SKKN Vận dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh để dạy tốt môn mỹ thuật cho học sinh lớp 5 trường Tiểu học

1

--------PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO YÊN DŨNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC LÃNG SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Môn: Mĩ thuật

“Vận dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng
phát huy tính tích cực của học sinh để dạy tốt môn mỹ thuật cho
học sinh lớp 5 trường Tiểu học "
Giáo viên: Chu Thị Hạnh
Đơn vị :Trường Tiểu học Lãng Sơn-Yên Dũng- Bắc Giang

Lãng Sơn ngày 15 tháng 10 năm 2016

1

1


2

I: Đặt vấn đề
1. Lý do chọn sáng kiến.
Chương trình giáo dục cấp Tiểu học, mỗi môn học có nhiệm vụ đặc
trưng riêng, môn Mĩ thuật giúp cho học sinh nắm được những kiến thức ban
đầu, hình thành cho học sinh các kỹ năng cần thiết, tạo điều kiện cho học sinh
tiếp tục làm quen với cái đẹp của thiên nhiên, của tác phẩm mĩ thuật, giúp các
em tập tạo ra cái đẹp bằng cách nhìn, cách nghĩ, cách cảm riêng.
Mỗi một môn học ở bậc Tiểu học đều góp phần hình thành nhân cách

cho học sinh, thực vậy môn Mĩ thuật có tầm quan trọng trong chương trình
giáo dục ở trường Tiểu học. Đây là môn học có nhiệm vụ giáo dục cho học
sinh thị hiếu thẩm mĩ, một trong những yếu tố cần thiết giúp các em hình
thành và phát triển một nhân cách toàn diện để trở thành những con người của
xã hội mới. Thông qua đó, năng lực quan sát, khả năng tư duy hình tượng, tính
sáng tạo của các em được phát triển, các em biết cảm nhận cái đẹp và hơn thế
nữa là tạo ra cái đẹp không chỉ cho bản thân mà còn cho thế giới xung quanh.
Không những thế Mĩ thuật còn là môn học mà hầu hết các em học sinh
đều rất hứng thú, say mê. Điều này tôi rút ra từ thực tế ở trường đang giảng
dạy, nhờ việc học môn Mĩ thuật các em biết trình bày sản phẩm của mình đảm
bảo tính thẩm mĩ, biết trang trí lớp học, biết ăn mặc gọn gàng, biết tạo ra một
không gian xanh - sạch - đẹp ở nhà trường… Tất cả những yếu tố trên giúp
học sinh hình thành những con người phát triển toàn diện góp phần thực hiện
vấn đề cốt lõi của nghị quyết số 29 của Trung ương về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay.
Đã nhiều năm Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo và triển khai chương
trình dạy- học Mĩ thuật theo phương pháp truyền thống. Tuy rằng không thể
không phủ nhận rằng chương trình Mĩ thuật cũ không có ưu điểm. Song để
góp phần nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực nghiệp vụ cho giáo viên
dạy Mĩ thuật đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, Bộ Giáo
dục và Đào tạo được sự hỗ trợ của chính phủ Đan Mạch đã triển khai dự án hỗ
trợ giáo dục Mĩ thuật cấp Tiểu học (SAEPS) từ năm học 2014-2015 ở tất cả
các trường tiểu học trên toàn quốc.
Sau một thời gian thử nghiệm, bản thân tôi đã nhận thấy tính ưu việt và
sự phù hợp nhu cầu về phương pháp dạy học Mĩ thuật mới này.
2

2

3

Như chúng ta đã biết hiện nay có nhiều phương pháp để giáo viên có
thể lựa chọn, sử dụng trong thực tiễn dạy học của mình. Vì vậy chọn lựa và sử
dụng một cách đúng đắn phương pháp dạy học có ý nghĩa rất lớn với việc phát
huy tính tích cực của học sinh đối với chất lượng và hiệu quả của dạy học.
Vì vậy tôi mạnh dạn đưa ra một số kinh nghiệm "Vận dụng phương
pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh để
dạy tốt môn mỹ thuật cho học sinh lớp 5 trường Tiểu học "
2. Nhiệm vụ của của sáng kiến.
2.1.Vài nét khái quát về phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng
phát hy tính tích cực của học sinh.
2.2.Thực trạng việc vận dụng các phương pháp dạy học Mĩ thuật mới
theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh ở trường Tiểu học.
2.3.Vận dụng các phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng phát
huy tính tích cực của học sinh.
3. Phương pháp nghiên cứu.
3.1.Nhóm phương pháp lý thuyết.
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Phương pháp so sánh, tổng hợp, đối chiếu.
3.2. Nhóm phương pháp thực tiễn
Phương pháp điều tra, phỏng vấn, thăm dò, quan sát sư phạm
Phương pháp thực nghiệm, đánh giá.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
4.1. Đối tượng nghiên cứu.
Học sinh lớp 5 trường Tiểu học Lãng Sơn.
Phương pháp dạy học Mĩ thuật mới phát huy tính tích cực của học sinh.
Môn Mĩ thuật ở Tiểu học.

