Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi trường mầm non xuân thọ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GD&ĐT NHƯ THANH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC LỄ GIÁO CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6
TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON XUÂN THỌ

Người thực hiện: Thạch Thị Lan
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm Non Xuân Thọ
SKKN thuộc lĩnh mực Chuyên môn

NHƯ THANH NĂM 2016


MỤC LỤC
Mục lục
1. Mở đầu...............................................................................................
- Lý do chọn đề tài............…………………………………………….
- Mục đích nghiên cứu.... …………………………………………….
- Đối tượng nghiên cứu.. …………………………………………......
- Phương pháp nghiên cứu....………………………………………....
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm..........................…………………..
2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm....…………………….....
2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm..........
2.3 Sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đã sử dụng để giải

1
2
2

3
3
3
3
3
5
6

quyết vấn đề...........................................................................................
2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,

15

với bản thân, đồng ngiệp và nhà trường…………………………….....
3. Kết luận, kiến nghị..............………………………………………....
1. Kết luận:……………………………………………………………..
2. Kiến nghị…………………………………………………………....
Tài liệu tham khảo..................................................................................
Phụ lục....................................................................................................

16
16
17
18
19

1. MỞ ĐẦU
a. Lý do chọn đề tài
Từ thuở xa xưa cha ông ta có câu:
“ Uốn cây từ thuở còn non

Dạy con từ thuở hảy con thơ ngây”

2


Trẻ sinh ra đâu phải đứa trẻ nào cũng ngoan cũng lễ phép. Mà ngay từ ban
đầu phải giáo dục các phẩm chất tốt đẹp về đạo đức, tính lễ phép nhằm làm cho
trẻ nhận biết ra điều hay, lẽ phải, có quan hệ tốt và cách cư xử đúng đắn với
những người xung quanh, đối với xã hội và đối với bản thân mình.
Bước vào lứa tuổi mẫu giáo, giáo dục lễ giáo cho trẻ là một phần vô cùng
quan trọng trong nội dung giáo dục, đó là khâu đầu tiên hình thành nhân cách
cho trẻ, đặc biệt với trẻ 5 tuổi lại càng quan trọng hơn. Nếu không làm tốt việc
chăm sóc – Giáo dục trẻ trong những năm này thì việc giáo dục trẻ lại càng hết
sức khó khăn. Bởi vì trong giai đoạn này tâm lý của trẻ phát triển mạnh, nhiều
nhu cầu và hứng thú mới cùng với một số nét tính cách cũng đang hình thành
phát triển, thế nên công tác giáo dục trẻ ở lứa tuổi này hết sức quan trọng, có thể
nói rằng những điều mà trẻ bắt đầu thu nhận ở độ tuổi này đã ảnh hưởng lâu dài
đến việc hình thành toàn bộ nhân cách của trẻ khi khôn lớn.
Trường mầm non chính là cái nôi hình thành và phát triển nhân cách cho
trẻ ngay từ lúc còn ấu thơ. Bởi vậy, khi đứa trẻ biết học ăn, học nói, trẻ đã được
người lớn dạy cho trẻ những câu nói lễ phép, đủ câu đủ nghĩa, biết " vâng, dạ"
khi cần thiết, đó chính là những bài học đầu tiên của con trẻ. Bài học đó chính là
những chuẩn mực đạo đức, những quy tắc hành vi, những mối quan hệ giao tiếp,
hành vi xã hội mà cô giáo mầm non là người đóng vai trò trọng tâm trong việc
giáo dục đó. Cổ nhân xưa cũng từng nói: “Tiên học lễ, hậu học văn” như thế
cũng đủ thấy là cha ông ta cũng rất coi trọng việc học lễ giáo, học lễ phép bởi đó
là nét đẹp văn hóa được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận và đánh giá một con
người, phải học lễ phép trước khi học kiến thức, học làm người. Cũng như Bác
Hồ kính yêu của chúng ta cũng từng nói:
“ Hiền dữ phải đâu là tính sẵn

Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Ở đây vai trò của giáo dục lễ giáo được Bác đề cao, một con người dù có
tài đến đâu chăng nữa nếu không được giáo dục đạo đức, các quy tắc ứng xử văn
hoá thì cũng không thể thành người có ích. Giáo dục đạo đức, tính lễ phép cho
trẻ là một bộ phận quan trọng trong việc giáo dục toàn diện và hình thành nhân
cách. Lứa tuổi mẫu giáo là thời kỳ mà khả năng giao tiếp và hành động của trẻ
với môi trường xung quanh được mở rộng, trẻ bắt đầu hình thành những quan
niệm của mình về hiện thực xung quanh, trẻ biết tìm hiểu và căn cứ vào sự đánh
giá của người lớn mà phân biệt điều tốt điều xấu, đã bộc lộ được tình cảm của
mình với người khác, biết điều chỉnh hành động của bản thân để làm theo yêu
cầu của người lớn. Giáo dục lễ giáo cho trẻ chính là hình thành cho trẻ một số
nền nếp, thói quen và hành vi đẹp, giúp trẻ làm quen với một số chuẩn mực đạo

3


đức với mọi người xung quanh, cộng đồng, xã hội. Giáo dục trẻ tình yêu thiên
nhiên, tình cảm đối với vật nuôi, cây trồng, tình yêu quê hương đất nước, yêu
những người đã sinh thành ra mình, giáo dục các quy tắc ứng xử có văn hoá,
giáo dục tình cảm thẩm mỹ qua việc tiếp xúc với môi trường xung quanh…
Vì những lẽ nêu trên tôi nhận thấy việc giáo dục lễ giáo cho trẻ là rất quan
trọng và cần thiết, nhất là ở độ tuổi mẫu giáo nói chung, độ tuổi 5 -6 tuổi nói
riêng. Năm học 2015 – 2016 tôi được nhà trường phân công đứng lớp lá A, nên
tôi chọn đề tài “Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi tại trường mầm non
Xuân Thọ " làm đề tài nghiên cứu cho mình.
b. Mục đích nghiên cứu.
- Tìm ra một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
- Hình thành cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi những kĩ năng lễ giáo chuẩn
mực.
c. Đối tượng nghiên cứu.

