ĐỀ TÀI TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH: Người là hiện thân sáng chói của tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với Chủ Nghĩa Xã Hội, là mẫu mực của tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường, đổi mới và sáng tạo

ĐỀ TÀI TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Trong diễn văn tại lễ kỷ niệm 105 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh
có viết: “ Người là hiện thân sáng chói của tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với
Chủ Nghĩa Xã Hội, là mẫu mực của tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường, đổi
mới và sáng tạo”.
Hãy phân tích và chứng minh nhận định trên, liên hệ với thực tiễn ở Việt
Nam.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Dân tộc Việt Nam tự hào là một dân tộc kiên cường bất khuất không chịu
khuất phục trước giặc ngoại xâm. Như Bác Hồ đã tưng viết:"Dân ta có một lòng
nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi
khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô
cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhận chìm
tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước" .
Năm 1858 thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam, trước sự bất lực của
triều đình nhà Nguyễn, nước ta phải chịu ách thống trị của thực dân Pháp. Không
chịu khuất phục trước giặc ngoại xâm nhiều cuộc khởi nghĩa đã nổ ra quyết liệt
tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa của anh hùng Hoàng Hoa Thám và các phong trào
yêu nước do các sĩ phu yêu nước có tư tưởng tiến bộ, thức thời, tiêu biểu như
Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh nhưng tất cả đều chưa có hiệu quả cao. Phong
trào cứu nước của nhân dân ta muốn đi đến thắng lợi đòi hỏi phải có một hướng
đi, một con đường mới.
Tại bến cảng nhà Rồng 1911 chàng thanh niên mang tên Nguyễn Tất Thành
với lòng yêu nước nồng nàn và hoài bão cứu nước đã rời Tổ Quốc sang phương
1
tây tìm đường cứu nước. Hành trình tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh không
ngừng học hỏi tiếp thu tinh hoa văn hóa của thời đại. Và Người đã có dịp được
tiếp thu chủ nghĩa Mác- Lênin, cũng từ đây Người đã xác định được con đường
đúng đắn để giải phóng dân tộc đó là gắn phong trào cách mạng Việt Nam với
phong trào công nhân quốc tế, đưa nhân dân ta đi theo chính con đường mà
Người từng trải qua,từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Mác- Lênin. Đó là con

đường giải phóng duy nhất mà cách mạng Tháng Mười Nga đã mở ra cho nhân
dân lao động và tất cả các dân tộc bị áp bức bóc lột trên toàn thê giới
Hồ Chủ Tịch đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của nhân
dân ta và nhân dân thế giới. Người đã trải qua một cuộc đời oanh liệt, đầy gian
khổ hy sinh, vô cùng cao thượng và phong phú, vô cùng trong sáng và đẹp đẽ.
Với tấm lòng yêu nước nồng nàn, Hồ Chủ Tịch đã sớm đến với chủ nghĩa Mác -
Lênin, tìm thấy ở chủ nghĩa Mác - Lênin ánh sáng soi đường cứu dân, cứu nước.
Hồ Chủ Tịch là người Việt Nam đầu tiên đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác -
Lênin vào hoàn cảnh nước ta, vạch đường chỉ lối cho cách mạng Việt Nam từng
bước tiến lên, từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Hồ Chủ Tịch là người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng ta, là người xây
dựng nền Cộng hoà dân chủ Việt Nam và Mặt trận Dân tộc thống nhất, là người
cha thân yêu của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Người là linh hồn,
là ngọn cờ chói lọi, lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết một
lòng, chiến đấu anh dũng, viết nên những trang sử vẻ vang nhất của Tổ quốc ta .
Người mãi là một lãnh tụ, một người cha già kính yêu của người dân Việt
Nam. Người dân Việt Nam bằng lòng kính trọng và biết ơn vô hạn gọi Người với
cái tên thân mật Bác Hồ. Đạo đức của Bác mãi mãi sẽ là một tấm gương sáng
cho mọi thế hệ người dân Việt Nam noi theo. . Tư tưởng của Người không chỉ có
2
ý nghĩa dân tộc mà còn có ý nghĩa với toàn nhân loại. Trong diễn văn lễ kỉ niệm
105 ngày sinh chủ tịch Hồ Chí Minh có viết: “Người là hiện thân sáng chói của
tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, là mẫu mực của tinh thần
dân tộc tự chủ, tự lực tự cường, đổi mới và sáng tạo.”
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Người là hiện thân sáng chói của tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với Chủ
Nghĩa Xã Hội, là mẫu mực của tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường, đổi
mới và sáng tạo.
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng chính trị đặc sắc, là
sợi chỉ đỏ xuyên suốt và bao trùm trong di sản tư tưởng Hồ Chí Minh. Tư tưởng