4.2. Phạm vi nghiên cứu.
3

3


4

Các phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh khối 5 trong
học tập môn Mĩ thuật mới ở trường Tiểu học Lãng Sơn -Yên Dũng - Bắc
Giang.
4.3. Thời gian nghiên cứu:
Tháng 2/2014 đến tháng 11/2015 khảo sát điều tra tìm nguyên nhân
và đề xuất biện pháp.
Tháng 9/2015 đến tháng 5/2016 thực hiện áp dụng đề tài
Tháng 10/ 2016 hoàn thiện đề tài
II: Giải quyết vấn đề
1. Cơ sở lý luận:
Thực tế chúng ta đã biết mĩ thuật là bộ môn rất gần gũi với học sinh,
môn học đã cung cấp cho các em hiểu biết ban đầu về cái đẹp trong cuộc sống,
bên cạnh đó học sinh còn trang bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất về
nghệ thuật tạo hình, trên cơ sở đó biết vận dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Xuất phát từ thực tế công tác giảng dạy phân môn Mĩ thuật trong nhà trường
Tiểu học, qua quá trình trao đổi, dự giờ, học hỏi kinh nghiệm của các đồng
nghiệp, tôi nhận thấy Mĩ thuật là một trong những phân môn có ngôn ngữ
nghệ thuật và những đặc thù riêng. Vì vậy tôi tập trung nghiên cứu để nâng
cao chất lượng giờ học đạt được kết quả cao, đáp ứng yêu cầu chất lượng bộ
môn của ngành.
2. Cơ sở thực tiễn:
Từ nhận thức cho rằng Mĩ thuật là môn phụ, các cấp, các ngành, các bậc

phụ huynh và ngay cả bản thân học sinh thường quan tâm nhiều hơn về môn
toán, tiếng việt, mà quên đi rằng học Mĩ thuật là giáo dục, rèn luyện cho các
em những kiến thức chuẩn mực về cái đẹp hợp lý và sáng tạo, chương trình Mĩ
thuật ở bậc Tiểu học không nhằm đào tạo học sinh thành những họa sĩ mà mục
tiêu là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện về: đức, trí, thể, mĩ.
Nhìn chung việc thực hiện, triển khai dạy học môn Mĩ thuật mới trong hai năm
trở lại đây ở nhà trường tôi luôn đảm bảo đúng và đủ chương trình, dạy học
Mĩ thuật luôn bám sát vào nội dung, kế hoạch của ngành, của nhà trường để
xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp của cá nhân. Giáo viên luôn phát hiện và
bồi dưỡng học sinh có năng khiếu một cách kịp thời.

4

4


5

3. Đánh giá thực trạng việc dạy và học phân môn Mĩ thuật ở trường
Tiểu học Lãng Sơn.
3.1. Thực trạng việc dạy.
Dự án Đan Mạch hỗ trợ giáo dục Mĩ thuật tiểu học đã giúp người giáo
viên vận dụng linh hoạt giữa việc khơi nguồn cảm hứng và kết hợp với các kỹ
năng mĩ thuật để vận dụng vào phương pháp dạy mới (còn gọi là phương pháp
dạy học mĩ thuật của Đan Mạch) trong dạy Mĩ thuật cho học sinh Tiểu học.
Là giáo viên của trường được trực tiếp tham gia dạy Mĩ thuật Đan
Mạch, tôi nhận thấy những ưu điểm nổi bật của dự án đó là khơi gợi được cảm
xúc về thẩm mĩ cho học sinh, hướng học sinh cùng tham gia tìm tòi kiến thức
về Mĩ thuật. Tạo cho các em một môi trường học tập thân thiện và đoàn kết.
Thông qua bài học, học sinh được nói nên chính ý kiến của mình tạo cho học

sinh thêm tự tin và phát triển khả năng ngôn ngữ.
Thực tế tôi nhận thấy do tài liệu dạy học còn thiếu, chưa được đào tạo
chuyên sâu về phương pháp mới nên người thầy chưa thực sự chú trọng và đổi
mới phương pháp dạy học, hình thức dạy học đôi khi còn chưa hợp lý nên
chưa tạo hứng thú cho học sinh. Học sinh chưa tích cực, tự giác chủ động,
sáng tạo...Từ đó tôi nghiên cứu sáng kiến “Vận dụng phương pháp dạy học Mĩ
thuật mới theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh để dạy tốt môn Mĩ
thuật cho học sinh lớp 5 ở trường Tiểu học”.
3.2. Thực trạng việc học:
Với dự án Đan Mạch học sinh học tập thông qua các hoạt động trong đó
học sinh là chủ thể trực tiếp tham gia tìm tòi kiến thức, trao đổi và giao lưu
kiến thức cùng với bạn của mình. Giáo viên là người tổ chức và cùng tham gia
hoạt động với học sinh.
Dự án Đan Mạch tạo môi trường học tập thuận lợi cho học sinh, tạo cho
học sinh thấy an toàn và tin tưởng tham gia quá trình học và phát triển những
kỹ năng mới mà học sinh chưa làm chủ được.
Việc học phân môn Mĩ thuật của học sinh trường Tiểu học Lãng Sơn
hiện nay qua khảo sát tôi thấy: Học sinh có đầy đủ sách học Mĩ thuật, dụng cụ
học tập như giấy, bút chì, màu vẽ, đất nặn…Các em rất hào hứng với môn học
vì các em được chia sẻ, giao lưu, khám phá, phản ánh cuộc sống bằng nghệ
thuật.
5

