skkn một số biện pháp về công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao chất lượng học tập và rèn luyện đạo đức của học sinh THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
TRƯỜNG THPT YÊN ĐỊNH 2
***

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“MỘT SỐ BIỆN PHÁP VỀ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
HỌC TẬP VÀ RÈN LUYỆN ĐẠO ĐỨC
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG”

Người thực hiện: Lê Thị Hoàng Lan
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực: Công tác chủ nhiệm

THANH HÓA NĂM 2016


MỤC LỤC
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.3
2.3.
1

2.3.
2
2.3.
3
2.3.
4
2.3.
5
2.3.
6
2.3.
7
2.4
3
3.1
3.2

Nội dung
Mở đầu
Lí do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Nội dung
Cơ sở lí luận
Thực trạng vấn đề
Giải pháp

Trang
1

1
2
2
2
3
3
4
4

Tìm hiểu, phân loại học sinh lớp chủ nhiệm

4

Xây dựng Ban cán sự lớp và Ban chấp hành chi đoàn tự quản

5

Xây dựng thang điểm đánh giá thi đua của từng học sinh và
từng tổ

6

Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp

7

Chỉ đạo lớp thực hiện các nội dung giáo dục toàn diện

8

Xây dựng công tác phối hợp với các lực lượng giáo dục trong
và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh

10

Một số biện pháp hỗ trợ

12

Hiệu quả
Kết luận và kiến nghị
Kết luận
Kiến nghị

13
15
15
15

2


3


1. MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài
Ở trường phổ thông nói chung, trường trung học phổ thông (THPT) nói riêng
giáo viên chủ nhiệm (GVCN) lớp có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giáo
dục nhân cách cho học sinh (HS). Song trong những năm gần đây, về lý luận

cũng như trên thực tế chưa có sự nghiên cứu đầy đủ để tạo ra sự định hướng
thống nhất cho công tác GVCN lớp ở trường phổ thông. Vì vậy hiệu quả hoạt
động của GVCN lớp còn bị hạn chế. Cũng phải thừa nhận rằng dưới tác động
của quy luật kinh tế thị trường ngoài mặt tích cực thì ảnh hưởng tiêu cực cũng
đáng lo ngại như hệ thống giá trị có những thay đổi, tính phức tạp của cơ chế
mở tác động không nhỏ đến quá trình giáo dục ở nhà trường, gia đình và xã hội
(vì sự mưu sinh của gia đình nên không ít phụ huynh (PH) đã giao phó việc giáo
dục con cái cho nhà trường). Hay chưa có chế độ, chính sách thỏa đáng đối với
đội ngũ thầy cô giáo, đặc biệt đối với GVCN bởi vì thu nhập của giáo viên còn
thấp. Cho nên, thầy cô giáo chưa toàn tâm toàn ý phục vụ sự nghiệp giáo dục thế
hệ trẻ do còn nhiều điều phải lo lắng (đặc biệt lo về cơm áo gạo tiền). Chính vì
thế mà ý thức, thái độ học tập của một bộ phận HS ngày càng đi xuống.
Trong khi đó Đảng ta luôn khẳng định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu” và
Luật giáo dục năm 2005 đã xác định: “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp
cho học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ
năng cơ bản, phát triển năng lực, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân
cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm
công dân; chuẩn bị cho HS tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động,
tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” (Điều 27 – Mục 2 – Chương II Luật giáo
dục).
Người làm công tác chủ nhiệm quyết định không nhỏ đến chất lượng học tập
và rèn luyện của HS. Đồng thời GVCN cũng là linh hồn của lớp. Làm tốt công
tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Ban giám
hiệu nhà trường giao phó. Đặc biệt trong nhà trường, vai trò của người GVCN
hết sức quan trọng. GVCN thay mặt nhà trường quản lí điều hành lớp, trực tiếp
giáo dục tư tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho HS.
Tôi là một giáo viên bộ môn Địa Lí, do đặc thù môn ít giờ, nên nhiều năm nay
tôi đều được Ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm. Năm học 2014 –
2015, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 11B6 (đây là lớp được coi là cứng đầu
với nhiều học sinh chậm tiến, một số học sinh thuộc dạng cá biệt, các giáo viên

bộ môn (GVBM) thường phản ánh về nề nếp và ý thức học tập không tốt của
lớp này. Kết quả xếp loại nế nếp của lớp tính đến tháng 3/2015 khi tôi tiếp nhận
chủ nhiệm là đứng thứ 27/29 lớp). Từ khi tiếp nhận lớp tôi luôn tự hỏi tại sao
lớp lại có kết quả kém như vậy, phải chăng là do ảnh hưởng của việc PH lo làm
kinh tế mà ít quan tâm tới con em mình, do phương pháp chủ nhiệm của giáo
viên, do cách thức quản lí của giáo viên và gia đình … và đâu là nguyên nhân
chính? Vừa tìm hiểu, vừa tiến hành thực hiện từng bước theo kế hoạch kèm theo
đánh giá và bổ sung, tôi đã thành công với kết quả lớp xếp thứ 3/29 lớp kèm
1


theo nhiều thành tích khác về học tập và phong trào (năm học 2015 – 2016) mà
lớp và GVCN được trao thưởng. Với kết quả đạt được, tôi mạnh dạn lựa chọn đề
tài: “ Một số biện pháp về công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao chất lượng học
tập và rèn luyện đạo đức của học sinh trung học phổ thông” để đồng nghiệp
cùng tham khảo, góp ý và chia sẻ kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục HS.
1.2 Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích:
+ Nâng cao ý thức về rèn luyện đạo đức và học tập ở HS.
+ Giáo dục cho các em kỹ năng sống.
+ Khẳng định việc giáo dục được các HS cá biệt, chậm tiến thành HS ngoan
nếu phương pháp mình áp dụng là đúng và mình phải thực sự tâm huyết vì HS.
1.3 Đối tượng nghiên cứu
Đề tài này nghiên cứu vấn đề về học tập và rèn luyện ý thức HS lớp chủ nhiệm
mà rất nhiều GVCN đã, đang và sẽ không thích nhận trách nhiệm làm công tác
chủ nhiệm.
1.4 Phương pháp nghiên cứu
+ Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
+ Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.

+ Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.

