Tiểu luận môn Hệ hỗ trợ ra quyết định Hệ hỗ trợ mua gạch lát trên mạng

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

BÀI TẬP LỚN
HỆ HỖ TRỢ RA QUYẾT ĐỊNH

Giảng viên:

PGS.TSKH.Nguyễn Đức Hiếu

Học viên thực hiện:

Lương Thúy Vượng

Lớp:

CH HTTT K27A

Hà Nội, 06/2016


MỤC LỤC
CHƯƠNG I. KHẢO SÁT YÊU CẦU HỆ THỐNG THỰC.....................................................................................4
I. YÊU CẦU MÔ HÌNH HỖ TRỢ MUA GẠCH LÁT TRÊN MẠNG.....................................................................4
1.1. Hỗ trợ cho ai?...................................................................................................................................4
1.2. Lợi ích của mô hình hỗ trợ...............................................................................................................4
1.3. Hỗ trợ cái gì ?...................................................................................................................................4
II. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG THỰC........................................................................................................4
2.1. Bài toán thực tế................................................................................................................................4
2.2. Thông tin đầu vào.............................................................................................................................4
- Chống trơn hay không?.............................................................................................................................5
- Gạch nhập khẩu.........................................................................................................................................5

- Gạch sản xuất trong nước.........................................................................................................................5
- Hoa văn của gạch.......................................................................................................................................5
2.3. Thông tin đầu ra:..............................................................................................................................5
2.4. Hoạt động của hệ thống thực:.........................................................................................................5
III. MÔ HÌNH HỆ HỖ TRỢ MUA GẠCH LÁT TRÊN MẠNG.............................................................................6
3.1. Mô tả hệ thống phần cứng sẽ sử dụng...........................................................................................6
3.2. Xây dựng mô hình lựa chọn quyết định:.........................................................................................7
3.3. Xây dựng thuật toán giải mô hình...................................................................................................7
3.3.1. Xác định các đặc tính chọn gạch lát trên mạng............................................................................7
3.3.2. Xác định hàm đánh giá “độ phù hợp” của truyện với yêu cầu của khách hàng:........................8
3.3.3. Xác định điểm đặc tính j của đối tượng Hi (hij)...........................................................................9
CHƯƠNG II. THIẾT KẾ GIAO DIỆN..............................................................................................................10
I. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG...........................................................................................................................10
1.1. Các chức năng chính của hệ thống................................................................................................10
1.2. Xây dựng biểu đồ ca sử dụng.........................................................................................................11
1.2.1. Các tác nhân................................................................................................................................11
1.2.2. Xác định các ca sử dụng..............................................................................................................11
2


II. Thiết kế biểu đồ hoạt động...................................................................................................................12
...................................................................................................................................................................12
CHƯƠNG IV. CÀI ĐẶT CHƯƠNG TRÌNH.....................................................................................................13
I. THIẾT KẾ GIAO DIỆN CHÍNH CỦA CHƯƠNG TRÌNH................................................................................13
KẾT LUẬN...................................................................................................................................................14
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................................................15

LỜI MỞ ĐẦU
Theo số liệu phân tích, thống kê thị trường thì thời gian đi mua sắm của
người tiêu dùng trên thực tế đang bị giảm dần. Nắm bắt được xu thế đó, các