5


6

4. Bản thân giáo viên phải nắm chắc về phương pháp dạy học phát
huy tính tích cực của học sinh.

Là giáo viên dạy Mĩ thuật tôi hiểu rằng: Dạy học Mĩ thuật trong nhà
trường giúp học sinh có những kiến thức, kỹ năng cơ bản về vẽ hình, vẽ màu,
tạo hình điêu khắc và nghệ thuật không gian, thông qua các hoạt động trải
nghiệm, học sinh học cách sáng tạo, biểu đạt bản thân có những hiểu biết cơ
bản, cảm nhận được vẻ đẹp và đánh giá được sản phẩm.Thông qua các hoạt
động trải nghiệm sáng tạo ấy học sinh sẽ tích lũy được kinh nghiệm và kiến
thức cơ bản về tạo hình.
Các quy trình mĩ thuật theo phương pháp mới của Dự án hỗ trợ Giáo
dục Mĩ thuật Tiểu học đều hướng tới mục tiêu lấy học sinh làm trung tâm, kích
thích sự tương tác, sự tư duy sáng tạo và phát triển nhận thức, phát triển năng
lực cho học sinh một cách toàn diện để từ đó các em có thể hình thành và phát
triển năm năng lực cốt lõi: năng lực trải nghiệm, sáng tạo, biểu đạt, phân tích
và diễn giải, giao tiếp và đánh giá.
Chúng ta đều biết rằng quá trình dạy học gồm hai hoạt động giữa giáo
viên và học sinh. Hai hoạt động này có quan hệ hữu cơ, đó là hoạt động cung
cấp, mở rộng kiến thức của giáo viên và hoạt động tiếp nhận kiến thức của học
sinh. Cả hai hoạt động này đều được tiến hành nhằm thực hiện mục đích giáo
dục.
Hoạt động học tập của học sinh chính là hoạt động nhận thức. Hoạt
động này chỉ có hiệu quả khi học sinh học tập một cách tích cực, chủ động, tự
giác với một động cơ nhận thức đúng đắn, giáo viên tạo phương pháp để lôi
cuốn học sinh, tạo không khí vui vẻ học tập, để cho các em thấy học là vui.
* Ưu điểm
Dạy học phát huy tính tích cực của học sinh đáp ứng phổ cập hóa kiến
thức Mĩ thuật cơ bản, hình thành các năng lực thẩm mĩ nền tảng cho học sinh.
Đồng thời đáp ứng tiêu chí cá biệt hóa, bồi dưỡng và phát triển tư duy sáng tạo
độc lập cho học sinh có năng khiếu, tạo tiền đề cho các bước phát triển về sau.
Dạy học tạo điều kiện cho HS chủ động tiếp thu các kiến thức, kĩ năng… biết
biến những cái đó thành kiến thức, kĩ năng của mình. Học tập như vậy khiến
sự hiểu biết của các em được vững chắc hơn, hứng thú học tập của các em

được tăng cường hơn.

6

6


7

Khi dạy học hoạt động tư duy của học sinh được khơi dậy, phát triển và
coi trọng. Đó chính là là dạy học phát huy tính tích cực của học sinh, trái
ngược với cách dạy học truyền thống.
4.1.Giáo viên nắm chắc quy trình dạy học Mĩ thuật mới.
Sau khi được tập huấn về dự án Đan Mạch tôi nhận thấy đây là một
phương pháp rất phù hợp với dạy Mĩ thuật của Tiểu học vì phương pháp này
kích thích trí tò mò cũng như khả năng sáng tạo của học sinh. Cách tiến hành
theo hướng mở không cứng nhắc quy chuẩn như phương pháp truyền thống.
Học sinh được tự do sáng tạo, phối hợp và giao lưu với các bạn, thể hiện sản
phẩm với nhiều cách thức khác nhau mang đặc trưng của mĩ thuật là cảm xúc
và sáng tạo.
Dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch gồm có 7 quy trình có
thể vận dụng đó là:
Quy trình 1:Vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu chuyện.( Vận dụng vào dạy chủ
đề: Chú bộ đội của em)
Quy trình 2:Vẽ biểu cảm.(Có thể vận dụng vào dạy vẽ chân dung tự họa và vẽ
tĩnh vật, đồ vật).
Quy trình 3:Vẽ theo âm nhạc.( Vận dụng vào dạy chủ đề: Âm nhạc và màu
sắc). các em vẽ theo tiết tấu và giai điệu của bài hát, bản nhạc, trong khi vẽ các
em đi xung quanh bàn và nhún nhảy theo giai điệu của bản nhạc. Màu sắc
cũng được vẽ đậm hay nhạt đều phụ thuộc vào âm hưởng của bản nhạc đó.