2


2. NỘI DUNG
2.1 Cơ sở lí luận
Như tôi đã trình bày ở phần lí do chọn đề tài là cơ sở lí luận và thực tế chưa có
sự nghiên cứu, thống nhất cho công tác chủ nhiệm. Kể cả các tài liệu tìm hiểu
cũng rất hiếm gặp, chủ yếu là do kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau của giáo viên
mà thôi. Cho nên, theo tôi để làm công tác chủ nhiệm tốt, muốn đưa được thành
tích học tập, nề nếp của lớp đi lên thì người GVCN cần phải biết được chức
năng, nhiệm vụ của GVCN lớp là gì.
Về chức năng:
Chức năng thứ nhất: Trước hết người GVCN là người quản lý giáo dục toàn
diện HS một lớp.
Muốn thực hiện chức năng quản lý giáo dục toàn diện, GVCN phải có những
tri thức cơ bản về tâm lý học, giáo dục học và phải có hàng loạt kĩ năng sư phạm
như: kĩ năng tiếp cận đối tượng HS, kĩ năng tâm lý lứa tuổi, kĩ năng đánh giá, kĩ
năng lập kế hoạch chủ nhiệm lớp… định hướng và giúp các em lường trước
những khó khăn, thuận lợi, vạch ra những dự định để HS tự hoàn thiện về mọi
mặt.
Chức năng thứ 2 của GVCN là tổ chức tập thể HS hoạt động tự quản nhằm
phát huy tiềm năng tích cực của mọi HS.
GVCN cần lưu ý xây dựng đội ngũ tự quản xuất phát từ đặc điểm, nhiệm vụ
từng năm học và tính chất phát triển của tập thể HS.
Chức năng thứ 3 của GVCN lớp là cầu nối giữa tập thể HS với các tổ chức xã
hội trong và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục.
Chức năng thứ 4 của GVCN là người đánh giá khách quan kết quả rèn luyện
của mỗi HS và phong trào chung của lớp.

Chức năng này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với quá trình học tập, rèn
luyện, phát triển nhân cách của mỗi HS vì sự đánh giá khách quan, chính xác,
đúng mức là một điều kiện để giáo viên và HS điều chỉnh mục tiêu kế hoạch…
hoạt động cho cả lớp và mỗi thành viên.
Về nhiệm vụ:
Để thực hiện tốt các chức năng trên, GVCN cần có những nhiệm vụ cụ thể, có
những yêu cầu nhất định. Cần có chế độ chính sách hợp lí và những điều kiện tối
thiểu để GVCN thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Vậy đó là những nhiệm vụ gì?
Nhiệm vụ 1. Nắm vững mục tiêu giáo dục của cấp học, lớp học và chương
trình dạy học, giáo dục của trường.
Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu để nắm vững cơ cấu tổ chức của nhà trường.
Nhiệm vụ 3. Tiếp nhận HS lớp chủ nhiệm, nghiên cứu và phân tích mọi đặc
điểm của đối tượng trong lớp và các yếu tố tác động đến các em bao gồm đặc
điểm tâm lý, nhân cách, năng lực của mỗi em, hoàn cảnh gia đình và sự quan
tâm của gia đình đối với con em.
Nhiệm vụ 4. Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, người GVCN phải tự hoàn
thiện phẩm chất nhân cách của mình.

3


Nhiệm vụ 5. Một trong những nhiệm vụ quan trọng của GVCN lớp là không
ngừng học tập chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm nhằm đổi mới công tác tổ chức
giáo dục, dạy học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở nhà trường
phổ thông.
Nhiệm vụ 6. GVCN phát huy công tác xã hội hóa giáo dục, khi đó GVCN phải
là người tham mưu, xây dựng kế hoạch, thực hiện, … để xây dựng môi trường
sư phạm lành mạnh, thống nhất hoạt động, thực hiện các mục tiêu, nội dung giáo
dục học sinh lớp chủ nhiệm.
2.2 Thực trạng vấn đề

Có thể nói trong những năm gần đây nền giáo dục của nước ta có nhiều sự
thay đổi và biến động không ngừng để nhằm mục đích giảm tải, hòa nhập vào
nền giáo dục Thế giới. Cho nên Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm đến sự
nghiệp giáo dục, đến vấn đề đảm bảo chất lượng dạy và học, đến kĩ năng sống
của các em. Chính vì thế, khi nhận công tác chủ nhiệm lớp tôi rất lo lắng không
biết làm thế nào để giáo dục tốt các em. Để giáo dục HS có kết quả tốt, người
GVCN phải hiểu các em một cách đúng đắn, tâm lí và gần gũi với các em, xem
các em như là bạn của mình, con mình, em mình…
Lớp tôi, các em ở hầu hết các xã trường tuyển sinh mà gia đình chủ yếu làm
nông nghiệp, thu nhập thấp nên hơn 60% PH đi làm ăn xa, thậm chí có tới 6 em
cả bố mẹ đi làm ăn xa để các em ở nhà với ông bà. Cho nên, vấn đề quản lí các
em tôi gặp rất nhiều khó khăn. Không những vậy tôi gặp phải 4 PH nói là bất lực
trong cách giáo dục con mình – đây là điều không có lợi cho tôi khi phối hợp
với gia đình để giáo dục HS – lúc nào cũng trăm sự nhờ cô.
Các em HS lớp tôi về mặt kiến thức thì hơn 50% các em là trung bình - yếu,
hơn 20% hạnh kiểm trung bình - yếu, các em học tập không có động cơ, mục
đích (năm học 2014 – 2015). Điều này kéo theo ý thức chấp hành của các em
cũng hạn chế. Trong khi đó trường tôi xếp thi đua, theo dõi hàng tuần thì không
phân biệt lớp nào, lớp đầu và cuối cùng thang điểm đánh giá. Đặc biệt sang học
kỳ 2 cách đánh giá thi đua có sự thay đổi (lớp đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc
phải nằm trong tốp 5 của khối về điểm nề nếp). Áp lực về lớp chủ nhiệm ngày
càng đè nặng lên tôi bởi vì lớp chủ nhiệm ảnh hưởng đến xếp loại thi đua của
giáo viên cuối năm. Khó khăn chồng chất khó khăn. Vậy làm thế nào để đưa
thành tích học tập, nề nếp của lớp đi lên là câu hỏi luôn “nung nấu” ở trong tôi.
2.3 Giải pháp
Rút kinh nghiệm từ năm học trước, ngay từ đầu năm học này tôi đã đưa ra các
giải pháp nhằm mục đích nâng cao hiệu quả trong công tác chủ nhiệm, cụ thể là:
2.3.1. Tìm hiểu, phân loại học sinh lớp chủ nhiệm
Tuần đầu tiên nhận lớp tôi đề nghị mỗi em viết cho tôi một lá thư với những
nội dung sau:

+ Hoàn cảnh gia đình (giới thiệu về bố mẹ, anh chị em trong gia đình, em ở
với ai, thu nhập chính của gia đình từ đâu…)
+ Học lực, hạnh kiểm của em năm lớp 11.
+ Ước mơ của em là gì?
4


