skkn một số biện pháp chăm sóc, yên định giáo dục trẻ khuyết tật học hoà nhập ở trường mầm non

PHẦN 1. MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Trong cuộc sống, người làm cha, người làm mẹ ai cũng đều mong ước
được sinh ra những đứa con khoẻ mạnh, thông minh, nhanh nhẹ; hàng ngày
được nhìn đứa con thơ vui đùa, nhí nhảnh, thỏ thẻ, bập bẹ những câu nói yêu
thương bên người thân bên gia đình… Nhưng thực tế cho ta thấy mặc dù với sự
phát triển của khoa học nước ta hiện nay có thể phát hiện và xử lý được nhiều dị
tật rất sớm từ tuổi thai còn nhỏ khi các bà mẹ đã được khám thai định kỳ như
(siêu âm, xét nghiệm…). Thế nhưng vẫn khá nhiều trẻ khuyết tật được sinh ra
nhất là tại các địa phương mà hệ thống y tế chưa phát triển, do môi trường độc
hại, lối sống hoặc phong tục tập quán lạc hậu… bên cạnh đó đất nước ta trãi qua
biết bao nhiêu cuộc chiến tranh khốc liệt chịu biết bao nhiêu bom đạn và chất
độc hại, hậu quả nặng nề nhất là bị ảnh hưởng của chất độc da cam. Nhiều trẻ
em sinh ra đã phải chịu những thiệt thòi khi mang trong mình những dị tật bẩm
sinh vĩnh viễn. Các em không nghe được âm thanh của cuộc sống, không được
ríu rít trò chuyện với những đứa bạn cùng trang lứa, không thấy được ánh sáng
của cuộc đời…
Với truyền thống đạo lý của dân tộc luôn lấy chữ nhân làm gốc “Tương
thân tương ái”; “Thương người như thể thương thân” là truyền thống tốt đẹp là
phẩm chất sáng ngời của mỗi con người Việt Nam chúng ta. Sự quan tâm chăm
sóc đó được thể hiện trong các chính sách ưu tiên, ưu đãi của nhà nước đối với
người khuyết tật đặc biệt là chương trình giáo dục hoà nhập đối với trẻ khuyết
tật ở lứa tuổi mầm non. Trong những năm gần đây, giáo dục trẻ khuyết tật đang
được sự chú ý quan tâm của cộng đồng và toàn xã hội. Sự ra đời những qui định
về giáo dục trẻ hoà nhập của Bộ giáo dục & Đào tạo, những chuyên đề bồi dưỡg
chuyên môn với các nội dung, phương pháp, biện pháp can thiệp sớm đối với trẻ
khuyết tật đã tạo chuyển biến rõ nét về chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ.
Là một người cán bộ quản lý, tôi luôn băn khoăn trăn trở về những thiệt
thòi của trẻ, với những thông tin từ gia đình trẻ, từ giáo viên phụ trách lớp và
những biểu hiện của trẻ rụt dè, mặc cảm, không mạnh dạn, trẻ có nguy cơ bị ức
hiếp, kỳ thị bởi những khác biệt với bạn bè. Mong muốn làm thế nào để cùng

với giáo viên phụ trách lớp giúp trẻ được hòa nhập với cuộc sống xung quanh
bình thường cùng bạn bè, có thể phần nào giảm bớt gánh nặng cho gia đình và
xã hội cũng như đạt được mục tiêu giáo dục chung của ngành giáo dục chúng ta
hiện nay. Đó là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình
thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp một; hình
thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm lí, năng lực và phẩm chất
mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy
và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp
học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời. Đây cũng chính là lý do tôi chọn đề
tài “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật học
hoà nhập ở trường mầm non”. Nhằm tìm ra một số biện pháp chỉ đạo giáo viên
1


nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật hoà nhập ở trường mầm
non.
II. Mục đích nghiên cứu
Giáo dục trẻ khuyết tật hòa nhập là hỗ trợ cho trẻ khuyết tật những điều
kiện cần thiết để trẻ có thể phát triển khả năng của mình. Đó là sự hỗ trợ về tinh
thần thể hiện ở việc quan tâm chăm sóc tận tình chu đáo của người giáo viên
mầm non là người mẹ hiền thứ hai của trẻ cần phải hiểu được trẻ có gì? đang cần
gì?đang muốn gì? từ đó biết vận dụng những hiểu biết, những kiến thức về khoa
học giáo dục để tác động đến trẻ một cách đúng hướng và có hiệu quả.
III. Đối tượng nghiên cứu
- Trẻ khuyết tật đang học ở trường mầm non Yên Hùng
IV. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí luận: Đọc, tham khảo các loại tài liệu
liên quan đến chăm sóc trẻ khuyết tật
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Quan sát, thu thập thông tin,
đánh giá theo dõi...

PHẦN 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I. Cở sở lý luận
Chúng ta biết trẻ khuyết tật là những đứa trẻ bị tổn thương về cơ thể hoặc
rối loạn các chức năng nhất định gây nên những khó khăn đặc thù trong các hoạt
động học tập, vui chơi và lao động ( trẻ rụt dè, không mạnh dạn, không tự tin,
hạn chế vận động, ngôn ngữ kém...). Mà mục tiêu của giáo dục hòa nhập nói
chung và bậc học mầm non nói riêng là tạo ra các lớp học hiệu quả để trẻ có cơ
hội tham gia các hoạt động nhằm giải quyết các nhu cầu giáo dục của mọi đứa
trẻ không phân biệt trẻ bình thường hay trẻ khuyết tật. Đây cũng là nhiệm vụ
quan trọng và đầy tính nhân văn của ngành giáo dục như.
Luật giáo dục Ban hành năm 1998 sửa đổi năm 2005 đã có quy định về
vấn đề giáo dục cho nguời khuyết tật như sau:
Chương VIII, điều 105: “Nhà nước thành lập và khuyến khích các tổ
chức,cá nhân thành lập trường lớp dành cho người khuyết tật, thiểu năng trí
tuệ, đồng thời đẩy mạnh hình thức giáo dục hoà nhập nhằm giúp các đối tượng
phục hồi chức năng, học văn hoá, học nghề”
Đặc biệt Bộ giáo dục và Đào tạo xây dựng và ban hành Chương trình
hành động quốc gia giai đoạn 2001 - 2010 và 2010 - 2020 về giáo dục cho trẻ
khuyết tật ở các bậc học khác nhau với mục tiêu nâng cao tỉ lệ trẻ khuyết tật
được đi học lên 70% năm 2010, 90% năm 2015
Quyết định 23 ngày 22/5/2006 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về giáo dục
hoà nhậpcho người khuyết tật ở các bậc học từ mầm non đến đại học và sau đại
học
Luật người khuyết tật số 51/2010/QH12 ( có hiệu lực từ 1/1/2011) của
Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, quy định trong chương IV từ điều 27 đến