Sau khi vẽ song các em cảm nhận, tưởng tượng về màu sắc, dùng khung
bo, chọn mảng màu thích hợp mà em cho là có ý nghĩa, rồi dùng kéo cắt ra và
có thể vẽ thêm hoặc tưởng tượng về hình vừa vẽ, đặt tên cho bức vẽ.
Quy trình 4: Xây dựng cốt truyện. (Vận dụng vào dạy chủ đề: Trang trí sân
khấu và sáng tác câu chuyện).
Quy trình 5:Tạo hình ba chiều - tiếp cận theo chủ đề. (Có thể dạy ở chủ đề: Sự
liên kết thú vị của các hình khối).
Quy trình 6: Điêu khắc- nghệ thuật tạo hình không gian
Quy trình 7: Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn.(Vận dụng dạy chủ đề:
Cuộc sống quanh em).

7

7


8

Những quy trình này không phải là công thức cố định mà chỉ tạo cảm
hứng cho giáo viên và học sinh có thể điều chỉnh và vận dụng cho phù hợp.
Mục tiêu của phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh là phát
triển năm năng lực của các em, đó là: năng lực trải nghiệm, sáng tạo, biểu đạt,
phân tích và diễn giải, giao tiếp và đánh giá.
4.2.Vận dụng vào dạy quy trình Vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu
chuyện.
Ở quy trình này học sinh được trải nghiệm vẽ cùng nhau tạo ra ngân
hàng hình ảnh để xây dựng câu chuyện, các em được tạo dáng gây hứng thú,
tôi thấy phương pháp này đã gây được hứng thú học tập cho các em, giúp các
em nâng cao hiểu biết của mình về tình huống, sự kiện, đời sống hàng ngày
của các em.

Trong giờ học tôi cho học sinh tạo lại dáng của cá em về các hoạt động:
vui chơi, học tập, lao động, học sinh rất tự tin nhận xét sản phẩm của mình
và của bạn.
Cách thức tiến hành: Ví dụ: Khi dạy quy trình vẽ cùng nhau ở chủ đề
“Hoạt động ở trường em ”của lớp 5.
Bước 1.Tôi cho học sinh tìm hiểu về các hoạt động diễn ra trong nhà
trường, hình ảnh thầy cô, bạn bè.
Bước 2: Trong hoạt động tạo ra ngân hàng hình ảnh tôi đã chia học sinh
trong lớp làm các nhóm, yêu cầu các học sinh đứng làm mẫu để các bạn ký
họa lại dáng học tập, lao động, vui chơi.. .để các bạn vẽ tạo ra ngân hàng hình
ảnh. Đây chính là tôi đang kết hợp phương pháp trực quan và phương pháp
thực hành luyện tập khá sinh động và thực tiễn trong quy trình vẽ cùng nhau
và sáng tạo câu chuyện.
Bước 3: Sau đó tôi cho các em nhận xét và trưng bày ngân hàng hình
ảnh.
Bước 4: Các em thảo luận theo nhóm cùng nhau suy nghĩ, thảo luận về
câu chuyện vui hay buồn hoặc giả tưởng để sáng tác tranh theo chủ đề.
Bước 5: Các em chia ẻ nội dung câu chuyện. Các em cùng nhau chia sẻ
cho nội dung hay hơn. Tôi thấy việc xây dựng câu chuyện tạo cho các em phát
triển tư duy hình ảnh. Học sinh ban đầu còn bỡ ngỡ chưa biết kết hợp khi sáng
tạo câu chuyện. Tuy nhiên dưới sự dẫn dắt, khơi gợi của tôi thì các em đã biết
8

8


9

liên hệ thực tế, vận dụng vốn sống thực tế để tạo nên những câu chuyện mang
tính thực tiễn và rất phù hợp với lứa tuổi các em.Ví dụ: Nhóm đã tạo nội dung

