Giáo án sử 6 tuần 20 29

Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

HỌC KÌ II
Chương III: THỜI BẮC THUỘC VÀ ĐẤU TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP
Tiết 19. Bài 17: CUỘC KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG (NĂM 40)
Ngày soạn:
Ngày dạy:
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Sau thất bại của An Dương Vương, đất nước ta bị phong kiến phương Bắc thống
trị, sử cũ gọi là thời Bắc thuộc. Ách thống trị tàn bạo của các thế lực phong kiến
phương Bắc đối với nước ta là nguyên nhân dẫn đến cuộc khởi nghĩa Hai Bà
Trưng.
- Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng được toàn thể nhân dân ủng hộ nên đã nhanh
chóng thành công. Ách thống trị tàn bạo của phong kiến phương Bắc bị lật đổ,
nước ta giành lại độc lập.
2. Về tư tưởng:
- Giáo dục ý chí căm thù quân xâm lược, bước đầu xây dựng ý thức tự hào, tự tôn
dân tộc
- Lòng biết ơn Hai Bà Trưng và tự hào về truyền thống phụ nữ Việt Nam.
3. Về kỹ năng:
- Biết tìm nguyên nhân và mục đích của một sự kiện lịch sử.
- Bước đấu biết sử dụng kỹ năng cơ bản để vẽ và đọc bản đồ lịch sử.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: + Bản đồ treo tường cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng.
+ Tranh ảnh về cuộc khởi nghĩa.
- HS: SGK, SBT.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:

2. Kiểm tra bài cũ: Không
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới: Trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Triệu Đà, An
Dương Vương do chủ quan, thiếu phòng bị nên đã thất bại, từ đó đất nước ta bị
phong kiến phương Bắc thống trị đô hộ. Chính sách cai trị tàn bạo của nhà Hán đã
đẩy nhân dân ta đến những thử thách nghiêm trọng: đất nươc bị mất tên, dân tộc có
nguy cơ bị mất bởi chính sách đồng hoá. Nhưng nhân dân ta quyết tâm không chịu
sống trong cảnh nô lệ, đã liên tục nổi dậy, mở đầu là cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng
năm 40. Đây là cuộc khởi nghĩa lớn tiêu biểu cho ý chí quật cường của dân tộc ta .
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Nước Âu Lạc từ thế
Gọi HS đọc mục 1 ở - HS đọc mục 1 ở SGK.
kỉ II TCN đến thế kỉ I
SGK.
có gì thay đổi?
Tình hình nước ta từ sau - Triệu Đà sáp nhập Âu
thất bại của An Dương Lạc vào Nam Việt, chia - Triệu Đà sáp nhập Âu
..................................................................................................................................................... 1
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013

...........................................................................................................................................................

Vương năm 179 TrCN ?

thành hai quận là Giao Lạc vào Nam Việt và chia
Chỉ và Cửu Chân.
thành 2 quận: Giao Chỉ
Đến năm 111 TCN tình Nhà Hán đô hộ.
và Cửu Chân.
hình Âu Lạc như thế
- Năm 111 TCN, nhà Hán
nào ?
chiếm Âu Lạc và chia
Nhà Hán đã tổ chức việc - HSYK tìm hiểu thông thành 3 quận: Giao Chỉ,
cai trị Âu Lạc như thế tin SGK trả lời.
Cửu Chân và Nhật Nam,
nào ?
gộp với 6 quận của Trung
Nhà Hán gộp Âu Lạc với - Nhà Hán muốn chiếm Quốc thành Châu Giao.
6 quận của Trung Quốc, đóng lâu dài và xoá tên  Sơ đồ tổ chức cai trị
lập thành Châu Giao nước ta, biến nước ta của nhà Hán:
Thứ
nhằm mục đích gì ?
thành một bộ phận của
sử
Châu
lãnh thổ Trung Quốc.
Em có nhận xét gì về - Nhà Hán chỉ mới cai trị
Thái
cách đặt quan lại của nhà đến cấp quận, còn huyện

thú
Quận
Quận
Hán ?
xã buộc phải để người Au
Lạc trị dân như cũ.
Đô uý
Nhân dân Âu Lạc bị nhà Đối xử rất tàn tệ, phải
Hán bóc lột như thế nào ? nộp nhiều loại thuế, lên Huyện
Lạc
tướng
rừng, xuống biển rất
nguy hiểm đến tính mạng
để tìm kiếm của quý - Bóc lột nhân dân ta
bằng hình thức: nộp thuế
hiếm đem nộp cống.
Nhà Hán đưa người Hán - Nhằm mục đích đồng và cống nạp.
- Bắt nhân dân theo
sang ở Châu Giao nhằ hoá nhân dân ta.
phong tục Hán.
mục đích gì ?
Hoạt động 2:
Gọi HS đọc mục 2 SGK.
GV: giới thiệu tiểu sử Hai
Bà Trưng.
Nguyên nhân nào dẫn tới
cuộc khởi nghĩa Hai Bà
Trưng?
Cuộc khởi nghĩa nổ ra
vào năm nào? ở đâu?

Với 4 câu thơ trong SGK,
em hãy cho biết mục tiêu
của cuộc khởi nghĩa ?

- HS đọc trong SGK
- HS lắng nghe.
- HS suy nghĩ trả lời.

2. Cuộc khởi nghĩa Hai
Bà Trưng bùng nổ
a. Nguyên nhân:
- Do chính sách bóc lột
tàn bạo của nhà nước.
- Thi Sách bị Tô Định
giết.
b. Diễn biến:
- Mùa xuân năm 40, Hai
Bà Trưng dựng cờ khởi
nghĩa ở Hát Môn (Hà
Tây)

- HSYK tìm hiểu thông
tin SGK trả lời.
- Mục tiêu chủ yếu của
cuộc khởi nghĩa là giành
lại độc lập cho dân tộc,
sau đó là khôi phục lại sự
nghiệp họ Hùng.
- Nghĩa quân nhanh
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà - HS trình bày diễn biến. chóng làm chủ Mê Linh,

Trưng diễn ra như thế
tiến đánh Cổ Loa, Luy
..................................................................................................................................................... 2
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

nào?
Lâu. Tô Định hoảng sợ
Nguyên nhân thắng lợi + Sự lãnh đạo tài tình của trốn về nước.
của cuộc khởi nghĩa Hai Hai Bà Trưng.
c. Kết quả: cuộc khởi
Bà Trưng ?
+ Sự ủng hộ của nhân nghĩa thắng lợi hoàn
dân.
toàn.
Kết quả và ý nghĩa của + Khôi phục độc lập dân
cuộc khởi nghĩa ?
tộc sau hơn hai thế kỷ bị
đô hộ.
+ Thể hiện tinh thần yêu
nước, ý chí bất khuất
quật cường của dân tộc
ta.

4. Củng cố:
- Đất nước và nhân dân Âu Lạc dưới thời thuộc Hán có gì thay đổi ? (HSYK trả
lời)
- Nguyên nhân, diễn biến và kết quả cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng?
- Ý nghĩa thắng lợi của khởi nghĩa Hai Bà Trưng ? (HSYK trả lời)
- Hệ thống lại nội dung bài học qua bản đồ tư duy.