2


31 liên quan đến việc đảm bảo giáo dục cho người khuyết tật ở các bậc học khác

nhau.
II. Thực trạng việc chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật học hòa nhập ở
trường mầm non Yên Hùng năm học 2015 -2016
*Thuận lợi
- Đảng và Nhà nước quan tâm và có chính sách ưu đãi cho trẻ khuyết tật,
chính quyền địa phương các ban ngành và nhà trường thực hiện đúng các quy
định dành cho trẻ khuyết tật học hòa nhập
- Đội ngũ giáo viên nhiệt huyết với nghề, luôn có ý thức tự học tự bồi
dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm. Đặc biệt qua
công tác BDCM giáo viên đã lựa chọn mu đun và chương trình dạy học sinh
khuyết tật học hòa nhập. Điều này có tác dụng rất lớn trong việc chăm sóc và
giáo dục trẻ khuyết tật
- Cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho dạy và học
tương đối đầy đủ.
- Được sự đồng thuận, ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh tham gia
mọi hoạt động của nhà trường; sự giúp đỡ của cộng đồng ( Hội phụ nữ, đoàn
thanh niên và y tế xã...) trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ
* Khó khăn
- Đa số giáo viên chưa được đào tạo chuyên sâu về kiến thức, kỹ năng,
phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ khuyết tật và quản lý trẻ khuyết tật học hòa
nhập; một số giáo viên trẻ có tâm lí e ngại khi chăm sóc trẻ khuyết tật.
- Tuy cơ sở vật chất tương đối đầy đủ nhưng vẫn chưa có những trang
thiết bị tối thiểu cần thiết để dạy trẻ khuyết tật như tài liệu và đồ dùng dạy học
đặc thù cho từng loại trẻ khuyết tật
- Phụ huynh có trẻ khuyết tật chưa thật sự tin tưởng vào khả năng học tập,
hoà nhập cộng đồng của trẻ khuyết tật; có phần còn mặc cảm không cho trẻ đến
trường nên phần nào ảnh hưởng tới công tác phối kết hợp chăm sóc và giáo dục
trẻ ở trường
- Cộng đồng chưa nhận thức đầy đủ về vai trò và trách nhiệm của xã hội
trong việc giáo dục trẻ khuyết tật và khả năng phát triển của trẻ khuyết tật khi

được giáo dục
* Kết quả thực tế thu thập thông tin khả năng ban đầu của trẻ cho thấy

3


T
T

Họ và tên trẻ

1

Lê Đăc Đồng

Năm
sinh
2010

Loại
Mục tiêu
khuyết
tật
Chậm - Phát triển thể
phát chất
triển
về vận
động - Kỹ năng tự phục
vụ
- Phát triển ngôn

ngữ và kỹ năng
giao tiếp
- Phát triển khả
năng nhận thức

2

3

Lưu Thị Thuỳ 2012
Dương

Lê Hữu Phúc
Lộc

2012

Chậm
phát
triển
trí tuệ

Chậm
phát
trỉên
về
ngôn
ngữ

- Phát triển kỹ

năng xã hội
- Phát triển thể
chất
- Kỹ năng tự phục
vụ
- Phát triển ngôn
ngữ và kỹ năng
giao tiếp
- Phát triển khả
năng nhận thức
- Phát triển kỹ
năng xã hội
- Phát triển thể
chất
- Kỹ năng tự phục
vụ
- Phát triển ngôn
ngữ và kỹ năng
giao tiếp
- Phát triển khả
năng nhận thức
- Phát triển kỹ
năng xã hội

Nhận xét mức độ đạt
được của trẻ
- Trẻ chưa biết cách cầm
bút, còn khó khăn trong
vận động theo yêu cẩu
của cô

- Trẻ chưa có thói quen
vệ sinh đúng nơi quy
định, chưa tự xúc cơm
ăn, tự mặc quần áo
- Trẻ nói lắp, nhút nhát,
rụt rè, diễn đạt khó khăn
-Trẻ chưa tập trung chú ý
, khó khăn trong sinh
hoạt vui chơi
- Chưa có ứng xử phù
hợp
- Trẻ chậm phát triển vận
động so với độ tuổi – sức
khoẻ bình thuờng
- Trẻ khó khăn tự chăm
sóc bản thân
- Trẻ rụt dè, nhút nhát
không tự tin trong giao
tiếp
- Khả năng tập trung chú
ý còn kém chưa thực
hiện theo yêu cầu của cô
-Chưa có ứng xử phù
hợp
- Trẻ phát triển bình
thường – đủ dinh duỡng
- Trẻ khó khăn trong sinh
hoạt hàng ngày như tự
chăm sóc bản thân, vệ
sinh cá nhân

- Trẻ nói ngọng, nói lắp,
rụt dè, không mạnh dạn
tự tin trong giao tiếp
- Trẻ chưa có khả năng
tập trung chú ý
- Chưa biết thực hiện một
số quy định trong sinh
hoạt

