SKKN 2017 PP ĐAN MẠCH

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐAN PHƯỢNG
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÂN LẬP
––––––––––––––––––––––––

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC VÀ HÌNH THỨC
TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP NHẰM PHÁT
TRIỀN NĂNG LỰC CHO HỌC SNH Ở CẤP THCS QUA
MÔN MĨ THUẬT . ”

Môn:

Mĩ thuật

Tác giả:

NĂM HỌC: 2016 - 2017


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Nghề dạy học là một nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý, bởi sản
phẩm chính là nhân cách con người chính vì thế nên trong những năm vừa qua,
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến sự phát triển của giáo dục, đặc biệt là
chất lượng của nó. Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển
toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản nhằm hình
thành nhân cách con người.

Để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, thì giáo dục không ngừng được
đổi mới. Đó là mạnh dạn đổi mới hình thức tổ chức dạy học, tạo không gian phù
hợp cho các hoạt động học tập khác nhau tạo cho học sinh nhiều cơ hội tham
gia, thể hiện năng lực của bản thân đối với quá trình khám phá, vận dụng kiến
thức bộ môn vào bài tập thực hành. Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy
học tích cực, phù hợp với đặc thù bộ môn thu hút sự tham gia của học sinh vào
quá trình học tập một cách tự giác, tích cực, đạt hiệu quả cao nhất.
Trong Luật Giáo dục sửa đổi năm 2010 (điều 28.2), nêu rõ: “Phương
pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng
tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi
dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực
tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú cho học sinh”.
Vì vậy trong chương trình giáo dục phổ thông, môn Mĩ thuật có vị trí kết
nối kiến thức bộ môn với thực tế để tạo ra cái đẹp; là cầu nối cho học sinh vận
dụng hiểu biết về cái đẹp vào cuộc sống, từ đó cảm thụ vẻ đẹp của thiên nhiên,
đất nước, con người cũng như thực hiện các hành vi ứng xử đẹp mắt, phù hợp
với thuần phong mĩ tục Việt Nam. Hình thành năng lực cảm thụ thẩm mĩ, óc
sáng tạo và nhân cách con người lao động, góp phần thực hiện giáo dục toàn
diện cho học sinh.
Mĩ thuật là môn học thuộc lĩnh vực năng khiếu mà tất cả các em học sinh
không phải em nào cũng có năng khiếu về Mĩ thuật. Nên Mĩ thuật trong trường
phổ thông không nhằm đào tạo các em trở thành “Họa sĩ” mà chủ yếu giúp các
em làm quen với các vẻ đẹp, bước đầu hình thành cho học sinh thị hiếu thẩm mĩ,
biết cảm nhận cái đẹp và tạo ra cái đẹp để vận dụng vào trong cuộc sống và
trong học tập. Bên cạnh đómôn học này còn giúp các em có được những kiến
thức, kĩ năng cơ bản từ đó các em có khả năng hoàn thành tốt các bài trong
chương trình. Đồng thời, nó cũng tạo hứng thú cho các em học tập tốt các môn
học khác trong nhà trường.
2/30

“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
Lứa tuổi học sinh THCS là giai đoạn đẹp nhất, mộng mơ nhất và quan
trọng nhất trong suốt cuộc đời học sinh của các em vì nó là giai đoạn hình thành
và định hướng tương lai cho các em. Ở lứa tuổi này những biểu đạt hình ảnh
thay cho ngôn ngữ thông thường vẫn được các em sử dụng trong trao đổi, chia
sẻ thông tin. Vì vậy, có thể hiểu Mĩ thuật là một trong những công cụ giao tiếp
được các em hết sức coi trọng và phát huy.
Bên cạnh việc giáo dục thẩm mĩ cho học sinh môn Mĩ thuật còn hướng
dẫn học sinh phương pháp học tập tư duy, phát triển tính chủ động, sáng tạo và
tự tin; nâng cao các năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề, hợp tác nhóm…
Đó là điều tôi luôn suy nghĩ và đó cũng chính là lý do để tôi nghiên cứu chọn
đề tài này: “Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt
động học tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua
môn Mĩ thuật.”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Qua đề tài nghiên cứu này, tôi muốn:
- Giúp học sinh thêm yêu thích môn học qua các hoạt động học tập.
- Giúp học sinh phát huy được trí tưởng tượng, sáng tạo, khả năng tư duy,
rèn luyện cho các em có khả năng biểu đạt, phân tích và tăng cường kĩ năng giao
tiếp.
- Rèn cho học sinh có thói quen học tập chủ động, thoải mái, nhẹ nhàng
nhưng vẫn đảm bảo kỷ luật lớp học.
Mặt khác, qua việc đúc kết những kinh nghiệm cũng chính là một trong
những cách để ghi nhận và xem xét lại quá trình thực hành giảng - dạy, để hoàn
thiện kỹ năng sư phạm của bản thân, để chọn lọc ra những gì đã làm tốt, cái gì
cần phải làm tốt hơn và nghĩ cách khắc phục những gì chưa tốt. Việc tự phân
tích thiết yếu này có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển nghề nghiệp của

mỗi giáo viên, đồng thời giúp cho mỗi giáo viên có cơ hội để trao đổi, học hỏi
kinh nghiệm lẫn nhau nhằm hướng tới mục tiêu giáo dục đạt kết quả cao hơn.
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ KẾ
HOẠCH NGHIÊN CỨU.
Trong quá trình nghiên cứu để thực hiện đề tài, tôi sử dụng kết hợp nhiều
phương pháp dạy học và hình thức tổ chức dạy học nhằm hình thành năng lực
cho học sinh:

3/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
* Các phương pháp:
- Phương pháp quan sát, phương pháp trực quan, phương pháp vấn đáp
gợi mở, phương pháp luyện tập thực hành, phương pháp học theo nhóm...và tiến
hành các tổ chức dạy học sau:
* Các hình thức tổ chức dạy học:
- Học theo nhóm, học cá nhân, học có trò chơi hỗ trợ .
- Học tập trên lớp , học vẽ ngoài trời
- Học tập kết hợp với ngoại khóa trong nhà trường
- Học tập kết hợp với cộng đồng.
- Học tập trải nghiệm. Thực hành mĩ thuật ứng dụng...
- Dự giờ thăm lớp đồng nghiệp.
- Trao đổi tọa đàm và học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp.
- Làm bạn, trao đổi, tọa đàm với học sinh trong giờ học và khi vui chơi.
Ý tưởng về sáng kiến này đã được nhen nhóm trong tôi từ nhiều năm nay
và tôi đã áp dụng trong năm học 2016 – 2017. Đối tượng để áp dụng sáng kiến
là học sinh tất cả các khối trong trường THCS .

