Vận dụng kiến thức vi sinh vật trong sinh học 10 để giáo dục phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục cho các em nữ sinh lớp 10 thông qua buổi sin

MỤC LỤC
MỤC LỤC.............................................................................................................1

1


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài:
Thế hệ trẻ là chủ nhân tương lai của đất nước, là người quyết định đến
vận mệnh của dân tộc. Và để đảm đương được nhiệm vụ to lớn đó thì trước hết
các em phải trang bị cho mình sức khỏe thật tốt.
Các em học sinh trung học phổ thông đang ở độ tuổi vị thành niên. Vì vậy
việc chăm sóc sức khỏe sinh sản cho lứa tuổi này là một vấn đề phức tạp và tế
nhị, đây không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế mà đòi hỏi cả xã hội, các tổ chức
chính quyền, đoàn thể, nhà trường và gia đình phối hợp thực hiện.
Là một giáo viên bộ môn Sinh và hơn hết là một người phụ nữ tôi thiết
nghĩ sức khỏe sinh sản đối với người phụ nữ rất quan trọng. Trong đó, viêm
nhiễm đường sinh dục tưởng chừng đơn giản nhưng lại gây ra hậu quả nghiêm
trọng nếu như không được chữa trị kịp thời. Hơn nữa những căn bệnh liên quan
đến viêm nhiễm đường sinh dục đang xảy ra ngày càng phổ biến, trẻ hóa và có
xu hướng ngày càng tăng lên. Nếu như các em nữ sinh không được trang bị
những kiến thức về vấn đề này thì sẽ gây ra những hậu quá đáng tiếc, ảnh hưởng
đến chất lượng cuộc sống sau này cho các em và cho xã hội.
Ở trường trung học phổ thông nơi tôi công tác là một trường thuộc miền
núi, học sinh chủ yếu là con em dân tộc thiểu số, điều kiện sống còn rất khó
khăn, thiếu sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ. Vì vậy đa số các em nữ sinh
chưa biết cách tự chăm sóc sức khỏe bản thân nói chung và sức khỏe sinh sản
nói riêng.
Trong chương trình sinh học 10, ở phần ba sinh học vi sinh vật có đề cập đến
một số bệnh truyền nhiễm, trong đó có bệnh đường sinh dục. Tuy nhiên đó chỉ là
những kiến thức chung chung, thời lượng không nhiều, hơn nữa sức khỏe sinh sản

là một vấn đề tế nhị nên giáo viên không thể lồng ghép hiệu quả trong mỗi tiết dạy
được. Để góp phần trang bị kịp thời cho các em nữ sinh một số kiến thức cơ bản
về chăm sóc sức khỏe sinh sản phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục tôi đã tiến
hành buổi thảo luận ngoại khóa về chủ đề này để tư vấn, giúp các em hiểu về cơ thể
mình hơn, từ đó biết cách bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của mình. Chính vì vậy tôi
mạnh dạn xây dựng đề tài "Vận dụng kiến thức sinh học vi sinh vật trong sinh
học 10 để giáo dục phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục cho các em nữ
sinh lớp 10 thông qua buổi hoạt động ngoại khóa".
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Góp phần giáo dục các em nữ sinh trang bị một số kiến thức, kĩ năng
chăm sóc sức khỏe phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục ở nữ giới lứa tuổi vị
thành niên. Từ đó, học sinh hình thành được những hành vi, thói quen lành
mạnh tích cực nhằm bảo vệ sức khỏe bản thân, góp phần nâng cao chất lượng
cuộc sống.
- Các em có nhận thức, thái độ và hành vi đúng đối với vấn đề phòng
bệnh đường sinh dục, các em có khả năng làm chủ bản thân tránh các tác nhân
ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
2


- HS thấy rõ được vai trò của việc phòng bệnh là rất quan trọng.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Một số bệnh viêm nhiễm đường sinh dục do vi sinh vật thường gặp ở nữ
giới, chủ yếu là lứa tuổi vị thành niên.
- Tìm hiểu về nguyên nhân, hậu quả và các biện pháp phòng tránh viêm
nhiễm đường sinh dục ở nữ sinh.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong quá trình thực hiện sáng kiến tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế: Tôi tiến hành khảo sát thực tế
mức độ hiểu biết của các em nữ sinh bằng phiếu thăm dò về thói quen liên quan

đến vệ sinh vùng kín ở các em nữ sinh trong trường.
- Phương pháp thống kê, xử lí số liệu: Sau khi phát phiếu điều tra trên 100
nữ sinh, để các em hoàn thành tôi thu lại phiếu đã phát, sau đó thống kê, phân
tích số liệu đánh giá mức độ hiểu biết của các em trong vấn đề chăm sóc sức
khỏe, vệ sinh cá nhân để phòng tránh bệnh viêm nhiễm đường sinh dục.
- Trao đổi với chuyên gia y tế: Tôi đã trực tiếp đến cơ sở y tế như Trạm y
tế xã Ngọc Liên; Trung tâm y tế huyện Ngọc Lặc để trao đổi ý kiến với các bác
sĩ có chuyên môn trong lĩnh vực viêm nhiễm đường sinh dục; sau đó tôi ghi
chép và thu thập những thông tin cần thiết để thực hiện buổi hoạt động ngoại
khóa cho các em học sinh.
- Phương pháp tìm kiếm thông tin trên mạng internet: Tôi tìm kiếm thông
tin trên các trang mạng chính thống để có cơ sở thực hiện chủ đề của buổi hoạt
động ngoại khóa.

3


2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của SKKN:
Bệnh viêm nhiễm đường sinh dục là các bệnh gây tổn thương đường sinh
dục nữ, bao gồm các bệnh viêm nhiễm bộ phận sinh dục dưới (âm hộ, âm
đạo, cổ tử cung) và bộ phận sinh dục trên (tử cung, tai vòi và buồng trứng)...
Viêm nhiễm sinh dục nữ có 3 loại chính:
- Viêm đường sinh dục dưới: viêm âm hộ, âm đạo, cổ tử cung.
- Viêm đường sinh dục trên: viêm niêm mạc thân tử cung, viêm vòi trứng
và phần phụ.
- Viêm vùng chậu cấp: viêm phúc mạc vùng chậu do viêm tai vòi, buồng
trứng cấp tính.
Tác nhân gây viêm nhiễm đường sinh dục : do các vi sinh vật gây ra, gồm
4 nhóm:

