skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi trường mầm non yên tâm

A. MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết, vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo,
trong quá trình vui chơi giúp trẻ tái tạo lại hiện thực cuộc sống xung quanh. Ở
trường mầm non, thời gian dành cho trẻ vui chơi rất nhiều "Trẻ học bằng chơi,
chơi mà học". Giáo viên sẽ tổ chức cho trẻ vui chơi ở mọi lúc mọi nơi, giờ đón,
giờ trả trẻ, chơi trong tiết học, chơi ngoài tiết học. Đặc biệt hoạt động vui chơi
được thể hiện rõ nét nhất là chơi trong các góc, khi trẻ tham gia vào hoạt động
góc trẻ được thoả mãn những mong muốn và bộc lộ những khả năng trẻ vốn có,
đồng thời tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm, được bắt chước, được tái tạo lại
các hành vi và được thực hiện những mong muốn của bản thân.
Hoạt động góc là một nội dung quan trọng trong chương trình giáo dục
đào tạo mầm non. Vì vậy nó có vai trò đặc biệt trong việc phát triển khả năng
lĩnh hội, khám phá của trẻ. Thông qua giờ hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện trí
nhớ, tính quan sát và kỹ năng phân biệt, so sánh nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến
thức, hiểu sâu nội dung bài học, giúp trẻ phát triển trí tuệ một cách toàn diện.
Hoạt động góc có ý nghĩa rất lớn đối với sự phát triển của trẻ mầm non,
bởi góc chơi là nơi trẻ hoạt động để trẻ tìm tòi khám phá và mô phỏng lại cuộc
sống thực tại của con người, và trong xã hội.
Góc hoạt động là nơi để trẻ hoạt động qua đó học tập theo mức độ và sở
thích riêng của mình, góc hoạt động là một phần quan trọng trong môi trường
giáo dục trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Tạo tiền đề và cũng cố những khái niệm và kĩ
năng được giới thiệu trong hoạt động chung, trong hoạt động góc trẻ được thực
sự “ Học mà chơi, chơi mà học” trẻ được tiếp cận theo chủ đề, cũng cố những kĩ
năng vốn kiến thức đã được học.
Hoạt động ở các góc là hoạt động của cá nhân hoặc một nhóm trẻ để thực
hiện mục tiêu và nội dung giáo dục. Tạo cơ hội cho trẻ lựa chọn hoạt động mà
trẻ yêu thích trong phạm vi có thể, trẻ được thực hiện theo khả năng của mình,
tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm cảm giác hứng thú thành công giúp trẻ tự
tin vào bản thân mình.
Ở hoạt động góc trẻ được tự do giao tiếp, tự do kết bạn, tự do chọn đề

tài… cho nên trẻ được sống trong không khí thoải mái, vui vẻ, học được cách
hợp tác, thể hiện tìm tòi và phát hiện thông qua sự giao lưu với vật thể, với bạn
bè trẻ tiếp thu tri thức một cách sâu sắc hơn.
Qua hoạt động góc, giáo viên có điều kiện tìm hiểu khả năng, năng lực
của từng trẻ và có cơ hội dạy trẻ ở những khă năng khác nhau theo cá nhân hoặc
nhóm trẻ.
Hoạt động ở các góc có thể cung cấp cho trẻ những kinh nghiệm phong
phú, trẻ vui vẻ, thoải mái hoạt động, trẻ chủ động học tập và sáng tạo... Bên
cạnh đó trẻ có cơ hội phát huy đầy đủ tính tích cực, sáng tạo của mình và trẻ tiếp thu
1


được những kinh nghiệm trong quá trình học tập cũng như trong cuộc sống hàng
ngày.
Chính vì thế được hoạt động trong các góc chơi trẻ được thoả mãn nhu
cầu tâm sinh lý, trẻ luôn khẳng định mình có thể làm được nhiều việc như người
lớn, trẻ càng hứng thú vui chơi và rất tự tin trong môi trường có các góc hoạt
động phong phú. Trong hoạt động góc, trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thể hiện rõ rệt tính
tự lực, tự do và chủ động. Điều đó được thể hiện trước hết trong việc lựa chọn
chủ đề và nội dung chơi. Trong việc tự do tham gia vào trò chơi nào mà mình
thích và tự do rút khỏi những trò chơi mà mình chán.
Trong hoạt động góc trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi đã biết thiết lập những mối
quan hệ rộng rãi và phong phú với các bạn cùng chơi, các thành viên trong
nhóm chơi, đã biết cùng nhau thảo luận, bàn bạc về chủ đề chơi, phân vai, nội
dung chơi và biết tìm vật thay thế. Trẻ không chỉ biết thể hiện vai qua các hành
động với đồ chơi mà trẻ còn phản ánh đời sống tình cảm của vai chơi, phản ánh
mối quan hệ xã hội của vai mình nhận, đặc biệt là trẻ thể hiện một số tiêu chuẩn
đạo đức trong trò chơi.
Hoạt động góc của trẻ được giáo viên tổ chức, hướng dẫn, nhằm tái hiện
lại những kiến thức đã học, qua hoạt động góc trẻ giải quyết được nhu cầu muốn

bắt trước, muốn làm người lớn, nhưng khả năng và sức lực của trẻ chưa đủ để
làm người lớn do đó trẻ giải tỏa mâu thuẫn đó bằng hình thức cực kỳ độc đáo đó
là hoạt động góc: Góc phân vai, góc xây dựng, góc tạo hình, góc toán, góc thiên
nhiên. Nghĩa là chúng tham gia vào xã hội người lớn theo cách riêng của mình.
Chúng tưởng tượng mình là người lớn và cũng đóng một cương vị xã hội như
họ.
Bản chất của trẻ mầm non là trong sáng, luôn nhạy cảm với những gì xảy
ra xung quanh trẻ, nhất là trong các mối quan hệ gia đình, bạn bè, xã hội. Vì thế
trẻ dễ bắt trước, tò mò và ham hiểu biết. Thông qua hoạt động góc nếu được tổ
chức tốt nó sẽ ảnh hưởng tích cực đến quá trình hoàn thiện tâm lý trẻ, sẽ hình
thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hòa, đó là
sự phát triển có thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, và thể lực trong mối quan hệ chặt chẽ
với nhau.
Chương trình giáo dục mầm non rất chú trọng tới nhu cầu vui chơi hay
còn gọi là hoạt động góc của trẻ. Vấn đề hoạt động vui chơi của trẻ mầm non
chưa được đặt đúng vị trí là hoạt động chủ đạo cả trong nhận thức cũng như
trong hành động. Giáo viên coi trọng việc tổ chức giờ học hơn trò chơi, giờ chơi
cho trẻ. Hiện tượng cắt xén bớt thời gian chơi của trẻ, áp đặt trẻ chơi theo huớng
chuyên môn hoá góc chơi, vai chơi, bạn chơi hoặc thả nổi để trẻ tự do chơi mà
không có sự hướng dẫn của cô.
Như vậy, hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo. Tổ
chức trò chơi chính là tổ chức cuộc sống cho trẻ. Trò chơi là phương tiện để trẻ
học làm người, đã trở thành phương tiện để giáo dục trẻ, có giá trị không
nhỏ, nó quyết định sự thành công trong việc phát triển tình cảm xã hội, phát
triển thẩm mỹ, phát triển thể chất, phát triển ngôn ngữ, phát triển nhận thức. Hay
2


nói cách khác nó là phương tiện giáo dục không thể thiếu nhằm phát triển toàn
diện nhân cách, trí tuệ cho trẻ.

Việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở các trường mầm
non trong huyện đã được thực hiện một cách thường xuyên nhưng chất lượng và
hiệu quả tổ chức còn nhiều hạn chế. Do đó, tôi quyết định nghiên cứu và tìm ra
“Một số biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi ở trường mầm non Yên Tâm”.
II. Mục đích nghiên cứu
Nhằm tìm ra một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động góc
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
III. Đối tượng nghiên cứu
Tổ chức hoạt động góc ở trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, trường mầm non Yên
Tâm.
IV. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu lí luận: Nghiên cứu tài liệu có liên quan đến việc tổ chức
hoạt động ở các góc cho trẻ, xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài nghiên cứu.
- Phương pháp trực quan.
Quan sát trẻ: Thông qua hành động, lời nói, nét mặt cở chỉ, biểu hiện xúc
cảm, tình cảm… của trẻ trong và sau khi chơi.
Quan sát qua giờ dạy của các đồng chí giáo viên trong tổ: Dự giờ và quan
sát cách tổ chức hoạt động góc cho trẻ.
- Phương pháp đàm thoại: Đàm thoại trực tiếp với trẻ.

3


B. NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận
1. Khái niệm hoạt động góc
Hoạt động góc là các hoạt động của trẻ được diễn ra tại các góc chơi ở
trong nhóm lớp, trẻ có thể tự làm việc một mình hoặc trong nhóm theo hứng thú
và nhu cầu riêng, trẻ mẫu giáo được hoạt động thực hành, trải nghiệm, khám phá

những điều mới lạ nhằm củng cố và phát triển các kỹ năng trong các lĩnh vực
giáo dục, trong các chủ đề, trẻ nhà trẻ được tích cực hoạt động giao lưu cảm xúc,
hoạt động với đồ vật và vui chơi, kích thích sự phát triển các giác quan và các
chức năng tâm sinh lý.
Tổ chức hoạt động góc nhằm tăng cường tính độc lập cho trẻ, đồng thời
hoạt động góc được thiết kế các hoạt động vui chơi, mà trung tâm là trò chơi
đóng vai có chủ đề ở trẻ mẫu giáo: “Xây dựng các góc hoạt động khác nhau
trong lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ
được nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn. Để các góc hoạt
động thực sự có hiệu quả, giúp trẻ tự khám phá và phát triển, giúp giáo viên gợi
ý, hướng dẫn trẻ chơi theo khả năng của từng cháu”.
2. Đặc điểm hoạt động vui chơi ở trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
Lứa tuổi mẫu giáo bé, hoạt động vui chơi của trẻ đã phát triển mạnh, đặc
biệt là sự phát triển trò chơi đóng vai theo chủ đề. Trong hoạt động góc những
phẩm chất tâm lý của trẻ được phát triển mạnh mẽ. Khi trẻ chơi cũng là lúc trẻ
học làm người. Khi trẻ nhập vai chơi, do nhu cầu mong muốn khám phá của trẻ
mà trẻ cố gắng bắt chước cho giống thật nên trẻ đã thể hiện các hành động, cách
ứng xử, giao tiếp, thái độ phù hợp với vai trẻ đóng. Cứ như thế, trong quá trình
chơi, bằng cách nhập vai chơi mà trẻ học được cách ứng xử, giao tiếp, thấu hiểu
được tình cảm của con người đối với con người, con người với thiên nhiên, con
người với thế giới đồ vật. Góp phần hình thành hành vi xã hội của bản thân trẻ.
Thông qua hoạt động góc trẻ thực sự làm chủ những gì trẻ biết tức là trẻ biết vận
dụng những kinh nghiệm hiểu biết về cuộc sống xung quanh để thực hiện nhu
cầu chơi.
Cũng trong hoạt động góc phát triển nhu cầu nhận thức, tính tò mò, ham
hiểu biết của trẻ. Đây là một cơ sở căn bản để giáo dục trí tuệ cho trẻ, nó ảnh
hưởng rất lớn đến phát triển tình cảm xã hội của trẻ, hoặc trong khi hoạt động trẻ
đóng một vai nào đó thể hiện những hành động và mối quan hệ của người lớn,
trẻ muốn đóng đúng hơn, giống thật hơn, nhưng vốn tri thức vốn hiểu biết, kinh
nghiệm sống của trẻ chưa đủ nên cũng xuất hiện nhu cầu nhận thức mới, đó

cũng là một yếu tố trong sự phát triển trí tuệ.
Trong khi hoạt động góc quá trình tâm lý, nhận thức cũng phát triển. Khi
hoạt động với các đồ chơi hấp dẫn nhiều mầu sắc, trẻ phấn khởi vui vẻ là điều
kiện tốt cho sự phát triển thể lực và tâm lý. Thông qua trò chơi giúp trẻ hình
thành phẩm chất đạo đức quí báu như: Lòng nhân ái, ân cần, tốt bụng, chu đáo,
quan tâm, cảm thông thật thà, dũng cảm, kiên trì, chịu khó. Đặc biệt là lòng
4


nhân ái, không có một loại hình hoạt động nào ở tuổi mẫu giáo lại có thể giúp trẻ
bộc lộ xúc cảm, tình cảm và thái độ của mình một cách thoải mái, tự nhiên như
thể hiện các vai chơi trong hoạt động góc.
Cũng thông qua trò chơi đóng vai theo chủ đề, trẻ bắt chước lao động của
người lớn, dần dần trẻ nắm được một số kỹ năng lao động đơn giản, mặt khác
tính độc lập, tính sáng tạo, tính tự nguyện của trẻ trong quá trình chơi đã giúp trẻ
khẳng định "Cái tôi" của mình. Trẻ xác định rõ ràng vai trò, vị trí của mình trong
"Xã hội trẻ em", trong trò chơi. Trẻ phân biệt mình với bạn khác và biết nhận
xét, đánh giá bạn và đánh giá ngay cả chính bản thân mình.
Ngoài ra, hoạt động góc còn là phương tiện giáo dục thể chất cho trẻ mẫu
giáo: Đi, chạy, nhảy... phát triển các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo. Hoạt động
góc còn là phương tiện giáo dục lao động. Vì trong các hoạt động góc thường
phản ánh các hình thức lao động của người lớn nên qua các trò chơi hình thành ở
trẻ một số kỹ năng lao động như cầm dao, cầm kéo, các thao tác nấu ăn quét dọn
nhà cửa cũng có trong hoạt động góc.
Với những vai trò, ý nghĩa rất quan trọng như trên hoạt động góc có giá trị
rất lớn trong việc phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội cho trẻ mẫu giáo.
II. Thực trạng nghiên cứu
Năm học 2015-2016, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 5 - 6 tuổi,
tổng số trẻ là 30 cháu, trong đó số trẻ nam: 16 cháu, trẻ nữ: 14 cháu.
* Thuận lợi

- Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của địa phương, của Phòng
GD&ĐT Yên Định.
- Ban giám hiệu chỉ đạo nhiệt tình, các đồng chí vững về chuyên môn, là
điều kiện môi trường thuận lợi cho chị em học hỏi kinh nghiệm, đồng thời luôn
tạo điều kiện tốt cho chị em trong công tác.
- Trường có cơ sở vật chất khang trang, trang thiết bị tương đối đầy đủ.
- Đối với trẻ: Các cháu rất thích các hoạt động vui chơi như tham gia hoạt
động góc và chơi các trò chơi trong giờ hoạt động góc.
- Đối với bản thân: Giọng nói rõ ràng nên khi dạy các cháu tôi hướng dẫn
cụ thể nội dung, của các góc chơi, vai chơi. Bản thân cũng học hỏi đồng nghiệp
về kỹ năng lên lớp sao cho gần gũi trẻ và thực sự lôi cuốn trẻ vào hoạt động.
- Nhà trường đã tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn, dự giờ đồng
nghiệp, mở các lớp chuyên đề về chương trình GDMN.
* Khó khăn
- Trong lớp có nhiều đối tượng trẻ, khả năng nhận thức và kỹ năng chơi
không đều. Một số trẻ tham gia chơi chưa mạnh dạn, kỹ năng chơi của trẻ còn
hạn chế, hành động chưa phù hợp với vai chơi. Trong quá trình chơi, trẻ chưa
biết dùng vật thay thế để chơi, một số trẻ chưa biết nhường nhịn bạn, còn tranh
5