4/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

B. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
I. NỘI DUNG LÝ LUẬN CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI.
1. Về chuyên môn:
Mĩ thuật là “ nghệ thuật của thị giác” – nhìn, nhận ra cái đẹp bằng con
mắt. Mĩ thuật tạo nên vẻ đẹp trên các sản phẩm ứng dụng thông qua hình dáng,
màu sắc, đường nét, phong cách thể hiện. Có thể nói, Mĩ thuật làm cho con
người thêm ý nghĩa, đáp ứng nhu cầu làm đẹp của xã hội. Mĩ thuật là loại hình
nghệ thuật được thể hiện trên bề mặt phẳng bằng đường nét, hình mảng, màu
sắc, đậm nhạt (còn gọi là tranh); bằng hình khối trong không gian (còn gọi là
tượng – điêu khắc ) và sử dụng bằng nhiều chất liệu khác nhau như : giấy, chì,
các loại màu, vải sợi; vật liệu (đất, đá, đồng, nhôm...) Mĩ thuật phản ánh chân
thực về thiên nhiên, đất nước và cuộc sống con người đồng thời hướng người
xem tới vẻ đẹp Chân - Thiện - Mĩ.
Vì vậy, mục tiêu của Mĩ thuật ở THCS là Giáo dục thẩm mỹ cho học
sinh, giúp các em hiểu biết cái đẹp từ thiên nhiên của tác phẩm mĩ thuật, tập
tạo ra cái đẹp bằng khả năng của mình đồng thời biết thưởng thức cái đẹp, vận
dụng cái đẹp vào sinh hoạt, học tập hàng ngày và công việc sau này. Như vậy,
“Dạy học Mĩ thuật ở THCS nhằm góp phần xây dựng môi trường thẩm mỹ
cho xã hội.”
2. Về tâm lý lứa tuổi THCS:
Lứa tuổi học sinh THCS là giai đoạn đẹp nhất, mộng mơ nhất và quan
trọng nhất trong suốt cuộc đời học sinh của các em vì nó là giai đoạn hình thành

và định hướng tương lai cho các em. Những đòi hỏi tìm tòi khám phá của học
sinh về nghệ thuật hình ảnh ngày càng cao, các em có nhiều cơ hội tham gia
nhiều vào lĩnh vực này để phát triển khả năng thông qua các hoạt động tại cộng
động ( tham quan bảo tàng, tham gia bảo vệ di sản văn hóa, di tích lịch sử...) tìm
hiểu về Mĩ thuật, góp phần phát triển nghệ thuật truyền thống. Môn Mĩ thuật
mang đến cho các em những kiến thức mới về thiên nhiên, về con người, về
cuộc sống tình yêu thương với gia đình, bạn bè, thầy cô. Bằng những đường nét
và màu sắc phong phú, các em được thể hiện tâm tư tình cảm của mình trước cái
đẹp của cuộc sống của con người. Hơn nữa, những họa sĩ tí hon ấy còn tạo nên
những bức tranh tươi đẹp của cuộc sống, của con người xung quanh, tạo nên
những bức tranh thơ ngây mà chỉ ở tuổi học sinh mới có. Bởi “Mỗi học sinh sẽ
là một nghệ sĩ nếu như giáo viên biết khai thác động viên và phát triển tính
sáng tạo riêng của các em”.
5/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
1. Thuận lợi
- Giáo viên dạy Mĩ thuật luôn được sự quan tâm của cấp trên, đặc biệt là
Ban Giám hiệu nhà trường thường xuyên động viên, khuyến khích giáo viên áp
dụng phương pháp mới vào giảng dạy, luôn tạo mọi điều kiện để giáo viên an
tâm công tác và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
- Giáo viên nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có kinh nghiệm và năng lực
chuyên môn.
- Môn Mĩ thuật là một môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh, hầu
hết các em hào hứng với môn học này.
- BGH, giáo viên, học sinh và một số bậc phụ huynh luôn coi trọng và đầu

tư cho môn học. Qua đó, các em thấy rằng, Mĩ thuật là một môn học bổ ích, lý
thú và tươi vui, có tính giáo dục đạo đức, thẩm mỹ cao, là môn học bổ trợ tích
cực cho các môn học khác.
Giáo viên xác định được những nội dung cơ bản, cần thiết của mỗi bài,
mỗi chủ đề học, mức độ cần đạt cho tất cả các đối tượng học sinh theo chuẩn
KTKN để bàì học không khó, không dài. Chú trọng cảm nhận về cái đẹp trong
mĩ thuật và trong cuộc sống, tiết học nhẹ nhàng, hấp dẫn lôi cuốn, nhiều học
sinh tích cực tham gia vào quá trình học tập.
2. Khó khăn
- Học sinh:
+ Một số em còn chưa chú trọng đến môn học này vì cho nó là môn phụ,
không cần thiết.
+ Chưa chịu khó sưu tầm tư liệu phục vụ, vật dụng cần thiết cho môn học,
thiếu sự sáng tạo riêng thường sao chép lại mẫu có sẵn.
+ Không chuẩn bị tốt về dụng cụ học tập như màu vẽ, giấy vẽ, bút chì….
+ Vẽ theo cảm tính – Nghĩ gì vẽ nấy,thời gian cho môn học không nhiều nên
bài vẽ chưa sâu, còn sơ sài .
- Nhà trường:
+ Thiếu phòng học chức năng cho môn Mĩ thuật, mẫu vật, phương tiện đồ
dùng trực quan…vì thế ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập của học sinh và giảng
dạy của giáo viên.
+ Khi điều tra về thái độ của học sinh đối với môn Mĩ thuật, tôi thu được
kết quả như sau:

6/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Số
học
sinh
1016

Chưa hoàn
Hoàn thành
thành nội
nội dung bài
dung bài
học.
học.
SL
%
SL
%
17
1,6
276
27,2

Hoàn thành tốt
nội dung bài
học.