+ Vi khuẩn: vi khuẩn lậu, xoắn thể giang mai; Chlamydia, tạp khuẩn,...
+ Nấm: nấm candida, ...
+ Kí sinh trùng: trùng roi Trichomonas,...
+ Vi rút: virut hecpet, HPV, ...
Ở nữ sinh lứa tuổi này bệnh thường gặp chủ yếu là viêm âm hộ hoặc viêm
âm đạo.
Nguyên nhân viêm nhiễm sinh dục có thể bắt nguồn từ những yếu tố sau đây:
- Không vệ sinh: không vệ sinh bộ phận sinh dục hằng ngày, không vệ
sinh trước và sau quan hệ tình dục (kể cả nam và nữ) hoặc không có điều kiện vệ
sinh kinh nguyệt hoặc vệ sinh kinh nguyệt không đúng cách.
- Vệ sinh không đúng: vì thiếu các kiến thức thông thường nhất về vệ sinh
cơ thể; do hiểu sai về sinh lý phụ khoa, huyết trắng nên có những cách vệ sinh
hằng ngày, vệ sinh tình dục và vệ sinh kinh nguyệt sai; do không có điều kiện
môi trường tốt để vệ sinh (thiếu nước sạch, nhà vệ sinh) nên vệ sinh không đảm
bảo; dùng chung chậu, khăn tắm, quần áo lót.
- Quan hệ tình dục không an toàn đưa đến nhiễm bệnh.
- Sức khỏe giảm sút: sức đề kháng của cơ thể giảm có thể do tuổi, do bệnh
tật, do thiếu dinh dưỡng.
- Do mãn kinh: nội tiết tố trong cơ thể giảm, giảm sức đề kháng dẫn đến
thay đổi môi trường âm đạo và khô dễ dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa.
- Do các thủ thuật y tế: biến chứng sau sẩy thai, đẻ, nạo hút thai hoặc đặt
dụng cụ tử cung không an toàn, không sát khuẩn tốt sẽ gây lây nhiễm.
Ở phụ nữ rất dễ bị viêm nhiễm sinh dục nhiều hơn nam là vì: Đặc điểm về
tổ chức cơ quan sinh dục của phụ nữ: Cấu tạo giải phẫu cơ quan sinh dục nữ
nằm sâu và là bộ phận duy nhất thông thương với bên ngoài (qua âm đạo) vào
trong ổ bụng (qua vòi trứng) do vậy bệnh không phát hiện kịp thời; bề mặt của
âm hộ lớn nên dễ tiếp xúc với mầm bệnh; niệu đạo, âm đạo và hậu môn rất gần
nhau nên nước tiểu, phân, giun sán dễ xâm nhập vào âm hộ, âm đạo. Thêm nữa,
âm hộ, âm đạo có nhiều nếp gấp lại tạo những khe kẽ dễ lắng đọng các chất tiết,
do đó thuận lợi cho vi khuẩn ẩn nấp, phát triển và khó điều trị.

4


Ngoài ra do chức năng sinh lý nên vùng âm đạo, âm hộ có nhiều tuyến
luôn tiết dịch nên luôn ẩm ướt, điều kiện tốt cho vi khuẩn gây bệnh phát triển.
Cách phòng ngừa: Một số biện pháp giúp phòng ngừa viêm nhiễm đường
sinh dục như:
- Vệ sinh hằng ngày đúng cách, không đưa ngón tay vào trong âm đạo gây
xây xát, viêm nhiễm.
- Không ngâm mình dưới nước ao
- Làm tốt vệ sinh kinh nguyệt, sau sẩy, nạo hút thai an toàn.
- Thay băng vệ sinh đúng cách, khoảng 4 giờ/lần.
- Vệ sinh trước và sau khi quan hệ tình dục ở cả nam và nữ.
- Không quan hệ tình dục khi đang hành kinh hoặc ra huyết bất thường.
- Lau chùi khi đi vệ sinh theo hướng từ trước ra sau và phải vệ sinh, rửa
tay sạch trước khi vệ sinh vùng kín.
- Không dùng chung khăn tắm, không lạm dụng thuốc rửa phụ khoa.
Một khi mắc bệnh phải điều trị tích cực để khống chế bệnh
Lưu ý: Biểu hiện của viêm âm đạo thường phản ánh bằng khí hư qua
đường âm đạo. Vì vậy chúng ta cũng cần biết phân biệt dịch tiết bình thường
(dịch âm đạo) và khí hư (huyết trắng bệnh lý). Dịch tiết bình thường có đặc
điểm: chất dịch ra ít, thường gặp ở ngày rụng trứng và ngày sắp có kinh nguyệt,
màu trắng trong, không có mùi hôi, không gây khó chịu như ngứa, rát, bong âm
hộ, âm đạo. Khí hư thường dùng để chỉ khi dịch ở âm đạo có những đặc điểm
bất thường như: ra nhiều, ra liên tục, màu trắng đục, hoặc vàng, xanh như mủ có
khi lẫn máu, hoặc như bọt xà phòng, hoặc đặc như bột gạo, có mùi hôi, gây khó
chịu, ngứa, rát bỏng, có khi đau bụng dưới, kèm theo đái buốt, đái rắt…
Trên đây là một số cơ sở quan trọng để tôi thực hiện sáng kiến kinh
nghiệm "Vận dụng kiến thức sinh học vi sinh vật trong sinh học 10 để giáo
dục phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục cho các em nữ sinh thông qua

buổi hoạt động ngoại khóa".
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Theo thống kê của Bộ y tế tỉ lệ phụ nữ Việt Nam mắc các bệnh viêm
nhiễm đường sinh dục tương đối cao; từ những người đã lập gia đình đến người
chưa lập gia đình, thậm chí có người chưa quan hệ tình dục; từ chị em ở thành
thị đến chị em ở nông thôn đều có thể bị viêm nhiễm đường sinh dục. Tuy nhiên
tâm lí chung của các chị em phụ nữ đặc biệt là những thiếu nữ chưa lập gia đình
là rất ngại ngùng, không muốn chia sẻ với ai, còn e ngại khi gặp bác sĩ để khám
và tư vấn.
Tôi đã được xem một câu chuyện thực tế của một bạn nữ sinh đang học
lớp 11 có gửi đến chương trình sức khỏe và đời sống phát sóng trên VTV2 để
tâm sự như sau: Bạn ấy đang đi học và cũng chưa quan hệ tình dục, thế nhưng
vùng kín của bạn ấy lại thấy xuất hiện khí hư nhiều, ngứa ngáy làm bạn ấy rất
khó chịu, cảm thấy mất tự tin khi đi ra ngoài, bạn ấy lo lắng, kết quả học tập thì
giảm sút. Tuy nhiên bạn ấy không dám nói với ai (kể cả mẹ), cũng không dám
đến gặp bác sĩ. Và đó cũng là tâm sự của rất nhiều thiếu nữ hiện nay.
5


Tôi đã tiến hành khảo sát sự hiểu biết về vấn đề sức khỏe sinh sản, đặc
biệt là đối với vệ sinh vùng kín của các em nữ sinh ở một số lớp 10 và 11 trong
trường qua việc phát phiếu thăm dò để các em tự tích vào nội dung phù hợp với
bản thân của mình. Số lượng phiếu phát ra 100 phiếu/100 học sinh; sau đó tôi
tiến hành tổng hợp, xử lí và thống kê số liệu thì thu được kết quả: chỉ hơn 7%
các em biết vệ sinh vùng kín đúng cách, còn lại đa số các em chưa hiểu rõ cách
chăm sóc bản thân. Đây là một thực tế đáng lo ngại có thể sẽ ảnh hưởng rất lớn
đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống và hạnh phúc lứa đôi sau này của các em.
Hơn nữa do điều kiện thực tế ở các em nữ sinh trường THPT Bắc Sơn đa
phần là con em dân tộc thiểu số, điều kiện kinh tế còn thiếu thốn, khó khăn;
phần lớn các em thiếu sự quan tâm, hướng dẫn của người mẹ trong vấn đề này.