giành đồ chơi của bạn; chưa thực sự say mê hứng thú, quan hệ giao tiếp của trẻ
còn nhiều hạn chế, trẻ còn rụt rè thiếu tự tin khi tham gia vào hoạt động.
- Giáo viên chưa thực sự khéo léo, linh hoạt, sáng tạo trong giờ hoạt động
góc nên không lôi cuốn được trẻ tham gia vào hoạt động một cách hứng thú.
Bản thân và một số giáo viên chưa có biện pháp tổ chức hoạt động góc phù hợp,
chưa kích thích hứng thú và duy trì hứng thú cho trẻ trong qúa trình chơi.
- Đồ dùng đồ chơi chưa phong phú chủ yếu là những đồ chơi do nhà
trường mua và phát cho các nhóm lớp.
- Môi trường hoạt động chưa phong phú, hấp dẫn. Việc tạo môi trường

hoạt động góc chủ yếu mang tính chất trang trí chứ không phải để trẻ hoạt động;
- Việc tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục hoạt động góc vào các giờ
học chưa thực sự được chú trọng.
- Phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến hoạt động góc mà chỉ quan tâm đến
các hoạt động như: Làm quen với văn học, làm quen với toán, làm quen với chữ
cái hay hoạt động tạo hình.
Đó là một số khó khăn cơ bản, ảnh hưởng trực tiếp đến việc tổ chức thực
hiện giờ hoạt động góc ở các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non Yên Tâm
trong những năm qua.
2. Kết quả của thực trạng trên.
Khảo sát thực tiễn chất lượng tổ chức giờ hoạt động góc cho trẻ trên lớp
mẫu giáo lớn 5-6 tuổi đầu năm học 2015 - 2016 với số trẻ 30 cháu, tôi đã đưa ra
các tiêu chí để khảo sát mức độ hoạt động của trẻ như sau:
Tiêu chí
Mức độ
Số trẻ
30
Tỷ lệ (%)

Trẻ hứng thú tham
gia hoạt động góc

Kỹ năng chơi và sử
Mối quan hệ với bạn
dụng đồ chơi phù
khi chơi
hợp với từng trò chơi

Đạt

Chưa đạt

Đạt

Chưa đạt

Đạt

Chưa đạt

20

10

18

12

19

11

66,7

33,3

60

40

63,3

36,7

Qua bảng kết quả khảo sát cho thấy, phần lớn trẻ thích tham gia vào trò
chơi ở các góc nhưng thường chơi độc lập, ít khi phối hợp với bạn trong quá
trình chơi, kỹ năng nhập vai chơi còn hạn chế, chưa chủ động khởi xướng các
hoạt động âm nhạc, tạo hình cũng như các trò chơi khác ở các góc chơi mà mới
chỉ tham gia chủ yếu ở góc phân vai và xây dựng; đặc biệt chưa biết cách khai
thác và sử dụng đồ chơi vào trong các vai chơi một cách sáng tạo... Vì thế, tỷ lệ
trẻ chưa đạt yêu cầu chiếm 37%.
6


Chính vì thế, tôi đã trăn trở và tìm ra được một số biện pháp nhằm nâng
cao chất lượng tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm
non Yên Tâm, năm học 2015-2016.
III. Một số biện pháp thực hiện
Biện pháp 1. Tự học tự bồi dưỡng để nâng cao kiến thức, nắm vững
đặc điểm tâm sinh lý trẻ 5-6 tuổi và nội dung, biện pháp tổ chức hoạt động
vui chơi trong các góc.
Tự học tự bồi dưỡng để nâng cao kiến thức, kỹ năng, tay nghề, nghiên
cứu chuyên đề, tài liệu, tập san, sách báo tham khảo tài liệu về tâm lý học, giáo
dục học trẻ em, qua đó giúp tôi nắm được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, những
thói quen hành vi đạo đức. Để từ đó tôi có thể lựa chọn những biện pháp tác
động phù hợp đến trẻ nhằm phát triển ở trẻ tình cảm tập thể, sự đoàn kết, giúp
trẻ có lòng dũng cảm, có ý thức giữ gìn đồ chơi. Qua đó giúp tôi học hỏi một số
kinh nghiệm để có những phương pháp mới giúp trẻ chơi đạt kết quả cao.
Để có kiến thức bản thân tôi luôn tự nghiên cứu tài liệu, tập san và trên
các phương tiện thông tin đại chúng, qua các lớp học chuyên đề, sinh hoạt

chuyên môn liên trường, các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tháng. Được dự
các tiết dạy thực hành tôi đã học tập được một số kinh nghiệm để nâng cao hiệu
quả giờ hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo lớn 5-6 tuổi.
Trẻ em rất ngây thơ, trong sáng, thế giới nội tâm phong phú nhưng hiểu
biết của trẻ về thế giới xung quanh phần nào còn hạn chế. Vì thế, tôi luôn khéo
léo và linh hoạt trong quá trình giao tiếp với trẻ; tự nghiên cứu tài liệu và trên
mạng interrnet về các nội dung có liên quan đến hoạt động góc để có kiến thức
sâu rộng về nội dung cũng như hình thức tổ chức các góc hoạt động. Thông hoạt
động góc giúp phát triển sự giao lưu qua lời nói làm giàu vốn từ cho trẻ. Qua đó
tình cảm của trẻ được hình thành qua mối quan hệ trong trò chơi, giữa trẻ và mọi
người, thể hiện một cách chân thành nhất qua trò chơi: Nấu ăn, bán hàng...
Học hỏi qua phương tiện thông tin đại chúng là hình thức bổ ích: Tôi
thường xuyên xem cách hướng dẫn tạo ra những đồ dùng đồ chơi đẹp, dễ làm,
phù hợp với trẻ, qua đó vận dụng vào việc tổ chức hướng dẫn trẻ chơi giúp trẻ
nhận ra cái đẹp, cái chưa đẹp, phát triển óc thẩm mỹ cho trẻ.
Ví dụ: Tôi xem các chương trình giải trí của thiếu nhi, các trò chơi trên
truyền hình, vào mạng tìm những hình ảnh bé vui chơi, bé tham gia chơi ở hoạt
động góc, hay những giờ dạy thực hành để học hỏi các hình thức, cách tổ chức
hoạt động góc của cô và trẻ.
Biện pháp 2. Tạo môi trường giáo dục phong phú giúp trẻ tham gia
hoạt động góc có hiệu qủa cao.
Đối với giáo dục mầm non, môi trường giáo dục có ý nghĩa rất quan trọng
trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục. Những hình ảnh trực quan được bố trí
sắp xếp trong môi trường hoạt động của trẻ giúp trẻ tiếp nhận dễ dàng những nội
dung giáo dục mà giáo viên cần truyền đạt cho trẻ. Đặc biệt là trẻ lại được trực
7


tiếp hoạt động với chúng. Vì vậy tôi đã chú trọng đến việc xây dựng môi trường
lớp học phong phú, căn cứ vào nội dung từng chủ đề, chủ điểm và chú ý trang trí