4


Qua tìm hiểu thu thập thông tin ban đầu của trẻ từ gia đình được biết trẻ
vừa chậm phát triển về trí tuệ và ngôn ngữ, giao tiếp, khả năng nhận thức và kỹ
năng xã hội, kỹ năng tự phục vụ chưa đạt yêu cầu. Vì vậy nhà trường cùng với
giáo viên phụ trách lớp cần phải có biện pháp phù hợp để chăm sóc, giáo dục trẻ
giúp trẻ phát triển một cáhc toàn diện.
III. Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng chăm sóc,
giáo dục trẻ khuyết tật học hòa nhập ở trường mầm Yên Hùng
* Biện pháp 1: Thực hiện tốt công tác bồi dưỡng, hỗ trợ cho giáo viên
dạy trẻ khuyết tật
Để đáp ứng được yêu cầu chăm sóc giáo dục trẻ khuyết tật được tốt hơn
thì việc làm tốt công tác tham mưu, tạo điều kiện, bồi dưỡng, hỗ trợ cán bộ giáo
viên, nhân viên tham gia các chuyên đề, lớp tập huấn, về công tác chăm sóc trẻ
có hoàn cảnh khó khăn là điều rất cần thiết. Nhằm nâng cao nhận thức về việc
chấp nhận, tiếp nhận và có năng lực, kỹ năng chuyên môn, vai trò của mình
trong việc chăm sóc giáo dục trẻ khuyết tật ở trường mầm non .
- Trước hết tham mưu với hiệu trưởng sắp xếp bố trí giáo viên trong lớp
có trẻ khuyết tật hợp lí như (phân công một giáo viên trẻ có trình độ chuyên
môn, năng lực sư phạm vững vàng và một giáo viên cao tuổi yêu thương trẻ,

chịu khó...) để tiện trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật đạt hiệu quả
cao; biên chế học sinh những lớp có trẻ khuyết tật theo quy định (1 trẻ khuyết tật
bằng 5 trẻ bình thường) đảm bảo cho việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
- Giáo viên phải biết thông cảm với hoàn cảnh gia đình có trẻ khuyết tật,
phải tin rằng trẻ khuyết tật phát triển tốt hơn nếu trẻ được đi học
- Có thái độ ứng xử phù hợp, đối xử với trẻ công bằng không phân biệt
không kỳ thị
- Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên có trẻ khuyết tật học hoà nhập:
Qua tập huấn các mođun chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non
hè 2015 do Phòng Giáo dục và trường tổ chức và triển khai
+ Qua tổ chức sinh hoạt chuyên môn hàng tháng để giáo viên chia sẻ kinh
nghiệm, học hỏi nhau về chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật
+ Bên cạnh đó cần kịp thời tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên chăm sóc
giáo dục trẻ khuyết tật ( về đồ dùng đồ chơi, sách, tập san, tài liệu BDTX ( Giáo
dục hoà nhập trẻ khuyết tật trong giáo dục mầm non mudun 44; đặc điểm trẻ có
nhu cầu đặc biệt mudun 15, chăm sóc - giáo dục và đáp ứng trẻ có nhu cầu đặc
biệt mudun 16; .....)
+ Thực hiện điều chỉnh nội dung, phương pháp và hình thức dạy học như:
Khi tổ chức họat động cho trẻ, giáo viên cần áp dụng các biện pháp thu hút sự
chú ý của trẻ thông qua sự minh hoạ, tranh ảnh, nói nhấn mạnh, gọi tên trẻ, tổ
chức các hoạt động vui vẻ, hấp dẫn trẻ...
- Động viên, khen thưởng kịp thời cho giáo viên dạy trẻ khuyết tật
*Biện pháp 2: Phối hợp với giáo viên tìm hiểu về nhu cầu, khả năng và
xác định đối tượng, xây dựng kế hoạch chăm sóc, giáo dục trẻ hòa nhập.

5


Tôi thiết nghĩ việc tìm hiểu về nhu cầu và khả năng cá nhân của trẻ khuyết
tật là một việc làm vô cùng quan trọng bởi vì khi giáo viên hiểu được nhu cầu và

khả năng của trẻ xác định được điểm mạnh, điểm yếu của trẻ là gì để làm căn
cứ thì mới có thể xây dựng kế hoạch cá nhân và tìm ra các biện pháp phù hợp,
tối ưu nhất để chăm sóc và giáo dục trẻ được dễ dàng hơn và hiệu quả hơn. Vì
vậy vào đầu năm học bản thân cùng với giáo viên phụ trách nhóm lớp có trẻ
khuyết tật phải thống nhất cao về nội dung quản lý trẻ và phải tìm hiểu thông tin,
nắm bắt tình hình khuyết tật của trẻ chính xác về sức khỏe, khả năng vận động,
nhận thức, ngôn ngữ, sở thích và nhu cầu tình cảm của trẻ đồng thời tìm hiểu
nguyên nhân dẫn đến khuyết tật của từng trẻ từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể xát
với từng đối tượng khuyết tật
Ví dụ: Qua tìm hiểu thông tin từ gia đình được biết cháu Lê Hữu Phú Lộc
vừa chậm phát triển về trí tuệ và ngôn ngữ kém trẻ có nhu cầu và khả năng sau:
- Mặt mạnh của cháu:
+Thể chất: Cháu phát triển bình thường về chiều cao cân nặng, thể hiện
cháu khoẻ mạnh
+ Sở thích của trẻ: Cháu thích xem phim hoạt hình, thích được âu yếm
vuốt ve
- Khó khăn:
+ Kỹ năng học tập ở mức độ chậm, có nhiều biểu hiện không bình thường
về nghe nhìn, không chú ý...
+ Trong giao tiếp: Cháu còn nhút nhát, rụt dè, không thích tham gia chơi
cùng các bạn
+ Ngôn ngữ: Trẻ nói ngọng, nói lắp muốn bày tỏ về vấn đề gì hay khi
không được đáp ứng đúng yêu cầu thì trẻ thường nhăn mặt, bứt tay, dụi chân,
khó chịu, quấy khóc...
+ Cháu không tập trung chú ý, hay phân tán, không thích tham gia vào các
hoạt động của lớp
- Nhu cầu cần giúp đỡ:
+ Trẻ cần được yêu thương chăm sóc và giáo dục phù hợp để phát triển
về ngôn ngữ, kỹ năng giao tiếp, tự phục vụ và thể chất
Những thông tin ban đầu này vô cùng quan trọng giúp cho quá trình theo

dõi, giúp đỡ, chăm sóc giáo dục trẻ thuận lợi hơn. Từ đó giáo viên xây dựng kế
hoạch cụ thể xát với từng đối tượng khuyết tật theo từng tháng
Ví dụ: Xây dựng kế hoạch chăm sóc trẻ giáo dục trẻ trong tháng
9,10,11,12 như sau:
Tháng Nội dung hoạt
Biện pháp thực hiện
Kết quả
động
9
Tìm hiểu về hoàn Trao đổi với gia đình về Giáo viên và nhà
cảnh gia đình trẻ
đặc điểm và tình hình trường nắm được
Xác định trẻ thuộc của trẻ
hoàn cảnh gia đình
dạng khuyết tật và
trẻ, tính cách, sở thích
mức độ khuyết tật
và nhu cầu của trẻ
6


