xử lý tình huống giáo viên xúc phạm thân thể học sinh

NHẬN XÉT CỦA GIÁM KHẢO
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
ĐIỂM

.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
MỤC LỤC


Tiểu luận tình huống

Lớp QLHCNN_K22_2011

2

Trang
PHẦN 1 - LỜI NÓI ĐẦU .................................................................. 03
PHẦN 2 - NỘI DUNG ........................................................................ 05
1. Mô tả tình huống ..............................................................................05
2. Nguyên nhân và hậu quả ................................................................. 07
3. Mục tiêu xử lí tình huống ............................................................... 10
4. Các phương án xử lý tình huống ..................................................... 12
4.1 Phương án 1 ................................................................................. 12
4.2 Phương án 2 .................................................................................. 12
4.3 Phương án 3................................................................................... 12
4.4 Phương án 4 .................................................................................. 13
5. Phương thức thực hiện phương án tối ưu ........................................ 15
6. Vấn đề rút ra khi nghiên cứu, xử lí phương án tối ưu ..................... 15
PHẦN 3 - KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ................................................. 17

1. Kết luận ........................................................................................... 17
2. Kiến nghị ........................................................................................ 18
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................. 20

PHẦN I – LỜI MỞ ĐẦU
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

3

Lớp QLHCNN_K22_2011

Từ xưa đến nay, nghề giáo luôn được xem là một nghề cao quý. Người
dạy học luôn được xã hội kính trọng tôn vinh là những người thầy. Và để xứng
đáng với sự tôn vinh ấy, người làm nghề giáo bao giờ cũng là người có đạo
đức, giữ nếp sống thanh cao, tận tụy, suốt đời toàn tâm toàn ý cho việc dạy dỗ
học trò.
Phát huy truyền thống đó, từ sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dưới
sự lãnh đạo của Đảng, nhiều thế hệ các thầy cô giáo đã lớn lên và trưởng
thành dưới mái trường xã hội chủ nghĩa. Vượt qua những khó khăn gian khổ
trong chiến tranh cũng như trong hoà bình, họ là những thế hệ đầu tiên có
nhiều đóng góp cho nền giáo dục của nước nhà đi từ ngày đâu tiên với các lớp
Bình dân học vụ. Sau khi giặc đói bị đẩy lùi thì giặc dốt cũng dẫn được xóa
bỏ. Giáo dục nước ta ngày càng phát triển và hoàn thiện thành một hệ thông.
Khắp trên mọi nẻo đường của đất nước, trong khói lửa ác liệt của hai cuộc
chiến tranh chống Pháp và Mỹ, ở nơi chiến khu gian khổ trong rừng sâu, hay ở

những bản làng hẻo lánh trên núi cao, hoặc nơi hải đảo xa xôi, họ đều có mặt,
không quản ngày đêm đèn sách, dạy chữ, dạy làm người cho học sinh. Chính
họ đã rèn giũa nên biết bao lớp thanh thiếu niên, hướng họ đi trên con đường
lớn của Đảng, của dân tộc, biết sống vì lý tưởng cao đẹp, vì độc lập tự do của
Tổ quốc. Nguyễn Văn Thạc, Đặng Thùy Trâm là những tấm gương tiêu biểu.
Nhờ được học tập đã tạo nên một điểm khác biệt giữa người lính của thời
chống Pháp và chống Mĩ. Thời chống Pháp chủ yếu là những người xuất thân
từ nông dân, còn thời chống Mĩ, phần lớn là những thanh niên rời ghế nhà
trường, chia tay bút mực, khoác ba lô trên vai vào chiến trường.
Sứ mệnh của người thầy có ý nghĩa cao cả đặc biệt, họ là bộ phận lao
động tinh hoa của đất nước. Lao động của họ trực tiếp và gián tiếp thúc đẩy sự
phát triển của đất nước, cộng đồng đi vào trạng thái phát triển bến vững. Theo
Tiến sĩ Raja Roy Singh, nhà canh tân giáo dục nổi tiếng ở Ấn Độ, khi ông nói
đến tầm quan trọng của đội ngũ giáo viên “giáo viên giữ vai trò quyết định
trong quá trình giáo dục và đặc biệt trong việc định hướng lại giáo dục. Những
công nghệ thành đạt nói chính xác hơn là những công nghệ thông tin (giáo dục
từ xa chẳng hạn) sử dụng trình độ nghề nghiệp và phong cách của những giáo
viên giỏi nhất. Trong quá trình dạy học, giáo viên không chỉ là những người
truyền thụ những phần tri thức rời rạc. Giáo viên giúp người học thường
xuyên gắn với cơ cấu lớn hơn. Giáo viên cũng đồng thời là những người
hướng dẫn, người cố vấn, người mẫu mực của người học. Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nhà nước Việt Nam luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu của sự
nghiệp công nghiệp hoá và hịên đại hoá đất nước. Điều này thể hiện rất rõ ở
các văn kiện, Nghị quyết của Đảng và nhà nước ta về giáo dục.
Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020 tại
Đại hội XI của Đảng đã nhấn mạnh: "Phát triển giáo dục là quốc sách hàng
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh

Tiểu luận tình huống

4

Lớp QLHCNN_K22_2011

đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn
hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi
mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là
khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng
giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập
nghiệp. Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục. ".
Theo chỉ thị số 40-CT/TW ngày 18/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục cũng chỉ rõ: "Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản
lý giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về
cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống,
lương tâm, tay nghề của nhà giáo, thông qua việc quản lý, phát triển đúng
hướng và có hiệu quả sự nghiệp giá dục để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn
nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hoá hiện
đại hoá đất nước”.
Sau 25 năm thực hiện công cuộc đổi mới, trong sự thay đổi kỳ diệu của
đất nước hôm nay có phần đóng góp không nhỏ của đội ngũ những thầy cô
giáo, với tư cách là những người đào tạo nên nguồn nhân lực trẻ cho sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hóa. Rất tiếc trong khi đa số giáo viên vẫn tiếp tục
giữ vững và phát huy phẩm chất cao đẹp của người thầy thì cũng có một bộ
phận giáo viên suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống. Dư luận xã hội đang
hết sức bất bình đối với một bộ phận nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và
nhân viên có biểu hiện thiếu gương mẫu, chưa tu dưỡng rèn luyện, phấn đấu

vươn lên, thậm chí còn có những hành vi thô bạo, xúc phạm đến danh dự,
nhân phẩm, xâm phạm thân thể học sinh, vi phạm Luật Giáo dục, Luật chăm
sóc và bảo vệ trẻ em Việt Nam. Các vụ việc làm tổn thương học sinh đang
“chảy” như vết dầu loang khiến dư luận lo lắng về sự “bình yên” của con em
mình mỗi khi đến trường.
Xuất phát từ những lí do trên, tôi đã chọn đề tài “Xử lý tình huống giáo
viên xúc phạm thân thể học sinh” làm đề tài tiểu luận tình huống cho chương
trình học lớp Quản lý nhà nước ngạch Chuyên viên.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi đã đứng ở góc độ lý luận về giáo
dục để phân tích vấn đề.
Phương pháp luận nghiên cứu, đề tài dựa vào phương pháp duy vật
biện chứng và duy vật lịch sử - tư tưởng chỉ đạo của đề tài là dựa theo văn
kiện của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh nói về đạo đức nghề giáo, các qui định
của Bộ Giáo dục – Đào tạo về đạo đức nhà giáo.
Các phương pháp cụ thể là phương pháp lôgíc, lịch sử thống kê, phân
tích, đi khảo sát thực tế, phỏng vấn sâu, lấy ý kiến chuyên gia.
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