đặc sắc ấy thể hiện nhất quán mục tiêu của con đường cách mạng mà Người đã
lựa chọn, nó vừa đáp ứng được yêu cầu bức xúc của dân tộc và khát vọng của
quần chúng nhân dân giành lấy độc lập, tự do, ấm no và hạnh phúc, giải phóng
cuộc đời lầm than, đói khổ dưới ách thống trị tàn bạo của chủ nghĩa thực dân, đế
quốc và bè lũ tay sai. Tư tưởng ấy đã đưa dân tộc ta đến độc lập, tự do, nước nhà
Bắc – Nam thống nhất và ngày nay, đó là nguồn sức mạnh trong sự nghiệp xây
dựng một xã hội Việt Nam mới xã hội chủ nghĩa: dân giàu, nước mạnh, công
bằng, dân chủ, văn minh.
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng chính trị đặc sắc
của Hồ Chí Minh. Nó được chứng minh: Người đã vượt qua giới hạn của những
nhà yêu nước đương thời và phát hiện ra con đường cứu dân, cứu nước. Chúng ta
tự hào với lịch sử hàng ngàn năm đấu tranh kiên cường và bền bỉ để giữ vững
độc lập dân tộc của dân tộc ta. Khi nước nhà bị bọn xâm lược giầy xéo thì dân
tộc không có khát vọng nào cao hơn là giành độc lập dân tộc. Nhưng chúng ta
3
vẫn biết là không phải bất cứ lúc nào những người con yêu nước của dân tộc
cũng tìm thấy cho mình con đường cứu dân, cứu nước đúng đắn. Thực tiễn khi
thực dân Pháp xâm lược nước ta cho đến những năm đầu của thế kỷ XX cho
thấy, nhân dân ta, các thế hệ nối tiếp nhau đứng lên, mong đánh đuổi thực dân
Pháp, giành lại non sông đất nước. Song do chưa có đường lối đúng đắn như con
đường “Tây du” và “Đông du” của các cụ Phan khởi xướng, do ngọn cờ tư tưởng
phong kiến đã lỗi thời, nên các phong trào, các cuộc khởi nghĩa yêu nước lần
lượt thất bại, quần chúng cách mạng bị dìm trong biển máu. Sự thể đau lòng đến
nỗi nhà yêu nước Phan Bội Châu buông lời: “Trăm lần thất bại chưa có một lần
thành công”. Sinh ra trong cảnh nước mất, nhà tan, người thanh niên Nguyễn Tất
Thành sau nhiều trăn trở đã ra đi tìm đường cứu nước vào năm 1911. Sau hơn 10
năm lăn lộn, qua nhiều nước để tìm tòi và thử nghiệm, Người đã đến với Chủ
nghĩa Mác - Lênin, đến với tư tưởng Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại. Người
cho rằng phải học tập cách mạng Nga, khi được tiếp xúc: “Bản luận cương về
vấn đề dân tộc và thuộc địa” của Lênin, Người đã sung sướng nói to lên: “Hởi

