skkn một số kinh nghiệm dạy trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi học tốt môn làm quen với chữ cái

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ KINH NGHIỆM
DẠY TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI
HỌC TỐT MÔN LÀM QUEN VỚI CHỮ CÁI

Người thực hiện: Nguyễn Thị Huệ
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Ba Đình
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn

THANH HÓA NĂM 2017
1


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Bác Hồ của chúng ta đã dạy “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô
cùng quý báu của dân tộc, chúng ta cần phải giữ gìn nó”.
Đối với trẻ mầm non đang tuổi học ăn, học nói, ngôn ngữ bắt đầu được
hình thành. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ học tập, vui chơi và giao tiếp trong tất cả
các loại hình giáo dục, ở mọi lúc, mọi nơi. Vì vậy việc dạy trẻ sử dụng thành
thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hàng ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Trẻ
nói mạch lạc, rõ ràng và được làm quen với chữ viết Tiếng Việt để chuẩn bị sẵn
sàng bước vào lớp 1 là yêu cầu trọng tâm của phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở
trường mầm non. Trẻ 5 - 6 tuổi ngôn ngữ đang trên đà phát triển, trẻ không chỉ
sử dụng ngôn ngữ nói hàng ngày để giao tiếp mà các kỹ năng tiền biết đọc, biết

viết là một trong những kỹ năng quan trọng giúp trẻ có tâm thế vững vàng bước
vào lớp 1. Trẻ muốn biết đọc, biết viết thì bước đầu tiên trẻ phải được làm quen
với những chữ cái thật đơn giản trong chương trình học mầm non. Bộ môn làm
quen chữ cái chính là điều kiện tiên quyết giúp trẻ học tốt môn Tiếng Việt sau
này ở trường phổ thông. Bởi qua môn học này trẻ được tiếp xúc với môi trường
chữ viết, nhận biết, phát âm 29 chữ cái, tập tô các nét chữ theo đúng quy trình và
tham gia các trò chơi chữ cái. Từ đó không những giúp trẻ hình thành và phát
triển các năng lực ngôn ngữ như nghe, nói, tiền đọc, tiền viết mà còn giúp trẻ
phát triển khả năng tư duy, nhận thức, tình cảm… góp phần phát triển toàn diện
cho trẻ. Đây là nền tảng, là chìa khóa đầu tiên mở cánh cửa để trẻ bước vào thế
giới tri thức của nhân loại.
Chính vì vậy để trẻ học tốt chương trình tiểu học, khi chuyển tiếp giữa
mầm non và tiểu học phải đảm bảo tính kế thừa, tính khoa học và thống nhất.
Những kiến thức truyền đạt cho trẻ 5 - 6 tuổi cần phải chính xác nhưng không
dập khuôn, máy móc và được củng cố mở rộng, hoàn thiện ở mức độ cao hơn
giúp trẻ không bị thay đổi đột ngột khi chuyển hoạt động chủ đạo từ hoạt động
vui chơi ở trường mầm non sang hoạt động học tập ở các cấp học sau này.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của môn làm quen với chữ cái chiếm vị trí
quan trọng trong sự phát triển ngôn ngữ của trẻ cũng như tạo tiền đề để trẻ bước
vào tiểu học được thuận lợi và dễ dàng. Đây chính là lý do tôi chọn đề tài “Một
số kinh nghiệm dạy trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi học tốt môn làm quen với chữ cái”
để nghiên cứu trong năm học 2016-2017.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng tiếp thu của trẻ về bộ môn làm quen với chữ cái trên
cơ sở đó tìm ra một số giải pháp, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm
quen với chữ cái cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi đạt kết quả cao.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Các cháu mẫu giáo 5-6 tuổi học tại trường Mầm non Ba Đình do tôi trực
tiếp giảng dạy
2

1.4. Phương pháp nghiên cứu
Dựa trên cơ sở của chương trình các môn học giáo dục mầm non nói
chung, đặc biệt là môn làm quen chữ cái nói riêng. Trong quá trình làm đề tài
nghiên cứu và thực hiện giảng dạy tại lớp, tôi đã đưa ra các phương pháp sau:
- Phương pháp dùng lời
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp trực quan
- Phương pháp thực hành luyện tập
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Như chúng ta đã biết, chữ viết được hình thành và bắt nguồn từ 29 chữ cái
tiếng việt, sau đó tạo thành âm, vần, từ, câu đơn, câu ghép. Nhờ có chữ viết mà
con người giao tiếp trao đổi thông tin với nhau và lưu giữ được những dòng nhật
kí, những bài hát hay, những tác phẩm văn học…Đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
khi bước vào trường tiểu học là một bước ngoặt lớn và khó khăn đối với trẻ. Để
trẻ không ngạc nhiên, bỡ ngỡ khi tiếp cận với môn Tiếng việt ở lớp 1 thì việc tạo
tiền đề ngôn ngữ tiếng việt ngay từ tuổi mẫu giáo cho trẻ rất quan trọng. Chính
vì vậy việc dạy trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái rất cần thiết và
không thể thiếu trong chương trình giáo dục mầm non. Bởi hoạt động làm quen
với chữ cái là một bộ phận giúp trẻ phát triển ngữ đồng thời phát triển năng lực
và những kĩ năng cần thiết cho việc học môn Tiếng việt sau này của trẻ. Cho trẻ
làm quen với chữ cái ở trẻ mẫu giáo không phải là đưa chương trình tiếng việt
lớp 1 vào dạy mà ở đây trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi được sử dụng các yếu tố vui chơi
và các nhiệm vụ học tập sáng tạo thông qua các hoạt động học tập. Qua bộ môn
làm quen với chữ cái, trẻ được làm quen với 29 chữ cái, được rèn luyện khả
năng nghe, khả năng phát âm và hiểu ngôn ngữ tiếng việt. Những chữ cái ngộ
nghĩnh sẽ là tiền đề đầu tiên để trẻ thực hiện việc ghép các chữ cái với nhau tạo
nên từ mang ý nghĩa độc lập. Từ đó cung cấp thêm vốn từ về thế giới xung

quanh cho trẻ, giúp trẻ hiểu được mối quan hệ giữa ngôn ngữ nói với ngôn ngữ
viết. Trẻ hiểu thế nào là đọc và viết sau này. Do đó khi tổ chức cho trẻ làm quen
với chữ cái ngộ nghĩnh mà trẻ chưa từng được tiếp cận cần phải thực hiện
phương pháp giáo dục phù hợp, linh hoạt và sáng tạo để hình thành những kỹ
năng tiền biết đọc, biết viết, giúp trẻ có kiến thức vững vàng đảm bảo hành trang
cho trẻ tự tin khi bước vào trường tiểu học.
2.2. Thực trạng vấn đề
Năm học 2016 - 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 6 tuổi với tổng số là 37 cháu, trong đó 20 cháu nam, 17 cháu nữ. Trong quá trình
thực hiện đề tài, bản thân đã có được những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi
- Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường và tổ
chuyên môn đã dự giờ, thăm lớp, góp ý giúp tôi nâng cao chất lượng giờ dạy,
đặc biệt là bộ môn làm quen với chữ cái.
3