Lớp QLHCNN_K22_2011

5

PHẦN 2 – NỘI DUNG
1. Mô tả tình huống:
Năm học 2010 - 2011, không chỉ trong phạm vi xã P, huyện A, Tỉnh L

mà dư luận trong cả nước đều rất bất bình về việc thầy Nguyễn Văn A giáo
viên dạy môn lịch sử tại Trường THCS X (huyện A, Tỉnh L) đã dùng tay, chân
và một thanh gỗ to đánh một học sinh lớp 8 phải nhập viện. Nguyên nhân là vì
học sinh này… thuộc bài mà không chịu phát biểu!
Theo lời tường trình của em Phạm Văn C, sinh năm 1993, trú tại Ấp D,
xã P, huyện A, là học sinh lớp 8A1 Trường THCS X. Chi tiết sự việc đó xảy ra
như sau: Trong giờ kiểm tra bài cũ 5 phút đầu giờ, vừa vào lớp, thầy giáo đặt
câu hỏi: “Nêu nguyên nhân, diễn biến, tính chất và ý nghĩa lịch sử của các
cuộc cách mạng tư sản Hà Lan giữa thế kỷ XVI?”. Nhìn ngang, nhìn dọc,
không một cánh tay giơ lên. Buộc thầy Nguyễn Văn A phải chỉ định. Phạm
Văn C ngồi ngay đầu bàn thứ hai nên rơi vào “tầm ngắm”. Những đứa trẻ khác
ở dưới nín thở nhưng trong bụng có vẻ như mở cờ, vì đã có bạn bị “tóm tóc”.
Tất cả lớp hồi hộp. Đó dường như là không khí thường thấy trong giờ Lịch sử
của lớp 8A1 từ khi thầy A vào dạy bù cho cô B nghỉ hậu sản từ giữa năm học.
Không cần phải nhờ thầy nhắc lại câu hỏi như một số bạn khác, C trả lời bài
một cách trôi chảy, mạch lạc. Chứng tỏ giờ học trước em đã chú ý nghe giảng,
hiểu bài và về nhà có đọc thêm tài liệu thì mới trả lời vừa đúng vừa trúng vừa
sâu như vậy được.
Cả lớp thở phào nhẹ nhõm và đứa nào cũng chắc mẫm C hôm nay lĩnh
10 điểm tròn trịa là chắc. Ai dè...Sắc mặt thầy A không đổi và cũng không có
một dấu hiệu tỏ ra hài lòng. Cả lớp nhao nhao:
- Bạn C được mấy điểm hả thầy?
- Không điểm!
- Không khí trở nên ồn ào, mọi người ầm ĩ và đoán thầy đang đùa cả
lớp. Có học sinh còn tỏ ra thích thú vì hôm nay thầy A cũng...biết đùa kiểu
này.
- Anh về chỗ và đứng đó hết buổi học cho tôi. Từ hôm sau vào tiết học
Lịch sử của tôi, anh không được phép ngồi xuống! Nhớ đấy, tôi không nhắc lại
lần hai đâu!
- ???

Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

Lớp QLHCNN_K22_2011

6

- Vì tội...biết mà không nói!
- Lạ lùng nhưng không ai dám hỏi hay thắc mắc gì. Lớp học hôm đó trôi
đi nặng nề chưa từng có. Tất cả không ai dám hó hé, ngọ nguậy, chỉ còn tiếng
bút viết sột soạt xuống trang giấy. Giờ học kết thúc, cả lớp nghĩ thế là thoát
nạn. C cũng ra chơi đá cầu cùng các bạn trai sau tiết ra chơi đó.
Tiết học thứ 4 của ngày Thứ sáu là tiết Lịch sử. Nghe đâu hình như thầy
A bị ốm. Nhưng đó chỉ là nghe đâu thôi. Trống vừa vào tiết, thầy A đã xuất
hiện ngay cửa lớp.
- Cả lớp đứng! Giọng D lớp trưởng hô to
- Tất cả ngồi xuống. Riêng anh C đứng cho tôi. Giọng thầy lạnh lùng.
C vừa chạy từ sân trường vào, trước khi thầy A đến nên vẫn thở hổn hển
và chưa kịp giở sách vở để trước bàn và cũng không nghe thấy thầy A nói.
Chợt cả lớp giật mình:
- Mày bị điên à? Mà không nhớ lời lần trước
- Cả lớp sửng sốt, hóa ra thầy A đang “moi” chuyện từ tuần trước. C
vừa đứng vừa chép bài cho đến khoảng phút thứ 30 của lớp. Hôm đó thầy A
tiếp tục dạy phần còn lại của bài học Cách mạng Cách mạng tư sản Anh
giữa thế kỷ XVII và cuộc chiến tranh giành độc lập 13 thuộc địa Anh ở Bắc
Mĩ và sự thành lập hợp chủng quốc Châu Mĩ. Thời gian còn lại thầy cho lớp

tự đọc sách giáo khoa.
Do mệt nên thầy gục mặt xuống bàn. Lúc bất ngờ ngẩng lên, thầy thấy
C đang quay mặt xuống bàn dưới nói chuyện với E. Lập tức, thầy A gọi em C
lên bảng và dùng tay đánh vào mặt, dùng chân đạp liên tục vào người em,
khiến em ngã xuống đất vì choáng. Các bạn trong lớp đỡ C về chỗ. Thầy A bỏ
ra ngoài. Khoảng 5 phút sau, Thầy A quay lại trên tay cầm một thanh gỗ lớn.
Lúc này C đã tỉnh lại và về chỗ ngồi.
Theo lời kể lại của em C và các bạn trong lớp: Khi C thấy thầy A quay
lại, đúng lúc đó em chạy ra xuống góc lớp lượm nửa viên gạch ống đưa cho
thầy và bảo: “Nếu thầy đánh thì đánh cho chết em luôn”. Nhưng thầy A bảo:
“Tao không chơi cái này!”. Nói xong thầy gạt phắt tay C, viên gạch rơi
“choang” xuống nền nhà. Sau đó thầy A dùng thanh gỗ đánh vào người em
ngay tại giữa lớp làm em không kịp phản ứng gì. Ngồi nghỉ khoảng 5 phút,
thầy A lại dùng thanh gỗ đó đánh liên tiếp vào em C rạn xương đùi trái.
Sau khi đánh xong, thầy A giải tán lớp. Trống báo hết tiết cũng điểm lên
ngay sau đó. Cũng là tiết cuối nên mọi người ra về tưởng như không có
chuyện gì xảy ra. May có bạn cùng bàn luôn trữ một chai dầu gió nên các bạn
đã xoa vào vết thương cho C. Cuối cùng em cũng tự đi về nhà được vì nhà
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

