phương pháp bộ môn và phương pháp hình thành các biểu tượng về toán cho trẻ mầm non trong thời kì đổi mới

Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

*****************

Tìm hiểu nội dung phơng pháp bộ môn và phơng pháp hình
thành các biểu tợng về toán cho trẻ mầm non trong
thời kì đổi mới



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



1


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Phần 1 : lời nói đầu
Mỗi chúng ta đều nhận thức đợc rằng để một nớc giàu mạnh và phát triển ,sánh vai
cùng các cờng quốc năm châu thì trớc hết nớc đó phải có nền giáo dục tốt. Nền giáo dục
ấy đóng một vai trò hết sức quan trọng. Nó ảnh hởng đến sự phát triển của mỗi quốc gia.

Trớc cách mạng nền giáo dục nớc ta dờng nh không có , đói nghèo , 90% dân số mù
chữ. Sau cách mạng và những năm sau này chúng ta đà không ngừng đổi mới và củng cố
nền giáo dục. Kết quả là nền giáo dục đà có bớc phát triển mới. Để đạt đợc kết quả đó
chúng ta phải giáo dục ngay từ khi còn nhỏ , đặc biệt là lứa tuổi mầm non. Vì Mầm non
là chủ nhân tơng lai của đất nớc , ngời ta muốn xây một ngôi nhà đẹp , tốt thì trớc tiên
phải có một nền móng vững chắc. Trẻ mầm non cũng vậy , ta phải dạy dỗ từ bé không chỉ
về nhân cách mà còn cả tri thức.
Tuổi này trẻ chợi là chính vì vậy học phải đan xen với chơi học mà chơi , chơi mà
học. Dạy trẻ học những môn cơ bản nh hát , thể dục , tạo hình , toán đặc biệt là môn
toán vì nó là môn khoa học là nền tảng và cơ sở cho nhiều môn học khác.
Chính vì vậy việc dạy cho các em môn toán ở lứa tuổi mầm non sẽ giúp các em có
khái niệm sơ đẳng về toán làm cơ sở ban đầu để vào lớp một. Những lí do trên đă thôi thúc
em làm chuyên đề này.
đề tài gồm 3 phần
Phần 1 : Lời nói đầu
Phần 2 : Nội dung và phơng pháp
Phần 3 : Kết luận
Việc biên soạn cuốn sách chuyên đề này còn hạn chếvà còn nhiều thiếu sót. Song
hy vọng chuyên đề sẽ giúp đỡ một phần nào đó cho giáo sinh trong trờng. Chúng tôi mong
nhận đợc nhiều ý kiến đóng góp của mọi ngời để chuyên đề hoàn thiện hơn.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



2

Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Phần 2: nội dung và phơng pháp
Bộ môn: Toán và những phơng pháp cho trẻ làm quen vơí
Những biểu tợng sơ đẳng về toán
Nội dung và phuơng pháp bao gồm:
Chơng I : Nội dung phơng pháp hớng dẫn trẻ dới 3 tuổi.
1. Hình thành các biểu tợng ban đầu về toán.

Chơng II: Nội dung phơng pháp hớng dẫn trẻ Mẫu giáo.
2. Hình thành biểu tợng về tập hợp số lợng , phép đếm.
3. Hình thành biểu tợng về định hớng không gian.
4. Hình thành biểu tợng về hình dạng.
5. Hình thành biểu tợng về kích thớc.
6. Hình thành biểu tợng về thời gian



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hµ néi



3


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

Nội dung cụ thể
Chơng I: Nội dung phơng pháp hớng dẫn trẻ dới 3 tuổi.
Chơng II: Nội dung phơng pháp hớng dẫn trẻ Mẫu giáo.
2. Hình thành biểu tợng về tập hợp số lợng phép đếm.
2.1. Đặc điểm nhận thức cả 3 lứa tuổi.
Mẫu giáo bé
Mẫu giáo nhỡ
1. Trẻ dới 3 tuổi:
- Có khả năng phân
- Trẻ nhận biết tập hợp tách rõ từng phần tử của tập
còn phân tán , không thấy rõ hợp.
giới hạn , không nhận rõ
- Đánh giá độ lớn của
từng phần tử của tập hợp.
tập hợp theo số lợng của các
- Thể hiện số nhiều là phần tử
không xác định.
- Sự ảnh hởng của bên
- Cha hiểu toàn vẹn ngoài đến việc thu nhận số
vềcấu trúc cũng nh số lợng. nhiều đà giảm. Có khả năng
2. Trẻ dới 3-4 tuổi:
so sánh số lợng giữa 2 nhóm
- Có khả năng nhận biết đồ vật bằng cách xếp tơng
tập hợp nh mét thĨ trän vĐn øng 1:1
- Cha h×nh dung rõ ràng
- Trẻ biết gọi số lợng
tất cả tập hợp. Khả năng của các phần tử của tập hợp