- Lớp học rộng rãi, thoáng mát, sạch đẹp, cơ sở vật chất trang thiết bị phục
vụ môn học đầy đủ.
- Bàn ghế mới, đẹp, đầy đủ và đúng qui cách.
- Các cháu ngoan ngoãn, sức khỏe tốt, đi học đều, cháu hứng thú tham gia
vào các hoạt động làm quen với chữ cái.
- Bản thân được tham gia học các lớp chuyên đề do ngành tổ chức và thường
xuyên được tham gia các buổi thao giảng, thi giáo viên giỏi các cấp, học bồi
dưỡng thường xuyên và học hỏi chị em đồng nghiệp, nâng cao kiến thức và năng
lực chuyên môn.
- Các bậc phụ huynh luôn quan tâm đến việc học tập của trẻ, đặc biệt là môn
học làm quen chữ cái.
b. Khó khăn
- Một số trẻ còn nhút nhát, nói ngọng, nói lắp nên phát âm không chuẩn, ảnh
hưởng đến chất lượng môn học làm quen với chữ cái.

- Một số phụ huynh chưa hiểu hết về môn học và đôi khi còn đặt yêu cầu cao
đối với trẻ là phải biết đọc, biết viết các chữ ghép.
- Một số trẻ chưa học qua lớp mẫu giáo 3 - 4 tuổi và 4 - 5 tuổi nên trẻ làm
quen với bộ môn chữ cái còn khó khăn.
c. Kết quả thực trạng
Vào đầu năm học, tôi tiến hành khảo sát thực trạng để nắm được khả năng
tiếp thu kiến thức và kỹ năng của trẻ để lên kế hoạch có những biện pháp cụ thể
giúp trẻ học tốt bộ môn làm quen với chữ cái.
Kết quả cho thấy như sau:
Mức độ
Tiêu chí
Trẻ nhận biết và
phát âm đúng
chữ cái
Trẻ hứng thú
chơi các trò chơi
chữ cái
Trẻ biết tô trùng
khít lên chữ
chấm mờ
Trẻ ngồi đúng tư
thế, cầm bút
bằng tay phải

Đạt
Tốt

Tỷ lệ % Khá Tỷ lệ %

TB

Tỷ lệ %

Chưa
đạt

11

30

16

43

10

27

0

13

35

16

43

8

22

0

12

32

17

46

8

22

0

13

35

17

46

7

19

0

Với kết quả khảo sát như trên cho thấy, số trẻ trung bình còn nhiều.Vì vậy để
tỉ lệ trẻ xếp loại trung bình hạ xuống mức thấp nhất, bản thân tôi đã đưa ra một
số giải pháp sau:
4


2.3. Các giải pháp tổ chức thực hiện
2.3.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường làm quen chữ cái phong phú
và hấp dẫn.
Đối với trẻ mầm non lớp học chính là ngôi nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác
đầu tiên khi bước vào cửa lớp, phản xạ tự nhiên của trẻ là nhìn xung quanh xem
có những gì và có đẹp không, đặc biệt những gì mới lạ, đẹp mắt, hấp dẫn sẽ gây
được sự chú ý của trẻ. Vì vậy môi trường có tác dụng rất lớn đến quá trình giáo
dục trẻ. Để trẻ được làm quen chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi cần phải xây dựng môi
trường chữ viết cả trong và ngoài lớp cho trẻ hoạt động.
Đối với môi trường trong lớp, tôi chọn những hình ảnh đẹp, hấp dẫn, để
trang trí các góc, các mẫu chữ được trang trí lên các mảng tường hay bất cứ một
biểu bảng trong và ngoài lớp đều là mẫu chữ in thường, chữ không quá cao với
trẻ để trẻ đứng chỉ được, đọc được những chữ cái đó. Ở góc học tập và góc nghệ
thuật tôi chú trọng hơn vì ở góc này trẻ được thực hành, củng cố, luyện tập chữ
cái nhiều hơn nên cần trang trí nhiều mảng hoạt động phong phú và đồ dùng, vật
liệu đa dạng để trẻ hoạt động. Ở góc này tôi tạo mảng “Ngôi nhà chữ cái” có các
cột tương ứng với hình ảnh, chữ cái mà trẻ được học theo từng chủ đề để trẻ
hoạt động.

Môi trường hoạt động tại góc học tập
Những đồ dùng học tập của trẻ tôi cũng dán từ chỉ tên: Bút chì, kéo, hồ
dán, hay giá đựng sách vở của trẻ được chia làm nhiều ngăn có dán từ vào mỗi

ngăn như vở tạo hình, vở tập tô, vở toán… Hàng ngày trẻ lấy sách vở, đồ dùng
của mình được làm quen với các chữ cái dán trên đồ dùng và vở lâu dần thành
quen, trẻ còn có thể học đánh vần những từ đó. Điều này không những giúp trẻ
học chữ cái thông qua từ mà còn rèn ở trẻ tính ngăn nắp, gọn gàng khi cất đồ
dùng đồ chơi.
Không chỉ gắn chữ ở các góc, đồ dùng học tập của trẻ mà ngay cả đồ dùng
cá nhân của trẻ như khăn mặt, cốc uống nước, bàn chải đánh răng, gối đều được
mang kí hiệu bằng chữ cái, khi sử dụng trẻ đều nhận biết được ký hiệu chữ cái
5


của mình, tên của mình và dùng đúng đồ của mình. Từ đó không chỉ giúp trẻ
nhớ các chữ cái, nhớ tên của mình mà còn biết giữ gìn đồ dùng cá nhân của
mình nữa.
Với các bảng biểu tôi đã trang trí tên gọi bằng chữ cái tiếng việt cơ bản để
hàng ngày trẻ nhìn thấy, trẻ nhận mặt chữ và ghi nhớ các từ trong bảng và biết
bảng đó là bảng gì, có chữ gì, từ gì.
Ví dụ: Bảng bé ngoan: Trẻ nhớ kí hiệu chữ nào là ô của mình và cắm cờ
đúng ô đó. Hay bảng theo dõi thời tiết: Trẻ biết hôm nay thời tiết như thế nào.
Sáng, trưa, chiều trời nắng hay mưa, nóng hay lạnh.Trẻ sẽ lên ghép từ thời tiết
theo thời gian trong ngày ở bảng.

Các bảng biểu để trẻ hoạt động
Đối với môi trường bên ngoài như: góc thiên nhiên, bảng tuyên truyền, khu
vực để đồ dùng cá nhân của trẻ. Đây cũng là nơi trẻ thường xuyên hoạt động nên
có tác dụng ôn tập củng cố chữ cái và từ cho trẻ.
Tủ để đồ dùng cá nhân của trẻ như: mũ, ba lô… tôi luôn gắn hình ảnh hoa
kèm theo tên trẻ. Như vậy hàng ngày trẻ cất đồ dùng hoặc sử dụng đồ dùng vừa
đúng quy định vừa nhớ tên của mình của bạn, biết tên của mình có chữ gì, biết
thứ tự của từng chữ từ trái sang phải của các chữ như thế nào.