5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trước bài “Trưng Vương và cuộc kháng chiến khống quân xâm lược Hán”

..................................................................................................................................................... 3
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Tiết 20. Bài 18:

TRƯNG VƯƠNG VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC HÁN
Ngày soạn: 12/1/2013
Ngày dạy: 14/1/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Sau khi khởi nghĩa thắng lợi, Hai Bà Trưng đã tiến hành công cuộc xây dựng đất

nước và giữ gìn nền độc lập vừa giành lại được. Đó là những việc làm thiết thực
đem lại quyền lợi cho nhân dân, tạo nên sức mạnh để tiến hành cuộc kháng chiến
chống quân xâm lược Hán.
- Cuộc kháng chiến chống xâm lược Hán (42 – 43) nêu bật ý chí bất khuất của
nhân dân ta.
2. Về tư tưởng:
- Tinh thần bất khuất của dân tộc.
- Mãi mãi ghi nhớ công lao của các anh hùng dân tộc thời Hai Bà Trưng.
3. Về kỹ năng:
- Kỹ năng đọc bản đồ lịch sử.
- Bước đầu làm quen với phương pháp kể chuyện lịch sử.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: + Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán.
+ Tranh ảnh đền thờ Hai Bà Trưng.
- HS: Học bài củ soạn bài mới.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Nguyên nhân, diễn biến và kết quả cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng?
- Ý nghĩa thắng lợi của khởi nghĩa Hai Bà Trưng ?
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới: Ở bài trước, chúng ta đã nhận biết được nguyên nhân, diễn
biến, kết quả và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Ngay sau đó, nhân dân
ta tiến hành cuộc kháng chiến trong điều kiện vừa mới giành được độc lập, đất
nước còn nhiều khó khăn. Cuộc kháng chiến diễn ra rất gay go và quyết liệt.
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
Hoạt động 1:

1. Hai Bà Trưng đã làm
Gọi HS đọc mục 1 ở - HS đọc mục 1 ở SGK. gì sau khi giành lại được
SGK.
độc lập ?
Hai Bà Trưng đã làm gì - Lên làm vua lấy hiệu - Sau khi đánh đuổi quân
sau khi giành lại được là Trưng Vương, đóng đô hộ, Trưng Trắc được
độc lập ?
đô ở Mê Linh.
suy tôn làm vua (Trưng
Việc Trưng Trắc được suy - Chứng tỏ ý thức muốn Vương), đóng đô ở Mê
tôn làm vua đã nói lên khẳng định quyền độc Linh.
được điều gì?
lập và sự đồng lòng nhất
..................................................................................................................................................... 4
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

trí của các Lạc tướng 
Trao vinh dự và quyền
điều khiển đất nước cho
người phụ nữ có công
đầu cùng toàn dân đánh
- Những việc làm của

đuổi quân đô hộ.
Hãy nêu những việc làm - HSYK tìm hiểu thông chính
quyền
Trưng
để xây dựng đất nước, gìn tin SGK trả lời.
Vương:
giữ độc lập thời Trưng
+ Phong tước cho những
Vương ?
người có công, lập lại
Tác dụng và ý nghĩa từng - Ổn định trật tự xã hội, chính quyền.
việc làm đó ?
bồi dưỡng sức dân, củng + Trao quyền cai quản
cố lực lượng, gìn giữ cho các Lạc tướng.
+ Xá thuế cho dân.
độc lập.
Được tin cuộc khởi nghĩa - Hạ lệnh cho các quận + Bãi bỏ các thứ lao dịch
Hai Bà Trưng thắng lợi, miền Nam Trung Quốc nặng nề.
vua Hán đã làm gì ?
chuẩn bị xe, thuyền,  Thể hiện ý chí quyết
lương thực để sang đàn tâm của chính quyền độc
áp nghĩa quân.
lập.
Vì sao nhà Hán chỉ hạ - Vì lúc này ở Trung
lệnh chuẩn bị, mà không Quốc, nhà Hán còn phải
đán áp ngay cuộc khởi lo đối phó với các cuộc
nghĩa ?
đấu tranh của nông dân
Trung Quốc.
Hoạt động 2:

2. Cuộc kháng chiến
- GV: mô tả lực lượng và - HS lắng nghe.
chống quân xâm lược
đường tiến quân của nhà
Hán (42 – 43) đã diễn ra
Hán khi sang xâm lược
như thế nào ?
nước ta (đầy đủ lương
thực, vũ khí, Mã Viện là
- Tháng 4 năm 42, quân
tướng chỉ huy)
Hán tấn công Hợp Phố,
Vì sao Mã Viện được - Mã Viện là một viên quân ta chống trả rồi rút
chọn làm chỉ huy đạo tướng lão luyện, nổi lui.
quân xâm lược?
tiếng gian ác lại lắm
mưu nhiều kế, quen
chinh chiến ở phương
Nam.
- Sau khi chiếm Hợp Phố,
Sau khi Mã Viện chiếm - HSYK tìm hiểu thông Mã Viện chia quân thành
được Hợp Phố, quân Hán tin SGK trả lời.
2 đạo thuỷ, bộ tiến vào
tiến vào nước ta như thê
nước ta.
nào ?
Khi nghe tin quân Hán - Hai Bà Trưng quyết
..................................................................................................................................................... 5
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ

Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

kéo đến Lãng Bạc, Hai
Bà Trưng đã kéo quân
đến để nghênh chiến, việc
này chứng tỏ điều gì?
Tại sao Mã Viện lại nhớ
về cùng đất này như vậy ?
Vì sao quân ta phải lui về
Cổ Loa, Mê Linh?

Hai Bà Trưng đã hi sinh
ra sao?

Vì sao ở khắp nơi trên đất
nước ta, nhân dân đều lập
đền thờ Hai Bà Trưng ?

chiến đấu bảo vệ độc lập
vừa mới giành được.
-Hai Bà Trưng cho quân
nghênh chiến ở Lãng Bạc.
Cuộc chiến đấu diễn ra
- Cho HS đọc SGK giới quyết liệt.
thiệu về vùng đất Lãng

Bạc.
- Tương quan so sánh
lực lượng nghiêng về
quân địch, quân ta tuy - Thế giặc mạnh, quân ta
chiến đấu dũng cảm lui về giữ Cổ Loa và Mê
nhưng không thể thắng Linh.
địch.
- Lực lượng suy giảm
không thể chống nổi - Mã Viện đuổi theo, Hai
quân giặc, Hai Bà Trưng Bà Trưng chiến đấu oanh
đã nhảy xuống sông tự liệt và hi sinh ở Cấm Khê.
vẫn.
- Để tỏ lòng biết ơn Hai
Bà Trưng  tỏ rõ ý chí
quyết tâm bảo vệ độc
lập.
- HS trả lời.

Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa
Hai Bà Trưng?
Hằng năm chúng ta kỷ - Ngày 8 tháng 3
niệm Hai Bà Trưng vào
ngày nào ?
4.Củng cố:
- Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành lại được độc lập ? (HSYK trả lời)
- Trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán ?
- Ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán ?
5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Photo lược đồ kháng chiến chống quân xâm lược Hán dán vào tập.

- Xem trước bài “Từ sau Trưng Vương đến trước Lý Nam Đế”
***************************************

..................................................................................................................................................... 6
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Tiết 21. Bài 19: TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ
( Giữa thế kỷ I – Giữa thế kỷ VI)
Ngày soạn: 19/1/2013
Ngày dạy: 21/1/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Từ sau thất bại của cuộc kháng chiến thời Trưng Vương, phong kiến Trung Quốc
đã thi hành nhiều biện pháp hiểm độc nhằm biến nước ta thành một bộ phận của
Trung Quốc, từ việc tổ chức, sắp đặt bộ máy cai trị đến việc bắt nhân dân ta theo
phong tục và luật Hán.
- Chính sách đồng hoà được thực hiện triệt để ở mọi phương diện.
2. Về tư tưởng:
- Bản chất tàn bạo của bọn cướp nước phong kiến Trung Quốc, không những
chúng muốn cướp nước ta mà còn muốn cả dân tộc , tiêu diệt dân tộc.
- Nhân dân ta không ngừng đấu tranh về mọi mặt để thoát khỏi tai họa đó.
3. Về kỹ năng:
- Biết phân tích, đánh giá những thủ đoạn cai trị của phong kiến phương Bắc thời