phân tách tõng phÇn tư cđa b»ng sè. HiĨu ý nghÜa cđa số
tập hợp còn chậm.
cuối cùng.
- Nhu cầu so sánh số l- Trẻ hiểu mỗi tập hợp
ợng của các nhóm đồ vật đ- đều có một số lợng cụ thể.
ợc nảy sinh Trẻchịu
- Hiểu các tập hợp có
nhiều ảnh hởng của sự tác số lợng không bằng nhau sẽ
động của một số yếu tố nh:
đặc trng bởi các số khác
ã Đặc điểm bên ngoài
nhau.
ã Sự bố trí trong không
gian
ã Diện tích chiếm chỗ
trong không gian



a30

Mẫu giáo lớn
- Khả năng phân tách
từng phần tử của tập hợp tốt
hơn.
- Trẻ có nhiều hình
dung đợc phần tử của tập
hợp có thể có từng nhóm đồ
vật.
- Trẻ có khả năng đếm

thành thạo trong phạm vi 10.
Nắm vững thứ tự gọi tên các
số.
- Trẻ số từ cuối cùng
trong phép đếm là chỉ số lợng của tập hợp đó.
- Trẻ biết gọi tên
chung cho các tập hợp có
số lợng bằng nhau trong
phạn vi 10.
- Nhận biết các số thứ
tự 1 đến 10 trong dÃy số tự
nhiên và thấy đợc mối quan
hệ giữa chúng.
- Có thể đếm các tập
hợp với các cơ số đơn vị
khác nhau.

Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



4


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

2.2nội dung
Mẫu giáo bé

1. Dạy trẻ tạo nhóm đồ
vật theo dấu hiệu cho trớc.
Tìm dấu hiệu của một nhóm
đồ vật.
2. Dạy trẻ xếp tơng ứng
1:1 giữa 2 nhóm đồ vật.
3. Dạy trẻ nhận biết sự
khác nhau rõ nét về số lợng
giữa hai nhóm đồ vật.
Sử dụng đúng từ : nhiều
hơn ít hơn bằng nhau

a30

Mẫu giáo nhỡ

Mẫu giáo lớn

1. Dạy trẻ so sánh số lợng giữa hai nhóm đồ vật
bằng cách xếp tơng ứng 1:1
từng đối tợng giữa hai nhóm
đó.
2. Dạy trẻ nhận biết số lợng của các nhóm đồ vật
trong phạm vi 5 bằng phép
đếm

1. Dạy trẻ biết đến 10.
- Nhận biết số lợng các
nhóm đồ vật trong phạm vi
10.

- Nhận biết các số trong
phạm vi 10
2. Dạy trẻ so sánh nhận
biết các mối quan hệ số lợng
trong phạm vi 10
3. Dạy trẻ các phép biến
đổi đơn giản nh thêm , bớt,
chia2 phần các nhóm đồ vật
có số lợng trong phạm vi 10.

2.3 phơng pháp tiến hành
lớp mẫu giáo bé ( từ 3 4 tuổi ):
1. Dạy trẻ tạ nhóm đồ vật theo dấu hiệu cho trớc
a.dạy trẻ hoc nhóm đồ vật từ các vật riêng rẽ và tách
vật từ nhóm



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



5


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Khi dạy : Cô cho trẻ đợc làm quen , nhận biết về sâu sắc, hình dạng , công dụng ,
chủng loại của các đồ dùng , đồ chơi
- Trẻ nhận rõ 1 và nhiều.
- Hớng trẻ chú ý làm quen với tên gọi , dấu hiệu chung của một đồ vật nào đó.
- Trên tiết dạy : Cho trẻ biết tập hợp đợc tạo nên từ các vật riêng biệt
- Mỗi tập hợp có thể phân tách thành các vật riêng rẽ. Nhờ đó trẻ làm quen với cách
biểu thị một , nhiều , kh«ng chØ mét , chØ cã mét.
VÝ dơ: + C« đa một hộp nhiều đồ chơi cùng loại .
* Trẻ nhận xét : Hộp có nhiều đồ chơi .
* Cô cho mỗi cháu lấy một hộp đồ chơi ( hộp không còn đồ chơi nào ).( Hình thành
biểu tợng một).
* Cô cho trẻ tập trung tất cả các đồ chơi vào hộp
* Trẻ nhận xét : Mỗi cháu bỏ một đồ chơi vào hộp. Hộp có nhiều đồ chơi ( Hình thành
biểu tợng nhiều).
Biểu tợng một
Chú ý : khi dạy trẻ biểu tợng Một , Nhiều , cô chỉ ý cho trẻ nhấn mạnh vào các từ :
Chỉ có một , Nhiều , không phải một .
Biểu tợng một