7

Lớp QLHCNN_K22_2011

không quá xa trường. Em C về nhà, sau khi tắm và ăn com xong, C thấy đau

chân trái và tức ngực, gia đình đã đưa em vào Bệnh viện Đa khoa huyện A lúc
15 giờ 45 phút cùng ngày. Chẩn đoán của các y bác sĩ khoa ngoại chấn thương
- Bệnh viện đa khoa huyện A cho biết: C bị đa chấn thương phần mềm với
nhiều vết bầm tím đã mờ. Riêng chân trái bị rạn xương dùi do tác động của vật
cứng.
Sau gần một tháng nằm viện, được sự chăm sóc của y, bác sĩ Bệnh biện
Đa Khoa huyện A, đặc biệt là sự chăm sóc ngày đêm của mẹ C. Hết giờ làm
việc, chị lại cơm cháo vào viện với C. Gia đình, thầy cô, bạn bè vui mừng
khôn xiết khi C được ra viện và tiếp tục đi học. Nhờ khoa học hiện đại, các
chấn thương phần mềm và rạn xương đùi được điều trị và sức khỏe của em C
đã bình phục. Song diễn biến tâm lý của em C rất xấu. Em hay buồn bã, cười
nói thất thường và không muốn tiếp tục đến trường và cũng không mặn mà
với sách vở nữa. Nhất là em thường sợ sệt khi thấy đông người hay một vật to
lớn hơn em đột nhiên xuất hiện có màu tôi tối như màu bộ Comle của thầy A
thường mặt. Đối với môn Lịch sử – môn học mà em thích nhất, bởi em mơ
ước sau này sẽ trở thành một nhà khảo cổ học thì sau đó em không còn thích
thú nữa. Đôi mắt em đôi khi nhìn xa xăm và càng trầm tư mất thần sắc.
Hành vi thầy A đánh em C là do bản chất nóng nảy hay là chưa hiểu rõ
về những chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về giáo dục, đặc biệt
là Luật Giáo dục sửa đổi, Quyết định số 16 của Bộ Giáo dục về qui định đạo
đức nhà giáo và cuộc vận động hai không với 4 nội dung. Nếu như thế thì
chúng ta sẽ giải quyết, xử lý ra sao?
2. Nguyên nhân và hậu quả
Về nguyên nhân khách quan:
Phải thừa nhận rằng đó là sự thiếu sót của hệ thống quản lí bắt đầu từ
các nhà làm luật đến các cấp quản lý giáo dục. Cụ thể như sau:
Các cơ sở pháp lý để xử phạt các hành vi bạo lực học đường chưa được
đưa vào luật , cho dù luật giáo dục đã nhiều lần sửa đổi. Sự thiếu sót nội dung
hoặc nội dung có nhưng thiếu chặt chẽ là hạn chế chung của Luật Giáo dục
hiện hành. Năm nào cũng có sửa đổi, bổ sung sau khi sự việc đã nằm ở “việc

đã rồi”. Luật Giáo dục Việt Nam cho đến nay đã có nhưng còn thiếu rất nhiều
nội dung. Việc bạo hành học đường chưa được đưa vào Luật là một dẫn
chứng. Theo đó, các văn bản dưới luật không có quy định xử, phạt cụ thể đối
với người vi phạm. Thêm nữa, chúng ta hay nói đến “tình cảm”, ít sử dụng
luật để xử lý các hành vi trái pháp luật. Đối với đội ngũ trí thức, việc dựa vào
những kẻ hở của luật lệ để thực hiện các hành vi cá nhân là khó tránh khỏi,
chưa nói đến việc lách luật.
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

8

Lớp QLHCNN_K22_2011

Sự buông lỏng quản lí của các cấp quản lý giáo dục trong việc giáo dục
đạo đức nhà giáo. Hệ thống giáo dục nước nhà đã phân công, phân cấp quản lý
từ trung ương đến địa phương khá hoàn chỉnh. Điều lệ trường trung học và
trường phổ thông có nhiều cấp học hiện hành cũng phân công, phân nhiệm
từng thành viên trong các nhà trường khá chi tiết. Để quản lý trường học có
hiệu trưởng, hiệu phó, giáo vụ, giáo viên phụ trách công tác Đoàn - đội, giáo
viên chủ nhiệm…Quản lý lớp học có giáo viên chủ nhiệm, đến lớp trưởng, lớp
phó, tổ trưởng…cơ bản là đã có sự phân công, phân cấp chức năng, nhiệm vụ
một cách rõ ràng. Tuy nhiên, những hành vi bạo lực học đường vẫn còn xảy
ra, gây nhức nhối cho dư luận xã hội.
Hành vi bạo lực học đường vừa nêu là một ví dụ về sự buông lỏng quản
lỳ. Sự buông lỏng quản lý ấy không chỉ thể hiện ở một cấp, một cá nhân mà

đó là hệ quả sự buông lỏng quản lý của một dây chuyền. Trước hết, người biết
sự việc đầu tiên và rõ nhất là các thành viên trong lớp. Đặc biệt, trong đó có tổ
trưởng, lớp trưởng, lớp phó...gọi chung là ban cán sự lớp. Hàng tuần đều có
sinh hoạt lớp để báo cáo tình hình nhưng sự việc của C, các em vẫn im lặng,
không báo cáo gì cả. Đến giáo viên chủ nhiệm, mặc dù phải thực sự thông
cảm vì cho đến thời điểm hiện tại ở Việt Nam, giáo viên chủ nhiệm thường là
giáo viên kiêm nhiệm, vừa dạy vừa làm công tác trên. Với lí do bận nhiểu
việc, không có thời gian đến lớp và thế là giáo viên chủ nhiệm không được
biết một học sinh của mình đã bị xúc phạm thân thể gây thương tích. Tiếp đến
là Ban giám hiệu nhà trường đã không kịp thời phát hiện ngăn chặn sự việc.
Có người nghĩ rằng “đánh học trò” là việc nhỏ nhặt, thường nhật của giáo viên
đứng lớp. Ban giám hiệu trường không cần phải theo dõi mỗi sự việc, mỗi
cách răn dạy học sinh của thầy cô. Thực tế là sai lầm. Nhà trường thường có
các giáo vụ hoặc một số trường hiện nay có giám sát lớp học. Nhiệm vụ của
các nhân viên này là thường xuyên “ghé hành lang” qua các lớp học để xem
nền nếp, có học sinh trốn tiết, chơi bài, đánh nhau không...Nhưng họ lại lờ mờ
thậm chí chưa nghe nói khi được hỏi đến. Văn hóa Việt Nam là văn hóa truyền
miệng, ở nhà chưa rõ, ngoài ngõ đã thông. Huống gì các câu chuyện trong
trường, lớp này đồn lớp kia, học sinh nọ truyền học sinh kia...Cả “thiên hạ”
biết chỉ có thầy cô giáo, các nhà quản lí là hay “té ra” và “chúng tôi không
được thông báo. Đó là các câu trả lời thường thấy của các nhà chức trách. Bà
Phạm Thị G - Phó Hiệu trưởng Trường THCS X: cho biết, khi sự việc xảy ra,
nhà trường không hề hay biết. Đến khi gia đình trình báo vụ việc vào chiều
ngày 18/2, nhà trường lập tức cử cô giáo Nguyễn Thị Ngọc K và Nguyễn Thị
Bích T cùng người nhà đưa em C đến bệnh viện khám, điều trị. Đây chính là
nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến hàng loạt những hiện tượng tiêu cực
trong giáo dục trong thời gian qua. Chiều 21/2, chúng tôi đã tìm gặp nhiều
lãnh đạo của ngành giáo dục tỉnh B. Nhưng tất cả đều từ chối trả lời quan
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