Bắc thuộc.
- Biết tìm nguyên nhân vì sao dân ta không ngừng đấu tranh chống ách áp bức của
phong kiến phương Bắc.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Bản đồ Việt Nam.
- HS: Học bài củ soạn bài mới.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành lại được độc lập ?
- Trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán ?
- Ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán ?
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới: Do lực lượng quá chênh lệch, mặc dù nhân dân ta chiến đấu
rất dũng cảm, ngoan cường nhưng cuối cùng cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng đã thất
bại, từ đó nước ta lại bị phong kiến phương Bắc thống trị, đô hộ. Trong thời gian từ
thế kỷ I đến thế kỷ VI, bọn phong kiến thi hành chính sách cai trị và bóc lột dã
man, đẩy nhân dân ta vào cảnh khốn cùng. Tuy nhiên để duy trì cuộc sống, nhân
dân ta vẫn duy trì và phát triển sản xuất về mọi mặt.
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Chế độ cai trị của
-GV: dùng lược đồ Âu - HS lắng nghe.
các triều đại phong
Lạc để trình bày cho HS
kiến phương Bắc đối
rõ những vùng đất của

với nước ta từ thế kỷ I
..................................................................................................................................................... 7
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Châu Giao.
Từ thế kỷ I, Châu Giao - Gồm 6 quận của Trung
gồm những vùng đất Quốc (Quảng Châu) và 3
nào ?
quận: Giao Chỉ, Cửu Chân
và Nhật Nam.
Đầu thế kỷ III, chính - Nhà Hán đã trực tiếp
sách cai trị của phong nắm quyền từ trung ương
kiến Trung Quốc có gì đến địa phương.
thay đổi ?
Từ sau cuộc khởi nghĩa - Trước cuộc khởi nghĩa,
Hai Bà Trưng, nhà Hán Lạc tướng đứng đầu huyện
có sự thay đổi gì trong là người Việt, đến thế kỷ
chính sách cai trị ?
III huyện lệnh là người
Hán.
Bộ máy nhà nước trong - Nhà Hán thắt chặt hơn
giai đoạn này có gì khác bộ máy cai trị đối với dân

so với bộ máy trước cuộc ta.
khởi nghĩa Hai Bà
Trưng ?
Nhà Hán thực hiện chính - HSYK tìm hiểu thông tin
sách bóc lột nhân dân ta SGK trả lời.
bằng hình thức nào ?
Tại sao nhà Hán lại đánh - Đánh thuế muối và sắt
thuế nặng vào muối và chúng sẽ bóc lột được
sắt ?
nhiều hơn (vì mọi người
dân đều phải dùng muối
và sắt)
Em có nhận xét gì về - Các thế lực phong kiến
chính sách bóc lột của phương Bắc tìm mọi cách
bọn đô hộ ?
bóc lột, đàn áp nhân dân
ta.
Ngoài chính sách bóc lột - Đưa người Hán sang
thuế má, cống nạp, phong Giao Châu, buộc dân ta
kiến Trung Quốc còn phải học chữ Hán và tiếng
thực hiện những chính Hán, tuân theo luật pháp
sách nào?
và phong tục của người
Hán.
Vì sao nhà Hán tiếp tục - Thực hiện ý đồ đồng hoá
thi hành chủ trương đưa nhân dân ta, biến nhân dân
người Hán sang ở nước thành người Hán.
ta?
Hoạt động 2:
Gọi HS đọc mục 2 ở - HS đọc mục 2 ở SGK.

đến thế kỷ VI
a. Ách thống trị của các
triều đại Trung Quốc:
- Đầu thế kỉ III, nhà Ngô
tách châu Giao thành
Quang Châu và Giao
Châu
- Đưa người Hán sang
cai trị các huyện.

b. Nỗi thống khổ của
nhân dân ta:
- Đóng nhiều thứ thuế
(muối và sắt)
- Lao dịch và nộp cống.
c. Đẩy mạnh đồng hoá:
- Đưa người Hán sang
Giao Châu.
- Bắt dân ta học chữ Hán
và tiếng Hán, tuân theo
luật pháp và phong tục
của người Hán.

2. Tình hình kinh tế
nước ta từ thế kỷ I đến
..................................................................................................................................................... 8
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

SGK.
Chính quyền đô hộ nắm - Đặt các chức quan để
độc quyền về sắt như thế kiểm soát gắt gao việc
nào ?
khai thác, chế tạo và mua
bán đồ sắt.
Vì sao nhà Hán giữ độc - Để kìm hãm nền kinh tế
quyền về sắt ?
nước ta và đề phòng nhân
dân ta nổi dậy.
Vì sao nghề rèn sắt vẫn - Do yêu cầu của cuộc
phát triển ?
sống và cuộc đấu tranh
giành lại độc lập.
Những chi tiết nào chứng - HSYK tìm hiểu thông tin
tỏ nền nông nghiệp Giao SGK trả lời.
Châu vẫn phát triển ?
Ngoài nghề nông, người - Nghề thủ công: rèn sắt,
Châu Giao còn biết làm làm gốm, tráng men, vẽ
những nghề nào khác ?
trang trí.
Những sản phẩm nông -Những sản phẩm này trở
nghiệp và thủ công thành đồ cống phẩm (sản

nghiệp đã đạt đến trình phẩm tốt, đẹp cống nạp
độ như thế nào ?
cho phong kiến Trung
Quốc)
Thương nghiệp trong thời - Phát triển, chính quyền
kỳ này ra sao ?
giữ độc quyền về ngoại
thương.

thế kỷ VI có gì thay đổi
?
a. Công cụ sắt và nghề
nông:
- Nghề rèn sắt vẫn phát
triển, nhân dân chế tạo
được nhiều công cụ sản
xuất, vũ khí.
- Nông nghiệp phát
triển:
+ Dùng trâu bò làm sức
kéo phổ biến.
+ Diện tích trồng trọt
mở rộng
+ Công trình thuỷ lợi
phát triển.
+ Biết sử dụng phân
bón.
+ Trồng hai vụ lúa trong
một năm.
+ Chăn nuôi nhiều gia

súc.
b. Các nghề thủ công và
buôn bán:
- Nghề rèn sắt, nghề
gốm, nghề dệt phát triển
mạnh mẽ.
- Việc buôn bán trong và
ngoài nước cũng phát
triển.

4. Củng cố:
- Trong các thế kỷ I –VI, chế độ cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc
đối với nước ta có gì thay đổi ? (HSYK trả lời).
- Hãy nêu những biểu hiện mới trong nông nghiệp thời kỳ này là gì ?
- Hãy trình bày những biểu hiện về sự phát triển của thủ công nghiệp và thương
nghiệp nước ta trong thời kỳ này ? (HSYK trả lời).
5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trước bài : “Từ sau Trưng Vương đến trước Lý Nam Đế (tt)”
****************************************
..................................................................................................................................................... 9
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Tiết 22. Bài 20: TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ
( Giữa thế kỷ I – Giữa thế kỷ VI)
Ngày soạn: 25/1/2013
Ngày dạy: 27/1/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Cùng với sự phát triển kinh tế tuy chậm chạp ở các thế kỷ I – IV, nhưng xã hội ta
nhiều chuyển biến sâu sắc: do chính sách cướp ruộng đất và bóc lột nặng nề của
bọn đô hộ.
- Trong cuộc đấu tranh chống chính sách “đồng hoá” của người Hán, tổ tiên ta đã
kiên trì bảo vệ tiếng Việt, phong tục tập quán, nghệ thuất của người Việt.
- Những nét chính về nguyên nhân, diễn biến và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Bà
Triệu.
2. Về tư tưởng:
- Giáo dục lòng tự hào dân tộc ở khía cạnh văn hoá – nghệ thuật.
- Giáo dục lòng biết ơn Bà Triệu đã dũng cảm chiến đấu giành độc lập cho dân tộc
3. Về kỹ năng:
- Làm quen với phương pháp phân tích.
- Làm quen với việc nhận thức lịch sử thông qua biểu đồ.
II. CHUẨN BỊ :
- GV: Sơ đồ phân hoá xã hội.Tranh ảnh đền thờ Bà Triệu và lược đồ nước ta ở thế
kỷ III.
- HS: Học bài củ soạn bài mới.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Trong các thế kỷ I –VI, chế độ cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc
đối với nước ta có gì thay đổi ?
- Hãy nêu những biểu hiện mới trong nông nghiệp thời kỳ này là gì ?
- Hãy trình bày những biểu hiện về sự phát triển cảu thủ công nghiệp và thương