7/30

SL
398

%
39,2

Hoàn thành tốt nội
dung bài học và
sáng tạo.
SL
325

%
32,0


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.
Mặc dù ở cấp THCS chưa được áp dụng dạy học theo phương pháp Đan
Mạch, nhưng hè năm học 2016 tôi được đi tập huấn mô hình trường học mới
VNEN và tập huấn hướng dẫn dạy học Mĩ thuật theo chủ đề học tập tại Sở Giáo
Dục và Đào Tạo Hà Nội. Qua chia sẻ của TS Nguyễn Thị Nhung và qua tìm hiểu
thêm về các phương pháp dạy học mới, tôi mạnh dạn xây dựng kế hoạch dạy
học, áp dụng các quy trình dạy học mới nhằm phát triển 5 năng lực Mì thuật cho
học sinh như: Trải nghiệm, sáng tạo, biểu đạt, phân tích và diễn giải, giao tiếp
và đánh giá.
1-Biện pháp thứ nhất: Xây dựng chủ đề học tập và kế hoạch dạy chủ
đề.
a. Xây dựng chủ đề học tập.
Chủ đề học tập là sự tích hợp những nội dung từ một số đơn vị kiến thức,

bài học, môn học có liên quan đến nhau làm thành nội dung học trong một chủ
đề có ý nghĩa hơn, thực tế hơn. Nhờ đó, học sinh có thể tự hoạt động nhiều hơn,
có cơ hội làm việc hợp tác theo nhóm để cùng nhau tìm ra kiến thức, cách giải
quyết vấn đề xác thực, có hệ thống và liên quan đến nhiều kiến thức khác nhau
để vận dụng vào thực tiễn. Học theo chủ đề giúp học sinh có thể thu thập từ
nhiều nguồn, nhiều kênh học tập.
Dạy học theo chủ đề là những gợi ý giúp cho giáo viên Mĩ thuật sắp xếp
các bài học riêng lẻ của các phân môn trong chương trình Mĩ thuật hiện hành để
vận dụng dạy học sao cho phù hợp với thực tế mà vẫn đảm bảo mục tiêu giáo
dục. Trong cách dạy và học mới, nội dung kiến thức môn Mĩ thuật được lựa
chọn đảm bảo chuẩn kiến thức kĩ năng, thái độ trong chương trình hiện hành gắn
với thực tiễn và có giá trị với người học. Số tiết học của một chủ đề có thể là
2;3;4 tiết phù hợp với thực tế và năng lực của học sinh.
Theo phương pháp mới thì giáo viên được chủ động xây dựng chủ đề học
tập, kế hoạch, nội dung giảng dạy trên cơ sở căn cứ vào chương trình hiện hành
và kĩ năng nhận thức của học sinh. Do đó, để xây dựng các chủ đề cho phù hợp
trước hết giáo viên cần nghiên cứu nội dung, chương trình Mĩ thuật hiện hành để
xây dựng các chủ đề cho đảm bảo mục tiêu giáo dục của môn học. Ở huyện tôi,
Phòng giáo dục chỉ đạo: mỗi khối, mỗi học kì giáo viên sẽ tự xây dựng một chủ
đề học tập và tôi đã lựa chọn một số bài có nội dung liên quan thành một chủ đề
như sau:

8/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

LỚP 6:

HK Tên chủ
đề và số
tiết
Trang trí
với cuộc
1
sống .
(4 tiết)

2

Mùa Xuân
và Quê
hương
( 4 tiết )

Mục tiêu học sinh cần đạt

Tích hợp các bài

- HS hiểu được cách sắp xếp trong
trang trí cơ bản, kiến thức về màu
sắc.
- Ứng dụng được vào các bài trang
trí cơ bản và Một số đồ vật hình
vuông.

- Vẽ trang trí: Chép
họa tiết trang trí dân
tộc.

- Vẽ trang trí: Cách
sắp xếp bố cục trong
trang trí.
- Trang trí hình vuông.

- HS cảm nhận được vẻ đẹp Quê
hương trong ngày Tết và Mùa xuân.
- HS tìm được những hoạt động
thường diễn ra trong ngày Tết và
Mùa xuân để vẽ tranh.

- Vẽ tranh đề tài:
Ngày Tết và Mùa
xuân.
- Vẽ tranh đề tài: Quê
hương em.

LỚP 7
HK Tên chủ
đề và số
tiết
1

2

Cuộc
sống
quanh em
(4 tiết)
Hoạt

động
trong
những
ngày nghỉ
hè.
( 4 tiết )

Mục tiêu học sinh cần đạt
- HS hiểu được vai trò của kí họa và kí
họa được các hình ảnh trong đời sống
xã hội.
- HS ứng dụng các hình ảnh kí họa vào
vẽ tranh.
- HS nhận biết được sự phong phú ,đa
dạng của các hoạt độngtrong kì nghỉ hè
và một số trò chơi dân gian.
- HS vẽ được tranh về hoạt động vui
chơi và làm được một số đồ chơi dân
gian.

9/30

Tích hợp các bài
-VTM: Kí họa - Kí
họa ngoài trời.
-Vẽ tranh đề tài:
Cuộc sống quanh
em.
- Vẽ tranh đề tài:
Trò chơi dân gian

- Vẽ tranh đề tài:
Hoạt động trong
những ngày nghỉ
hè.


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
LỚP 8
Tên chủ
HK đề và số
tiết
1
Sáng tạo
với đồ vật.
( 2 tiết )

2
Chúng
em vui tết
Trung
thu.
( 4 tiết )

Mục tiêu học sinh cần đạt

Tích hợp các bài

- HS hiểu được sự đa dạng và phong

phú của trang trí ứng dụng trong đời
sống.
- HS biết ,tạo được dáng đồ vật và
trang trí
- Tạo hình trang trí 2D, 3D cho các
sản phẩm .
- HS hiểu sơ lược cấu trúc tỉ lệ người.
- Tạo được dáng người , những sản
phẩm đồ chơi cho ngày tết Trung thu
bằng cách tạo hình 2D, 3D.
- HS hiểu thêm về tết Trung thu để tạo
bối cảnh cho phù hợp.
- HS biết cách trưng bày và giới thiệu
sản phẩm.

- Vẽ trang trí: Tạo
dáng và trang trí
quạt giấy.

Mục tiêu học sinh cần đạt

Tích hợp các bài

- HS hiểu được vẻ đẹp phong phú của
chạm khác gỗ đình làng, Mĩ thuật các
dân tộc ít người ở Việt Nam.
- Tạo được một số sản phẩm Mĩ thuật
2D,3D dựa trên hiểu biết về Mĩ thuật
chạm khắc gỗ đình làng , Mĩ thuật các
dân tộc ít người ở Việt nam.