9

Lớp QLHCNN_K22_2011

điểm về vụ việc. “Tất cả mọi việc chúng tôi đang xử lý và không muốn báo
chí quan tâm…” - một lãnh đạo ngành giáo dục nói.
Khi được hỏi về quan điểm xử lý vụ việc của cơ quan tố tụng. Một cán
bộ lãnh đạo Công an huyện A cho biết, hiện cơ quan công an chưa nhận được
đơn thư hoặc khiếu nại của gia đình học sinh. Các cơ quan chức năng lúc này
hay “đổ vấy” cho nhau.
Về nguyên nhân chủ quan:
Nhiều người thường biện minh cho các hành động sai trái bằng rất
nhiều lí do. Vì hoàn cảnh xô đẩy, vì tâm lí lúc đó...Người xưa có câu: Nếu
không muốn người khác biết, chi bằng đừng làm. Ai cũng có cái lí của riêng
mình. Riêng về câu chuyện của Thầy A, Ban giám hiệu trường THCS X “bào
chữa” rằng thầy A trong thời gian gầy đây sức khỏe không được tốt. Chúng tôi
đồng ý nhưng chỉ là phần trăm rất nhỏ gây nên sự cố trên. Sâu xa nhất của tình
trạng trên là khả năng sư phạm yếu kém. Tìm hiểu nguyên nhân vụ việc, nhiều
học sinh trong trường đã lên cho biết, thầy A thường xuyên nạt nộ hoặc dùng
hình phạt để răn dạy đối với học sinh. Trước đây, cũng đã xảy ra một số
trường hợp nhưng không gây thương tích cho học sinh nên bản thân các em và
gia đình không có ý kiến. Điều đáng nói hơn nữa là thầy A không chỉ phạt học
sinh lười học, không làm được bài mà còn phạt cả những em làm bài và trả bài
tốt khiến các em luôn lo sợ, căng thẳng mỗi khi đến giờ sử của thầy. Bà Phạm
Thị G - Phó Hiệu trưởng Trường THCS X còn cho biết thầy Nguyễn Văn A đã

có thâm niên gần 10 năm giảng dạy môn Lịch Sử. Đánh giá về chuyên môn,
nhà trường khẳng định thầy A là một giáo viên có trình độ, nhưng tính tình
nóng nảy. Sinh thời Bác Hồ từng nói: tài phải đi với tâm, với đức. Đặc biệt
hơn, có tài mà không có đức là vô dụng. Để cho một người như thế làm thầy
liệu có hợp lí không? Khi nghề của họ là đào tạo ra bao nhiêu thế hệ, bao
nhiêu con người.
Ngày nay, khi bàn về các nguyên nhân của nạn bạo lực học đường,
người ta hay nói tại học sinh bây giờ hư hỏng quá, đạo đức bị xuống cấp.
Không phủ nhận sự “cá tính” đó của học sinh. Nhưng nó vẫn là một đứa trẻ
không hơn. Còn kia là những người nếu không đem chữ thầy ra để dùng thì
cũng đứng hàng anh, hàng cha, hàng chú nó. Chẳng nhẽ lại bó tay. Chúng tôi
đồng ý với một ý kiến của một phụ huynh tên là N khi chị lên mạng bình luận
về một bài viết nói về sự xuống cấp của giáo dục hiện đại: Chẳng qua đó là sự
bất lực của người thầy khi ứng xử trước học sinh.
Đối với một số trường hợp chúng tôi sẽ chỉ ra nguyên nhân từ hai phía:
học sinh (người bị nạn) và thầy giáo (người trực tiếp). Nhưng trong trường
họp cụ thể trên, C là người không có lỗi, chí ít là do em sống quá trầm tư. Qua
các hành động của em cũng chứng minh em là đứa trẻ ngoan, vì nhiều học
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

10

Lớp QLHCNN_K22_2011

sinh khác, khi bị đánh các em sẽ kháng cự lại. Chỉ có điều, các thầy cô giáo

quá thờ ơ và không tìm hiểu hoàn cảnh của từng em thôi. C là đứa trẻ đáng
thương nhất trong tình huống này.
Về hậu quả:
Thực ra câu chuyện cũng chỉ trong phạm vi một trường học cấp THCS,
một xã vùng xa xôi nhưng nhân dân ta thường nói: “Con sâu làm rầu nồi
canh”, “cái sẩy nẩy cái ung” vậy nên hậu quả của nó để lại là không nhỏ đếu
nhìn vấn đề một cách chi tiết, cặn kẽ và thấu đáo theo một tư duy logic.
To tát hóa vấn đề thì câu chuyện trên là một vấn đề nhức nhối của toàn
ngành, toàn tỉnh và nếu “làm to” hơn nữa nó là vấn đề liên quan đến chế độ xã
hội. Việt Nam theo thể chế Xã hội chủ nghĩa – nghĩa là hướng tới một chế độ
đã xóa bỏ giai cấp người bóc lột người, mọi người tự do, bình đẳng như nhau
và đặc biệt là hướng tới xã hội giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh. Nếu
đây là một ví dụ (mặc dù nhỏ thôi) nó chính là một bằng chứng bất lợi. Từ đó,
nhiều người có thể xuất hiện những hoài nghi nhất định về điều mà họ thường
được tuyên truyền. Và một lần mất tiền, vạn lần sau mất tín. Câu chuyện cậu
bé chăn cừu là một ví dụ về giá trị quan trọng của niềm tin.
Về mặt chính trị là vậy, về mặt kinh tế cũng có những thiệt hại đáng kể.
Trực tiếp nhất là đối với ngôi trường đó. Khi trẻ con bắt đầu đến tuổi đi học,
môi trường nhà trường có vai trò cực kì quan trọng vì thời gian chủ yếu là các
em ở trường. Nhưng trường học giờ đây lại là một nơi không an toàn. Cảm
giác “trứng để đầu đá” cứ đè nặng lên đầu các cha mẹ từ khi con ra khỏi nhà
cho đến khi con trở về. Hiện nay có rất nhiều trường để các phụ huynh chọn
lựa, do vậy nếu không tốt, học sinh sẽ thưa vắng dần. Hệ quả là nhà trường
không đủ để cân bằng nguồn tài chính, kinh phí trả lương cho cán bộ, giáo
viên, nhân viên, kinh phí sửa chữa trường, lớp hàng năm...Đặc biệt khó khăn
hơn với những trường ngoài công lập.
Hậu quả đối với giáo viên và học sinh là quá rõ ràng. Bởi họ là người
“trong cuộc”. Với học sinh đó là sự suy giảm sức khỏe, tinh thần. Cuộc sống
của các em còn quá dài về sau. Nhưng nó như một sự chấm lửng...một sự cảnh
báo về sự phát triển bình thường ở em học sinh này. Đối với C, em may mắn

hơn một số bạn khác là điều trị và khỏi vết thương. Nhưng đau đớn nhất là sự
biến đổi về mặt tinh thần theo hướng xấu đi. C trở nên thẫn thờ, buồn bã. Đó
thực sự là một dấu chấm đen đậm vào tớ giấy trắng nến như ai đó thường bảo
trẻ em như một tờ giấy trắng mà người lớn chúng ta sẽ viết vào đó. Đau lòng
chồng chất, nỗi đau mất bố vì tai nạn giao thông của C cách đây 2 tháng đã
nguôi ngoai đâu!
Còn với thầy A, bản thân thầy cũng đang rơi vào tình cảnh không tốt
lắm với những trục trặc gia đình và sức khỏe của thầy. Nhưng thầy là người
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

11

Lớp QLHCNN_K22_2011

gây ra sự việc trên, thầy phải là người chịu trách nhiệm đó. Ngay sau khi vụ
việc xảy ra, sáng ngày 20/2, nhà trường đã chính thức đình chỉ việc giảng dạy
của thầy A để làm kiểm điểm. Đồng thời báo cáo vụ việc với cơ quan chức
năng, xử lý theo đúng qui định của pháp luật. Mười năm trong ngành giáo dục,
nếu tính công của thầy cũng không thể phủ nhận có nhiều học sinh giỏi huyện,
tỉnh và cả nhiều thế hệ đã tốt nghiệp đại học ra trường...Nhưng phút chốc
những thứ ấy như tan biến mất. “Kiếm củi ba năm tiêu một giờ”, câu này có
thể áp dụng ở đây chăng?
Hậu quả bao giờ cũng khôn lường là vậy. Sự liên đới của nhiều cấp,
nhiều ngành và của cả toàn ngành giáo dục cũng như nền chính trị – kinh tế –
xã hội nếu mở rộng quy mô tác động của vụ việc.