- Đối tượng là trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi lớp lá A trường mầm non Xuân Thọ
d. Phương pháp nghiên cứu
Trong đề tài này tôi đã chọn và sử dụng những phương pháp nghiên cứu
sau:
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: Điều tra ở
lớp Lá A trường Mầm non Xuân Thọ tổng số 22 cháu. Trò chuyện giữa giáo viên
với các đồng nghiệp, phụ huynh của trẻ và với trẻ để tìm hiểu sự hiểu biết của
trẻ về nề nếp, thói quen, tình cảm của từng trẻ, để trẻ nắm được những tri thức
mới về lễ giáo như thế nào.
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Tài liệu, sách báo, mạng internet,
bài thơ câu chuyện có nội dung giáo dục lễ giáo cho trẻ.
- Phương pháp thống kê sử lý số liệu: Tổng hợp đánh giá phân loại ở
bảng khảo sát.
2. NỘI DUNG
2.1 Cơ sở lý luận.
Như chúng ta đã biết trẻ 5 - 6 tuổi việc nhận thức về thế giới xung quanh
đang được hình thành và phát triển, ý thức trước những sự việc diễn ra xung
quanh, việc cảm nhận về thế giới xung quanh, khả năng nhận thức, giao tiếp,
ứng xử còn hạn chế. Trẻ mầm non ban đầu còn chưa hiểu hết việc kính trọng,
thưa gửi lễ phép, còn ứng xử theo cách riêng của bản thân mình với người lớn
tuổi, với bạn bè và cô giáo.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ là bắt đầu hình thành cho trẻ những biểu tượng,
sự chú ý, ghi nhớ và cách giao tiếp có chủ định khi tiếp xúc với bài thơ, câu
chuyện, hay giao tiếp hàng ngày trẻ sẽ in sâu kiến thức và hiểu biết của mình với
4


mọi người, mọi vật xung quanh, trẻ luôn hành động đúng và tập trung ghi nhớ
một cách có chủ đích. Qua giáo dục lễ giáo với nhiều hình thức khác nhau, trẻ sẽ
ngoan hơn, giỏi hơn. Khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn

hóa trong các câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người.
Giáo dục lễ giáo có tác động rất mạnh đến sự phát triển đời sống tình cảm
của trẻ đối với mọi người, đặc biệt là giao tiếp với cô giáo và bạn bè trong lớp.
Phẩm chất đạo đức và ý chí của trẻ chỉ hình thành mạnh mẽ trong việc giáo dục
lễ giáo, mối quan hệ giao tiếp với bạn bè, cô giáo và người lớn tuổi chỉ bắt
nguồn từ giáo dục lễ giáo, trẻ luôn có ý thức trong cách ăn, nói, và hành động
đều thể hiện sự nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi. Qua đó, giúp trẻ
phát huy nhận thức và hình thành lên nhân cách cho trẻ.
Vậy giáo dục lễ giáo là gì ? Là giáo dục cả về phẩm chất đạo đức và tính
cách, lối sống của trẻ. Hình thành cho trẻ nhân cách con người mới xã hội chủ
nghĩa.
Từ lâu giáo dục lễ giáo cho trẻ luôn cuốn hút sự quan tâm của các nhà
giáo dục và các bậc phu huynh, sự quan tâm trên không chỉ ngẫu nhiên, các nhà
tâm lý học, giáo dục học đã quan tâm đến nhận thức lễ giáo của trẻ vì vậy giao
tiếp chiếm một vị trí quan trong trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của trẻ là
nền văn hóa lâu đời và đặc biệt đối với trẻ.
Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ là việc mà mỗi giáo viên phải thực hiện
thường xuyên liên tục và xem nó như một phần công việc hàng ngày của mình.
Để đạt được hiệu quả trong giáo dục lễ giáo cho trẻ thì việc cô giáo gương mẫu
là việc làm vô cùng cần thiết. Cô giáo phải luôn luôn thể hiện chuẩn mực trong
cách giao tiếp với người lớn và mọi người xung quanh. Với trẻ không to tiếng
quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và con; giờ đón trả trẻ, luôn ân cần dịu
dàng; khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh; khi trẻ hỏi, cô trả lời rõ
ràng, đủ câu, không trả lời qua loa chiếu lệ. Mặt khác, giáo viên cũng rất cần tìm
hiểu kỹ về đặc điểm tâm lý của từng trẻ để có những cách ứng xử phù hợp với
trẻ. Có như vậy cô mới có biện pháp giáo dục tích cực và hiệu quả.
Các nhà nghiên cứu đã đánh giá cao vai trò đặc biệt của giáo dục lễ giáo
với sự phát triển nhân cách cho trẻ. Trẻ có sự giao tiếp mạnh dạn trẻ ngoan
ngoãn vâng lời người lớn biết kính trên nhường dưới biết thưa gửi lễ phép, tất cả
đều có sự giáo dục của cô giáo và mọi người xung quanh trẻ. Vì vậy giáo dục lễ

giáo cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết trong trường mầm non.
2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến:
* Thuận lợi:

5


- Bản thân là giáo viên trẻ luôn tâm huyết với nghề, coi học sinh như con
mình, luôn có ý thức tự học, tự rèn luyện, tham khảo sách báo, tập san, Internet
thông tin đại chúng để tìm ra các phương pháp, biện pháp dạy và hướng dẫn trẻ
phù hợp tham gia đầy đủ các chuyên đề về đổi mới của ngành học Mầm non,
trong đó có chuyên đề lễ giáo, chuyên đề vệ sinh dinh dưỡng...
- Bản thân
cũng luôn được sự quan tâm động viên, giúp đỡ, chỉ đạo sát sao của Ban giám
hiệu nhà Trường, tổ chuyên môn và bạn bè đồng nghiệp.
- Đa số phụ huynh nhiệt tình với lớp, đưa đón trẻ đúng giờ, đóng góp các khoản
đúng quy định.
- Trẻ khỏe mạnh, tự tin, đi học tương đối đều, tích cực tham gia các hoạt động.
* Khó khăn:
- Tranh ảnh và đồ dùng đồ chơi phục vụ cho chuyên đề lễ giáo chưa phong phú.
- Một số trẻ vẫn còn nhút nhát, tiếp thu chậm,
- Giáo viên giáo dục lễ giáo cho trẻ chủ yếu là thông qua các hoạt động có chủ
định, chưa lồng ghép giáo dục cho trẻ trong các hoạt động hàng ngày.
- Một số phụ huynh chưa hiểu hết tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho
trẻ, còn nuông chiều con, chưa thực sự gương mẫu trong việc giáo dục lễ giáo
cho trẻ....
- Do sự tác động của công nghệ thông tin: tranh ảnh, phim, game dành cho thiếu
nhi có nhiều hình ảnh bạo lực làm ảnh hưởng đến việc hình thành nhân cách của
trẻ.
* Thực trạng giáo dục lễ giáo: Trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp A tại trường

Mầm non Xuân Thọ.
- Đối với trẻ: Để biết được nề nếp, thói quen ban đầu của trẻ, vào đầu năm
học Tôi đã tiến hành khảo sát tình hình thực trạng của trẻ lớp tôi gắn với tiêu chí
cần thực hiện kết quả cụ thể như sau:
KÊT QUẢ

Tiêu chí

Đạt

Tổng
s
ố

Loại tốt
Số

t cháu
r
ẻ

1. Nền nếp đi đứng
chào hỏi lễ phép,

22

12

Loại khá

Chưa đat
Trung bình

Yếu

Tỷ lệ

Số
cháu

Tỷ lệ

Số
cháu

Tỷ lệ

Số
cháu

Tỷ
lệ

54,5

4

18,2

6

27,3

0

0

6


nói năng đúng mực.
2. Thói quen vệ
sinh, hành vi văn
minh.
3. Tình cảm với
mọi người, vật
nuôi, cây trồng.

22

9

40,9

22

8

36,3

6

7

27,2

31,8

7

7

31,9

0

0

31,8

0

0

- Đối với phụ huynh:
Bản thân được giao nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tôi luôn coi trọng
việc giáo dục tính lễ phép, lễ giáo cho trẻ vào trong các hoạt động, giáo dục uốn
nắn các cháu ở mọi lúc mọi nơi và cũng đã mang lại hiệu quả nhất định, song do
việc chưa nhận thức được đầy đủ tầm quan trọng của việc giáo dục lễ phép, lễ
giáo cho trẻ nên một số phụ huynh cũng chưa thực sự coi trọng nhiệm vụ này,

còn quan niệm các cháu còn nhỏ chưa biết gì lớn lên uốn nắn giáo dục sau vẫn
kịp, cho nên chưa thực sự coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm, Một số gia đình
phụ huynh chưa thực sự quan tâm gương mẫu trước trẻ thậm chí còn đánh nhau,
chửi bậy trước mặt trẻ, khi trẻ nói tục, nói trống không, không uốn nắn, sửa sai
trẻ kịp thời. Một số gia đình quá nuông chiều con, muốn gì được nấy dần dần
hình thành ở trẻ tính ích kỷ, hỗn láo... Họ cho rằng cháu còn bé chưa cần uốn
nắn lớn lên cháu sẽ tự ý thức, tự điều chỉnh được. Một số phụ huynh coi việc
giáo dục tính lễ phép, lễ giáo là việc của cô giáo, có tư tưởng khoán trắng cho
cô, cho nhà trường.
- Đối với cô:
Bản thân tôi cũng chưa đi sâu đi sát tìm ra những biện pháp để lồng ghép
công tác giáo dục lễ giáo vào trong các hoạt động, mọi lúc mọi nơi để đạt được
hiệu quả tốt. Đôi lúc giáo viên cũng chưa thực sự mẫu mực trước trẻ: Quần áo,
đầu tóc còn lôi thôi chưa gọn gàng, xưng hô với bạn bè, đồng nghiệp còn “mày,
tao”, nói năng chưa chuẩn mực, còn nói to, cười đùa trong giờ làm việc...
Nghiên cứu vấn đề này tôi mong muốn rằng sẽ khai thác một cách đầy đủ
chi tiết ở mọi khía cạnh, mọi góc độ trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ để có
thể lồng ghép việc giáo dục tính lễ phép, lễ giáo đến với trẻ đạt hiệu quả cao
nhất.
2.3 Các giải pháp và biện pháp thực hiện:
* Các giải pháp thực hiện
1. Lập kế hoạch cụ thể, đưa việc giáo dục tính lễ phép, lễ giáo cho trẻ ở
mọi lúc mọi nơi.

7


2. Xây dựng góc tuyên truyền với các nội dung giáo dục phong phú để
mang lại hiệu quả phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục các cháu.
3. Tạo môi trường giáo dục xung quanh trẻ.

