Bức thư UPU đoạt giải Nhất Việt Nam năm 2008

Bức thư UPU đoạt giải Nhất Việt Nam năm 2008
LTS: Ngày 25/6/2008, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương
Đoàn Thanh niên Cộng sạn Hồ Chí Minh, Tập đoàn BCVT Việt Nam đã tổ chức Lễ Tổng kết
và Trao giải quốc gia Cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 37 (2008). Cuộc thi viết thư quốc
tế UPU lần thứ 37 có chủ đề: “Hãy viết thư cho một người nào đó nói tại sao thế giới cần sự
khoan dung”. Em HỒ THỊ QUẾ CHI, sinh năm 1992, học sinh lớp 10 Văn, trường chuyên Bắc
Ninh, TP Bắc Ninh đã được Ban Tổ chức đạt giải Nhất của cuộc thi. Sau đây là nguyên văn
bức thư của em Hồ Thị Quế Chi và nhận xét của Ban Giám khảo về bức thư đạt giải Nhất này.


LTS: Ngày 25/6/2008, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn
Thanh niên Cộng sạn Hồ Chí Minh, Tập đoàn BCVT Việt Nam đã tổ chức Lễ Tổng kết và Trao giải
quốc gia Cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 37 (2008). Cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 37
có chủ đề: “Hãy viết thư cho một người nào đó nói tại sao thế giới cần sự khoan dung”. Em HỒ
THỊ QUẾ CHI, sinh năm 1992, học sinh lớp 10 Văn, trường chuyên Bắc Ninh, TP Bắc Ninh đã
được Ban Tổ chức đạt giải Nhất của cuộc thi. Sau đây là nguyên văn bức thư của em Hồ Thị Quế
Chi và nhận xét của Ban Giám khảo về bức thư đạt giải Nhất này.


Việt Nam, ngày 31 tháng 12 năm 2007

Gửi ông Osama Binlađen!

Tôi không chắc là ông sẽ đọc bức thư này, nhưng nếu nhĩmg dòng chữ tôi đang viết hiện diện trong
mắt ông thì tôi hy vọng ông sẽ kiên nhẫn để đọc hết nó.

Hẳn ông sẽ cười nhạo khi biết rằng tôi - một nữ sinh trung học bình thường ở một đất nước nhỏ bé -
lại dám cả gan viết thư cho một trùm khủng bố khét tiếng? Một trong những lý do khiến tôi cầm bút
là muốn giúp ông tin thấy sự thanh thản và lối thoát cho riêng mình. Đừng vội khinh thường lời nói
của một cô gái 15 tuổi, tôi có đủ đức tin để hy vọng ông sẽ phải thay đổi suy nghĩ.

Đất nước của ông và đất nước của tôi ở cách nhau quá xa để chúng ta có thể quen biết nhau, mặc dù
sự kiện 11-9-2001 đã đưa ''tiếng tăm'' của ông ra toàn thế giới. Có lẽ điều đó làm ông hãnh diện?
Ông mâu thuẫn với Chính phủ Mỹ nhưng không có nghĩa là ông có quyền kéo bao người dân thường
vô tội vào cuộc chơi bạo lực của mình. Ông có
biết bao nhiêu nhà khoa học, bao nhiêu doanh
nhân giỏi, bao nhiêu nhân viên, bao nhiêu người
dân thường vô tội đã phải chết một cách oan
uổng dưới chân tháp đôi kia không? Tôi đã nhận
ra là trong cuộc sống, con người luôn luôn chọn
lựa và đôi khi đó là chọn một thái độ. Vậy tại
sao ông lại chọn sự tức giận và trả thù mà không
phải là khoan dung? Trên ghế nhà trường, chúng
tôi được giáo dục rằng: Cuộc sống vốn có nhiều
khó khăn, thử thách, đôi khi có cả thất vọng và
nỗi buồn. Hãy dũng cảm vượt qua để luôn là
chính mình và đừng mất niềm tin, hy vọng, ước
mơ. Ông lớn tuổi hơn tôi nhưng không biết ông
có học được điều ấy không? Cuộc sống luôn
công bằng. Trở ngại và bất hạnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào chẳng hề báo trước, nhưng đổi lại, ta sẽ
tìm thấy sự kì diệu và vẻ đẹp lớn lao của lòng dũng cảm, của tình yêu thương. Trước những khó
khăn thử thách ấy, mỗi người sẽ tự chọn cho mình một cách đón nhận, đối đầu để có một hướng đi
riêng. Hẳn ông biết tự đáy lòng mỗi con người đều tồn tại một khát vọng mãnh liệt - đó là khát vọng
sống. Tôi nghĩ ông cũng không nằm ngoài số đó. Ông muốn Chính phủ Mỹ trả giá nhưng không
phải chỉ có họ mà biết bao sinh linh vô tội khác cũng phải lìa đời khi tòa tháp đôi đổ xuống. Đó là
mục đích của ông sao? Có lẽ ông mừng vì điều đó làm cho Nhà Trắng phải lao đao, khốn đốn nhưng
có chắc ông sẽ sung sướng khi nhìn thấy nỗi đau mất mát của biết bao gia đình? Ông đã chọn hận
thù và bạo lực. Nếu những người dân thường vô tội kia họ cũng chọn cách làm như ông thì thế giới
này sẽ ra sao? Giá như ông sáng suốt hơn để khoan dung thì có lẽ biết bao những giọt nước mắt oan
ức sẽ không rơi xuống. Một trong những điều khó nhất và cũng quý nhất đối với con người là sự an
ủi. Đã sáu năm trôi qua, ông nghĩ điều gì sẽ xoa dịu nỗi đau của những gia đình nạn nhân của vụ l l-