3. Mục tiêu xử lí tình huống:
Buồn bã và cũng rất băn khoăn trước thực trạng liên quan đến đạo đức
thầy, cô giáo, Nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo duc – Đào tạo Đặng Huỳnh Mai
bộc bạch: “Mọi người lên án tiêu cực giáo dục, chúng tôi đồng ý. Nhưng lên
án phải nhằm mục đích để cùng xử lý cho thấu đáo”. Tôi xin được trích dẫn
một số câu phỏng vấn và trả lời được đăng trên website vietbao.vn của tác giả
Mai Trinh để hiểu hơn mục tiêu xứ lí:
Vậy, thưa Thứ trưởng, phải chăng cách lên án về các tiêu cực trong
giáo dục trên các phương tiện thông tin đại chúng hiện nay là chưa ổn trong
việc phục vụ mục đích lên án để cùng xử lý cho thấu đáo?
- Chúng ta phải thừa nhận nguyên nhân khách quan dẫn đến những tiêu
cực và cùng nhau ứng xử. Giáo viên không tốt là một hiện tượng của xã hội.
Tôi nghĩ chúng ta không nên khái quát vấn đề toàn màu đen hết. Vì mới phát
hiện một vài trường hợp thì cũng không thể đánh đồng cả triệu giáo viên như
thế...
- Mặt khác, đất nước mình vẫn có truyền thống “quân, sư, phụ” cho nên
ngày xưa học trò bị thầy đánh là bố mẹ không can dự vào. Truyền thống đó
ảnh hưởng đến giờ... Thời tôi đi học, cũng có trường hợp thầy giáo ném thước
lim làm toạc cả đầu học sinh nhưng đâu có có dám nói. Hỏi thầy cô có thương
học trò không? Có thương chứ.
Tức là theo Thứ trưởng thì trước khi lên án mỗi hành vi sai phạm của
người thầy cũng cần nhìn nhận lại các nguyên nhân khách quan dẫn đến hành
vi sai phạm đó để “luận tội” sao cho đảm bảo được sự công bằng nhất?
- Theo tôi thì mình phải có quan điểm cái gì xấu thì không ủng hộ, còn
tốt thì biểu dương. Bản thân mỗi giáo viên bằng các phương pháp sư phạm
phải hiểu học trò của mình. Nhưng để thấm nhuần thành phương pháp sư
phạm đó thì đòi hỏi mỗi người có sự rèn luyện.
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh

Tiểu luận tình huống

12

Lớp QLHCNN_K22_2011

Cơ quan chức năng của huyện A khi được hỏi về quan điểm xử lý vụ
việc của cơ quan tố tụng, Một cán bộ lãnh đạo Công an huyện A cho biết: hiện
cơ quan công an khi nhận được đơn thư hoặc khiếu nại của gia đình học sinh.
Khi vụ việc xảy ra, các nhà báo đã đến làm việc. Tuy nhiên, qua thông tin
phản ánh, cơ quan Công an huyện A đã cử lực lượng theo dõi vụ việc. Quan
điểm của công an là nếu vụ việc nghiêm trọng, sau khi có giám định tỷ lệ
thương tích trên 11% và có đơn yêu cầu của người bị hại thì sẽ khởi tố vụ án.
Còn ngược lại, tuỳ theo mức độ sẽ giao cho địa phương và ngành xử lý hành
chính.
Còn đối với trường THCS X: Ngay sau phát hiện vụ việc, trường đã tiến
hành đình chỉ việc giảng dạy của thầy A để làm kiểm điểm. Đồng thời báo cáo
vụ việc với cơ quan chức năng, xử lý theo đúng qui định của pháp luật.
Như vậy, mặc dù là một tình huống cụ thế nhưng việc áp dụng các hình
thức xử phạt đều chứa đựng mục đích chung là mang lại sự trong sạch của
ngành giáo dục. Theo đó, lập lại kỉ cương, trật tự của ngành, thầy ra thầy, trò
ra trò. Trên cơ sở áp dụng đúng người, đúng tội, mang lại công bằng và tiến bộ
xã hội.

4. Các phương án xử lí tình huống:
Sau khi phân tích cụ thể và dựa trên tình huống trên tôi xin đưa ra một
số phương án giải quyết tình huống cụ thể như sau:
4.1 Phương án 1: Đào tạo thêm nghiệp vụ sư phạm

Nội dung: Hàng năm các trường đều có các đợt đi tập huấn bồi dưỡng
kiến thức chuyên môn và kĩ năng nghiệp vụ. Do đó, trong đợt này có thể cử
thầy A tham gia lớp học đó. Hiện tại là tháng 2, đợt tập huấn sẽ rơi vào đợt
nghỉ hè sắp tới.
Ưu điểm: Bản thân thầy A là người rất giỏi chuyên môn, nắm chắc các
kiến thức Lịch sử mà thầy dạy, bao gồm Lịch sử thế giới, Lịch sử Việt Nam,
Lịch sử địa phương...Thầy đã từng là một giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Nhưng
thầy lại thiếu nghiệp vụ sư phạm.
Hạn chế: rất khó để thay đổi tác phong của một con người.
4.2 Phương án 2: Hưởng án treo
Nội dung: Theo Điều 104 của Bộ luật Hình sự nếu tỷ lệ thương tích
trên 11% và có đơn yêu cầu của người bị hại thì sẽ khởi tố vụ án. Còn ngược
lại, tuỳ theo mức độ sẽ giao cho địa phương và ngành xử lý hành chính. Như
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

13

Lớp QLHCNN_K22_2011

vậy, thầy A có thể hưởng án treo nếu sức khỏe của em C đã bình phục và nằm
trong diện theo dõi
Ưu điểm: Thầy A vẫn tiếp tục đi dạy được và không gây ra những tiêu
cực trong tâm lí như bất cần, chán nản. Vì bản thân thầy cũng đang có một áp
lực tâm lí nặng nề và mệt mỏi.
Nhược điểm: Nếu non tay sẽ không răn đe được những người khác, lại