4. Giáo dục lễ giáo mọi lúc mọi nơi, lồng vào trong các tiết học, các hoạt
động.
5. Làm tốt công tác tuyên truyền phối kết hợp với các bậc cha mẹ, các lực
lượng xã hội để triển khai tốt chuyên đề lễ giáo
6.Giáo dục lễ giáo cho trẻ qua việc khích lệ nêu gương.
* Các biện pháp thực hiện:
Biện pháp 1: Lập kế hoạch cụ thể, đưa việc giáo dục tính lễ phép, lễ giáo
cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
Tôi cho rằng: Giáo dục lễ giáo cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi là hết sức cần
thiết và quan trọng. Bởi lẻ, trẻ ở lứa tuổi này dể nhớ nhưng cũng chóng quên.
Chính vì vậy, ở mọi lúc mọi nơi, bất cứ khi nào tôi cũng luôn lên kế hoạch cụ
thể để lồng nghép các nội dung giáo dục lễ giáo cho trẻ cho trẻ thông qua các
hoạt động trong ngày:
Trong giờ đón trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong sưng hô với bố,
mẹ trẻ, tôi nhắc trẻ đến lớp phải chào cô, chào các bạn, chào tạm biệt bố mẹ để
vào lớp. Còn một số trẻ do những buổi đầu đi học còn nhút nhát chưa dám chào
cô, chào bố mẹ tôi ân cần làm mẫu cho trẻ: “ Con chào cô ạ”, “ Con chào mẹ
ạ” nhiều lần, nhiều ngày như thế trẻ sẻ nói được, chào được.
Trong giờ học, khi trẻ trả lời trống không tôi tập cho trẻ phải nói đủ câu,
đủ nghĩa.
Ví dụ: cô hỏi: "cô vừa kể cho các con nghe câu chuyện gì", trẻ trả lời
"Thỏ trắng biết lỗi", cô phải sửa ngay: "Con thưa cô, cô vừa kể câu chuyện Thỏ
trắng biết lỗi ạ". Cô nói trước, trẻ nói theo sau, lâu dần thành thói quen trẻ sẽ nói
được.
Đi đôi với việc rèn luyện cho trẻ cách học nói, cách phát âm, tôi còn chú
trọng xây dựng góc tuyên truyền phụ huynh, góc lễ giáo, góc thiên nhiên, xây
dựng cảnh quan môi trường sư phạm xanh - sạch - đẹp, lồng ghép giáo dục tính
lễ phép, lễ giáo các môn học, các hoạt động, mọi lúc mọi nơi...
+Tôi chia kế hoạch giáo dục lễ giáo cho trẻ ra các giai đoạn khác nhau:
- Giai đoạn 1 (Tháng 9, 10, 11) giáo dục nề nếp chào hỏi, nói năng đi

đứng.
- Giai đoạn 2 (tháng 12, 01, 02) giáo dục trẻ không xả rác bừa bãi, không
nói tục nói bậy, giữ gìn vệ sinh bản thân, vệ sinh lớp và nơi công cộng.

8


- Giai đoạn 3 (Tháng 3, 4, 5) giáo dục trẻ tinh thần đoàn kết giúp đỡ bạn bè,
giáo dục tình cảm đối với vật nuôi cây trồng, đối với người thân, tình yêu thiên
nhiên, đất nước, con người.
Cùng với việc xây dựng kế hoạch thực hiện nội dung giáo dục lễ giáo theo
từng giai đoạn tôi còn xây dựng kế hoạch thực hiện nội dung giáo dục lễ giáo
theo từng tháng, tùy vào từng chủ đề thực hiện trong chương trình chăm sóc
giáo dục trẻ cho phù hợp:
Ví dụ:
Thời gian

Nội dung giáo dục

Yêu cầu cần đạt

- Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẻ
Tháng 9

- Biết chào cô, chào bố mẹ, chào hỏi khách
khi đến thăm.

75%

- Trẻ có hành vi, thái độ thể hiện sự quan

tâm của mình đến những người gần gũi
Tháng 10

- Biết chào cô, chào bố mẹ, chào hỏi khi có
khách đến thăm một cách chủ động, tự giác

80%

- Trẻ có thói quen và nề nếp tự phục vụ
- Biết giúp đỡ cô và các bạn trong các hoạt
động
Tháng 11

- Trẻ có thói quen nề nếp ăn uống sạch sẻ,
văn minh lịch sự. Có thói quen giữ gìn vệ
sinh thân thể gon gàng, sạch sẻ

85%

- Biết cầm bằng hai tay, biết cảm ơn, xin lỗi
Khi xây dựng kế hoạch cho từng tháng tôi lên kế hoạch nội dung giáo dục
và yêu cầu cần đạt tháng sau cao hơn tháng trước. Từ khi áp dụng biện pháp này
tôi thấy trẻ tiếp thu giáo dục lễ giáo một cách tự nhiên không thụ động, trẻ
ngoan hơn, lễ phép hơn, trẻ được hình thành những thói quen vệ sinh văn minh,
biết chào hỏi khi có khách đến, biết trao nhận bằng hai tay, biết quan tâm giúp
đỡ bạn bè, cô giáo, bố mẹ, không nói tục, đánh bạn, kính trọng cô giáo và người
lớn.
Giải pháp 2: Xây dựng góc tuyên truyền với các nội dung giáo dục
phong phú để mang lại hiệu quả phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục
các cháu:

9


Trước tiên tôi xây dựng góc tuyên truyền để gây được sự chú ý cho phụ
huynh, góc tuyên truyền giáo dục lễ giáo được treo ngay cửa ra vào lớp, trang trí
đẹp, sinh động và hấp dẫn. Qua đó trẻ được trực quan bằng hình ảnh những tấm
gương tốt, hoặc qua thơ, chuyện ... thì trẻ dễ tiếp thu dễ phân biệt việc nào tốt,
việc nào sấu. Bên cạnh đó thông qua góc tuyên truyền phụ huynh dễ thấy và
nắm bắt kịp thời nội dung giáo dục lễ giáo của trường, lớp để có hướng nhắc
nhở con cái và sẽ chú trọng hơn đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lúc ở nhà. Ở
góc này tôi sưu tầm những bài thơ, bài hát mang nội dung giáo dục lễ giáo, xen
kẽ vào những bài thơ bài hát là những hình ảnh mang tính giáo dục. Hằng tháng
tôi lên kế hoạch chủ điểm lễ giáo và thay tranh ảnh bài thơ có nội dung phù hợp
với chủ điểm của từng tháng.
Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh thông qua góc trao đổi với phụ
huynh, qua giờ đón và trả trẻ về việc tiến bộ lễ giáo của trẻ cho phụ huynh để
các bậc phụ huynh nhận thức được giáo dục lễ giáo rất quan trọng đối với trẻ.