10

Trẻ biết thực hiện - Giáo viên hướng dẫn,
một số nề nếp thói quan sát nhắc nhở trẻ
quen sinh hoạt
thường xuyên
- Nhắc các bạn trong
lớp hướng dẫn giúp đỡ
bạn cùng thực hiện

11

Tham gia vào các
hoạt động của lớp,
trường

12

Biết giao tiếp, lễ
phép với mọi
người xung quanh

-Trẻ ăn, ngủ, đi vệ
sinh đúng theo nơi
quy định

-Biết sử dụng và cất
đúng đồ dùng cá nhân
theo quy định
- Giáo viên hướng dẫn, Trẻ hứng thú tham gia
gần gũi, động viên, tạo
môi trường thuận lợi
cho trẻ tham gia các
hoạt động lớp, trường
- Nhắc nhỡ trẻ trong lớp
và trẻ trong trường giúp
đỡ trẻ
Tạo điều kiện thuận lợi, Trẻ mạnh dạn hơn
động viên khuyến khích trong giao tiếp

trẻ tham gia mọi hoạt
động của lớp , trường

*Biện Pháp 3: Xây dựng môi trường thân thiện
Đúng như xu hướng phát triển giáo dục mầm non,việc xây dựng môi
trường thân thiện trong trường lớp mầm non chính là cách tiếp cận tôn trọng
quyền trẻ em, giúp trẻ sống và lớn lên vui tươi, lành mạnh, an toàn; đảm bảo cho
trẻ tham gia tích cực, chủ động vào quá trình phát triển, hình thành những kỹ
năng cần thiết cho cuộc sống
*Môi trường tâm lý
Trẻ khuyết tật có đặc điểm: Rụt dè, không mạnh dạn, không tự tin, hạn
chế vận động, ngôn ngữ hạn chế, khó khăn( Nói ngọng, nói khó, nói lắp...), nhận
biết về thế giới xung quanh còn hạn chế và thực sự có nhu cầu tình cảm rất lớn,
trẻ cần được yêu thương che chở, sẻ chia hơn những trẻ bình thường. Không chỉ
giáo viên phụ trách lớp biết cách hỗ trợ những điều bé cần mà mọi người xung
quanh trẻ cũng cần quan tâm, chia sẽ với bé nhiều hơn. Sự gần gũi hàng ngày
của cô, của các bạn trong lớp và của các cán bộ giáo viên, nhân viên trong
trường có tác động rất lớn đến việc hạn chế những khiếm khuyết và phát huy
khả năng tích cực của trẻ. Vì vậy việc chỉ đạo giáo viên giành thời gian quan
tâm đến trẻ, khuyến khích trẻ khác trong lớp quan tâm chia sẽ với bạn thông qua
các hoạt động cụ thể như
- Tạo cơ hội cho trẻ cùng các bạn chơi chung các trò chơi như ( chèo
thuyền, hái quả, ném còn, ném bóng...)
- Đi dạo chơi khuôn viên trường, nhổ cỏ, tưới nước chăm sóc cây cảnh,
giao tiếp với tất cả các cô, các bạn của các lớp khác trong trường

7


- Qua hoạt động giáo dục: Như hoạt động khám phá môi trường xung

quanh theo chủ đề không chỉ cung cấp và mở rộng kiến thức cho các bé mà còn
là điều kiện tốt nhất để cung cấp vốn từ, tạo cơ hội tốt nhất cho việc hình thành
và phát triển ngôn ngữ của trẻ. Những kiến thức ấy được chuyển tải đến trẻ qua
tranh ảnh, mô hình, đồ vật, sự vật sự việc gần gũi xung quanh. Khai thác triệt để
đến trẻ những yếu tố liên quan để cung cấp kiến thức, ngôn ngữ, rèn luyện kỷ
năng cần thiết, giáo dục thái độ hành vi đúng đắn cho trẻ, đặc biệt là thái độ của
trẻ bình thường đối với trẻ khuyết tật, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ bạn lúc khó khăn
và sự kiên trì ham học hỏi của trẻ khuyết tật thái độ hành vi vượt khó từ những
hạn chế khiếm khuyết của bản thân để tham gia hoạt động cùng bè bạn thực hiện
được những yêu cầu của cô giáo.
Hoạt động phát triển vận động: Những động tác phối hợp nhịp nhàng của
các bộ phận cơ thể với các giác quan trong bài tập phát triển chung, những thao
tác, kỹ năng của các vận động cơ bản như bò, trườn trèo, ném, chuyền, bắt, chạy,
nhảy hay những trò chơi vận động rèn luyện sự phản ứng nhanh nhạy của trẻ là
cơ hội để trẻ cùng nhau thực hiện nhiệm vụ chung, ở đó trẻ khuyết tật cần sự hỗ
trợ nhiều hơn trẻ bình thường do những khiếm khuyết của trẻ. Cô và các bạn
giúp trẻ được điều đó, xoá đi khoảng cách và sự mặc cảm của trẻ.
- Giúp trẻ( Khuyết tật) một số thói quen,vệ sinh cá nhân ( kiểm tra vệ sinh
tay bé được các bạn giúp đỡ đứng vào hàng hay khi bạn khóc hờn dỗi cô gợi ý
trẻ đưa cho bạn đồ chơi hoặc ôm nhẹ vào bạn dỗ dành; hay giúp trẻ lấy đúng
gối của mình khi ngủ trưa,…)
- Giáo viên chú ý nêu gương, khen ngợi kịp thời những trẻ biết chơi thân
thiện, hợp tác, giúp đỡ bạn ( khuyết tật)
- Đối với giáo viên luôn yêu thương gần gũi, đối xử công bằng với trẻ
khuyết tật, không kỳ thị,...đặc biệt không nên can thiệp quá nhiều vào quá trình
trẻ chơi, nếu không cần thiết, nên chú ý quan sát, động viên trẻ kịp thời lạc quan,
tự tin vào bản thân ( không sao đâu con”; “ Con làm lại đi nào”; “ con làm từ từ
thôi” hay “ con sắp làm được rồi”;...
Đây là các hoạt động rất cần thiết cho trẻ khuyết tật bầu không khí tâm lý
thân ái giữa giáo viên với giáo viên, giữa trẻ với trẻ