tiếp tục vi phạm mà không có biện pháp xữ lý nghiêm khắc.
4.3 Phương án 3: Không đề nghị xét khen thưởng, thi đua trong
năm học đó
Nội dung: Thầy A sẽ không được đưa vào danh sách xếp loại giáo viên
trong diện khen thưởng của năm học 2010 – 2011.
Ưu điểm: Điều 11 trong quy định chung về chuẩn giáo viên quy định
phương pháp đánh giá, xếp loại giáo viên như sau:
1. Việc đánh giá giáo viên phải căn cứ vào các kết quả đạt được thông
qua xem xét các minh chứng, cho điểm từng tiêu chí, tính theo thang điểm 4,
là số nguyên; nếu có tiêu chí chưa đạt 1 điểm thì không cho điểm.
Với 25 tiêu chí, tổng số điểm tối đa đạt được là 100.
2. Việc xếp loại giáo viên phải căn cứ vào tổng số điểm và mức độ đạt
được theo từng tiêu chí, thực hiện như sau:
a. Đạt chuẩn :
Loại xuất sắc: Tất cả các tiêu chí đạt từ 3 điểm trở lên, trong đó phải có
ít nhất 15 tiêu chí đạt 4 điểm và có tổng số điểm từ 90 đến 100.
Loại khá: Tất cả các tiêu chí đạt từ 2 điểm trở lên, trong đó phải có ít
nhất 15 tiêu chí đạt 3 điểm, 4 điểm và có tổng số điểm từ 65 đến 89.
Loại trung bình: Tất cả các tiêu chí đều đạt từ 1 điểm trở lên nhưng
không xếp được ở các mức cao hơn.
b. Chưa đạt chuẩn
Loại kém: Tổng số điểm dưới 25 hoặc từ 25 điểm trở lên nhưng có tiêu chí
không được cho điểm.
Như vậy, có thể áp dụng điều này vào để xử lí trường hợp của thầy A.
Hạn chế: Phạt nhẹ, non tay
4.4 Phương án 4: Cho thôi việc
Nội dung: Họp Ban giám hiệu, thành lập Hội đồng kỹ luật và ra quyết
định thôi việc
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

14

Lớp QLHCNN_K22_2011

Ưu điểm: Tính chất răn đe và làm gương cho người khác
Hạn chế: áp dụng quá mạnh tay thậm chí không cho họ cơ hội lấy công
chuộc tội và sửa sai.
Trong số trên, theo nghiên cứu của tôi, nó vừa khách quan khi dựa trên
quy định chung của Luật Giáo dục sửa đổi năm 2009 và Quyết định số
16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16/04/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định
về đạo đức nhà giáo và chủ quan khi từng là một học sinh, một giáo viên và
công dân của một đất nước, tôi chọn phương án tối ưu là phương án số 4. Như
đã chỉ ra ở trên, mỗi phương án đều có những ưu điểm và hạn chế nhất định.
Nhưng tôi chọn phương án 4 sau khi đã dùng thủ pháp so sánh và đặt lên “bàn
cân” để cân đo. Cụ thể như sau:
So với phương án 1, thực tế là giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời. Thầy
A vốn tính tình nóng nẩy, hay quát mắng học sinh, đặc biệt lại không có
phương pháp giúp học sinh học tiến bộ. Thầy đã có 10 năm làm giáo viên,
chưa kể 4 năm ngồi trên ghế nhà trường đại học. Hơn thế nữa, ai trong chúng
ta, kể cả thầy A đều từng là học sinh, “nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò”, quỷ,
ma chắc gì đã có, vậy học trò là nhất. Lẽ nào thầy không nhớ câu này. Do vậy,
một thời gian ngắn chỉ trong một vài tháng khó để thay đổi cả một con người
và phong cách đã định hình trong 10 năm. Đấy là lí do chúng tôi không chọn
phương án 1.
So với phương án 2, Phương án này chỉ áp dụng nếu thầy A không

thuộc tuýp người bảo thủ. Nhưng cũng như trên vừa phân tích, rất khó để thầy
trở thành một người khác.
So với phương án 3, Phương án không được hưởng khen thưởng. Đó là
một điều hiển nhiên ngay cả đối với giáo viên bình thường. Bởi thưởng là hình
thức dành cho người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Thầy A không
những chưa hoàn thành mà còn vi phạm.
Với phương án 4, Nếu đứng từ góc độ nhân văn, đây là phương án
“mạnh tay” nhất. Bản chất của con người nhất là đối với tư duy và văn hóa
của người Việt Nam xưa – sống nặng tình cảm và không hiểu biết, tôn trọng
pháp luật. Hơn thế nữa, nếu quá nhẹ tay, tính chất răn đe gần như không có. Vì
xong lại thôi, đâu vào đấy. Dường như đây chính là nguyên nhân chính của
tình trạng nhiều phức tạp, tiêu cực trong giáo dục xảy ra thường xuyên trong
một vài năm trở lại đây. Mạnh tay cũng là ý kiến của Nguyên Thứ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo Đặng Huỳnh Mai khi được hỏi:
Và Bộ Giáo dục và Đào tạo liệu có xử lý “mạnh” tay đối với những
trường hợp giáo viên nâng cấp mãi mà vẫn không đạt chuẩn?

Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

Lớp QLHCNN_K22_2011

15

Nếu không chuyển biến thì sẽ không để họ làm giáo viên - đó là nguyên
tắc không chỉ có trong ngành giáo dục mà trong tất cả các ngành nghề khác

của xã hội.
Chúng tôi còn đồng ý với phương án này bởi lẽ nghề nghiệp chọn
người. Quan sát sẽ thấy mỗi người sẽ có một cái “tạng” (sự phù hợp) là khác
nhau. Không phải ai cũng kinh doanh được, ai cũng trở thành một nhà thơ.
Công nhận nó là sự kết hợp cả sự rèn luyện, luyện tập, sự phù hợp với sở
thích.... Nghĩa là họ cần thời gian để thử nghiệm và trải nghiệm. Nhưng không
phải là cả đời. Thầy A có 10 năm trong nghề, tất cả dường như đang đồng loạt
chống lại thầy. Đã là nhà giáo thì chắc chắn tất cả chúng ta ai cũng đều đã
được học về tâm lí học, Giáo dục học và các phương pháp, hình thức giảng
dạy cũng như giáo dục đạo đức cho học sinh. Ở mỗi giai đoạn khác nhau thì ý
thức và tình cảm, nhân cách và đạo đức của các em cũng khác nhau. Ở lứa
tuổi "nhất quỷ nhì ma, thứ ba học trò" thì chắc chắn các em sẽ rất hiếu động và
có rất nhiều trò để quậy phá. Điều đó là đương nhiên. Mặt khác, các em còn
chịu ảnh hưởng của nhiều môi trường khác nhau: gia đình, xã hội, phim ảnh,
sách báo, mạng intennet,...Nhiệm vụ của giáo viên là phải hiểu các em, giúp
các em hướng đến những điều tốt đẹp, biết nhận thấy cái xấu, cái sai để tránh
xa. Có rất nhiều phương pháp và hình thức giáo dục hiệu quả mà chúng ta
chưa kiên trì áp dụng đó thôi. Tất cả điều này được quy định cụ thể trong Luật
giáo dục sửa đổi năm 2009 và Thông tư số 30/2009/TT-BGDĐT ngày
22/10/2009 về quy định chuẩn nghê nghiệp giáo viên trung học cơ sở, trung
học phổ thông bao gồm 6 tiêu chuẩn: tiêu chuẩn phẩm chất chính trị, đạo đức,
lối sống; Năng lực tìm hiểu đối tượng và môi trường giáo dục; Năng lực dạy
học; Năng lực giáo dục; Năng lực hoạt động chính trị, xã hội và Năng lực phát
triển nghề nghiệp. Đi kèm với mỗi tiêu chuẩn là các tiêu chí rất cụ thể nhằm
đánh giá đúng mức độ hoàn thành nhiệm vụ. Tổng cộng có 25 tiêu chí. Trong
quy định này, vấn đề đạo đức, lối sống, tác phong, ứng xử với học sinh, với
đồng nghiệp được quy định rất cụ thể và được xem là tiêu chuẩn đầu tiên
trong việc đánh giá, công nhận chuẩn nghề nghiệp. Giáo viên trung học phải
yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng với học sinh, giúp học sinh khắc phục
khó khăn để học tập và rèn luyện tốt. Có lối sống lành mạnh, văn minh, phù

hợp với bản sắc dân tộc và môi trường giáo dục; có tác phong mẫu mực, làm
việc khoa học.
5. Phương thức thực hiện phương pháp tối ưu
Để thực hiện phương pháp tối ưu trên, cần thiết phải trải qua các
bước sau:
* Bước 1: Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện A ban hành quyết định
thành lập đoàn thanh tra. Vụ việc này do thương tích chưa thực sự nghiêm
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