Mặc dù trong xã hội ngày nay với sự bùng nổ mạnh mẽ của internet thì các em
cũng dễ dàng tìm hiểu những thông tin cần thiết qua mạng, tuy nhiên các em vẫn
còn mơ hồ, hoài nghi không xác định rõ được những triệu chứng của mình có
tương ứng chính xác với sự miêu tả ở trên mạng hay không?
Trong chương trình giáo dục phổ thông cũng có đề cập đến vấn đề sức
khỏe sinh sản vị thành niên trong sinh học 11 phần sinh học cơ thể, tuy nhiên nội
dung chưa đi sâu, hơn nữa do học chung cả nam và nữ nên các em nữ sinh
thường ngại ngùng không dám chia sẻ những thắc mắc của mình.
Từ những thực trạng trên tôi xin mạnh dạn thực hiện buổi hoạt động ngoại
khóa để giúp học sinh hiểu hơn về cơ thể của mình từ đó các em sẽ biết cách
chăm sóc, bảo vệ sức khỏe để phòng tránh những viêm nhiễm phụ khoa, đảm
bảo chất lượng cuộc sống trong tương lai cho các em. Điều này được tôi thể hiện
trong đề tài " Vận dụng kiến thức sinh học vi sinh vật trong sinh học 10 để
giáo dục phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục cho các em nữ sinh thông
qua buổi hoạt động ngoại khóa"
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
Tôi chia nội dung của mình 2 công việc sau:
2.3.1. Phần thứ nhất: Khảo sát thực tế:
Trước khi thực hiện buổi hoạt động ngoại khóa tôi tiến hành khảo sát
thăm dò thói quen sinh hoạt vệ sinh cá nhân của các em nữ bằng cách phát phiếu
điều tra trên 100 nữ sinh thuộc khối 10 và 11. Phiếu điều tra của tôi gồm 15 câu
hỏi đề cập đến thói quen sinh hoạt hàng ngày, vệ sinh cá nhân của các em nữ
(phần phụ lục). Tôi phát phiếu điều tra cho 100 em trước khi tiến hành buổi hoạt
động ngoại khoá 1 tuần. Tôi chia phiếu đến đại diện 1 em nữ ở các lớp 10, 11;
hướng dẫn và nhờ em đó sau 1 ngày thu lại. Sau đó, tôi tổng hợp và thống kê số
câu trả lời của các em để có số liệu đánh giá về mức độ hiểu biết của các em
trong thói quen vệ sinh cá nhân trong sinh hoạt hàng ngày.
Trong tổng số 15 câu hỏi thăm dò được đề cập đến 4 nội dung:
Nội dung 1: hỏi về cách thói quen, cách rửa vùng kín hàng ngày (từ câu 1
đến câu 7).

Nội dung 2: hỏi về cách vệ sinh trong những ngày kinh nguyệt (từ câu 8
đến câu 10).
6


Nội dung 3: hỏi về cách chọn và sử dụng quần lót (từ câu 11 đến câu 13).
Nội dung 4: hỏi về sự quan tâm, hướng dẫn của người mẹ đến con gái
(Câu 14, 15).
Kết quả thống kê được như sau:
- Các câu hỏi nội dung 1: các em đều vệ sinh vùng kín, tuy nhiên phần lớn
là các em chưa vệ sinh đúng cách (chỉ có 6/100 em chọn đáp án 4b; 20/100 em
có đáp án 5a; 98 em chọn đáp án 6b; 87 em chọn đáp án 7a)--> Điều này chứng
tỏ các em chưa biết vệ sinh vùng kín thế nào cho đúng.
- Các câu hỏi ở nội dung 2: 100% các em chọn câu 8b, tức là 100% các
em trong những ngày hành kinh đều dùng miếng lót băng vệ sinh bán sẵn trên
thị trường, tuy nhiên hầu hết các em cũng không quan tâm đến nhãn hiệu của
băng vệ sinh có uy tín không ( 81 em chọn đáp án 9b); hơn nữa các em cũng
chưa vệ sinh đúng cách trong những ngày "đèn đỏ" này (rất ít các em chọn đáp
án đúng cho câu hỏi 10).
- Ở nội dung 3: có 3 câu hỏi về cách ăn mặc ảnh hưởng đến vùng kín,
99% các em thiếu nữ bây giờ mặc quần bó sát vào cơ thể, không để ý đến chất
liệu của quần lót, đồng thời các em cũng chưa chú ý giặt riêng quần lót (99 em
chọn đáp án 11a; 85 em chọn 12b; 85 em chọn 13b).
- Ở nội dung 4: hỏi về sự quan tâm, chỉ bảo của người mẹ, nhưng có đến hơn
70 em là không được mẹ chỉ bảo ( 73 em chọn đáp án 14b; 81 em chọn 15b).
Từ kết quả khảo sát trên cho thấy hầu hết các nữ sinh được thăm dò chưa
biết cách vệ sinh vùng kín, cũng như chưa biết chăm sóc vùng kín của mình.
2.3.2. Phần thứ hai: Tổ chức hoạt động ngoại khóa
* Công tác chuẩn bị:
- Phương tiện chuẩn bị:

+ Máy tính, máy chiếu, tranh ảnh về các cơ quan hệ sinh dục nữ; một số
bệnh viêm nhiễm đường sinh dục ở nữ giới.
+ Các em chuẩn bị bút, giấy để ghi chép đáp án của phiếu học tập được
giáo viên phát cho.
+ Giáo viên chuẩn bị các tranh ảnh, vi deo về cơ quan sinh dục của nữ;
hình ảnh về một số bệnh viêm nhiễm phụ khoa cũng như hình ảnh về các chủng
vi sinh vật gây ra những bệnh đó. Giáo chuẩn bị Phiếu học tập là các câu hỏi liên
quan đến chủ đề bệnh viêm nhiễm đường sinh dục.
- Thành phần tham dự: các cô giáo dạy sinh trong trường đến tham dự đó
là cô Lưu Thị Hằng, cô Lê Thị Bốn, cô Trịnh Thị Hường và cô giáo hướng dẫn
Vũ Thị Hải, cùng toàn thể các em nữ sinh của 3 lớp 10 mà tôi giảng dạy bộ môn
Sinh đó là: 10A4 (21 em); 10A5 (13 em); lớp 10A6 (14 em). Đặc biệt, trong
buổi thảo luận có một vị khách mời là bác sĩ chuyên khoa Trịnh Thị Lộc - PGĐ
trung tâm y tế huyện Ngọc Lặc, tuy không đến tham dự buổi hoạt động được
nhưng bác sĩ đã tham gia dưới hình thức kết nối điện thoại trực tiếp để tư vấn,
giải đáp thắc mắc cho các em nữ sinh.
+ Người điều hành hoạt động: là tôi - cô giáo Vũ Thị Hải.
- Địa điểm: Tại phòng bộ môn trường THPT Bắc Sơn.
7