nghiệp nước ta trong thời kỳ này ?
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới: Tiết trước chúng ta đã học những chuyển biến về kinh tế của
đất nước trong các thế kỷ I – VI. Chúng ta đã nhận biết: tuy bị thế lực phong kiến
đô hộ tìm mọi cách kìm hãm, nhưng nền kinh tế nước ta vẫn phất triển, dù là chậm
chạp. Từ sự chuyển biến của kinh tế, đã kéo theo những chuyển biến trong xã hội,
vậy các tầng lớp xã hội thời Văn Lang – Âu Lạc đã chuyển biến thành các tầng lớp
mới thời kỳ bị đô hộ như thế nào? Vì sao lại xảy ra cuộc khởi nghĩa năm 248? Diễn
biến, kết quả và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa đó.
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Những chuyển biến
..................................................................................................................................................... 10
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Goi HS đọc mục 1 SGK.
- GV hướng dẫn HS quan
sát “Sơ đồ phân hoá xã
hội” đặt câu hỏi để HS trả

lời.
Quan sát vào sơ đồ, em
có nhận xét gì về sự
chuyển biến xã hội ở
nước ta?
Bộ phận giàu có gồm
những người nào trong xã
hội? Họ có địa vị như thế
nào?
Bộ phận đông đảo là tầng
lớp nào? Vai trò của họ?

Thấp hèn nhất là tầng lớp
nào? Thân phận của họ?
Từ khi bị phong kiến
phương Bắc thống trị, xã
hội Âu Lạc tiếp tục phân
hoá ra sao?
- GV cho HS đọc SGK và
đặt câu hỏi:
Chính quyền đô hộ đã
thực hiện chính sách văn
hoá thâm độc như thế nào
để cai trị dân ta?
Những việc làm trên của
nhà Hán nhằm mục đích
gì?
Vì sao người Việt vẫn giữ
được phong tục tập quán
và tiếng nói của tổ tiên ?

- HS đọc mục 1 SGK

về xã hội, văn hoá nước
ta ở các thế kỷ I - VI
a. Những chuyển biến
trong xã hội:

- Thời kỳ Văn Lang – Âu
Lạc, xã hội bị phân hoá
thành 3 tầng lớp: quý tộc,
nông dân công xã và nô Vẽ sơ đồ phân hóa xã hội
tì.
(Sách giáo khoa trang 55)
- Gồm Vua, Lạc tướng,
Bồ chính (Quý tộc)
chiếm địa vị thông trị và
bóc lột.
- Gồm thành viên công
xã có nông dân và thợ
thủ công.
Tạo ra của cải vật
chất.
- HSYK tìm hiểu thông
tin SGK trả lời.
- Phân hoá thành các tầng
lớp: Quan lại đô hộ, hào
trưởng Việt, địa chủ Hán,
nông dân công xã, nông
dân lệ thuộc, nô tì.

b.Văn hoá:
- HS đọc
- Chính quyền đô hộ mở
- Mở trường dạy chữ trường học dạy chữ Hán
Hán, Nho Giáo, Đạo tại các quận.
giáo, Phật giáo, phong
tục, luật lệ Hán… được - Truyền vào nước ta Nho
giáo, Đạo giáo, Phật giáo
truyền vào nước ta.
- Nhằm ý đồ đồng hoá và những luật lệ, phong
tục Hán.
nhân dân
ta.
- Nhân dân lao động Nhân dân ta vẫn giữ
nghèo khổ, không có được phong tục tập quán
điều kiện theo học. Tiếng và tiếng nói của tổ tiên.
nói đã trở thành bản sắc
riêng của dân tộc Việt có
sức sống bất diệt.

..................................................................................................................................................... 11
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Hoạt động 2:
- GV cho HS đọc mục 4
trong SGK
Nguyên nhân bùng nổ
cuộc khởi nghĩa Bà
Triệu ?
Em hiểu thế nào về câu
nói của Bà Triệu (được in
nghiêng) trong SGK?

- HS đọc
- HS suy nghĩ trả lời.

2. Cuộc khởi nghĩa Bà
Triệu (năm 248)
a. Nguyên nhân:
- Do chính sách thống trị
tàn bạo của nhà Ngô.

- Nêu lên ý chí đấu tranh - Nhân dân không cam
rất kiên cường để giành chịu bị áp bức, bóc lột
lại độc lập dân tộc, nặng nề.
không chịu làm nô lệ cho b. Diễn biến:
quân Ngô, bà nguyện hi - Năm 248 cuộc khởi
sinh hạnh phúc cá nhân nghĩa bùng nổ ở Phú
cho độc lập dân tộc.
Điền (Hậu Lộc – Thanh
GV trình bày diễn biến - HS quan sát và lắng Hoá).
cuộc khởi nghĩa.
nghe.

- Cuộc khởi nghĩa lan
Khi ra trận, hình ảnh của - Oai phong lẫm liệt: mặc rộng khắp Giao Châu làm
Bà Triệu ra sao ?
áo giáp, cài trâm vàng, đi cho bọn đô hộ rất lo sợ.
guốc ngà, cưỡi voi.
- Vua Ngô sai Lục Dận
Nguyên nhân làm cho + Lực lượng chênh lệch. đem 6000 quân đàn áp.
cuộc khởi nghĩa thất bại? + Quân Ngô mạnh, nhiều Bà Triệu hi sinh trên núi
mưu kế hiểm độc.
Tùng (Thanh Hoá)
Nêu ý nghĩa của cuộc
- HS suy nghĩ trả lời.
c.Ý nghĩa: Tiêu biểu cho
khởi nghĩa Bà Triệu ?
Nhân dân ghi nhớ công - Lập lăng mộ và đền ý chí quyết tâm giành lại
thờ.
độc lập dân tộc.
ơn của Bà Triệu ntn ?
4. Củng cố:
- Trong các thế kỷ I – III, xã hội Âu Lạc có gì thay đổi ? (HSYK trả lời)
- Diễn biến và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Bà Triệu ?
- Hệ thống lại nội dung bài học qua bản đồ tư duy.
5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trước bài “Khởi nghĩa Lý Bí – Nước Vạn Xuân (542 – 602)”

..................................................................................................................................................... 12
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam

Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Tiết 23. Bài 21: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ . NƯỚC VẠN XUÂN (542 – 602)
Ngày soạn: 1/2/2013
Ngày dạy: 3/2/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Đầu thế kỷ VI, nước ta vẫn bị phong kiến Trung Quốc (lúc này là nhà Lương)
thống trị. Chính sách thống trị tàn bạo của nhà Lương là nguyên nhân dẫn tới cuộc
khởi nghĩa Lý Bí.
- Cuộc khởi nghĩa Lý Bí tuy diễn ra trong thời gian ngắn, nhưng nghĩa quân đã
chiếm được hầu hết các quận, huyện thuộc Giao Châu. Nhà Lương hai lần cho
quân sang chiếm nhưng đều bị thất bại.
2. Về tư tưởng:
Sau hơn 600 năm bị phong kiến phương Bắc thống trị, đồng hoá, cuộc khởi nghĩa
Lý Bí và nước Vạn Xuân ra đời đã chứng tỏ sức sống mãnh liệt của dân tộc ta.
3. Về kỹ năng:
- Biết xác định nguyên nhân của sự kiện.
- Biết đánh giá sự kiện.
- Tiếp tục rèn luyện kỹ năng cơ bản về đọc bản đồ lịch sử.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Lược đồ “Cuộc khởi nghĩa Lý Bí”
- HS: Học bài củ, soạn bài mới.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:

- Trong các thế kỷ I – III, xã hội Aâu Lạc có gì thay đổi ?
- Diễn biến và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Bà Triệu ?
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới: Sau thất bại cuộc khởi nghĩa Bà Triệu, đất nước ta tiếp tục bị
phong kiến phương Bắc thống trị. Dưới ách thống trị tàn bạo của nhà Lương, nhân
dân ta quyết không chịu cuộc sống nô lệ đã vùng lên theo Lý Bí tiến hành cuộc
khởi nghĩa và giành được thắng lợi. Nước Vạn Xuân ra đời. Chúng ta sẽ tìm hiểu
những nguyên nhân nào dẫn tới cuộc khởi nghĩa: diễn biến, kết quả vá ý nghĩa của
cuộc khởi nghĩa.
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Nhà Lương siết chặt
Yêu cầu HS nghiên cứu - HS nghiên cứu thông ách đô hộ như thế nào ?
thông tin SGK.
tin SGK.
* Chính trị:
- GV: Năm 502, Tiêu - HS lắng nghe
Diễn cướp ngôi nhà Tề
- Đầu thế kỷ VI, nhà
lập ra nhà Lương (502 –
Lương đô hộ Giao Châu.
..................................................................................................................................................... 13
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ

Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

557). Từ đó nước ta bị
nhà Lương đô hộ.
Đầu thế kỷ VI, nhà
Lương siết chặt ách đô hộ
đối với nước ta như thế
nào?
Tại sao nhà Lương lại
chia nhỏ các khu vực
hành chính ?
- GV: cho HS đọc SGK
phần chữ in nghiêng.
Em có suy nghĩ gì về thái
độ của nhà Lương đối với
nhân dân ta ?

Chia nước ta thành 6 Châu
để dễ cai trị.
- Chia nhỏ các khu vực
hành chính.
- Dễ cai trị và thu thuế.
- HS đọc

- Thực hiện sự phân biệt
đối xử trắng trợn 
Không cho người Việt

giữ chức vụ quan trọng
(chính sách sỹ tộc)
Chính sách bóc lột của - HSYK tìm hiểu thông
nhà Lương như thế nào ? tin SGK trả lời.
Em có nhận xét gì về - Cai trị rất tàn bạo, làm
chính sách cai trị của nhà mất lòng dân. Đây chính
Lương đối Châu Giao ?
là nguyên nhân dẫn tới
cuộc khởi nghĩa.
Hoạt động 2:
Gọi HS đọc muc 2 SGK. - HS đọc muc 2 SGK
Khởi nghĩa Lý Bí bùng - Khắp cả nước, được
nổ như thế nào ?
nhân dân hưởng ứng
mạnh mẽ.
Vì sao hào kiệt và nhân - Vì oán hận quân
dân khắp nơi hưởng ứng Lương, mong muốn
mạnh mẽ cuộc khởi nghĩa giành lại độc lập cho Tổ
?
quốc.
Em có nhận xét gì về - Dũng cảm, kiên
tinh thần chiến đấu của cường, cuộc khởi nghĩa
quân khởi nghĩa ?
diễn ra trong thời gian
ngắn đã thành công.
Cuộc khởi nghĩa Lý Bí - Đoàn kết được quân
có nét đặc sắc gì ?
dân đấu tranh vì độc lập
dân tộc.

- Phân biệt đối xử rất gay
gắt: người Việt không
được giữ chức vụ quan
trọng.
* Kinh tế: Tiến hành bóc
lột dã man, đặt ra nhiều
thứ thuế hết sức vô lý và
tàn bạo.
Nguyên nhân dẫn tới
cuộc khởi nghĩa Lý Bí.

2. Khởi nghĩa Lý Bí –
Nước Vạn Xuân thành
lập.

a. Diễn biến:
- Mùa xuân năm 542, Lý
Bí phất cờ khởi nghĩa
được hào kiệt các nơi
hưởng ứng.
- Trong vòng ba tháng,
nghĩa quân đã chiếm hầu
hết các quận, huyện 
Thứ sử Tiêu Tư chạy về
Trung Quốc.
- Tháng 4 năm 542 và đầu
năm 543, nhà Lương hai
lần kéo quân sang đàn áp
Lý Bí đã làm gì sau thắng - Lên ngôi hoàng đế, đặt  bị thất bại.
lợi của cuộc khởi nghĩa ? tên nước, chọn nơi đóng b. Nước Vạn Xuân (544)

đô, thành lập triều đình. - Mùa xuân năm 544, Lý
..................................................................................................................................................... 14
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Việc Lý Bí lên ngôi - Chứng tỏ nước ta có Bí lên ngôi hoàng đế (Lý
hoàng đế, đặt tên nước, giang sơn, bờ cõi riêng, Nam Đế), đặt niên hiệu là
xây dựng kinh đô đã sánh vai và không lệ Thiên Đức.
chứng tõ điều gì ?
thuộc Trung Quốc. Đó - Đặt tên nước là Vạn

Vạn Xuân: là ý chí của dân tộc Việt Xuân, đóng đô ở vùng cửa
sông Tô Lịch (Hà Nội)
là thể hiện lòng mong Nam.
- Lập triều đình với hai
muốn cho sự trường tồn
ban văn võ.
của dân tộc, của đất nước.
4. Củng cố:
- Nhà Lương siết chặt ách đô hộ đối với nước ta như thế nào ? (HSYK trả lời)
- Em hãy trình bày diễn biến của cuộc khởi nghĩa Lý Bí ?
- Lý Bí đã làm gì sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ?
- Hệ thống lại nội dung bài học qua bản đồ tư duy.

5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành .
- Xem trước bài “Khởi nghĩa Lý Bí – Nước Vạn Xuân (542 – 602)”
- Vẽ lược đồ hình 47 và tìm nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lý Bí.
***********************************************
..................................................................................................................................................... 15
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Tiết 24. Bài 22: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ . NƯỚC VẠN XUÂN (542 – 602)
Ngày soạn: 16/2/2013
Ngày dạy: 18/2/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Khi cuộc khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ, thế lực phong kiến Trung Quốc (triều đại nhà
Lương và sau đó là nhà Tuỳ) đã huy động lực lượng lớn sang xâm lược nước ta
hòng lập lại chế độ đô hộ như cũ .
- Cuộc kháng chiến của nhân dân ta chống quân Lương trải quahai thời kỳ: thời kỳ
do Lý Bí lãnh đạo và thời kỳ o Triệu Quang Phục lãnh đạo. Đây là cuộc chiến đấu
không cân sức, Lý Bí phải rút lui dần và trao quyền cho Triệu Quang Phục. Triệu
Quang Phục đã xây dựng căn cứ Dạ Trạch và sử dụng cách đánh du kích đánh đuổi
quân xâm lược, giành lại chủ quyền cho đất nước.
- Đến thời Hậu Lý Nam Đế, nhà Tuỳ phải huy động một lực lượng lớn sang xâm
lược. Cuộc kháng chiến của nhà Lý thất bại – nước Vạn Xuân lại rơi vào ách thống

trị của phong kiến phươngBắc.
2. Về tư tưởng:
- Học tập tinh thần chiến đấu chống quân ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của ông cha
ta.
- Giáo dục ý chí kiên cường, bất khuất của dân tộc.
3. Về kỹ năng:
- Sử dụng ký hiệu trên bản đồ câm để diễn tả trận đánh.
- Rèn luyện kỹ năng phân tích và kỹ năng đọc bản đồ lịch sử.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: + Lược đồ treo tường “Khởi nghĩa Lý Bí”
+ Chuẩn bị sẵn các ký hiệu để diễn tả diễn biến chính của cuộc kháng chiến.
- HS: SGK, SBT.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Em hãy trình bày diễn biến của cuộc khởi nghĩa Lý Bí ?
- Lý Bí đã làm gì sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ?
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới: Mùa xuân năm 544, cuộc khởi nghĩa Lý Bí đã thành công.
Lý Bí đã lên ngôi hoàng đế và đặt tên nước là Vạn Xuân với hy vọng đất nước, dân
tộc sẽ được trường tồn. Nhưng tháng 5 năm 545, phong kiến phương Bắc, lúc này
là triều đại nhà Lương và sau đó là nhà Tuỳ, đã mang quân sang xâm lược trở lại
..................................................................................................................................................... 16
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013