câu chuyện về hoạt động chăm sóc tháp cây ở trường, nhóm thì xây dựng câu
chuyện về ngày hội Mĩ thuật, nhóm thì sáng tác câu chuyện về việc lao động
trồng rau sạch ở trường…Tất cả các câu chuyện mà các em xây dựng đều
mang ý nghĩa thực tế và rất gần gũi với chính các em, bởi đây là hững việc
làm mà hằng ngày các em đã được tham gia.
4.3. Vận dụng vào dạy quy trình Vẽ biểu cảm
Học sinh có thể vẽ chân dung người hoặc vật, khi vẽ tôi nhắc các em
quan sát thật tập trung, chủ yếu dùng kết hợp tay và mắt, học sinh cố gắng
không nhìn vào giấy vẽ, đối với vẽ chân dung, bức vẽ hầu hết rất ấn tượng và
đôi khi rất hài hước, thậm chí có bức chân dung chỉ nhận ra bộ phận cơ thể
như: Mắt, tóc, tai, mũi, miệng. Khi vẽ đồ vật thì chỉ mang dáng dấp đặc điểm
của đồ vật mà thôi. Vẽ biểu cảm giúp các em tăng khả năng quan sát, hình
ảnh vẽ được khắc sâu và nhớ lâu hơn.
Cách thức tiến hành. Ví dụ: Khi dạy chủ đề “Vẽ tranh tĩnh vật” tôi đã
vận dụng quy trình vẽ biểu cảm. Mục đích của vẽ biểu cảm không phải là cố
gắng vẽ cho thật giống mẫu, mà các em tạo ra bức vẽ ấn tượng từ việc quan
sát, ghi nhớ mẫu và truyền cảm xúc qua tay. Do đó trong suốt quá trình vẽ tôi
luôn nhắc học sinh vẽ không nhìn giấy.
Sau khi kết thúc hoạt động vẽ không nhìn giấy tôi cho các em thảo
luận về đường nét biểu cảm, rồi chia sẻ cảm xúc với kết quả đường vẽ biểu
cảm.
Tôi khuyến khích các em dùng khung bo để tạo cho các em có cách
nhìn thẩm mĩ và phương pháp trình bày tác phẩm khi trưng bày.
Cuối buổi học của chủ đề vẽ tranh tĩnh vật tôi cho học sinh lớp tôi
trưng bày sản phẩm lên bảng và chia sẻ các tác phẩm của mình, của bạn.
Tuy nhiên ở mỗi một hoạt động tôi đều khơi gợi cho các em tự đặt ra
các câu hỏi để trao đổi, chia sẻ cùng bạn. Đồng thời tôi cũng đã phối kết hợp
sử dụng phương pháp thảo luận theo cặp, nhóm.
Qua việc vận dụng phương pháp này tôi thấy rất hấp dẫn với học sinh
Tiểu học, tạo hứng thú, kích thích trí tưởng tưởng tưởng sáng tạo, tính tích cực

học tập của học sinh mà còn tạo ra một môi trường học tập vui vẻ, thân ái,
đoàn kết giữa học sinh với học sinh, giữa giáo viên và học sinh.
9

9


10

4.4. Vận dụng vào dạy quy trình Tạo hình 3D - Tiếp cận theo chủ
đề.
* Cách thức tiến hành:
Bước 1: Khi áp dụng phương pháp dạy học phát huy tính tích cực cho
quy trình này trước hết tôi nhắc học sinh từ hôm trước để các em chuẩn bị vật
liệu tìm được bằng cách sưu tầm vỏ hộp, lon bia, vải vụn, vỏ chai, hộp sữa
chua và rất nhiều loại phế liệu khác. Tôi cũng thu thập những hình ảnh có liên
quan đến chủ đề, chuẩn bị các hộp để phân loại các vật liệu thu thập được của
học sinh.
Bước 2: Bắt đầu dạy chủ đề này tôi cho học sinh quan sát hình ảnh
khác nhau liên quan đến chủ đề.
Rồi học sinh nghiên cứu những vật liệu tìm được, học sinh làm việc
theo cặp, nhóm, giúp nhau phát triển ý tưởng, lắp ráp những thứ đó từ những
nảy sinh ý tưởng sáng tạo. Các hình khối được tạo ra từ những vật liệu tìm
được như: Vỏ hộp, đắt nặn, giấy bồi, dây thép... Các nhóm sẽ tạo dáng các vật
tìm được như tạo dáng học sinh, giáo viên, trường học, dáng đồ vật, xe đạp, ô
tô, ngôi nhà,cây cối, cửa hàng, trò chơi, câu chuyện cổ tích, ước mơ, tùy mỗi
chủ đề tôi giúp các em học tập, khám phá, phản ánh lại cuộc sống bằng hiện
vậtvà được kết nối với nhau trong một không gian nhất định. Tôi lưu ý học
sinh trong việc sử dụng các đồ vật như kéo, dao...
Khi học sinh hoàn thành ý tưởng và sản phẩm được hoàn tất thì học sinh

sẽ chuẩn bị nội dung chọn việc thuyết minh sản phẩm của nhóm mình. Giáo
viên hỗ trợ và giúp đỡ các nhóm khi cần thiết. Các nhóm sẽ lần lượt trình bày
sản phẩm của nhóm mình.
Giáo viên đánh giá, học sinh nhận xét, và tôi đã gợi ý thêm cho các
nhóm hướng phát triển thêm của sản phẩm.
Trong thực tế ngày 17 tháng 11 năm 2015 trường Tiểu học Lãng Sơn đã
tổ chức ngày hội Mĩ thuật tri ân các thầy cô. Ngày hội này đã được sự ủng hộ
và tham gia của tất cả học sinh, giáo viên , cha mẹ học sinh trong toàn trường
cùng các cấp lãnh đạo, các thầy cô giáo tổng phụ trách trong toàn huyện về dự.
Buổi trải nghiệm này các em đã vận dụng có hiệu quả quy trình tạo hình 3D từ
những vật liệu tìm được. Sau một thời gian của buổi chiều các gian hang bày
rất nhiều sản phẩm của học sinh. Tôi nghĩ rằng sau ngày hội ấy cũng là một
minh chứng cho việc áp dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật mói theo hướng
phát huy tính tích cực của học sinh đối với môn Mĩ thuật ở trường tôi.
10
10