sao cho ngộ nghĩnh, thu hút sự chú ý của trẻ.
Môi trường cho trẻ hoạt động là nơi có các nguồn thông tin phong phú,
khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực của trẻ. Môi trường hoạt động
trong lớp gồm : Bàn ghế, đồ dùng, đồ chơi, các biểu bàng, các góc hoạt động…
Môi trường đó sẽ giúp trẻ tìm tòi, khám phá và phát triển nhiều điều mới
lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, các kiến thức, kỹ năng của trẻ được củng cố, bổ
sung. Tại đây, trẻ được tự do lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm , tạo
cơ hội để trẻ bộc lộ khả năng của mình. Các góc hoạt động với nhiều đồ dùng,
đồ chơi và tranh ảnh… trẻ sẽ được chơi, được xem sách, được vẽ, xé dán, so
sánh, phân loại…
Quá trình xây dựng môi trường lớp học bản thân tôi đã đặt ra mục tiêu
giáo dục trong lớp trên cơ sở đảm bảo thực hiện các phương pháp và hình thức
tổ chức giáo dục phù hợp với sự phát triển của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
Việc thiết kế môi trường hoạt động cho trẻ được tuân theo các nguyên tắc
sau: Chia diện tích phòng thành các góc hoặc các khu vực chơi khác nhau. Bố trí
góc chơi yên tĩnh, xa các góc ồn ào (Góc xây dựng, góc đóng vai ở gần nhau và
xa góc sách), góc tạo hình tránh lối đi lại, góc thiên nhiên ở ngoài. Có góc cố
định, có góc di động hoặc thay đổi tuỳ theo chủ đề chính của lớp trong thời gian
đó. Có ranh giới riêng giữa các góc. Có lối đi lại giữa các góc, đủ rộng cho trẻ di
chuyển. Bố trí bàn ghế phù hợp với từng góc. Đồ chơi, học liệu để mở, vừa tầm
với của trẻ. Đặt tên góc dễ hiểu đối với trẻ. Sau mỗi chủ đề cần thay đổi cách bố
trí và hoạt động ở các góc để tạo cảm giác mới lạ và hấp dẫn đối với trẻ. Cho
phép trẻ tham gia sắp xếp góc chơi của mình.
Môi trường chơi của trẻ bao gồm không gian chơi, phương tiện, điều kiện
vật chất phục vụ cho hoạt động chơi của trẻ và bầu không khí cởi mở, thân thiện,
ấm cúng giữa cô và trẻ, giữa trẻ với nhau trong suốt quá trình chơi. Tạo môi
trường hoạt động tốt cho trẻ trong các góc không chỉ đơn giản là việc sắp xếp
các góc chơi hợp lý, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi thẩm mĩ, gọn gàng mà còn là việc
chuẩn bị đầy đủ, phong phú đồ dùng, học liệu chơi cho trẻ.
Ví dụ: Tôi đã tận dụng phế liệu sẵn để làm ra những đồ dùng cho trẻ hoạt

động góc như: Ấm chén, xoong, dép, mũ, làn. Một số sản phẩm nông nghiệp (Cà
rốt, gạo, mỳ, một số loại rau, quả..), trống lắc bằng hộp bia, những xắc xô, xúc
xắc bằng nắp chai lọ nhôm, sắt, những chiếc kèn bằng ống nhựa, giấy bìa, mũ
múa, trang phục từ giấy màu, giấy bóng mềm, bó hoa ngày lễ tết. Nhằm gây
hứng thú cho trẻ trong các buổi chơi. Mỗi ngày một ít dần dần môi trường giáo
dục được hoàn chỉnh dần từ đôi bàn tay cần mẫn của chị em giáo viên trong
trường chúng tôi theo sát từng chủ đề trong năm học.
Hoặc trong lớp tôi bố trí góc thư viện. Đây là nơi trưng bày nhiều loại
sách, đồ dùng, đồ chơi phong phú, đa dạng. Những bộ tranh truyện, hoạ báo đều
có hình ảnh minh hoạ. Những bài thơ, ca dao, đồng dao cùng các nguồn tài liệu
8


được chọn lựa phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ, có sách cho cô tham
khảo những nội dung giáo dục, chăm sóc sức khoẻ cho trẻ. Ở phòng thư viện đồ
chơi còn trang bị phương tiện nghe, nhìn đầy đủ với băng đĩa có nội dung hình
ảnh của truyện, thơ, bài hát.
Khi lựa chọn các đồ dùng, đồ chơi tôi luôn chú ý đến sự phù hợp về mức
độ phát triển của trẻ, thích hợp với điều kiện, đặc điểm địa phương và thường
xuyên luân chuyển giữa các góc để gây hứng thú cho trẻ, đồng thời sử dụng cho
nhiều hoạt động góc khác nhau. Ví dụ: Có thể sử dụng những quả cam, chuối, ổi
để cho trẻ học so sánh, phân loại nhằm phát triển các kỹ năng tư duy; có thể sử
dụng để chơi đóng vai hoặc phát hiện vật chìm – nổi tùy theo chất liệu cụ thể.
Ngoài ra, đồ dùng, đồ chơi phải đảm bảo vệ sinh, không gây nguy hiểm cho trẻ
khi sử dụng (không sắc nhọn, không dễ vỡ, không dùng vật liệu độc hại…).
Đồng thời, tôi sưu tầm phế liệu để làm đồ dùng, đồ chơi bổ sung vào các góc;
đảm bảo số lượng và chủng loại đa dạng, gần gũi, đáp ứng với nhu cầu vui chơi
và hoạt động của trẻ.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên liệu trong từng góc được trình bày vừa tầm, thu
hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ dễ lấy, dễ lựa chọn, những thiết bị nặng tôi đặt

ngay dưới mặt sàn, những đồ chơi nhiều bộ phận tôi để theo bộ với nhau…
Trong quá trình sắp xếp giá góc, tôi luôn khuyến khích trẻ tham gia cùng với cô.
Trong quá trình tổ chức hoạt động góc, tôi luôn chú ý thiết kế tranh theo
từng chủ điểm sao cho hợp lý, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ. Nhìn vào tranh chủ điểm
mọi người biết đang học chủ điểm gì. Tranh chủ điểm treo ở vị trí dễ nhìn, tranh
chủ điểm có thể là tranh vẽ tập thể của các trẻ và cô. Khi thiết kế tranh chủ điểm
tôi bám vào nội dung yêu cầu của các chủ đề nhánh để chuẩn bị tranh sao cho
phù hợp.
Ví dụ: Chủ điểm: “Thế giới thực vật”. Trước khi bước vào chủ điểm tôi
trò chuyện trao đổi với trẻ xem trẻ đã biết và chưa biết điều gì về chủ điểm, để
từ đó cùng trẻ và phụ huynh chuẩn bị nguyên vật liệu như: Tranh ảnh, các loại
cây, mô hình, băng đĩa về các loài thực vật.
Chủ đề nhánh “Bé yêu các loại cây xanh” (Cây đa, cây vú sữa, cây tre,
cây bàng, cây mít...), các loại rau quả (Rau bắp cải, rau muống, rau cải bẹ, su
hào, cà chua...), các loại cây lương thực (Cây lúa, ngô, khoai, sắn...), các loại
hoa (Hoa hồng, hoa cúc, hoa sen...), tết và mùa xuân (Bánh trưng, bánh dầy, hoa
quả, bánh kẹo ngày tết, hoa đào, hoa mai). Đến cuối chủ điểm tôi cho trẻ quan
sát lại các bức tranh và tổng kết chủ đề.
Ví dụ: Cho trẻ làm sách về gia đình. Nguyên liệu: Những hình ảnh khác
nhau, bút sáp màu, hồ dán, kéo, ghim. Cách làm: Trẻ quan sát, nhận xét và tìm
ra những hình ảnh có nội dung về gia đình, dùng kéo cắt các hình ảnh, phết hồ
và dán vào giấy gam, dùng ghim đính các tờ giấy gam để tạo thành quyển sách,
dùng bút sáp trang trí theo ý tưởng của trẻ.
Ví dụ: Góc tạo hình: Cho trẻ tô màu người thân trong gia đình. Làm bưu
thiếp tặng mẹ. Nguyên liệu: Tranh vẽ người thân trong gia đình (chưa tô màu),
9


sáp màu. Cách làm: Trẻ quan sát, trò chuyện nội dung bức tranh, chọn màu và tô
màu cho bức tranh. Tôi và trẻ cùng thiết kế các loại hình dáng của bưu thiếp.