* Môi trường vật chất
- Bố trí không gian để trẻ sinh hoạt và học tập gọn gàng, sạch sẽ, tránh vật
cản trên đường đi
- Đồ dùng đồ chơi để vừa tầm tay của trẻ để trẻ dể sử dụng khi tham gia
chơi
- Tham mưu với Hiệu trưởng mua sắm bổ sung trang thiết bị phát triển
vận động cho trẻ, đồng thời chỉ đạo giáo viên sưu tầm nguyên vật liệu có sẵn
( bìa cát tông, chai lọ, ống nhựa...) tự làm một số đồ chơi, thiết bị phù hợp cho
trẻ hoạt động
Ví dụ: + Đồ chơi xếp hình: Giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động
+ Đồ chơi hình khối: Giúp trẻ kích thích suy nghĩ, giúp trẻ phát
triển ngôn ngữ của mình
8


+ Đồ chơi bỏ bi vào ống: Giúp trẻ phát trỉển kỹ năng nghe, nhìn, ngôn
ngữ
- Trang trí môi trường bố trí tranh ảnh trong lớp ở các góc hoạt động cần
đảm bảo tính thẩm mĩ, mang tính mở phù hợp với quá trình triển khai các chủ
đề, luôn tạo sự mới mẽ, hấp dẫn kích thích trẻ hoạt động như chủ đề gia đình,
nghề nghiệp, giao thông hay thế giới tự nhiên phong phú với đa dạng sắc màu
của cỏ cây hoa lá, con vật, nắng, mưa, gió bão... được bàn tay khéo léo của cô
giáo mầm non làm nên, với sự sắp xếp khoa học, hài hoà tiện sử dụng và tận
dụng mọi tình huống để trẻ khám phá, trãi nghiệm giúp trẻ khuyết tật có cơ hội
lĩnh hội, tiếp cận để phát triển song hành với những trẻ bình thường một cách tốt
nhất đặt nền móng ban đầu cho sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện
ngay từ lứa tuổi mầm non.Vì vậy bố trí và tổ chức môi trường cho trẻ chơi và
hoạt động cần đảm bảo trên nguyên tắc cho trẻ “ chơi mà học”.
* Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên lựa chọn những kỹ năng cần thiết để
rèn luyện cho trẻ

Trong thực tế dạy trẻ lứa tuổi mầm non là một công việc đã khó nhưng
dạy trẻ khuyết tật về trí tuệ, nhận thức và phát triển ngôn ngữ lại càng khó khăn
hơn. Để giúp trẻ hòa nhập vào cuộc sống vào lớp học mầm non đòi hỏi người
giáo viên phải linh động, kiên nhẫn, sử dụng nội dung, phương pháp linh hoạt.
Đặc biệt cần biết lựa chọn những kỹ năng cần thiết, phù hợp với nhu cầu của trẻ
để rèn luyện cụ thể như.
- Dạy kỹ năng giao tiếp, phát triển ngôn ngữ cho trẻ: Trẻ khuyết tật gặp
rất nhiều khó khăn trong giao tiếp, trẻ không thể nói hết lời nói, nói ngọng, nói
lặp, khi truyền đạt thì nói không rõ hoặc không hết ý của mình nên người nghe
khó hiểu.
Ví dụ: Cô ơi! ( cháu Phúc thường gọi Tô ơi!, bạn bạn bạn Tuấn không
không không cho cháu chơi....)
Vì vậy giáo viên luôn chú ý, lắng nghe, động viên khích lệ và khen ngợi
trẻ; mỉm cười và nhìn thẳng vào trẻ lắng nghe những gì trẻ nói, cho trẻ thời gian
để suy nghĩ về những điều mà trẻ muốn nói, không được ngắt lời trẻ, không thúc
giục trẻ nói nhanh. Khi trò chuyện với trẻ, kết hợp giữa lời nói và cử chỉ điệu bộ
để tạo ra sự hấp dẫn, thoải mái cho trẻ một cách tự nhiên, tạo sự giao tiếp bằng
mắt với trẻ. Vì thông qua ánh mắt, trẻ có thể nhận thấy thiện chí, sự khích lệ,
động viên của chúng ta và cũng qua đó, giúp giáo viên kiểm soát những cảm xúc
của trẻ.
- Dạy kỹ năng tự phục vụ chăm sóc bản thân cho trẻ:
Ví dụ: Hướng dẫn trẻ tự mặc quần áo, biết lấy khăn và tự rửa mặt, rửa tay dưới
vòi nước sạch, đánh răng, biết đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết tự xúc cơm để
ăn, biết lấy gối và cất gối trước và sau khi ngủ dậy.....
Những kỹ năng tự phục vụ bản thân đối với trẻ khuyết tật cũng gặp rất
nhiều khó khăn vì vậy giáo viên cần phải hướng dẫn trẻ từng thao tác nhỏ trong
mỗi hoạt động như cho trẻ nhìn, quan sát rồi mới thực hiện và thực hiện nhiều
lần
9

