Bài 22. Tình hình kinh tế ở các thế kỷ XVI-XVIII

Tiết 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ
Ở CÁC THẾ KỈ XVI -XVIII
1.
2.
3.
4.

Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI – XVIII
Sự phát triển của thủ công nghiệp
Sự phát triển của thương nghiệp
Sự hưng khởi của các đô thị


Tiết 28. Bài 22: Tình hình kinh tế
ở các thế kỉ XVI - XVIII
1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI – XVIII.
- Từ cuối thế kỉ XV đến nửa đầu thế kỉ XVII NN sa sút.
- Từ nửa sau thế kỉ XVII, nông nghiệp dần ổn định trở lại.
+
Diện tích ruộng đất được mở rộng.
+
Thủy lợi được củng cố.
+
Giống cây trồng phong phú.
+
Kinh nghiệm sản xuất được đúc kết.
- Hạn chế: ruộng đất ngày càng tập trung vào tay giai cấp địa chủ
phong kiến.


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII

2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Các nghề thủ công cổ truyền tiếp tục phát triển, đạt trình độ
cao.
Các nghề thủ công cổ truyền ở nước ta trong các thế
kỉ XVI – XVIII phát triển như thế nào?


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
của
thủthủ
công
nghiệp
2. Sự
Sựphát
pháttriển
triển
của
công
nghiệp
“Mặt hàng vải lụa gồm nhiều loại như: lụa trắng, lụa vàng, the, lĩnh, lượt,
lụa hoa, sồi,nhiễu, đoạn, vải nhỏ, vải trắng, vải hoa, vải thô.....kĩ thuật dệt
không thua kém gì Quảng Đông”. Theo nhận xét của P. Poa –vrơ: “máy dệt
của họ na ná giống máy của ta… Tôi có nói với người thợ dệt về hàng tơ
lụa của Trung Quốc và của chúng ta vừa mềm mại, vừa đẹp, tốt.....và hỏi
người ấy có làm được không? Người ấy trả lời:Làm được”
Theo Trương Hữu Quýnh(Chủ biên)
Đại cương lịch sử Việt Nam, tập 1


Cặp chân đèn

gốm hoa lam

Lư hương gốm – Bát
Tràng


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Các nghề thủ công truyền thống (làm gốm, dệt vải, làm
giấy.....) tiếp tục phát triển và đạt trình độ cao.
- Nhiều nghề thủ công mới xuất hiện: khắc in bản gỗ, làm
đường trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài.


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Theo Bori: “Đường Việt Nam vào loại “đẹp nhất Ấn Độ”
Đường trắng và mịn, đường phèn tinh khiết, trong suốt, chất
lượng tốt”.
- Theo Poa- vrơ: “trước kia họ làm để dùng trong xứ, nhưng vì
các lái buôn ngoại quốc đem lại cho họ nguồn tiêu thụ nên họ
đã tăng lò nấu đường lên đến mức có thể đủ hàng để chở 80
thuyền”
Theo Trương Hữu Quýnh(chủ biên)
Đại cương lịch sử Việt Nam, tập 1


2 . Sự phát triển của thủ công nghiệp

Tranh sơn mài

Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Nhiều nghề thủ công mới xuất hiện: khắc in bản gỗ, làm đường
trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài.
Nhận xét về thế mạnh của thủ công nghiệp đương thời ở
nước ta ?


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Nhiều nghề thủ công mới xuất hiện: khắc in bản gỗ, làm đường
trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài.
- Các làng nghề xuất hiện nhiều.

Sự phát triển của làng thủ công đương thời có ý
nghĩa tích cực như thế nào? Liên hệ với ngày nay.


Lụa Vạn Phúc(Hà Đông)

Gốm Minh Long

Gốm Bát Tràng


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
- Một số nghề thủ công mới xuất hiện: khắc in bản gỗ, làm đường

trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài.
- Các làng nghề xuất hiện nhiều.
- Ở các đô thị, thợ thủ công đã lập phường vừa sản xuất vừa bán
hàng.
- Ngành khai mỏ phát triển ở cả hai Đàng.


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
3. Sự phát triển của thương nghiệp
a. Nội thương: có bước phát triển mới
+ Chợ làng, chợ huyện, chợ phủ mọc lên khắp nơi và họp theo
phiên.
+ Xuất hiện nhiều nhà buôn lớn, một số làng buôn và trung tâm
buôn bán của vùng.
+ Buôn bán giữa các vùng miền được tăng cường, nhà nước phải
lập các trạm để thu thuế.
Trình bày sự phát triển của nội thương?