công ty nhanh chóng dựa vào mạng internet đang ngày càng phát triển ở Việt
Nam để hình thành một phương thức mua hàng mới “Mua hàng qua mạng”, tạo
điều kiện cho người tiêu dùng có thể mua hàng ở mọi lúc, mọi nơi, tiết kiệm thời
gian mua, với giá cả và chất lượng không hề thay đổi so với phương thức mua
hàng truyền thống.
Nếu như đã từng một lần “lướt” Web và truy cập vào các trang Web bán
hàng bạn sẽ thấy các chủng loại mặt hàng được giới thiệu vô cùng phong phú,
trong đó có gạch lát, một lĩnh vực kinh doanh đang phát triển ở Việt Nam. Để
thu hút được sự quan tâm của khách hàng và thuyết phục được khách hàng mua
gạch lát giới thiệu trên trang Web thì chắc chắn trang Web xây dựng phải có
nhiệm vụ như người bán hàng chuyên nghiệp, nắm bắt được các nhu cầu của
người mua, để có thể đưa ra danh sách các loại gạch lát phù hợp với nhu cầu của
người mua.
Với những kiến thức có được khi tiếp cận môn học hệ hỗ trợ ra quyết
định, em đã mạnh dạn xin thực hiện đề tài: “Hệ hỗ trợ mua gạch lát trên mạng”.
Bởi vì, ứng dụng xây dựng có ý nghĩa thực tiễn cao: hỗ trợ khách hàng lựa chọn
được gạch lát phù hợp với kinh tế, tiết kiệm thời gian tìm kiếm lại hiệu quả. Mô
hình hỗ trợ đã trung hoà các yêu cầu của khách hàng như: phù hợp với nhu cầu
sử dụng của khách hàng, lựa chọn được gạch lát theo tiêu chí cần về giá và chất
lượng, mẫu mã.
Trong khuôn khổ của đề tài, được sự hướng dẫn tận tình của thầy Nguyễn
Đức Hiếu, với sự hiểu biết của bản thân, em đã xây dựng khá hoàn thiện trang
Web hỗ trợ khách hàng lựa chọn gạch lát qua mạng giúp khách hàng có thể lựa
chọn được đúng sản phẩm mình cần.

3


CHƯƠNG I. KHẢO SÁT YÊU CẦU HỆ THỐNG THỰC
I. YÊU CẦU MÔ HÌNH HỖ TRỢ MUA GẠCH LÁT TRÊN MẠNG

1.1. Hỗ trợ cho ai?
Hệ thống hỗ trợ khách hàng tìm và lựa chọn những mẫu gạch lát theo các yêu
cầu mà mỗi khách hàng đặt ra.
Khách hàng có thể là những người đang tìm mua gạch lát để xây nhà, hay những
người có ý định tham khảo các mẫu gạch hiện có trên thị trường phục vụ vào
những mục đích riêng của họ.
1.2. Lợi ích của mô hình hỗ trợ
Hệ thống sẽ giúp cho khách hàng tìm được những mẫu gạch phù hợp với yêu
cầu của mình nhất mà không cần đến tận nơi để xem, nhờ đó, khách hàng có thể
tiết kiệm được thời gian mua sắm.
1.3. Hỗ trợ cái gì ?
Yêu cầu đòi hỏi hệ thống phải hỗ trợ được sao cho tìm được các cuốn truyện
mẫu gạch phù hợp nhất với những yêu cầu của khách hàng.
II. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG THỰC
2.1. Bài toán thực tế
Một khách hàng vào website với mục đích mua gạch lát:
+ Nếu khách hàng đã có thông tin chính xác của loại gạch cần mua thì anh
ta sẽ tìm luôn loại gạch cần mua.
+ Nếu khách hàng chưa có thông tin chính xác về loại gạch thì anh ta sẽ
liệt kê một số chi tiết chính của loại gạch mà anh ta muốn mua rồi đề nghị hệ
thống tư vấn để mua được loại gạch ưng ý nhất.
2.2. Thông tin đầu vào
Tập các đặc tính mà khách hàng đưa ra để lựa chọn loại gạch mà mình muốn
mua:
- Giá gạch tính theo m2
- Chất liệu gạch
- Các màu hiện có
4

- Kích thước gạch
- Chống trơn hay không?
- Gạch nhập khẩu
- Gạch sản xuất trong nước
- Hoa văn của gạch
2.3. Thông tin đầu ra:
Danh sách gạch cùng với những thông tin chi tiết phù hợp với những yêu cầu mà
khách hàng đề ra.
2.4. Hoạt động của hệ thống thực:
 Mô tả:

- Khách hàng đưa ra các yêu cầu về loại gạch mà mình cần mua.
- Hệ thống sẽ làm nhiệm vụ xử lý tìm kiếm, tiếp đó lựa chọn những loại
gạch phù hợp với yêu cầu của khách hàng.
- Để đưa ra được danh sách các loại gạch cho khách hàng, hệ thống
thường dựa vào thông tin, các yêu cầu của khách hàng đưa ra. Từ tập
thông tin đã có sẵn, so sánh các thông tin có sẵn với các yêu cầu của
khách hàng và tìm ra loại gạch có đặc tính tương đối phù hợp.
- Sau khi lựa chọn được ra danh sách các loại gạch phù hợp với khách
hàng, nhân viên hỗ trợ sẽ có những lời khuyên hỗ trợ cho khách hàng
lựa chọn gạch.
- Khách hàng xem danh sách các loại gạch được đưa ra.
- Khách hàng sẽ là người quyết định lựa chọn loại gạch nào để mua.
Như vậy khách hàng chính là người đưa ra quyết định cuối cùng.

5


 Sơ đồ làm việc của hệ thống thực:
Mô tả về gạch lát,

mục đích sử dụng, các
nhu cầu khi sử dụng
gạch lát…

Hệ thống

So sánh các thông
tin có sẵn với các
yêu cầu của khách
hàng

Xử lý: tìm kiếm gạch
phù hợp.

Người mua

Xem DS gạch giới
thiệu

Giới thiệu gạch phù
hợp nhất.

Quyết định loại gạch
sẽ mua

III. MÔ HÌNH HỆ HỖ TRỢ MUA GẠCH LÁT TRÊN MẠNG
Ta có thể xây dựng được mô hình “Hỗ trợ mua gạch lát trên mạng” với
nguyên tắc dựa vào hệ thống thực.
3.1. Mô tả hệ thống phần cứng sẽ sử dụng
- Xây dựng một hệ thống mạng máy tính cho trung tâm gồm các máy chủ

và các máy khách được nối với nhau bằng Switch và Router.
- Xây dựng và phát triển hệ thống trên nền Web Base.

6


3.2. Xây dựng mô hình lựa chọn quyết định:
Mô hình hỗ trợ khách hàng lựa chọn gạch lát được xây dựng dựa trên kinh
nghiệm (mô hình Case Bases Reasonning- CBR), giải quyết bài toán tối ưu đa
mục tiêu trong đó nhiều mục tiêu có thể mâu thuẫn nhau. Chẳng hạn người mua
vừa muốn mua gạch lát đẹp, xịn mà giá cả lại vừa phải là hai mục tiêu mâu
thuẫn nhau khá gay gắt. Điểm lưu ý chính khi xây dựng mô hình là làm sao
dung hoà được các mâu thuẫn đó.
- Mô hình hỗ trợ sẽ làm việc dựa vào:
+ Biến đầu vào: Thông tin về các yêu cầu về gạch lát của khách hàng.
Khách hàng đánh giá độ quan trọng đối với từng đặc tính của gạch lát.
+ Các tham số: Biến quyết định, trọng số đặc tính, điểm đặc tính, biến
ràng buộc.
- Kết quả của mô hình hỗ trợ: Đưa ra danh sách các loại gạch lát phù hợp nhất.
- Khung mô hình hỗ trợ lựa chọn mua gạch lát trên mạng.
3.3. Xây dựng thuật toán giải mô hình
3.3.1. Xác định các đặc tính chọn gạch lát trên mạng
Xây dựng số đặc tính làm tiêu chuẩn để chọn gạch lát là 8. Gồm các đặc tính
sau:
- Giá gạch tính theo m2: 140.000/m2
- Chất liệu gạch: Ceramic
- Màu gạch: nâu sáng
- Kích thước gạch: 40x40 cm
- Chống trơn
- Gạch sản xuất trong nước: Prime