- Biết trưng bày sản phẩm : Nhà sàn,
nhà Rông, tháp Chàm, tượng nhà mồ,
hoa văn thổ cẩm...
- Có ý thức học tập, giữ gìn và phát
triển những giá trị nghệ thuật của cha
ông để lại.

- TTMT: Chạm
khắc gỗ đình làng
Việt Nam.
- TTMT: Sơ lược Mĩ
thuật ít người ở Việt
Nam.

- Vẽ trang trí: Tạo
dáng và trang trí
chậu cảnh.
- VTM: Giới thiệu tỉ
lệ cơ thể người.
- Vẽ trang trí: Tạo
dáng và trang trí
mặt nạ.

LỚP 9:
HK Tên chủ
đề và số
tiết

1

Mĩ thuật
dân gian
Việt Nam

10/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
Kết quả sau khi áp dụng: Khi dạy học theo chủ đề học tập, tôi thấy học
sinh rất hào hứng vì nhờ đó học sinh có thể tự hoạt động nhiều hơn, có cơ
hội làm việc hợp tác theo nhóm, được kết nối với thực tế và rèn luyện được
nhiều kĩ năng hoạt động và kĩ năng sống. Từ đó tạo ra được nhiều sản phẩm
đa dạng và phong phú.
b. Kế hoạch giảng dạy một chủ đề học tập. ( Giáo án)
Sau khi xây dựng chủ đề học tập, giáo viên cần linh hoạt, chủ động, sáng
tạo thực hiện sao cho phù hợp với thực tế dạy học của mình mà vẫn đảm bảo
mục tiêu giáo dục của chương trình. Để vận dụng linh hoạt phương pháp dạy
học mới vào thực tiễn một cách hiệu quả, nhóm Mĩ thuật huyện tôi thống nhất
thực hiện các tiết trong một chủ đề theo thứ tự như sau:
VÍ DỤ- LỚP 8: Chủ đề

CHÚNG EM VUI TẾT TRUNG THU
I. Mục tiêu cần đạt:
- HS hiểu sơ lược cấu trúc tỉ lệ người.
- Tạo được dáng người , những sản phẩm đồ chơi cho ngày tết Trung thu bằng
cách tạo hình 2D, 3D.
- HS hiểu thêm về tết Trung thu để tạo bối cảnh cho phù hợp.
- HS biết cách trưng bày và giới thiệu sản phẩm.

II. Phương pháp và hình thức tổ chức.
Phương pháp : Có thể vận dụng quy trình và phương pháp
+ Tạo hình từ vật tìm được.
+ Liên kết học sinh với tác phẩm tìm được.
+ Trực quan gợi mở, luyện tập thực hành.
Hình thức tổ chức:
+ Hoạt động cá nhân
+ Hoạt động nhóm
III. Đồ dùng và phương tiện.
Chuẩn bị của giáo viên:
- Tranh ảnh, các hình minh họa, các đồ vật thật , đồ chơi cho ngày Trung thu.
- Sách giáo khoa.
Chuẩn bị của học sinh:

11/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
- Giấy bìa cứng, giấy màu, giấy báo, bút chì, tẩy, màu nước, sáp màu, giấy vẽ
A2, A3, A4.
Tiết 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chủ đề.
Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát, tìm hiểu về tỉ lệ người, nội dung chủ
đề thông qua các câu hỏi để học sinh thảo luận.
Học sinh thảo luận nhóm lựa chọn nội dung, hình thức và chất liệu thể
hiện.
Tạo được dáng người với hình thức xé, cắt dán phù hợp với các hoạt động
của tết Trung thu.
Ở hoạt động này, tôi sử dụng phương pháp: tạo hình từ vật tìm được và

vẽ cùng nhau.
Tiết 2: Tạo hình các đồ vật có liên quan đến Tết Trung thu.
Ở phần này tôi gợi ý cho học sinh tạo hình các loại đèn trung thu, mặt nạ,
đồ chơi phù hợp với tỉ lệ người đã tạo ở tiết trước. Sau đó các nhóm thảo luận và
gắn kết các sản phẩm với dáng người để tạo hoạt động cụ thể cho nhân vật.Tiết
này tôi sử dụng phương pháp: tạo hình từ vật tìm được và vẽ cùng nhau.
Tiết 3: Tạo bối cảnh cho Tết Trung thu.
Giáo viên hướng dẫn học sinh lựa chọn những sản phẩm phù hợp với
nhau để tạo thành bố cục chung theo ý tưởng hay câu chuyện của nhóm. Gợi ý
cho học sinh về nhân vật, thêm chi tiết tạo bối cảnh (mô hình) cho sản phẩm
nhóm thêm sinh động.
Ở hoạt động này, tôi sử dụng phương pháp: tạo hình từ vật tìm được và tiếp cận
chủ đề.
Tiết 4: Trưng bày và giới thiệu sản phẩm.
Khi các em hoàn thành bài học, giáo viên hướng dẫn các nhóm trưng bày
sản phẩm, thuyết trình, chia sẻ ý tưởng bằng câu chuyện của nhóm hoặc sắm vai
nhân vật trong tranh hay trình diễn theo nội dung bức tranh của mình. Các
nhóm khác thảo luận và đưa ra ý kiến nhận xét. Với phương pháp liên kết học
sinh với tác phẩm, bằng nhiều hình thức khác nhau giúp học sinh phát triển
năng lực biểu đạt và năng lực giao tiếp của học sinh.
Kết quả sau khi áp dụng: Khi lập kế hoạch giảng dạy tốt là giáo viên
đã thành công một nửa trong quá trình dạy học. Giáo viên sẽ chủ động
hướng học sinh theo các hoạt động đã đề ra một cách trình tự, khoa học và
gắn kết với nhau. Học sinh dễ tiếp thu bài hơn và phát huy khả năng tưởng
tượng, sáng tạo và năng lực diễn đạt bằng lời nói. Từ đó hiệu quả bài tập các
em làm ra sẽ sáng tạo và phong phú rõ rệt.
12/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập

theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
2. Biện pháp thứ hai: Vận dụng một số quy trình Mĩ thuật mới phù hợp
với chủ đề học tập và thực tế địa phương.
a. Vẽ cùng nhau:
Trong giáo dục Mĩ thuật, học sinh được phát triển không ngừng và có sự
khác biệt của mỗi em về khả năng quan sát trí tưởng tượng, trí nhớ và cách thức
thể hiện con người con vật, đồ vật về hình dáng, đặc điểm, cấu trúc, tỉ lệ…Với
phương pháp này, học sinh sẽ biến quan sát của mình từ đời sống hàng ngày để
tự tạo các dáng hoạt động vui chơi, làm việc và học tập.
VD: Khi học chủ đề “Cuộc sống quanh em”, giáo viên có thể cho học
sinh làm một số động tác vui chơi tại sân trường như: học sinh đá cầu, nhảy dây,
chơi ô ăn quan… và mỗi em học sinh vẽ một dáng người ở vị trí khác nhau, góc
nhìn khác nhau. Khi đó, giáo viên có thể giúp các em quan sát hình khối và vẽ
lược đồ đơn giản bằng nét, sau đó vẽ có mảng khối đậm nhạt để thể hiện cấu
trúc cơ thể.
Mỗi bài, học sinh sẽ vẽ trên giấy bìa A4. Tất cả các bài vẽ của cá nhân sẽ
được tập hợp tạo thành một kho hình ảnh. Để sau này từ hình ảnh đó các em sẽ
vẽ lại hoặc cắt xé theo dáng để sắp xếp lại thành một tác phẩm lớn theo nhóm.

Những bài vẽ của cá nhân sẽ được tập hợp tạo thành một kho hình ảnh.
Mỗi nhóm sẽ nghiên cứu các hình ảnh có sẵn rồi suy nghĩ và thảo luận về
đề tài hay câu chuyện của nhóm (có thể là chuyện vui, chuyện buồn hoặc hài
hước) để tạo ra bức tranh. Với hình thức này, học sinh sẽ tạo ra những câu
chuyện có nội dung khác nhau thông qua việc di chuyển vị trí của hình vẽ đã cắt
xé theo dáng lên khổ giấy lớn của nhóm. Các nhóm có thể thảo luận, di chuyển
các hình vẽ, số lượng nhân vật để tìm bố cục cho bức tranh và thêm những hình
ảnh về không gian, địa điểm để làm rõ nội dung bức tranh của nhóm mình.
13/30

“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
Khi giáo viên giới thiệu chủ đề, học sinh sẽ cùng nhau tìm nội dung của chủ đề
hoặc sáng tác ra một câu chuyện từ các phác thảo trong kho hình ảnh. Giáo viên
có thể gợi ý:
- Nội dung của câu chuyện trong bức tranh là gì?
- Các hoạt động đã phù hợp với các nhân vật chưa?
- Đâu là hình ảnh trọng tâm của bức tranh?
- Các hình ảnh thể hiện họ đang làm gì, ở đâu? Khi đã sắp xếp xong bố cục cho
bức tranh các nhóm sẽ vẽ màu hoặc cắt dán, giấy màu cho bức tranh thêm sinh
động và hấp dẫn.

Kết quả sau khi áp dụng: Học sinh có thể phác họa được các bộ phận
cơ thể nhanh và ấn tượng. Tự tạo lại các dáng hoạt động từ những tình
huống trong học tập, vui chơi và làm việc. Cuối hoạt động này học sinh có
khả năng hợp tác để tìm ra ý kiến chung và phát triển ý tưởng sắp xếp hình
ảnh theo nội dung chủ đề.
b. Tạo hình từ vật tìm được:
Nếu như trước kia, khi thực hành Mĩ thuật, sản phẩm của học sinh chỉ là
những bức tranh vẽ và xé dán bằng giấy màu thì nay, khi áp dụng phương pháp
mới, sản phẩm của học sinh sẽ phong phú hơn. Học sinh có thể tạo hình bằng
những chiếc lá, từ những hộp giấy, xốp, vỏ lon bia, vỏ chai nhựa…sắp xếp thành
những tác phẩm 2, 3 chiều rất đẹp. Với chủ đề “Giao thông” các em có thể dùng
xốp và một số vật phế thải tạo thành mô hình đường phố và các phương tiện
tham gia giao thông rất đẹp. Ở chủ đề “Hoạt động trong những ngày nghỉ hè”
hay chủ đề “ Chúng em vui trung thu” học sinh có thể dùng giấy loại, giấy báo,
nan tre tạo thành những đồ chơi diều, mặt nạ, que chuyền hay dây thừng làm
bằng bao tải dứa bỏ đi…Còn chủ đề về “ Thời trang và cuộc sống” các em có

14/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
thể tạo ra những bộ váy áo thời trang thân thiện với môi trường được làm từ
nilon, lá cây, giấy báo…
Với các bài trang trí cũng vậy, các em không nhất thiết cứ phải vẽ, vẽ và
vẽ mà các em có thể tạo họa tiết bằng những chiếc lá, bằng cúc áo, cắt xé bằng
giấy thành những con vật, con người… Khi dạy phần này, giáo viên phải hướng
dẫn học sinh linh hoạt sử dụng vật liệu mới thành công. Lựa chọn vật liệu cho
học sinh thực hành phù hợp với tác phẩm, phù hợp với tình hình địa phương và
nguyên vật liệu do sự sáng tạo của học sinh thực hiện là gì là do tài năng của
giáo viên.

Kết quả sau khi áp dụng: Khi thực hiện hoạt động này tôi thấy học sinh
có những ý tưởng sáng tạo từ những vật liệu đơn giản, học sinh cũng năng
động hơn và giúp các em có ý thức bảo vệ môi trường và biết tái tạo vật liệu
thành đồ vật có ích.
c. Tạo hình không gian.
Hoạt động tạo hình không gian khiến học sinh rất thích thú vì khi tham
gia các hoạt động này các em được sáng tạo một cách linh hoạt với các chất liệu
và không gian khác nhau. Qua sự sáng tạo của học sinh, những vật liệu như sỏi,

15/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập

theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
cát, đá, bìa cát tông, gỗ, rơm, cành cây, dây thừng và những vật liệu tái chế khác
có thể trở thành đồ vật, những câu chuyện mang tính biểu đạt cao.