16

Lớp QLHCNN_K22_2011

trọng do đó, chính quyền địa phương, cụ thể là công an xã, công an huyện sẽ
phối hợp với các ban, ngành đoàn thể có liên quan như đại diện trường THCS
X.
* Bước 2: Đoàn thanh tra xác minh xử lý vụ việc (thu thập tất cả các
chứng cứ,…): Đoàn thanh tra phải thực hiện thu thập tất cả các chứng cứ như
việc em C lên bảng, lời ứng xử, tác phong của cậu bé, ứng xử của thầy A. Chú
ý không được chỉ nghe nhất nhất một bên mà cần có sự xác thực của người
làm chứng. Ở đây chọn các em học sinh trong lớp là công minh nhất.
* Bước 3: Đoàn thanh tra đề xuất các phương pháp xử lý và dự thảo
quyết định để xử lý tình huống thầy A xúc phạm thân thể học sinh trình
UBND huyện A.
* Bước 4: UBND huyện A ban hành quyết định và tổ chức thực hiện

quyết định đối với các cá nhân có liên quan.
* Bước 5: Mời tất cả các bên có liên quan đến trao quyết định và thông
báo tất cả các công việc trên thông tin đại chúng và thông báo cho địa phương.
* Bước 6: Họp hội ý để sơ kết rút kinh nghiệm cho việc xử lý này.
Ban ngành từ huyện đến địa phương, nhà trường và các tổ chức như
Đảng bộ, Công đoàn... đều phải tiến hành họp và rút kinh nghiệm.
6. Vấn đề rút ra khi nghiên cứu, xử lí tình huống trên:
Qua việc nghiên cứu một tình huống cụ thể tôi rút ra một số vấn đề sau:
- Thứ nhất là xác định tình huống đúng đắn: Tình huống là tập hợp
các chi tiết, sự kiện, chi tiết...quan trọng dẫn đến sự phát triển của cốt truyện.
Đây chính là biểu hiện của tập họp các tình huống dẫn đến điểm thắt nút của
cốt truyện – cao trào cần phải giải quyết, ta thường gặp trong nhiều vở kịch.
Do vậy công việc đầu tiên cũng giống như khi gặp gỡ ai đó, phải hỏi tên nó và
nó là cái gì đã. Viết rõ hơn, tránh chung chung dùng cho tiểu luận nào cũng
được. Cụ thể là xác định bản chất của tình huống, xác định đúng, xác định sai
hậu quả ra sau?
- Thứ hai cần tìm ra nguyên nhân trước khi kết luận một việc gì đó:
Theo quy luật biện chứng, nguyên nhân – kết quả là một chuỗi trong mối quan
hệ biện chứng. Một nguyên nhân ắt sẽ dẫn đến kết quả. Và ngược lại, kết quả
đó đến từ một nguyên nhân. Việc C trầm tính và không thích phát biểu trước
đám đông là do tính cách của em từ trước. Bộ môn tâm lí học, đặc biệt tâm lí
học lứa tuổi đã phân tích rất rõ điều này. Thêm vào đó thầy A không biết rằng
không phải thầy mệt mỏi mà C cũng đang rất đau lòng khi mất đi người cha
thân yêu nhất sao? Đó là nguyên nhân chính để em biết mà...không nói.
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

17

Lớp QLHCNN_K22_2011

- Thứ ba cần linh hoạt trong cách giải quyết vấn đề: Có rất nhiều
cách để kết thúc một câu chuyên, có cách kết thúc đóng vòng tròn như cái lò
gạch cũ xuất hiện trong Chí Phèo của Nam Cao hay cái kết thúc mở trong bài
Vợ nhặt. Có nhiều hướng nhưng chắc chắn rằng bao giờ cũng có một hướng đi
về phía nhiều ánh sáng nhất so với các hướng còn lại. Đó là lí do tại sao con
người phải nhận đường, tìm đường nếu không sẽ lạc lối. Hậu quả mà câu
chuyện để lại đã chứng minh điều đó.

Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

18

Lớp QLHCNN_K22_2011

PHẦN 3 - KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Điểm lại những vụ việc đã từng xảy ra trong những năm gần đây, mới
thấy đạo đức người thầy đang có những vấn đề khiến cho hình ảnh người thầy
ít nhiều có những méo mó. Trong số những câu chuyện đau lòng, có lẽ nên bắt
đầu từ việc các cháu một số trường mầm non bị ăn bớt khẩu phần, bị cho ăn

cơm nguội của ngày hôm trước. Có trường mầm non, cô giáo còn dùng hình
thức doạ cho học sinh vào bao tải buộc lại, dán băng dính vào miệng... Đây là
những việc làm phản sư phạm, vi phạm đạo đức người thầy. Ở cấp học cao
hơn lại xảy ra chuyện “đổi tình lấy điểm”, trò bị thầy xâm hại tình dục. Vết
nhơ mà người đàn ông mang trên mình danh từ cao quý “thầy giáo” Đỗ Tư
Đông ở Trường Cao đẳng Phát thanh – Truyền hình (Hà Nam) gây ra sẽ khó
mờ trong các thế hệ thầy trò của nhà trường. Và tình huống chửi, phạt, đánh
học sinh mà chúng tôi đã trình bày ở trên là một ví dụ tiếp theo. Hơn nữa, lí do
để thầy xúc phạm thân thể học sinh cũng đáng phải xem lại: Tội...biết mà
không nói.
Đâu còn cái thời “thích nói oan, làm quan mà nói”. Trong lớp thầy có
vai trò quan trọng như một vị quan nhưng cần phải là quan thanh liêm. Qua
đây tôi cũng rút ra cho mình các bài học:
Một là, sự vào cuộc của các cơ quan chức năng có thẩm quyền: Một
nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến nguyên nhân trên là do sự thiếu sót
những nội dung trong Luật và sự buông lỏng quản lí. Nhận thức được điều đó,
Bộ GD và ĐT đã có những cải cách mới trong giáo dục: Điều chỉnh những
quy định chung về chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở, giáo viên
trung học phổ thông Ban hành kèm theo Thông tư số 30/2009/TT-BGDĐT
ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã áp
dụng điều chỉnh cho từng đối tượng là giáo viên thuộc các cấp khác nhau
(phân biệt với Giáo viên mầm mon, mẫu giáo, tiểu học). Chuẩn của Giáo viên
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