11

Thực sự ngày hội đã tạo mọi điều kiện cho học sinh đều được tham gia
vào quá trình học tập một cách tự giác bằng khả năng của mình. Phương pháp
học tập này xây dựng cho học sinh tinh thần tập thể, ý trí cộng đồng với công
việc chung. (Minh chứng có ảnh minh họa về ngày hội mĩ thuật và sản phẩm
của học sinh trường Tiểu học Lãng Sơn trưng bày tại phòng học Mĩ thuật
đính kèm.)
Tôi cũng đã vận dụng vào các quy trình Mĩ thuật khác với phương pháp
phát huy tính tích cực của học sinh để đạt kết quả tốt.
Vậy ta thấy rằng có nhiều phương pháp dạy học để người giáo viên có
thể lựa chọn, phương pháp dạy học phụ thuộc vào mục tiêu và nội dung bài

học. Không có phương pháp nào là" vạn năng". Vì vậy cần phối hợp một cách
khéo léo và hợp lí các phương pháp. Dù sử dụng phương pháp nào cũng cần
chú ý đến các hoạt động của học sinh nhằm huy động được cao nhất hoạt động
tích cực nhận thức của các em nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy học.
4.5. Đánh giá thực trạng việc vận dụng phương pháp dạy học Mĩ
thuật mới theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh
Qua thực tế giảng dạy và dự giờ các đồng nghiệp tôi thấy hầu hết các
đồng chí giáo viên đã vận dụng phương pháp dạy học phát huy tính tích cực
của học sinh. Sản phẩm của học sinh mang tính sáng tạo cao, học sinh thực sự
chủ động và tích cực, trong giờ học học sinh được học thực sự.
Song quá trình tôi theo dõi học sinh thì vẫn còn một vài học sinh chưa
có sự đam mê, tôi nghĩ nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp dẫn đến tình trạng đó
là do nội dung kiến thức đối với các em là hoàn toàn mới các em thường làm
quen với các cách vẽ truyền thống. Do khả năng nhận thức của một vài học
sinh còn chậm, chưa hứng thú trong học tập nên chưa tập trung cao, chưa nắm
chắc kiến thức của bà
Cụ thể tháng 3/2016 tôi dạy khối 5 với chủ đề: Em và cộng đồng. Khi
dạy lớp 5A với 28 học sinh thì vẫn còn em Tiến, em Giang chưa hoàn thành
sản phẩm ngay tại lớp, trong giờ học hai em chưa tích cực, do các em chưa
nắm chắc kiến thức? do tôi chưa thực sự sát sao, quan tam đến các em?
Cũng cùng chủ đề ấy tôi áp dụng phương pháp dạy học phát huy tính
tích cực của học sinh và thực dạy ở lớp 5B thì chất lượng có nhiều khả quan
hơn.Tôi để các em trao đổi, thảo luận và tìm ra cách làm hay nhất, trong khi
làm sản phẩm tôi và học sinh cùng tương tác với nhau. Tôi hỏi: Các em có
thích học Mĩ thuật không? Em Tạ Thị Giang và em Nguyễn thị Trang nói to
11
11


12

đồng thanh cùng cả lớp: Thưa cô, có ạ! Và quả thực 100% học sinh hoàn
thành sản phẩm ngay tại lớp, sản phẩm rất sáng tạo, những sản phẩm ấy đã
được tôi lưu giữ ở phòng nghệ thuật. Tôi nhận thấy giờ học ấy học sinh rất tích
cực, chủ động khám phá và làm sản phẩm.
Bởi giáo viên uốn nắn kịp thời, gia đình đã quan tâm sát sao trong học
tập của con em mình, phòng học chức năng riêng cho môn Mĩ thuật có giá
trưng bày lưu giữ sản phẩm nên các em rất thích.
5. Kết quả đạt được:
Trong quá trình vận dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật Đan Mạch bản
thân tôi cũng gặp những khó khăn đã nêu ở trên.
Song những khó khăn ấy cũng dần được khắc phục, bản thân tôi cũng
đã tự sưu tầm tranh ảnh, đồ dùng có liên quan, tìm và vận dụng phương pháp,
quy trình dạy học phù hợp với từng chủ đề, tổ chức hình thức dạy học lấy học
sinh làm trung tâm. Dưới sự quan tâm nhắc nhở của giáo viên chủ nhiệm lớp
học sinh cũng tự sưu tầm những vật liệu phế thải, các em cũng đã biết trao
đổi,tương tác cùng cô giáo và bạn bè trong lớp để làm sản phẩm.
Hơn những thế trường Tiểu học Lãng Sơn là một trong những đơn vị
được công nhận chuẩn mức độ 2 đầu tiên của ngành giáo dục Yên Dũng, năm
học 2015-2016 được BGD và ĐT tặng cờ do có thành tích xuất sắc. Đồng
hành cùng những thuận lợi đó là sự chỉ đạo sát sao và quan tâm thường xuyên
đến chuyên môn của ban giám hiệu nên môn Mĩ thuật luôn luôn được tạo điều
kiện tối ưu về việc dạy và học. Nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên đi
dự giờ và học tập các buổi sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề bồi dưỡng giáo
viên do ngành tổ chức, đi học để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Cụ thể kết quả đạt được ở khối lớp 5 trường tôi trước khi nghiên cứu
phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng phát huy tính tích cực của học
sinh thì vẫn còn một số em chưa hoàn thành sản phẩm và bài vẽ ngay tại lớp.
Sau khi tôi nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật mới
theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh thì khối lớp 5 trường tôi có