đồng bào bị đọa đày đau khổ! Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con
đường giải phóng chúng ta!”. Vậy là, từ lòng yêu nước, thương dân thúc giục
Người ra đi tìm đường cứu nước, cứu dân thì đến với Cách mạng tháng Mười và
chủ nghĩa Lê-nin, Người đã tìm thấy ở đó con đường cứu nước, cứu dân và giải
phóng lao động và quả quyết: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có
con đường nào khác con đường cách mạng vô sản.”.
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng chính trị đặc sắc
của Hồ Chí Minh còn thể hiện ở tư duy sáng tạo độc đáo của Người đối với Chủ
nghĩa Mác – Lênin về tiến trình, lôgic phát triển của cách mạng vô sản ở Việt
Nam . Lựa chọn con đường cách mạng vô sản là sự thống nhất giữa điều kiện
khách quan với nhận thức và hoạt động chủ quan của Hồ Chí Minh. Đó là sự gặp
4
gỡ của thời đại và Hồ Chí Minh, đồng thời cũng là đóng góp to lớn nhất của
Người với thời đại, đặc biệt là đối với các nước thuộc địa và phụ thuộc. Đi theo
con đường cách mạng vô sản, cách mạng giải phóng dân tộc khỏi ách nô dịch
của chủ nghĩa thực dân, giải phóng quần chúng lao động khỏi áp bức bóc lột và
đi đến mục tiêu cao cả của chủ nghĩa cộng sản là giải phóng con người. Thực
hiện thắng lợi mục tiêu ấy thuộc về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt
Nam .
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội diễn ra trong suốt quá trình
cách mạng, ở mỗi giai đoạn của cách mạng; thống nhất ở mục tiêu trước mắt
cũng như lâu dài. Bởi vì, đối với một dân tộc đã phải trải qua một ngàn năm đô
hộ của phong kiến phương Bắc và gần một trăm năm dưới gót sắt của chủ nghĩa
thực dân thì khát vọng cao nhất và trực tiếp nhất là giành độc lập dân tộc, giải
phóng dân tộc. Nhưng để có độc lập thực sự cho dân tộc phải đi lên chủ nghĩa xã
hội. Vì vậy, độc lập dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Độc lập dân tộc
là điều kiện tiên quyết để thực hiện chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa xã hội là mục
tiêu, lý tưởng, là điều kiện đảm bảo cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc cho nhân
dân, là nhân tố đảm bảo vững chắc của nền độc lập dân tộc. Hồ Chủ Tịch đã
từng nói : “Nhưng nếu nước được độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do,

thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”. Và “Dân chỉ biết rõ giá trị của tự do, của
độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ”. Như thế nghĩa là cách mạng Việt Nam
phải hướng tới mục tiêu giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con
người thoát khỏi mọi áp bức, bóc lột và bất công, tiến tới một xã hội “trong đó sự
phát triển tự do của mỗi người là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi
người”. Chính vì vậy, trong “Chính cương vắn tắt”, Người chủ trương tiến hành
tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản.
5
Tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng hay là cách mạng dân
tộc dân chủ nhân dân và ngay trong cách mạng ấy, Người cũng xác định cần phải
giải quyết hai nội dung cơ bản đó là : độc lập dân tộc và dân chủ nhân dân.
Trong đó độc lập dân tộc là nhu cầu bức thiết cần phải tập trung sức lực giải
quyết. Bởi mâu thuẫn giữa đế quốc xâm lược với nhân dân ta mà đông đảo là
công nhân và nông dân là mâu thuẫn bao trùm lên tất cả, còn phong kiến chỉ là
tay sai và chịu sự chi phối của thực dân đế quốc. Mâu thuẫn này nổi lên sâu sắc,
gay gắt, đòi hỏi phải giải quyết. Ngay từ khi thực dân Pháp xâm lược nước ta,
nhiệm vụ giải phóng dân tộc chống thực dân Pháp và tay sai đã là sự nghiệp nổi
lên hàng đầu của nhân dân Việt Nam , cách mạng Việt Nam . Đặt lên hàng đầu
nhiệm vụ giải phóng dân tộc không có nghĩa là coi nhẹ vấn đề giai cấp, coi nhẹ
chủ nghĩa xã hội. Trái lại, Người luôn quan niệm độc lập dân tộc là mục tiêu
trước tiên phải giành được để tiến lên chủ nghĩa xã hội. Tuy trong cách mạng
dân tộc dân chủ nhân dân, nhất là ở giai đoạn đấu tranh giành chính quyền, chủ
nghĩa xã hội mới chỉ là mục tiêu, nhưng nó chỉ rõ phương hướng đi lên của cách
mạng Việt Nam – một cuộc cách mạng do giai cấp công nhân Việt Nam thông
qua đội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản lãnh đạo. Chính vì vậy, sau mỗi
bước thắng lợi của cách mạng giải phóng dân tộc, Người luôn quan tâm phát
triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng lực lượng cách mạng đi đôi với củng cố
chính quyền cách mạng. Đường lối vừa kháng chiến, vừa kiến quốc thực sự đóng
vai trò to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và tạo lập chế độ mới trong cách
mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Đường lối đó là cơ sở cho tiến hành đồng thời

hai nhiệm vụ chiến lược cách mạng, cách mạng giải phóng dân tộc ở miền Nam
và cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc giai đoạn 1954-1975, cũng như thực
hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc trên
phạm vi cả nước hiện nay.
6