- Thời gian: Vào một buổi chiều ngày 24/4/2016, từ 14 giờ 30 phút đến 17 giờ.
* Cách thức tổ chức
Tôi tổ chức buổi hoạt động ngoại khóa với sự kết hợp của các em nữ sinh
thuộc 3 lớp thuộc khối 10 là 10A4, 10A5, 10A6 nhằm mục đích giúp các em có
được sự hiểu biết kịp thời về cơ thể của mình để phòng tránh viêm nhiễm đường
sinh dục, đồng thời các em có thể dễ dàng chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau.
Mỗi lớp được ngồi với nhau thành nhóm. Lớp 10A4 gồm 21 em được xếp
thành 2 nhóm là nhóm 1 và 2; lớp 10A5 gồm 13 là nhóm 3; còn lớp 10A6 gồm
14 em là nhóm 4. Mỗi nhóm cử một nhóm trưởng: Nhóm 1 là em Lê Thị Tình

10A4; nhóm 2 là em Hà Thị Nhung 10A4; nhóm 3 là em Trương Thị Trang
10A5; nhóm 4 là em Phạm Thị Ánh Tuyết 10A6.
Trong mục " Giải đáp thắc mắc bác sĩ chuyên khoa Trịnh Thị Lôc sẽ tư
vấn, giải đáp cho các em những vướng mắc thông qua kết nối trực tiếp đến điện
thoại của bác sĩ thời gian từ 16h đến 16h30'.
Buổi hoạt động ngoại khóa gồm những phần sau:
Phần 1: Giới thiệu chủ đề
Phần này có mục đích dẫn dắt, thu hút sự chú ý của các em đến chủ đề
của buổi hoạt động ngoại khóa. Đồng thời, các em hiểu rõ được nội dung chính
của chủ đề, cũng như nhiệm vụ các em tham gia thực hiện.
Phần 2: Thảo luận chủ đề
Phần này giáo viên sẽ giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm bằng phiếu học tập để
các em thảo luận tìm ra đáp án cho câu hỏi của nhóm mình. Nhóm trưởng sẽ cử
ra một bạn ghi chép các ý kiến của các thành viên trong nhóm lại, sau đó cả
nhóm sẽ tổng hợp và thống nhất rồi ghi đáp án vào phiếu học tập. Sau thời gian
khoảng 15 đến 20 phút lần lượt các nhóm sẽ trình bày nội dung đã được giao.
Nhóm trưởng hoặc một bạn đại diện sẽ đứng lên trình bày nội dung của nhóm
mình. Các nhóm khác chú ý lắng nghe và có thể bổ sung ý kiến góp ý. Cuối
cùng là giáo viên sẽ nhận xét và đưa ra câu trả lời chính xác giúp các em hiểu rõ
bản chất vấn đề.
Phần 3: Giải đáp thắc mắc
Phần này các em nữ sinh sẽ đưa ra những câu hỏi, thắc mắc của mình để
được giải đáp. Ở nội dung này các em có những vướng mắc nào của bản thân
liên quan đến đường sinh dục có thể tâm sự, chia sẻ để được giải đáp. Những
câu hỏi nào giáo viên biết thì trả lời trực tiếp, còn những câu hỏi nào đi sâu vào
chuyên môn thì giáo viên sẽ kết nối điện thoại đến bác sĩ để bác sĩ giải đáp và tư
vấn cách chữa trị, phòng tránh cho các em.
* Các bước tiến hành cụ thể của buổi hoạt động ngoại khóa:
PHẦN MỘT: GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ
Tôi trình chiếu cho các em xem một số hình ảnh về:

- Cơ quan, bộ phận sinh dục ở nữ giới.
- Một số loại bệnh liên quan như: viêm lộ tuyến cổ tử cung; ung thư cổ tử
cung; một số bệnh lây qua đường tình dục như bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà,
rộp sinh dục do virut hecpet,...
8


- Một số vi khuẩn, nấm, kí sinh trùng, virut gây bệnh viêm nhiễm đường
sinh dục.
Từ những hình ảnh đó, đặc biệt là những loại vi sinh vật gây bệnh, hình
ảnh về những bệnh sinh dục nguy hiểm, mà các em sẽ thấy sợ, lo lắng cho tương
lai của mình nếu như để mắc bệnh. Qua đó, học sinh sẽ thấy được sự cấp thiết
của việc phòng bệnh ngay từ bây giờ; và hơn hết là các em chủ động muốn được
học hỏi, hướng dẫn cách để phòng chống bệnh tật bảo vệ sức khỏe.
Sau đây là một số hình ảnh mà tôi đã sử dụng trình chiếu (tuy nhiên tôi đã
cắt bỏ các hình ảnh về bệnh viêm nhiễm sinh dục, bệnh lậu, giang mai, mụn rộp
sinh dục, ung thư cổ tử cung):
- Cấu tạo cơ quan sinh dục nữ:

- Một số vi sinh vật gây viêm nhiễm đường sinh dục:

Vi khuẩn gây bệnh lậu:

Xoắn khuẩn gây bệnh giang mai:
9


Trùng roi gây viêm âm đạo:

Nấm Candida gây viêm âm đạo

Virut hecpet gây mụn rộp sinh dục

10


PHẦN HAI: THẢO LUẬN CHỦ ĐỀ
Tôi chia các em tham gia trong buổi hoạt động thành 4 nhóm( sĩ số chung
là 48 em) ngồi thành 4 dãy giống như lớp học; để tạo thuận lợi tôi sắp xếp các
em trong cùng lớp vào một nhóm (Lớp 10A4 gồm 21 em được xếp thành 2
nhóm là nhóm 1 và 2; lớp 10A5 gồm 13 em là nhóm 3; còn lớp 10A6 gồm 14
em là nhóm 4. Mỗi nhóm cử một nhóm trưởng: Nhóm 1 là em Lê Thị Tình
10A4; nhóm 2 là em Hà Thị Nhung 10A4; nhóm 3 là em Trương Thị Trang
10A5; nhóm 4 là em Phạm Thị Ánh Tuyết 10A6). Ở mỗi nhóm tương ứng với 4
dãy bàn, tôi phát phiếu theo cách: cứ 2 bàn liền nhau gồm 4- 6 em sẽ ngồi quay
mặt vào với nhau thì được phát một phiếu.
Sau đó, tôi giao nhiệm vụ cho cho từng nhóm như sau:
+ Nhóm 1:
Hoàn thành PHT số 1 sau đây:
PHT số 1: Tên nhóm:.......................Nhóm trưởng: ..................................
Các em tìm hiểu, thảo luận trong thời gian 15 phút và trả lời câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Em hiểu bệnh viêm nhiễm đường sinh dục là gì?
Câu hỏi 2: Hãy kể những bệnh viêm nhiễm đường sinh dục ở nữ giới? Ở
lứa tuổi vị thành niên nữ giới thường gặp những bệnh nào?
+ Nhóm 2: Hoàn thành PHT số 2 sau đây:
PHT số 2: Tên nhóm:....................Nhóm trưởng: .....................................
Các em tìm hiểu, thảo luận trong khoảng thời gian 15 phút và trả lời câu
hỏi sau:
Câu hỏi 3: Tác nhân gây viêm nhiễm đường sinh dục là gì?
Câu hỏi 4: Nguyên nhân nào gây ra viêm nhiễm đường sinh dục ở vị