- Kỹ năng thích ứng: Trẻ khuyết tật nhận thức chậm không đầy đủ, mọi sự
việc xung quanh trẻ đều mới lạ. Vì vậy giáo viên cần gần gũi, quan tâm, giúp đỡ
trẻ thích nghi với môi trường mới ( lớp học và bạn bè...)
Việc rèn các kỹ năng cần thiết cho trẻ qua các hoạt động hàng ngày là rất
cần thiết giúp trẻ phát triển về mọi mặt ( thể chất, ngôn ngữ, nhận thức…). Điều
này cũng tạo cơ hội, điều kiện cho giáo viên trưởng thành hơn về nghiệp vụ sư
phạm và vững vàng hơn trong chuyên môn, tạo ra môi trường đầm ấm rèn luyện
tình yêu thương chia sẽ đối với trẻ em
*Biện pháp 5: Chỉ đạo giáo viên theo dõi, đánh giá sự tiến bộ của trẻ
Đánh giá là một kỹ năng quan trọng đối với mọi giáo viên, nhất là đối với
giáo viên dạy trẻ khuyết tật. Giúp cho giáo viên hiểu rõ trẻ, hiểu các khó khăn
mà trẻ gặp phải, nắm được nhu cầu, khả năng của trẻ sẽ giúp cho giáo viên có
cách thức tiếp cận cũng như điều chỉnh phương pháp chăm sóc, giáo dục trẻ
khuyết tật hợp lí. Đây là biện pháp vô cùng quan trọng không thể thiếu được
trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật, đòi hỏi người giáo viên phải
tìm hiểu và đánh giá trẻ khuyết tật rất cụ thể, tỉ mỉ và rất thường xuyên qua hoạt
động hàng ngày, qua chủ đề như:
- Hàng ngày giáo viên phải theo dõi quan sát trẻ, trò chuyện và giao tiếp
với trẻ qua các hoạt động, ghi lại những tiến bộ rõ rệt và những điểm cần lưu ý
vào sổ nhật ký theo dõi sự tiến bộ của trẻ khuyết tật
Căn cứ vào những nhận xét đó giáo viên cùng với BGH và cha mẹ điều
chỉnh biện pháp chăm sóc, giáo dục phù hợp cho trẻ tiếp theo
*Biện pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền và phối hợp với phụ
huynh và cộng đồng trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật.
Biết rằng trên thực tế một điều dễ thấy: Tất cả mọi công việc trong trường
mầm non mong muốn đạt kết quả tốt đều không thể không có sự ủng hộ của các
bậc cha mẹ trẻ. Đây cũng là vấn đề lớn mang tính xã hội bao gồm nhiều khâu,
nhiều mắt xích liên hoàn chỉ cần hỏng một mắt xích sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm
trọng, do vậy vấn đề phối hợp liên ngành, truyền thông, giáo dục trong nhân

dân, phối hợp giữa gia đình, nhà trường, giữa giáo viên và cha mẹ trẻ để chăm
sóc, giáo dục trẻ. Đặc biệt là đối với trẻ khuyết tật học hoà nhập là hết sức quan
trọng cục thể.
* Đối với cha mẹ trẻ
- Qua buổi họp phụ huynh đầu năm cùng với giáo viên phụ trách lớp trao
đổi với phụ huynh những thông tin ban đầu của trẻ khuyết tật, phối hợp với phụ
huynh để xây dựng kế hoạch phù hợp chăm sóc giáo dục trẻ đúng với nhu cầu,
đặc diểm của trẻ.
- Tuyên truyền qua góc trao đổi với phụ huynh ở nhóm lớp, qua đó phụ
huynh nắm dược những thông tin về sức khỏe về sự tiến bộ của trẻ để kết hợp
thực hiện chăm sóc, giáo dục trẻ tiếp theo
- Chỉ đạo giáo viên động viên, khuyến khích phụ huynh có cháu khuyết
tật tham gia các hoạt động cuả trường, lớp ( Chế biến bữa ăn dinh dưỡng trường
tổ chức; tham gia cho trẻ ăn; hoạt động giáo dục ...)
10


- Chỉ đạo giáo viên trao đổi trực tiếp hàng ngày với phụ huynh nên giành
nhiều thời gian quan tâm trò chuyện cùng trẻ, giúp trẻ cách tự lực, tự chăm sóc
bản thân. Tuy nhiên không giúp trẻ hoàn toàn
Ví dụ: Cháu Lê Đắc Đồng trẻ khiếm khuyết về thiểu năng trí tuệ, nhà
trường đã trao đổi với gia đình những vấn đề cần hỗ trợ cho bé, ngoài vấn đề
cho trẻ ăn uống hợp lý cần phải hỗ trợ, tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với môi
trường xung quanh giúp trẻ làm quen với các sự vật, sự việc, từng bước luyện
tập cho trẻ nhận biết, phân biệt sự vật, sự việc xung quanh, luyện phát âm, tập
nói đúng các từ, câu, trò chuyện, tạo tình huống để trẻ bộc lộ khả năng của mình,
khuyến khích trẻ, rèn luyện phản ứng linh hoạt của cơ thể...mỗi thành viên
trong gia đình đều có thể hỗ trợ trẻ ở mọi lúc mọi nơi từ những việc nhỏ nhất
thường ngày để từng bước dần dần khắc phục những hạn chế khiếm khuyết của
trẻ

Nói như vậy sự hỗ trợ gia đình là giai đoạn đầu tiên của chương trình can
thiệp sớm đối với trẻ khuyết tật, can thiệp càng sớm càng tốt. Sự hỗ trợ sớm này
tạo ra một nền tảng vững mạnh cho sự phát triển và giáo dục đối với trẻ khuyết
tật trong tương lai. Nhà trường cần xây dựng mối quan hệ thân thiện với cha mẹ
trẻ khuyết tật, phối hợp để tạo ra sự thống nhất trong chăm sóc và giáo dục trẻ,
tổ chức các hoạt động chung với phụ huynh để tăng thêm tình cảm, hiểu biết lẫn
nhau. Thu hút mở rộng sự tham gia của phụ huynh vào quá trình giáo dục,
thường xuyên tổ chức cho cha mẹ trẻ thăm quan các hoạt động giáo dục ở lớp.
* Đối với y tế cơ sở
Vào đầu năm học Nhà trường đã phối hợp với cán bộ y tế cơ sở tiến hành
khám sức khoẻ và đánh giá mức độ tật để có phân loại mức độ khuyết tật của
trẻ, xây dựng phương án tiếp nhận hoặc hỗ trợ cho trẻ ở trường cũng như ở tại
gia đình trẻ.
* Đối với chính quyền địa phương và cộng đồng
Phối hợp chặt chẽ với các ban ngành, đoàn thể ở địa phương .Tuyên
truyền cho nhân dân về giá trị của giáo dục mầm non qua truyền thanh, tranh
ảnh, phát hiện và rà soát trẻ khuyết tật, vận động cha mẹ có trẻ khuyết tật cho trẻ
đi học
Hỗ trợ về phương tiện đồ dùng và thiết bị, đặc thù với nhu cầu của
trẻ( quần áo, đồ dùng học tập....)
Thực hiện đầy đủ các chính sách đối với trẻ khuyết tật
Như vậy thông qua công tác tuyên truyền, phối hợp nhà trường, xã hội và
gia đình thật sự có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với chất lượng, chăm sóc và
giáo dục trẻ sự hợp tác của các cha mẹ trẻ và các tổ chức xã hội sẽ tạo được sự
liên kết và thống nhất giữa nhà trường và cha mẹ về nội dung, phương pháp,
cách tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ ở lớp học cũng như ở gia đình, tạo thuận lợi
cho sự phát triển về các mặt: Thể chất, tinh thần, nhận thức, tình cảm,thẩm mĩ,
ngôn ngữ, giao tiếp, ứng xử...góp phần thực hiện tốt mục tiêu chăm sóc, giáo
dục trẻ đúng như điều 93 Luật Giáo dục 2005 khẳng định “nhà trường có trách