B. dạy trẻ tạo nhóm đồ vËt theo dÊu hiƯu cho tríc



Trêng trung häc s ph¹m nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



6

Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Trớc khi dạy: Cô cho trẻ đợc làm quen , nhận biết về màu sắc hình dạng , công cụ
chủng loại của các đồ chơi , đồ dùng , đồ chơi .
- Trong quá trình trẻ chơi cô hớng trẻ chú ý làm quen với tên gọi , dấu hiệu chung
của một nhóm đồ vật nào đó.
- Ví dụ : Bài 3
I.
Mục tiêu: - Trẻ biết chọn tất cả những đồ vật có cùng dấu hiệu .
- Luyện khả năng nhận biết hình vuông , hình tròn có màu sắc , kích thứơc khác nhau
II.
Chuẩn bị: - Cô và cháu mỗi ngời có ít nhất 3 hình vuông , hình tròn có màu
xanh , đỏ , kích thớc khác nhau.
III.
Phơng thức hoạt động:
Phần 1: Ôn nhận biết , gọi tên hình
Cô : Gợi ý cho trẻ phát hiện trong hộp đồ chơi của mình có những hình gì?
Trẻ : Biết phát hiện ra trong hộp đồ chơi của mình có hình vuông và hình tròn
Cô : Gọi tên hình , trẻ biết giơ đúng hình.
Ngợc lại cô giơ hình , trẻ biết gọi đúng tên hình và phát hiện ramàu sắc của hình
Phần 2: Dạy trẻ biết tạo nhóm đồ vật theo dấu hiệu chung
Cô : Gợi ý cho trẻ lấy trong hộp cho cô tất cả hình các hình tròn , xếp ra sàn? ( dấu
hiệu chung ở dây là các hình đều là hình tròn )
Trẻ : Biết cho hết tất cả các hình tròn trong hộp xếp ra sàn nhà.
Cô : Gợi ý cho trẻ xem trong hộp còn hình tròn nào không?

Ví dụ : Cô gợi ý cho trẻ chọn trong hộp cho cô tất cả các hình màu đỏ , xếp ra sàn?
( dấu hiệu chung ở đây là màu đỏ )
Phần 3 : Luyện tập
Cho trẻ chơi trò chơi : thuyền về bến
Cô phát cho mỗi cháu một con thuyền bằng giấy màu xanh , đỏ hoặc vàng



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



7


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Luật chơi : Khi cô hô có bÃo các con thuyền màu xanh thì về bến có cờ màu xanh.
Còn con nào có thuyền màu đỏ thì vể bến có cờ màu đỏ. Con nào có thuyền màu vàng thì
về bến có cờ màu vàng. ( dấu hiệu chung ở đây là thuyền và cờ ở bến phải cùng màu )
Trẻ : Biết phát hiện ra trong hộp đồ chơi của mình chỉ còn lại các hình vuông .
Cô : Yêu cầu cho tất cả các hình tròn vào hộp. Lặp lại hoạt động trên với hình
vuông
Sau đó cô có thể thay đổi dấu hiệu chọn.
Chú ý : Giúp trẻ trả lời , sử dụng đúng các từ : chọn hết , chọn tất cả chỉ còn là .
- Tiết đầu dấu hiệu chọn nhóm đồ vật thờng đồng nhất về màu sắc , hình dạng ,

chủng loại .
Trò chơi : thuyền về bến
( Dấu hiệu chung là thuyền và cờ ở bến phải cùng màu )
2. Dạy trẻ xếp tơng ứng 1:1 từng đối tợng của 2 nhóm đồ vật:

Trớc đó : Cô cho trẻ làm quen với cách ghép đôi các đối tợng có liên quan đến
nhau nh : Bát và thìa , hoa và lọ hoa , vv
Trên tiết học : Cô hớng dẫn trẻ thực hiện các thao tác sau :
Bớc 1 : Xác định nhóm đối tợng I
Xếp các đối tợng của nhóm I thành dÃy theo hàng ngang .
Bớc 2 : Xác định nhóm đối tợng II.
Ghép mỗi đối tợng nhóm II với một đối tợng của nhóm I bằng cách đặt cạnh nhau
hoặc chồng lên nhau.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



8


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

ví dụ bài : dạy trẻ ghép đôi

( xếp tơng ứng 1:1) từng đối tợng của hai nhóm đồ vật - ôn
hình vuông , hình tam giác.