Sau đó tôi cho trẻ tự trang trí theo những gì trẻ thích.
Có thể nói môi trường hoạt động là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng lớn đến
kết quả hoạt động của trẻ. Việc sắp xếp các góc chơi hợp lý, đồ dùng đồ chơi
thẩm mĩ, cách tổ chức lôi cuốn trẻ, thì tôi tin rằng hoạt động góc luôn là hoạt
động hấp dẫn nhất đối với trẻ lớp tôi.
Biện pháp 3. Lập kế hoạch hoạt động góc; đổi mới hình thức tổ chức,
hướng dẫn trẻ chơi.
Lập kế hoạch được coi là khâu đầu tiên của tiến trình tổ chức, hướng dẫn
trẻ chơi. Lập kế hoạch giúp giáo viên định hướng các thao tác giáo dục. Nhận
thức được điều đó, cứ đến mỗi chủ điểm, chủ đề cụ thể, tôi lại xây dựng kế
hoạch hoạt động góc chi tiết, cụ thể cho trẻ. Trước hết, khi xây dựng kế hoạch
cho từng chủ đề, tôi luôn chú ý nắm bắt nhu cầu hứng thú và kỹ năng chơi của
trẻ để xây dựng nội dung, mục đích chơi cụ thể, phù hợp với chủ đề và điều kiện
thực tế của lớp.
Ví dụ: Ở chủ điểm “Trường mầm non”, tôi xác định lựa chọn nội dung
chơi cho từng góc chơi: Cô giáo, bác cấp dưỡng. Góc xây dựng chơi: Xây dựng
trường mầm non, xây dựng lớp học. Góc tạo hình: Vẽ, tô màu tranh trường mầm
non, lớp học của bé, vẽ đường tới trường. Góc sách: Xem tranh về trường mầm
non. Góc âm nhạc: Hát nhân ngày khai giảng năm học mới.
Đồng thời, xây dựng kế hoạch cụ thể để chuẩn bị những đồ dùng, đồ chơi,
học liệu gì để phục vụ cho từng chủ đề cụ thể; đồng thời xác định rõ việc chuẩn
bị đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các góc không thể nói chung mà cần cụ thể, rõ
ràng ở từng chủ điểm.
Ví dụ: Để thực hiện tốt ở chủ đề "Bản thân" thì cần chuẩn bị: Đồ dùng
nấu ăn, đồ dùng cá nhân (gương, lược, khăn, bàn chải..), một số thực phẩm để
trẻ chế biến món ăn, tranh hình bé trai, bé gái, giấy gam, sáp màu, lô tô, về các
loại thực phẩm, gạch, xốp, khối gỗ, nhựa, chai lọ... để khi trẻ tham gia chơi ở
các góc trẻ có đủ đồ dùng để thực hiện một số nội dung như: Xếp đường về nhà
bé, vẽ bé trai, bé gái, tạo hình bé trai, bé gái, bế em.
Đối với chủ đề "Gia Đình" thì cần chuẩn bị: Gạch, xốp, khối gỗ, nhà, cây

hoa, cây xanh, thảm cỏ. Tranh ảnh về ngôi nhà, đồ dùng trong gia đình, tranh
ảnh về gia đình, đồ dùng nấu ăn, một số thực phẩm để trẻ chế biến món ăn, đồ
dùng cá nhân, giấy gam, sáp màu, hồ dán, lô tô về các loại thực phẩm để khi trẻ
tham gia chơi ở các góc trẻ có đủ đồ dùng để thực hiện một số nội dung như:
Xếp nhà của bé, vẽ tô màu tranh ngôi nhà, nấu các món ăn gia đình, làm sách về
gia đình...
Đối với chủ đề "Giao Thông" thì cần chuẩn bị: Gạch, xốp, cây hoa, cây
xanh, các phương tiện giao thông, một số biển báo giao thông, tranh ảnh về các
loại phương tiện và người tham gia giao thông, đồ dùng đồ chơi nấu ăn, giấy
gam, sáp màu, lô tô, bài thơ, bài hát trong chủ đề.
10


Lập kế hoạch cụ thể cho từng chủ đề rõ ràng và chuẩn bị đầy đủ đồ chơi
cho trẻ đã giúp tôi dễ dàng hướng dẫn trẻ trong quá trình chơi và giúp trẻ duy trì
hứng thú trong hoạt động.
Ngoài việc lập kế hoạch cụ thể, thì việc đổi mới hình thức và hướng dẫn
trẻ chơi đóng vai trò quan trọng. Hình thức tổ chức hoạt động góc gồm có 3
phần:
Phần 1: Thoả thuận cùng trẻ về vai chơi, chủ đề chơi.
Phần 2: Trẻ tiến hành chơi.
Phần 3: Nhận xét tổng hợp các góc chơi (Nhận xét trong quá trình trẻ
chơi, tại các góc).
Khi tổ chức tôi luôn khéo léo, linh hoạt, sáng tạo, dùng các thủ thuật để
lôi cuốn được trẻ tham gia chơi một cách hứng thú. Lời hướng dẫn của cô phải
rõ ràng, diễn đạt mạch lạc, dễ hiểu, tình cảm, gợi mở dẫn dắt trẻ dễ dàng vào vai
chơi. Trong bất kỳ giờ hoạt động góc nào, khi trẻ thỏa thuận về vai chơi, tôi luôn
gợi hỏi, hướng dẫn trẻ về thái độ trong khi chơi: Chơi đoàn kết, không tranh
giành đồ chơi của bạn, sau khi chơi cất đồ dùng, đồ chơi gọn gàng.
Ví dụ: Ở đầu chủ đề, sau khi thay đổi vị trí các góc, tôi gây hứng thú cho

trẻ bằng cách lăn bóng vào các góc để trẻ kể tên các góc chơi và nói sẽ chơi gì ở
góc đó, sẽ tạo cho trẻ cảm giác hứng thú và cuốn hút vào trò chơi.
Để trẻ tham gia chơi một cách tự nhiên mà vẫn thể hiện được chủ đề chơi,
vai chơi, tùy theo từng tình huống tôi đã lựa chọn biện pháp tác động phù hợp
nhằm duy trì hứng thú cho trẻ.
Ví dụ: Tôi đến nhóm chơi “Gia đình” và quan sát trẻ chơi, nếu trẻ chưa
biết phối hợp hành động giữa các vai chơi để thực hiện ý đồ chơi nhưng chưa
biết chọn đồ chơi thay thế, thì tôi có thể gợi ý để trẻ thiết lập mối quan hệ chơi
trong nhóm nhỏ, gợi ý để trẻ chọn đồ chơi thay thế hoặc đáp ứng thêm trò chơi
mà trẻ cần.
Ví dụ: Trẻ ở nhóm xây dựng chưa nêu được chủ đề xây dựng là gì mà đã
đi lấy gạch về xây. Lúc này tôi sẽ đóng vai một công nhân xây dựng có ý kiến:
Trước khi xây chúng mình bàn xem sẽ xây dựng cái gì? Xây vườn hoa hay là
xây trường mầm non? Ai là người chở vật liệu? Ai là thợ xây? Nên xây thế nào
cho đẹp? Theo tôi sẽ xây như thế này?
Qua hình thức gợi ý của tôi, trẻ từng bước đã học được cách thảo luận,
bàn bạc với nhau. Khi trẻ đã lựa chọn nội dung chơi xong, cho trẻ tự phân vai
chơi theo nhóm, trẻ tự lấy đồ chơi và thực hiện dự định của mình. Trong quá
trình chơi, nhiều khi trẻ tự quên vai mình đóng hoặc nội dung chơi chưa biết mở
rộng, chưa biết liên kết giữa các nhóm chơi, tôi đã thường đóng vai cụ thể để trẻ
vào vai chơi một cách tự nhiên.
Ví dụ: Khi trẻ đóng vai người bán hàng mà chưa có khách mua hàng, tôi
đóng vai một người mua hàng và hỏi: Bác ơi cửa hàng mình bán những mặt
11


hàng gì vậy? Bác bán cho tôi một số loại rau xanh. Bao nhiêu tiền vậy bác? Tôi
cảm ơn bác.
Ở góc tạo hình, tôi nhận thức được sự hiểu biết của trẻ có giới hạn vì thế mà
tôi đã tạo ra các tình huống có vấn đề nhằm kích thích tính tò mò, ham hiểu biết