11


nhiệm chủ động phối hợp với gia đình và xã hội để thực hiện mục tiêu, nguyên
lý giáo dục”
IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với công tác chăm sóc,
giáo dục trẻ khuyết tật học hoà nhập
Khảo sát, đánh giá khả năng của trẻ qua quá trình tác động của các biện
pháp giáo dục cho thấy:
T
T

Họ và tên
trẻ

1 Lê Đăc
Đồng

Năm Loại
Mục tiêu
sinh khuyết
tật
2010 Chậm - Phát triển thể chất
phát
triển về
vận
- Kỹ năng tự phục
động vụ

2 Lưu

Thị 2012
Thuỳ Dương

Nhận xét mức độ đạt
được của trẻ

- Trẻ biết thực hiện một số
vận động theo yêu cẩu của
cô – tình trạng sức khoẻ
bình thường
- Bước đầu trẻ đã thực
hiện được một số kỹ năng
như: Tự mặc quần áo, xúc
cơm ăn, đi vệ sinh đúng
nơi quy định
- Phát triển ngôn
- Trẻ nói được một số câu
ngữ và kỹ năng giao đơn giản, mạnh dạn hơn
tiếp
trong giao tiếp
- Phát triển khả
- Bước đầu trẻ biết tập
năng nhận thức
trung chú ý, tự tìm hiểu,
quan sát sự vật xung
quanh
- Phát triển kỹ năng - Trẻ biết sử dụng và cất
xã hội
đồ dùng cá nhân theo quy
định, biết ứng xử phù hợp

với hoàn cảnh
Chậm - Phát triển thể chất -Sức khoẻ bình thuờng phát
Thực hiện đựoc một số
triển trí
vận động theo yêu cầu của
tuệ
cô
- Kỹ năng tự phục
- Có khả năng tự chăm sóc
vụ
bản thân và một số việc
đơn giản tắm rửa, tự xúc
cơm ăn, lấy nước uống,
lấy gối đi ngủ
- Phát triển ngôn
- Trẻ mạnh dạn, tự tin
ngữ và kỹ năng giao trong giao tiếp, ngôn ngữ
tiếp
phát triển rõ rệt( phát âm
rõ ràng, nói câu dài, phức
tạp hơn)
- Phát triển khả
- Trẻ biết tên, tuổi mình,
năng nhận thức
nhận biết được một số
màu, một số chữ số

12

3 Lê
Hữu 2012
Phúc Lộc

- Phát triển kỹ năng
xã hội
- Phát triển thể chất

-Trẻ thích chơi cùng với
bạn, có ứng xử phù hợp
Chậm
- Trẻ phát triển bình
phát
thường – đủ dinh duỡng
trỉên về - Kỹ năng tự phục
- Trẻ có khả năng tự chăm
ngôn
vụ
sóc bản thân như: Tự cài
ngữ
cúc áo, rửa mặt, xúc cơm
ăn, đi vệ sinh đúng nơi
quy định,
- Phát triển ngôn
- Bước đầu trẻ nói đựơc
ngữ và kỹ năng giao những câu đơn giản, phát
tiếp
âm rõ ràng, mạnh dạn
trong giao tiêp
- Phát triển khả

- Trẻ tập trung chú ý tìm
năng nhận thức
hiểu quan sát sự vật xung
quanh
- Phát triển kỹ năng - Trẻ tích cực tham gia vào
xã hội
các hoạt động, vui chơi
cùng các bạn

Kết quả trên cho thấy chất lượng giáo dục trẻ hoà nhập trong trường Mầm
non có dấu hiệu khả quan thể hiện ở sự tiến bộ rõ nét của bản thân mỗi đứa trẻ
đến trường được sự hỗ trợ của cô giáo, của bạn bè và các điều kiện hỗ trợ tích
cực khác từ gia đình và cộng đồng xã hội khi họ có sự hiểu biết, chia sẻ, thông
cảm, quan tâm đến việc chăm sóc giáo dục trẻ. Để làm được điều này, công tác
tham mưu, vận động tuyên truyền của đội ngũ cán bộ giáo viên, sự quản lý chỉ
đạo thông qua việc xây dựng kế hoạch, quản lý chỉ đạo thực hiện kế hoạch trên
cơ sở những mục tiêu nhiệm vụ đã đề ra. Coi trọng sinh hoạt chuyên môn đúc
rút kinh nghiệm tìm ra những biện pháp tích cực trong công tác chăm sóc giáo
dục trẻ nói chung, và chăm sóc giáo dục trẻ khuyết tật nói riêng.
Tất cả những vấn đề nêu trên chứng minh những thành công bước đầu
trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ khuyết tật hoà nhập mà trường Mầm non
Yên Hùng đã thực hiện trong những năm qua mặc dù số lượng trẻ khuyết tật ở
đây không nhiều. Những thành quả này sẽ tiếp tục được phát huy trong thời gian
tiếp theo mà chúng tôi hy vọng sẽ gặt hái được những thành công mới mang lại
niềm vui cho gia đình trẻ, mang lại tiếng cười hồn nhiên cho các bé khuyết tật
giảm bớt gánh nặng cho gia đình, cho cộng đồng và xã hội.