Khu vực tuyên truyền ngoài lớp học là nơi không những tạo môi trường
chữ cho trẻ mà còn mang tính tuyên truyền đến các bậc phụ huynh hiểu biết về
chữ mà con em mình đang học. Những hình ảnh kèm theo chữ trẻ được học
hàng ngày, chương trình học và tư vấn các tài liệu, đồ dùng, đồ chơi, các trò chơi
phục vụ môn chữ cái, giúp các bậc phụ huynh biết và ôn luyện cho trẻ thêm ở
nhà.
Ở góc thiên nhiên, tôi đặt tiêu đề cho góc là “Bé yêu thiên nhiên”. Trên mảng
tường trang trí những hình ảnh bảo vệ môi trường, bé chăm sóc cây cùng các bài
thơ tranh chữ to để trẻ được làm quen.
Ví dụ: Bài thơ “Em bé tưới hoa” kèm theo hình ảnh
Em bé nhỏ
Đem bình nước
Tưới cho hoa
Hoa mỉm cười
6


Xòe lá “vẫy”
Các loại cây, loại hoa đều có biển gắn ghi tên để trẻ nhận biết, tập đọc và tri
giác, tìm hiểu chữ cái trong các tên.
Với việc tạo môi trường chữ cái phong phú cho trẻ được tiến hành một
cách tự nhiên từ những hoạt động gần gũi giúp trẻ có cơ hội được luyện tập phát
âm những chữ cái đã học và làm quen với chữ mới, trẻ được hoạt động theo
hứng thú cá nhân.
2.3.2. Biện pháp 2: Vận dụng đồ dùng trực quan qua
các trò chơi chữ cái sáng tạo.
Cũng như các môn học khác, trẻ mầm non đều “Học bằng chơi, chơi mà
học”, mọi hoạt động của trẻ được tổ chức dưới hình thức chơi. Vì vậy thế giới
đồ chơi và các trò chơi là nhu cầu tự nhiên không thể thiếu đối với cuộc sống
của trẻ. Để trẻ thực hiện tốt những hoạt động làm quen với chữ cái phong phú,

linh hoạt, phát huy được tính tích cực, sáng tạo của trẻ, giúp trẻ hiểu bài nhanh,
nhớ lâu thì trẻ phải được trực tiếp tham gia thực hành cùng các đồ dùng, đồ chơi
đa dạng qua các trò chơi chữ cái hấp dẫn. Do đó để trẻ có nhiều đồ dùng học tập
và vận dụng vào các trò chơi chữ cái, ngoài những đồ dùng, đồ chơi dạy học
được cung cấp như bảng chữ cái Tiếng Việt, tranh có từ chứa chữ cái, thẻ chữ,
thẻ từ… Hàng tháng tôi thường xuyên làm thêm đồ dùng, đồ chơi phục vụ môn
học theo từng chủ đề để giờ học đạt kết quả cao. Tôi tận dụng những nguyên vật
liệu sẵn có ở địa phương và nguyên liệu phế thải để làm đồ dùng dạy học. Từ
những gáo dừa, vỏ các con sò, ngao, gốc biển, những đoạn dây thừng bỏ đi sơn
màu và tạo thành những chữ cái ngộ nghĩnh.
Tận dụng các hột hạt nhãn, vải, hạt na, đậu xanh, khuy áo để trẻ chơi xếp
thành các chữ cái với tên trò chơi rất đáng yêu như “Tạo hình chữ”, “Xếp chữ theo
màu sắc”. Những tranh ảnh, lịch cũ, họa báo, tạp chí cũ làm nguyên vật liệu để viết
tranh chữ to, làm bưu thiếp chúc mừng, làm con quay xúc xắc để trẻ chơi các trò
chơi mang tên “Bàn tay khéo léo”, “Con quay xúc xắc”, “Bảy sắc cầu vồng”.
Ví dụ: Trò chơi “Bảy sắc cầu vồng”.
Cách chơi: Các tờ lịch cũ lật mặt sau cho trẻ vẽ hình chiếc cầu vồng lớn
không tô màu lên đó. Cô viết một số từ chỉ màu sắc vào bên trong mỗi đường kẻ
rồi cùng nhau nói các về các từ vừa được viết và cho trẻ xếp chữ theo từ cô đã viết.
Đối với các trò chơi động thì tôi tận dụng những tấm bìa cứng, giấy đề
can, ống hút tạo thành chiếc đồng hồ chữ cái, các mũ múa, bảng ghép từ,làm
bảng ong tìm chữ, làm những dải giấy ca rô từng ô để trẻ dùng thẻ chữ cái xếp
vào các ô thành từ cô yêu cầu hay tận dụng xốp, thép, cành cây khô làm cây hoa
quả chữ cái. Cho trẻ chơi các trò chơi: “Ong tìm chữ”, “Đồng hồ chữ cái”,
“Ghép vần chữ rời”.
Ví dụ: Trò chơi “Ong tìm chữ”. Từ bảng ong tìm chữ cô đã làm yêu cầu trẻ
lên tìm chữ cái ghép thành từ hay cô cho nhiều chữ cái trên bảng trẻ tinh mắt lên
tìm chữ cô yêu cầu.

7

Những nguyên vật liệu phế thải: chai, lọ, ống hút, ni lông bọc quà, hộp sữa
chua… tạo thành những đồ dùng, đồ chơi như cái làn chữ cái, cốc, cái phích có
dán các chữ cái để trẻ chơi trò chơi “Đi chợ tết” hay “Siêu thị chữ cái”

Một số đồ dùng, đồ chơi được làm từ các nguyên vật liệu khác nhau
Ngoài những trò chơi trẻ được thực hành trực tiếp qua đồ dùng trực quan
thì những trò chơi chữ cái trên trình chiếu bài giảng cũng không kém phần lôi
cuốn trẻ. Vì vậy trong bài dạy tôi luôn phối hợp xen kẽ các trò chơi động và
tĩnh, kết hợp cả trò chơi công nghệ thông tin cùng với đồ dùng trực quan để phát
huy được tính tích cực của trẻ trong mọi hoạt động. Các trò chơi trên bài giảng
trình chiếu tôi thiết kế như “Ngôi sao may mắn”, “Hãy cho tôi chữ”, “Ai tinh
nhanh”, tìm đúng chỗ “đô mi nô” chọn chữ cái cho tranh, các trò chơi trong
chương trình kids mart và bút chì thông minh.

