Chủ đề phân tích mâu thuẫn và đặc điểm của thế giới sau chiến tranh lạnh

Chủ đề:
Phân tích những mâu thuẫn và đặc điểm chủ yếu của quan hệ
quốc tế sau Chiến tranh lạnh


BỐ CỤC:

I.

Những vấn đề nổi bật của thế giới Sau Chiến tranh lạnh

II. Những mâu thuẫn và đặc điểm chủ yếu của quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

III. Kết luận


Nhóm 01
1. Alăng Vuông
2. Nguyễn Anh Tuấn
3. Trần Văn Truyền
4. Phan Thị Như Quỳnh
5. Rơ lang’h H’lơn
6. Trần Lê Minh Hiền
7. Phạm Thị Thùy Dương


I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh

Sau Chiến tranh lạnh, cùng với sự sụp đổ của chế độ CNXH ở Liên Xô và các nước Đông Âu. Chấm
dứt sự tồn tại của trật tự thế giới hai cực Ianta. Mỹ trở thành siêu cường siêu cường duy nhất về kinh tế
và quân sự, Mỹ có điều kiện để theo đuổi chiến lược toàn cầu phản cách mạng một cách ráo riết.

I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh
Tuy nhiên, Mỹ cũng đang phải vượt qua những thách thức không nhỏ trước sự cạnh tranh ngày càng lớn
của các nước lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Nga, Tây Âu. Đồng thời, Mỹ cùng với các cường quốc phương
Tây cũng đang đứng trước áp lực của các cuộc đấu tranh ngày càng sâu rộng để bảo vệ độc lập, chủ quyền của
các nước đang phát triển.


Nguồn: />

I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh
Nguy cơ chiến tranh thế giới hủy diệt bị đẩy lùi, hòa bình thế giới được giữ vững. Nhưng các cuộc xung
đột vũ trang, chiến tranh cục bộ, xung đột sắc tộc, dân tộc, tôn giáo, các hoạt động can thiệp, lật đổ, chủ nghĩa
khủng bố lại xảy ra ở nhiều nơi. Các cuộc đấu tranh gay gắt giữa xu hướng đơn cực và đa cực trong quan hệ
quốc tế không ngừng gia tăng. Thêm với đó là sự tranh chấp nguồn dầu mỏ trong kỉ nguyên toàn cầu hóa ngày
càng quyết liệt đã tác động mạnh mẽ đến đời sống quốc tế.


I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh
Cách mạng khoa học và công nghệ, với nội dung cơ bản là cách mạng về công nghệ và thông tin, sinh
học, năng lượng…phát triển với trình độ cao, làm tăng nhanh lực lượng sản xuất, thúc đẩy quá trình chuyển
dịch cơ cấu kinh tế thế giới, quốc tế hóa kinh tế và đời sống xã hội. Đồng thời, Hòa bình, hợp tác và phát triển
trở thành xu thế chủ đạo chi phối quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh.


I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh
Cộng đồng quốc tế hiện nay đang đứng trước những vấn đề toàn cầu cấp bách như khủng bố quốc tế, bảo
vệ môi trường, hạn chế bùng nổ dân số, xóa đói giảm nghèo …Điều đó đòi hỏi sự hợp tác đa phương, sự phối
hợp giữa các quốc gia.

I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh
Như vậy, có thể nói sau Chiến tranh Lạnh xu thế xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển đang diễn ra thì
vụ khủng bố 11 – 9 – 2001 ở nước Mĩ đã đặt các quốc gia, dân tộc đứng trước những thách thức của chủ nghĩa
khủng bố với những nguy cơ khó lường, gây ra những tác động to lớn, phức tạp với tình hình chính trị thế giới
và trong quan hệ quốc tế.


I. Những vấn đề nổi bật của thế giới sau Chiến tranh lạnh
Với xu thế phát triển của thế giới từ cuối thế kỉ XX – đầu thế kỉ XXI, ngày nay, các quốc gia dân tộc vừa
có những thời cơ phát triển thuận lợi, đồng thời vừa phải đối mặt với những thách thức vô cùng gay gắt.


II. Những mâu thuẫn và đặc điểm chủ yếu của quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

1.