thành niên?
+ Nhóm 3: Hoàn thành PHT số 3 sau đây:
PHT số 3: Tên nhóm:....................Nhóm trưởng: .....................................
Các em tìm hiểu, thảo luận trong khoảng thời gian 15 phút và trả lời câu
hỏi sau:
Câu hỏi 5: Khi bị viêm nhiễm đường sinh dục nếu chúng ta không chữa
trị kịp thời thì sẽ gây ra những hậu quả gì?
+ Nhóm 2: Hoàn thành PHT số 4 sau đây:
PHT số 4: Tên nhóm:....................Nhóm trưởng: .....................................
Các em tìm hiểu, thảo luận trong khoảng 15 phút và trả lời câu hỏi sau:
Câu hỏi 6: Để phòng tránh viêm nhiễm đường ở sinh dục lứa tuổi vị
thành niên cần có những biện pháp gì?
Trước khi các nhóm tiến hành thảo luận, tôi cho các em xem 2 đoạn
video:
. Video1: chương trình vui sống mỗi ngày chủ đề "chăm sóc và bảo vệ
vùng kín" ở nữ giới.
. Video 2: chương trình Sức khỏe và cuộc sống VTV2 chủ đề: "Viêm
nhiễm phụ khoa: Nguyên nhân và biện pháp điều trị"

11


Lưu ý cho các em: các nhóm chú ý theo dõi, có thể ghi chép nhanh, vắn
tắt nội dung trong đoạn video, đặc biệt là những trao đổi của bác sĩ có liên quan
đến nhiệm của của nhóm mình.
Sau đó, tôi yêu cầu các em suy nghĩ, thảo luận khoảng 15 phút và đề nghị
các em cử ra một bạn ghi chép phần trả lời vào PHT. Sau khoảng 10-12 phút 4
nhóm trưởng ở 4 nhóm sẽ thu lại các phiếu ở mỗi nhóm nhỏ; nhóm trưởng cùng
với bạn thư kí của các nhóm sẽ tổng hợp các ý kiến ở các phiếu của nhóm mình
rồi bổ sung, hoàn thiện đáp án chung cho cả nhóm.

Sau khoảng thời gian tích cực thảo luận thì các nhóm cũng đã hoàn thành
xong nhiệm vụ. Trong quá trình các em hoạt động, giáo viên luôn theo dõi, động
viên để các em tập trung, chú ý vào nhiệm vụ của mình. Tiếp theo, lần lượt các
nhóm sẽ trình bày, các nhóm khác lắng nghe và có ý kiến bổ sung. Khi các nhóm
đã báo cáo xong những nội dung thảo luận thì giáo viên thảo luận cùng với các
cô trong nhóm sinh của trường, sau đó sẽ nhận xét và đưa ra những nội dung kết
luận cho các em hiểu rõ hơn vấn đề.
Kết quả: Dưới đây là sản phẩm của các nhóm mà tôi chụp lại:

12


13


Qua nội dung mà các em hoàn thiện trong phiếu học tập, chúng ta thấy
rằng sau khi được giới thiệu, xem các đoạn video liên quan đến chủ đề thì các
em đã hiểu biết hơn về viêm nhiễm đường sinh dục. Tuy nhiên, nội dung các em
đưa ra ở một số nhóm (nhóm 1. nhóm 3, nhóm 2) còn lan man, lặp lại kiến thức.
Và dưới đây là nội dung cơ bản của các vấn đề giáo viên cần bổ sung để
các em hiểu và vận dụng vào thực tiễn:
Câu hỏi 1: Em hiểu bệnh viêm nhiễm đường sinh dục là gì?
Trả lời:
Bệnh viêm nhiễm đường sinh dục là một cách nói chung về các bệnh
gây tổn thương đường sinh dục, bao gồm các bệnh viêm nhiễm cơ quan sinh dục
dưới (âm hộ, âm đạo, cổ tử cung) và cơ quan sinh dục trên (tử cung, tai vòi
và buồng trứng)...
Câu hỏi 2: Hãy kể những bệnh viêm nhiễm đường sinh dục ở nữ giới?
Ở lứa tuổi vị thành niên nữ giới thường gặp những bệnh nào?
Trả lời:

Một số bệnh viêm nhiễm đường sinh dục gặp ở phụ nữ như:
+ Viêm âm hộ: bên ngoài vùng kín.
+ Viêm âm đạo.
+ Viêm cổ tử cung.
+ Viêm nội mạc tử cung.
+ Viêm 2 ống dẫn trứng.
+ Viêm buồng trứng...
- Ở lứa tuổi vị thành niên thường gặp chủ yếu đó là viêm âm hộ, viêm âm
đạo, viêm cổ tử cung.
Câu hỏi 3: Tác nhân gây viêm nhiễm đường sinh dục là gì?
Trả lời:
Tác nhân gây viêm nhiễm đường sinh dục : do các vi sinh vât gây bao
gồm các nhóm:
+ Vi khuẩn: vi khuẩn lậu, xoắn thể giang mai; Chlamydia, tạp khuẩn,...
+ Nấm: như nấm candida,...
+ Kí sinh trùng như trùng roi Trichomonas,...
+ Vi rút như virut hecpet, HPV, virut papiloma ...
Câu hỏi 4: Nguyên nhân nào gây ra viêm nhiễm đường sinh dục ở vị
thành niên?
Trả lời: Viêm nhiễm đường sinh dục ở nữ giới có thể do rất nhiều nguyên
nhân, Trong đó, viêm nhiễm đường sinh dục ở lứa tuổi vị thành niên thường do
một số nguyên nhân chủ yếu sau:
+ Vệ sinh vùng kín hằng ngày hoặc trong những ngày kinh nguyệt không
đúng cách như: rửa không sạch hoặc thụt rửa quá sâu vào bên trong; ngay cả việc
các bạn trẻ quá lạm dụng băng vệ sinh trong kỳ kinh nguyệt cũng sẽ tạo cơ
hội cho các tác nhân xâm nhập từ bên ngoài vào gây ra viêm nhiễm
đường sinh dục.
14

+ Do tiếp xúc với môi trường ô nhiễm hoặc nguồn nước bẩn: ví dụ như
các bạn gái hay mặc váy, khi ngồi không chú ý để phần phụ tiếp xúc với nền
nhà, chỗ có vệ sinh không sạch sẽ, hoặc sử dụng nguồn nước không
sạch,... khiến tác nhân gây bệnh dễ dàng xâm nhập vào vùng kín cũng
có thể gây viêm nhiễm đường sinh dục.
+ Quan hệ tình dục không an toàn: khi các em quan hệ tình dục không an
toàn là nguy cơ lớn có thể bị lây nhiễm các loại vi sinh vật lây truyền qua
đường tình dục như Chlamydia, Trichomonas, trùng roi, lậu cầu khuẩn, trực
khuẩn, xoắn khuẩn, các vi khuẩn kị khí, virut herpes sinh dục… xâm nhập vào
đường sinh dục gây bệnh.
+ Mặc đồ lót quá chật: Các bạn trẻ thường thích mặc những loại quần bó
sát cơ thể để tôn lên vẻ đẹp cơ thể, tuy nhiên các bé gái chúng ta không nên chọn
những bộ đồ đặc biệt là đồ lót bó sát cơ thể, bởi vùng kín là nơi cần được giữ vệ
sinh và để cho khô thoáng. Quần chip bó sát, chất liệu không tốt dễ khiến âm
đạo bị khó chịu, khi mồ hôi tiết ra sẽ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, nấm
sinh sản, có thể dễ dàng tấn công và gây viêm nhiễm đường sinh dục.
Câu hỏi 5: Khi bị viêm nhiễm đường sinh dục nếu chúng ta không
chữa trị kịp thời thì sẽ gây ra những hậu quả gì?
Trả lời:
Viêm nhiễm đường sinh dục là bệnh thường gặp nhất ở phụ nữ. Bệnh gây
nhiều rắc rối cho đời sống và sinh hoạt của người phụ nữ như:
+ Gây khó chịu, mất tự tin và tạo nên nhiều rối loạn trong cuộc sống và
hạnh phúc của người phụ nữ.
+ Gây hậu quả xấu đối với sức khỏe người phụ nữ, đặc biệt là nguy cơ
gây ung thư sinh dục như ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng,...nguy hiểm
đến tính mạng.
+ Ảnh hưởng tới khả năng sinh sản và thiên chức làm mẹ của phụ nữ như
gây vô sinh, chửa ngoài tử cung, có thể gây sảy thai, đẻ non, vỡ ối non, thai chết
lưu,…
Vì vậy ngay từ bây giờ chúng ta nên quan tâm đến vùng kín của mình, giữ