8


Các trò chơi với chữ cái
Bên cạnh đó tôi còn vận dụng các trò chơi dân gian kết hợp với các bài
đồng dao dễ nhớ, dễ chơi mà lại tạo hiệu quả trong việc tiếp thu kiến thức, phát
triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ biết những trò chơi dân gian truyền thống của
dân tộc và sẽ được lưu giữ mãi trong trái tim trẻ thơ. Các trò chơi như: cướp cờ,
chèo thuyền, nu na nu nống, gánh gánh gồng gồng, lộn cầu vồng, chi chi chành
chành, kéo cưa lừa xẻ…
Như vậy trong các tiết học những đồ dùng, đồ chơi tự tạo đã phát huy được
tác dụng qua các trò chơi sáng tạo. Các hoạt động tổ chức dưới nhiều hình thức
khác nhau và thay đổi thường xuyên đã tạo sự mới lạ, hứng thú cho trẻ, giúp trẻ
được thực hành, trải nghiệm, thỏa mãn được nhu cầu học mà chơi ở trẻ.

2.3.3. Biện pháp 3: Vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp, hình
thức tổ chức tiết học
Để tiết học làm quen chữ cái thành công, giúp trẻ hiểu bài và hứng thú
tham gia hoạt động một cách tích cực. Mỗi tiết dạy cần phải tổ chức hình thức,
phương pháp dạy học linh hoạt, sáng tạo, hấp dẫn. Những kiến thức truyền đạt
cho trẻ phải ngắn gọn, dễ hiểu và đồ dùng, đồ chơi phục vụ môn học phong phú,
những trò chơi phù hợp với nguyên tắc động và tĩnh. Mọi hoạt động luôn lấy trẻ
làm trung tâm, tạo không khí giờ học sôi nổi, nhẹ nhàng, thoải mái. Vì vậy để
mang lại hiệu quả cao, trong mỗi tiết học tôi luôn nghiên cứu kỹ để lựa chọn
những hình thức, phương pháp phù hợp và thay đổi hình thức ở mỗi tiết dạy để
tránh sự lặp lại gây nhàm chán cho trẻ. Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin
để giảng dạy với những hình ảnh trình chiếu sinh động, hấp dẫn, mới lạ thu hút
trẻ và phù hợp với yêu cầu bài dạy đồng thời kết hợp cho trẻ được thực hành
nhiều với đồ dùng trực quan.
Ví dụ: Tiết làm quen nhóm chữ cái “o, ô, ơ”. Chủ đề : Trường mầm non.
Tôi sử dụng câu chuyện để dẫn dắt vào chữ cái mà trẻ được làm quen. Vào
bài tôi cho trẻ hát bài “Ngày vui của bé” để chào đón ngày hội khai trường. Sau
đó kể cho trẻ nghe câu chuyện “Vịt con trong ngày khai trường” cùng những
hình ảnh câu chuyện sinh động trên trình chiếu và hỏi trẻ: Ngày đầu tiên đến lớp
vịt con chuẩn bị trong cặp được những gì? Trẻ nói bảng con, vở, hộp màu… Lần
lượt tôi cho trẻ làm quen chữ o qua từ “bảng con”. Tiếp tục dẫn dắt câu chuyện.
9


Khi vịt con viết trên bảng đã thành thạo cô giáo Ngan bảo Vịt con lấy gì? (Hộp
màu) và tôi cho trẻ làm quen chữ “ô” trong từ “hộp màu”. Cô giáo Ngan ra bài
tập về nhà vào đâu “Quyển vở” và cho trẻ làm quen với chữ “ơ” trong từ “quyển
vở”. Sau đó tôi chú trọng đến việc rèn cách phát âm cho trẻ, phân tích nét chữ,
sửa sai cách phát âm cho trẻ từng chữ. Để trẻ ghi nhớ các chữ cái được lâu tôi
liên hệ thực tế hỏi trẻ chữ cái đó giống cái gì hay đồ vật gì, để phát huy tích cực

cực tư tuy của trẻ. Như chữ “o” giống hình tròn, ông mặt trời… Bước sang phần
luyện tập, củng cố tôi cho trẻ ôn luyện bằng các trò chơi “Tạo dáng thành chữ
cái”.Trẻ được tạo dáng chữ cái bằng các bộ phận cơ thể như cong hai ngón tay
và cho trẻ cầm tay nhau đứng thành vòng tròn tạo thành chữ “o”,“ô”, “ơ”.
Để trẻ nhớ nét chữ vừa học tôi cho trẻ chơi viết chữ “o”, “ô”, “ơ” trên
không kết hợp đọc câu miêu tả chữ: o tròn như quả trứng gà, ô thì đội mũ, ơ thời
thêm râu. Sau đó cho trẻ chơi trò chơi “Tìm chữ trong tranh”.Tôi treo tờ tranh
chữ to bài thơ “Nghe lời cô giáo” của Nguyễn Văn Chương lên trước lớp cho trẻ
đọc thơ một lần, trẻ nhìn theo que chỉ của cô và đọc thơ. Cho trẻ thi đua bật qua
các vòng lên tìm và gạch chân một chữ o, ô, ơ vừa học. Trẻ phải chú ý tìm lần
lượt từ trên xuống dưới, từ trái qua phải. Thời gian là bản nhạc bài hát “Tôi là
chữ o, ô, ơ”. Tổ nào gạch được nhiều chữ cái tổ đó chiến thắng.
Ở tiết dạy này tôi sử dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy với những
hình ảnh đẹp và hiệu ứng chữ cái hấp dẫn thu hút trẻ. Tuy nhiên giờ học đạt kết
quả chưa cao, một số trẻ chưa tập trung vì trẻ mới bắt đầu được làm quen với bộ
môn này. Vì vậy tôi cần cố gắng sáng tạo nhiều hơn nữa để các tiết dạy tiếp theo
mang lại hiệu quả cao hơn.
Khi chuyển sang các chủ đề tiếp theo, tôi luôn thay đổi hình thức tổ chức
và đồ dùng trực quan ở mỗi tiết dạy để gây hứng thú cho trẻ.
Với tiết dạy: Làm quen với chữ cái n, m, l. Chủ đề: Thế giới thực vật.
Tôi tổ chức theo hình thức hội thi “Lễ hội mùa xuân” và tạo sân khấu mùa
xuân. Cô và các cháu đội mũ múa về các loài hoa và trang phục sắc xuân, đồng
thời tôi tạo mô hình vườn hoa mùa xuân để trẻ thăm quan, đồ dùng dạy học là
vật thật. Để phần giới thiệu hấp dẫn tôi đóng vai chị mùa xuân cùng trang phục
và mũ múa thật đẹp.
Vào bài tôi giới thiệu: Chị mùa xuân xin chào các em đến với “Lễ hội mùa
xuân” Chị đến từ vườn hoa xuân, mùa xuân đến trăm hoa đua nở, khoe sắc. Hòa
chung với không khí vui tươi rợp sắc xuân. Hôm nay ba đội chơi Mai vàng, Lan
tím và Hồng tươi đã mang đến nhiều loài hoa của các vùng, miền trong cả nước
để chung vui với hội thi.