An toàn giao thông

Trường em

Nếu như trước kia, khi học sinh chọn được nội dung đề tài tôi cho các
nhóm chọn hình dáng người và vật từ kho hình ảnh để dán lên mặt phẳng tờ giấy
thì nay, ở phương pháp này, tôi cho các em chọn và sắp đặt hình dáng nhân vật,
đồ vật, kết nối chúng với nhau tạo ra một câu chuyện có không gian và nội dung
sống động. Khi học phương pháp này giáo viên cho học sinh ngồi theo nhóm để
có thể hỗ trợ nhau.
Kết quả sau khi áp dụng: Khi tạo hình không gian, học sinh phát triển
được khả năng quan sát, phát huy tính tưởng tượng, sáng tạo từ đó các sản
phẩm được tạo ra đa dạng và phong phú.
d. Trưng bày và thuyết trình về bức tranh.
Với phương pháp liên kết học sinh với tác phẩm bằng nhiều hình thức
khác nhau tạo cho học sinh năng lực tư duy và khả năng diễn đạt trước đám
đông. Ở phần này, tôi cho các nhóm mang tranh tiết trước đã hoàn thành ra thảo
luận, dán bài lên bảng rồi lần lượt các nhóm lên giới thiệu, thuyết trình về tác
phẩm của mình bằng nhiều hình thức khác nhau.
16/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Nhóm 1: Một bạn thay mặt nhóm lên thuyết trình bằng cách kể một câu chuyện.
Học sinh các nhóm khác có thể đưa ra câu hỏi:
-Tại sao các bạn có ý tưởng vẽ ra bức tranh ấy?
Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về nội dung bức tranh, nhóm sẽ thể hiện bằng cách
sắm vai các nhân vật trong tranh. Khi đó, giáo viên sẽ gợi ý cho học sinh bằng
những câu hỏi:
- Sắm vai trong bức tranh đã phù hợp với các nhân vật chưa?
- Có thể thay đổi vị trí các nhân vật trong tranh được không?
Giáo viên nhận xét về không gian và hướng dẫn học sinh cách sắp đặt, đổi vị trí
nhân vật để tạo một bố cục bức tranh mới.
Nhóm 2: Học sinh lên giới thiệu về nội dung và chất liệu tranh của nhóm mình
rồi mời các bạn lên trình diễn theo nội dung bức tranh của nhóm.
Từng học sinh sẽ lên giới thiệu mình đóng nhân vật nào trong tranh, chuẩn bị
nhạc và biểu diễn. Sau đó, các học sinh các nhóm khác nhận xét về động tác và
cách sắp xếp các nhân vật.

Học sinh lớp 6 trình diễn thời
trang minh họa cho tác phẩm
của nhóm.

Học sinh lớp 7 thuyết trình về bức
tranh của nhóm mình.

Nhóm 3: Có thể cho các em chơi trò chơi thể hiện lại nội dung bức tranh
của mình …
Để giúp các em có thể làm được và đạt được kết quả tốt, trong thời gian
dạy và học tôi luôn quan tâm, theo dõi, bám sát, phát hiện được em nào có năng
lực gì ( tạo hình hay ngôn ngữ) để khi chọn và chia nhóm cho đồng đều, ngoài ra
tôi còn tìm hiểu thêm về kiến thức tự nhiên xã hội để đưa ra những câu hỏi,
17/30

“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
những gợi ý giúp các em có thể xây dựng câu chuyện và bài thuyết trình của
mình hướng tới phát triển nhân cách con người.
Kết quả sau khi áp dụng: Cuối hoạt động này, học sinh có khả năng
viết được một câu chuyện hay một đoạn kịch ngắn cho tác phẩm của nhóm.
Các em còn tích cực luyện tập giúp cho buổi biểu diễn được dễ hiểu và rõ nét.
Đặc biệt là các em mạnh dạn, tự tin trình diễn trước đám đông.Đây cũng là
sự thành công trong việc dạy tích hợp liên môn.
3. Biện pháp thứ ba: Tổ chức cho học sinh vẽ ngoài trời và tham gia
các trò chơi liên quan đến bài học.
Tổ chức trò chơi là tạo điều kiện cho học sinh đều được tham gia vào quá
trình học tập một cách tự giác bằng khả năng của chính mình Đồng thời xây
dựng cho học sinh tinh thần tập thể, ý thức cộng đồng với công việc chung của
tập thể. Bên cạnh hoạt động học thì nhu cầu vui chơi, giao tiếp với bạn bè của
học sinh là rất cần thiết. Trò chơi trong học tập có tác dụng giúp học sinh hăng
say vào học tập, chống mệt mỏi, kích thích sự hưng phấn cho các em nên kết
quả học tập cũng nâng lên. Đây cũng là một phương pháp dạy học phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Vì vậy giáo viên nên lựa chọn trò chơi
có tính giải trí nhưng nội dung gắn liền với bài học hay hoạt động học tập của
học sinh.
Trong bài dạy, hoạt động khởi động là hoạt động đầu tiên có tác dụng làm
nóng tiết học, khơi gợi niềm hứng thú học cho học sinh. Với học sinh lứa tuổi
THCS các em vốn hiếu động, ưa hoạt động nên giáo viên cần vào bài một cách
sáng tạo, khéo léo để phát huy tính tích cực, chủ động tạo không khí sôi nổi cho
giờ học mới mẻ. Việc dùng phương pháp tổ chức trò chơi ở hoạt động khởi động
sẽ tạo tâm thế thỏa mái: học đấy nhưng phải vui. Khi vui thích thì việc học tập

sẽ là tự nguyện, không gò ép nên kết quả học tập sẽ tốt hơn.
Một số trò chơi tôi áp dụng vào hoạt động và dạy học như sau:
- Trò chơi ghép tranh.
- Trò chơi thi vẽ nhanh, vừa vẽ vừa hát.
- Trò chơi vẽ tiếp sức.
- Thi làm các đồ vật, đồ chơi liên quan đến chủ đề học tập…

18/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Trò chơi tiếp sức
Chơi chuyền
Một số trò chơi có thể chơi ngay trong lớp. Một số trò chơi có thể tổ chức
cho các em chơi ngoài sân trường vừa kết hợp cho các em chơi vừa quan sát kí
họa những dáng cần thiết để phục vụ bài học.
VD: Với chủ đề “Hoạt động trong những ngày nghỉ hè”, tôi tổ chức cho
các nhóm học sinh những trò chơi như nhảy lò cò, kéo co, đá cầu, nhảy dây…từ
đó các em quan sát và kí họa được các dáng cần thiết để vào kho hình ảnh làm
tư liệu cho hoạt động thực hành sau này.

