Ngày soạn:2/4/2008
Tiết 46
CHƯƠNG II. XÃ HỘI VIỆT NAM TỪ 1897 ĐẾN NĂM 1918
Bài 29
CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP
VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃHỘI Ở VIỆT NAM
I/ CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CUẢ THỰC DÂN PHÁP
(1897-1914)
I.Mục tiêu bài học :
1. Kiến thức : Giúp HS nắm được mục đích và nội dung chính sách khác thác thuộc đòa lần thứ
nhất của ở Việt Nam
2. Kó năng : phân tích đánh giá các sự kiện lòch sử , sử dụng bản đồ
3.Thái độ : +Thấy được âm mưu và dã tâm của thực dân Pháp:thực chất của chính sách khai thác
thuộc đòa lần thứ nhất là tăng cường bóc lột thuộc đòa để làm giàu cho chính quốc
+Căm ghét bọn áp bức, bót lột
II. Chuẩn bò :
-GV:Tư liệu,tranh ảnh liên quan ;Bản đồ :Liên ban đông Dương Pháp (nếu có)
-HS: Đọc trước bài và theo hướng dẫn tiết 45
III. Hoạt động dạy học:
1. Ổn đònh lớp (1’)só số, vệ sinh, tác phong
2. Kiểm tra : (4’) –Trình baỳ nội dung chủ yếu của trào lưu cải cách duy tân ở Việt Nam cuối thế
kỉ XIXvà nêu ý nghóa của trào lưu này
-Cản trở nào nào sau đây là chủ yếu nhất làn đến các cải cách không thưch iện được
a-điều kiện kinh tế, xã hội, chính trò chưa đủ để thực hiện
b-Sự ngăn cấm của chính quyền đô hộ thực dân Pháp
c-Sự bảo thủ của triều đình phong kiến d-Tất cả đều đúng
3. Bài mới
a. Giới thiệu bài (1’)Sau khi căn bản hoàn thành công cuộc bình đònh bằng quân sự, thực dân
Pháp tiến hành công cuộc khai thác thuộc đòa Việt Nam một cách qui mô. Vậy: Cuộc khai thác thuộc đòa
lần thứ nhất của thực dân Pháp đầu thế kỉ XX đã gây ra những chuyển biến gì về chính trò, kinh tế,và văn
hoá Việt Nam đầu thế kỉ XX. Chúng ta cùng tìm hiểu phần I -bài 2:
TG HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG
12‘ HĐ1: Tổ chức bộ máy cai trò của thực dân Pháp được tổ chức như
thế nào ?
1. Tổ chức bôï máy nhà
nước
-Treo sơ đồ bộ máy cai trò của
thực dân Pháp ở Đông Dương và
Việt Nam
--Tổ chức bộ máy nhà nước ở
Việt Nam như thế nào ?( Bắc kì
bảo hộ ), Trung kì nửa thuộc đòa
và Nam kì thuộc đòa
-Nhìn vào sơ đồ bộ máy nhà nước
của thực dân Pháp em có nhận
xét gì?
-Chính sách của thực dân Pháp
-Quan sát sơ đồ thành lập Liên
bang ĐD gồm 5 xứ do toàn
quyền Đ D người Pháp đứng đầu
+cấp tỉnh : do Công sứ quyết
đònh + Tổng đốc( tỉnh lớn ) hoặc
tuần phủ (tỉnh nhỏ ) , người Việt
từ cấp huyện trở xuống : dưới sự
chỉ đạo của người Pháp: dưới sự
chỉ đạo của người Pháp
-Bò chia cắt làm 3 xứ với ba chế
độ khác nhau để cai trò
-Thiết lập chặt chẽ từ trung
-Thành lập Liên Bang
Đông Dương ( 1887) gồm
Việt Nam , lào và Cam pu
chia do viên Toàn quyền
người Pháp đứng đầu
-Vẽ sơ đồ vào vở :
-Việt Nam bò chia làm ba
xứ
+ bắc kì : xứ bảo hộ.
+Trung kì nửa bảo hộ
+Nam kì : thuộc đòa
tạo ra những điểm thống nhất
giả tạo ở những điểm nào ?.
-Thực chất chính sách của thực
dân Pháp là nhằm mục đích gì?
Thảo luận 2’
ương -> đòa phương và đều do
người Pháp chi phối
-Chia nước ta thành ba kì :Đông
Dương thành ba xứ
-chia rẽ các dân tộc , xoá bỏ tên
ba nước Đông Dương trên bản đồ
thế giới, biến Đ D thành một
tỉnh của Pháp và tăng cường áp
bức kìm kẹp làm giàu cho TB
Pháp
-Bộ máy chính quyền từ
T.Ư -> đòa phương đều do
người Pháp chi phối ; bộ
máy nhà nước chặt chẽ
với tay xuống tận vùng
nông thôn có sự kết hợp
giữa nhà nước thực dân
và phong kiến.
13’ HĐ2: Các chính sách về kinh tế của thực dân Pháp nhằm mục đích
gì?
2. Chính sách về kinh tế
-Về nông nghiệp thực dân Pháp
có chính sách như thế nào ?Bắc kì
1902 Pháp chiếm 182.000
ha,Nam kì giáo hội chiếm ¼ diện
tích .
-Chúng thực hiện phương thức
bóc lột nào ?
-Vì sao Pháp vẫn thực hiện
phương pháp cũ ?
-Trong công nghiệp chú ý ở
những ngành nào ?Vì sao ?
+1911: khai thác hàng vạn tấn
quặng kẽm , hàng trăm tấn
thiếc ,đồng,vàng , bạc.
+1912 khai thác than gấp 2 lần
năm 1903.
-vì sao Pháp lại phát triển hệ
thống giao thông ?