Ảnh cô trao đổi với phụ huynh về việc giáo dục lễ giáo cho trẻ
Hàng tháng tôi lên kế hoạch chủ điểm lễ giáo và chọn những bài thơ, bài
hát, câu chuyện có nội dung giáo dục đạo đức và hành vi văn minh phù hợp với
chủ điểm phô tô và phát cho Phụ huynh để các bậc phụ huynh phối hợp giáo dục
và rèn luyện trẻ tại gia đình.
Ví dụ : Tôi lên kế họach tháng 10 có nội dung giáo dục lễ giáo: “ Trẻ có
hành vi, thái độ thể hiện sự quan tâm của mình đến những người gần gũi ” Thì
tôi lựa chọn các bài thơ : “Vì con”, “Lời chào”… Bài hát : “Tổ ấm gia đình”,
10

“Cả nhà thương nhau”, “Cho con”… Câu chuyện : “Tấm Cám”, “ tích Chu”,
“Ba cô gái”…
Thông qua các bài thơ, bài hát, câu chuyện này giáo dục trẻ biết kính trọng,
yêu thương và giúp đỡ những người thân trong gia đình trẻ.
Bên cạnh đó để giúp cho việc giáo dục lễ giáo đạt được kết quả cao hơn tôi
trao đổi với phụ huynh tạo điều kiện giúp giáo viên sưu tầm một số bài thơ, câu
chuyện, bài hát , những hình ảnh có nội dung giáo dục lễ giáo để tôi cung cấp
kiến thức cho trẻ ngày càng phong phú hơn.
Nhờ cách làm như vậy tôi đã đạt được hiệu quả nhất định: Trẻ lớp tôi tiến bộ
rõ rệt như xưng hô lễ phép, lịch sự trong giao tiếp và bản thân tôi cũng nhận
được những bài học kinh nghiệm qúy báu.
Giải pháp 3: Tạo môi trường giáo dục xung quanh trẻ:
Như chúng ta đã biết muốn giáo dục trẻ tính lễ phép, lễ giáo thì người lớn
phải là tấm gương, vì vậy việc tạo ra môi trường mẫu mực xung quanh trẻ là rất
quan trọng, bởi vì trẻ ở lứa tuổi này rất hay bắt chước. Ngoài yêu cầu phải có
môi trường “Xanh - sạch - đẹp”, giáo viên phải mẫu mực trước trẻ: ăn mặc, cử
chỉ, lời nói, tác phong đối với trẻ phải nhẹ nhàng đúng mực. Quan hệ giữa người
lớn với nhau phải mang tính sư phạm mẫu mực.
Tôi đã gây sự chú ý cho trẻ bằng cách tạo cảnh quan sân trường sao cho
hấp dẫn trẻ: Chậu hoa, cây cảnh được sắp xếp hợp lý, các thùng rác đặt đúng nơi
quy định để tạo ra thói quen cho trẻ và phụ huynh không vứt rác bừa bãi. Góc
tuyên truyền phụ huynh hình thức trình bầy đẹp, nội dung các bài thơ do cô giáo,
phụ huynh sáng tác và sưu tầm đều có nội dung giáo dục lễ phép, lễ giáo được
bố trí hợp lý và có tác dụng tuyên truyền đối với cả phụ huynh và các cháu.

Ảnh cô và trẻ cùng nhặt rác để bảo vệ môi trường
Giải pháp 4: Giáo dục lễ giáo mọi lúc mọi nơi, lồng vào trong các tiết
học, các hoạt động:
11

Có thể nói rằng: Đưa trẻ vào hoạt động và thông qua hoạt động để giáo
dục trẻ ở mọi lúc mọi nơi là một biện pháp tốt để giáo dục lễ giáo, lễ phép cho
trẻ, thông qua các hoạt động đều là những dịp để trẻ bộc lộ cá tính, cách ứng xử
lời ăn tiếng nói của mình, giáo viên gần gũi và uốn nắn những sai sót của trẻ
trong hành vi, lời nói theo những tiêu chí của chuyên đề. Giáo dục lễ giáo, lễ
phép cho trẻ thường xuyên mọi lúc mọi nơi là một trong những biện pháp chủ
yếu để đạt được kết quả bởi vì đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mầm non là mau nhớ
nhưng cũng chóng quên cho nên người lớn phải thường xuyên uốn nắn, đôn đốc,
nhắc nhở hàng ngày cho trẻ.
Một hình thức giáo dục lễ giáo cho trẻ mang lại hiệu quả tương đối cao đó
là giáo dục trẻ thông qua các môn học, các nội dung giáo dục lễ giáo cho trẻ
được tích hợp vào một số môn học của chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Thông qua các tiết học giáo viên phải biết vận dụng lồng ghépnội dung lễ giáo
vào bài để giáo dục các cháu thông qua việc giảng nội dung, câu hỏi đàm thoại.
Ví dụ: Thông qua hoạt động khám phá khoa học: Giúp trẻ tìm hiểu về các
loài động vật, các loài hoa... giáo dục trẻ tình yêu thiên nhiên, cỏ cây hoa lá, yêu
vật nuôi cây trồng, thông qua hệ thống câu hỏi đàm thoại ngôn ngữ trẻ được
phát triển, giúp trẻ nói đủ câu, đúng từ, câu có ý nghĩa...
+Thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với văn học:
Ví dụ: Dạy kể chuyện: “Ai đáng khen nhiều hơn” giáo dục trẻ biết những
hành vi và việc làm tốt của Thỏ anh như vâng lời mẹ, nhường nhịn em nhỏ, biết
giúp đỡ mọi người khi gặp khó khăn, phải có lòng nhân ái tình yêu thương nhân
loại. Giáo dục trẻ luật nhân quả “ở hiền gặp lành". Từ hành động trong câu
chuyện tôi giúp trẻ chuyển thành hành động trong sinh hoạt hàng ngày. Và tiết
học cũng trở nên rất sinh động và đạt kết quả cao.
+ Thông qua hoạt đông: KPKH bài: “ Trường lớp mẫu giáo của cháu” tôi
chú ý đến một số nội dung: Trường lớp có các bạn trai, bạn gái đều được cô giáo
quý mến như nhau, ngồi học bạn nào cũng phải ngồi ngay ngắn, muốn nói phải
giơ tay, có khách đến lớp phải chào, muốn ra ngoài phải xin cô, khi phạm lỗi