Các đội chơi sẽ vui cùng lễ hội với những phần chơi hấp dẫn: Phần 1: Ô
cửa mùa xuân; Phần 2: Đố bé chữ gì; Phần 3: Trò chơi bé yêu
Và chúng ta cùng đến với phần 1: Ô cửa mùa xuân
Các em ơi! Mùa xuân đến các loài hoa đua nhau nở khoe sắc màu rực rỡ và
có rất nhiều điều muốn nói. Bây giờ mời các em cùng đến vườn hoa xuân để
ngắm nhìn và nghe cuộc trò chuyện của những loài hoa nhé. Sau đó tôi cho trẻ
10


thăm quan mô hình vườn hoa mùa xuân và trò chuyện về chủ đề. Lần lượt tôi
dẫn dắt vào các phần tiếp theo.
Phần 2: Đố bé chữ gì?
Mùa xuân là mùa của các lễ hội, mùa của các hội thi. Đến với hội thi hôm
nay, đội Hồng tươi mang đến một loài hoa thật đẹp đó là hoa hồng. Xin mời đội
Hồng tươi trưng bày lọ hoa của mình. Cô đặt từ “hoa hồng” được ghép bằng thẻ
chữ cái và cho trẻ tìm chữ cái đã học trong từ “hoa hồng”. Cô giới thiệu chữ cái
“n”, phát âm, phân tích cấu tạo chữ và cho trẻ đọc. Đến chữ cái “m” tôi dẫn dắt:
Miền Bắc khi mùa xuân đến những cánh hoa đào hồng tươi đua nhau khoe sắc
thắm, còn miền Nam có hoa mai vàng nở báo hiệu mùa xuân tươi đẹp đã về.
Hôm nay đội Mai vàng đã mang đến loài hoa gì nào? (Hoa mai). Đội Mai vàng
mang lọ hoa mai ra trưng bày. Cô đặt từ “hoa mai” được ghép bằng thẻ chữ cái
và cho trẻ tìm chữ cái đã học trong từ “hoa mai”. Cô giới thiệu chữ cái “m”,
phát âm, phân tích cấu tạo chữ, cho trẻ đọc và cho trẻ so sánh chữ cái “n”, “m”.
Tương tự chữ cái “l” tôi đọc câu đố về hoa lan, cho trẻ đoán đội Lan tím mang
đến loài hoa gì và cho trẻ làm quen chữ cái “l” trong từ “hoa lan”. Khi làm quen
với các chữ cái, tôi cho các đội chơi lắc xắc xô dành quyền lên tìm chữ cái đã
học, nêu cấu tạo phát âm chữ cái mới và so sánh để tạo không khí sôi nổi, thi
đua trong học tập. Trong tiết học tôi chú ý đến việc rèn cách phát âm cho trẻ,
những trẻ nói lắp, nhút nhát, nói ngọng tôi chú trọng rèn trẻ nhiều hơn.
Phần 3: Trò chơi bé yêu.

Ở phần thi này tôi cho trẻ được luyện tập với trò chơi “Đi chợ tết”. Trẻ sẽ
cùng nhau đi chợ mua các loại quả, bánh kẹo mang tên chữ cái đã học n, m, l, về
cho đội mình và bày mâm ngũ quả ngày tết. Đội Mai vàng chữ “n”, Lan tím chữ
“l”, Hồng tươi chữ “m” và trò chơi “hái hoa dân chủ”. Tôi làm cây hoa quả bằng
xốp có chữ cái trong hoa quả. Các đội chơi đi qua đường dích dắc lên hái hoa và
quả có chứa chữ cái mà cô yêu cầu.
*Sang chủ đề: Hiện tượng tự nhiên. Với tiết dạy làm quen chữ cái “g”, “y”.
Tôi tạo sân khấu hiện tượng tự nhiên và đóng vai “Nữ thần mặt trời” xuất
hiện. Tôi giới thiệu “Nữ thần mặt trời” xin chào thế giới thiên thần.
Xin chào các con đến với hội thi “Bảy sắc cầu vồng”.Thành phần tham gia
hội thi có các đội chơi: Đội mặt trăng, đội mặt trời và đội sấm chớp.
Chúng ta sẽ trải qua các phần thi: Phần 1: Cùng nhau khám phá
Phần 2: Thử tài bé yêu
Phần 3: Chung sức
Lần lượt thực hiện từng phần thi. Ở phần 1: Cùng nhau khám phá.
Tôi kể một đoạn trong câu chuyện “Cô Mây” theo mô hình rối dẹt tôi đã
tạo nên, cho trẻ nghe về về các hiện tượng tự nhiên trong câu chuyện.
Phần 2: “Thử tài bé yêu”:Cho trẻ làm quen chữ cái “g”, “y” qua từ “giọt
sương”, “đám mây” với hình ảnh và hiệu ứng chữ cái trên trình chiếu.
Phần 3: Chung sức: Trẻ được trải nghiệm thực hành qua các trò chơi “Đồng
hồ chữ cái” và trò chơi “Bảy sắc cầu vồng”.
11


Như vậy với sự thay đổi hình thức và đồ dùng dạy học ở mỗi tiết dạy. Có
tiết dạy thì sử dụng công nghệ thông tin, tiết dạy thì sử dụng toàn bộ đồ dùng vật
thật và tiết dạy kết hợp cả công nghệ thông tin cùng vật thật trong việc làm quen
chữ cái qua các trò chơi chữ cái sáng tạo giúp bài dạy phong phú, đa dạng, hấp
dẫn lôi cuốn trẻ.
* Đối với tiết trò chơi với chữ cái cần được tổ chức ôn luyện bằng nhiều trò

chơi để trẻ được củng cố, thực hành nhiều giúp trẻ khắc sâu kiến thức.
Ví dụ: Trò chơi với chữ cái v, r. Chủ đề quê hương, đất nước, Bác Hồ.
Ở tiết dạy này tôi cũng tổ chức nhiều trò chơi đa dạng, hấp dẫn. Tôi tổ chức
chương trình “Tôi yêu Việt Nam”. Xung quanh lớp học tôi dán tranh ảnh về Hà
Nội kèm các từ và sân khấu chương trình cùng hình ảnh về phong cảnh Việt
Nam và cho các cháu đội mũ múa ngôi sao, mặc áo đỏ sao vàng biểu tượng ngôi
sao năm cánh của con người Việt Nam.
Vào bài tôi giới thiệu: Chào mừng các bạn đến với chương trình “Tôi yêu
Việt Nam”.Chương trình hôm nay gồm 3 phần:
Phần 1: Kiến thức
Phần 2: Chung sức
Phần 3: Tài năng
Với sự tham gia của 2 đội chơi: Đội sao vàng và đội sao đỏ
Phần 1: Kiến thức: Tôi cho trẻ xem video về thủ đô Hà Nội qua màn ảnh
nhỏ và giới thiệu.
Đất nước Việt Nam mình thật giàu đẹp. Đặc biệt là thủ đô Hà Nội có rất
nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử và con người Hà Thành rất thân thiện,
cởi mở. Sau đó cho trẻ hát bài “Yêu Hà Nội” và dẫn dắt tiếp chương trình.
Chương trình có 1 phần thưởng tặng các con đó là một chuyến đi du lịch Hà
Nội. Nhưng để đến thủ đô tuyệt đẹp của đất nước Việt Nam chúng ta phải trải
qua các thử thách của chương trình.
Phần 2: Chung sức:
+ Trò chơi 1: “Ai tinh mắt”.
Ban tổ chức đã chuẩn bị cho các thí sinh rất nhiều ba lô để đi du lịch. Trước
khi đi du lịch nhiệm vụ các thí sinh phải phát âm chữ cái trên ba lô để nhận ba lô
của đội mình. Trẻ xếp 2 hàng và thực hiện thử thách của chương trình.
Lần 1: Trẻ tự đứng thành hàng và phát âm chữ cái. Hàng chữ v đứng tay
phải cô, hàng chữ r đứng phía tay trái cô.
Lần 2 : Hãy chọn một bạn phát âm chữ cái trên ba lô các bạn. Các bạn quay
người sang phải cho các bạn kiểm tra và ngược lại.