Xếp nhà cho thỏ

3. Dạy trẻ cách nhận biết sự khác biệt rõ nét về số lợng các
đối tợng của hai nhóm đồ vật :



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



9


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Trớc đó: Cô cho trẻ làm quen , nhận biết sự khác nhau về số lợng giữa hai nhóm
đồ vật trong cuộc sống hàng ngày : Ví dụ trẻ sắp xếp Bát và Thìa, thấy thìa bị thừa ra
vvvv
Cô giới thiệu cho trẻ làm quen các từ nhiều hơn , ít hơn
Chú ý : Sự chênh lệch về kích thớc các đối tợng của hai nhóm không lớn. Sự khác
biệt về số lợng phải rõ nét
Trên tiết học : Dạy trẻ nhận biết sự khác nhau về số lợng giữa hai nhóm đồ vật

bằng trực giác.
Ví dụ : Khi xếp nhà cho thỏ , trẻ phát hiện ra số hình tam giác nhiều hơn số hình
vuông vì có một hình tam giác thừa ra. Ngợc lai số hình vuông ít hơn hình tam giác vì
không có hình vuông nào thừa ra. Tại đây việc ghép đôi ( tơng ứng 1:1) là phơng tiện giúp
trẻ kiểm tra, kiểm định lại kết quả bằng trực giác.
Chú ý: - Hớng dẫn trẻ sử dụng đúng các từ Nhiều hơn , ít hơn
Cần dạy trẻ cảm thụ các tập hợp bằng các giác quan nh : Mắt nhìn , tai nghe , cơ
bắp vận động.

Lớp mẫu giáo nhỡ ( từ 4 5 tuổi )
1. dạy trẻ so sánh bằng cách ghép đôi : Trẻ sử dụng cách ghép tơng

ứng 1:1 làm phơng tiện để so sánh, nhận biết mối quan hệ kếm về số lợng giữa 2
nhóm đồ vật.
Có 2 cách xếp tơng ứng 1:1.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



10


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Cách 1: Các đối tợng của 2 nhóm đồ vật đợc xếp kề hoặc xếp chồng lên nhau theo
hàng dọc hoặc hàng ngang.
Cách 2: ghép lần lợt mỗi đối tợng của nhóm (I) với 1 ®èi tỵng cđa nhãm (II) cho ®Õn hÕt
Chó ý : Nên sử dụng cách I để trẻ có đợc hình ảnh rõ ràng khi so sánh số lợng phần tử
của 2 nhóm.

- Khi so sánh số lợng 2 nhóm có thể sảy ra 1 trong 2 mối quan hệ sau:
ã Hai nhóm có số lợng nhiều bằng nhau:

ã Hai nhóm có số lợng không bằng nhau:



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



11


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Chú ý :
1. Có thể mở rộng cho trẻ so sánh số lợng của 3 nhóm với nhau theo từng cặp:
2. Khi so sánh số lợng , các tập hợp số lợng chỉ hơn nhau 1 đơn vị.

3. Tạo tình huống thực tiễn để trẻ phải sử dụng kỹ năng xếp tơng ứng 1:1 so sánh
số lợng giữa hai nhóm đồ vật
4. Dạy trẻ diễn đạt đúng các từ nhiều hơn , ít hơn.

2. sử dụng phép đếm để xác định số lợng của một nhóm đồ
vật có số lợng trong phạm vi 5



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



12


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

-

Cô tạo tạo tình huống cho trẻ hiểu : Vì sao phải đếm
Trẻ phải hiểu đợc : Đếm để xác định số lợng cụ thể của mỗi nhóm đồ vật
Đếm để xác định rõ nhóm này nhiều hoặc ít hơn nhóm kia bao nhiêu
Cô dạy trẻ cách đếm một nhóm đồ vật.
Việc dạy số mới và dạy đếm dựa trên cơ sở so sánh nhóm cã sè lỵng míi ( nhãm
míi ), víi nhãm cã số lợng là số kế trớc ( nhóm cũ ).

- Tiến hành trong hai tiết .
Tiết 1: dạy trẻ lập số mới
ã Tập đếm ôn số cũ
ã Xếp tất cả các đối tợng biểu thị , số mới thành dÃy ( không đếm )
ã Lấy các đối tợng biểu thị số cũ , xếp mỗi đối tợng của nhóm này với một đối tợng
của nhóm trớc từ trái sang phải rồi đếm lại .
ã So sánh đối tợng hai nhóm
ã Tạo sự bằng nhau về số lợng , thêm một đối tợng vào nhóm ít hơn
ã Cô và trẻ cùng đếm 2- 3 lần nhóm mới tạo thành rồi gọi tên số mới
ã Cô nêu ý nghĩa của nhóm mới
ã Cho trẻ tìm các nhóm số lợng là vừa học. Có thể cho trẻ tìm cho những nhóm đồ vật
có số lợng cô yêu cầu