phải biết xin lỗi, khi chơi với bạn không tranh giành đồ chơi, chơi xong phải cất
đúng nơi quy định.
+ Thông qua hoạt động: Làm quen với toán:
Ví dụ: Dạy đề tài: “Thêm bớt chia nhóm đồ vật có số lượng 8 thành 2
phần” chủ điểm thế giới thực vật, tôi giáo dục trẻ phải biết yêu cây xanh vì cây
xanh góp phần làm cho môi trường xanh – sạch – đẹp và mang nhiều lợi ích cho
con người như: Cho bóng mát, hoa thơm, quả ngọt, cho gỗ làm nhà, làm đồ

12


dùng đồ chơi. Nên chúng ta phải tích cực trồng cây, không ngắt lá bẻ cành, phải
chăm sóc và bảo vệ cây xanh.
+ Thông qua hoạt động góc: Khi tổ chức hoạt động mỗi ngày tôi cho trẻ
nắm được yêu cầu giáo dục của trò chơi.
Ví dụ: Nhóm chơi gia đình: Tôi giáo dục trẻ các thành viên trong gia
đình thì phải yêu thương chăm sóc lẫn nhau, các con phải biết vâng lời, kính
trọng bố mẹ, biết giúp đỡ bố mẹ những công việc vừa sức và sưng hô đúng mực.
- Đối với nhóm chơi bán hàng: Người bán hàng phải vui vẻ, niềm nở, lịch
sự với khách hàng và đáp ứng những yêu cầu của khách, người mua phải xếp
theo thứ tự nếu đông và biết cảm ơn khi nhận hàng.
- Nhóm chơi bác sỹ: Giáo dục trẻ lòng nhiệt tình, thương yêu bệnh nhân,
“lương y phải như từ mẫu”...
Tóm lại : Có thể nói hoạt động học tập có nhiều ưu thế trong giáo dục lễ
giáo, bởi vậy giáo viên cần tận dụng và phát huy hết nội dung mỗi hoạt động
đều có xen lồng giáo dục lễ giáo để cho trẻ tiếp thu một cách nhẹ nhàng, thoải
mái mà giúp trẻ nhớ lâu.

Ảnh cô đang giáo dục lễ giáo cho trẻ trong hoạt động chung
Giải pháp 5: Làm tốt công tác tuyên truyền phối kết hợp với các bậc cha

mẹ, các lực lượng xã hội để triển khai tốt chuyên đề lễ giáo:
Cùng với mục tiêu xã hội hoá giáo dục thì Phụ huynh có vai trò không
nhỏ trong việc giáo dục trẻ. Bởi đây là chiếc cầu nối cho sự phát triển tư duy và
13


nhận thức của trẻ, nếu chỉ có sự tác động của cô mà không có sự rèn luyện,
khuyến khích trẻ đến trường của gia đình thì bản thân tôi khó có thể mà thực
hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc và giáo dục trẻ của mình. Và ngược lại, nếu chỉ có
sự tác động của gia đình thì trẻ ít có cơ hội được tiếp xúc với bạn bè, môi trường
tự nhiên, xã hội. Chính vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã lập kế hoạch nội dung
giáo dục lễ giáo cho trẻ, sau đó cùng với ban giám hiệu nhà trường thống nhất
về nội dung giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi và tiến hành họp phụ huynh trao
đổi, thông báo với các bậc cha, mẹ về nội dung giáo dục lễ giáo theo kế hoạch
đã đề ra. Nhắc nhở phụ huynh trẻ phải thật sự gương mẩu về mọi mặt để cho trẻ
noi theo, không mắc những sai phạm làm ảnh hưởng xấu đến con cái như: Nói
tục, chửi bới, cờ bạc, đánh nhau… Thường xuyên gần gủi bảo ban, dạy dỗ con
cái ngoan ngoãn lễ phép. Tạo cơ hội đễ cho trẻ làm một số việc vừa sức của trẻ
như quét nhà, tưới cây, cho gà ăn và thường xuyên nhắc trẻ khi đi phải hỏi khi
về phải chào, để trẻ có thói quen nhất định về lể giáo.
Qua thực tế cho thấy rằng: Tất cả mọi công việc chăm sóc giáo dục trẻ
muốn đạt kết quả tốt đều không thể không có sự ủng hộ của phụ huynh vì vậy
khi triển khai chuyên đề chúng tôi đã phối hợp với phụ huynh bằng nhiều hình
thức:
Phát cho phụ huynh những tiêu chí của nội dung giáo dục, kèm theo tranh
ảnh minh họa có nội dung lễ giáo để phụ huynh tham khảo giáo dục trẻ khi trẻ ở
nhà.
Phát động phong trào sáng tác thơ ca, hò vè, bài hát trong giáo viên và
phụ huynh có nội dung giáo dục lễ giáo, sử dụng dạy trẻ mọi lúc mọi nơi.
Hàng tuần nhà trường dành 2 buổi sáng vào lúc đón trẻ (thứ 2 và thứ 6)