của trẻ.
Ví dụ: Ở chủ điểm “Nước và các hiện tượng tự nhiên”, góc tạo hình chơi:
Vẽ mây mưa, tôi đến góc chơi và đóng vai một bạn có ý kiến: Các bạn ơi trước khi
có cơn mưa thì bầu trời như thế nào? Nếu có sự gợi hỏi trẻ sẽ biết tô màu tối cho
đám mây.
Trẻ biết chơi ở các góc khác nhau nhưng chưa bền vững, vốn sống còn
hạn chế, trẻ dễ nhớ, mau quên, hứng thú mang tính bột phát, đôi khi trẻ thể hiện
những mặt xấu của vai chơi, lúc đó tôi cũng đóng vai cụ thể nào đó để uốn nắn
cho trẻ. Cứ như vậy trẻ sẽ vào vai chơi mà không có cảm giác gò bó.
Ngoài việc tổ chức hướng dẫn trẻ chơi, nhận xét trẻ chơi cũng là yếu tố
quan trọng, giúp trẻ xem xét hành động của bạn và của mình qua vai chơi. Khi
tổ chức cho trẻ chơi, nhận xét vai chơi luôn được tôi tiến hành khi nội dung
chơi, hoàn cảnh chơi vẫn còn diễn ra, qua đó tôi có thể điều chỉnh hành vi, thái
độ của trẻ bằng cách tuyên dương những trẻ đã làm tốt, động viên những trẻ làm
chưa tốt. Từ đó giáo dục trẻ qua nội dung và chủ đề chơi.
Không những thế, để rèn luyện, củng cố và phát triển kỹ năng chơi cho trẻ
thì việc làm quan trọng và cần thiết đó là tận dụng, khai thác vai trò của các hoạt
động học để dẫn dắt trẻ đến với trò chơi một cách tự nhiên, lôgic mà hiệu quả.
Chẳng hạn như:
Trong giờ làm quen với văn học, tôi dạy trẻ cảm thụ thơ, truyện thông qua
cách đọc diễn cảm, giải thích nội dung, cảm nhận nhịp điệu thơ...để trẻ thấy
được vẻ đẹp của ngôn ngữ, tiếng nói, tập tục sinh hoạt của con người Việt Nam.
Qua thơ ca, các em thêm yêu thiên nhiên, đất nước, hình thành tình cảm trong
sáng, cao đẹp. Sau khi trẻ đã nhớ nội dung tình tiết, nhớ một số lời thoại của các
nhận vật trọng chuyện có thể cho một số trẻ chơi ở góc đóng vai và vào vai các
nhân vật trong chuyện. Còn những trẻ khác tới góc tạo hình vẽ, tô màu các nhân
vật trẻ yêu thích.
Hay trong giờ khám phá khoa học “Trò chuyện về một số loài hoa”: Yêu
cầu trẻ phân biệt được tên gọi, đặc điểm, ích lợi của một số loài hoa, so sánh,
nhận xét sự giống nhau về cấu tạo, hình dáng, màu sắc, hương thơm, biết thưởng

thức vẻ đẹp, mùi thơm của hoa và biết yêu quý, bảo vệ hoa. Ở phần gây hứng
thú có thể cho trẻ tới góc xây dựng hay góc thiên nhiên cùng quan sát, trò
chuyện về vườn hoa. Sau khi trẻ đã được khám phá trò chuyện, so sánh, tôi mời
một số trẻ về góc tạo hình chơi: Vẽ, tô màu hoa. Còn một số trẻ khác mời ra góc
thiên nhiên chơi: Chăm sóc cây hoa.
Để trẻ nhận biết môi trường xã hội, hiểu được công việc của người lớn,
sản phẩm của các nghề. Với chủ đề Nghề nghiệp trong giờ trò chuyện về công
việc của nghề xây dựng. Sau khi trẻ đã được trò chuyện tôi có thể chia trẻ thành
12


các nhóm nhỏ chơi trò chơi xây dựng, đóng vai các bác thợ xây, xây những công
trình theo ý tưởng của trẻ.
Hoặc trong giờ hoạt động âm nhạc với chủ đề “Thực vật”: trẻ được học
hát bài: Màu hoa. Sau khi trẻ đã thuộc và hát thành thạo bài hát rồi và trẻ được
tham gia nghe hát và chơi trò chơi. Tôi có thể mời một số trẻ tham gia chơi ở
góc sách với nội dung chơi: Làm sách về các loại hoa. Mời một số trẻ chơi ở góc
tạo hình với nội dung chơi: Vẽ, cắt dán các loại hoa, cũng có thể mời trẻ ra chơi
ở góc thiên nhiên, với nội dung chơi: Chăm sóc cây hoa.
Trong giờ tạo hình cũng vậy, khi cho trẻ tô màu sản phẩm cây lương thực.
Sau khi trẻ được quan sát, tô màu xong tôi có thể cho trẻ về góc tạo hình và
trưng bày sản phẩm của mình ở góc tạo hình. Mời một số trẻ chơi ở góc âm nhạc
với nội dung chơi: Hát các bài hát về các loại cây xanh, một số trẻ ra góc thiên
nhiên cùng gieo những hạt lúa, hạt ngô vào đất và theo dõi sự nảy mầm của hạt.
Trẻ học mà chơi, chơi mà học, do đó phải sử dụng nhiều biện pháp thủ
thuật trong giờ học để gây hứng thú, các giờ học có thể kết hợp chơi ở các góc
sao cho phù hợp với nội dung, nhằm nâng cao hiệu quả của giờ học cũng như kỹ
năng chơi cuả trẻ.
Biện pháp 4. Giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ, giúp trẻ
thực hiện tốt các hoạt động trong quá trình chơi ở các góc.

Đây là biện pháp rất quan trọng, làm tiền đề cho việc rèn luyện và phát
triển kỹ năng chơi của trẻ. Bởi lẽ, như chúng ta đã biết, kinh nghiệm được tích
luỹ trong cuộc sống hàng ngày, có kinh nghiệm, có hiểu biết về cuộc sống xung
quanh trẻ mới có ý tuởng chơi, xác định được vai chơi, biết lựa chọn sử dụng đồ
dùng, đồ chơi và vật thay thế trong trò chơi. Biết mở rộng nội dung chơi, chủ
động thiết lập mối quan hệ chơi và tự điều chỉnh trong quá trình chơi. Trong trò
chơi, trẻ phản ánh cuộc sống của người lớn.
Ví dụ: Ở trò chơi “Gia đình”, trẻ đóng vai bố, mẹ và các con, công việc
của mẹ là dọn dẹp nhà cửa, đưa con đi học, tắm giặt cho con. Công việc của bố
là: Đi làm, dạy con học. Con cái trong gia đình phải biết giúp đỡ bố, mẹ những
công việc vừa sức như: Nhặt rau, quét nhà, trông em. Bên cạnh đó trẻ còn có thể
tái tạo cuộc sống của người lớn bằng trí tưởng tượng phong phú. Chẳng hạn như
trẻ chơi, “Gia đình” khi mẹ đi chợ trẻ muốn dặn dò mẹ mua thêm một số thứ,
không có điện thoại trẻ có thể lấy đồ chơi để làm vật thay thế là điện thoại, cuộc
nói chuyện vẫn được diễn ra như thật.
Ngoài ra, khi trẻ có kỹ năng sống tốt, trẻ có thể chủ động phân vai chơi,
về góc chơi mà trẻ thích, lựa chọn đồ dùng phù hợp với trò chơi ở góc chơi đó.
Chẳng hạn như trẻ biết lấy sáp máu, giấy vở để vẽ tranh, biết lấy hột hạt để tạo
thành chữ cái, chữ số…
Để có được vốn hiểu biết như vậy đối với trẻ, tôi đã trò chuyện, đàm thoại
hàng ngày với trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, tạo cơ hội cho trẻ được giao lưu với các
lớp khác cũng khối và giữa các khối với nhau. Đồng thời tham mưu với Ban
13


