Bài 61. Thuyết Big Bang

TRƯỜNG THPT
BUÔN MA
THUỘT

LỚP 12A7
NHÓM 3


Những câu hỏi từ xa xưa, như vũ trụ từ
đâu sinh ra, sinh ra từ bao giờ, tiến hoá ra
sao…đang dần được Thiên văn học ngày
nay trả lời. Trong vài chục năm gần đây,
kết hợp với thành tựu của Vật lí học hạt sơ
cấp, Vật lí thiên văn đã đạt được một bước
tiến quan trọng trong việc nghiên cứu
nguồn gốc và sự tiến hóa của vũ trụ. Đó là
sự ra đời của thuyết Big Bang


Khi nghiên cứu nguồn gốc và sự tiến hoá của vũ trụ,
đã có hai trường phái khác nhau:
• Trường phái do nhà
vật lí người Anh khởi
xướng Fred Hoyle
(1915-2000)
• Vũ trụ ở trạng thái ổn
định, không thay đổi
từ quá khứ đến tương
lai
• Vật chất được tạo ra
một cách liên tục

• Trường phái khác
• Vũ trụ được tạo ra từ
một vụ nổ “cực lớn,
cực mạnh” cách đây
khoảng 14 tỷ năm,
hiện nay đang dãn nở
và loãng dần.Vụ nổ
lớn nguyên thuỷ này
gọi là Big Bang

George Gamow
(1904-1968)

THUYẾT NÀO ĐÚNG ?
Cần căn cứ kết quả nghiên cứu, quan sát thiên văn
và phương tiện thiết bị hiện đại


a.Vũ trụ dãn nở
• Số thiên hà quan sát được trong quá
khứ nhiều hơn hiện nay => vũ trụ có
biến đổi: Vũ trụ trong quá khứ “đặc”
hơn, bây giờ “loãng” hơn.
• Năm 1929, nhà thiên văn học người Mĩ
Hớp-bơn, dựa vào hiệu ứng Đốp-le đã
phát hiện thấy rằng, các thiên hà xa
xăm nằm rải rác trên bầu trời đang rời
xa hệ Mặt Trời của chúng ta với tốc độ

tỉ lệ với khoảng cách d giữa thiên hà và
chúng ta
H:hằng số Hớp-bơn
v = Hd
H=1,7.10-2 m/(s.năm ánh sáng)
=>Vũ trụ đang dãn nở

Edwin Powell
Hubble
(1889-1953)


b.Bức xạ “nền” vũ trụ
• Năm 1965, hai nhà vật lí thiên
văn người Mĩ, Pen-di-át va
Uyn-xơn đã tình cờ phát hiện
ra một bức xạ “lạ” khi họ
đang thử máy thu tín hiệu
trên bước sóng 3 cm. Sau đó,
họ khẳng định được rằng, bức
xạ này được phát đồng đều tứ
phía trong không trung và
tương ứng với bức xạ phát ra
từ vật có nhiệt độ khoảng
3K(chính xác là 2,735K); bức
xa này được gọi là 3K hay bức
xạ “nền” vũ trụ

Wilson và Penzias

c.Kết luận
• Hai sự kiện trên và một số sự kiện khác chứng tỏ:
Thuyết Big Bang không chỉ còn là một thuyết nữa
mà trở thành một sự kiện khoa học và cả thế giới
đều phải công nhận sự kiện này về nguồn gốc của
vũ trụ: VŨ TRỤ ĐƯỢC SINH RA TỪ MỘT VỤ
NỔ LỚN (BIG BANG)


3.Thuyết Big Bang
• Thuyết Big Bang là một lý thuyết khoa học về
nguồn gốc của vũ trụ. Lý thuyết đó phát biểu
rằng: vũ trụ đựợc bắt đầu từ một “điểm kì dị” có
mật độ vật chất và nhiệt độ lớn vô hạn tại một thời
điểm hữu hạn trong quá khứ.
• Nếu đi ngược thời gian đến “điểm kì dị” lúc tuổi và
bán kính vũ trụ là số 0 để làm mốc (điểm zero của
Big Bang)
-Kích thước vũ trụ là 10-35 m
-Nhiệt độ là 1032 K
-Khối lượng riêng là 1091 kg/cm3


Từ đó, không gian đã mở rộng cùng với thời gian và
làm cho các thiên hà di chuyển xa nhau hơn, nhiệt độ
giảm dần, tạo ra một vũ trụ dãn nở như chúng ta thấy
như ngày nay
•
•

•
•

Các nuclon được tạo ra sau vụ nổ 1 giây
Các hạt nhân nguyên tử được tạo ra sau đó 3 phút
Các nguyên tử được tạo ra sau đó 300 nghìn năm
Các vì sao và thiên hà được tạo ra sau đó 3 triệu
năm
• Tại thời điểm t =14 tỉ năm, vũ trụ ở trạng thái như
hiện nay, với nhiệt độ là 2,7K


• Những sự kiện và những số liệu trên đây chưa
phải là hoàn toàn chính xác, còn có những chỗ sẽ
phải bổ sung hoặc hiệu chỉnh. Tuy nhiên, về đại
thể, quá trình trên đây được coi là đáng tin cậy.
• Thuyết Big Bang chưa giải thích được hết các sự
kiện quan trọng trong vũ trụ và đang được các
nhà vật lí thiên văn phát triển và bổ sung.