gìn vệ sinh sạch sẽ, đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ, thực hiện lối sống
trong sáng, lành mạnh, an toàn để hạn chế những viêm nhiễm đường sinh dục,
bảo vệ sức khỏe vị thành niên.
Câu hỏi 6: Để phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục ở lứa tuổi vị
thành niên cần có những biện pháp gì?
Trả lời:
Như chúng ta đã biết bệnh viêm nhiễm đường sinh dục ngày càng phổ
biến, không chỉ những phụ nữ có gia đình mà ngay cả nững thiếu nữ như các em
nữ sinh cũng có thể mắc phải. Và khi người phụ nữ để viêm nhiễm phụ khoa kéo
dài thì có thể gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến cả
tính mạng. Chính vì vậy, đối với bệnh viêm nhiễm đường sinh dục thì việc
phòng bệnh là rất quan trọng, phòng bệnh giúp giảm nguy cơ mắc và tái mắc
bệnh viêm nhiễm phụ khoa, đây là cách tốt nhất giúp tiết kiệm tiền bạc, bảo vệ
15


sức khỏe và duy trì hạnh phúc lứa đôi. Ở lứa tuổi vị thành niên, việc thực hiện
vệ sinh cá nhân và thực hiện lối sống lành mạnh là biện pháp rất quan trọng
trong phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục. Cụ thể các em lưu ý một số biện
pháp sau:
- Tránh mặc quần lót quá chật, thay quần lót hàng ngày.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách. Dùng nước sạch để rửa vùng kín hàng ngày
(đặc biệt trong những ngày kinh nguyệt), sau đó dùng khăn sạch lau khô, không
nên dùng xà bông hay các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín.
- Không tự thụt rửa âm đạo khi không có ý kiến bác sĩ.
- Không nên quan hệ tình dục ở lứa tuổi này, trong trường hợp nếu có
quan hệ tình dục thì cần phải an toàn, nên đeo bao cao su để tránh được những
bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây qua đường tình dục.
- Các em cũng chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để đảm bảo
sức khỏe, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể như ăn nhiều rau xanh, hoa quả

tươi; không thức khuya;...
- Một biện pháp quan trọng nhưng các bạn trẻ chúng ta không chú trọng
đó là tiêm phòng HPV có thể ngăn ngừa ung thư cổ tử cung ở hầu hết phụ nữ;
ngoài ra, loại vắc xin này có thể ngăn ngừa ung thư âm đạo và âm hộ ở phụ nữ,
mụn cơm sinh dục,... Tuy nhiên, vacxin này cần tiêm phòng cho các thiếu nữ
chưa quan hệ tình dục, hiệu quả phòng bệnh cao nhất là khi tiêm vacxin cho các
bé gái độ tuổi từ 10 -12.
PHẦN BA: GIẢI ĐÁP THẮC MẮC
Ở phần này các em mạnh dạn trao đổi những thắc mắc cũng như những
điều khó nói về vấn đề viêm nhiễm đường sinh dục mà các em gặp phải với giáo
viên, những câu hỏi nào không chuyên sâu giáo viên biết thì giáo viên sẽ giải
đáp cho các em, còn những câu hỏi nào thuộc lĩnh vực chuyên khoa thì giáo viên
sẽ kết nối điện thoại đến bác sĩ Trịnh Thị Lộc, hiện đang là trưởng khoa chăm
sóc sức khỏe sinh sản bảo vệ bà mẹ và trẻ em qua số điện thoại 0904109203 để
bác sĩ tư vấn giúp các em hiểu và có biện pháp chữa trị kịp thời.
Do trong môi trường chỉ có mình giới nữ và các em đã cùng nhau trải qua
hai phần nội dung của buổi hoạt động ngoại khóa nên các em đã tự tin hơn,
không còn ngại ngùng như lúc đầu nữa. Sau khi lắng nghe, ghi chép những ý
kiến thắc mắc của các em tôi đã thống kê lại được một số ý kiến sau:
? Em Hà Thị Nhung lớp 10A4 hỏi: Ở lứa tuổi chúng em làm thế nào
để nhận biết được mình bị viêm nhiễm đường sinh dục ạ?
Trả lời: Ở lứa tuổi vị thành niên như các em những viêm nhiễm đường
sinh dục nếu có thì chủ yếu là viêm âm hộ hoặc viêm âm đạo. Với bệnh này thì
dấu hiệu để các em nhận biết đó là: ra dịch bất thường ở vùng kín, cảm giác
ngứa ngáy, rát, có thể sưng đau ở vùng âm hộ. Nếu thấy dịch tiết nhiều ở vùng
kín (thấy ở quần lót) có màu xanh, vàng và có mùi hôi; hoặc ở dạng bột, tổ chức
bã đậu gây ngứa rát,...thì đó là triệu chứng của viêm nhiễm đường sinh dục.