Tiết 2 : dạy trẻ so sánh thêm bớt tạo sự bằng nhau số lợng
trong phạm vi 5
ã Ôn tập số lợng bằng phép đếm
ã So sánh số lợng 3 nhóm để hiểu mối quan hệ và thêm bớt để tạo sự bằng nhau
ã Luyện đếm bằng các hình thức và luyện thêm bớt ( có thể bằng đếm tay, đếm bằng
mắt, bằng tai nghe ). Và có thể dạy trẻ đếm theo nhiều cách khác nhau ( đếm theo
hàng ngang , đếm từ trái sang phải , đếm theo hàng dọc thì đếm từ trên xuống dới ).
Yêu cầu



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



13

Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

ã Trẻ biết sử dụng khả năng ghép đôi và đếm để so sánh số lợng đối tợng của hai
nhóm .
ã Trẻ hiểu ý nghĩa số lợng và mối quan hệ về số lợng đối tợng giữa hai nhóm
ã Trẻ biết tạo nhóm theo số lợng cho trớc với các dấu hiệu
Lớp mẫu giáo lớn ( từ 4 6 tuổi ): dạy trẻ các số từ 6 đến 10.
mỗi số dạy trong 3 tiết

Tiết 1: lập số mới nhận biết chữ số
- Ôn số cũ
- Cho trẻ tìm và đếm các nhóm đối tợng có số lợng là số đà học với dấu hiệu và cách
sắp xếp khác nhau trong không gian
Lập số mới:
- Theo trình tự nh mẫu giáo nhỡ
- Cô khái quát ý nghĩa số lợng của số và giới thiệu số mới
- Cô cho trẻ chon chữ số theo mẫu
- Cô có thể phân tích hình dạng các chữ số có cấu tạo đặc biệt nh số 8 , 9 , 6
- Cô cho trẻ luyện tập đếm , ( luyện ®Õm cã thĨ ®Õm ngay sè lỵng )
- Khi lun kỹ năng đếm , cần đếm theo hớng khác nhau, đếm các vật không xếp
thành dÃy ở các vị trí khác nhau , đếm bằng tay , bằng mắt , bằng tai nghe

Tiết 2: dạy trẻ các phép biến đổi : thêm , bớt , so sánh để
hiểu mối quan hệ giữa các số trong dÃy số tự nhiên
1<2<3<4<5<6<7<8<9<10

Ví dụ : Sè 5< sè 6: sè 6 lín h¬n sè 5 . VËy sè 5 ®øng tríc sè 6 . Số 6 đứng sau số 5
- Ôn nhận biết số lợng và chữ số
- So sánh số lợng đối tợng của 2 nhóm để hiểu các mối quan hệ.
Ví dụ : so sánh 8 chấm tròn với 6 hình tam giác .
Cho trẻ đếm , so sánh để thấy



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



14


Chuyên đề

ã
ã
ã
ã

Nguyn Th Kim Chi

a30

Mối quan hệ về số lợng : 8 chấm tròn nhiều hơn số hình tam giác là 2
6 tam giác ít hơn 8 chấm tròn là 2
Mối quan hệ với số tự nhiên : số 8 lớn hơn số 6 và số 6 nhỏ hơn sè 8
Mèi quan hƯ víi vÞ trÝ cđa sè : số 6 đứng trớc số 8 và số 8 đứng sau sè 6

ViƯc lun vỊ sè thø tù cđa c¸c số trong dÃy số tự nhiện phải đợc diễn ra
hàng ngày
Tiết 3 : dạy trẻ chia một nhóm đối tợng thành 2 phần
bằng các cách :

- Ôn luyện đếm và nhận biết các số đà học
- Cô chia mẫu 2-3 làm và nêu kết quả từng lần chia
- Cô cho trẻ tự chia nhóm đối tợng
- Cô xác định kết quả chia của trẻ và kết luận
- Cô cho trẻ chia theo yêu cầu. Một phần do cô định hớng , trẻ xác định số lợng của
phần còn lại và trẻ lấy chữ số tơng ứng cho từng phần.
- Cô cho trẻ luyện chia phần trong các tình huống cụ thể.
Yêu cầu :
- Trẻ nhận biết đợc các chữ số từ 0 đến 10.
- trẻ tập đếm và tạo các nhóm có số lợng trong phạm vi 10.
- Biết làm một số phép biến đơn giản nh thêm , bớt , chia một nhóm đối tợng có số lợng trong phạm vi 10 thành 2 phần

Bài 7

Nội dung phơng pháp hớng dẫn trẻ mẫu giáo
( từ 3-6 tuổi)
làm quen với biểu tợng định hớng trong không gian
mục đích

a.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội

15


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

- Hớng dẫn cho hoc sinh nắm đợc đặc điểm nhân thức , nội dung , phơng pháp cho
trẻ mẫu giáo làm quen với biểu tợng định hớng trong không gian.
- Hớng dẫn học sinh trong việc xây dựng hệ thống câu hỏi , đổi mới phơng pháp dảng
dạy , gắn nội dung giảng dạy với các chủ điểm của đổi mới. Phục vụ tốt cho công
tác giảng dạy sau này.
B. yêu cầu
- Giáo sinh nắm đợc kiến thức , biết s dụng phơng pháp thích hợp liên kết toán với các bộ
môn khác.
- Biết vận dụng vào tiết tập dạy và thực tiễn ở các trờng mầm non.
I. ổn định lớp
Tên học sinh vắng:
II. kiểm tra bài cũ
Họ tên học sinh kiểm tra