+ Em có những điểm mạnh, điểm yếu nào. Những môn học em yêu thích.
+ Em mong muốn gì ở GVCN.
+ Em mong muốn đội ngũ cán bộ lớp là những ai...
Tôi đã nhận đủ 39 lá thư của các em, phải mất hai tối tôi mới đọc hết thư của
các em. Có những bức thư viết dài, tâm huyết bày tỏ cả nỗi niềm, mong muốn sự
trân trọng đối với cô giáo chủ nhiệm. Có bức thư viết sơ sài. Tôi đọc tất cả với
sự chiêm nghiệm sâu sắc và có những bức thư của các em đã làm tôi khóc với
một ước mơ thật giản dị: “Em mong lớp 12 trôi đi thật nhanh, em đậu tốt nghiệp
để em đi làm công ty Sam sung kiếm tiền chữa bệnh cho bố em...” hay “ em ước
Tết này mẹ em về ăn Tết với em vì đã 9 năm em chưa được gặp mẹ...”. Chính
những bức thư này phần nào đã giúp tôi tìm hiểu được hoàn cảnh gia đình các
em từ đó tôi phân loại được HS, đồng thời giúp tôi làm tốt công tác chủ nhiệm
của mình.
2.3.2. Xây dựng Ban cán sự lớp và Ban chấp hành chi đoàn tự quản
Tôi vẫn để nguyên ban cán sự lớp cũ, nhưng khi đọc thư của các em thì các em
mong muốn xây dựng một ban cán sự lớp nhiệt tình, năng động có trách nhiệm.
Do đây mới chỉ là đầu năm nên tôi mong muốn xây dựng lớp thành một tập thể
đoàn kết nhất trí, biết tự quản lý các công việc của tập thể. Nhân dịp Đại hội chi
đoàn – lớp, tôi đã tư vấn và định hướng cho các em bầu lại ban cán sự lớp như
điều các em gửi gắm niềm tin vào ban cán sự lớp mới. Sau đó tôi quy định rõ
chức năng, nhiệm vụ cho Ban cán sự và Ban chấp hành của lớp – chi đoàn:
+ Lớp trưởng: tổ chức, theo dõi hoạt động tự quản của lớp (dưới sự chỉ đạo,
cố vấn của GVCN) như các tiết sinh hoạt tập thể lớp hàng tuần (sinh hoạt dưới

cờ, sinh hoạt 15 phút...) các cuộc hội ý cán bộ cốt cán của lớp. Kết hợp với Ban
chấp hành chi đoàn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Luôn có trách nhiệm quản lý
lớp trong mọi hoạt động tập thể của trường, nhận xét, đánh giá kết quả thi đua
các mặt của lớp hàng tuần, hàng tháng.
+ Lớp phó học tập: Xây dựng thành viên cốt cán từng môn, đặc biệt 3 bộ môn
Văn, Toán và Ngoại ngữ. Đôn đốc các thành viên đi học đầy đủ, đúng giờ, làm
bài tập trước khi đến lớp. Tổ chức các câu lạc bộ học tập theo chủ đề, kiểm tra
chéo vở bài tập lẫn nhau. Đề xuất với GVCN, giáo viên bộ môn (GVBM) về kế
hoạch, nội dung học tập. Có kế hoạch giúp đỡ các bạn học kém. Theo dõi, đánh
giá kết quả học tập của lớp hàng tuần, hàng tháng, học kỳ.
+ Lớp phó lao động: nhận nhiệm vụ, tổ chức phân công, điều khiển các buổi
lao động, vệ sinh của lớp. Nhận xét, đánh giá kết quả trước lớp và báo cáo cho
lớp trưởng.
+ Lớp phó văn nghệ: điều khiển và theo dõi các hoạt động văn nghệ của lớp.
Nhận xét, đánh giá kết quả trước lớp và báo cáo cho lớp trưởng.
+ Tổ trưởng: theo dõi và điều khiển các hoạt động của tổ, nắm được tình hình
cụ thể về học tập, kỷ luật của từng tổ viên. Tổng hợp kết quả từng tuần, nhắc
nhở động viên các thành viên của tổ và báo cáo kết quả với GVCN, lớp vào tiết
sinh hoạt cuối tuần.

5


Về các tổ trưởng tôi phân công chứ không qua bầu cử. Tôi chia lớp thành 4 tổ
trong đó 2 tổ tôi lấy tổ trưởng là nam (2 em này thuộc vào đối tượng nghịch của
năm học trước của lớp). Trước khi phân công làm tổ trưởng tôi có gặp riêng và
trao đổi với các em lí do tại sao cô chọn 2 em làm tổ trưởng. Ban đầu các em từ
chối nhưng khi tôi phân tích và khẳng định cô nhìn không nhầm người, các em
có khả năng quản lí tổ nhóm và quan trọng hơn tôi muốn các em tự khẳng định
năng lực bản thân (sự chăm chỉ, chuyên cần, đoàn kết, động viên cùng tiến bộ).

Đúng như nhận định của tôi, 2 em đã làm rất tốt nhiệm vụ của mình, được các
bạn ủng hộ, ngoan và học tập tiến bộ rõ rệt so với năm học trước. Thỉnh thoảng
tôi có gặp riêng trao đổi, hỏi thăm các em có gặp khó khăn gì tôi sẽ giúp đỡ.
+ Bí thư chi đoàn: tiếp thu những thông báo của Đoàn trường để triển khai
cho Đoàn viên trong chi đoàn thực hiện đầy đủ. Thực hiện các phong trào thi
đua, ủng hộ, ... do Đoàn trường phát động nhằm tạo không khí vui, là cơ hội
phát huy tính đoàn kết, gương mẫu trên cơ sở động viên là chính.
+ Phó bí thư chi đoàn, Ủy viên: nhận nhiệm vụ từ Bí thư chi đoàn cùng xây
dựng phương án hợp lí nhất để triển khai tới đoàn viên.
Có thể nói tôi đã xây dựng được “bộ máy tự quản” của lớp làm việc rất có
trách nhiệm, tự giác và hiệu quả. Bởi các em bao giờ cũng phải gương mẫu
trước các bạn về mọi mặt. Với tôi, tôi làm tấm gương cho các em học tập, chẳng
hạn như tôi không sử dụng điện thoại khi đang có mặt tại lớp vì nếu sử dụng
trong giờ thì làm sao tôi giáo dục được các em. Trong năm học này lớp tôi
không có em nào bị vi phạm về sử dụng điện thoại trong giờ (ở học kì 1 năm học
2014 – 2015 lớp có tới 3m sử dụng điện thoại trong giờ). Hay xu thế bây giờ hầu
như đều nhuộm tóc nhưng tôi không nhuộm bới một lí do rất đơn giản cô nhuộm
thì làm sao nói được HS. Chỉ cần HS không nói trước mặt mình mà các em nói
với nhau là cô cũng sử dụng điện thoại mà bắt bọn mình, cô cũng nhuộm tóc tại
sao cô không cho các em nhuộm tóc khác màu đen thì mọi công sức sẽ trở thành
vô nghĩa.
2.3.3. Xây dựng thang điểm đánh giá thi đua của từng học sinh, của tổ
Thang điểm thi đua xếp theo tiêu chí đánh giá của Thông tư 58 và Đoàn
trường, lưu ý thường xuyên các nội dung sau:
Cá nhân:
+ Hạnh kiểm tốt: không vi phạm nội quy, quy định của trường lớp.
+ Hạnh kiểm khá: vi phạm một trong những lỗi sau: bị điểm kém, không đồng
phục, không sơ vin, không phù hiệu, để tóc tốt, nghỉ học có phép, nói chuyện
riêng, bị nhắc nhở, vào lớp chậm sau giáo viên, đổi chỗ ngồi, đi học chậm.
+ Hạnh kiểm trung bình: Đi xe đạp trong trường, nghỉ học không có lí do, ngủ

trong giờ, bị ghi sổ đầu bài.
+ Hạnh kiểm yếu: Đánh nhau, hút thuốc, trèo tường, bỏ giờ, sử dụng điện
thoại, ăn cắp, ăn quà trong lớp.