9-2001? Tôi tin đó là sự khoan dung. Không chỉ tôi mà tất cả mọi người có lương tâm trên thế giới
này đều hiểu rằng cái gì đã mất là không thể lấy lại. Chúng tôi nuối tiếc, chúng tôi tổn thương nhưng
không có nghĩa là chúng tôi cũng sẽ trả thù giống như ông. Chúng tôi sẵn sàng tha thứ nếu ông nhận
ra sai lầm để thay đổi. Nhưng liệu ông có thể khoan dung cho chính mình không? Với tôi, phương
thuốc chữa khỏi mọi bệnh tật, lỗi lầm, nỗi bận tâm, ưu phiền và tội lỗi của con người, tất cả đều nằm
ở một từ ''yêu''. Mà bản chất của yêu thương là sự khoan dung. Nó là sức mạnh tuyệt vời để sản sinh
và tái tạo cuộc sống xã hội. Ông không tin ư?

Tôi xin kể ông nghe câu chuyện xảy ra vào năm 1969 khi mà nạn phân biệt chủng tộc ở Mỹ chưa
được cải thiện. Một cậu bé người Mỹ gốc Phi là học sinh da màu duy nhất trong một lớp học nọ.
Cậu đã kết thân với một cô bé da trắng. Rồi họ chuyển đến ngồi cùng bàn. Vì lo lắng, mẹ của cô bé
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông trao
giải Nhất cho em Hồ Thị Quế Chi
da trắng đã tới gặp cô giáo chủ nhiệm. Nhưng chứng kiến tình yêu thương của người mẹ da màu, bà
mẹ ấy đã lưỡng lự. Cô ấy đã không nói ý định muốn xin chuyển chỗ ngồi cho con mình nhưng vẫn
tìm cách ngăn cản tình bạn ấy của hai đứa trẻ. Và món quà sinh nhật giản dị của cậu bé gốc Phi tặng
người bạn da trắng chính là sợi dây yêu thương xóa nhòa định kiến về tình cảm... Câu chuyện đã làm
cho tôi vô cùng xúc động về tình cảm con người. Nếu ông cho rằng đây là chuyện trẻ con thì tôi nghĩ
ông nên nghĩ lại. Hai đứa bé ấy khác ông ở chỗ chúng tôn trọng nhau và vượt qua rào cản của chế độ
phân biệt chủng tộc để đến với nhau. Câu chuyện của hai đứa trẻ là bài họcvề sự khoan dung: Nhìn
nhận, đánh giá con người không ác cảm, định kiến mà đầy lòng nhân ái, vị tha. ''Tôi ước ao có một
ngày những đứa con của tôi sẽ được sống trên một đất nước không có ai bị phán xét bởi màu da của
mình mà chỉ có thể bị phán xét bởi chính tâm hồn của họ mà thôi!''. Chắc là ông hiểu câu nói đó?