19

Lớp QLHCNN_K22_2011

THCS và GV THPT gồm 6 tiêu chuẩn với 25 tiêu chí. Trong 6 chuẩn đó, tiêu
chuẩn 1: Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống được đưa lên đầu tiên, trước cả
tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn nghiệp vụ. Điều đó cũng là hợp lí. Ngay
cả khi đi dạy học sinh, chúng ta cũng yêu cầu: Tiên học lễ, hậu học văn”.
Trước hết phải học lễ nghi, phép tắc trước khi học chữ nghĩ, tri thức khoa học.
Trong tiêu chuẩn 1 có tiêu chí số 3 là ứng xử với học sinh, quy định ghi rõ:
Thương yêu, tôn trọng, đối xử công bằng với học sinh, giúp học sinh khắc
phục khó khăn để học tập và rèn luyện tốt. Rõ ràng thầy A đã ứng xử không
đúng mực với quy định của một giáo viên.
Hai là, vấn đề ứng xử và giải quyết tình huống: Thực tế là giáo viên
nào đánh học sinh là giáo viên đó đã bất lực trước học sinh. Mà đã bất lực rồi
thì rất dễ làm liều. Biết là sai, là phản khoa học, phản giáo dục nhưng vẫn cứ
đánh, vẫn cứ xúc phạm học sinh. Đánh học sinh có phải là hoàn toàn phản
giáo dục không? Các em chắc chắn sẽ không ngoan mà có thể sẽ lì hơn, ngoan
cô hơn. Rồi những HS khác trong lớp có đồng tình với các thầy cô không hay
thầy cô đã vẽ vào tâm hồn các em một hình ảnh xấu về chính bản thân mình.
Ba là, phương pháp giáo dục trẻ: Chỉ có “thân lừa” chắc mới “ưa
nặng” còn con người hiển nhiên thích nhẹ nhàng. Vậy nên nhiều cách để
chúng ta giáo dục các em, nhưng theo tôi cách giáo dục hiệu quả nhất là dùng
tình yêu thương để cảm hóa các em. Thầy cô hãy chịu khó tìm hiểu để hiểu
các em, phải biết rõ về từng em, phải biết được các em đang sống với ai, hoàn
cảnh gia đình các em thế nào? Khi đã hiểu các em rồi thì thầy cô sẽ thông cảm
và yêu thương các em hơn. Nếu các em chưa ngoan, chưa ham học thì thầy cô
đến gặp cha mẹ các em, trao đổi với phụ huynh các phương pháp giáo dục,
cùng với gia đình để dạy giỗ các em. Đừng vì nóng giận mà vi phạm những
điều cấm trong giáo dục. Làm mất uy tín của nhà giáo và uy tín của cả ngành
giáo dục. Sự việc xảy ra không chỉ là một hồi chuông báo động về tình trạng

bạo lực học đường mà còn là sự thức tỉnh đối với lương tâm người thầy.
2. Kiến nghị:
Để thực hiện tốt phương án tối ưu, tôi đề xuất một số kiến nghị sau đây:
Một là, Các cấp ủy Đảng cần tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW
ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư. Đồng thời với việc xây dựng đội ngũ nhà giáo
theo hướng chuẩn hóa, chất lượng cao, đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ và
cân đối về cơ cấu, thì cơ quan quản lý giáo dục các cấp cần đặc biệt chú trọng
nâng cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức và lương tâm nghề nghiệp cũng như
trình độ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, phong cách sư phạm cho đội ngũ
nhà giáo.
Hai là, Ngành giáo dục từ trung ương đến địa phương thực hiện nghiêm
túc và hiệu quả Chỉ thị số 06-CT/TW của Bộ Chính trị về tổ chức cuộc vận
Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

20

Lớp QLHCNN_K22_2011

động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Chỉ thị số
33/2006/CT-TTg ngày 8/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc “chống tiêu
cực, khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục” và cuộc vận động "hai không
với bố nội dung” của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Chỉ thị số 2516/CT-BGDĐT
về việc thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” trong ngành giáo dục. Trong quá trình học tập, liên hệ thực tiễn,
cần lựa chọn những tấm gương tiêu biểu gần gũi với cán bộ, công chức trong

ngành, đặc biệt là những tấm gương hết lòng vì sự nghiệp giáo dục và đào tạo
để mọi người có thể học tập và làm theo. Các nhà trường tổ chức cho toàn thể
nhà giáo, cán bộ quản lý, nhân viên của đơn vị sinh hoạt nghiệp vụ sư phạm,
đánh giá những mặt được, mặt còn hạn chế của từng cá nhân, từ đó xây dựng
phương hướng rèn luyện đạo đức, lối sống, chuyên môn, nghiệp vụ cho mỗi
thành viên, trong đó cần nhấn mạnh yêu cầu: Mỗi nhà giáo là một tấm gương
về đạo đức, tự học và sáng tạo.
Thứ ba, Các cơ sở giáo dục tiếp tục tuyên truyền, triển khai sâu rộng
trong đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên về Thông tư số
30/2009/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo về quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở - trung
học phổ thông và Quyết định số 16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16/04/2008 của
Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về đạo đức nhà giáo; thực hiện chương trình
bồi dưỡng thường xuyên, bồi dưỡng chuẩn hóa để nâng cao phẩm chất và
năng lực cho đội ngũ giáo viên.
Cuối cùng, các cơ sở giáo dục cần phối hợp chặt chẽ với ban đại diện
cha mẹ học sinh, liên hệ thường xuyên với gia đình học sinh để phối hợp giáo
dục học sinh; đấu tranh kiên quyết với các biểu hiện vi phạm đạo đức nghề
nghiệp, thiếu gương mẫu trong đạo đức, lối sống, có hành vi bạo hành đối với
học sinh, vi phạm quy chế chuyên môn, nghiệp vụ. Tất cả những trường hợp
vi phạm đều phải xử lý nghiêm minh, kịp thời bằng giải pháp hành chính hoặc
theo luật pháp hiện hành. Có như vậy, đội ngũ giáo viên mới có thể đảm
đương được trách nhiệm vẻ vang của mình như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
khẳng định: “Người thầy giáo tốt - thầy giáo xứng đáng là thầy giáo - là người
vẻ vang nhất. Dù là tên tuổi không đăng trên báo, không được thưởng huân
chương, song những người thầy giáo tốt là những anh hùng vô danh. Đây là
một điều rất vẻ vang”.

Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh


Tiểu luận tình huống

Lớp QLHCNN_K22_2011

21

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 18/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục 3. Nghị định số: 35/NĐ-CP của Chính phủ về việc xử lý kỷ luật cán
bộ, công chức
2. Chỉ thị số 33/2006/CT-TTg ngày 8/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ
về việc “chống tiêu cực, khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục”
3. Luật Cán bộ công chức năm 2008
4. Luật Giáo dục sửa đổi năm 2009
5. Nghị định 49/2005/NĐ-CP ngày 11/4/2005 quy định về xử phạt vi
phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục
6. Nghị định số 118/2006/NĐ-CP ngày 10/10/2006 do Chính phủ ban
hành quy định về xử lý trách nhiệm vật chất đối với cán bộ, công chức có
hành vi vi phạm các quy định của pháp luật, làm mất mát, hư hỏng trang bị,
thiết bị hoặc gây ra thiệt hại về tài sản của cơ quan, tổ chức, đơn vị, nhưng
chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự
7. Quyết định số 16/2008/QĐ-BGDĐT ngày 16/4/2008 của Bộ Giáo
dục và Đào tạo quy định về đạo đức nhà giáo
8. Thông tư 30/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở, giáo viên
trung học phổ thông

9. Thông tư số: 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo về ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ
thông và trường phổ thông có nhiều cấp học
10. Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI

Trần Lý Hoàng Thiện

Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cao Lãnh