn.
+ Phát triển hoạt động công nghiệp và dịch vụ ở đô thị.
+ Đa dạng hóa các loại hình đào tạo, đẩy mạnh hoạt
động hướng nghiệp, dạy nghề, …
+ Có chính sách xuất khẩu lao động hợp lí.


Bảng 4.1. Cơ cấu sử dụng lao động theo thành phần kinh tế (%)
Năm 1985

1990

1995

2002

Khu vực nhà nước

15,0

11,3

9,0

9,6

Các khu vực kinh tế khác

85,0

88,7

91,0

90,4

Thành phần

- Nêu đặc điểm nguồn lao động và sử dụng lao động của nước ta?
- Quan sát bảng 4.1, rút ra nhận xét và giải thích?


Tiết 5 - Bài 5



Thảo luận:

- Nhóm 1: Tìm sự khác nhau của hai tháp tuổi về hành dạng của tháp
- Nhóm 2: Tìm hiểu cơ cấu dân số theo độ tuổi
- Nhóm 3: Xác định tỉ lệ dân số phụ thuộc

Nhóm 1:Quan sát H 5.1, hãy phân tích và so sánh 2
tháp dân số về hình dạng của tháp?

NHỌN HƠN

ĐÁY RỘNG

TO HƠN

ĐÁY HẸP


1.Phân tích và so sánh hai tháp dân số năm 1989 và năm 1999.
Năm
Các yếu tố
Hình dạng của tháp
Nhóm tuổi
Cơ cấu
dân số
theo tuổi

Năm 1989

Năm 1999

Đỉnh nhọn, đáy rộng

Đỉnh nhọn, đáy rộng
chân hẹp hơn 1989

Nam

Nữ

nam

Nữ

0 – 14
15 – 59
60 trở lên

Tỉ số phụ thuộc

Tỉ lệ phụ thuộc: tỉ số người chưa đến tuổi lao động và qua tuổi
lao động với người trong độ tuổi lao động


Nhóm 2: Quan sát H 5.1, nhận xét sự thay đổi cơ cấu
dân số theo độ tuổi?

7,2%

8,1%

53,8%

58,4%

39%

33,5%


1.Phân tích và so sánh hai tháp dân số năm 1989 và năm 1999.
Năm
Các yếu tố
Hình dạng của tháp

Cơ cấu
dân số
theo tuổi

Năm 1989

Năm 1999

Đỉnh nhọn, đáy rộng

Đỉnh nhọn, đáy rộng
chân hẹp hơn 1989

Nhóm tuổi

Nam

Nữ

Nam

Nữ

0 – 14
15 – 59
60 trở lên

20,1
25,6
3,0

18,9
28,2
4,2

17,4
28,4
3,4

16,1
30,0
4,7

Tỉ số phụ thuộc

Tỉ lệ phụ thuộc: tỉ số người chưa đến tuổi lao động và qua tuổi
lao động với người trong độ tuổi lao động


1.Phân tích và so sánh hai tháp dân số năm 1989 và năm 1999.
Năm

Các yếu tố
Hình dạng của tháp

Cơ cấu
dân số
theo tuổi

Năm 1989

Năm 1999

Đỉnh nhọn, đáy rộng

Đỉnh nhọn, đáy rộng
chân hẹp hơn 1989

Nhóm tuổi

Nam

Nữ

Nam

Nữ

0 – 14
15 – 59
60 trở lên

20,1
25,6
3,0

18,9
28,2
4,2

17,4
28,4
3,4

16,1
30,0
4,7

Tỉ số phụ thuộc

86

71

Tỉ lệ phụ thuộc: tỉ số người chưa đến tuổi lao động và qua tuổi
lao động với người trong độ tuổi lao động



Cơ cấu dân số theo độ tuổi của nước ta năm 1999 so với năm 1989
có sự thay đổi là:
Nhóm tuổi

Năm 1989

Năm 1999

Biến động

Nam

Nữ

Nam

Nữ

0 đến 14 tuổi

20,1

18,9

17,4

16,1

Giảm 5,5 %

15 đến 59 tuổi

25,6

28,2

28,4

30,0

Tăng 4,6 %

60 tuổi trở lên

3,0

4,2

3,4

4,7

Tăng 0,9 %

Nhận xét cơ cấu dân số theo độ tuổi năm 1999 so với năm 1989?
+ Tỉ số phụ thuộc: Năm 1999 so với 1989. giảm
1989: (7.2 + 39) / 53,8 = 0,86%
1999: (8,1 + 33,5) / 58,4 = 0,71%


Cơ cấu dân số theo tuổi đang
thay đổi từ cơ cấu dân số trẻ
sang cơ cấu dân số già

- Nguyên nhân:
+ Do chất lượng cuộc sống của nhân dân ngày càng được cải
thiện: Chế độ dinh dưỡng cao hơn trước, điều kiện y tế vệ sinh
chăm sóc tèt. ý thức về KHHGDD trong nhân dân cao hơn…


Tháp dân số Việt Nam 2015
0-14 tuổi: 24.1% (11,948,130 nam / 10,786,381 nữ)
15-24 tuổi: 17.22% ( 8,411,108 nam/ 7,833,327 nữ)
25-54 tuổi: 45.05% ( 21,358,647 nam/21,145,416 nữ)
55-64 tuổi: 7.81% (3,376,706 nam/3,995,035 nữ)
65 trở lên: 5.82% (2,115,057 nam/3,379,028 nữ)


Thảo luận:
- Nhóm 1: Cơ cấu dân số theo độ tuổi nước ta có thuận lợi gì cho sự phát
triển kinh tế - xã hội?
-Nhóm 2: Cơ cấu dân số theo độ tuổi nước ta có khó khăn gì cho sự phát
triển kinh tế - xã hội?
- Nhóm 3: Chúng ta cần có biện pháp gì để khắc phục?


Những thuận lợi

Nguồn lao động dồi dào.

Có thị trường tiêu thụ rộng lớn.

Những khó khăn cho sự phát triển kinh tế của nước ta


Những khó khăn cho sự phát triển kinh tế của nước ta


Những khó khăn cho sự phát triển kinh tế của nước ta



•Giải pháp:
- Có kế hoạch giáo dục đào tạo hợp lý, tổ chức hướng nghiệp
dạy nghề.
- Phân bố lại dân cư lao động theo ngành và lãnh thổ.
- Chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá hiện
đại hoá…