6


Tổ:
+ Cứ 1 tháng (4 tuần) các tổ thi đua với nhau. Cụ thể tổ nào có nhiều em đạt
hạnh kiểm Tốt nhất thì được thưởng mỗi em 2 chiếc bút bi, nhì tháng được 1
chiếc bút (kinh phí lấy từ quỹ lớp). Với phần thưởng nhỏ này cũng đã tạo cho
các em một sức mạnh đoàn kết, giúp đỡ nhau rất tốt.
+ Khi đã có thang điểm đánh giá cụ thể, ở buổi Đại hội chi đoàn – lớp tôi đưa
ra cho các em thảo luận để đi đến thống nhất. Không những vậy, buổi họp PH
đầu năm tôi cũng thông qua cho PH năm bắt và được sự ủng hộ, nhất trí 100%
của PH.
+ Để theo dõi thi đua của lớp được tốt hơn, tôi xếp chéo theo dõi. Tổ trưởng tổ
1 theo dõi tổ 2, tổ 2 theo dõi tổ 3, tổ 3 theo dõi tổ 4, tổ 4 theo dõi tổ 1. Hết 1
tháng tôi lại đổi nhẩy cóc lên. Tôi yêu cầu lớp trưởng theo dõi chung.
Một vài tiêu chí được đưa ra để đánh giá như:
Nếu 1 tuần xếp hạnh kiểm Khá, Trung bình thì làm bản tự kiểm điểm đọc
trước lớp và hứa cam kết không tái phạm.
Nếu các em bị xếp hạnh kiểm Yếu trong tuần, hoặc 2 tuần trong tháng đều có
hạnh kiểm Khá hay Trung bình thì viết bản tường trình đồng thời mời PH đến
trường để trao đổi, tìm giải pháp và cam kết với GVCN (thậm chí cam kết trước
khả năng HS đó tiếp tục vi phạm).
Nếu trong tuần em nào vi phạm 2 điều trở lên (trừ hạnh kiểm yếu) thì bị hạ
một bậc hạnh kiểm. Ví dụ cụ thể: em Đ thứ 2 đi học chậm nhưng đến thứ 5 bị
ghi sổ đầu bài thì hạnh kiểm tuần của em là Yếu.
+ Để khuyến khích động viên các em tôi cũng đưa ra điểm thưởng cho các

em. Ví dụ: tuần này HS B bị xếp hạnh kiểm Trung bình hoặc Khá, tuần sau được
1 con điểm tốt (9,10) thì hạnh kiểm của HS B được nâng lên một bậc. Khi đưa ra
tiêu chí này các em rất phấn khởi, một số em hay vi phạm lo học bài cũ để được
điểm tốt nhằm nâng cao thành tích học tập, lớp được cộng điểm, không bị trừ.
Đặc biệt tôi biết các em rất sợ tâm lí phải mời PH đến gặp GVCN nên biện pháp
này đã tạo động lực cho các em tự học rất tốt.
+ Không những vậy, tôi còn phô tô cho mỗi em văn bản quy định nhiệm vụ HS
THCS và THPT (Điều 38, 39, 40, 41, 42) và Thông tư 58 về cách xếp loại hạnh
kiểm. Thỉnh thoảng ở buổi sinh hoạt cuối tuần tôi kiểm tra các em về những điều
văn bản, thông tư quy định.
2.3.4. Xây dựng kế hoạch lớp chủ nhiệm
Kế hoạch công tác của GVCN là chương trình hoạt động của GVCN trong
việc chỉ đạo lớp chủ nhiệm thực hiện các mục tiêu giáo dục HS.
Hiệu quả giáo dục HS của lớp phụ thuộc phần lớn vào tính khoa học của kế
hoạch giáo dục HS của GVCN. Cho nên tôi xác định để làm có hiệu quả thì
mình phải xây dựng một kế hoạch hoàn chỉnh và có sự điều chỉnh từng thời
điểm, từng học kì dựa trên cơ sở mục tiêu và nhiệm vụ năm học, đặc điểm tình
hình của lớp, những mặt mạnh và thuận lợi của lớp về mọi mặt, những mặt yếu
và hạn chế của lớp. Từ đó tôi lập kế hoạch thực hiện về những nội dung: hạnh
7


kiểm, học lực, giáo dục lao động hướng nghiệp, giáo dục thẩm mỹ. Tôi đã đưa
ra mục đích yêu cầu, các chỉ tiêu cụ thể và biện pháp chính (các biện pháp mà
tôi đã ứng dụng trong sáng kiến kinh nghiệm này).
2.3.5. Chỉ đạo lớp thực hiện các nội dung giáo dục toàn diện
Khác với GVBM, GVCN lớp phải tổ chức, quản lý, giáo dục HS trong tiết
sinh hoạt lớp hàng tuần, trong các buổi lao động hàng tháng và tham gia các
hoạt động chung của toàn trường. Nói đúng hơn là GVCN là người cố vấn, giúp
đội ngũ cán bộ tự quản của lớp tổ chức, điều khiển, quản lí các hoạt động nhằm

giáo dục đạo đức, nhân cách cho HS. Tôi luôn giáo dục các em cần phải đoàn
kết giúp đỡ lẫn nhau. Có như vậy mới nâng cao kết quả học tập, lao động và
hướng nghiệp, giáo dục thẩm mỹ, vui chơi giải trí và phòng chống các tệ nạn xã
hội.
Khi làm công tác chủ nhiệm lớp B6, tôi đặt hàng đầu về giáo dục đạo đức,
pháp luật, kĩ năng sống cho học sinh. Ý thức đạo đức là do chính các em quyết
định. Còn học giỏi hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tôi vẫn hay nói
với các em, lớp ta học không phải là lớp đứng đầu nhưng về ý thức tôi cần các
em phải là tốt.
Chẳng hạn vào những ngày lễ lớp chỉ tặng quà cho GVBM dạy lớp mình. HS
tặng không có ý đôi khi làm cho nhiều giáo viên khác ngượng, chạnh lòng. Các
em gặp Thầy cô ở chỗ đông giáo viên để tặng hoa, chúc giáo viên dạy lớp mình
còn giáo viên không dạy lớp chẳng biết làm gì với tình huống đó. Song, với lớp
tôi đi chúc mừng Thầy cô bao giờ cũng có hai em đi cùng với lí do nếu gặp thầy
cô ở chỗ đông, một em đứng lại gần nói nhỏ với Thầy cô ra ngoài cho chúng em
gặp một chút. Làm điều này rất tế nhị mà Thầy cô thấy hài lòng. Đây chỉ là một
ví dụ nhỏ mà tôi đã dạy các em về kĩ năng giao tiếp.
Như tôi đã trình bày ở trên, lớp tôi là lớp có chất lượng đầu vào thấp về học
tập của các em chưa tốt nên tôi đã đưa ra biện pháp kích thích sự hứng thú trong
học tập của các em bằng cách:
+ Tôi phân công kèm 1 – 1, có nghĩa là những em học trung bình, yếu được
một bạn học khá kèm.
Trước khi kèm bạn, tôi tìm hiểu nguyên nhân vì sao em đó học yếu, học yếu
những môn nào và em đó hợp với những bạn nào học khá. Làm được như vậy cả
hai bạn càng hiểu nhau hơn, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
+ Những buổi sinh hoạt quy định chữa bài tập, lớp phó học tập chữa bài, còn
các tổ trưởng kiểm tra đồ dùng, sách vở, vở bài tập của tổ mình theo dõi. Nếu
bạn nào chưa làm được, lớp trưởng, bí thư sẽ hỗ trợ giảng giải.
+ Còn với những em học lực khá trở lên, có nguyện vọng thi Đại học tôi đã
gặp GVBM trao đổi để nhờ GVBM hỗ trợ, kèm cặp, ra bài tập nâng cao về nhà.