-Trong thương nghiệp thực dân
Pháp thực hiện chính sách gì ?
-nêu những dẫn chứng chứng tỏ
Pháp muốn độc chiếm thò trường?
-một sốù xí nghiệp mọc lên những
ngành không cạnh tranh với CN
Pháp.
-các chính sách thuế nặng nề của
thực dân Pháp nhằm mục đích gì?
Các chính sách trên nhằm mục
đích gì ?
-đẩy mạnh cướp đoạt ruộng đất
-Phát canh thu tô như cũ cuả bọn
đòa chủ thu lợi tối đa và người
nông dân thì phụ thuộc vào chủ
-Khai thác mỏ để xuất khẩu
kiếm lời
-Đọc SGK đoạn chữ nhỏ trang
138 : năm 1912 và đoạn: Đường
bộ….
-Tăng cường bóc lột kinh tế và
đàn áp phong trào kháng chiến
của nhân dân ta
+Độc chiếm thò trường
+ Đánh thúê nặng vào các mặt
hàng đặc biệt là muối , rượu,
thuốc phiện.
Hàng Pháp nhập-> thuế nhẹ
-Hàng nước khác -> thuế cao có
nhiều mặt hàng 120%
-Đánh thúê chết vào hàng hoá
Việt Nam ( thuế mới và thúê cũ)
-Bóc lột lợi nhuận tối đa và độc
chiếm thò trường Việt Nam .
+ Khai thác cạn kiệt tài nguyên
của Việt Nam
+Nông nghiệp không phát triển .
+ CN không cân đối không có
CN nặng -> Việt Nam vẫn là
nền sản xuất nhỏ lạc hậu và phụ
thuộc vào Pháp
-Xem H.98 trang 139
-Hà Nội đã sầm uất có những
công trình kiến trúc hiện đại
-Nông nghiệp:
+Đẩy mạnh cướp đoạt
ruộng đất
+Phương pháp bóc lột:
Phát canh thu tô
-Công nghiệp:
+ Khai thác mỏ để xuất
khẩu.
+xây dựng một số nhà
máy ;sản xuất xi măng,
gạch ngói,chế biến gỗ,..
+Xây dựng hệ hống giao
thông
-Thương nghiệp:
+ Độc chiếm thò trường,
mua bán hàng hoá
,nguyên liệu,thu thuế.
+Ngoài ra còn tăng
cường bóc lột bằng thuế,
đi phu.
->Khai thác cạn kiệt tài
nguyên,nông nghiệp
không phát triển,CN
không cân đối
=>Kinh tế vẫn là nền sản
xuất nhỏ lạc hậu và phụ
thuộc
-Em có nhận xét gì về Hà nội
năm 1900?
-> kinh tế Việt Nam đã có nhiều
biến đổi ở đầu thế kỉ XX những
yếu tố tích cực và tiêu cực đan
xen nhau do đường lối nô dòch
thuộc đòa của Pháp
8’ HĐ3: Thực chất “ khai hoá văn minh của thực dân Pháp” la øgì?
3. Chính sách văn
hoá,giáo dục.
5’
-Chính sách văn hoá, giáo dục
của thực dân Pháp thời kì này
như thế nào ?
- Hệ thống giáo dục thời kì thực
dân Pháp tiến hành khai thác
thuộc đòa lần thứ nhất ở nước ta
như thế nào ?
-Theo em mục đích của chính
sách văn hoá, giáo dục của thực
dân Pháp ở Việt Nam có phải là
“ khai hoá van minh “ cho người
Việt Nam không ? Vì sao /
+thống qua giáo dục Pk tạo ra
những người chỉ biết phục tùng
+Triệt để sư ûdụng PK Nam triều-
>dùng người Việt trò người Việt.
+Kìm hãm dân ta trong vòng ngu
dốt dễ bề cai trò .
+Duy trì văn hoá làng theo
hướng bần cùng hoá và ngu dân
+Các thói hư tật xấu được duy trì
: nghiện hút, rượu chè hủ tục ma
chay,cưới xin, mê tín dò đoan
HĐ.Củng cố: bài tập 2a trang 86 :
thực dân Pháp đã thực hiện
chính sách , thủ đoạn bóc lột sau
đây ở Việt Nam :
Cướp đoạt ruộng đất lập
đồn điền, bóc lột bằng phát canh
thu tô
Ra sức bắt phu dòchđào
ssông, đắp đường, xây dựng dinh
luỹ
Đẩy mạnh khai thác hầm
mỏ, vơ vét tài nguyên, phát triển
các ngành CN có lợi nhuận cao.
-Vẫn duy trì văn hoá giáo dục
PK, trong một số kì thi có thêm
môn tiếng Pháp.
--Đọc SGK đoạn chữ nhỏ trang
139
-Không vì mục đích của chính
sách này là ngu dân, nô dòch.
HS: Làm bài tập.
Đến năm 1919
-Vẫn duy trì văn hoá giáo
dục PK sau có thêm môn
tiếng Pháp.
-Hệ thống giáo dục có ba
bậc: Ấu học,tiểu học và
trung học.
-> Mục đích của chính
sách trên là nô dòch và
ngu dân
Đánh thuế rất nặng vào
nhiều hàng hoá nội đòa và hàng
nhập từ các nước khác.
Tất cả các thủ đoạn trên.
Theo em thủ đoạn nào
bần cùng hoá hàng triệu ngườ dân
Việt Nam ? ( a)
4. Hướng dẫn về nhà (1’) Học bài trả lời câu hỏi 1 trang 143 và làm bài tập trong vở bài tập
Chuẩn bò : Đọc trước phần còn lại của bài
IV. Rút kinh nghiệm , bổ sung