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
3. Sự phát triển của thương nghiệp
b. Ngoại thương: phát triển nhanh chóng
- Bên cạnh các thương nhân Trung Hoa, Nhật Bản, Gia va...
Còn có các thương nhân Bồ Đào Nha, Anh , Pháp, Hà Lan.
- Các mặt hàng trao đổi phong phú: Vũ khí, thuốc súng, đường,
đồ gốm...
- Các thương
nhân
xin thương
lập phố xá,

cửacác
hàng
đểkỉbuôn
Tại sao
ngoại
trong
thế
XVIbán.
– XVIII
phát
nhanh
chóng?
- Từ giữa
thế triển
kỉ XVIII,
ngoại
thương suy yếu dần.

Sự phát triển của ngoại thương có
tác dụng gì với nền kinh tế nước ta?


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
4. Sự hưng khởi của các đô thị
- Thế kỉ XVI – XVIII, các đô thị cũ phát triển, các đô thị mới
được hình thành.

Nguyên nhân nào dẫn tới sự hưng khởi của các đô thị?

Thăng Long

Phố Hiến
Hội An
Thanh Hà

Vị trí các đô thị Việt Nam thê kỉ XVI - XVIII


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
4. Sự hưng khởi của các đô thị
- Thế kỉ XVI – XVIII, các đô thị cũ phát triển, các đô thị mới
được hình thành.
- Đàng Ngoài: Kinh đô Thăng Long (Kẻ Chợ) phát triển sầm uất
với 36 phường và 8 chợ. Phố Hiến (Hưng Yên) ra đời và phát
triển phồn thịnh.


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
Giáo sĩ Xanh Phanlơ mô tả
Thăng Long“ Kinh đô của
nó(Thăng Long) tôi xem có
thể lớn bằng Pari và dân số
cũng bằng…Nó nằm trên bờ
con sông gọi là Sông Cái, số
thuyền bè nhiều đến nỗi ghé
vào bờ rất khó khăn … có 62
khu phố mà mổi khu rộng
bằng một thành phố nhỏ của
nước Ý. Các thành phố đều

đầy thợ thủ công và thương
nhân, để tránh nhầm lẫn mổi
đầu phố đều có một cái bảng
hay dấu hiệu ghi rõ phố buôn
bán cái gì?”
Đại Cương Lịch sử Việt Nam
Trương Hữu Quýnh (Chủ biên)

Thăng Long thế kỉ XVII(Trích từ cuốn “Miêu tả về
vương quốc Đàng Ngoài của thương nhân
người Anh S.Baron, xuất bản tại Pari 1914)


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII

Hội An ( tranh vẽ cuối thế kỉ XVIII – Trích từ cuốn “Chuyến du hành tới Đàng
Trong” của S.Baron, xuất bản ở Luân Đôn năm 1806)


Hội An
Hội An là phố
cảng lớn nhất,
nhiều
thương
nhân Nhật Bản,
Trung Quốc làm
nhà và có những
khu phố riêng.
Các thuyền buôn
nước ngoài cũng

thường ra vào
buôn bán.


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
4. Sự hưng khởi của các đô thị
- Đàng Trong có Hội An (Quảng Nam) là thành phố cảng lớn
nhất và Thanh Hà(Huế) là trung tâm buôn bán khá sầm uất.
- Đầu thế kỉ XIX, các đô thị suy tàn dần(trừ Thăng Long).

Sự phát triển của các đô thị có ý nghĩa như thế nào?


Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI - XVIII
Củng cố:
- Ở các thế kỉ XVI – XVIII, nền kinh tế nước ta đã có bước phát
triển mới phồn thịnh:
+ Thủ công nghiệp ngày càng tăng tiến nhưng không có điều kiện
chuyển hóa sang phương thức sản xuất mới.
+ Sự phát triển của ngoại thương, đô thị đã đưa đất nước tiếp cận
với nền kinh tế thế giới.
+ Do hạn chế của chế độ phong kiến, của giai cấp thống trị, đến
cuối thế kỉ XVIII việt Nam vẫn là một nước nông nghiệp lạc
hậu.


Củng cố
1. Đâu là nghề thủ công truyền thống?
A: Nghề gốm
B: Nghề khắc in gỗ

C: Nghề tranh sơn mài

Đáp
án A

2. Đâu là nghề thủ công mới?
A: Nghề đúc đồng
B: Nghề làm đường trắng
C: Nghề làm giấy

Đáp
án B


Củng cố
3. Nguyên nhân dẫn đến sự hình thành và phát triển của các đô
thị
A: Nông nghiệp phát triển
B: Thủ công nghiệp phát triển
C: Kinh tế hàng hóa phát triển

Đáp
án C

4. Đâu là đô thị ở Đàng Ngoài
A: Hội An
B: Kẻ Chợ
C: Thanh Hà

Đáp

án D