100% học sinh hoàn thành sản phẩm tương đối và nhiều em hoàn thành sản
phẩm mang tính sáng tạo.
III: Kết luận
1. Ý nghĩa của sáng kiến:
12

12


13

Trong dạy học nói chung, dạy Mĩ thuật nói riêng giáo viên cần biết vận
dụng linh hoạt phương pháp dạy học, tổ chức các hoạt động dạy - học phù
hợp, tạo điều kiện cho HS chủ động chiếm lĩnh tri thức.
Dạy Mĩ thuật là dạy và học nghệ thuật hơn thế nữa là nghệ thuật của trẻ
thơ như vậy dạy học phải mang tính nghệ thuật hơn. Kiến thức đến được học
sinh là rất quý song vận dụng một cách không sáng tạo chưa hẳn là tốt, vì lặp
lại sẽ sinh ra nhàm chán. Bởi vì Mĩ thuật là nghệ thuật sáng tạo ra cái đẹp, cái
khôn năng lực trải nghiệm, sáng tạo, biểu đạt, phân tích và diễn giải, giao tiếp
và đánh giá.g có đáp số cho tất cả mà là cái mới, cái lạ trên cơ sở kiến thức
chung.
Dạy theo hướng phát triển đó là phát huy cao độ khả năng suy nghĩ, tìm
tòi sáng tạo của học sinh dù là khả năng đó mới chỉ là bắt đầu hoặc là giới hạn
ở từng học sinh, đó là điều rất quý trong giáo dục phẩm chất con người. Nó
phù hợp với tâm lý trẻ thơ thích tìm hiểu, thích tìm ra cái mới, cái khác so với
cảm nhận riêng và là một trong những nhu cầu riêng của con người, tìm ra cái
hay cái đẹp đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của con người.
2. Nhận định về chiều hướng phát triển của sáng kiến:
Qua quá trình vận dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo hướng
phát huy tính tích cực của học sinh để học tốt phân môn Mĩ thuật cho học sinh

lớp 5 tôi nhận thấy Mĩ thuật là một phân môn quan trọng của chương trình ở
Tiểu học, thông qua một số giải pháp đó đã khiến cho học sinh hào hứng, sôi
nổi trong học tập, thông qua các hình thức tổ chức dạy học hợp lý đã phần nào
giúp cho học sinh lĩnh hội kiến thức một cách chủ động, sáng tạo, học sinh
biết vận dụng vào thực hành, biết thể hiện đối tượng một cách hiệu quả hơn,
tạo cho học sinh niềm say mê. Tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học bằng
cách sử dụnh hình ảnh minh hoạ hấp dẫn thông qua đồ dùng trực quan, qua
ứng dụng công nghệ thông tin, qua trò chơi...Dạy Mĩ thuật chính là tạo cho
học sinh biết vươn tới cái đẹp trong cuộc sống của con người. Tôi nghĩ rằng
sáng kiến của tôi có thể áp dụng vào dạy các khối lớp khác cũng sẽ có hiệu
quả đáng kể.
3. Bài học kinh nghiệm:
Qua tìm hiểu, nghiên cứu vận dụng phương pháp dạy học theo hướng
phát huy tính tích cực của học sinh để học tốt phân môn Mĩ thuật cho học sinh
lớp 5 tôi đã tích luỹ được một số kinh nghiệm trong giảng dạy: Nâng cao năng
13

13


14

lực, trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm để dạy tốt phân môn Mĩ thuật ở
trường Tiểu học Lãng Sơn .
Muốn làm được điều đó giáo viên cần trang bị cho mình một trình độ
nghiệp vụ sư phạm, chuyên môn vững vàng, tự học, tự rèn, lựa chọn đổi mới
phương pháp, hình thức dạy học một cách khoa học, hợp lý. Muốn học sinh
yêu thích môn học và gây được hứng thú cho các em thì giáo viên tiếp tục phải
cải tiến phương pháp giảng dạy. Cần phải có phòng học đủ tiêu chuẩn, có đầy
dủ đồ dùng trực quan sinh động, hấp dẫn. Tôi mong các đồng nghiệp tham