...........................................................................................................................................................

nước. Đây là cuộc kháng chiến không cân sức. Nhân dân ta đã chiến đấu rất dũng
cảm, nhưng cuối cùng không tránh khỏi thất bại.
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Chống quân Lương
- GV: dùng bản đồ treo - HS lắng nghe.
xâm lược
tường để tường thuật, mô
tả những diễn biến chính
của cuộc khởi nghĩa.
Khi cuộc khởi nghĩa Lý
- Tháng 5 năm 545, Trần
Bí bùng nổ, nhà Lương - Nhà Lương đã hai lần Bá Tiên chỉ huy quân
đã đối phó như thế nào ? kéo quân sang đàn áp, Lương tiến vào nước ta
nhưng đều thất bại.
theo hai đường thuỷ, bộ.
Tại sao tháng 5-545, nhà - HS suy nghĩ trả lời.
Lương lại phái quân sang
xâm lược nước ta lần ba ?
Nhà Lương đã cử tướng - HSYK tìm hiểu thông tin
nào sang xâm lược SGK trả lời.
nước ?
Lý Nam Đế đã đối phó - Đem quân chống cự - Lý Nam Đế đem quân
như thế nào ?
nhưng không nổi->lui về chặn đánh địch ở nhiều

thành Tô Lịch, thành bị nơi, sau đó rút về Tô
vỡ->giữ thành Gia Ninh. Lịch (Hà Nội), Gia Ninh
Năm 546, thành Gia Ninh (Việt Trì) và núi rừng
mất->Phú Thọ->Hồ Điển Phú Thọ.
Triệt.
Những chi tiết nào nói - Giữ từng tấc đất, thành - Sau khi khôi phục lực
lên tinh thần chiến đấu vỡ, tướng tử trận, nghĩa lượng, Lý Nam Đế đem
dũng cảm của nhân dân quân vẫn tiếp tục chiến quân ra đống ở hồ Điển
ta ?
đấu.
Triệt.
- GV: trao đổi với HS:
Vì sao thành vỡ ?
- Thành bằng đất và tre.
- Bị quân Lương đánh úp,
- Vì thế giặc rất mạnh.
ông lui quân về động
Vì sao quân ta phải rút - HS đọc đoạn in nghiêng Khuất Lão. Năm 548, Lý
lui nhiều lần ?
trong SGK.
Nam Đế mất.
Vì sao Lý Nam Đế lại - HS suy nghĩ trả lời.
chọn hồ Điển Triệt để
đóng quân ?
Theo em, sự thất bại của - Không phải, vì cuộc
Lý Nam Đế có phải là sự chiến đấu của nhân dân ta
thất bại của nước Vạn còn tiếp diễn dưới sự lãnh
Xuân không? Tại sao ?
đạo của Triệu Quang
Phục.

..................................................................................................................................................... 17
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Hoạt động 2:
Gọi HS đọc mục 2 ở
SGK.
Vì sao Lý Nam Đế trao
quyền cho Triệu Quang
Phục ?

2. Triệu Quang Phục
- HS đọc mục 2 ở SGK.
đánh bại quân Lương
như thế nào ?
- Là tướng trẻ, có tài, có - Sau thất bại, Lý Nam
khả năng huy động được Đế trao quyền cho Triệu
sức mạnh của nhân dân.
Quang Phục.

Vì sao Triệu Quang Phục - Lúc này địch còn mạnh,
chọn Dạ Trạch làm căn ta phải đánh lâu dài Dạ
cứ ?

Trạch có đủ điều kiện cho
nghĩa quân ẩn náu, xây
dựng và phát triển đội
ngũ.
Thế nào là đánh du - Ít người, đánh bất ngờ,
kích ?
nhạy bén, linh hoạt trong
mọi tình huống.
Vì sao Triệu Quang Phục - Lực lượng ta ít hơn lực
lại chọn cách đánh này ? lượng của địch.
Kế quả như thế nào ?
- HSYK tìm hiểu thông tin
SGK trả lời.
Cuộc chiến đấu ở đầm - Làm tiêu hao lực lượng
Dạ Trạch có tác dụng như địch, lực lượng nghĩa quân
thế nào ?
ngày càng lớn mạnh.
Cho biết nguyên nhân - HS suy nghĩ trả lời.
thắng lợi của cuộc kháng
chiến ?
Hoạt động 3:
Yêu cầu HS tìm hiểu - HS tìm hiểu thông tin
thông tin SGK.
SGK.
Sau khi đánh bại quân - Lên ngôi vua, xưng là
Lương, Triệu Quang Triệu Việt Vương, tổ chức
Phục đã làm gì ? lại chính quyền.
Vì sao nhà Tuỳ lại yêu + Đòi sang chầu để tỏ ý
cầu Lý Phật Tử sang hàng phục nhà Lương.
chầu ? Vì sao Lý Phật Tử + Bắt ông rồi lập lại chế

không
sang
? độ cai trị như trước  Lý
Phật Tử biết rõ âm mưu
này nên không đi.
Vì sao Lý Phật Tử thất - Lực lượng còn yếu, lại
bại nhanh chóng ?
cố thủ và không được sự
ủng hộ của nhân dân.
4. Củng cố:

- Trước thế mạnh của
giặc, Triệu Quang Phục
cho lui quân về Dạ Trạch
(Hưng Yên)

- Ông dùng chiến thuật
du kích để đánh quân
Lương.
- Năm 550, Triệu Quang
Phục phản công đánh tan
quân Lương  cuộc
kháng chiến kết thúc
thắng lợi.
3. Nước Vạn Xuân độc
lập đã kết thúc như thế
nào ?
- Sau khi đánh bại quân
Lương, Triệu Quang
Phục lên ngôi vua (Triệu

Việt Vương), tổ chức lại
chính quyền.
- 20 năm sau, Lý Phật Tử
cướp ngôi, xưng là hậu
Lý Nam Đế.
- Năm 603, quân Tuỳ tấn
công Vạn Xuân, Lý Phật
Tử bị bắt.  Đất nước ta
bị nhà Tuỳ đô hộ.

..................................................................................................................................................... 18
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

- Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn ra như thế nào ?
- Triệu Quang Phục đã đánh bại quân Lương như thế nào ?(HSYK trả lời)
- Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào ? (HSYK trả lời)
5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trước bài “Những cuộc khởi nghĩa lớn trong các thế kỷ VII – IX”.
*********************************
Tiết 25. Bài 23:
NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨ LỚN TRONG CÁC
THẾ KỈ VII – IX

Ngày soạn: 23/2/2013
Ngày dạy: 25/2/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Từ thế kỷ VII, nước ta bị thế lực phong kiến nhà Đường thống trị. Nhà Đường
chia lại các khu vực hành chính, sắp đặt bộ máy cai trị để siết chặt hơn chính sách
đô hộ và đồng hoá, tăng cường bóc lột và dễ dàng đàn áp các cuộc nổi dậy.
- Trong suốt ba thế kỷ nhà Đường thống trị, nhân dân ta nhiều lần nổi dậy, tiêu biểu
nhất là các cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan và Phùng Hưng.
2. Về tư tưởng:
- Bồi dưỡng tinh thần chiến đấu vì độc lập của Tổ quốc.
- Biết ơn tổ tiên đã chiến đấu quên mình vì dân tộc, vì đất nước.
3. Về kỹ năng:
- Biết phân tích và đánh giá công lao của nhân vật lịch sử cụ thể.
- Tiếp tục rèn luyện kỹ năng đọc và vẽ bản đồ.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: + Lược đồ nước ta thời thuộc Đường thế kỷ VII - IX trong SGK
+ Bản đồ “Khởi nghĩa Mai Thúc Loan và Phùng Hưng”.
- HS: Học bài củ, soạn bài mới.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn ra như thế nào ?
- Triệu Quang Phục đã đánh bại quân Lương như thế nào ?
- Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào ?
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới:
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS

Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Dưới ách đô hộ của
- GV dùng lược đồ trong - HS theo dõi lược đồ nhà Đường, nước ta có
SGK để giải thích chính trong SGK.
gì thay đổi ?
sách cai trị của nhà
a. Tổ chức bộ máy cai
Đường.
trị:
..................................................................................................................................................... 19
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Chính sách cai trị của nhà - Đổi Giao Châu thành
Đường có gì khác trước? An Nam đô hộ phủ, nhà
Đường chia lại khu vực
hành chính và đặt tên
mới, nắm quyền cai trị tới
huyện
Vì sao nhà Đường sửa - Để có thể đàn áp nhanh
sang các đường giao các cuộc nổi dậy của
thông thuỷ bộ từ Trung nhân dân, bảo vệ chính

Quốc sang Tống Bình?
quyền đô hộ.
Em có nhận xét gì về tình - Cai trị tàn bạo: trực tiếp
hình nước ta dưới ách đến huyện, làm đường
thống trị của nhà giao thông để có thể
Đường ?
nhanh chóng đàn áp
những cuộc nổi dậy của
nhân dân ta.
Nhà Đường tiến hành bóc - HSYK tìm hiểu thông
lột nhân dân ta như thế tin SGK trả lời.
nào ?
Chính sách bóc lột của - Chia lại bộ máy hành
nhà Đường có gì khác chính.
với các thời kỳ trước ?
- Đặt tên mới.
- Bóc lột thuế và cống
nạp.
Hoạt động 2:
Gọi HS đọc mục 2 ở - HS đọc mục 2 ở SGK.
SGK.
- GV: giới thiệu tiểu sử - HS lắng nghe.
của Mai Thúc Loan.
Khởi nghĩa của Mai Thúc - Tham gia đoàn người
Loan nổ ra trong hoàn gánh vải (quả) để nộp
cảnh nào?
cống, Mai Thúc Loan kêu
gọi mọi người nổi dậy.
Vì sao Mai Thúc Loan  Do chính sách tàn bạo
kêu gọi mọi người khởi của nhà Đường, đã đẩy

nghĩa?
nhân dân tới chỗ sẵn sàng
khởi nghĩa khi có thời cơ.

- Năm 619 đổi Giao Châu
thành An Nam đô hộ phủ,
chia thành 12 châu.

- Đặt trụ sở ở Tống Bình
(Hà Nội).

- Sửa sang đường sá, xây
thành, đắp luỹ và tăng
quân.
b. Chính sách bóc lột:
- Đặt ra nhiều thứ thuế.
- Cống nạp.

2. Khởi nghĩa Mai Thúc
Loan (722)
a. Tiểu sử: (sgk)
b. Diễn biến:
- Năm 722 trong lúc đi
phu, Mai Thúc Loan kêu
gọi mọi người nổi dậy
chống lại bọn đô hộ.
- Nghĩa quân chiếm thành
Hoan Châu, ông chọn Sa
Nam để xây dựng căn cứ.
- Mai Thúc Loan tự xưng

đế (Mai Hắc Đế), đóng
đô ở Vạn An.
Cuộc khởi nghĩa Mai - HSYK tìm hiểu thông - Nhà Đường cử Dương
Thúc Loan diễn ra như tin SGK trả lời.
Tư Húc đem 10 vạn quân
thế nào?
đàn áp  cuộc khởi
Vì sao cuộc khởi nghĩa - Lúc này nhà Đường còn nghĩa thất bại.
Mai Thúc Loan thất bại ?
..................................................................................................................................................... 20
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

rất mạnh.
Hoạt động 3:
- GV giới thiệu thân thế
Phùng Hưng.
Nguyên nhân dẫn tới - Thấy được nổi thống
cuộc khởi nghĩa Phùng khổ của nhân dân bởi ách
Hưng ?
thống trị tàn bạo của Cao
Chính Bình (năm 766,
Cao Chính Bình được cử

sang đô hộ An Nam
Khét tiếng bạo ngược,
ngang tàn, đánh thuế rất
nặng để vơ vét của cải.
Vì sao cuộc khởi nghĩa - Vì chính sách bóc lột
Phùng Hưng được mọi nặng nề của nhà Đường,
người hưởng ứng?
vì dân oán hận bọn đô hộ.
Cuộc khởi nghĩa của - HSYK tìm hiểu thông
Phùng Hưng đã đem lại tin SGK trả lời.
kết quả gì ?
Việc nhân dân lập đền - Thể hiện lòng biết ơn
thờ Phùng Hưng đã nói người có công lãnh đạo
lên điều gì ?
nhân dân khởi nghĩa
giành lại quyền làm chủ.

3. Khởi nghĩa Phùng
Hưng (trong khoảng
766-791)
a. Tiểu sử (sgk)
b. Diễn biến:
- Năm 766, Phùng Hưng
cùng em là Phùng Hải
khởi nghĩa ở Đường Lâm
(Ba Vì – Hà Tây)
- Phùng Hưng bao vây
thành Tống Bình. Cao
Chính Bình lo sợ rồi chết.
- Phùng Hưng chiếm

được thành Tống Bình,
sắp đặt việc cai trị.
- Được 7 năm Phùng
Hưng mất, Phùng An lên
nối nghiệp cha.
- Năm 791, nhà Đường
đem quân đàn áp, Phùng
An ra hàng.

4. Củng cố:
- Chính sách đô hộ của nhà Đường có gì thay đổi so với trước ? (HSYK trả lời)
- Diễn biến cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan & của Phùng Hưng ?
- Hệ thống lại nội dung bài học qua bản đồ tư duy.

..................................................................................................................................................... 21
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trước bài “Nước Cham – Pa từ thế kỷ II đến thế kỷ X”

Tiết 26. Bài 24:

NƯỚC CHAM-PA TỪ THẾ KỶ II ĐẾN THẾ KỶ X
Ngày soạn: 2/3/2013
Ngày dạy: 4/3/2013
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Về kiến thức:
- Quá trình thàn lập và phát triển của nước Cham-pa, từ nước Lâm Aáp ở huyện
Tượng Lâm đến một quốc gia lớn mạnh, sau này dám tấn công cả quốc gia Đại
Việt.
- Những thành tựu nổi bật về kinh tế và văn hoá của Cham-pa từ thế kỷ II đến thế
kỷ X.
2. Về tư tưởng:
Làm cho HS nhận thức sâu sắc rằng người Chăm là một thàn viên của đại gia đình
các dân tộc Việt Nam.
3. Về kỹ năng:
- Tiếp tục rèn luyện kỹ năng đọc bản đồ lịch sử.
- Kỹ năng đánh giá, phân tích.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: + Lược đồ phóng to “Giao Châu và Cham-pa giữa thế kỷ VI-X”
+ Sưu tập tranh ảnh về đền, tháp Chăm.
- HS: Học bài củ, soạn bài mới.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Chính sách đô hộ của nhà Đường có gì thay đổi so với trước ?
- Diễn biến cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài mới:
b. Nội dung:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS

Nội dung chính
Hoạt động 1:
1. Nước Cham-pa độc
- GV: sử dụng bản đồ để - HS quan sát và lắng lập ra đời.
giới thiệu vị trí huyện nghe
- Huyện Tượng Lâm
Tượng Lâm. Năm 111
(thuộc quận Nhật Nam), là
TCN chiếm Âu Lạc, chia
nơi sinh sống của người
..................................................................................................................................................... 22
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

thành 3 quận: Giao Chỉ,
Cửu Chân và Nhật Nam.
Quận Nhật Nam gồm 5
huyện … (SGK)
Địa bàn, bộ lạc, nền văn - Từ Hoàng Sơn đến
hoá của huyện Tượng Quảng Nam, bộ lạc Dừa
Lâm?
cổ, nền văn hoá Sa
Huỳnh.