16

? Em Bùi Thị Dung lớp 10A5 hỏi: Em có một thắc mắc nhỏ đó là:cứ
mỗi khi đến ngày kinh nguyệt là em bị đau bụng, không đi học hay làm gì
được. Có phải em đang bị viêm nhiễm đường sinh dục không ạ?
Trả lời: : (Câu hỏi này được kết nối điện thoại đến bác sĩ trả lời)
Trường hợp của em cũng chưa thể khẳng định ngay là bị hay không bị
viêm nhiễm đường sinh dục được. Trước hết phải xác định rõ nguyên nhân của
đau bụng trong chu kỳ kinh của em. Nguyên nhân đau bụng kinh có thể là do
một số những yếu tố như:
- Do một số vấn đề liên quan đến tử cung: Một số nữ giới có tử cung co
thắt quá mức, tử cung co thắt kéo dài. Tử cung co thắt không bình thường, khiến
tử cung thiếu máu. Tử cung thiếu máu kéo theo sự co thắt của nhiều cơ khác,
làm cho nữ giới bị đau bụng kinh. Vị trí của tử cung không bình thường. Chẳng
hạn như: tử cung gập về phía sau hoặc gập về phía trước khiến máu kinh khó lưu
thông và gây ra hiện tượng đau bụng kinh (dân gian còn gọi là thống kinh).
- Cũng có thể do cấu tạo cổ tử cung quá hẹp, khiến máu kinh khó thoát ra
ngoài cũng là nguyên nhân gây đau bụng kinh. Có những em không có lỗ màng
trinh gây bế tắc kinh gây ra đau bụng trong chu kì kinh.
- Do nữ giới mắc một số bệnh phụ khoa như: lạc nôi mạc tử cung, u xơ tử
cung, viêm vùng chậu,…cũng gây nên hiện tượng đau bụng kinh.
Ngoài ra, đau bụng kinh có thể là tác dụng phụ của việc dùng thuốc tránh
thai hoặc do vận động mạnh, ăn đồ lạnh trong kì hành kinh; do môi trường sống
bị ô nhiễm hoặc nữ giới có lối sống không lành mạnh, ăn uống, nghỉ ngơi không
hợp lý… cũng là nguyên nhân gây đau bụng kinh.
Như vậy, nếu có những hiện tượng đau bụng kinh kéo dài theo chu kì thì
tốt nhất em nên đến cơ sở y tế khám tìm nguyên nhân để có biện pháp chữa trị
thích hợp.
Tuy nhiên, em cũng có thể áp dụng một số biện pháp sau để giảm bớt cơn
đau như:
•

Dùng nước ấm chườm ở vùng bụng dưới.
•
Kiêng ăn uống các đồ lạnh hoặc thức ăn có tính hàn trong kì kinh
nguyệt.
•
Ăn uống, ngủ nghỉ hợp lý để cơ thể khỏe mạnh. Tránh làm việc
nặng hoặc vận động quá mạnh để giảm các cơn đau.
•
Uống nhiều nước lọc, hạn chế các chất có cồn hoặc chất kích thích.
•
Uống nước gừng hoặc nước bạc hà để bụng ấm cũng là cách giảm
đau bụng kinh.
•
Ngoài ra, dùng một số loại thuốc giảm đau cũng giúp qua cơn đau
bụng kinh nhanh chóng.
? Em Cao Thị Mỹ Châu lớp 10A6 hỏi: Thưa cô, ở độ tuổi nào thì
phụ nữ sẽ bị viêm nhiễm đường sinh dục ạ?
Trả lời: Mọi người thường quan niệm chỉ những người đã quan hệ
tình dục mới bị bệnh phụ khoa. Điều này hoàn toàn sai lầm. Thực tế, nhiều

17


bé gái ở độ tuổi dậy thì phải tới bệnh viện điều trị do viêm nhiễm bộ phận
sinh dục. Tuy nhiên, độ tuổi có tỉ lệ mắc cao nhất đó là độ tuổi sinh sản.
Vùng kín thường có nguy cơ bị các tác nhân gây bệnh xâm nhập từ môi
trường bên ngoài. Vì thế, các vùng này rất dễ bị viêm nhiễm nếu không biết cách
giữ vệ sinh hoặc vệ sinh không đúng cách. Các bé gái mặc quần áo chật, mồ hôi
nhiều, rất dễ bị viêm nhiễm âm hộ, âm đạo vì môi trường ẩm ướt, tạo điều kiện
thuận lợi cho vi sinh vật gây bệnh phát triển. Những bé gái bị nhiễm giun, đặc

biệt là giun kim, nếu không được điều trị rất dễ bị viêm nhiễm sinh dục (nhiễm
giun gây ngứa, trẻ gãi làm xây xát -> viêm nhiễm)
Đa số các bé gái nếu có vấn đề gì về vùng kín thường không chia sẻ, ngại đến
bác sĩ ; hầu hết các em chỉ dùng nước rửa vùng kín, một số còn tự ý dùng xà bông để
rửa vùng kín, thậm chí lại tự thụt rửa sâu âm đạo khi không có chỉ định của bác sĩ.
Đây là nguyên nhân khiến số lượng trẻ dậy thì mắc bệnh vùng kín gia tăng.
Ở một số bé gái có sinh hoạt tình dục sớm, không có ý thức tránh thai nên
có thai ngoài ý muốn. Vì thế phải nạo, hút thai; việc nạo, hút thai nhiều lần cũng
là một trong những nguy cơ viêm nhiễm rất cao cho lứa tuổi các em.
? Em Quách Thị Trang lớp 10A5 hỏi: Em thường ra nhiều dịch ở
vùng kín, nó có màu vàng và hay bị ngứa làm em thấy rất khó chịu trong
người, cảm thấy rất mất tự tin. Mong bác sĩ hãy chỉ giúp cho em cách chữa
trị ạ?
Trả lời:
Triệu chứng của em như vậy có khả năng em đã bị viêm nhiễm đường
sinh dục. Tùy từng mức độ nặng nhẹ mà có cách chữa trị khác nhau. Nếu em
không điều trị sớm thì các mầm bệnh có thể sẽ lan lên cao, vào tử cung, vòi
trứng và có khi lan rộng đến vùng tiểu khung, gây ảnh hưởng đến sức khỏe nói
chung và sức khỏe sinh sản nói riệng. Em nên chủ động đi khám và làm các xét
nghiệm để điều trị sớm. Tùy vào vị trí, mức độ thương tổn, tùy từng tác nhân
gây bệnh để có biện pháp chữa trị đúng và dứt điểm.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường:
- Đối với học sinh
+ Đa số các em đều hứng thú với chủ đề của buổi hoạt động ngoại khóa.
+ Với 100% các em nữ sinh tham gia đều là con em nông thôn, thiếu kiến
thức về chăm sóc sức khỏe vị thành niên nên các em đều nhận thấy sự thiết thực
của việc vệ sinh cá nhân đúng cách cũng như có lối sống lành mạnh để phòng
tránh bệnh viêm nhiễm đường sinh dục.
+ Đa số các em đều biết cách vệ sinh bộ phận sinh dục để phòng tránh

viêm nhiễm phụ khoa, bảo vệ sức khỏe.
+ 100% các em tham ra đã thay đổi tư duy về vệ sinh vùng kín, không
còn vô tâm và xem nhẹ vấn đề này như trước nữa. Các em đều nhận thức được
vai trò quan trọng của việc phòng bệnh hơn chữa bệnh. Do đó, buổi thảo luận
như một bài học thực tiễn có ý nghĩa vô cùng bổ ích giúp các em có được những
nhận thức đúng đắn, từ đó hình thành một thói quen sinh hoạt khoa học không
18


chỉ cho bản thân mà các em có thể chia sẻ cho những người cùng giới khác về
những biện pháp rất đơn giản trong sinh hoạt hàng ngày nhưng lại có thể phòng
tránh được những bệnh nguy hiểm.
- Đối với giáo viên:
+ Việc thực hiện sáng kiến này giúp tôi hiểu rõ hơn thực trạng của giới trẻ
hiện nay mặc dù rất hiện đại, năng động nhưng lại thiếu kiến thức để tự chăm
sóc, bảo vệ sức khỏe bản thân mình. Tuy nhiên khi được xem những hình ảnh về
tác nhân vi sinh vật xâm nhập gây ra bệnh tật đáng sợ, thậm chí nguy hiểm đến
tính mạng thì các em thấy được sự cần thiết của việc phòng bệnh ngay từ bây
giờ. Và tôi đã nhận thấy các em muốn được chia sẻ, giúp đỡ. Từ đó, tôi nghĩ
mình cần mạnh dạn hơn trong việc giáo dục cho các em thiếu nữ phòng tránh
các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục nói riêng và sức khỏe vị thành niên nói
chung để góp phần giúp các em có thể tự tin vững bước trong cuộc sống.

