de thi hsg cap truong mon sinh hoc lop 10 truong thpt ly thai to bac ninh nam hoc 2015 2016

SỞ GD & ĐT BẮC NINH

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG

TRƯỜNG THPT LÝ THÁI TỔ

NĂM HỌC: 2015 - 2016
Môn: SINH HỌC LỚP 10
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

Câu 1 (1,0 điểm)
Phân biệt quá trình tổng hợp ATP và sử dụng ATP ở ti thể và lục lạp (nơi tổng hợp, nguồn
năng lượng, mục đích sử dụng)
Câu 2 (1,0 điểm)
Khảo sát thành phần hóa học các axit nucleic của 5 loài sinh vật, người ta thu được tỉ lệ
phần trăm các loại nucleotit của 5 loài sinh vật, người ta thu được tỉ lệ phần trăm các loại
nucleotit của axit nucleic ở các loài này như sau:
Nucleotit

A

G

T

X

U

I
II

III
IV
V
Câu 3 (2,0 điểm)

21
29
21
21
21

29
21
21
29
29

21
29
29
0
0

29
21
29
29
21

0

0
0
21
29

Loài

a. Có 6 ảnh chụp các tế bào, trong đó có 2 tế bào chuột, 2 tế bào lá đậu, 2 tế bào vi khuẩn
E.coli. Nếu chỉ có các ghi chú quan sát sau đây từ các hình, em có thể phát hiện ảnh nào
thuộc đối tượng nào không?
- Hình A: Lục lạp, riboxom
- Hình B: Thành tế bào, Màng sinh chất và riboxom
- Hình C: Ti thể, thành tế bào, màng sinh chất
- Hình D: Màng sinh chất, riboxom
- Hình E: Lưới nội chất và nhân
- Hình F: Các vi ống, bộ máy gôngi
b. Nêu những điểm khác nhau giữa tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực
Câu 4 (1,0 điểm)
a. Tại sao virut thực vật không tự xâm nhập được vào trong tế bào? Bằng cách nào chúng
xâm nhập vào tế bào và lan sang các tế bào khác trong cùng một cơ thể?
b. Tại sao trong môi trường sống và trên cơ thể chúng ta có rất nhiều vi sinh vật gây bệnh
mà chúng ta không bị mắc bệnh?


Câu 5 (1,0 điểm)
Tại sao nói: “ Dạ dày – ruột ở người là một hệ thống nuôi cấy liên tục đối với vi sinh
vật”. Nếu nuôi cấy không liên tục thì dựa vào đường cong sinh trưởng em sẽ thu hoạch
sinh khối vào thời điểm nào thích hợp?
Câu 6 (1,0 điểm)
a. Trong quá trình làm sữa chua, vì sao sữa đang ở trạng thái lỏng trở thành sệt?

b. Vì sao ăn sữa chua lại có ích cho sức khoẻ?
Câu 7 (2,0 điểm)
Phân biệt vận chuyển thụ động, vận chuyển chủ động các chất qua màng sinh chất? Cho
ví dụ minh họa.
Câu 8. (1,0 điểm)
Gen D có 3600 liên kết hiđrô và số nuclêôtit loại ađênin (A) chiếm 30% tổng số nuclêôtit
của gen. Gen D bị đột biến mất một cặp A - T thành alen d. Một tế bào có cặp gen Dd
nguyên phân một lần, số nuclêôtit mỗi loại mà môi trường nội bào cung cấp cho cặp gen
này nhân đôi là bao nhiêu?

ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG MÔN SINH HỌC LỚP 10
Câu
1

Nội dung

Điểm

Tiêu chí
Nơi tổng

Ti thể
Lục lạp
ATP được tổng hợp ở màng Được tổng hợp ở

hợp

trong ti thể

màng tilacoit

0,5


Nguồn năng Từ quá trình oxi hóa chất Từ photon ánh sáng

2

lượng
Hướng sử

hữu cơ
Cung cấp cho các hoạt động Cung cấp cho pha tối

0,25

dụng

sống của tế bào

0,25
0,25

Loài I, II AND mạch kép
III : AND 1 mạch
IV: ARN 2 mạch
V: ARN 1 mạch

0,25
0,25

0,25

3 a. a. Phát hiện loại tế bào:
- A và C là tế bào của cây đậu vì A có lục lạp, C có thành tế bào và ti
thể
- E và F của tế bào chuột vì E có LNC và F có bộ máy gongi
- B và D của VK E. coli
b. b. Những điểm khác nhau giữa tế bào nhân sơ và nhân thực

