BAI 33.MỘT SỐ HÌNH THỨC CHỦ YẾU CỦA TỔ CHỨC LANH THỔ CÔNG NHIỆP

MÔN ĐỊA LÍ – LỚP 10
BÀI 33. MỘT SỐ HÌNH THỨC CHỦ YẾU CỦA TỔ CHỨC
LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP
THỜI GIAN: 1 TIẾT
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC :
Sau bài học học sinh cần :
1.Về kiến thức.
- Phân biệt được một số hình thức chủ yếu của tổ chức lãnh thổ công nghiệp.
- Biết được sự phát triển từ thấp lên cao của các hình thức này.
2.Về kĩ năng.
- Nhân biết được những đặc điểm chính của tổ chức lãnh thổ công nghiệp.
3.Về thái độ,hành vi.
-Biết được các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở Việt Nam và tại địa
phương mình.
-Ủng hộ và có những đóng góp tích cực trong các hình thức cụ thể ở địa phương
(điểm công nghiệp, khu công nghiệp…)
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC :
- Sơ đồ các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp chủ yếu phóng to theo SGK
- Các tranh ảnh về các hình thức tổ chức sản xuất trên thế giới hay ở Việt Nam và
địa phương.
III.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ :
3. Bài mới :
Mở bài: Cũng tương tự như trong hoạt động sản xuất nông nghiệp, trong sản
xuất công nghiệp cũng có sự phân công tổ chức sản xuất nhằm đạt hiệu quả cao
nhất về kinh tế -xã hội và môi trường. Các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp
này được hình thành trên cơ sở điều kiện tự nhiên và kinh tế đặc thù của từng lãnh
thổ nên có sự khác biệt giữa các nơi. Chúng ta đi vào phần thứ nhất : Vai trò của tổ
chức lãnh thổ công nghiệp.
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính

Hoạt động 1:Làm việc cá nhân.
Bước 1: GV đặt câu hỏi:
-Học sinh dựa vào nội dung SGK cho
biết : Vai trò của tổ chức lãnh thổ công
nghiệp ?
I. Vai trò của tổ chức lãnh thổ công
nghiệp
Bước 2: Gọi HS trả lời và bổ sung
cho.GV chuẩn kiến thức
Hoạt động 2: làm việc cả lớp .
Bước 1: Giáo viên đặt câu hỏi:
-Dựa vào SGK hãy cho biết các hình
thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp?
Hoạt động 3: Làm việc nhóm.
Bước 1:Giáo viên chia lớp thành 6
nhóm.Học sinh dựa vào nội dung sách
giao khoa và kiến thức đã học hoàn
thành phiếu học tập sau:
Điểm công
nghiệp
Khu công
nghiệp
Khái niệm
Đặc điểm
Quy mô
Nhóm 1+2+3: Điểm công nghiệp.
Nhóm 4+5+6: khu công nghiệp.
Bước 2: Đại diện các nhóm trả lời. Giáo
viên bổ sung và chuẩn kiến thức.
- Tạo điều kiện sử dụng hợp lý nguồn tài

nguyên thiên nhiên, vật chất và lao
động nhằm đạt hiệu quả cao nhất về kinh
tế- xã hội và môi trường.
- Góp phần thực hiện công nghiệp hoá-
hiện đại hoá đất nước.
II. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ
công nghiệp:
1. Điểm công nghiệp :
* Khái niệm : Là hình thức tổ chức sản
xuất đơn giản nhất trong đó có 1,2,3 xí
nghiệp được phân bố ở những nơi có
nguồn nguyên liệu, nhiên liệu với chức
năng khai thác hay sơ chế nguyên liệu
hoặc ở những điểm dân cư nằm trong
vùng nguyên liệu nông – lâm – ngư
nghiệp.
* Đặc điểm : gồm nhiều xí nghiệp phân
bố lẻ tẻ. Giữa các xí nghiệp ít hoặc
không có mối liên hệ trong sản xuất.
- Ví dụ:
Điểm công nghiệp chế biến chè ở Mộc
Châu (Sơn La), chế biến cà phê ở Tây
Nguyên, chế biến hạt điều ở Bình
Phước,…
- Có sự phân công lao động về mặt địa
lí, các xí nghiệp độc lập về kinh tế, có
công nghệ sản phẩm hoàn chỉnh
* Quy mô : Từ vài chục đến vài trăm ha,
hàng ngàn công nhân.
2. Khu công nghiệp tập trung:

* Khái niệm : Là khu vực đất đai có
ranh giới nhất định, có kết cấu hạ tầng
tương đối tốt và có khả năng cạnh tranh
trên thị trường thế giới.
* Đặc điểm: Nằm ở khu vực có vị trí địa
lí thuận lợi( gần sân bay, bến cảng,
Hoạt động 4:Cả lớp.
Bước 1: GV đặt câu hỏi:
-Dựa vào nội dung sách giáo khoa và
hiểu biết thực tế hãy cho biết :
-Khái niệm trung tâm công nghiệp?
-Đặc điểm trung tâm công nghiệp?
-Quy mô trung tâm công nghiệp?
-Liên hệ thực tế ở Việt Nam?
Bước 2: HS trả lời.GV bổ sung và chuẩn
kiến thức.
Hoạt động 5: Cả lớp.
Bước 1: GV đặt câu hỏi:
-Dựa vào nội dung sách giáo khoa và
hiểu biết thực tế hãy cho biết :
-Khái niệm vùng công nghiệp?
-Đặc điểm vùng công nghiệp?
-Các vùng công nghiệp nổi tiếng trên
thế giới?
Bước 2: HS trả lời.GV bổ sung và
chuẩn kiến thức.
đường sắt, đường quốc lộ) và nơi ít có
dân cư sinh sống.
- Tập trung nhiều các xí nghiệp công
nghiệp, có sự hợp tác sản xuất cao.

- Chi phí sản xuất thấp( nhân công,
nguyên liệu, vận tải..)
- Dịch vụ trọn gói
- Môi trường chính trị và luật pháp ổn
định.
* Quy mô : Từ 50ha đến vài trăm ha
- Đến tháng 7 – 2002 cả nước có68 khu
công nghiệp, 4 khu chế xuất và 1 khu
công nghệ cao.
3. Trung tâm công nghiệp:
* Khái niệm: Là hình thức tổ chức công
nghiệp ở trình độ cao, là khu vực tập
trung công nghiệp gắn với đô thị vừa và
lớn.
* Đặc điểm:
- Có các xí nghiệp nòng c
- Các xí nghiệp dựa trên thế mạnh về tài
nghiên thiên nhiên, nguồn lao động và vị
trí địa lí thuận lợi...
* Quy mô: Gồm các khu công nghiệp và
nhiều xí nghiệp có liên quan chặc chẽ về
sản xuất, kĩ thuật kinh tế và quy trình
công nghệ.
VD : Trung tâm công nghiệp TP HCM,
Hải Phòng, Hà Nội ...
4. Vùng công nghiệp:
* Khái niệm: Là hình thức cao nhất của
tổ chức lãnh thổ công nghiệp
* Đặc điểm: Chia làm 2 vùng
- Vùng công nghiệp ngành : Là tập hợp

về lãnh thổ các xí nghiệp cùng loại.
- Vùng công nghiệp tổng hợp: Gọi là
vùng công nghiệp với không gian rộng
lớn gồm nhiều xí nghiệp, cụm công
nghiệp, khu CN, trung tâm CN có mối
liên hệ với nhau.
- Có nét tương động về tài nguyên, vị trí
địa lí, nhiều khu lao động cùng sử dụng
chung năng lượng, giao thông vận tải.
- Có một vài ngành chủ đạo tạo hướng
chuyên môn hoá.
*Phân bố:Những vùng công nghiệp nổi
tiếng thế giới: vùng Loa ( Pháp), vùng
Rua (Đức).
4. Củng cố :
-Quan sát hình 33 trang 132 SGK hãy xác định tên các hình thức tổ chức lãnh thổ
công nghiệp theo đúng vị trí.
5. Dặn dò :
-Làm các câu hỏi và bài tập trang 132 SGK.
-Chuẩn bị đồ dung cho bài thực hành.
IV. RÚT KINH NGHIỆM
Nhận xét của giáo viên hướng dẫn Sinh viên kí tên