Mâu thuẫn trong quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh

Sau chiến tranh lạnh kết thúc, so sánh lực lượng trên bình diện toàn cầu từ chổ cân bằng giữa hai hệ thống
chính trị - xã hội đối lập nay chuyển sang trạng thái mất cân bằng theo hướng có lợi cho Mỹ và phương Tây..


II. Những mâu thuẫn và đặc điểm chủ yếu của quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

1.

Mâu thuẫn trong quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh

Tuy nhiên, tình hình quốc tế đã không phát triển một cách hòa bình, ổn định. Từ sự đối đầu Đông – Tây từng chi phối
đời sống quốc tế trong thời kì Chiến tranh lạnh, nay đã chuyển hóa dưới hình thức khác, bên cạnh nổi lên những mâu thuẫn
mới , sự vận động của mâu thuẫn này sẽ quyết định diện mạo của trật tự thế giới và xu hướng phát triển của quan hệ quốc tế
thế giới sau Chiến tranh lạnh.


II. Những mâu thuẫn và đặc điểm chủ yếu của quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

1.

Mâu thuẫn trong quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh

Tuy nhiên, tình hình quốc tế đã không phát triển một cách hòa bình, ổn định. Từ sự đối đầu Đông – Tây từng chi phối
đời sống quốc tế trong thời kì Chiến tranh lạnh, nay đã chuyển hóa dưới hình thức khác, bên cạnh nổi lên những mâu thuẫn
mới , sự vận động của mâu thuẫn này sẽ quyết định diện mạo của trật tự thế giới và xu hướng phát triển của quan hệ quốc tế
thế giới sau Chiến tranh lạnh.


II. Những mâu thuẫn và đặc điểm chủ yếu của quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

1.

Mâu thuẫn trong quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh

Tuy nhiên, tình hình quốc tế đã không phát triển một cách hòa bình, ổn định. Từ sự đối đầu Đông – Tây từng chi phối
đời sống quốc tế trong thời kì Chiến tranh lạnh, nay đã chuyển hóa dưới hình thức khác, bên cạnh nổi lên những mâu thuẫn
mới , sự vận động của mâu thuẫn này sẽ quyết định diện mạo của trật tự thế giới và xu hướng phát triển của quan hệ quốc tế
thế giới sau Chiến tranh lạnh.

-

Thứ nhất, mâu thuẫn giữa các nước lớn xung quanh việc thiết lập trật tự thế giới mới.

Trật tự thế giới hai cực đã sụp đổ nhưng trật tự thế giới mới lại đang trong quá trình hình thành. Mâu thuẫn này diễn ra khá phức tạp xung
quanh hai xu hướng: đơn cực (của Mỹ) và đa cực (của các cường quốc khác). Hiện nay, Mỹ đang ra sức thực hiện tham vọng của mình. Thể
hiện rõ nét nhất là theo đuổi chính sách cường quyền trong quan hệ quốc tế: phớt lờ vai trò của Liên Hợp Quốc, cùng với NATO tấn công
Kosovo (1999); gây chiến tranh Afghanistan (2001); thực hiện chính sách đơn phương, vi phạm các nguyên tắc của pháp luật quốc tế,…


Trong bối cảnh đó, sự kiện nước Mỹ bị tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 là một đòn choáng váng thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa âm
mưu thiết lập trật tự đơn cực của Mỹ. Sau khi mất ngọn cờ “chống Cộng” để tập hợp lực lượng trong Chiến tranh lạnh, dưới tác động
của sự kiện nước Mỹ bị tấn công, Mỹ đưa ra chiêu bài thành lập “liên minh chống khủng bố quốc tế” để tập hợp lực lượng nhằm tạo
điều kiện cho việc hình thành một trật tự mới do Mỹ chi phối
Tuy nhiên, tham vọng của Mỹ vấp phải sự chống đối không chỉ của các nước lớn Nhật Bản, Nga, Trung Quốc, Liên minh châu
Âu…mà còn các quốc gia khác trên thế giới. Vì vậy, đây được coi là mâu thuẫn cơ bản củ a quan hệ quốc tế thời kì sau Chiến tranh
lạnh.