Như vậy, việc tổ chức có kế hoạch các hoạt động học tập cho HS nhằm nâng
cao kết quả học tập là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của GVCN lớp. Vì
vậy, vấn đề đặt ra là GVCN cần nghiên cứu, tìm hiểu nắm vững tình hình cụ thể

8


của cả lớp nói chung, của từng cá nhân HS nói riêng để lựa chọn biện pháp giáo
dục phù hợp.
Nền kinh tế thị trường hiện nay có yêu cầu nguồn nhân lực rất đa dạng. Vấn đề
tư vấn hướng nghiệp cho HS là rất quan trọng. Tôi biết lực học của từng em
nên qua các buổi sinh hoạt tôi đã tư vấn cho các em không nhất thiết vào Đại
học mới là chìa khóa của sự thành công. Qua bài 17 lao động và việc làm (môn
Địa lí lớp 12) tôi đã cung cấp cho các em số liệu tình trạng tỉ lệ thất nghiệp,
thiếu việc làm của nước ta, hiện tượng thừa thầy thiếu thợ, thừa lao động phổ
thông thiếu lao động có tay nghề...Tôi đã làm công tác hướng nghiệp cho các em
thông qua các buổi sinh hoạt lớp, bài học bằng cách:
+ Giúp HS tìm hiểu (vị trí, vai trò, đặc điểm, yêu cầu, số lượng, trình độ văn
hóa, kĩ thuật, sức khỏe, hoàn cảnh gia đình...) về nhu cầu nghề nghiệp của xã hội
nói chung, địa phương nói riêng.
+ Tôi đã hướng dẫn, giúp đỡ các em lựa chọn nghề thích hợp, có hứng thú, khả
năng của các em và đáp ứng yêu cầu của xã hội.
+ Tôi vào các trang mạng tìm hiểu về một số trường kỹ thuật như các trường
Cao đẳng nghề, trường Đại học sư phạm kĩ thuật để cung cấp thêm cho các em
những thông tin cần thiết liên quan đến tuyển sinh...
Về hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao của lớp.
Vào đợt 20/11, Đoàn trường tổ chức thi văn nghệ, tôi xác định các em là năm
cuối tham gia cho có phong trào, không được bỏ cuộc để tập trung vào việc
tập. Sang đến kỳ 2 vào dịp 8/3, Đoàn trường phối hợp với Nữ công nhà trường
tổ chức thi cắm hoa, bắt buộc mỗi lớp phải tham gia. Lớp tôi hầu hết các em ở

nông thôn nên cắm hoa cũng không phải là thế mạnh của lớp. Tôi chỉ sợ cử em
em đi thi mà cắm xấu quá thì bản thân em đó bị ảnh hưởng tâm lí rất nhiều. Cô
và trò đã mày mò cắm rất nhiều mẫu nhưng vẫn không hài lòng. Cuối cùng chỉ
tập trung vào cắm mà không chú ý đến thuyết trình (vì cả cô trò nghĩ lớp mình
không thể vào vòng trong được). Đến khi thông báo lớp được vào vòng thuyết
trình cả cô và trò vỡ òa trong niềm sung sướng, thời gian chuẩn bị chỉ có 2 phút
và may lớp tôi thuyết trình thứ 4 nên tôi đã kịp vạch ra một số ý cơ bản cho em
tiếp thu. Qua đây, lại một lần nữa tôi động viên HS của mình hãy tin vào chính
mình, mình sẽ làm được.
Đợt thi “tìm hiểu pháp luật phòng, chống tham nhũng” vừa rồi do Đoàn trường
phát động HS cả trường tham gia. Riêng khối 12 chỉ yêu cầu làm bài đại trà,
không làm bài chất lượng mà để các em tập trung vào học. Với lớp tôi thì khác,
tôi đã tập hợp ban cán sự lớp họp, bàn cách làm bài dự thi vì lớp có nằm trong
tốp 5 của khối mới có cơ hội được xếp lớp xuất sắc. Tôi đã vạch ra cách làm cho
các em thống nhất. Đó là giờ Thể dục xin thầy giáo bộ môn cho các em làm bài.
Tôi đưa máy tính của mình cho các em làm bài, còn công việc in ấn, đóng bìa cô
sẽ giúp.
Ngoài ra dịp 26/3, Đoàn trường tổ chức thi bóng chuyền và kéo co nữ, lớp tôi
sĩ số ít nhất trường, các em lại nhỏ con. Nhìn lực lượng thì lớp tôi thua ngay từ
vòng đầu. Nhưng tôi đã động viên các em hãy tự tin vào chính mình phần thắng
9


đã tới 90% rồi và hãy lấy bài học của hôm thi cắm hoa làm động lực cho mình
phấn đấu. Đồng thời tôi kể câu chuyện ngụ ngôn về voi và kiến cho cả lớp nghe,
tôi yêu cầu các em rút ra bài học. Rất may với sức mạnh đoàn kết tập thể lớp tôi
thắng trận đầu cả kéo co và bóng chuyền.
2.3.6. Xây dựng công tác phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài
trường để giáo dục học sinh.
Trước hết tôi kết hợp với các tổ chức trong trường để thực hiện:

+ Kết hợp và giúp đỡ của Đoàn thanh niên để thực hiện các mục tiêu giáo
dục.
+ Phối hợp với các giáo viên dạy bộ môn lớp mình. Tôi chỉ dạy các em một
môn, lại môn ít giờ nên thời gian gần gũi các em hạn chế. Tôi thường xuyên hỏi
về HS lớp mình thông qua GVBM, đồng thời tôi phản ánh với GVBM về
nguyện vọng của HS và đề xuất với GVBM giúp lớp tổ chức trao đổi kinh
nghiệm học tập để HS học môn đó có kết quả cao. Mặt khác, tôi đề nghị giáo
viên tham gia các hoạt động tập thể của lớp có liên quan đến môn học nhằm kích
thích và tạo thuận lợi cho các em hoạt động có hiệu quả.
+ Tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường. Tôi thường xuyên báo cáo tình
hình lớp, kết quả giáo dục, nguyện vọng của HS lớp mình với Ban giám hiệu.
Tôi cũng đề xuất, xin ý kiến về biện pháp giáo dục và đề nghị Ban giám hiệu
cùng phối hợp và thống nhất để giáo dục HS được tốt hơn.
+ Không những vậy tôi còn liên kết với các lực lượng giáo dục ngoài nhà
trường mà điển hình là phụ huynh.
Kết quả giáo dục HS của lớp chủ nhiệm không chỉ phụ thuộc vào sự thống
nhất tác động sư phạm của các lực lượng giáo dục trong nhà trường mà còn phụ
thuộc vào sự thống nhất của gia đình.
Gia đình là môi trường giáo dục, lực lượng giáo dục đầu tiên ảnh hưởng đến
HS. Vì vậy, giáo dục gia đình đã trở thành một bộ phận quan trọng trong sự
nghiệp giáo dục con trẻ. Song ngày nay, do cơ chế kinh tế thị trường, do miếng
cơm manh áo lúc nào cũng đè nặng lên đôi vai của người cha, người mẹ nên ít
nhiều cũng đã ảnh hưởng đến việc giáo dục con em mình. Cho nên, việc phối
hợp giữa PH và GVCN đã gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên không vì vậy mà
làm tôi nản lòng, tôi càng phải tâm huyết hơn nữa để tìm ra cách phối hợp với
PH làm sao hiệu quả nhất. Tôi đã liên kết với PH bằng cách:
+ Đề nghị PH ký và ghi rõ họ tên của cha mẹ, người giám hộ, ghi số điện thoại
vào một tờ giấy. Mục đích này của tôi là để tránh hiện tượng các em nghỉ học ký
giả chữ ký của bố mẹ (lớp B6 năm học trước nghỉ học nhiều).
Đầu năm lớp tôi có một em nghỉ học một buổi có phép. Tôi thấy chữ ký không

giống với chữ ký mẫu nên tôi đã mời PH, HS đến làm việc. Ban đầu tôi chưa nói
gì, em nói là do bố đi vắng nên nhờ mẹ ký, tôi hỏi bố em thì bố em trả lời hình
như là chữ ký của vợ và trình bày lí do. Sau đó tôi đã đưa chữ ký mẫu và tờ giấy
xin phép nghỉ học phân tích từng nét chữ thì em tự nhận mượn bà hàng xóm ký.

10


Qua buổi làm việc này PH cảm ơn tôi đã quan tâm đến con em họ và xin lỗi cô
vì đã bao che cho con.
+ Tôi đề nghị PH nếu con nghỉ học buổi sáng thì gọi điện và viết giấy xin phép
cho GVCN. Còn đi học buổi chiều tôi yêu cầu PH gọi điện xin phép GVBM và
GVCN để tôi tiện quản lí. Có lần, vào buổi chiều học thêm tôi nhận được điện
thoại của PH xin phép cho cháu nghỉ vì lí do cháu đau đầu. Tôi đồng ý, nhưng
tôi nghe điện thoại thấy nghi. Khoảng 30 phút sau tôi gọi lại cho PH và nói có
chút việc riêng cần hỏi cháu thì PH nói cháu đã đi học vậy là sự việc đã rõ. Sau
đó PH đi tìm con và đưa em lên trường để trao đổi với tôi.
+ Hàng tuần lớp tôi đều xếp hạnh kiểm, tôi đóng một khung cứng (với kích
thước 80cm x 120cm) kẻ danh sách và xếp loại hàng tuần, tháng, học kỳ và cả
năm. Tối thứ 7 hàng tuần tôi gửi vào trang vnedu.vn về hạnh kiểm của HS cho
PH được biết.
+ Tôi thường xuyên kiểm tra đột xuất việc theo dõi của ban cán sự lớp, các
thành viên trong lớp, nếu thấy các em chưa tích cực tôi gọi điện về cho PH.
+ Có rất nhiều PH phàn nàn với tôi không biết dạy con học như thế nào. Tôi đã
hướng dẫn PH kiểm tra xem con mình học như thế nào bằng cách nắm được
thời khóa biểu từng buổi. Tối kiểm tra con ghi bài đến chỗ nào, cứ như vậy, nếu
không ghi có nghĩa là ở lớp cháu không ghi bài, nếu cháu nói làm bài kiểm tra
thì hãy gọi điện cho GVBM hỏi (tôi đã xin phép các GVBM cho PH của lớp số
điện thoại). Tôi đã rút kinh nghiệm là để giáo dục được các em là phải chính
xác, không được có kiểu hình như là...

+ Với PH bênh con, chiều con và bất lực với con thì tôi lại áp dụng một kiểu
khác.
Vào đợt rét đậm rét hại vừa qua, một PH gọi điện cho tôi lúc đó 7 giờ kém 15
nói xin phép cho cháu nghỉ học do cháu bị mệt. Tôi đồng ý. Rất may hôm đó tôi
không có giờ nên tôi đã vào tận nhà em ngay (từ nhà tôi đến nhà em 6,5 km).
Đến nhà tôi hỏi thăm em ốm làm sao, tôi muốn được gặp em nên tôi nhờ PH gọi
em ra gặp tôi. Em bước ra tôi thấy quần áo đã mặc chỉnh tề. Tôi khẳng định với
với PH em không ốm mà do em ngủ quên chậm giờ. Tôi phân tích cho PH và
HS thấy hậu quả của vấn đề này. PH thì xin lỗi tôi còn em HS đó không còn hiện
tượng ngủ quên mà đi học đúng giờ.
Còn có trường hợp khác, hôm đó (3/9/2015) tôi không có giờ ở lớp nhưng tôi
vào lớp kiểm tra đột xuất. Sau khi lớp trưởng báo cáo sĩ số thì lớp vắng 1 (đây là
trường hợp hạnh kiểm trung bình của năm học trước). Tôi nhìn vào giấy xin
phép thì đúng chữ ký của PH xin cho con nghỉ vì lí do cháu bị đau bụng song
PH lại chưa gọi điện cho tôi. Tôi thấy một số em xì xào, tôi đoán là có vấn đề
nên tôi đã xin số điện thoại của em HS đó. Tôi gọi cho em, câu đầu tiên em xin
lỗi tôi vì đã làm cho lớp bị trừ điểm, tôi hỏi em đang ở đâu em nói đang ở Hà
Nội chơi, tôi nhẹ nhàng nói với em chơi nốt 3 tiếng nữa bắt xe về để đi học
không làm ảnh hưởng đến lớp. Tôi liền gọi điện cho PH (số điện thoại của bố)
để được nói chuyện trực tiếp với em thì PH trả lời là đang đi ra ngoài có chút
việc tí nữa về sẽ gọi lại cho tôi. 15 phút trôi qua tôi gọi lại PH vẫn nói chưa về
11


nhà khi nào PH về thì cháu sẽ nói chuyện với cô. Tôi lại để thêm 10 phút nữa,
tôi gọi PH vẫn như vậy, lúc này tôi mới nói PH đang nói dối tôi. Tôi mời PH
ngày mai xuống trường trao đổi với tôi vì lí do con nghỉ học. Đến mai thì mẹ HS
đến trường trao đổi với tôi, có kể bố con nói nhau nên cháu bỏ nhà đi từ chiều
1/9. Tối tôi nhờ chồng tôi (chồng tôi cũng là giáo viên) đi lên nhà em này chơi.
Qua câu chuyện tôi thấy bố của em có vẻ rất xấu hổ với tôi và cả bố và mẹ đều