Họ tên học sinh kiểm tra

III. bài giảng mới
Đồ dùng dạy học

- Tranh minh hoạ , gấu , búp bê, bớm.
- Một số giáo án tập soạn của giáo sinh

I.
1.
ã

ã

Hoạt động của thầy
Phơng pháp
Khái niệm
Theo em ĐTHKG bao gồm
Định hớng trong không gian:
các nội dung nào?
ĐHTKG là việc xác định khoảng cách ,
kích thớc , vị trí tơng quan của các đối tợng trong không gian so với nhau.
Định hớng trong không gian bao gồm



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



16


Chuyên đề

a. Xác đinh vị trí của ngời so với
xung quanh .
b. Xác định vị trí của đối tợng so
với ngời
c. Xác định vị trí của đối tợng có
định hớng so với nhau
ã Để xác định đợc vị trí các đối tợng trong
không gian cần chon một đối tợng làm
chuẩn.
2. Những điều cần chú ý hình thành biểu
tợng ĐHKG cho trẻ mẫu giáo.
ã Trẻ dựa vào các chiều trên cơ thể mình
để định hớng phía trớc phía sau
phía trên phía dới phía phải
phía trái.
ã Có 3 đối tợng đợc chon làm chuẩn để
ĐHTKG
a. Bản thân trẻ
b. Các bạn khác ( ngời khác )
c. Các đối tợng khác ( không phải là ngời
có sự định hớng trên bản thân )
Chú ý: đối với trẻ mẫu giáo không chịu
một bộ phận của đối tợng làm chuẩn

Nguyn Th Kim Chi

a30

Theo em trẻ MG dựa vào
các chiều trên cơ thể mình

để ĐHTKG nh thế nào?

Có mấy loại đối tợng đợc
chọn làm chuẩn để trẻ
MGĐHTKG

II: đặc tính nhận thức:

Hoạt động của thầy
Phơng pháp
Mẫu a. Sự cảm thụ không gian xuất hiện rất
giáo sớm
bé
b.Để ĐHTHG yêu cầu phải biết dùng một
hệ toạ độ nào làm mốc để định hớng.
- Trẻ sử dụng hệ toạ độ cảm giác
theo chiều cơ thể để ĐHTKG.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hµ néi



17


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

- Trẻ có khả năng đánh giá bằng mắt
vị trí của các vật ở gần so với mốc
là bản thân trẻ.

3: Yêu cầu cần đạt
* Trẻ biết chọn 4
hình cơ bản tròn ,
vuông , tam giác
,theo mẫu và tên gọi
* Gọi đợc tên các
hình cơ bản này.
* Biết hình tròn lăn
đợc , hình vuông,
hình chữ nhật, hình
tam giác không lăn
đợc

b, Nhận biết các khối:
Dạy nh MG bé
3: Yêu cầu cần đạt
* Trẻ phải gọi tên và phân
biệt đợc các hình , vuong,
tròn chữ nhật , tam giác theo
dấu báo.
Ví dụ : Hình tròn : đờng bao
cong.
Hình tam giác , chữ nhật ,

vuông : đờng bao không
cong.
* Nhận ra các đồ vật xung
quanh có hình dạng giống các
hình học kể trên
* Nhận biết , gọi tên các
khối vuông , cầu , trụ chữ
nhật

Nội dung - phơng pháp gớng dẫn trẻ mẫu giáo ( 3 6 tuổi )
hình thành về biểu tợng có kích thớc.
I: đặc ®iĨm nhËn thøc : TrỴ nhËn biÕt kÝch thíc cđa c¸c sù vËt nhê tham gia
tÝch cùc cđa c¸c gi¸c quan , chủ yếu là thị giác và xúc giác.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



18


Chuyên đề



Nguyn Th Kim Chi

a30

Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



19


Mẫu giáo bé

Mẫu giáo nhỡ

Mẫu giáo lớn

* Trẻ có thể đề biết
ã Trẻ có khả a30
Chuyên nhận
Nguyn Th Kim Chi năng
một chiều kích thớc của
phân biệt đợc 3 chiều
vật. Làm đúng yêu cầu
kích thớc : chiều dài
của ngời lín
chiỊu réng – chiỊu cao
VD : Mang cho c« mét
cđa vật.
cái thớc dài , một quả
ã Dùng thớc đo để
bóng to.
đánh giá kích thớc của