- Hoa văn của gạch: Hoa văn vân gỗ

7


3.3.2. Xác định hàm đánh giá “độ phù hợp” của truyện với yêu cầu của
khách hàng:
Ký hiệu
-

H là các loại gạch lát có trong trang web

-

|H|= m là tổng số gạch lát

-

Hi: Loại gạch lát i

-

Hij: đặc tính j của gạch lát Hi,

-

D: tập các đặc tính của tất cả các loại gạch lát

-

|D|=n: số đặc tính của tất cả các loại gạch lát

Khi có một người vào mua gạch lát họ sẽ đưa ra một tập các chi tiết về
loại gạch cần mua, ký hiệu là M ∈ D. Hệ thống sẽ so sánh tập chi tiết của tất cả
các loại gạch lát i có trong website với tập M tìm ra các loại gạch lát i có tập chi
tiết “giống” M nhất. Khi đó các loại gạch lát Hi sẽ được chọn để giới thiệu với
khách hàng. Hàm so sánh sự giống nhau giữa tập chi tiết M và chi tiết của loại
gạch lát i được tính như sau:
SIM(M,Hi) =

∑ Wj.SIMj (Mj, Hij )
∑Wj
j∈M

j ∈D

Trong đó:
SIMj(Mj,Hij) = δj * hij ;
Với:
+ δj là điểm độ quan trọng của đặc tính j đối với khách hàng(δj ≤ 1);
+ hij là điểm đặc tính j của gạch Hi¬;
- Wj: là trọng số đánh giá độ quan trọng của đặc tính j đối với gạch, được xác
định theo đánh giá của các chuyên gia (Wj>0);
Giá trị của hàm SIM(M,Hi) càng cao thì gạch Hi càng phù hợp với yêu cầu của
khách hàng.
Hàm SIM(M,Hi) được lấy ra theo 2 mức:
SIM(M, Hi) >= 0.75: Các loại gạch Hi được đề nghị mua.
SIM(M, Hi)
Các loại gạch Hi được giới thiệu tham khảo.

8


3.3.3. Xác định điểm đặc tính j của đối tượng Hi (hij)
- Đối với đặc tính giá gạch theo m2:
Dựa vào công thức tính giá trị gần giống nhau như sau:
Sim(d,e) = 1 – abs(d-e)/max
100.000-120.000/m2
130.000-160.000/m2
170.000-200.000/m2
210.000-250.000/m2

0.9
1
0.7
0.4

- Đối với đặc tính chất liệu gạch:
Gạch Ceramic
Gạch Ceramic
1
Gạch men
0.8
Gạch Granite
0.6
- Đối với đặc tính màu gạch:
Màu xanh lá cây nhạt
Màu hồng nhạt
Màu đỏ bocđô đậm
Màu ghi sáng

Màu xanh da trời nhạt
Màu nâu sáng

Gạch men
0.8
1
0.7

Gạch Granite
0.6
0.7
1

0.6
0.8
0.6
0.8
0.7
1

- Đối với đặc tính kích thước gạch:
30x30cm
0.9
40x40cm
1
50x50cm
0.8
60x60cm
0.5
80x80cm

0.4
- Đối với đặc tính chống trơn của gạch
Gạch không chống trơn
0.5
Gạch chống trơn
1

9


- Đối với đặc tính gạch sản xuất trong nước:
30x30cm

40x40cm

50x50cm

60x60cm

80x80cm

Viglacera

0.9

1

0.8

0.5

0.4

Prime

0.8

0.9

0.7

0.5

0.4

Đồng Tâm

0.8

0.9

0.7

0.5

0.4

- Đối với đặc tính hoa văn của gạch:
Hoa văn từng viên

0.8

Nhiều viên ghép thành 1 0.7
hình
Hoa văn in 3D trên 1 nền 0.5
gạch lát phòng
Không có hoa văn

0.4

Hoa văn vân gỗ

1

CHƯƠNG II. THIẾT KẾ GIAO DIỆN
I. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG
1.1. Các chức năng chính của hệ thống
Căn cứ vào mô hình ứng dụng xác định như trên ta có bảng các chức năng chính
của ứng dụng như sau:
Tham chiếu