Huyện Tượng Lâm ra đời - Quân Hán chiếm đất
trong hoàn cảnh nào ?
của người Chăm cổ, sát
nhập vào Nhật Nam, đặt
ra huyện Tượng Lâm (từ
đèo Hải Vân đến đèo Đại
Lãnh).
Nhân dân Tượng Lâm - HSYK tìm hiểu thông
Lập Nước Lâm Ấp trong tin SGK trả lời.
hoàn cảnh nào ?
Vì sao nhân dân huyện - Vì Tượng Lâm là huyện
Tượng Lâm lật đổ được ở xa nhất.
ách thống trị tàn bạo của
nhà Hán, còn nhân dân
các huyện khác thì không
lật đổ được ?
Quốc gia Lâm Ấp đã - Dùng lực lượng quân sự
dùng biện pháp gì để tiến hành các cuộc chiến
không ngừng mở rộng tranh xâm lược (Đại
lãnh thổ ?
Việt).
Em có nhận xét gì về quá - Diễn ra trên hoạt động
trình thành lập và mở quân sự, tấn công các
rộng nước Cham-pa ?
nước láng giềng để mở
rộng lãnh thổ.
Hoạt động 2:
Gọi HS đọc mục 2 SGK - HS đọc mục 2 SGK
Tình hình kinh tế người - Nông nghiệp, lâm
chăm biểu hiện qua các nghiệp, ngư nghiệp,

mặt nào?
thương nghiệp, thủ công
nghiệp.
Nguồn sống chính của cư - HSYK tìm hiểu thông
dân Cham-pa là gì ? tin SGK trả lời
Ngoài nông nghiệp, họ - Cây công nghiệp, cây
còn trồng các loại cây ăn quả.
gì ?
Về lâm nghiệp người - Khai thác lâm thổ sản.

Chăm cổ.

- Năm 192-193, Khu Liên
lãnh đạo nhân dân Tượng
Lâm giành độc lập 
xưng vua, đặt tên nước là
Lâm Ấp.

- Dùng lực lượng quân sự
để mở rộng lãnh thổ. Đổi
tên nước là Cham-pa,
đóng đô ở Sin-ha-pu-ra
(Trà Kiệu-Quảng Nam)

2. Tình hình kinh tế, văn
hoá Cham-pa từ thế kỷ
II đến thế kỷ X
a. Kinh tế:
- Nông nghiệp:
+ Sử dụng công cụ sắt,

trồng lúa 2 vụ/năm
+ Sáng tạo guồng nước.
+ Trồng cây ăn quả.

- Lâm nghiệp: khai thác
..................................................................................................................................................... 23
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Chăm đã biết làm gì?
Về ngư nghiệp người
Chăm đã biết làm gì?
Về thương nghiệp người
Chăm đã biết làm gì?
Em hãy nhận xét về trình
độ phát triển kinh tế của
Cham-pa từ thế kỷ II đến
thế kỷ X ?
Trình độ phát triển của
nhân dân Cham-pa thể
hiện ở những điểm nào ?

- Đánh cá.

- HSYK tìm hiểu thông
tin SGK trả lời
- Họ đã đạt đến trình độ
phát triển kinh tế như
nhân dân các vùng xung
quanh.
- Biết sử dụng sắt, sức
kéo của trâu bò.
- Trồng lúa 2 vụ, trồng
các loại cây công nghiệp,
ăn trái.
- Buôn bán với các nước
xung quanh.
- Có chữ viết riêng, bắt
nguồn từ chữ Phạn của
Ấn Độ.
-Theo đạo Bàlamôn và
đạo Phật.
- Hỏa táng người chết, ở
nhà sàn, ăn trầu.
- Sáng tạo ra nền nghệ
thuật kiến trúc độc đáo và
điêu khắc, đậm đà bản
sắc dân tộc.

lâm thổ sản.
- Ngư nghiệp:Đánh cá.
- Thủ công nghiệp: Làm
đồ gốm, rèn sắt
- Thương nghiệp: trao đổi,

buôn bán với Giao Châu,
Trung Quốc, Ấn Độ.

Thành tựu văn hoá quan
trọng của người Chăm là
gì?
Tín ngưởng người Chăm
b.Văn hoá:
theo đạo gì?
- Có chữ viết riêng (Chữ
Về phong tục người
Phạn)
Chăm có phong tục gì?
- Theo đạo Bàlamôn và
Qua hai bức ảnh “Khu
đạo Phật.
thánh địa Mỹ Sơn” và
- Phong tục: Hỏa táng
“Tháp
Chàm
Phan
người chết, ở nhà sàn, ăn
Rang”, em có nhận xét gì
trầu.
về văn hoá của dân tộc
Chăm ?
4. Củng cố:
- Nước Cham-pa được thành lập và phát triển như thế nào ? (HSYK trả lời)
- Nêu những thành tựu về văn hoá và kinh tế của nước Chăm-pa ?
- Bài tập 2,3,4,5 (SBT- 77)

5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Photo hình 51 dán vào tập.
- Ôn tập lại các kiến thức đã học chuẩn bị cho tiết sau: Làm bài tập lịch sử.

..................................................................................................................................................... 24
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Trường THCS Ngư Thuỷ
Nam


Giáo án lịch sử 6
Năm học 2012 – 2013
...........................................................................................................................................................

Tiết 27:

LÀM BÀI TẬP LỊCH SỬ
Ngày soạn: 9/3/2013
Ngày dạy: 11/3/2013

I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. Về kiến thức:
* Qua tiết bài tập HS nắm chắc kiến thức cơ bản của phần LS Việt Nam từ sau thất
bại của An Dương Vương năm 179 đến trước chiến thắng Bạch Đằng năm 938, đất
nước ta bị các triều đại phong kiến Trung Quốc thống trị, sử cũ gọi thời kỳ này là
thời kỳ Bắc thuộc.
- Chính sách cai trị của các thế lực phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta rất
thâm độc và tàn bạo. Không cam chịu kiếp sống nô lệ, nhân dân ta liên tục nổi dậy
đấu tranh, tiêu biểu là các cuộc khởi nghĩa: Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Bí, Triệu

Quang Phục, Mai Thúc Loan, Phùng Hưng
2. Về tư tưởng: Giáo dục cho HS :
- Bồi dưỡng ý thức đúng đắn về cuộc đấu tranh chống áp bức, bất công
- Truyền thống yêu nước, đánh giặc của dân tộc
- Lòng biết ơn trân trọng các vị anh hùng dân tộc .
3. Về kỹ năng:
- Giúp HS hệ thống hoá kiến thức, thông qua kỹ năng làm bài tập, lựa chọn các sự
kiện tiêu biểu .
- Giúp HS từ việc học LS, nắm vững kiến thức LS sau đó vận dụng vào bài tập LS
- Phân tích, tổng hợp so sánh, đánh gía các sự kiện lịch sử
II. CHUẨN BỊ
- GV: + Bản đồ, bảng thống kê, lựa chọn các sự kiện lịch sử tiêu biểu .
+ Lược đồ các cuộc khởi nghĩa: Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Bí, Triệu Quang Phục,
Mai Thúc Loan, Phùng Hưng
- HS: SGK, SBT.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn định tổ chức :
2. Kiểm tra bài cũ :
- Nước Cham-pa được thành lập và phát triển như thế nào ?
- Nêu những thành tựu về văn hoá và kinh tế của nước Chăm-pa ?
..................................................................................................................................................... 25
Gi¸o viªn: Hoàng Thị Thêm
Nam

Trường THCS Ngư Thuỷ