bất lực với con. Riêng về HS này, sau khi tôi và chồng tôi phân tích thì em nhận
thấy cái sai của mình. Còn về phía PH thì lúc nào cũng luôn miệng nói vợ chồng
sinh cháu ra nhưng cũng bất lực với cháu nên trăm sự nhờ thầy cô, một lời dạy
bảo của thầy cô bằng trăm lần lời nói của vợ chồng tôi.
+ Một trong những biện pháp nữa mà tôi đã áp dụng kết hợp với PH đó là kết
hợp với Ban chấp hành Hội cha mẹ học sinh của lớp. GVBM lớp tôi nhận xét
từ khi tôi chủ nhiệm B6 các em đã tiến bộ lên rất nhiều nhưng tôi cảm thấy vẫn
chưa hài lòng với một số em. Trong lớp có một em nếu như nói là học sinh cá
biệt thì không phải nhưng em này làm tôi rất ức chế, thậm chí là tôi không muốn
nhìn mặt em nữa. Chỉ vì rất đơn giản em cứ làm ngược lại những điều quy định
của trường, lớp. Chẳng hạn thứ 2 cả trường mặc đồng phục em không mặc đồng
phục, hay giáo viên vào lớp thì em vào sau, em làm tới 5 phù hiệu song đều bị
mất, ghi bài không ghi đầy đủ...tôi đã tìm mọi biện pháp như tâm sự riêng để
phân tích, làm bản kiểm điểm đọc trước lớp, cử ban cán sự theo dõi nhắc nhở
kèm cặp, dùng biện pháp tấm gương (hai em tổ trưởng nam), mời PH ra trường
trao đổi (nhiều lần), thậm chí tôi còn nói nặng lời với em... song chỉ được một
tuần rồi lại đâu vào đấy. Tôi đã phải trao đổi với Chi hội trưởng về trường hợp
này, và tôi với Chi hội trưởng vào tận nhà em hai lần để trao đổi với PH để tìm
ra biện pháp dục em có hiệu quả. Qua đợt đó em đã có sự tiến bộ.
2.3.7. Một số biện pháp hỗ trợ
Với lớp chủ nhiệm tôi muốn lấy thông tin của em nào đó chính xác hay không
tôi hay nói ngược lại hoàn toàn.
Ví dụ: Em A dạo này thực chất là tiến bộ rõ rệt nhưng ở buổi sinh hoạt cuối tuần
tôi nhận xét em dạo này học tập đi xuống. Ngay lập tức lớp phó học tập xin có ý
kiến ngược lại với tôi là bạn A đã cố gắng và tiến bộ trông thấy và lớp phó học
tập đã đưa ra các dẫn chứng cụ thể.
Cũng thông qua buổi sinh hoạt cuối tuần tôi hay giáo dục với các em về kĩ
năng sống, hãy biết thương yêu người thân (đặc biệt là bố mẹ), biết tiết kiệm,
đoàn kết là sức mạnh của thành công.
Tôi không giống như các giáo viên khác là hạn chế kết bạn với các em. Tôi kết

bạn với các em trên mạng xã hội nhiều. Qua mạng xã hội tôi biết được tâm trạng
của các em như thế nào sau đó vào trang cá nhân trò chuyện với các em, phân
tích cho các em thấy được không phải cái gì cũng có thể đưa lên mạng xã hội
được vì nó là con dao hai lưỡi. Đúng là qua mạng xã hội tôi đã giáo dục thêm
được các em nhiều hơn.

12


Do các em năm cuối lớp 12 nên phải tổng kết sớm để làm hồ sơ dự thi tốt
nghiệp, Đại học.Vấn đề quản lí nề nếp, sĩ số cuối năm là cả một “nghệ thuật”
cho GVCN 12. Với tôi điều này quá nhẹ nhàng bởi vì khi tôi phê ký học bạ đến
phần nhận xét của GVCN tôi ký vào góc cuối cùng của ô. Tôi lấy học bạ ra đọc
nhận xét của một số em và nói “cô ai cùng trừ ra 1 – 2 dòng để phê tiếp nếu như
từ nay đến khi kết thúc năm học em vi phạm nội quy của trường lớp”. Đồng thời
tôi cũng phân tích cho các em thấy được ý nghĩa một số từ bất lợi cho các em
nếu như bị phê vào học bạ. Chính biện pháp này mà lớp tôi cũng là lớp 12 duy
nhất không có em nào nghỉ học sau khi đánh giá, xếp loại học lực, hạnh kiểm
học kì 2 và cả năm.
2.4. Hiệu quả
Qua một năm vận dụng linh hoạt các biện pháp nêu trên vào lớp chủ nhiệm tôi
thấy tình cảm của cô trò mật thiết hơn, hiểu về nhau hơn, các em đã có tinh thần
đoàn kết, tiến bộ lên nhiều (đặc biệt về học lực và hạnh kiểm) và kết quả thật
đáng tự hào.
Cụ thể lớp 12 B6 năm học 2015 – 2016 đã đạt được:

HK1
HK2
CN

Hạnh kiểm (Đơn vị:%)
Tốt Khá TB Yếu
76,9 23,1 0
0
92,3 7,8
0
0
92,3 7,8
0
0

Giỏi
2,6
2,6
2,6

Học lực (Đơn vị: %)
Khá TB Yếu Kém
71,8 25,6
0
0
79,5 17,9
0
0
82,0 15,4
0
0

Kết quả về Nề nếp:
Học kỳ 1:

+ 1 lần đứng nhất tuần (so với khối 12).
+ 3 lần đứng nhì tuần
+ 4 lần đứng thứ ba tuần
+ Điểm trung bình nề nếp học kỳ 1 là 108,8 điểm đứng thứ 5 của khối 12 và
đứng 14 của trường (trường có 29 lớp).
+ Lớp đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc.
Học kỳ 2:
+ 10 lần đứng nhất tuần (lớp có số tuần đứng nhất nhiều nhất trường).
+ Điểm trung bình nề nếp: 120,44 điểm (đứng đầu khối 12, đứng đầu toàn
trường).
+ Lớp đạt danh hiệu Lớp tiên tiến xuất sắc.
Các thành tích khác:
+ Giải Nhất Bài dự thi “Tìm hiểu pháp luật phòng, chống tham nhũng” cấp
Trường.
+ Giải Nhì thi cắm hoa vào dịp 8/3 cấp Trường.

