CÔNG ĐOÀN NGÀY NAY

tiennam81.violet.vn
Công đoàn ngày nay
Cấu trúc và đời sống chính trị
Các công đoàn có thể tổ chức dựa trên một nhóm công nhân có cùng kỹ
năng (chủ nghĩa công đoàn nghề nghiệp), những công nhân thuộc các
ngành nghề khác nhau (chủ nghĩa công đoàn toàn thể), hay các công nhân
trong toàn bộ một ngành công nghiệp (chủ nghĩa công đoàn ngành). Các
công đoàn này thường phân chia theo địa phương và thống nhất với nhau
thành các nghiệp đoàn quốc gia. Các nghiệp đoàn này lại liên kết với nhau
thành các tổ chức quốc tế, kiểu như Liên hiệp Công đoàn Tự do Quốc
tế (International Confederation of Free Trade Unions).
Ở nhiều quốc gia, một công đoàn có thể có được vị thế của một pháp
nhân, được ủy quyền thương lượng với giới chủ thay cho các công nhân
mà nó đại diện. Trong một vài trường hợp, các công đoàn có một số quyền
hợp pháp nào đó mà quan trọng nhất là quyền thương lượng một cách tập
thể với người thuê mướn lao động về lương bổng, giờ làm cũng như các
điều kiện thuê lao động khác. Việc hai bên không thể đạt đến một thỏa
thuận nào đó có thể dẫn đến những hành động gây áp lực, đỉnh điểm là
đình công hay đóng cửa nhà máy không cho công nhân vào làm. Trong
một số trường hợp cực đoan, từ những sự này có thể nảy sinh bạo lực
hay nhiều hành vi bất hợp pháp.
Trong nhiều cảnh huống khác, các công đoàn có thể không có quyền đại
diện hợp pháp cho công nhân, hoặc quyền này bị đặt vấn đề. Sự thiếu vị
thế của công đoàn có thể ở mức độ không được thừa nhận cho đến việc
truy tố các nhà hoạt động công đoàn như tội phạm, đã có nhiều vụ việc
bạo động hay chết người được ghi nhận trong lịch sử cũng như ngày nay.
Các công đoàn có thể tham gia vào cuộc đấu tranh chính trị hay xã hội
rộng lớn hơn. Chủ nghĩa công đoàn xã hội bao gồm nhiều công đoàn có
thể dùng sức mạnh quốc tế để ủng hộ cho những chính sách và luật lệ xã
hội có lợi cho thành viên của chúng hay cho toàn thể giới công nhân. Các
công đoàn ở nhiều nước cũng kề vai sát cánh với các chính đảng.

Cũng có thể mô tả các công đoàn dựa theo mô hình phục vụ hay mô hình
tổ chức. Công đoàn theo mô hình phục vụ tập trung hơn vào việc duy trì
quyền lợi cho công nhân, cung cấp những dịch vụ và thu xếp những bất
tiennam81.violet.vn
tiennam81.violet.vn
đồng. Trong khi đó, mô hình tổ chức thường có những nhà tổ chức làm
việc toàn thời gian, họ lo xây dựng nên niềm tin, những mạng lưới và
những những nhà lãnh đạo mạnh mẽ trong lực lượng lao động cũng như
những chiến dịch chống đối tập hợp rất nhiều thành viên công đoàn. Có
nhiều công đoàn pha trộn giữa hai triết lý này, và định nghĩa về hai mô
hình vẫn còn được tranh cãi.
Mặc cho những cấu trúc chính trị và tính tự trị rất khác biệt với nhau, lãnh
đạo công đoàn thường được bầu lên một cách dân chủ.
Nhiều kết quả nghiên cứu, như của Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Quan
hệ Công nghiệp Úc Đại Lợi (ACIRRT), cho thấy công nhân có tham gia
công đoàn được hưởng lương và chế độ tốt hơn những người không tham
gia.
Các loại hãng xưởng
Các công ty thuê công nhân có công đoàn thường hoạt động theo một
trong những mô hình sau:
 Hãng loại đóng (closed shop – Mỹ) chỉ thuê những người đã là thành
viên của công đoàn.
 Hãng loại công đoàn (union shop – Mỹ hay closed shop – Anh) có
thể thuê những người chưa vào công đoàn, nhưng đặt một thời hạn để
người được thuê phải tham gia công đoàn.
 Hãng loại môi giới (agency shop) yêu cầu các công nhân không tham
gia công đoàn phải trả một khoản phí cho công đoàn cho việc nó
thương lượng hợp đồng của họ. Tình huống này đôi khi được gọi là
“Thể thức Rand”.
 Hãng loại mở (open shop) khi thuê muớn hay giữ lại nhân công

