Bài 19. Tuần hoàn máu (tiếp theo)

BÀI 19 + 20:TUẦN HOÀN
VÀ
Kiểm MÁU
tra bài
cũCÂN BẰNG NỘI MÔI
Cơ thể động vật chúng ta trao đổi vật chất với môi trường ngoài
thông qua các quá trình nào?

Tiêu hóa

Dinh dưỡng

HỆ TUẦN HOÀN

Tim, hệ mạch, dịch mô

Hô hấp

O2

Các bộ
phận của
hệ tuần
hoàn hoạt
động như
thế nào?


Khởi động

- Năm 1902 Kuliapko nuôi 10 quả tim trẻ
con chết trên 20 giờ, đã làm sống lại 7
quả
- Năm 1912 Carel ở Pháp cắt rời tim của
phôi gà, nuôi sống được gần 30 năm


III. Hoạt động của tim
1. Tính tự động của tim
2. Chu kì hoạt động của tim
3. Nhịp tim
IV. Hoạt động của hệ mạch
1. Cấu trúc hệ mạch
2. Huyết áp
V. vận tốc máu

www.themegallery.com


Dung dịch
sinh lý

Dung dịch
sinh lý


 
Phiếu học tập số 1:
Câu 1: Quan sát hình và tài liệu được phát hoàn thành nội dung
bảng yêu cầu?( Nội dung chuẩn bị bài mới của học sinh ở nhà)

Bộ phận
 

Vị trí

Chức năng

Nút xoang nhĩ
Nút nhĩ thất
Bó Hiss
Mạng Puốckin

Câu 2: Từ bảng trên kết hợp quan sát hình hãy sơ đồ hóa
hoạt động của hệ dẫn truyền?


 Phiếu học tập số 1:
Câu 1: Quan sát hình và tài liệu được phát hoàn thành nội dung
bảng yêu cầu?( Nội dung chuẩn bị bài mới của học sinh ở nhà)
  Bộ phận
Nút
xoang nhĩ

Vị trí
Xoang nhĩ phải

Chức năng
- Tự phát xung điện
- Truyền xung điện xuống xoang nhĩ và
nút nhĩ thất làm cơ tâm nhĩ co

Nút nhĩ
thất

Giữa xoang nhĩ và - Nhận xung điện từ nút xoang nhĩ
xoang thất phải
- Truyền xung điện xuống bó hiss

Bó Hiss

Trên thành vách
ngăn của 2 tâm
thất

- Nhận xung điện từ nút nhĩ thất
- Truyền xung điện xuống mạng
puốckin

Mạng
Puốckin

Chạy dọc 2 bên
cơ của tâm thất

- Nhận xung điện từ bó hiss và truyền
xung điện xuống cơ tâm thất co


Sơ đồ hóa hệ dẫn truyền tim

Nút
Nútxoang
xoangnhĩ
nhĩ

Bó
BóHis
His

Mạng
MạngPuôckin
Puôckin

Nút
Nútnhĩ
nhĩthất
thất


Nút
Nútxoang
xoangnhĩ
nhĩ

Bó
BóHis
His

Mạng
MạngPuôckin

Puôckin
Nút
Nútnhĩ
nhĩthất
thất



Nút xoang nhĩ
phát xung điện
Tâm
thất co

Cơ tâm
thất

Cơ tâm nhĩ
Mạng lưới
Puôckin

Tâm nhĩ co
Nút nhĩ thất
Bó His

Theo em tính tự động của tim có ý nghĩa như
thế nào đối với cá thể sinh vật?


Chu kỳ hoạt động của tim là gì?

Pha Dãn chung

Pha Tâm thất co

0,1

0

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

Tâm
nhĩ
Tâm
thất
0,1s

0,3s
0,4s

0,7

0,8


Pha Dãn chung

Pha Tâm thất co

0,1

0

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

Tâm
nhĩ
Tâm
thất
0,1s

0,3s
0,4s

2. Dựa vào đồ thị trên hãy giải thích vì sao tim hoạt động suốt đời không mệt mỏi?


Hãy quan sát bảng sau:
Động vật

Nhịp tim/phút

Voi

25 - 40

Trâu

40 – 50

Bò

50 – 70

Lợn

60 – 90

Mèo

110 – 130

Chuột

720 - 780

720-780
lần/phút

25-40
lần/ phút


1. Cấu trúc hệ mạch
Tim
TM chủ

ĐM chủ

Động mạch nhỏ

Tĩnh mạch nhỏ

Tiểu ĐM Mao mạch Tiểu TM


Đường đi của máu trong hệ mạch
Động mạch chủ

Động mạch nhánh

Tim

Tĩnh mạch chủ

Tiểu động mạch

Mao mạch

Tĩnh mạch nhánh

Tiểu tĩnh mạch



Loại
mạch
Huyết áp

Hình 19.3. Biến động huyết áp trong hệ
mạch
ĐM chủ

ĐM nhánh Tiểu ĐM

120-140 110-125 40-60

Mao
mạch

Tiểu TM

TM chủ

20-40

10-15

≈0

Bảng 19.2 Biến động huyết áp ở người trưởng thành


Những yếu tố ảnh hưởng đến
huyết áp:








Sức co bóp của tim
Sức cản ngoại biên
Khối lượng máu
Độ quánh của máu


Hãy kể tên một số bệnh liên quan đến huyết

áp mà em biết?
Cao huyết áp: khi huyết áp tối đa vượt 150mmHg và kéo dài, đó
là chứng huyết áp cao. Huyết áp cao dễ làm vỡ mạch máu gây
xuất huyết nội.
Huyết áp thấp: nếu huyết áp tối đa xuống dưới 80mmHg thì bị
huyết áp thấp. Người bị huyết áp thấp dễ bị ngất do sự cung cấp
máu cho não kém.


3. Vận tốc máu

Vận tốc máu là gì?

Tốc độ máu chảy / 1S


Sơ đồ biÕn ®éng cña vËn tèc m¸u trong hÖ m¹ch

Đéng m¹ch
TÜnh m¹ch

Mao m¹ch

Em có nhận xét gì về vận tốc trong các hệ mạch?


Vận tốc máu:

a
b

Đéng
m¹ch

Mao
m¹ch

TÜnh
m¹ch

Tổng tiết
diện

Tốc độ
máu

Động
mạch chủ

5 – 6 cm2

500mm/s

Mao
mạch

6000cm2

0,5mm/s

Tĩnh

mạch chủ

>5–6
cm2

200mm/s

a) VËn tèc m¸u b) Tæng tiÕt
diÖn m¹ch

Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa
vận tốc và tiết diện hệ mạch?


CỦNG CỐ

Cầ

ể
đ
ì
g
m
n là

tT
ộ
có m

I

T
I
Á
R

M
E
Ỏ
H
MK

Tim khỏe

?
H
ẠN


Không nên

Nên làm

Healthy nutrition

oi

ularly
g
e
r

ses
i
c
r
e
ng ex


Hoạt động chung của các nhóm
Câu 1: Tại sao cao huyết áp thường gặp ở người già?
Câu 2: em sẽ xử lý như thế nào khi gặp
+ Người cao huyết áp bị ngã lăn ra do huyết áp tăng?
+ Bạn em đang học trong lớp bị huyết áp thấp ngất xỉu?