thông qua đĩa CD tuyên truyền những nội dung yêu cầu để phụ huynh có nhận
thức đúng và phối hợp với nhà trường về công tác chăm sóc giáo dục con mình
tại gia đình.
Tích cực tham gia các hội thi do nhà trường tổ chức, qua hội thi ngôn ngữ
của trẻ được phát triển rất nhanh giúp trẻ nói đủ câu, đủ nghĩa và rèn cho trẻ tính
mạnh dạn trong giao tiếp.
Giải pháp 6: Giáo dục lễ giáo cho trẻ qua khích lệ nêu gương.
Tâm lý của con người từ trẻ con đến người lớn đều thích được khen hơn
là chê, đặc biệt là ở trẻ mầm non lúc nào cũng muốn được khen và khen nhiều,
đầu tuần và mỗi buổi sáng đến lớp tôi thường đưa ra các tiêu chuẩn bé ngoan về
lễ giáo để trẻ thực hiện. Tôi luôn quan tâm và nêu gương trẻ trong tất cả các hoạt
động và nhất là giờ nêu gương cuối ngày, trước khi cắm cờ, luôn cho trẻ tự nhận
xét về lớp, về mình về bạn có các hành vi, có lời nói hay, có các cử chỉ thân

14


thiện ....tôi cho trẻ nêu gương ra trước lớp và tặng trẻ hoa bé ngoan, khi nêu
gương tôi không nêu một cách chung chung, đại khái, qua loa.
Ví dụ: Hôn nay bạn Tường Vi thấy bạn Bích Thảo bạn Tường Vi đã đỡ bạn
Bích Thảo dậy.
Ví dụ: Hôm nay bạn Anh Thư không chỉ ngồi học ngay ngắn, không nói
chuyện riêng mà trong khi chơi đồ chơi còn nhường đồ chơi cho bạn Hoàng chơi
cùng.
Hôm nay bạn Khánh Ly nhặt được chiếc vòng của bạn Yến Nhi đã mang trả lại
cho bạn, qua sự việc đó tôi đã giáo dục trẻ “Nhặt được của rơi trả lại người
đánh mất”. Song song với việc nêu gương tốt tôi thường khen ngợi những trẻ
làm việc tốt vì trẻ rất thích được động viên khuyến khích. Tuy nhiên, nếu trẻ làm
sai tôi thường tỏ thái độ không đồng tình, yêu cầu trẻ phải nghiêm túc sửa chữa,
khi làm sai phải biết nhận lỗi và xin lỗi.

Ví dụ: Cháu Nam đánh cháu Hoàng tôi tỏ thái độ nghiêm túc yêu cầu
cháu Nam phải xin lỗi bạn và hứa không bao giớ đánh bạn nữa.

Ảnh cô đang giáo dục lễ giáo qua nêu gương cắm cờ bé ngoan

15


+Nêu gương những sản phẩm của trẻ tạo ra có nội dung giáo dục lễ giáo:
Ví dụ: Chủ đề gia đình: Cho trẻ nói về bức tranh trẻ vẽ về hình ảnh đang
mang nước mời ông bà, cha mẹ.
Chủ đề phương tiện giao thông: Cho trẻ nêu gương hình ảnh trẻ đang nắm
tay và giúp các cụ già qua đường...
Cuối tuần tôi tổ chức kể chuyện về gương người tốt cho trẻ nghe thông
qua các câu chuyện giúp trẻ cảm nhận về cách giao tiếp, cách ứng xử với mọi
người xung quanh.
Ví dụ: Chủ đề gia đình tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện “Cây khế ngọt”,
“Tích Chu”, “bông hoa cúc trắng”....
Ngoài ra tôi còn sưu tầm và kể cho trẻ nghe các câu chuyện về ăn uống có
văn hóa. Trẻ chú ý lắng nghe và từ đó trẻ ngoan hơn, thích được cắm cờ, nổ lực
và thi đua theo bạn.
2.4 Hiệu quả của sáng kiến.
Qua một năm ứng dụng các biện pháp trên, lớp tôi đã đạt được những kết
quả đáng kể như sau:
KÊT QUẢ

Tiêu chí

Đạt

Tổng
s
ố

Loại tốt

Loại khá

Trung bình

Số

Tỷ lệ

Số
cháu

Tỷ lệ

Số
cháu

Tỷ lệ

Số
cháu

Tỷ
lệ

t cháu
r
ẻ

1. Nền nếp đi đứng
chào hỏi lễ phép,
nói năng đúng
mực.
2. Thói quen vệ
sinh, hành vi văn
minh.
3. Tình cảm với
mọi người, vật
nuôi, cây trồng.

Chưa đat
Yếu

22

20

91

2

9,0

0

0

0

0

22

19

86,3

3

13,7

0

0

0

0

22

18

81,8

0

0

0

4

18,1

0

Bảng khảo sát kết quả việc thực hiện các tiêu chí sau 1 năm triển khai
thực hiện: (Tính đến thời điểm tháng 3/2016 )
16