Phân biệt đợc ngời lớn ,
vật.
trẻ em.
ã Hiểu đợc mối
Có khả năng phân biệt
quan hệ giữa ®é lín cđa
kÝch thíc cđa hai vËt cã
thíc ®o víi số đo kích
độ lớn chênh lệch lớn
thớc của vật.
ã
Trong ngôn
ngữ thụ động của trẻ bắt
Theo em cần dạy cho
đầu có những từ và khái
trẻ Mẫu giáo lớn hình
niệm về sự khác nhau của
thành biểu tợng về
kích thớc.
kích thớc?
Vốn từ ít , cha hiểu đợc ý
nghĩa của danh từ kích
ã Dạy cho trẻ biết
thớc nên trả lời không
phân biệt 3 chiều kích
chính xác.
thớc (dài rộng cao
VD : Cây to thay cho từ
của vật).
cây cao , cái bút chì to

ã Dạy cho trẻ cho
thay cho cái bút chì dài.
trẻ các thao tác đo lờng
ã Từ đặc điểm nhận
đơn giản , cho trẻ nhận
thức của trẻ Mẫu giáo
thấy mối quan hệ giữa
bé , theo em cần hớng
thớc đo và số đo kích
dẫn cho trẻ dới 3 tuổi
thớc của vật.
hình thành biểu tợng về
ã Dạy trẻ cách đo
kích thớc
độ dài bằng đơn vị đo.
Cho trẻ làm quen và tiếp
ã Dạy trẻ nhận biết
xúc với các đồ vật có
kích thớc của đối tợng
kích thớc khác nhau .
qua kết quả của phép
Cần dạy cho trẻ từ 3 -4
đo.
tuổi biết phân biệt kích
thớc dài , rộng ,cao của 2
Theo em kỹ năng so
đồ vật có độ chênh lệch
sánh của
hiểu đợctrung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo HàMẫu giáo
Trờng

nội

lớn giúp trẻ
nhỡ và Mẫu giáo lớn
đúng các từ chỉ mối quan
có sự khác nhau ở chỗ

20


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

II- nội dung phơng pháp:



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà néi



21


mẫu giáo bé

Nội dung

a- Dạy trẻ nhận biết sự khác
biệt râ nÐt vỊ ciỊu dµi , chiỊu
réng , chiỊu cao, độ lớn của 2 đối
tợng
b- Dạy trẻ so sánh , sắp xếp
thứ tự theo chiều tăng hay giảm
của 3 đối tợng theo từng chiều
c- Dạy trẻ diễn đạt các mối
quan hƯ vỊ kÝch thíc theo tõng
chiỊu cđa 2 – 3 đối tợng .
VD: Dài nhất dài hơn
ngắn nhất

Phơng pháp
a30
Với nội dung dạy trẻ mẫu giáo bé nh trên : Theo em
nên tiến hành bài giảng nh thế nào để phát triển đợc
sự thông minh , sáng tạo của trẻ?
ã Tạo các tình huống để trẻ có cơ hội tiếp xúc và
so sánh kích thớc của 2 đối tợng đồ vật.
VD: Cô dùng 2 sợi dây : dây xanh không buộc vừa
cổ tay cháu , dây hồng buộc vừa cổ tay cháu.
ã Cô đặt câu hỏi nhằm hớng sự chú ý của trẻ vào
kích thớc cần so sánh của vật.
Vì sao? Vì dây xanh ngắn hơn ; dây hồng dài hơn.
ã Cô so sánh các kích thớc của vật cho trẻ xem
bằng kỹ năng so sánh và dựa trên vật thật:
Cô cầm 2 sợi dây sao cho 1 đầu trùng nhau. Lấy tay
Yêu cầu : Biết so sánh trực vuốt thẳng dây hồng có phần thừa ra.
tiếp theo từng chiều của 2 3

ã Cho trẻ làm quen với các từ dài hơn ngắn
đối tợng ( không thông qua vật hơn: dây hồng dài hơn , dây xanh ngắn hơn
đo ) để tìm ra các kết quả Hơn
ã Luyện cho trẻ sử dụng ngôn ngữ biểu thị kích th kém hoặc Hơn nhất kém ớc và so sánh kích thớc
nhất.
Yêu cầu : So sánh đợc sự khác nhau về kích thớc của 2
Dùng từ để diễn đạt hoạt đối tợng với sự chênh lệch lớn bằng thị giác.
động so sánh và kết quả so sánh. Sử dụng đúng các từ : dài hơn ngắn hơn
Vận dụng vào thực tiễn
dạy trong 2 tiết
cuộc sống
Tiết 1: So sánh nhận biết sự giống nhau và khác
nhau về chiều dài hoặc chiều rộng hoặc chiều cao
của 2 đối tợng đồ vật .
Gồm các bớc : Củng cố kiến thức cũ hơn kém.
Hình thành kiến thức mới bằng nhau
Dạy cách so sánh 2 đối tợng bằng kỹ năng so sánh.
Dùng ngôn ngữ để nêu cách làm và kết quả
ã Hỏi : theo em phần hình thành kiến thức kiến
thức mới nên sử dụng bài tập sao chép hay bài tập
sáng tạo?
ã Trả lời : Bài tập sao chép.
ã Vì đây là bài tập có hình thành kiến thức mới. Cô
nên làm mẫu hay để trẻ tự tìm tòi.
ã Trong phần củng cố kiến thức cũ và bài tập .
Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo tập nội chép hay sáng
Theo em nên dùng bài Hà sao
tạo?
Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