19/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Ngoài ra, tôi đã kết hợp với những buổi ngoại khóa của nhà trường khi tổ
chức cho các em thăm quan “ Văn Miếu, Quốc Tử giám” để giới thiệu và hướng
dẫn cho các em biết và chép lại họa tiết dân tộc. Hay đợt nhà trường tổ chức cho
học sinh tham quan dã ngoại “ Đảo Ngọc xanh” và khu di tích “54 các dân tộc”
các em đã được xem và tham gia các trò chơi dân gian, được tận mắt nhìn thấy
nhà Rông, tháp Tràm, những tượng nhà mồ, những ngôi sàn, hoa văn thổ cẩm
và tập tục của 54 các dân tộc anh em. Khi về các em rất hào hứng kể cho nhau
nghe và vẽ lại, tạo các mô hình 3D hình nhà sàn, nhà rông, tượng nhà mồ rất đẹp
phục vụ cho những chủ đề “Trang trí với cuộc sống”, “Cuộc sống quanh em”,
“Mĩ thuật dân gian”…
Qua việc quan sát và trải nghiêm thực tế, các em biết phân tích hình ảnh,
sắc màu, giúp học sinh biết cảm thụ cái cái đẹp của đối tượng sẽ là tư liệu để học
sinh tạo ra những sản phẩm có hồn. Ngoài việc quan sát về hình dáng ra, các em
còn quan sát cảnh quan thực từ đó các em thêm bớt hình tượng để tranh có bố
cục hài hòa và hợp lý. Khi được vẽ ngoài trời các em như được hòa vào trong
thiên nhiên vì vậy các em rất hứng thú và say mê.

Kết quả sau khi áp dụng: Khi tổ chức cho học sinh tham gia chơi
trò chơi trong giờ học, tôi thấy hiệu quả rõ rệt. Các em không còn uể oải, mất
tập trung mà rất hào hứng vào bài mới. Bên cạnh đó, việc kết hợp vẽ ngoài
trời trongkhi chơi trò chơi hay giờ ngoại khóa giúp các em có nhiều tư liệu
làm bài tập nên các em rất tự tin, không còn lúng túnghay mơ hồ nữa. Kết
quả là bài tập của các em vừa đẹp, vừa sáng tạo.
4. Biện pháp thứ tư: Tích cực hóa vai trò tự học của học sinh trong
học nhóm và khuyến khích học sinh tham gia quản lý lớp.
a. Học nhóm:
20/30

“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
Dạy học theo nhóm được thực hiện ở tất cả các môn học. Vai trò của học
sinh trong nhóm học tập là kết nối, bổ sung, xác định kiến thức…Tuy nhiên, với
môn Mĩ thuật, việc tổ chức học theo nhóm còn nhằm cực hóa vai trò cá nhân tự
học trong nhiệm vụ học tập. Cụ thể là:
- Thống nhất nội dung bài học.
- Chia sẻ thông tin với bạn bè.
- Thực hành, hợp tác hoàn thành bài tập nhóm.
- Thực hiện, trưng bày triển lãm kết quả học tập nhóm.
- Tham gia đánh giá kết quả học tập, đóng góp ý kiến nhận xét tác phẩm,
bài vẽ, nêu cảm nhận cá nhân.
Trong quá trình dạy học, tùy theo hoạt động học tập để chia nhóm và giao
nhiệm vụ cho phù hợp.

* Thảo luận câu hỏi:
Giáo viên có thể chia lớp thành 3 hoặc 4 nhóm, đặt tên cho các nhóm (tên bằng
màu sắc, bằng loài hoa, bằng tên họa sĩ nổi tiếng…) Học sinh có thể kê bàn quay
mặt vào nhau hoặc ngồi theo nhóm để thảo luận câu hỏi.

*Sưu tầm tranh ảnh, đồ vật, tư liệu cho bài học mới hay thực hành sắm
vai, biểu diễn cho phần đánh giá nhận xét hay thuyết trình tác phẩm của
nhóm mình: Ở phần này, giáo viên chia nhóm và giao nhiệm vụ cho các con
chuẩn bị ở nhà.
* Làm bài tập thực hành theo nhóm:

21/30

“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Giáo viên giao bài tập cho từng nhóm để học sinh thảo luận tìm ra bố cục, cách
vẽ hình, vẽ màu rồi cùng vẽ tranh hoặc tạo ra những sản phẩm chung của nhóm.
Vẽ tranh theo nhóm cần chia nhỏ khoảng 4 em học sinh, các tác phẩm lớn có thể
chia nhóm nhiều em hơn. Các em có thể giúp đỡ nhau, hoàn thiện hơn về mặt kỹ
thuật,vừa giúp đỡ các bạn nghèo không có điều kiện mua màu, phụ liệu ,vừa tập
hợp được nhiều loại màu, nhiều vật dụng để hoàn thành tác phẩm của nhóm. Từ
đó, hình thành nên lòng yêu thương, tình cảm đoàn kết, chia sẻ giúp đỡ lẫn nhau.
Trong lúc học sinh làm bài tập, giáo viên gợi ý hướng dẫn cụ thể thêm cho
những em chưa hiểu rõ nhưng không can thiệp quá nhiều vào bài của các em.
Chính việc bắt các em phải thế này, thế nọ làm cho các em lo lắng mất hứng thú
trong khi làm bài tập.
Kết quả sau khi thực hiện: Làm việc theo nhóm giúp các em hình
thành tính tập thể làm việc khoa học, qua đó giúp các em sẽ phát huy tích cực
và hứng thú cho học sinh tạo không khí vui tươi, sôi nổi và đoàn kết và thi
đua học hỏi lẫn nhau .
b. Khuyến khích học sinh tham gia quản lý lớp.
Với phương pháp dạy học theo chủ đề thì học sinh ngồi học và làm việc theo
nhóm là chủ yếu. Học sinh tự thiết lập tiến độ và các bước đi cho quá trình học
tập, với chương trình tự học theo từng bước và tăng cường sự ưu việt của hoạt
động nhóm. Trong hoạt động học tập theo nhóm, nên phân rõ vai trò của nhóm
trưởng (lớp trưởng) để các em có thể giúp giáo viên:
- Quản lí các hoạt động vui chơi.
- Tổ chức các hoạt động nhóm.
- Tự tổ chức các hoạt động giáo dục.
22/30