13


+ Tháng thi đua 26/3, là lớp 12 duy nhất của khối 12 đạt danh hiệu Lớp học
kiểu mẫu.
Về cá nhân, tôi rất vinh dự được nhận danh hiệu “Giáo viên chủ nhiệm giỏi”
đợt thi đua tháng 3.
Cả năm.
+ Điểm trung bình 115,12 điểm (đứng đầu khối 12, đứng thứ 3 toàn trường).
+ Lớp đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc.
Có thể nói rằng các biện pháp mà tôi đã áp dụng vào để giáo dục các em cả về
hai mặt học lực và hạnh kiểm trong năm học vừa qua là rất thành công. Tôi cũng
rất tự hào và cảm ơn các em đã hợp tác với cô trong năm học 2015 – 2016.
Những buổi họp giao ban chủ nhiệm tôi cảm thấy hãnh diện, vui mừng vì lớp

mình mặc dù là “ tốp cuối của đầu vào lớp 10” nhưng không bao giờ bị Ban
giám hiệu phê bình mà còn đề nghị các đồng chí GVCN học hỏi kinh nghiệm
của tôi để áp dụng vào thực hiện vì kết quả nề nếp của lớp tôi lại luôn đứng “
tốp đầu ở khối 12 ”. Đồng chí Bí thư Đoàn trường cảm ơn tôi vì nếu ai chủ
nhiệm cũng như chị thì Đoàn của em rất nhàn, lại đưa được các hoạt động phong
trào đi lên.
Trong khi đó năm học 2014 – 2015 về xếp loại hai mặt học lực, hạnh kiểm và
nề nếp của lớp B6 như sau:

HK1
HK2
CN

Hạnh kiểm(Đơn vị:%)
Học lực (Đơn vị: %)
Nề nếp và
Tốt Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yếu Kém thành tích
- Lớp
35,9 33,3 25,7 5,1
0
30,7 59,0 10,3
0
trung bình
- Lớp tiến
41,0 35,5 17,9 2,6
0
53,8 43,6 2,6
0
tiến
- Lớp tiến

41,0 35,5 17,9 2,6
0
48,7 48,7 2,6
0
tiến

Với giới hạn eo hẹp của một sáng kiến kinh nghiệm tôi không thể trình
bày hết những biện pháp mà tôi đã làm song tôi xin khẳng định rằng làm công
tác chủ nhiệm lớp mặc dù chịu nhiều vất vả, áp lực. Nhưng không phải là không
có niềm vui, dù chỉ là mặt tinh thần. Để có được niềm vui dù nhỏ bé đó, đòi hỏi
người GVCN lớp ngoài kĩ năng được đào tạo thì phải có tâm với HS lớp mình
phụ trách. Có như vậy mới tạo ra được những tình cảm tốt đẹp về tình thầy trò.
Mà đây chính là điều đọng mãi trong lòng bao thế hệ học trò, dù mai này có đi
muôn phương thì các em vẫn luôn nhớ: ngày xưa cô Hoàng Lan đã chủ nhiệm
mình.

14


3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Trong giai đoạn hiện nay công tác chủ nhiệm lớp ngày càng đòi hỏi sự dày
công của người giáo viên bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội đang phát triển,
bởi tình hình cuộc sống vẫn đang tồn tại những tác động xấu đến HS. Bởi sự
mưu sinh của gia đình nên không ít PH đã giao phó việc giáo dục con cái cho
nhà trường.
Có thể nói làm công tác chủ nhiệm quá nhiều áp lực đè nặng lên người GVCN.
Vậy muốn làm tốt vai trò GVCN lớp, mỗi thầy cô giáo không chỉ vững vàng về
chuyên môn nghiệp vụ, có kinh nghiệm, tinh tường trong việc nắm bắt tâm lý
HS và khéo léo trong xử lý tình huống sư phạm. Ngoài ra, GVCN phải biết tổ

chức, hướng dẫn cho tập thể lớp hoạt động, biết phát huy năng lực tự quản của
HS thông qua việc tạo ra “bộ máy” cán bộ lớp do chính HS đảm nhiệm. GVCN
lớp là một nhà quản lí, lãnh đạo tài ba, có tâm, có tầm thì sẽ có những kế hoạch
nội dung, biện pháp cụ thể, biết sử dụng đúng đắn các hình thức và phương pháp
giáo dục khác nhau và có lòng vị tha nhưng nghiêm khắc. Cộng thêm một chút
nghị lực và sự sáng tạo trong cách làm, tôi tin rằng các kế hoạch và các biện
pháp giáo dục đúng thì người làm công tác chủ nhiệm sẽ hoàn thành được trọng
trách mà Nhà trường giao phó, PH gửi gắm niềm tin. Nhưng nếu chúng ta không
có biện pháp đúng, không có cái tâm, không có tấm lòng của người cha, người
mẹ lo lắng cho HS một cách thật lòng, có lẽ người GVCN không thể làm tốt
nhiệm vụ của mình. Bởi có bao nhiêu việc “có tên” và “không tên” đòi hỏi
người GVCN phải giải quyết, có biết bao trách nhiệm mà người GVCN phải
gách trên vai. Dẫu chưa có danh hiệu nào dành cho những GVCN tận tụy vì HS
nhưng sự trưởng thành của học trò sẽ là phần thưởng, danh hiệu quý giá nhất mà
GVCN có được.
3.2 Kiến nghị
Với mong muốn góp phần vào thực hiện mục tiêu giáo dục phổ thông, giáo
dục nhân cách và học lực của HS ngày càng hoàn thiện thì cá nhân tôi có một số
kiến nghị nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục HS như sau:
Với giáo viên được Nhà trường phân công làm công tác chủ nhiệm lớp hãy
“trồng và chăm sóc cây” từ ngay ban đầu thì “cây” sẽ cho ta nhiều trái ngon, quả
ngọt, năng suất cao.
Với nhà trường: Giáo viên được phân công chủ nhiệm lớp một tuần được tính
bốn tiết trong khi đó mất ba tiết là phải thực hiện (giờ chào cờ, họp giao ban chủ
nhiệm, sinh hoạt cuối tuần), ngoài ra còn phải lên lớp sinh hoạt 15 phút, sổ sách
chủ nhiệm, trao đổi với PH, HS ngoài giờ ... Từ thực tế đó tôi mong muốn Ban
giám hiệu Nhà trường cần quan tâm, động viên kịp thời hơn nữa đối với GVCN
lớp.
Với Sở GD & ĐT: Cần tổ chức hàng năm chương trình bồi dưỡng kĩ năng cho
GVCN, cần biên soạn tài liệu về công tác chủ nhiệm.

15


Đề tài này tôi đã thực hiện ở lớp 12B6 trường THPT Yên Định 2 mới chỉ ở
phạm vi hẹp nên chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận
được sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp làm công tác chủ nhiệm nói riêng
và bạn bè đồng nghiệp nói chung để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Xác nhận của Thủ trưởng đơn vị.

Yên Định, ngày 10/5/2016
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến
kinh nghiệm do tôi viết, không sao
chép của người khác.
Người viết
(Ký và ghi rõ họ tên)

Lê Thị Hoàng Lan

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Thông tư 58 của Bộ giáo dục và đào tạo.
2. Luật giáo dục.
3. Mạng Internet.
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Tên từ
Giáo viên chủ nhiệm

Học sinh
Phụ huynh
Giáo viên bộ môn
Học kì 1
Học kì 2
Cả năm
Trung học phổ thông

Viết tắt
GVCN
HS
PH
GVBM
HK1
HK2
CN
THPT

17