Chức năng

A1

Giới thiệu gạch lát

A1.1

Xem danh sách gạch lát

A1.2

Xem chi tiết gạch lát

A1.3

Xem danh sách gạch lát bán chạy

A1.4

Xem danh sách gạch lát giảm giá

A1.5

Xem danh sách gạch lát mới
10


A1.6

Bình chọn

A1.7

Thăm dò ý kiến

A2

Hỗ trợ lựa chọn gạch lát

A2.1

Hỗ trợ theo hướng nhu cầu

A2.2

Hỗ trợ theo hướng giá cả

A3

Mua gạch qua mạng

A4

Hỗ trợ trực tuyến

A5

Xem tin tức

A5.1

Xem tin công ty

A9

Cập nhật thông tin gạch mới

Trong giới hạn của chương trình môn học, nên chúng ta chỉ tập trung vào

phần A2 – Hỗ trợ lựa chọn gạch lát.
1.2. Xây dựng biểu đồ ca sử dụng
1.2.1. Các tác nhân
- Khách hàng: Những người trực tiếp tham gia ứng dụng để mua hàng qua
mạng.
1.2.2. Xác định các ca sử dụng
Nhìn chung mỗi chức năng vừa xác định ở trên là một ca sử dụng. Các ca sử
dụng ứng với từng tác nhân được cho tương ứng trong bảng sau:
Tác nhân

Ca sử dụng

Người dùng

Hỗ trợ lựa chọn gạch theo hướng tham khảo mẫu
Hỗ trợ lựa chọn gạch theo hướng giá cả

11


II. Thiết kế biểu đồ hoạt động
Mục đích: Biểu đồ hoạt động sử dụng để mô hình hóa luồng đối tượng đi từ
trạng thái này sang trạng thái khác tại từng vị trí trong luồng điều khiển.
Thiết kế biểu đồ hoạt động của tác nhân người dùng.

Chọn hỗ trợ
theo nhu cầu

Người mua

Chọn hỗ trợ theo
giá cả

Chọn các nhu cầu
về gạch lát

Xử lý: tìm kiếm
gạch lát phù hợp.

Hiển thị ra
danh sách
gạch lát phù
hợp nhất

Chọn mức giá
phù hợp

Hình II - Biểu đồ hoạt động đối tượng kết quả hỗ trợ.

12


CHƯƠNG IV. CÀI ĐẶT CHƯƠNG TRÌNH
I. THIẾT KẾ GIAO DIỆN CHÍNH CỦA CHƯƠNG TRÌNH

13


KẾT LUẬN
Khi việc mua hàng qua mạng đang dần trở thành phương thức mua bán chính

trong tương lai thì việc nghiên cứu để xây dựng thành công hệ thống hỗ trợ
khách hàng lựa chọn sản phẩm thực sự là một việc làm thực tế và có ý nghĩa rất
lớn trong việc bảo vệ và nâng cao quyền lợi của khách hàng, giúp khách hàng
nhanh chóng chọn được sản phẩm phù hợp nhất với mục đích của bản thân. Sau
một thời gian tìm hiểu mô hình hỗ trợ ra quyết định và khảo sát thực tế, em đã
hoàn thành đề tài “Hệ hỗ trợ mua gạch lát trên mạng” và nhìn chung đạt được
các yêu cầu đề ra.
Các kết quả chủ yếu đã đạt được:
- Mô hình hỗ trợ đã trung hoà các yêu cầu của khách hàng.
- Giúp cho khách hàng tìm được gạch lát phù hợp với yêu cầu của mình
nhất.
- Xây dựng mô hình hỗ trợ chọn gạch lát
- Mở rộng mô hình hỗ trợ, để hỗ trợ lựa chọn tất cả các đặc tính.
Với thời gian và kiến thức có hạn nên việc thực hiện đề tài không tránh
khỏi nhiều sai sót. Rất mong sự đóng góp chân thành của các thầy cô giáo và các
bạn để chương trình ngày một hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn thầy
giáo Nguyễn Đức Hiếu đã hướng dẫn, chi bảo tân tình để em hoàn thành được
bài tập này.

Học viên
Lương Thúy Vượng

14


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Bài giảng Hệ hỗ trợ ra quyết định – GS. TS. Nguyễn Đức Hiếu
[2] Decision Support Systems and intelligent System, Efraim Tubain and Jay
E Aronson, Prentice Hall College Div; 5 edition , 1997.

15