0,25
0,25
0,25

TB nhân sơ
1. KT bé, cấu tạo đơn giản

TB nhân thực
1. KT lớn hơn, cấu tạo phức

2. Có 1 phân tử AND trần dạng

tạp
2. AND + histon tạo nên

0,25

vòng
NST trong nhân
3. Chưa có nhân điển hình, chỉ
3. Có nhân điển hình: Có

có vùng nhân chứa AND
màng nhân, trong nhân

0,25

4. TBC chỉ có các bào quan đơn chứa NST và hạch nhân
4. TBC chứa các bào quan
giản. RBX nhỏ hơn
5. Phương thức phân bào đơn phức tạp. RBX lớn hơn
5. Phương thức phân bào
giản bằng cách phân đôi
phức tạp bằng cách gián

0,25

0,25

phân
0,25
4

a. Vì thành tế bào thực vật dầy và không có thụ thể. Đa số VR xâm
nhập vào tế bào thực vật nhờ vết thương do côn trùng gây nên, qua hạt
hoặc qua phấn hoa, qua giun ăn rễ hoặc nấm kí sinh. Lây lan sang tế
bào khác nhờ cầu sinh chất

0,5


b. Nhờ hệ thống miễn dịch đặc hiệu và không đặc hiệu của cơ thể,

0,5

giúp tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh. Chỉ khi cơ thể ta suy giảm hệ
5

miễn dịch lúc đó mới bị mắc bệnh
- Vì dạ dày - ruột luôn nhận được chất dinh dưỡng bổ sung và liên tục

0,5

thải các sản phẩm dị hóa.
- Nếu nuôi vi sinh vật không liên tục, thì dựa vào đường cong sinh

6

trưởng sẽ thu hoạch sinh khối vào cuối pha lũy thừa, đầu pha cân

0,5

bằng.
a/ Sữa từ trạng thái lỏng chuyển sang trạng thái sệt là do khi axit lăctíc

0,5

được hình thành, pH của dung dịch sữa giảm, prôttêin của sữa đã kết
tủa.
b/ Trong đường ruột có nhiều loại vi khuẩn có hại (như vi khuẩn gây

0,5

thối). Khi ăn sữa chua, vi khuẩn lactíc trong sữa chua sẽ ức chế vi
khuẩn gây thối phát triển. Vì vậy sữa chua không những cung cấp chất
dinh dưỡng cho cơ thể mà còn đề phòng vi khuẩn gây thối gia tăng,
bảo đảm quá trình tiêu hoá bình thường không gây hiện tượng đầy hơi
7

chướng bụng.
- Vận chuyển thụ động là sự vận chuyển các chất qua màng tuân theo

0,5

cơ chế khuếch tán, không tiêu tốn năng lượng.
VD: Vảy nước vào rau làm rau tươi; Ngâm rau sống vào nước có

0,5

nhiều muối gây co nguyên sinh cho vi sinh vật, làm cho rau nhanh bị
héo
- Vận chuyển chủ động ngược chiều gradient nồng độ, cần có các

0,5

kênh protein và tiêu tốn năng lượng

8

VD: Tại ống thận, tuy nồng độ glucozo trong nước tiểu thấp hơn trong

0,5

máu nhưng glucozo trong nước tiểu vẫn được thu hồi trở về máu
Gen D:

0,5

2A + 3G = 3600 . A = 0.3 N → G = 0.2 N → 2 x 0.3 N + 3 X 0.2 N =
3600
N = 3000 → A= T = 900, G = X = 600


Gen d

0,25

A = T = 899, G = X = 600
Cặp Dd nguyên phân 1 lần môi trường cung cấp số nu mỗi loại là:
A = T = AD + Ad (21 -1) = 1799
G = X = GD + Gd (21 - 1) =1200

0,25