+ Trò chơi 2: Trò chơi: “Hãy cho tôi chữ”.
Trên đường đi chúng ta phải qua 1 chiếc cầu, các đội chơi phải vượt qua
cây cầu này bằng cách “trèo lên xuống ghế” lên gạch chân chữ cái “v, r” về cho
đội của mình trong bài thơ “Ảnh Bác” để đi tiếp chặng đường tiếp theo.
+ Trò chơi 3: “Ngôi sao may mắn”
Trên màn chiếu có các hình ảnh về danh lam thắng cảnh Hà Nội kèm theo
các từ như: Lăng Bác Hồ, Tháp Rùa, Văn Miếu Quốc Tử Giám, Công viên Thủ
12


Lệ, Chùa một cột, Đền Ngọc Sơn... được lồng vào các ngôi sao, lần lượt cánh
sao hình ảnh về danh lam thắng cảnh xuất hiện và quay. Các đội chơi nhanh mắt
nhìn hình ảnh danh lam thắng cảnh có chứa chữ v, r trong các từ và bấm chuông
thật nhanh để dành quyền trả lời.
Phần 3: Tài năng: Trò chơi “Bàn tay khéo léo”.
Ở phần thi này các đội chơi sẽ thể hiện tài năng tô chữ v, r in rỗng. Trước
khi tô chữ tôi cho trẻ phát âm và nhắc lại cấu tạo chữ “v, r”. Cho trẻ xem các nét
qua hiệu ứng trên trình chiếu. Sau đó tôi hướng dẫn cách tô theo vở tập tô, tư thế
ngồi và cách cầm bút để tô. Trong lúc trẻ tô, tôi tập trung chú ý rèn kỹ năng cầm
bút, ngồi viết đúng tư thế cho trẻ.
Kết thúc chương trình tôi cho trẻ đi thăm quan mô hình Lăng Bác do tôi tự
tạo: Các đội chơi đã hoàn thành xuất sắc các thử thách do chương trình đưa ra và
điểm đến đầu tiên của Thủ đô Hà Nội là lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Như vậy với mỗi tiết dạy tôi thay đổi hình thức tổ chức linh hoạt và sáng
tạo cùng với việc trang trí lớp học kết hợp đồ dùng đồ chơi và các trò chơi đa
dạng. Kết quả các giờ học hấp dẫn, lôi cuốn trẻ, phát huy được tính tích cực ở
trẻ, thu hút sự tập trung, chú ý trong giờ học đồng thời giúp trẻ nắm vững
kiến thức.
2.3.4. Biện pháp 4: Dạy trẻ làm quen chữ cái ở mọi lúc mọi nơi.
Như chúng ta đã biết, đặc điểm tâm lý trẻ mầm non ghi nhớ không chủ

định, trẻ chóng nhớ nhưng cũng nhanh quên. Vì vậy các kiến thức cung cấp cho
trẻ nếu không thường xuyên ôn luyện trẻ sẽ nhanh chóng quên sau khi lĩnh hội
kiến thức khác. Do đó muốn nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen chữ cái
không chỉ dừng lại trên tiết học mà phải thường xuyên dạy trẻ ở mọi lúc, mọi
nơi, tận dụng các thời điểm trong ngày, lồng ghép tích hợp các môn học, đồng
thời cùng phối hợp với phụ huynh dạy trẻ thêm ở nhà để mang lại kết quả học
tập cao cho trẻ. Các hoạt động trong ngày của trẻ như đón trẻ, hoạt động ngoài
trời, hoạt động góc, hoạt động chiều, trả trẻ đều có thể lồng ghép để trẻ được ôn
luyện chữ cái.
Ví dụ: Vào giờ đón, trả trẻ: Trước khi vào lớp trẻ phải tìm đúng tên của
mình ở tủ để cất đồ dùng cá nhân của mình và nhận ra kí hiệu tên để đi đúng dép
của mình ở lớp. Vào lớp trẻ tự tìm tên, kí hiệu của mình tại góc “Bé đến lớp” cài
vào dưới tấm ảnh của mình để cô và các bạn biết hôm nay bé đi học.

13


Trẻ ôn luyện chữ cái trong giờ đón, trả trẻ
Hay cho trẻ chơi tự do ở các góc và tại góc chữ cái: Trẻ có thể tìm thẻ chữ
ghép thành từ, xem tranh truyện, đọc thơ, đồng dao, tập kể chuyện theo tranh.
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ, hoạt động này trẻ được
tham gia các trò chơi rất thuận lợi cho việc ôn luyện, củng cố chữ cái cho trẻ hàng
ngày. Ở hoạt động này, mỗi góc chơi trẻ đều được tiếp xúc và làm quen với chữ
cái qua môi trường chữ cái do cô tạo ra theo các chủ đề. Đặc biệt tại góc học tập
và nghệ thuật trẻ được thực hành ôn luyện chữ cái với nhiều hình thức đa dạng.
Ở góc học tập trẻ được chơi với các thẻ chữ cái, phát âm, ghép từ, tìm chữ
trong từ, nối chữ tương ứng, tập tô các chữ cái, làm bộ sưu tập chữ cái cắt từ họa
báo, tạp chí theo chủ đề và tự đặt tên cho album.
Góc nghệ thuật: Trẻ được vẽ, nặn, in, đồ chữ cái, viết tên, trang trí thiệp
mời, thiệp chúc mừng, xếp hột hạt, khuy áo tạo thành chữ, trẻ được làm quen

với tranh chữ to, ôn luyện kỹ năng cầm sách, giở sách, đọc truyện, thơ, đồng
dao, kể chuyện theo tranh.