“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”
- Truyền đạt ý kiến phản ánh của học sinh trong lớp.
Trong tiết học Mĩ thuật, các hoạt động như chơi trò chơi khởi động tiết học,
giới thiệu các sản phẩm sưu tầm phục vụ cho tiết học, trưng bày, giới thiệu và
đánh giá nhận xét bài học cuối giờ tôi hướng dẫn học sinh tự tổ chức và quản lí
các hoạt động vui chơi.
VD: Chủ đề “Trang trí với cuộc sống”
Ở hoạt động khởi động, tôi cho lớp trưởng lên điều hành các bạn chơi trò
chơi ghép tranh để vào bài.
Ở hoạt động hình thành kiến thức mới, với nhiệm vụ giáo viên giao cho
học sinh sưu tầm các đồ vật có dạng hình vuông được trang trí đẹp phục vụ cho
bài học mới. Lớp trưởng sẽ lên điều hành các nhóm giới thiệu về sản phẩm của
nhóm mình sưu tầm được.
Ở phần trưng bày giới thiệu sản phẩm, tôi cho lớp trưởng tổ chức lớp,
giúp các bạn trưng bày sản phẩm và giới thiệu về sản phẩm của nhóm mình làm
được.
Hoạt động này tôi sẽ cho học sinh thay đổi luân phiên quản lý lớp để các
em đều có cơ hội trải nghiệm.
Kết quả sau khi thực hiện: Khi giao nhiệm vụ cho học sinh quản lý lớp,
các em cảm thấy cô giáo tin tưởng vào bản thân mình nên các em rất cố gắng
và hào hứng tham gia để thể hiện mình. Ở các hoạt động này, học sinh đưa
ra ý tưởng giáo viên chỉ là người dẫn dắt và duyệt các kế hoạch do các em đề
ra. Qua đây, học sinh có cơ hội rèn luyện kĩ năng học tập tập hợp tác, tăng
cường khả năng giao tiếp.
5. Biện pháp thứ năm: Trang trí lớp học, tạo môi trường học tập thân
thiện, cởi mở và hiệu quả.
Mĩ thuật là môn học thuộc lĩnh vực nghệ thuật, kết quả học tập phụ thuộc vào

tâm lí, sự hứng khởi và môi trường học tập trong đó những biểu hiện quan tâm
của giáo viên đối với học sinh là rất quan trọng. Trong giờ học, giáo viên cần
chú ý tới điều kiện học tập của học sinh, ghi nhận những đóng góp dù là nhỏ
nhất hoặc chia sẻ những khó khăn về vật chất cũng như tinh thần đối với học
sinh. Thông qua đó, học sinh cảm nhận được thái độ, tình cảm, sự quan tâm của
giáo viên đối với chính mình, điều này giúp các em cởi mở hơn trong học tập
cũng như tự tin, chủ động khi có nhu cầu chia sẻ khó khăn với giáo viên.

23/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Để xây dựng bầu không khí lớp học thân thiện, trước hết giáo viên cần thể
hiện phong cách giao tiếp thực sự tôn trọng học sinh trong mọi tình huống. Vì
vậy, từ hình thức bên ngoài như dáng đi, cử chỉ , diệu bộ đến thái độ, lời nói…
tôi đều phải thể hiện sự thân thiện. Đối với một số em còn nhút nhát thì tôi gần
gũi, thân tình để các em hòa đồng vào môi trường học tập. Một số em có hoàn
cảnh đặc biệt khó khăn, không đủ đồ dùng học tập tôi kết hợp với một số học
sinh trong lớp tạo điều kiện giúp đỡ bạn.
Mĩ thuật là một môn năng khiếu, không phải ai học giỏi cũng vẽ đẹp nên tôi
luôn động viên khích lệ, động viên các em hoàn thành sản phẩm theo đúng nội
dung chủ đề. Cuối giờ học, các em có thể nhận xét, đánh giá cái đẹp, chưa đẹp là
đã thành công rồi.
Ngoài ra, không gian lớp học cũng ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả học tâp.
Trong lớp học Mĩ thuật cần được bố trí một số không gian và tài liệu phục vụ
cho quá trình học tập tại lớp. Lớp học được trang trí đẹp mắt tạo hứng khởi cho
học sinh khi học tập.

Đây là một số hình ảnh các lớp học ở trường tôi do học sinh sau khi học Mĩ
thuật đã thực hành trang trí.

24/30


“Đổi mới phương pháp dạy học và hình thức tổ chức các hoạt động học tập
theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THCS qua môn Mĩ
thuật.”

Kết quả sau khi thực hiện: Được học tập trong bầu không khí thân thiện các
em sẽ mạnh dạn tham gia vào các hoạt động giáo dục một cách tự giác, chủ
động, sáng tạo và phát huy được năng lực các mặt mạnh của mình. Có ý thức
xây dựng trường, lớp xanh, sạch , đẹp và an toàn.
6. Biện pháp thứ sáu: Đánh giá, nhận xét quá trình và kêt quả học tập
của học sinh.
Thực hiện đánh giá kết quả học tập của học sinh ở mỗi cuối bài học hay
mỗi chủ đề là việc làm thường xuyên và rất quan trọng. Môn Mĩ thuật đánh giá
bằng nhận xét dựa trên tinh thần động viên, khích lệ học sinh là chính. Khi đánh
giá kết quả học tập của học sinh, giáo viên nên gợi ý cho thêm hoặc bớt các hình
ảnh, họa tiết, màu sắc…cho sản phẩm đẹp hơn, để học sinh rút kinh nghiệm cho
bài học sau. Kết quả đánh giá được ghi nhận như là sự nỗ lực của bản thân,
không thực hiện cho điểm số.Và nó là một quá trình tham gia các hoạt động chứ
không phải dựa trên sản phẩm chung của nhóm. Giáo viên cần theo dõi, quan sát
thái độ học tập sự trao đổi, trình bày ý kiến, kĩ năng hợp tác của mỗi thành viên
trong nhóm. tức là các sản phẩm trước chưa hoàn thành hoặc hoàn thànhmà các
sản phẩm về sau hoàn thành tốt hoặc là sáng tạo hơn thì giáo viên ghi nhận.
Đánh giá nhận xét kết quả học mĩ thuật của học sinh cần dựa vào mục tiêu
chương trình (giáo dục thị yếu thẩm mĩ) ngoài ra còn dựa vào khả năng, nỗ lực,
sự tiến bộ của từng lớp, từng cá nhân học sinh. Tức là, các sản phẩm trước chưa

hoàn thành hoặc hoàn thànhmà các sản phẩm về sau hoàn thành tốt hoặc là sáng
tạo hơn thì giáo viên ghi nhận.
Chính vì vậy những bài hoàn thành tốt tôi thường động viên , khuyến
khích các em đồng thời tuyên dương, ca ngợi trước lớp và đặc biệt khen ngợi
25/30