13

PHẦN 3. KẾT LUẬN
Giáo dục trẻ khuyết tật hòa nhập là việc làm hết sức thiết thực, lĩnh vực
giáo dục này mang tính xã hội, tính nhân đạo và nhân văn sâu sắc. Giúp trẻ
khuyết tật hòa nhập với môi trường, với trường lớp mầm non thật tốt vấn đề ở
đây là cần quan tâm tìm hiểu để nhận thức đúng đắn về thực trạng chăm sóc giáo
dục trẻ hiện nay để tìm ra những biện pháp giáo dục tích cực, đúng hướng và
thích hợp mang lại hiệu quả khả quan. Đó là hạn chế những khiếm khuyết của
bản thân đứa trẻ, phát huy tối đa mặt tích cực còn tiềm ẩn trong trẻ để dần xóa đi
khoảng cách giữa trẻ khuyết tật và trẻ bình thường tạo điều kiện thuận lợi để trẻ
phát triển về thể chất, nhận thức, tư duy ngôn ngữ, tình cảm quan hệ xã hội và
thẩm mĩ. Tuy nhiên đây cũng là việc làm không phải dễ, một ngành giáo dục
không thể làm được mà phải có sự chăm lo đầu tư thoả đáng của Nhà nước, có
sự phối hợp các bộ, ban, nghành và sự quan tâm của toàn xã hội đúng như sinh
thời Bác Hồ đã chỉ thị cho các cấp chính quyền, đơn vị có trách nhiệm giúp đỡ
người khuyết tật kể cả vật chất lẫn tinh thần, giúp đỡ tạo điều kiện cho người
khuyết tật trong việc học tập, bố trí việc làm với tinh thần trách nhiệm đối với
người khuyết tật chứ không phải là ban ơn, bố thí. Thực hiện những lời dạy của
Bác Hồ năm xưa, với đạo lý “Thương người như thể thương thân” “nhường
cơm sẻ áo”, nhân dân trên cả nước đã và đang thực hiện tốt các biện pháp chăm
sóc sức khỏe cho người khuyết tật.
Bên cạnh đó, các quyền lợi của người khuyết tật đã và đang tiếp tục được
Đảng và Nhà nước chú trọng quan tâm. Cụ thể: Năm 2006 Chính phủ đã ký
công nhận Công ước quyền về người khuyết tật và Việt Nam trở thành 1 trong
147 Quốc gia trên thế giới ký công ước này. Năm 2010, Chính phủ ban hành
Luật Người khuyết tật thay cho Pháp lệnh Người tàn tật (1998), đây là một sự
tiến bộ mới trong nhận thức về người khuyết tật nhằm nâng cao năng lực cũng
như đẩy mạnh công tác đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho người khuyết
tật; phá vỡ rào cản, thúc đẩy quá trình hòa nhập cộng đồng của người khuyết tật
… Những sự kiện này là tiếp nối thực hiện sự quan tâm, tình thương yêu con
người của Bác Hồ, theo lời dạy của Người trong việc đánh giá vai trò của người

khuyết tật trong xã hội. Nick Vujicic – người khuyết tật nổi tiếng trên thế giới đã
nói: "Hãy làm theo gương Bác Hồ.Trước muôn vàn thử thách, Hồ Chủ tịch vẫn
từng bước dẫn dắt dân tộc Việt tiến lên phía trước". Và thực tế, Bác Hồ - vị lãnh
tụ vĩ đại đã trở thành tấm gương sáng ngời cho người khuyết tật tiếp tục cố
gắng, nỗ lực, trở thành người có ích cho xã hội. Còn chúng ta, những thế hệ trẻ
là người giáo viên mầm non là người trực tiếp hàng ngày chăm sóc giáo dục trẻ
sẽ tiếp tục làm theo những lời Bác Hồ kính yêu đã dạy, chăm sóc giáo dục và tạo
điều kiện thuận lợi để trẻ khuyết tật được hòa nhập được phát triển được thể hiện
khả năng tốt nhất, đóng góp công sức vào sự nghiệp phát triển chung của đất
nước.
Là nguời cán bộ quản lý cần phải lưu ý cho giáo viên tạo cơ hội cho tất cả
trẻ em nhằm giúp các em học tập tốt nhất bằng khả năng của mình
- Phân công giáo viên hợp lí để phụ trách lớp có trẻ khuyết tật
14


- Lựa chọn và áp dụng các biện pháp chăm sóc giáo dục phù hợp với trẻ
-Tôn trọng sự đa dạng của trẻ em, có hành vi ứng xử phù hợp và tạo điều
kiện hỗ trợ trẻ có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt là với trẻ khuyết tật trong quá
trình tổ chức chăm sóc giáo dục trẻ
- Kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ kịp thời nhũng khó khăn của giáoviên khi
dạy học cho trẻ khuyết tật
- Tìm hiểu về nhu cầu, khả năng và xác định đối tượng, xây dựng kế
hoạch chăm sóc, giáo dục trẻ hòa nhập.
- Lựa chọn những kỹ năng cần thiết để rèn luyện cho trẻ khuyết tật
- Xây dựng môi trường thân thiện và làm tốt công tác phối kết hợp chặt
chẽ với gia đình và cộng đồng
Trên đây là một số vấn đề về giáo dục trẻ khuyết tật ở trường Mầm non
Yên Hùng đã thực hiện trong những năm qua, tôi mạnh dạn trình bày mong
được sự góp ý bổ sung để công tác giáo dục trẻ khuyết tật hoà nhập ở trường

Mầm non ngày một tốt hơn.
XÁC NHẬN
Ngày 10 tháng 04 năm 2016
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết không sao chép của
người khác

Lê Thị Hường

15


Tài liệu tham khảo
- Chương trình giáo dục mầm non
- Tài liệu BDTX
- Tạp chí Giáo dục mầm non số 2 năm 2009; số 1 năm 2010
- Mạng intennet

16