Trẻ hoạt động chữ cái tại góc học tập và góc nghệ thuật
Các giờ hoạt động ngoài trời, giờ ăn, giờ ngủ, có thể cho trẻ ôn luyện phát
âm chữ, đọc các bài thơ, câu đố, đồng dao, câu chuyện hay chơi các trò chơi tạo
tâm thế vui vẻ cho trẻ.
Đối với các giờ hoạt động chung như giờ toán, thể dục, khám phá khoa học,
văn học… Tôi cũng sử dụng lồng ghép cho trẻ được ôn luyện chữ cái một cách hợp
14


lý, không tích hợp quá nhiều, phù hợp với từng bài dạy để trẻ tiếp thu không bị gò
bó, không gây nhàm chán cho trẻ trong bài dạy.
Ví dụ: Trong giờ học khám phá khoa học “Tìm hiểu về một số con vật sống
trong gia đình”. Chủ đề: Thế giới động vật. Hình ảnh về các con vật cho trẻ làm
quen có thể kèm các từ: Con vịt, con chó, con mèo… và cho trẻ đọc. Hay chơi
các trò chơi như “ô chữ bí mật” trẻ mở từng ô chữ, mỗi ô chữ có hình ảnh các
con vật và các từ kèm theo cho trẻ đọc.
Với môn thể dục ở tiết dạy “bật chụm tách chân qua các ô” có thể viết chữ
cái trong các ô cho trẻ đọc và trẻ biết ô chữ cái nào bật chụm, ô chữ cái nào bật
tách. Hay chơi trò chơi tiếp cờ, cướp cờ ở mỗi lá cờ có các chữ cái khác nhau.
Giờ văn học cho trẻ kể chuyện theo tranh, kể chuyện sáng tạo, chơi trò chơi
ghép tranh thành câu chuyện hay ghép hình nhân vật từ các chữ cái. Đọc các bài
thơ qua tranh chữ to, đọc tên bài thơ, tên câu chuyện và nhân vật.
Hay môn âm nhạc không chỉ tạo ra không khí giờ học cho trẻ sôi nổi mà
con giúp trẻ ôn luyện các chữ cái qua các bài hát như bài hát “Tôi là chữ o, ô,
ơ”, “o tròn như trứng vịt”, “học chữ cái”, “Sói và gà cánh tiên”…
Vào các hoạt động buổi chiều trong tuần tôi tập trung rèn kỹ năng tư thế
ngồi, cách cầm bút và kỹ năng tập tô chữ cái cho trẻ.

2.3.5. Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh
Ngoài việc dạy trẻ ở trường, lớp, thời gian trẻ ở nhà cũng rất quan trọng. Vì
vậy cần phải phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để cùng nhau thống nhất phương
pháp, hình thức cho trẻ làm quen với chữ cái mang lại hiệu quả. Hàng ngày vào
giờ đón, trả trẻ tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của
trẻ, hôm nay trẻ học chữ gì, cháu nào phát âm chưa chuẩn, tô chưa đẹp đặc biệt
chú ý trẻ nói ngọng, nói lắp để bố mẹ về ôn luyện ở nhà. Vào các buổi họp phụ
huynh, tôi tuyên truyền cho phụ huynh biết về tầm quan trọng của môn làm quen
với chữ cái đối với trẻ và những tài liệu, đồ dùng đồ chơi phục vụ môn học để
phụ huynh mua cho trẻ học ở nhà. Khuyến khích cha mẹ hàng ngày dành thời
gian dạy trẻ cách phát âm, đọc thơ, kể chuyện cho trẻ nghe. Cha mẹ cần phải
phát âm chuẩn 29 chữ cái, tránh nói tiếng địa phương, tạo môi trường chữ viết ở
nhà cho trẻ để trẻ làm quen với việc học, viết và đọc sách. Khi đi dạo chơi, thăm
quan, khuyến khích trẻ nhận chữ, đánh vần, đọc các chữ viết, ký hiệu ở bảng
biểu, biển báo nơi công cộng. Đồng thời vận động phụ huynh sưu tầm nguyên
vật liệu địa phương để tạo ra đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho môn học của trẻ.

15


Trao đổi với phụ huynh qua giờ đón, trả trẻ và qua bảng tuyên truyền.
2.3.6. Biện pháp 6: Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy
Để đáp ứng nhu cầu nhận thức của trẻ và thực hiện yêu cầu ứng dụng công
nghệ thông tin vào giảng dạy. Với bộ môn làm quen với chữ cái, ngoài việc soạn
các bài dạy bằng giáo án điện tử còn có rất nhiều trò chơi và chương trình học
để trẻ học mọi lúc mọi nơi như: Chương trình học Kidsmart, bút chì thông minh,
happykid….Khi soạn giáo án điện tử với nhiều kiểu bài đa dạng, tôi soạn với
nhiều hình thức khác nhau, phương pháp sáng tạo chọn những hình ảnh đẹp,
hiệu ứng, âm thanh, màu sắc rõ nét, hấp dẫn lôi cuốn trẻ để trẻ được làm quen
và nhận biết, phát âm các chữ cái, được tham gia vào các trò chơi trên máy tính.

Ví dụ: Khi dạy trẻ làm quen với chữ cái i, t, c chủ đề thế giới động vật.
Tôi lựa chọn nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức sau đó kết hợp với
phần mềm tin học lựa chọn hình ảnh, phông nền, kiểu chữ cho phù hợp với chủ đề
và nội dung bài dạy. Xây dựng bài giảng bằng cách tạo ra các slide trình chiếu,
kết hợp với hình ảnh, tiếng kêu của các con vật: con thỏ, con vịt, con chó…
Cho trẻ xem vi deo về thế giới động vật và làm quen các chữ cái “i”, “t”,
“c” cùng kết hợp chơi trò chơi “tìm hình ảnh qua ô chữ” để trẻ được ôn chữ cái
đã học.
Ngoài ra tôi khai thác một số hoạt động ứng dụng từ chương trình học Kids
mart và happykid, các nguồn dữ liệu thiết kế trên máy tính. Lấy ý tưởng từ ngôi
nhà sách của Bailey’s trong chương trình Kids mart và bút chì thông minh. Tôi
tổ chức cho trẻ được ôn luyện chữ cái mọi lúc, mọi nơi bằng các trò chơi: Đuổi
hình bắt chữ, bù chữ còn thiếu, tìm chữ tương ứng với hình, sắp xếp lô gic….

16


Sử dụng chương trình Kidsmart và bút chì thông minh cho trẻ ôn luyện chữ cái
Để trẻ nhớ mặt chữ, cấu tạo chữ và thao tác tô chữ, tôi sử dụng chương
trình happykids bằng cách cho trẻ thực hành điều khiển chuột máy tính để quan
sát thao tác tô chữ trên máy tính với 3 kiểu chữ in hoa, in thường, viết thường.
Trẻ được khắc sâu thao tác tô theo quy luật nhất định là tô từ trái sang phải, từ
trên xuống dưới, trùng khít lên nét chấm mờ.
Đông thời sưu tầm tranh ảnh động trên mạng, các loại tranh ảnh tự vẽ hoặc
mua đưa vào máy, các video, đoạn phim, bài hát theo từng chủ đề. Mỗi hình ảnh
có chứa các từ tương ứng kèm theo. Trẻ quan sát, phát âm chữ, đọc các từ dưới
tranh. Như vậy trẻ được cùng chơi, cùng ôn luyện chữ cái một cách nhẹ nhàng,
thoải mái. Ví dụ: Cho trẻ xem 1 đoạn video về các phương tiện giao thông cùng
tiếng kêu của phương tiện. Khi hình ảnh phương tiện nào dừng thì có từ chứa
chữ cái đã học và trẻ đọc.