22


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

Củng cố kỹ năng so sánh kích thớc 2 đối tợng . Hình
thành kích thớc mới Hơn nhất kém nhất
Dùng ngô ngữ để diễn đạt các mối quan hệ về kích thớc từ 3 đối tợng trơr lên
VD1: Trong bài so sánh chiều dài 3 đối tợng ta nên
làm nh thế nào?
Sắp thứ tự chiều dài theo chiều tăng dần.
Cho trẻ so sánh 2 trong 3 thớc bằng kỹ năng so
sánh( Hai thớc dài khac nhau ). Lấy thớc đó so sánh
với thớc còn lại

MU GIO LN
Nội Dung



Phơng Pháp
DạY TRONG 4 TIếT
Tiết 1: Nêu vấn đè đẻ thấy mục đích của phép
đo.

Dạy thao tác đo đơn giản bằng cách dặt liên tiếp
các đơn vị đo kết quả đo bằng số đơn vị đà sử
dụng
Chú ý: Cô không nên nói đơn vị đo, chỉ cần nói:
đo chiều dài bằng giấy, xem nó dài bằng mầy hình
chữ nhật màu đỏ.
Cho trẻ thấy mối quan hệ: các vật khác nhau về
kích thớc sẽ có kết quả đo khác nhau.
Cách làm: Cô cho trẻ dùng kỹ năng so sánh phát
hiện thớc dài ngắn.
Tiết2: Dạy thao tác đo bằng cách chỉ sử dụng
một vât đo làm đơn vi đo và xác định kết quả.
Các bớc: cô chọn một đối tợng làm đợn vị đo

Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



23


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

(VD: Thớc gỗ,que tính). Đặt chiều dài của thớc đo
sát cạnh với chiều kích thớc vật cần đo sao cho
một đầu của thớc trùng một đầu của đối tợng đo.

Dùng phấn vạch sát đàu kia của thớc đo đẻ đánh
dấu lần một.Nhấc thớc,đặt đầu trái của thớc trùng
vạch đánh dấu lần 1,làm tiếp cho đến hết. Kết
quả đo bằng số vạch đánh dấu trên vật đo.
Chú ý:
*Đo chiều dài chiều rộng từ trái sang phải
*Chiều cao: Từ dới lên trên.
Tiết 3: Luyện tập kỹ năng đo để hiểu mối
quan hệ giữa chiều dài đối tơng với chiều dài
thớc đo và kết quả đo.
Cụ thể:
a- Đo các đối tợng có chiều dài bằng nhau với
cùng một thớc đo ta có kết quả đo bằng nhau.
b-Đo các đối tợng có chiều dài khác nhau với
cùng một thớc đo ta có kết quả đo khác nhau.
c-Đo các đối tợng có chiều dài khác nhau với
cùng một thớc đo thì đối tợng nào dài hơn sẽ có
kết quả lớn hơn.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hµ néi



24


Chuyên đề

Nguyn Th Kim Chi

a30

HọC PHầN 2
PHƯƠNG PHáP CHO TRẻ LàM QUEN VớI NHữNG
BIểU TƯợng sơ đẳng về toán.

Chơng 1
Những vấn đề chung

Chơng 2
Nội dung và phơng pháp hớng dẫn trẻ làm quen với
những biểu tợng sơ đẳng về toán.

1- Nội dung và phơng pháp hớng dẫn cho trẻ dới 3 tuổi làm quen với các biểu
tợng toán ban đầu.
2- Các biểu tợng tập hợp - số lợng và ghép đếm.
3- Nội dung và phơng pháp hớng dẫn cho trẻ mẫu giáo ( 3- 6 tuổi) hình thành
biểu tợng về định hớng trong không gian.
4- Nội dung và phơng pháp hớng dẫn cho trẻ mẫu giáo ( 3- 6 tuổi) hình thành
biểu tợng về hình dạng.



Trờng trung học s phạm nhà trẻ mẫu giáo Hà nội



25