Sóng không thể tự sinh ra mà chúng được hình thành từ những cơn gió từ trên mặt đại dương. Con
người cũng thế, không ai có thể tồn tại trên đời lẻ loi một mình cả. Ngược lại, chúng ta phải sống
hòa đồng trong sự hỗ trợ, giúp đỡ của cộng đồng xã hội về mọi mặt. Đó là lý do mà thế giới cần tới
sự khoan dung. Sự khoan dung cần thiết cho mọi mối quan hệ mà loài người trên thế giới này đã,
đang và sẽ tiến hành. Điều quan trọng đối với mỗi con người không phải là những gì ta nhận được
mà chính là những gì ta biết cho đi. Và tôi nghĩ ông vẫn còn sống đến giờ này đã là một khoan dung

của Thượng Đế. Ông nên cảm ơn điều đó thay vì tiếp tục tức giận và khủng bố. Sao ông không nghĩ
một cách cởi mở hơn rằng Trái Đất này còn sự sống, thế giới này còn chưa bi hủy diệt là chính nhờ
sự khoan dung giữa con người với con người?

Ông nổi tiếng thế giới cùng với ba từ ''trùm khủng bố'', xin hỏi có gì đáng tự hào? Elaine Maxwell đã
nói ''Tôi là sức mạnh, tôi có thể phá sạch mọi cản trở trước tôi, nếu không tôi sẽ mắc vào lưới. Chọn
lựa của tôi, trách nhiệm của tôi, chiến thắng hay thất bại, chỉ có tôi giữ chìa khóa số mệnh của tôi''.

Tôi đã học được rằng thất bại không có nghĩa là gục ngã, mà chỉ là tạm dừng chân một chỗ trên con
đường tiến lên phía trước.

Người ta không thể một mình làm được tất cả mọi thứ. Nhưng người ta có thể lành được một điều gì
đó có ý nghĩa cho cuộc sống này. Tôi hy vọng ông sẽ làm được một điều gì đó có ích cho xã hội này,
nếu ông gỡ bỏ được hận thù, nếu ông đánh thức sự khoan dung ẩn sâu trong lòng.
Tôi hy vọng dù điều đó thật mong manh!
Chào ông!
Hồ Thị Quế Chi, Việt Nam

Tại sao bức thư của em Hồ Thị Quế Chi lại đoạt giải Nhất Việt Nam Cuộc thi viết thư
quốc tế UPU lần thứ 37 (2008)?

Hồ Thị Quế Chi đã rất ''dũng cảm'' khi em quyết định viết thư cho trùm khủng bố quốc tế Osama
Binladen. Riêng việc gửi thư cho Binladen đã là một lựa chọn khôn ngoan. Xung đột và khủng
bố đã và đang trở nên nguy hiểm, đe dọa hòa bình và an ninh khu vực và thế giới. Có rất nhiều
phương cách để giải quyết mâu thuẫn về tôn giáo, sắc tộc, chính trị giữa các dân tộc, giữa các
quốc gia và vùng lãnh thổ... Nhưng giải quyết mâu thuẫn bằng khủng bố thì là một lựa chọn sai
lầm. Bởi vì ''ông muốn chính phủ Mỹ trả giá nhưng biết bao sinh linh vô tội khác đã phải lìa đời
khi tòa tháp đôi đổ xuống.'' Có thể nói bức thư của Hồ Thị Quế Chi là một cuộc ''trao đổi và
tranh luận thẳng thắn, sòng phẳng'' giữa trùm khủng bố quốc tế khét tiếng với một cô nữ sinh
Việt Nam trẻ tuổi. Với lý lẽ chặt chẽ, giàu tính triết lý Quế Chi đã phân tích, mổ xẻ hành động,

việc làm của trùm khủng bố dưới nhiều góc nhìn khác nhau. Em đặt ra nhiều câu hỏi, nhiều lập
luậnsắc bén khi đề cập đến ''sự kiện 11-9-2001” ở nước Mỹ với trùm khủng bố: Tại sao ông lại
chọn sự tức giận và trả thù mà không phải là khoan dung?... Đó là mục đích của ông sao?...
Nếu những người dân thường vô tội kia cũng chọn cách làm của ông thì thế giới này sẽ ra sao ?
vv và vv. Em tin rằng: Nếu mỗi con người biết cách đánh thức lòng khoan dung đang ẩn sâu
trong lòng thức dậy thì chắc chắn thế giới này sẽ khác...Bức thư của Quế Chi có ngôn ngữ hiện
đại, cách lập luận khúc triết, giàu ý tưởng. Sử dụng trích dẫn hợp lý, hiệu quả. Phần kết của bức
thư ấn tượng, mở raý tưởng mới sâu sắc. Xin chúc mừng thành công của em Hồ Thị Quế Chi.
Mong rằng bức thư của Quế Chi đại diện thiếu nhi Việt Nam dự thi quốc tế gây ấn tượng và
đoạt giải thưởng.

(Nhận xét của Ban Giám khảo về cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 37 (2008)