giám hiệu cho trẻ đi tham quan dã ngoài ở các di tích lịch sử, cảnh đẹp gần
trường... Từ đó tôi có thể điều chỉnh và cung cấp thêm vốn sống cho trẻ.
Ví dụ: Ở chủ điềm nghề nghiệp, tôi muốn cung cấp cho trẻ sự hiểu biết về
công việc của nghề dịch vụ. Tôi đã hỏi trẻ: Bạn nào có bố mẹ làm nghề dịch vụ?
Con biết công việc của nghề dịch vụ là gì? Hay cung cấp cho trẻ sự hiểu biết về

công việc của nghề nông. Tôi hỏi trẻ: Nghề nông nghiệp làm ra những sản phẩm
gì? Bạn nào có bố mẹ làm nghề nông nghiệp. Từ những câu hỏi đó trẻ đã nói ra
những hiểu biết của mình.
Để khắc sâu, tăng thêm vốn hiểu biết cho trẻ tôi thường xuyên kể chuyện
cho trẻ, dạy trẻ đọc những bài thơ phù hợp với chủ điểm (Ví dụ ở chủ điểm nghề
nghiệp tôi hướng dẫn trẻ đọc bài thơ "Làm bác sĩ" qua đó giúp trẻ hiểu thêm về
công việc hàng ngày của bác sĩ là khám bệnh, kê đơn thuốc, chữa bệnh cho bệnh
nhân). Dạy trẻ đóng kịch để trẻ có nhiều cơ hội hoá thân vào nhân vật, từ đó
những kiến thức cung cấp cho trẻ sẽ được khắc sâu hơn. Ngoài ra tôi còn đưa ra
tình huống có vấn đề và yêu cầu cách giải quyết; tổ chức cho trẻ tham quan: Cửa
hàng bách hoá, ao cá, cánh đồng lúa, nhà bếp, thư viện.
Bên cạnh đó, để làm giàu biểu tượng về thế giới xung quanh cho trẻ tôi
còn phối kết hợp giữa phụ huynh cùng cha mẹ trẻ thường xuyên trò chuyện,
cung cấp kiến thức cho trẻ bằng cách hỏi xem hôm nay ở lớp cô đã dạy những gì
và yêu cầu trẻ kể lại nội dung đó; thường xuyên đặt ra những câu hỏi phù hợp
với tình huống cụ thể để cung cấp những kiến thức cho trẻ.
Mặt khác, lứa tuổi này trẻ "Học mà chơi, chơi mà học", trong giờ chơi trẻ
được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người
lớn, trẻ được tập làm người lớn như: Làm bố, mẹ, anh, chị, em, cô giáo, bác sỹ, chú
công nhân, người bán hàng ... trẻ thể hiện tình thương yêu, quan tâm và thái độ
đúng đắn với người lớn, sẵn sàng giúp đỡ nhường nhịn bạn, em bé, thích chơi
chung với bạn. Vì thế ở trường vai trò và biện pháp của cô cũng rất quan trọng, đặc
biệt ở hoạt động góc trẻ hay tranh dành đồ chơi và đánh nhau, chẳng ai muốn
nhường ai, khi đó cô phải là người khéo léo phân xử công bằng khi các tình huống
xảy ra.
Ví dụ: Khi trẻ chơi gia đình có cháu Thùy Dung đóng vai chị, cháu Yến
Nhi đóng vai em, 2 chị em giành nhau bạn búp bê. Tôi đã ứng xử: Chợ xa Yến
Nhi không đi được đâu, em Yến Nhi ở nhà giúp mẹ trông em kẻo em bé ngã, còn
chị Thùy Dung lớn hơn chị đi chợ. Thế là Thùy Dung không dành búp bê nữa.
Qua đó giáo dục kỹ năng xã hội cho trẻ biết giúp mẹ, nhường bạn...

Trò chơi bán hàng: Người bán hàng phải vui vẻ, niềm nở, lịch sự nhẹ nhàng
với khách hàng, đáp ứng với nhu cầu của người mua. Người mua hàng phải trật tự,
không xô đẩy chen lẫn nhau và khi mua thì phải trả tiền, không được tự do lấy hàng
mang về.
Như vậy trong khi chơi tôi thường đặt ra các câu hỏi về các tình huống để xử
sự và kịp thời uốn nắn, sửa chữa kết hợp nhắc nhở động viên khen ngợi trẻ. Qua
hoạt động chơi giúp trẻ hình thành những thói quen, hành vi ứng xử chuẩn mực,
14


biết được công việc vất vả của người lớn, biết các mối quan hệ giữa trẻ với người
thân trong gia đình, giữa trẻ với cô giáo, giữa trẻ với bạn bè, đồng thời giáo dục trẻ
biết giúp đỡ người già, tàn tật, nhường nhịn các em nhỏ, từ đó giáo dục trẻ cách
giao tiếp ứng xử hướng tới cái thiện, cái đạo lý làm người để giúp trẻ ứng dụng
trong cuộc sống, trong gia đình, ở trường lớp học và ngoài xã hội.
Tôi luôn thận trọng trong việc đánh giá trẻ. Ở đây, tôi đánh giá chú trọng vào
sự tiến bộ của mỗi trẻ so với bản thân và đối chiếu với yêu cầu chung của trẻ trong
lớp, đánh giá với mục đích giúp đỡ trẻ phát triển tốt hơn, tránh việc so sánh trẻ với
nhau, tôi luôn nhìn nhận, khen ngợi bất cứ sự tiến bộ nào của trẻ, dù là nhỏ nhất,
hay những trẻ cá biệt nhất, tôi luôn rèn kỷ năng tự phục vụ cho bản thân như: Hôm
nay ngủ dậy Thanh Phương tự chải tóc gần đẹp giống cô chải rồi, bạn Hoàng Sơn
hôm nay tự mặc quần áo đúng nữa đấy, bạn Bảo Minh đi vệ sinh lại biết dội nước
sạch sẽ, bạn Minh Chiến quét nhà rất sạch như cô quét ấy nhỉ... và biết giúp đỡ
nhau như: không dành đồ chơi của bạn, không trêu đùa xô đẩy bạn, rủ bạn cùng
chơi, thấy bạn khóc lại dỗ dành âu yếm bạn... Hôm nay Chi Hoa rất ngoan biết
nhường đồ chơi cho bạn Mai Phương mà còn chơi cùng bạn nữa, Bạn Thùy Dung
ăn xong còn giúp cô xúc cơm cho bạn Khải Minh, như là người chị chăm em bé ấy
nhỉ... Đặc biệt có cháu Tùng Lâm là trẻ nhút nhát trong lớp, tôi luôn quan tâm gần
gũi trẻ, đồng thời giải thích cho tất cả trẻ biết để trẻ thường xuyên động viên,
nhường nhịn bạn, chơi cùng bạn.

Với cách làm như trên trẻ lớp tôi có hiểu biết phong phú về thế giới xung
quanh và phản ánh vào trò chơi một cách phong phú, sáng tạo.
Biện pháp 5. Làm tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh.
Đây là biện pháp thường làm và đạt hiệu quả rất cao trong các hoạt động.
Việc trao đổi với phụ huynh vào giờ đón trả trẻ giúp giáo viên dễ dàng nắm bắt
tình hình của trẻ, hiểu được tính cách, hoàn cảnh sống của trẻ từ đó đề ra các
biện pháp phù hợp cũng như cách tác động, phối hợp với phụ huynh trong việc
rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ theo khoa học, giúp trẻ tự tin tham gia vào các
trò chơi, biết phối hợp với bạn khi chơi và một số kỹ năng cần thiết khác khi
tham gia hoạt động tại các góc.
Nhận thức được tầm quan trọng của biện pháp này, tôi thường trao đổi,
tuyên truyền phụ huynh thông qua các buổi họp, các giờ đón trả trẻ và treo các
tranh ảnh ở góc tuyên truyền… Đặc biệt, tôi đã tổ chức các giờ hoạt động góc
cho các bậc phụ huynh dự để phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của
hoạt động vui chơi trong các góc đối với sự phát triển của trẻ, từ đó có ý thức,
tinh thần hợp tác với tôi trong việc tạo cơ hội cho trẻ được vui chơi đúng cách,
phù hợp với lứa tuổi cũng như cung cấp và làm giàu biểu tượng cho trẻ về thế
giới xung quanh cho trẻ.
Để hoạt động góc thực sự đúng nghĩa và có thể phát huy được tính sáng
tạo của trẻ trong quá trình chơi thì không thể không có đồ dùng, đồ chơi, nguyên
vật liệu đa dạng… Trong khi địa phương và nhà trường chưa có đủ điều kiện để
mua sắm cho trẻ học tập, vui chơi, tôi đề nghị phụ huynh quyên góp phế liệu để
15