không phân biệt dựa trên tư cách thành viên công đoàn. Khi một công
đoàn hoạt động tích cực, hãng loại mở cho phép những công nhân sắp
được thuê có thể được lợi từ một sự thương lượng của công đoàn hay
tập thể, mà không cần phải đóng góp vào đó.
tiennam81.violet.vn
tiennam81.violet.vn
Tại Anh Quốc những năm 1980, chính phủ của Margaret Thatcher đã đưa ra
một loạt những bộ luật nhằm hạn chế các hãng đóng hay hãng công đoàn.
Tất cả những thoả ước bắt buộc công nhân phải tham gia công đoàn nay
bị coi là bất hợp pháp. Ở Mỹ, Luật Taft-Hartley năm 1947 đã đặt các hãng
đóng ra ngoài vòng pháp luật, nhưng vẫn cho phép các hãng loại công
đoàn trong hầu hết các bang.
Sự đa dạng của các công đoàn quốc tế
Do luật lao động của các nước rất khác nhau nên chức năng công đoàn
cũng thế. Chẳng hạn như ở Đức, chỉ có các hãng mở là hợp pháp. Tất cả
các hành vi phân biệt dựa trên tư cách thành viên công đoàn đều bi cấm.
Điều này ảnh hưởng đến chức năng và dịch vụ của công đoàn. Hơn nữa
các công đoàn Đức chiếm vai trò lớn trong những quyết định của giới
quản lý bằng cách tham gia vào ban lãnh đạo công ty và cùng ra quyết
định. Ở Mỹ thì không bằng như thế.
Ngoài ra, sự liên đới giữa các công đoàn với các chính đảng cũng khác
biệt. Ở một số nước các công đoàn quan hệ chặt chẽ, thậm chí có cùng
ban lãnh đạo, với một chính đảng nhằm đại diện cho quyền lợi của người
lao động. Thông thường đây là một đảng cánh tả hay đảng xã hội chủ
nghĩa, nhưng cũng có một số ngoại lệ. Ở Mỹ thì ngược lại, mặc dù đã gắn
kết từ lâu với Đảng Dân chủ, phong trào công nhân không nhất quán về
mặt này; hội Hội Ái Hữu Nghiệp Đoàn Tài xế Xe Tải Quốc Tế (International
Brotherhood of Teamsters) ủng hộ mộ số ứng viênĐảng Cộng hòa, và
hội Professional Air Traffic Controllers Organization (PATCO) đã ủng
hộ Ronald Reagan vào năm 1980 (đến năm sau Reagan đã tàn hủy PATCO,

phá vỡ một cuộc đình công bằng cách đưa vào những công nhân thay thế
vĩnh viễn). Ở Anh Quốc, quan hệ giữa phong trào công đoàn với Công
Đảng Anh đang căng thẳng vì lãnh đạo của đảng này tiến hành các kế
hoạch tư nhân hoá xung đột với nhiều thứ mà người ta coi là quyền lợi của
công nhân.
Ở Tây Âu, các hiệp hội nghề nghiệp thường thực hiện chức năng của công
đoàn. Trường hợp nổi bật là hội Verein deutscher Ingenieure ở Đức. Trong
những trường hợp này chúng dứng ra thương lượng cho các công nhân
cổ áo trắng như bác sĩ, kỹ sư hay giáo viên. Thường thì các công đoàn
tiennam81.violet.vn
tiennam81.violet.vn
kiểu này tránh tham chính, hoặc ngả theo cánh hữu nhiều hơn so với công
đoàn của công nhân cổ áo xanh.
Cuối cùng, luật lao động ảnh hưởng đến vài trò của công đoàn và các thức
hoạt động của chúng. Ở nhiều nước Tây Âu, lương bổng và quyền lợi chủ
yếu là do chính quyền thiết lập. Nước Mỹ có một cách tiếp cận ít can thiệp
hơn, thiết lập một số mức chuẩn tối thiểu nhưng để mặc lương bổng và
quyền lợi của công nhân cho các cuộc mặc cả tập thể và thị trường quyết
định. Trong lịch sử, Cộng hoà Hàn quốc từng chỉnh đốn việc thương lượng
tập thể bằng cách bắt buộc các chủ thuê lao động phải tham gia, nhưng
thương lượng tập thể chỉ hợp pháp nếu tiến hành trước tết âm lịch. Trong
những chế độ toàn trị như Đức Quốc xã, các công đoàn là những cơ quan
nhà nước mặc định có chức năng làm cho các công xưởng hoạt động
thông suốt và hiệu quả.
tiennam81.violet.vn