2.4. Kết quả thực hiện:
Sau khi nghiên cứu và áp dụng những biện pháp trên đề tài đã mang lại một
số hiệu quả cụ thể như sau:
+ Đối với trẻ: Trẻ hứng thú học, tiếp thu bài tốt, các giờ học làm quen với
chữ cái đạt kết quả cao. Trẻ nhận biết và phát âm chuẩn 29 chữ cái, tô chữ trùng
khít, cầm bút viết và ngồi học đúng tư thế. Số trẻ đạt tốt khá cao, số trẻ trung
bình giảm đáng kể.
+ Đối với bản thân: Bản thân đã rút ra được những kinh nghiệm, nâng cao trình
độ chuyên môn nghiệp vụ và chất lượng giảng dạy bộ môn làm quen với chữ cái.
Tạo được hứng thú cho trẻ tham gia các hoạt động, đặc biệt là hoạt động làm quen
với chữ cái.
+ Đối với đồng nghiệp: Từ những ứng dụng giảng dạy thực tế của bản thân,
chị em đồng nghiệp được học hỏi và trao đổi kinh nghiệm để nâng cao năng lực
chuyên môn.
+ Đối với nhà trường: Nhà trường đã khẳng định được vị trí của bộ môn
làm quen chữ cái và có những bước phát triển mới cho trẻ chuẩn bị tốt tâm thế
vững vàng bước vào trường tiểu học. Đồng thời góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục của nhà trường ngày càng phát triển.
17


So với kết quả khảo sát đầu năm thì kết quả khảo sát cuối năm trên trẻ cho
thấy như sau:
Mức độ
Tỷ lệ
%

Đạt
Tỷ lệ
Khá

%

Tỷ lệ
%

Chưa
đạt

Tốt
TB
Tiêu chí
Trẻ nhận biết và
phát âm đúng
18
49
17
46
2
5
0
chữ cái
Trẻ hứng thú
chơi các trò chơi
20
54
16
43
1
3
0

chữ cái
Trẻ biết tô trùng
khít lên chữ
17
46
17
46
3
8
0
chấm mờ
Trẻ ngồi đúng tư
thế, cầm bút
20
54
16
43
1
3
0
bằng tay phải
Kết quả đạt được như trên là nguồn động viên rất lớn để giúp tôi cố gắng
và sáng tạo hơn nữa trong việc giảng dạy của mình nhằm giúp trẻ luôn được
phát triển một cách toàn diện.
3. KẾT LUẬN
Cho trẻ làm quen với chữ cái là một trong những nội dung trọng tâm của
chương trình giáo dục mầm non. Hoạt động này vô cùng quan trọng đối với trẻ
mẫu giáo lớn, qua môn học giúp trẻ hình thành một số kĩ năng cần thiết tiền biết
đọc, tiền biết viết để trẻ tự tin bước vào lớp 1. Vì vậy để thực hiện tốt mục tiêu
giáo dục, nội dung, yêu cầu của môn học và truyền đạt kiến thức cho trẻ mang

lại kết quả cao thì cần phải trải qua một quá trình lâu dài và phụ thuộc rất nhiều
khả năng thực hiện của giáo viên. Do đó mỗi giáo viên cần phải bồi dưỡng
thường xuyên, học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nắm bắt kịp
thời công nghệ thông tin hiện đại, yêu nghề, mến trẻ để thực hiện tốt nhiệm vụ
chăm sóc giáo dục trẻ, tạo môi trường tốt để trẻ phát huy khả năng của mình
giúp trẻ phát triển một cách toàn diện, tạo nền tảng và tâm thế vững vàng để trẻ
học tốt ở các cấp sau này.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài và thực tế giảng dạy tôi đã rút ra một số
bài học kinh nghiệm sau:
- Giáo viên thật sự yêu nghề mến trẻ, chịu khó, kiên trì tìm tòi, không ngừng
học hỏi, trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ chuyên môn và công nghệ thông
tin để luôn có những biện pháp sáng tạo mới trong giảng dạy.
- Sưu tầm sáng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp và tận dụng nguyên vật liệu
tái tạo ra nhiều đồ dùng dạy học đảm bảo an toàn, tính hiệu quả và giáo dục cao
phục vụ cho môn học.
- Sưu tầm các trò chơi, đồng dao, câu đố hay, sáng tạo.
18


- Tạo môi trường chữ viết phong phú cuốn hút trẻ và vận dụng môi trường
hợp lý. Luôn phát huy được tính tích cực ở trẻ.
- Thực hiện tốt công tác phối hợp với phụ huynh.
Với những kinh nghiệm của bản thân tôi đã áp dụng vào dạy trẻ ở lớp và đạt
kết quả. Rất mong nhận được sự góp ý kiến chỉ đạo của các cấp lãnh đạo và bạn
bè đồng nghiệp để tôi thực hiện tốt hơn nữa trong công tác giáo dục trẻ của
những năm tiếp theo.
Xác nhận của thủ trưởng đơn vị

Ba Đình, ngày 28 tháng 3 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh

nghiệm của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác.
Người viết

Nguyễn Thị Huệ

19


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách: Giáo dục mầm non - Tập 3 do tập thể tác giả của khoa Giáo dục
mầm non trường Đại học sư phạm Hà Nội biên soạn.
2. Sách: Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên mầm non chu kì II
(2004 - 2007) - Quyển 2.
Tác giả: Nhà xuất bản Hà Nội - Phát hành ngày 25/2/2005
3. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên: Module 4: Đặc điểm phát triển nhận
thức. Những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ mầm non về nhận thức.
4. Sách: Bé vui học cùng máy tính - Quyển 1
Những trò chơi phát triển ngôn ngữ (ứng dụng phần mềm Kidsmart) - Nhà
xuất bản giáo dục - Tác giả Nguyễn Thị Thanh Thủy.
5. Tài liệu tham khảo qua Internet.

20


MỤC LỤC
STT
1
1.1
1.2

1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.3
2.3.1.
2.3.2.
2.3.3.
2.3.4.
2.3.5.
2.3.6.
2.4
3

Nội dung
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận
Thực trạng vấn đề
Các giải pháp tổ chức thực hiện
Xây dựng môi trường làm quen chữ cái phong phú và hấp
dẫn
Vận dụng đồ dùng trực quan đa dạng qua các trò chơi chữ
cái sáng tạo
Vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp, hình thức tổ

chức tiết học
Dạy trẻ làm quen chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi
Phối kết hợp với phụ huynh
Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy
Kết quả thực hiện
KẾT LUẬN

Trang
1
1
1
1
2
2
2
2
4
4
6
8
12
13
14
15
16

21