Người Kurd là dân tộc sống kiểu bộ lạc ở vùng núi Tây Nam Á. Cuộc đấu
tranh giành độc lập của họ đã dẫn tới các cuộc xung đột ác liệt. Người
kurd tị nạn chạy trốn sự truy bức của saddam Hussein tại Iraq năm 1991 đã
bị ngăn không cho vào miền Đông Thỗ Nhĩ Kỳ

Nguồn: Bách khoa thư Lịch sử kingfisher; tr.461


Bosnia tuyên bố độc lập khỏi Nam Tư năm 1992, trái với nguyện vọng của người
Serbia sở tại, nên một cuộc nội chiến đẫm máu đã bùng phát giữa các nhóm sắc tộc và
tôn giáo ở nước này.

Nguồn: Bách khoa thư Lịch sử kingfisher


Sau cái chết của nhà lãnh đạo kiệt xuất Josip Broz Tito và sự tan rã của Liên Xô, Nam Tư càng trở nên rối loạn. Ảnh một người phụ nữ Bosnia
đang

cố

gắng

chạy

thật

nhanh

khỏi

khu

vực

của

lính

bắn

tỉa

trong

cuộc

chiến

tranh

Bosnia

1992-1995.


-

Thứ hai, Mâu thuẫn về lợi ích dân tộc. Lợi ích dân tộc là tiêu chí hàng đầu của các quốc gia trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế hiện
nay. Tất cả các nước đều tìm mọi cách củng cố và tang cường vị thế độc lập, tự chủ của mình. Vì vậy, mỗi quốc gia dù lớn hay nhỏ đều thể
hiện quan điểm, thái độ riêng của mình đối với vấn đề khu vực và quốc tế chẵng hạn như vấn đề hạt nhân của Triều Tiên, vấn đề Đài Loan,
Vấn đề khủng bố…

-

Khác với thời kì Chiến tranh lạnh, lợi ích dân tộc thường gắn với lợi ích phe, hệ thống của mình. Ngày nay, lợi ích dân tộc được coi là tiêu
chí số một khi cân nhắc giải quyết hoặc thể hiện quan điểm trong các vấn đề có liên quan.


-

Thứ ba, mâu thuẫn về sắc tộc, tôn giáo. Sau chiến tranh lạnh, hòa bình thế giới được củng cố, nhưng ở nhiều khu vực tình hình lại

không ổn định trong xu thế dân chủ, đa nguyên, đa đảng, những cuộc nội chiến, xung đột quân sự đẫm máu kéo dài. Những cuộc
xung đột đã xảy ra ở bán đảo Bancăng, một số nước châu Phi và Trung Á. Nguyên nhân chính là do những mâu thuẫn về sắc tộc,
tôn giáo và tranh chấp lãnh thổ đã bùng lên dữ dội, khi mâu thuẫn hai cực Đông – Tây không còn nữa. Đây vốn là mâu thuẫn tồn tại
lâu đời trong lịch sử nhân loại.


Chủ nghĩa khủng bố đang trở nên ám ảnh với hòa bình và an ninh thế giới


Dưới chế độ Apartheid, nhiều người dân da đen ở Nam Phi bị buộc phải rời khỏi thành phố và sống trong các khu nhà ổ
chuột tồi tàn ở ngoại ô


- Thứ tư, mâu thuẫn về hệ tư tưởng. Mặc dù, Chiến tranh lạnh đã kết thúc, trật tự hai cực Yalta đã sụp đổ, nhưng mâu thuẫn về ý thức
hệ vẫn còn tồn tại. Điều đó, được thể hiện rõ nét trong chiến lược “diễn biến hòa bình”, bao vây, cấm vận, trừng phạt kinh tế, đe dọa
quân sự, sữ dụng chiêu bài dân chủ, nhân quyền,… của Mỹ và phương Tây nhằm xóa bỏ các nước xã hội chủ nghĩa còn lại. Tuy nhiên,
sự tồn tại của mâu thuẫn ý thức hệ này không thể cản trở qua trình hợp tác kinh tế và hợp tác trên lĩnh vực trong bối cảnh toàn cầu hóa
trong giữa các nước có chế độ chính trị - kinh tế khác nhau.