khảo và chia sẻ, đóng góp và vận dụng vào giảng dạy ở một số phân môn
khác.
IV. Kiến nghị đề xuất.
Để việc dạy phân môn Mĩ thuật đạt kết quả cao thì trước hết đối với
giáo viên Mĩ thuật cần nâng cao trình độ năng lực, bồi dưỡng chuyên môn.
Giáo viên cần nhiệt tình, tận tâm trong giảng dạy, quan tâm và gần gũi học
sinh, phối kết hợp cùng gia đình và xã hội cho công tác trồng người, không
ngừng học hỏi, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, sử dụng thành
thạo các phương tiện dạy học hiện đại.
Nên có các lớp bồi dưỡng về chuyên môn Mĩ thuật mới trong hè và
thường xuyên tổ chức sinh hoạt chuyên môn, dự giờ cho các giáo viên dạy Mĩ
thuật để các giáo viên được học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, chuyên môn nghiệp
vụ được trau dồi hơn nữa.
Nhà trường, địa phương, phụ huynh học sinh cần tạo điều kiện tốt hơn
nữa về cơ sở vật chất, đồ dùng học tập. Cần làm mới, mở rộng phòng học chức
năng, tạo điều kiện về đồ dùng học tập cho con em mình.
Phòng giáo dục nên tổ chức thi và trao giải thưởng cho các em hàng
năm để động viên kịp thời nhất và khích lệ niềm phấn khởi cho các em thi đua
học tập, mở các câu lạc bộ năng khiếu…qua đó tác động giáo dục thẩm mĩ để
tạo ra phong trào và kịp thời bồi dưỡng những nhân tài.
Nên tổ chức cho học sinh tham quan danh lam thắng cảnh trong tỉnh
cũng như trong nước, các công trình lịch sử, di tích văn hoá, bảo tàng nghệ
thuật, xem triển lãm, phòng trưng bày Mĩ thuật.
Đề nghị Bộ Giáo dục, Sở Giáo dục, Phòng Giáo dục cần bổ sung
thêm trang thiết bị, đồ dùng trực quan như: Tranh, ảnh, băng hình...tranh của
14

14

15

hoạ sĩ tài liệu bồi dưỡng cho giáo viên.Với mong muốn có những giờ học Mĩ
thuật thuật sự ý nghĩa.
Hơn ai hết gia đình phải có cái nhìn thiện cảm và trân trọng đối với bộ
môn mĩ thuật. Để từ đó gia đình đầu tư về đồ dùng cho trẻ khi học môn Mĩ
thuật.
Trên đây là một vài ý kiến nhỏ của tôi nhằm góp phần vào việc giảng
dạy tốt môn Mĩ thuật theo phương pháp mới. Tôi rất mong được sự quan tâm
giúp đỡ và góp ý kiến của các đồng nghiệp, của Ban giám hiệu, Phòng giáo
dục cùng các cấp lãnh đạo để cách vận dụng phương pháp dạy học của tôi phát
huy tác dụng.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Lãng Sơn, ngày 15 tháng 10 năm 2016
Người viết

Chu Thị Hạnh

V.Tài liệu tham khảo.
- Phương pháp giảng dạy môn mỹ thuật ở tiểu học-Nhà xuất bản giáo
dục.
- Giáo trình phương pháp dạy học mỹ thuật-Nhà xuất bản Đại học sư
phạm.
- Sách dạy Mỹ thuật 5- Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam 2016
- Sách học Mỹ thuật 5-Nhà xuất bản giáo dục Việt nam 2016.
- Tài liệu dạy học Mĩ thuật dành cho Giáo viên Tiểu học- Nhà xuất bản
giáo dục Việt nam năm 2015.

15

15


16

VI.Phụ lục
I: Đặt vấn đề

2

1. Lý do chọn sáng kiến

2

2. Nhiệm vụ của sáng kiến

3

3. Phương pháp nghiên cứu

3

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3

II: Gỉải quyết vấn đề

4

1. Cơ sở lý luận

4

2.Cơ sở thực tiễn.

4

3. Đánh giá thực trạng dạy và học phân môn Mĩ thuật ở trường Tiểu
học Lãngsơn.

4

16

16


17

3.1. Thực trạng việc dạy.

4-5

3.2. Thực trạng việc học.

5

4. Bản thân giáo viên phải nắm chắc về phương pháp dạy học phát huy
tính tích cực của học sinh

5

4.1. Giáo viên nắm chắc quy trình dạy học Mĩ thuật mới.

6

4.2.Vận dụng vào dạy quy trình Vẽ cùng nhau và sáng tạo câu chuyện

7

4.3. Vận dụng vào dạy quy trình Vẽ biểu cảm.

8

4. 4. Vận dụng vào dạy quy trình tạo hình 3D- Tiếp cận theo chủ đề.

9

4.5.Đánh giá thực trạng việc vận dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật
mới theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh.

11

5. Kết quả đạt được

11

III. Kết luận

12

1.Ý nghĩa của sáng kiến

12

2. Nhận định chiếu hướng phát triển của sáng kiến.

13

3. Bài học kinh nghiệm

13

4. Kiến nghị đề xuất

13-14

IV.Tài liệu tham khảo

14

17

17