làm đồ dùng, đồ chơi như chai, lọ, hột, hạt, bìa catstong…, ủng hộ tranh ảnh, đồ
dùng phương tiện cho trẻ tham gia vào hoạt động góc.
Bên cạnh đó, tôi vận động phụ huynh đưa trẻ đi học chuyên cần, tạo điều
kiện, cơ hội cho trẻ được học tập vui chơi cùng các bạn cả ở lớp và ở nhà để trẻ
được thường xuyên cọ sát, rèn luyện kỹ năng chơi. Đây là cách tốt nhất để trẻ

phát triển kỹ năng chơi một cách tự nhiên và hiệu quả.
Nhờ những việc làm đó mà đồ dùng, đồ chơi ở các góc ngày càng phòng
phú, trẻ được tự do, thoải mái lựa chọn đồ chơi để vui chơi trong thời gian dài;
có đồ chơi trẻ chơi hứng thú và bền hơn. Kỹ năng chơi của trẻ cũng theo đó
được nâng lên, trẻ biết phân vai chơi, lựa chọn đồ chơi, thể hiện vai chơi phù
hợp, biết giao tiếp và phối hợp cùng bạn khi chơi…
Đây là một thành công rất lớn của bản thân trong quá trình tổ chức hoạt
động vui chơi thông qua các trò chơi phân vai, trò chơi xây dựng, trò chơi âm
nhạc, tạo hình, học tập… ở các góc trong năm học vừa qua.
4. Kết quả tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5-6 tuổi sau khi áp dụng một
số biện pháp đề xuất.
Sau một năm áp dụng các biện pháp trên vào thực tế giảng dạy tôi thấy
lớp tôi phụ trách có sự chuyển biến rõ rệt. Cụ thể tôi đã chọn nội dung khảo sát,
chọn 30 cháu lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi và tiến hành khảo sát vào cuối năm học
2015-2016. Kết quả cụ thể như sau:
Trẻ hứng thú tham

Tiêu chí gia hoạt động góc.
Mức độ
Số trẻ
30
Tỷ lệ (%)

Kỹ năng chơi và sử
dụng đồ chơi

Mối quan hệ với bạn
khi chơi

Đạt

Chưa đạt

Đạt

Chưa đạt

Đạt

Chưa đạt

30

0

29

1

29

1

100

0

96,7

3,3

96,7

3,3

Qua kết quả trên cho thấy, sau khi áp dụng một số biện pháp đề xuất vào thì
chất lượng các hoạt động góc ở lớp mẫu giáo 5-6 tuổi có những chuyển biến tích
cực: Phần lớn trẻ đã có kỹ năng chơi, biết phối hợp với bạn trong khi chơi, kỹ
năng âm nhạc, tạo hình được củng cố; trẻ tự tin, tự chủ hơn khi tham gia vào các
góc, biết về góc chơi mà mình thích, tự phân vai chơi, lấy và cất đồ chơi đúng
nơi quy định. Đặc biệt, trẻ biết thể hiện cảm xúc phù hợp với vai chơi; có thể
thực hiện trò chơi khác nhau phù hợp với từng góc chơi... Đây là một trong
những ưu điểm nổi bật mà tôi đã thu được góp phần tích cực trong việc nâng cao
hiệu quả phát triển lĩnh vực tình cảm và kỹ năng xã hội cho trẻ mẫu giáo bé 5-6
tuổi thông qua hoạt động góc.
16


C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Hoạt động góc trong trường mầm non là phương tiện phát triển toàn diện
cho trẻ về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ. Trẻ em đến trường không chỉ cần
được chăm sóc sức khỏe được học tập mà quan trọng nhất là trẻ được vui chơi…
Không những thế, thông qua các hoạt động góc hàng ngày còn giúp trẻ chia sẻ
niềm vui của mình với bạn bè, cộng đồng, làm cho thế giới xung quanh của các
bé đẹp hơn và rộng lớn hơn, tuổi thơ của các em sẽ trở thành những kỷ niệm quý
báu theo suốt cuộc đời, làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho các bé.
Trong trường mầm non có rất nhiều các môn học và các hoạt động giúp trẻ
phát triển nhận thức là cơ sở ban đầu hình thành nhân cách trẻ. Chính vì vậy
giáo viên cần tổ chức cho trẻ hoạt động góc để nó trở thành phương tiện giáo

dục trẻ em, có giá trị quyết định sự thành công trong việc phát triển toàn diện
nhân cách trẻ. Hoạt động góc nó chỉ thực sự có tác động mạnh mẽ và trở thành
phương tiện giáo dục khi có sự đầu tư tổ chức, hướng dẫn của giáo viên.
Với phạm vi nghiên cứu hạn hẹp tôi chỉ đi sâu vào lĩnh vực nâng cao chất
lượng cho trẻ trong hoạt động góc. Quá trình vận dụng biện pháp này tôi thấy
các cháu vui chơi say mê, trẻ được tái tạo lại cuộc sống hiện thực hàng ngày của
người lớn, trẻ được ôn luyện lại kiến thức đã lĩnh hội trong ngày. Từ đó hoạt
động giáo dục ở trẻ được nâng lên rõ rệt.
Sở dĩ tổ chức giờ hoạt động góc ở lớp mẫu giáo 5-6 tuổi gặt hái được
những thành công như vậy là vì trường mầm non chúng tôi và bản thân mỗi cán
bộ giáo viên luôn ý thức học hỏi vươn lên trong công tác chuyên môn cũng như
công tác khác. Đối với hoạt động góc những bài học được rút ra từ thực tiễn đảm
bảo cho thực hiện hiệu quả nội dung chương trình có thể khái quát ở những vấn
đề cụ thể sau:
- Nghiên cứu kỹ nội dung chương trình, tham khảo các tập san, tài liệu
phục vụ chương trình, chú trọng đến các chuyên đề trong năm để tổ chức hướng
dẫn một cách linh hoạt.
- Tạo môi trường giáo dục phong phú giúp trẻ tham gia giờ hoạt động góc
có hiệu qủa cao.
- Lập kế hoạch tổ chức hoạt động góc, đổi mới hình thức và hướng dẫn trẻ
chơi.
- Giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ, giúp trẻ thể hiện tốt vai
chơi.
- Làm tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh; coi trọng vào việc tận
dụng phế liệu để làm đồ dùng phục vụ cho hoạt động.
2. Kiến nghị.
Đối với nhà trường: Tiếp tục mua sắm đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị
phục vụ cho dạy và học theo chương trình mầm non mới. Cần tập chung đi sâu
17

vào các chuyên đề, tổ chức tốt các buổi thảo luận chuyên môn, các giờ dạy thực
hành, dự giờ thăm lớp rút kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động góc ở tất cả
các độ tuổi trong trường.
Trên đây là những biện pháp mới tôi đã nghiên cứu và vận dụng trong
năm học này, với một số kinh nghiệm nhỏ về đề tài “Một số biện pháp nâng cao
hiệu quả tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non
Yên Tâm” năm học 2015-2016. Rất mong được sự góp ý kiến của Hội đồng
khoa học các cấp để tôi có thêm những kinh nghiệm nghiên cứu và tiếp tục đ ưa
ra những biện pháp hữu hiệu hơn nữa trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ,
không ngừng đóng góp công sức cho sự nghiệp trồng người.
Tôi xin chân thành cảm ơn./.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Yên Định, ngày 20 tháng 4 năm 2016
NGƯỜI VIẾT

Lê Thị Tuyết

Ý KIẾN CỦA HĐKH CẤP HUYỆN

18