Kết quả qua bảng khảo sát trên cho thấy: Qua một năm học các tiêu chí tôi
đặt ra để phấn đấu đã có sự chuyển biến khá rõ rệt. Phần lớn các cháu ngoan
hơn, lễ phép hơn nhiều và có ý thức xây dựng trường lớp tốt, phụ huynh rất phấn
khởi và tin tưởng. Đặc biệt có một số cháu trước khi đưa đến trường do gia đình
giáo dục không đúng mực nên rất hư đến nay cháu đã ngoan ngoãn lễ phép hẳn
lên.
3. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
a. Kết luận
* Đối với trẻ:
Qua một năm áp dụng các biện pháp mới để giáo dục tính lễ phép, lễ giáo
cho trẻ tôi thấy trẻ ở lớp tôi ngoan ngoãn hẳn lên, biết chào hỏi cô giáo và người
lớn tuổi một cách rõ ràng, mạch lạc, trả lời đủ câu, đủ nghĩa, không nói trống
không, không nói bậy với bạn, có ý thức xây dựng trường lớp, có một số thói

quen hành vi văn minh, biết chào hỏi khi có khách đến, biết mời cô, mời bạn
trước khi ăn, không xả rác bừa bài, không bẻ cành ngắt lá, yêu vật nuôi cây
trồng, đoàn kết thương yêu giúp đỡ bạn bè, lễ phép kính trọng với người trên.
Phụ huynh phấn khởi và tin tưởng khi thấy được trách nhiệm của mình đối với
các cháu, mẫu mực hơn trước con trẻ, mối quan hệ giữa cô giáo và gia đình gắn
bó hơn trước.
* Đối với giáo viên:
Bản thân tôi cũng đã tự điều chỉnh mình từ các hành vi, thái độ, lời ăn
tiếng nói có sự chuẩn mực hơn, ân cần nhẹ nhàng, thương yêu và đối xử công
bằng với trẻ hơn trước, trong cư xử, giao tiếp thể hiện văn minh lịch sự và đạt
yêu cầu về phong cách sư phạm.
Xây dựng được kế hoạch chặt chẽ, rõ ràng, có lề lối làm việc khoa học ,
cụ thể, thường xuyên đánh giá rút kinh nghiệm.
Cùng với việc triển khai các tiêu chí giáo dục lễ giáo cho trẻ ở nhóm lớp,
luôn chú trọng xây dựng khung cảnh sư phạm trong và ngoài nhóm lớp tạo môi
trường lôi cuốn, thuận lợi cho việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Cô giáo phải mẫu mực, kiên trì và luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi
theo, phải linh hoạt sáng tạo trong giảng dạy, biết lồng nghép các nội dung lễ
giáo, lễ phép cho phù hợp với từng hoàn cảnh, từng hoạt động thì mới có hiệu
quả và đặc biệt là phải có hình thức phù hợp để giáo dục trẻ cá biệt. Cô giáo còn
là người phải biết tận dụng và khai thác những ưu thế trong hoạt động hàng ngày
để chuyển tải những nội dung cần giáo dục tới trẻ một cách nhẹ nhàng mà hiệu
quả.

17


Phải có sự ủng hộ phối kết hợp của phụ huynh bởi vì gia đình thực sự là
mái ấm của trẻ và phụ huynh phải là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
* Đối với phụ huynh:

Đối với các bậc cha mẹ đã gây được sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận
thức, họ đã thấy được trách nhiệm của mình đối với con cái, đã xây dựng mối
quan hệ “Gia đình - Nhà trường” gắn bó hơn, cha mẹ thống nhất với nhà trường
để giáo dục con cái lễ phép chăm ngoan, cùng hỗ trợ với nhà trường khi cần
thiết nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách.
b. Kiến nghị đề xuất.
Để công tác giảng dạy tốt hơn và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình
lồng ghép những nội dung giáo dục đặc biệt là giáo dục lễ giáo tôi có một số
kiến nghị đề xuất:
Được tập huấn nhiều về phương pháp dạy học tích cực qua các lớp
chuyên đề nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, Tổ chức các lớp chuyên đề có nội
dung về giáo dục lễ giáo cho giáo viên.
Để có môi trường học tập vui chơi tốt hơn, mong rằng các cấp, ban
nghành, đoàn thể quan tâm giúp đỡ nhà trường về các điều kiện cơ sở vật chất,
trang thiết bị, cải tạo khuôn viên, tạo điều kiện cho giáo viên trong việc tổ chức
các hoạt động giáo dục nói chung, giáo dục lễ giáo nói riêng cho trẻ ở mọi lúc
mọi nơi để trường mầm non thật sự là ngôi nhà ấm áp, là cái nôi du dương, là
nền móng vững chắc, hình thành nên nhân cách tốt đẹp cho những thế hệ tương
lai của đất nước.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân trong việc tổ chức giáo dục
lễ giáo cho trẻ 5 – 6 tuổi của lớp tôi tại trường mầm non Xuân Thọ. Rất mong
nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp, của hội đồng khoa học để bản
thân hoàn thiện hơn trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và giáo dục
lễ giáo cho trẻ nói riêng trong trường nơi tôi đang công tác .
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Như Thanh, ngày 20 tháng 3 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của

mình viết, không sao chép nội dung
của người khác

18


Thạch Thị Lan

TÀI LIỆU THAM KHẢO

- Tài liệu số 6: Chia sẻ một số kinh nghiệm giáo dục lễ giáo cho trẻ
mầm non.
- Chuyên đề giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non
- Cẩm nang giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non
- Bộ Giáo dục và đào tạo, chương trình giáo dục 3 – 6 tuổi
- Tuyển tập những bài hát, thơ truyện, ca dao, đồng dao danh cho trẻ mẫu
giáo.

19


PHỤ LỤC
GIỚI THIỆU MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ GIÁO DỤC LỄ GIÁO CHO TRẺ
MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON XUÂN THỌ

Ảnh giáo dục lễ giáo qua giờ trả trẻ

20

Ảnh giáo dục lễ giáo cho trẻ về nề nếp gọn gàng ngăn nắp

Ảnh giáo dục lễ giáo cho trẻ qua hoạt động góc

21


Ảnh giáo dục lễ giáo cho trẻ qua hoạt động góc

Ảnh giáo dục lễ giáo khi gặp người lớn

22


Ảnh giáo dục lễ giáo cho trẻ mọi lúc mọi nơi

23