19


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Buổi hoạt động ngoại khóa thành công tốt đẹp như một bài học bổ ích,
thiết thực giúp cho các em hiểu hơn về vai trò của việc phòng bệnh.

Các em từ chỗ còn rất mơ hồ về cơ thể mình thì sau buối thảo luận đã biết
cách vệ sinh cá nhân nói riêng và chăm sóc sức khỏe sinh sản nói chung để
phòng tránh viêm nhiễm đường sinh dục.
Có câu nói: “Người có sức khỏe có một trăm ước muốn, người không có
sức khỏe chỉ có một ước muốn duy nhất: đó là sức khỏe”. Quả đúng như vậy,
bệnh tật không trừ một ai bất kể bạn là người giàu hay người nghèo, người có
địa vị cao hay thấp. Và trong đó, phòng bệnh luôn được coi là hiệu quả, tiết
kiệm và được ưu tiên hơn là chữa bệnh. Ngày nay việc phòng bệnh được các tổ
chức y tế tuyên truyền và khuyến cáo khá nhiều. Đó cũng là thông điệp mà tôi
muốn nhắc nhở các em học sinh sau buổi hoạt động ngoại khóa: Đối với người
phụ nữ sức khỏe sinh sản là rất quan trọng. Vì thể chúng ta hãy hiểu về cơ thể
mình hơn, biết tự chăm sóc bản thân mình bằng những thói quen sinh hoạt lành
mạnh, vệ sinh cá nhân đúng cách để phòng tránh bệnh tật giúp phái nữ chúng ta
luôn tự tin, xinh đẹp góp phần giữ gìn hạnh phúc cá nhân, gia đình và xã hội.
3.2. Kiến nghị:
Có thể nói giáo dục bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ là một trong
những ưu tiên khi giáo dục lứa tuổi này; là hoạt động nhân đạo, trực tiếp bảo
đảm nguồn nhân lực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là một trong
những chính sách ưu tiên hàng đầu của Đảng và Nhà nước. Trong đó, riêng đối
với người phụ nữ (một nửa của thế giới) thì sức khỏe sinh sản là rất quan trọng,
vì vậy cần giáo dục cho các em biết những kĩ năng tự chăm sóc, vệ sinh cá nhân
càng sớm càng tốt; bởi lẽ những bệnh viêm nhiễm đường sinh dục thì vai trò của
phòng bệnh là rất cần thiết.
Trên đây là một số kinh nghiệm của cá nhân tôi trong quá trình giảng dạy,
dù đã cố gắng rất nhiều, song chắc chắn không tránh khỏi hạn chế, thiếu sót rất
mong được sự góp ý, chia sẻ từ quý thầy cô giáo, đồng nghiệp để tôi tiếp tục
hoàn thiện hơn nữa trong công tác giáo dục.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Ngọc Lặc, ngày 20 tháng 5 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến do mình viết

không copy - sao chép của người khác
XÁC NHẬN

NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Vũ Thị Hải

PHỤ LỤC
20


PHIẾU TRẮC NGHIỆM
(Phiếu thăm dò dành cho các em nữ sinh)
Em hãy đọc kĩ các câu hỏi và khoanh tròn vào đáp án thích hợp với
thói quen sinh hoạt của em (ghi chú: hãy trả lời khách quan, trung thực)
Câu hỏi 1: Em có thường xuyên vệ sinh (rửa) vùng kín hàng ngày không?
a. có
b. không
Câu hỏi 2: Sau khi đi vệ sinh em có rửa hoặc thấm khô vùng kín đi không?
a. có
b. không
Câu hỏi 3: Em vệ sinh vùng kín bằng loại nước nào?
a. Tắm và rửa luôn bằng nước tắm
b. Sử dụng nước sạch riêng để rửa
Câu 4: Em thường rửa vùng kín bằng cách nào?
a. Dùng vòi hoa sen để xối rửa cho sạch.
b. Dùng gáo để rửa ( một tay cầm gáo nước dội, một tay thì rửa).
c. Ngồi trực tiếp vào chậu nước sạch để rửa.

Câu hỏi 5: Khi rửa vùng kín em rửa như thế nào?
a. Rửa sâu vào bên trong cho sạch.
b. Rửa bên ngoài âm hộ bằng nguồn nước sạch.
Câu hỏi 6: Em thường rửa vệ sinh vùng kín theo kiểu nào sau đây?
a. Rửa từ trước ra sau ( từ âm hộ ra hậu môn).
b. Rửa từ sau ra trước (từ phía hậu môn vào âm hộ) vì thuận tay nên sẽ dễ
rửa và sạch hơn.
Câu hỏi 7: Trước khi rửa vùng kín em có rửa tay sạch không?
a. Không
b. có
Câu hỏi 8: Trong ngày kinh nguyệt em hay dùng loại chất liệu nào để thấm?
a. Vải màn
b. Băng vệ sinh
c. Bông gòn nút lỗ âm đạo
Câu hỏi 9: Em có quan tâm đến nhãn hiệu băng vệ sinh mình mua dùng không?
a. có
b. không
Câu hỏi 10: Em thường thay băng vệ sinh theo khoảng cách thời gian thế nào?
a. 4 giờ thay 1 lần
b. Ngày thay 2 lần: sáng và tối
c. 1 giờ thay 1 lần
d. Ngày thay 3 lần: sáng, trưa và tối
Câu hỏi 11: Em có thường xuyên mặc quần bó sát không?
a. có
b. không
Câu hỏi 12: Em có quan tâm đến chất liệu quần lót bằng chất liệu gì không?
a. có
b. không
Câu hỏi 13: Em có chú ý giặt, phơi quần lót của mình ra ngoài nắng không?
a. có

b. không
Câu hỏi 14: Mẹ có hướng dẫn cho em cách vệ sinh vùng kín không?
a. có
b. không
Câu 15: Mẹ có thường nói cho em biết những thay đổi của tuổi dậy thì để giúp
em ứng phó không?
a. có
b.không

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa sinh học 10 cơ bản nhà xuất bản giáo dục.
2. Sách giáo khoa sinh học 10 nâng cao nhà xuất bản giáo dục.
3. Tài liệu Giáo dục dân số sức khỏe sinh sản vị thành niên của Viện chiến lược
và chương trình giáo dục.
4. Tài liệu Giáo dục kĩ năng sống trong môn sinh học. Tác giả: Lê Minh Châu –
Dương Quang Ngọc…NXB Giáo Dục.
5. Nguồn tài liệu trên các trang mạng internet như trang vnexpress.net;
trang kienthucgioitinh.org; trang baomoi.com, trang phunutoday,
vietnamnet;.......
6. Nguồn tài liệu trong chương trình sức khỏe và cuộc sống trên VTV2.

22